Fjallkonan - 10.06.1910, Blaðsíða 2

82
FJALLKONAN
NYTT
NYTT :
= Vefnaðarvörur =
af öllum tegundum — Smekklegt
- úrval — Mjög ódýrt. 1..
— Silkiborðar — Slifsi —
Prjónavara — Kvenfatnaður.
VERZLUNIN

o
Xb>'
*
4'
NÝTT
NYTT
REYKJAVÍK
= Regnkápur =
= Höfuðföt — Háislin —
Skyrtur — Slaufur o. m. m, fl.
Nærfatnaður karla og drengja.
biði akaða af viðskiftum sínum við
bankann. —
Trauat bankana hlaut einmitt að
aukaat þar aem menn voru með
rannaókninni fullviaaaðir um það að
bankinn væri tryggur. — Áður höfðu
menn enga viaau um það.
Það hefir líka komið i ljós aíðan,
að þvi fer fjarri að traustið á bank-
anum sé horfið. — Sennilega hefir
það aukiat stórum. — En þrátt fyr-
ir það halda minnihluta blöðin áfram
að klifa á því, að ráðherra hafi skor-
ið á lífæð viðskiftalífs vora — og
lánatrauat landaina og bankana aé
glatað.
Ég sé ekki betur en að slík um-
mæli stappi nærri því að vera land-
ráða-hjal. — Þau eru giörsaralega
tilhæfulaua og geta vitaulega aðeins
gert það að verkum að landið og
bankinn miaai trauat.
Þegar útlendingar ai og æ sjá það
í íslenzkum blöðum, að íslendingar
aéu búnir að tapa öllu lánstrausti,
þá má búaat við þvi, að þeir fari
að leggja trúnað á það og fari eftir
því.
Mér þykir það undarlegt, ef grein
sú sem Lögrétta flutti þ. 4. þ. m.
um þetta efni varðar ekki við lög. —
Hún er avo svívirðilegt tilræði við
lánatraustið, að böfundur hennar ætti
að vera óalandi og óferjandi.
En hver er tilgangurinn?
Ef hann er enginn annar en sá
að vega að ráðherra, þá er langt
farið. Og illa þykjaat þeir vera
búnir að vopnum gegn honnm, sem
vinna það til að vega að landinu.
Eða meta þesair menn hag Und*
og þjóðar vettugi þegar valdafíkn
þeirra er annara vegar?
Ég heti búiat við því í allan vet-
ur að Jón Ólafsion mundi kenna
ráðherra um froitin og fannkomuna.
— Það hefir þó ekki orðið. — En
Lögréttuhöfundurinn kemat nærri
því, — því að þótt íal. kaupmönnum
gangi illa að fá útlendar vörur að
láni og þar af leiðandi bæ^ dum líka,
þá getur það ekki atafað af banka-
farganinu. Það er eldra. Þetta
vita allir. Það er því fjær sanni
að kenna ráðherra um fóðurskort
bænda, heldur en um tíðarfarið,
nema að því leyti aem fóðurskortnr-
inn atafar af tíðarfarinu.
Hitt vitum við, að þótt kaupmönn-
um gengi illa að fá vörur í fyrra
eða í haust og jafnvel í vetur, þá
getur það ekki atafað af frávikning
bankaatjórnarinnar í vetur. — Nú
er eiamitt að rætast úr í þeim efnum.
En í gamla daga var það altítt
að kenna konungum um ilt árferði
og þótti mörgum nú ekki ólíklegt
að Jón Ólafsson mundi hallast að
þeirri trú og anúa því svo, að ráð-
herra væri sekur um vetrarhörkuna.
Það hefði ekki verið vitlauaara
en margt annað, sem úr þeirri átt
hefir komið og miklu hættuminna
fyrir hag landains heldur en land-
ráðafieipur um tapað lánatraust landa-
ins • E.
Loftsiglingar
Zeppelins greifa.
Nú er loftaiglinga öld. Mikla
frægð áunnu loftaiglingamenn sér í
fyrra, en þó eru horfur á, að frægð
þeirra vaxi mikið á þeaau ári.
Zeppelin greifi gerði sér'öruggar
vonir um það í ræðu, sem hann
flutti í Hamborg nýakeð. Hann aagði,
að loftsiglingamenn væru nú búnir
„að ná föstum yfirráðum yfir þur-
Iendinu“, þ. e. a. a. að þeir væru nú
orðnir fullfærir um að fljúga svo
sem þeim aýndist yfir þurlendi.
En það eru góðar horfur á, að
loftsiglingamenn aéu komnir á góð-
an rekspöl með að ná yfirráðum yf-
ir hafinu líka, þvi aö á þesau ári er
avo til ætlaat, að snekkjur þeirra
og flugvélar fari að þjóta dsglega
fram og aftur yfir Norðursjóinn og
Eystraaalt. Zeppelin greifi býst við
að öðlast næga reynslu undir vænt
anlega heimskautsför sína af loftsigl-
ingum er hann fer yfir ajó áður en
hann leggur í þá för.
Zeppelin greifi hefir mikinn við-
búnað undir loftsiglingaterðir á þessu
surnri. Loftskipastöð mikla á að
byggja í Hamborg. Er ætlast til
að hún geti geymt að minata kosti
tvö hin miklu loftskip Zeppelina í
einu. Zeppelinsfélagið ætlar að leggja
til tvö stór loftskip, og á að fara
leiðangra á þeim til Kaupmanna-
hafnar, Stokkhólma og ýmsra skemti-
ataða á norðuratröndum Þýzkalanda.
Það kvað ekki kosta meira en um
$20,000 að koma þeaau fyrirtæki af
stað, en Zeppelin hyggnr að arðvæn-
legra væri að verja til þess meira
fé, frá $500,000 til $750,000. Hon-
um telst svo til, að loftsiglingadag-
ar á ári muni verða um 150. Með
því að halda úti tveimur loftskipnm,
er fari ferðir á hverjum degi í 150
daga, telat honum svo til, að fá
megi $450,000 allan tímann, ef
hvert.Joftfar flytji 15 farþega, en
hver þeirra greiðir $ 25,00 í far-
gjald. Það fé verði meira en nóg
til að bera allan koatnað, og verði
þó driúgnr afgangur til vaxtagreiðalu.
Ekki þarf Zeppelin greifi að kvíða
því, að hann fái ekki næga farþega
á skip aín því að ráðsmaður Ham-
borg-American gufuikipalinunnar hef-
ir akuldbundið sig til að útvega
honum næga farþega, og hefir hann
fengið boð um tilstyrk ýmsra tigin-
borinna manna á Þýzkalandi í því
efni. Föatum loftaiglingaferðum hef-
ir verið lofað milli Berlínar og Dúas-
eldorf. Vegalengdin milli þeirra
borga er um 300 mílur. Eiga sigl-
ingar þar að hefjast á þesau sumri
og viðkomustaðir í ýmaum amærri
bæjum, heilsuhælum og akemtistöð-
um, sem eru á leiðinni.
Zeppelin greifi hefir ráðgert að
bregða sér á loftfari til Lundúna
stöku sinnum, og Ieggja upp frá
Hamborgaratöðinni. Honum telst avo
til, að Zeppelinaskip ætti að geta
koraiat þá vegalengd á tuttugu og
tveimur klukkustUDdum í mótvindi
og farið aex metra á aekundunni.
í meðvindi ætti Zeppelinaakip að
komast á 17 klukkustundum frá
Hamborg til Lundúna, eða á einni
klukkustund fyrr'en hægt er að
komast þá'vegalengd með járnbraut
og gufuskipi.
Mjög eru skiftar akoðanir um það,
hvort Þjóðverjar hafi áatæðu til að
bossa mótorloftskipnnum eins mik-
ið eina og þeir gera. Sjálfir þykj-
aat þeir hafa það, þrátt fyrir það
þó að það sá ómótmælanlegt að marg-
ar Ioftsií:linga-sýningarZE'ppelius(eins
og t. a. m. ferðin frá Fredrichshav-
en til Berlínar aíðastliðið aumar, þeg-
ar helmingur höfuðborgaribúa Þýaka-
lands beið eftir loftskipinu heilan
dag i Tempelhofer Feld) hafi mia*
hepnast. Eu það orð finst ekki í
orðabók mannains, aem Þýzkalands
keiaari hefir opinberlega lýat yfir að
væri mestur allra Þjóðverja á þeaa-
ari öld.
Þó að greifinn aé nú orðinn rúm-
lega sjötugur að aldri hefir hann
faatráðið að leggja af stað í heim-
skautileiðangur sinn á þessu sumri.
Hann hirðir lítt um endurgjald slíkr-
ar heimskautsfarar. Að viau verð-
ur svo mikillar vísindalegrar þekk-
ingar aflað í ferðinni, sem mögu-
legt er að ná í norður í hafíinum,
en það er ekki það, sem hvatt hefir
Zeppelin til þesaarar farar, og jafn-
vel ekki heldur vonin um það að
verða Peary annar. Zeppelin og
atyrktarmenn hans eru um það eitt
að hugaa, að kynna sér, hversu loft-
siglingar megi takaat þar norður í
kuldanum, og eru þeir komnir á þá
skoðun, að hvergi muni hægra að
gera loftsiglingatilraunir og rann-
aóknir, en yfir heimskautslöndunum
um sumarmánuðina, af því að þar
séu ofviðri svo ótið, jafnvel þó að
kuldinn sé nokkuð mikill.
„Lögberg1*.
Fyrrl hluta lagaprófs hefir Skúli
Thoroddaen nýlega tekið við Káup-
mannahafnarháakóla með 1. einkunn.
Hótunarbróf.
Tímanlega á miðvikudaginn barzt
itjórnarráðinu svofelt bréf, heldur
en ekki „vel meint“ og dánumanulegt,
og sver sig í ættina:
„Reykjavík 7. júní 1910.
Aðvörun
til Ráðherra íalands Björna Jónsaon-
ar, að ef þér ekki verðið við þeirri
áskorun frá alþingismönnum vorum
um að aukaþing verði haldið hið
bráðasta eða að minsta kosti, að
reglulegt þing verði haldið á til
skyldum tíma í næstkomandi febrú-
armánuði verðið þér drepinn innan
9 nátta og jafnvel fleiri eiturormar
í þjóðfélagi voru, sem gjört hafa sig
jafnseka þó þeir aéu enu ekki ráðn-
ir ef ekki að degi þá að nóttu.
Tækin eru til, aem hvorki baga vegg-
ir né vegalengd.
Hafa skulu þér holl ráð, hvaðan
sem þau koma.
Nokkrir.“
Eggjarán og æðarfugladráp.
Maður særður af byssuskoti.
Um daginn var norskt fiskiskip,
er „Aldan“ heitir, að veiðum vest-
ur við Öndverðanea undir Jökli.
Skipsmenn akutu báti og reru upp
undir laDd og sáu menn úr landi til
ferða þeirra. Þóttust ajá, að þeir
færi í varp og akyti æðarfugl en
rændi eggjum. Fóru þá tveir ía-
lendingar á báti til fundar við þá
og hötðu með sér byssu. Flýttu
Norðmenn sér þá til hafs, er þeir
sáu bátinn koma og vildu ekki verða
á vegi hans. Kölluðu íslendingar til
þeirra og kröfðu þess að skoða i
bátinn, en hinir gáfu því engan
gaum og héldu undan sem hraðast.
Annar íalendingurinn aendi þá tvö
kúluakot eftir norska bátnum. Gengu
þær í gegnum og varð fyrir maður,
sem lá niður í honum aofandi, að
aögn. Flaug önnur kúlan gegnnm
lærið, en hin gegnum upphandlegg-
inn og mölbraut hann. — Skildi
þar með bátunum og hélt fiakiskip-
ið síðan hingað til þeas að leita
manninum lækninga og lagðiat
hann í sjúkrahu*. Þykir sennileg-
ast að hann missi handlegginn.
Skipsmenn hafa haldið þvi fram,
að þeir haíi einungi* farið til lands
til þesa eins að fá sér aeglfestu, en
slíkt er nauða-ósennilegt, og víst
hægt að sanna, að þeir hafa farið
með ránum. Er það engin ný bóla,
að útlendir fiskimenn hafi í frammi
rán og gripdeildir þar sem þeir
þora við að koma á útkjálkum