Heimskringla - 09.09.1886, Qupperneq 4

Wbtcuy.
Vjer undirikrifagir leyfum oss hjer meg að bjóöa löndum vorum
• NÝTT ^VIKUBLÁÐ.
Hver örk verður allt at5 f>ví helmingi stœrri en örkin af bleftinu (lLeifur”.
Vort blaö ver{ur allt atS f>ví helmingi stœrra, en nokkurt blaS, sem hing a$ til
hefur verig gefig út á íslonzku,
Samt sem áftur verður blagits selt vitS sama vergi og í(Leifur” hefur veritS seldur, ag eins $2,00 í Áme-
ríku, kr. 8,00 I Evrópu árgangurinn.
Þetta blatS vertSur pví tiltölulega pag langódýrasta blatS, sem nokkurn tímahef-
urkomitSútávorumáli.
Éins og etslilegt er, vertSur blagitS einkum og sjerstaklega fyrir íslendinga í Vesturheimi. Öll
pau almenn mál, sem J)á var'ðar miklu, munum vjer og láta oss miklu skipta, hvort sem patS eru STJÓRN-
MÁL, ATVINNUMÁL, MENNTAMÁL, etSa önnur,
En par meg er alls ekki sagt, atS vjer viljum ganga fram hjá peim málum, sem landa vora á ís-
landi vartSar sjerstaklega. Eínkum viljum vjer taka svo mikinn pfltt, sem oss er mögulegt, í stjórn-
málum peirra og bókmenntamálum. Yfir höfutS vildum vjer stutsla ats pví af fremsta megni, atS
meiri andleg samvinna gœti komizt á metS löndum heima og löndum hjer.
Auk pess mun blatSitS metSfertSis almennt skemmtandi kafla, einkum gótsan skáldskap í bundnu
og óbundnu máli, frumritatSan og pýddan, sem jafnt œtti atS geta veritS fyrir alla íslendinga, hvar sem peir
eiga heima.
Frjettir mun og blatSitS fœra yfirgripsmeiri og greinilegri en nokkurt annatS íslenzkt blatS hefur átSur gert.
BiatSiJS er algerlega óhátS öllum hjerlendum pólitískum flokkum. patS hefur fullt frelsi til atS taka í hvert
mál á pann hátt, sem ritstjórnin álítur rjettast og ianngjarnart. ÞatS mun heldur ekki ganga neinum flokk-
um á hönd.
BlaJSitS verJSur alls enginn agent fyrir VesturheimsfertSir, hvorki til Canada nje annara ríkja Ameríku.
patS talar um útflutninga af íslandi og innflutninga hingaJS í land, eins og önnur mál, aJS eins eptir sannfœr-
ingu og beztu vitund ritstjórnarinnar, en engum innblœstri annara manna. En hitt er ekki nemá sjálfsagt
atS patS mun hafa vakandi auga á öllu pví, sem opinberlega er sagt um hag og framfertsi íslendinga hjer,
og halda hiífiskildi fyrir peim, ef pörf gerist.
Vjer munum ekkert til spara, atS blatS vort vertSi svo alpýtslegt og J>ó jafnframt svo v a n d a t5 ats
öllu leyti, sem frekast eru föng á. ÞatS er pví von vor, ajS landar vorir taki pessu fyrirtœki vel, skrifi sig
fyrir blatsinu patS allra brátSasta, og borgi paJS skilvíslega. Án peirror aJSstotSar frá peirra hliJS getur fyrirtœk-
itS ekki statsizt, eins og autSvitaí er. En fáir munu peir vera, œjtu peir atS minnsta kosti ats vera, sem ekki
liggur í augum uppi, hvíllk nauðsyn er á, atS gott blatS gœti komizt á fót metsal vor og prifizt.
peir sem œála atS kaupa blatSitS, eru vinsamlega betSnir atS senda nöfn sín á skrifstofu ritstjórnarinnar
85 og 37 King Str., Wiíinipeg, sem allra fyrst.
Frímann B. Anderson. Einar Hjörleifsson, Eggert Jóhannsson.
Frjettir úr Manitoba og NorJS-
vesturlandinu koma í nœsta blatsi.
Frjettir úr Winnipeg koina í
nœsta blatsi.
Frjettir frá íslandi koma i
nœsta blatsi.
Ritdómur um Nýju sálmabók-
ina kemur í nœsta blatsi.
ALMENNAR FR.TETTIR.
Framhald frá fyritu sítSu.
6. Forseta er gefitS leyfi til atS fara
eins með skip erlendra manna á höfnum
Bandaríkja og farið er metS Bandaríkja
skip á höfnum í öðrum löndum.
7. Forsetaeptirmanns-lögin ern pann-
ig : að deyi forseti eða ef hann einhverra
ástœðna vegna ekki getur gengt forseta-
störfum, og sje varaforseti einnig dáinn
eða ófær til að gegna þeim störfum sakir
heilsubrests, pá taka ráðherrarnir við pví
embætti eptir pessari röð : fyrst innanrík-
isráðherrann, geti hann pað ekki, pá fjár-
málaráðherran, pá hermálaráðh., svo dóm
málaráðh., pá póstmálaráðh. og síðast sjó-
liðsráðherrann. Er pað skylda pess, er
við embættinu tekur, að kalla saman ping
ið innan 20 daga, ef pað ekki situr þegar
forseti fellur. frá.
8. Hjer eptir kostar 5 cents (í stað 8)
að senda póstávísanir fyrir minni upphæð
en 5 doll., hvervetna innan Bandarikja.
9. Hraðflutnings póstfrímerkin (sem
kosta 10 cents, og skuldbinda póststjórn-
ina til að skila brjefum undir eins) fást
hjer eptirekki einungis á sendibrjef, held
ur einnig á allskonar blöð og böggla, sem
með pósti eru sendir.
10. Að siðustu má geta um lögin við-
vikjandi óekta smjeri. Frumvarp pað
komst í gegn á pingi, prátt fyrir alla mót-
spjirnu fjekk staðfesting forsetaog öðlaðist
laga gildi hinn 2. októbermán. næstkom-
andi. Lögin heimta, að sá er býr petta
smjer til, skuli gjalda $600 á ári fyrir að
fá leyfi til að búa pað til,ogað auki gjalda
2 cents af hverju pundi, sem búið er til;
að sá sem verzlar með pað í stórkaupum,
skuli gjalda $480 um árið fyrir leyfið, og
sá sem verzlar með pað í smákaupum $48
á ári. Og peir sem verzla með pað eru
skyldir að hafa petta svikna smjer svo
greinilega merkt, að allir viti hvað peir
kaupa ; og peir sem verzla með pað í smá
kaupum mega aldrei selja einum manni
meira en 10 pund af pví í senn. Fjárútlát
fyrlr brot pess^ra laga eru : fyrir verk-
stæðaeigendur $1000—5000; stórkaupa-
verzlunarmenn $2000, og smákaupaverzl-
unarmenn $50—500.—Innflutnings tollur
á smjeri pessu er 15 cents á pundið.
Meðal hinna markverðustu frumvarpa
sem báðar deildir gjarnan vildu að yrðu
lög, en sem ekki vannst tími til að ljúka
við, og pess vegna bíða til næsta pingseru
pessi: Tolllækkunarlögin, viðskiptalögin
(milli Bandaríkja og Canada), járnbrauta-
stjórnarlögin, mormóna-pvingunarlögin
(um að pvinga pá til að hlíðnast Iögum
landsins) og frumvörpin um að gjalda
peim eptirlaun, sem voru í Mexicostríðinu
1812 ; aðafnema forkauparjettinn og trjá-
plöntunarrjettinn úr landlögunum, og að
fyrirbjóða erlendum mönnum að eiga fast
eignir í rikinu.
Allmiklar prætur hafa átt sjer stað á
milli Bandaríkjamanna og Mexicomanna
um síðastliðin mánuS, og pykir enn óvíst
að pað prœtumál lykti friðsamlega. 8ú
er orsök til prœtu peirrar, að blaðstjóri
einn, að nafni A. K. Cutting, sem býr í
E1 Pasco í Texas, og héldur par út blaði,
og öðru (spœnsku blaði) í Paso del Norte
í Mexico (rjett fyrir sunnan landamœrin)
hafði ritað óheyrileg meiðyrði um
annan Mexicomann, Medina, er kom til
Paso del Norte og sendi út boðsbrjef að
öðru blaði, er hann œtlaði að fara að gefa
út. Medina ljet pegar taka Cutting fast-
an og höfðaði mál á móti honum, en pví
lauk svo, að Cutting var dœmdur sekur,
en boðið að hann skyldi sleppa óhegndur,
ef hann vildi aptur kalla orð sín, og lofaði
hann pví. En í stað pess að enda orð sín,
brá hann sjer norður yfir landamœrin til
E1 Paso í Texas, og ítrekaði par hin sömu
meiðyrði í Texasblaði sínu. Að sönnu
hafði hand látið prenta* afsökun i Mexi-
kanska blaðinu, en setti greinina á pann
stað, sem hann vissi að sízt mundi litið á,
og að auk gjörði hana svo úr garði, að hún
mátti heita ólœsileg. Eptir að hafa end-
urnýjað meiðyrðin og útbreitt pað blað um
Mexico, purfti hann að fara suður yfir
landamœrin aptur til að vitja um sitt
mexikanska blað, og var pá samstundis
tekin fastur og situr síðan í ströngu varð-
haldi í Mexico. Deilan kemur til af pví,
að maðurinn er pegn Bandaríkja, pó hann
hafi einlœgt annan fótinn í Mexico. par
af leiðir að ýmsir ofstopafullir Texasbúar
hafa heimtað að Mexicostjórn láti mann-
inn lausan, og sent áskoranir pess efnis
til stjórnarinnar í Waslúngton. Síðan hef
ur Bandaríkjastjórn skrifað Mexicostjórn-
inni og heimtað að maðurinn sje látinn
laus, en pví heílr ekki verið gefln gaumur
til pessa. Búðar stjórnirnar láta fremur
ófriðlega, pví beggjamenn sem búa nœrri
landamœrunum, spara ekki að blása að
kolunum. Bandaríkjastjóm hefur látið
kanna hergagnabúrin til að sjá hvað til er,
ef á parf að halda ýmsir herflokkar hafa
byrjað að œfa sig, einkum í New York-
ríkinu og sagt, a» búið sje að senda her
gögn til New York, og til búið að flytja
pau sjóveg suður hvenœr sem vilL Mexi-
costjórn er að draga saman liðsafla við
landamœrin að sunnan; eru par saman
komin 3—4000 hermanna, sem nú eru í
óðaönn að bpggja bjáðabyrjðar víggirð-
ingar, enda eru Texasmenn orðnir hrœdn
ir, pví fátt er af hermönnum Bandaríkja-
megin landamæranna.
Síðan pessar þrattanir byrjuðu, hefur
Bandaaíkjastjórn gaumgœfilega mœlt mót
stöðuafl Mexicomanna, ef svo fceri, að
hún pyrfti að berjapá til hlýðni,og ernú
komin a pá niðurstöðu, að par purfi nokk-
uð til, pó pað sje engiu ráðgáta hvor ofan
á muni verða í peírri gíimu. Standandi
her Mexicomanna er 24,000, og á svip-
stundu geta peir sent út 250,000 velbúinna
hermanna, og ef fje ríkisins hrykki, geta
þeir auðveldlega talið vísar 500,000 her-
manna. Hergögn Mexicomanna eru og
bæði mikil og vönduð, að undanskildum
byssum fótgönguliðsins, >ví >ær eru sagð-
ar einkis nýtar.
Samuel Jones Tilden, einn af llinum
merkustu mönnum Bandaríkja, andaöist
að heimili sínu Oreystone Við Hudson-
fljötið, á miðvikudagsmorguninn 4. f. m.
Tilden var fæddur I Jxirpinn New Leba-
non í Columbia County I New York rík-
inu, 9. febrúar 1814. Alla sína æfl var hann
meira og minna við-riðinn opinber mál, og
ætið mjög háttstandandi maður í demó-
krata-flokki New York-ríkis, og vaj >ar
kosinn ríkisstjöri árið 1874. Áriðl876 sótti
hann um forsetaembættið gegn Ruther-
ford B. Hayes, og fjekk talsvert fleiri at-
kvæði en hann. Eigi að síður fóru leikar
pannig, að Hayes var kjörin forseti; hafði
forstöðunefnd kosninganna ónýtt sum at-
kvæðin, fengið önnur ný og sumstaðar, að
sagt var, fleiri en eitt frá sama manni, par
til Hayes hafði fengið einu atkvæði fleira
en Tilden. Siðan hefir Tilden lítið feng-
izt við opinber störf persónulega, en ein-
lagt verið góður ráðgjafi demókrataflokks-
inf.
John Kelly, hinn ákafamikli forvíg-
ismaður hins svo-kallaða 7'arnaay-flokks
(demókratafl.) S New York er dáinn. Á
siðastl. 25 árum hafa fáir menn veríð tíð-
nefndari i Bandarikjum en hann, en ekki
eru allar sögur, sem af honum hafa geng-
ið, sem glæsilegastar. Kelly er fæddur i
New York árið 1822.
Canada.
FiskiverðamálrS stendur við sama.
En til að koma S veg fyrir sífeldar œsing-
ar út af því, sem voru orðnar helzt til
tíðar sumstaðar eystra, beggja megin
landamæranna, pá ljet stjórnin það boð
út ganga, í júnímán. S sumar, til lög-
regluskipastjóranna, að á meðan engir
samningar sjeu gjörðir, skuli fiskidugg-,
um frá Bandaríkjum leyft að liggja innan
þriggja mílna beltisins, og kaupa allar
nauðsynjar hvort heldur það er beita eða
onnað, en ekki fá pœr að liggja par leng-
ur en 24 kl.st. S senn, liggi þær lengur
og skipverjar sýni sig líklega til að fara
að fiska, verða þœr teknar fastar sam-
stundis. En til þess formenn skipanna
ekki geti kenrit vanþekking um, ef þeir
dvelja lengur en sólarhring í senn, þá
er þeim gefnar prentaðar reglur þessu við
víkjandi undir eins og akkerum er varpað
lnnan 3. mSlna beltisins. pessi tilslökun
er endurgjald fyrir pá vœgð, er Banda-
rikjastórn sýndi formanni kanadisku fiski-
duggunnar, sem tekin var föst í Portland
i ríkinu Maine í malmán. i vor, og sem
sleppt var aptur eptir fáa daga án nokkura
fjárútláta. Englandsstjórn hefur litið sem
ekkert gjört S þessu máli enn, þrátt fyrir
margitrekaðar áskoranir, og þess vegna
stendur það svona i stað enn eptir allan
þennan tíma, bœði Canada og Bandarikja
mönnum til meins. Bandaríkjamenn eru
náttúrlega reiðir Canadamönnum fyrir
þessar aðfarir; þeir vilja fá að fiska upp
við landsteina Nýja Skotlands og Nýju-
Brúnsvíkur, en þeir vilja ekki gjalda neitt
fyrir það, þykir veiðin ekki svo mikil að
nemi borgun, en þó er nú svo komið, að
fiskimenn S rikjunum Maine og Massa-
chusetts eru farnir að kvarta sáran yfir
aflaleysi í sumar, sem þeir þó ekki eru
viuúr að gjöra svo snemma sumars, er
sýnir að einlivers virði er að mega flska
upp undir landsteinum. Hve oestir að
sumir BandarSkjamenn eruyfirþessu,sjezt
af þvi, að á þinginu I Wasliington voru
sífeldlega bornar upp uppástungur um að
hefna sin á Canadamönnum með pvi, að
hindra viðskipta verzlunina, taka öll skip
þeirra föst, sem kæmu inn á hafnir Banda
ríkja o. s. frv. Og ein þessi uppástunga
var á þessa leið: að algjörlega öllum við
skiptum við Canada skyldi hœtt, og að
járnbrautarvagnar frá Canada fengi ekki
að fara um brautir í Bandaríkjunum,
heldur að hafa vagnaskipti S hvert sinn,
er vagn, fermdur varningi, þyrfti yfir
landamœrin. En þessi uppástunga komst
ekki í gegn, heldur í hennar stað sú, er
gefur forsetanum vald til að taka þann
rjett frá erlendum skipum á höfnum rík-
isins, sem tekin er frá Bandarikja skipum
á erlendum höfnum.
Fylkisþing kosningar eru af Staðnar
nú í 4 fylkjum,í British Columbia, Prince
Edward-eyju, Nýju Brúnsvik og Nýja
Skotlandi. í hinum tveimur fyrtöldu
fylkjum varð conservative-flokkurinn yf-
irsterkari, en í hinum varð reform-flokk-
urinn ofan á. En þeim flokki S Nýja
Skotlandi stýrir nú, eins og áður, maður
sá, er fyrstur fann upp á, að fylkið skyldi
slíta sambandið við rikið, og fjekk þess
konar frumvarp samþykkt á fylkisþing-
inu í vetur er leið. pessu spursmáli áttu
kjósendur að svara við kosningarnar, og
peir svöruðu því þannig: að þeir vœru
samþykkir frumvarpinu ; öðruvísi er ekki
hœgt að skilja það. Aðalástœður Nýja
Skotlendinga til að slíta sambandið eru,
að fylkið hafl orðið út undan í öllum við-
skiptum og verzlun við hin önnur fylkin,
og það þess vegna hafi frá upphafi haft
skaða einn af sameiningunni. Ilvað satt
er í því sjest af fylgjandi skýrslu, sem sýn-
ir hvað sambandsstjórnin hefur gjört á
pessum 19 árum til að auka siglingar og
gjöra þœr greiðari, til byrjun þessa árs
(talan innan sviga sýnir hvað margar sams
konar stöðvar og hjer eru taldar voru
til sameiningar árið 1867): Vitar við
strendurnar 153 (53); aðvörunarstöðvar
(til að vara við skerjum, grynningum og
straumum) 525 (0); aðvörunar bjöllur
(sem hringt er sífellt i þoku) 22 (2); lífs-
verndunarstöðvar (til björgunar mönnum
úr sjávarháska) 8 (0); og heimili fyrir
hrakta sjófarendur og skipbrotsmenn 3
(0). Skýrslur er sýna aukijing verzlunar-
innar í fylkinu S heild sinni, höfum vjer
ekki við hendina, en geta má þess, að
1867 nam ársverzlan þess tœpum 10 milj.,
en í fyrra nam hún 22—23 milj. dollars.
Meðal hinna ýmsu verkstœðo, er þar hafa
verið stofnuð á síðastliðnum fáum árum,
má t. d. geta þess um sykurgerðarhúsið,
sem byggt hefur verið síðan 1880. Frá
því eru send út úr fylkinu til annara staða
í ríkinu, að meðaltali 2 milj. punda af
sykri á liverjum mánuði. pessu aðskiln-
aðarmáli hefur ekki verið hreift síðan
kosningar fóru frairi, og liggur það líkast
í dai til þess er þingið kemur samau í vet-
ur, en þá má foringi stjórnarinnar, W. S.
Fielding, til með að hreifa því og leiða
það til lykta á einhvern hátt.
Eins og auglýst hafði verið lauk
kyrrahafsfjelagið við að borga sambands-
stjórninni peningana, sem það fjekk til
láns í hitt eð fyrra, fyrir 1. jðlí í sumar.
Borgaði það $20 milj. S peningum, en 10
meðlandi er það virti á $l,50’ekruna, fjekk
því stjórnin aptur um 7 milj. ekra af þeim
upprunalegu 25 milj. er hún gaf f jelaginu.
pegar tekið er tillit til þess, að fjelagið
fjekk þetta land gefins upphaflega. þá eru
þvi að vissu leyti gefnar aptur þessar 10
milj. dollars, en aptur á móti er hver ekra
þessa lands fjelagsins metin á $3—
svo eptir þeim reikningi, grœðir stjórnin
ekki svo lítið á þessari vixlun, ef hún selur
landið. Sem stendur er því brautarfjelagið
svo að segja skuldlaust og brautin vagnfœr
hafa á milli.
pó Riel sje löngu daudur, þá er Riel-
málið ekki likt því dautt enn. Ýmsir
ábyrgðarlausir pólitískir umrenningar
Quebec-fylkinu hafa komið því til leiðar
að allmikill hlutl frönsku alþýðunnar—
einkum hinn fáfróðasti hluti hennar—trúir
því, að Louis Riel eafi ekki verið tekinn af
fyrir það, að hafa gjört uppreist gegn
landi og lýð og látið myrða fjölda fólks,
heldur fyrir það, að hann var franskur 1
aðra œttina og katólskrar trúar, og að því
hafi valdið fjandmannaflokkur þeirra,—
Óraníumennirnir. pessi sami flokkur trúir
því og, að allir íbúarnir í Quebec, sem
ekki eru franskir eða írskir að œtt og
katólskir, sje annaðtveggja Óraníumerin
eða frímúrar, en þá flokka er katólskum
mönnum kennt að hata. pessir Riels
áhangendur hafa myndað pólitískan flokk,
og œtla sjer, við nœstu kosningar, að verða
svo sterkur, að meiri hluti Quebec full-
trúanna á þingi verði Riels-menn. En
þeirra verkefni á að verða það, að hefna
Riels, og, að svo miklu leyti sem hœgt er,
sníða öll lög sambandsstjórnarinnar eptir
þörfum Quebec-fyrkis, án nokkurs tillits
til hinna annara fylkjanna. Og einn af
þessum fulltrúum hefir flokkurinn fengið
nú þegar. pað fóru fram kosningar til
sambandsþingmensku í einu kjöfdœmi
skammt frá Montreal fyrir skömmu, og
af þeim þremur mönnum er sóttu um
kosning varð sá hlutskarpastur, er barðist
undir merkjum þessa franska þjóðflokks.
Nýdáin er eystra Frances E. Dickens,
sonur hins víðfrœga söguskálds Charles
Dickens F. E. Dickens, sem var umsjón-
armaður í varðliði Norðvesturlandsins,
var í Fort Pitt í fyrravor með fáeina menn
pegar Big Bear kom pangað og eyðilagði
virkið. par missti Dickens allar eigur sín-
ar, og meðal annars fjölda inörg rit, er
hann hafði samið á þeim 10 árum, sem
hann var í Norðvesturlandinu.
selja ágætt kaffl (grænt) með aðdáanlega
lágu verði, sem sje:
ð pund fyrfr dollar!
Ennfremur, 5ÍO pnml fyrir dnl-
lar af mjallhvítu púðursykri, einnilg-
i s ef keypt ern 5 pnnd af li inn
inndæla kinversika og japa n
iska tei, nlveg nykomnu, stein
koNtnr ein 50 ets. qundid.
Munið að búðin er á
Aðalstrætinu l^nrSÖS.
Oommcrcial Bank ofManitoba.
Cor. Bannatyne & Maine Strs.
Stjórnendur McSArthnr Boule
og Campbell, lána peninga metS gótS-
um kjörum. Bankinn lœtur sjer
einkanlega annt um atS ná vitSskipt-
um íslendinga.
I