Heimskringla - 21.06.1888, Page 1

ALMEMAR FEJETTIR.
F RÁ ÚTLÖN DUM.
ÞÝZKALANU. Friðrik keisari
III. látinn. Þessi fregn flaug um
allan hinn menntaða heim með ljós-
hraða hinn 15. ]>. m. og vakti sorg í
brjósti allra þj'zkra manna og með-
aumkun allra annara. Það getur
entrinn annað en fundið til með-
aumkunar með Þjóðverjum, sem
svo hart eru leiknir þetta ð.r, sem
nú á minna en 4. mánaða tlmabili
hafa orðið að sjá á bak 2 keisurum
sínum, er hver öðrum var betri, liver
öðrum meira virtur og elskaður af
fjjóðinni.
Friðrik keisari var fluttur til
Potsdam, 30—40 enskar mílur suð-
vestur frá Berlín, fyrir eitthvað hálf-
um mánuði og |>ar ljezt hann I sum-
arhöllinni (er Friðrik rnikli ljet
byggja) kl. 11. áföstudagiun 15. |>.
m. f ]>eirri liöll sá hann fyrst dagsr
ljós og í henni sá hann ]>að síðast.
Fyrst nokkra daga eptir að hann kom
til Potsdam var hann talinn heldur
á batavegi og ]>angað til I byrjun
vikunnar er leið að honum ]>yngdi,
og á fimtudagsnóttina bar venju
fremur á pyngslum, ]>að svo að hann
fjekk naumast dregið andann með
köflum, og á fimtudaginn kom
læknunum 4 sarnan um, að lungna-
bólga væri komin I hann og töldu
hann pá alveg frá og kunngerðu
]>að Bismarck, er ]>egar brá við og
undirbjó allt til ]>ess að Vilhjálmur
prinz yrði auglýstur keisari. 1>Ó
tremdist lífið þetta, frá fimtudags-
niorgni ]>egar hann var talinn frá,
pangað til kl. 11 á föstudagsmorg-
un. Friðrik keisari varð 55 ár 7
mánaða og 27 daga gamall, en ríkti
að -efns-3 máfÆiði og 5 daga, frá 9.
marz til 14. júnf. En á ]>essum
stutta tfma hafði hann að rjettu á-
unnið sjer allra hylli. Bæði var
hann starfsmaður hinn mesti, ]>ó
einlægt væri hann veikur, og frjáls-
lyndur I skuðunum, og var þess
vegna ekki eins kær Bismarek, sem
litið er gefinn fyrir að auka frelsi al-
pýðu.
Undireins eptir hádegið var
auglýst að Vilhjálmur prinz væri
tekinn við stjórninni og væri nú
Vilhjálmur keisari II., og á laugar-
daginn sóru hermenn hanum holl-
ustueið. Þessi nýji keisari er ungur
maður, fæddur 27 * jauúar 1859.
Hann giptist Victoriu prinzessu af
Schleswig-Holstein árið 1880 og á 4
börn, 4 syni, og er hinn elzti þeirra,
krónprinzinn 7 ára gamall. Vil-
hjálmur keisari er heilsugóður og
hraustur maður að öðru leyti en ]>ví
að vinstri handleggur hans er hálf-
aflaus, hefur verið svo siðan hann
fæddist. |>að eru fæstir sem nú bú-
ast við langvarandi J>ófi yfir prætu
málum Evrópu. Hinn nýji keisari
er að allra dómi sá maður, er ekki
eirir að sitja aðgerðalaus og gera
ekki annað en skattyrðast við mót-
parta sina. Ilann er maður herskár,
stórlyndur og stífur, svo |>að virðist
ekki vandráðin gáta hvað hann muni
gera, par sem hann svona allt í einu
og á bezta aldri fær nærri ótak-
°iarkað vald og afl i hendur sínar.
Kunnugur maður lýsti honum pann-
nú fyrir fáum vikum siðan.
uHugsið yður ungan mann, á 30. ári,
6 feta háan, teinrjettan, grannvax-
uin en vöðvamikinn, miðmjóan en
herðabreiðann, með heldur lítið höf-
uð sitjandi k löngum en digrum
svira, andlit sporbaugsmyndað og
hvað mest útskotið I miðju, hátt og
fallegt enni, blágrá augu hörð og
kuldaleg en skarpleg, bogið nef,
framskagandi en pó ekki há kinn-
bein, sterkbyggða fallega höku,
hálfl>jart hár, snöggklipt aptan á
höfðinn en langt ofan á pvi, og
greitt uppávið frá gagnaugunum og
myndar pví ofurlítinn hrvgg beggja
vegna við skiptinguna, mikið yfir-
skegg gulbjart á lit og endarnir
hringaðir upjiávið, og pjer hafið eins
góða pennamynd og fengist getur
af Vilhjálmi krónprinzi á Þýzkalandi'.
VII.ll lÁI.Ml li KEISAKl II.
Utför Friðriks keisara fór frani
hinn 18. p. m. ogvarhin veglegasta,
pó ekkert skraut væri viðhaft á einn
eða annan hátt.
Stuttu áður en keisarinn ljez.t
tók hann í hönd Bismarcks, er var
við rúmstokkinn við hliðina á keis-
arafrúnni, og ljet pau taka höndum
saman. Gerðu pau pað glöðu geði
pví bæði skildu að ef pau væru ekki
sátt að öllu leyti, pá æskti nú keis-
arinn að þau sættust fulluni sáttum
við banasæng sina.
Ríkispinginu hefur verið stefnt
satnan 25. ]>. m.
Sl’ÁNN. Stjórnarráðið hefur
sagt af sjer, en orsakir eru ekki til-
greindar Er sagt að Segasta,
stjórnarformaðurinn sem var, muni
sjálfur ætla að takast í fang að
mynda nýtt ráðaneyti.
—------I ^ >--------
l'H V \ \IEliIKU.
B A N D A R í K I N .
Bæði hinn 11. og 13. p. m. var
rifist um fiskiveiðasamninginn allan
daginn, I efrideild pjóðpingsins og
frekari umræðum svo frestað pangað
til hinn 25. p. m. Inn i pessar um-
ræður drógst Canada Kyrrahafs-
járnbrautin, landvarnir Breta i British
Columbiu og skipaflutningsjárn-
brautin, sem er í smíðum yfir grand-
ann milli Fundy og Lawrenceflóa.
I>etta allt óttuðust sumir ráðherr-
arnir að væri ekki annað en fram-
haldandi vinna að pví að búa i hag-
inn fyrir framtíðina, ef á pyrfti að
halda að vinna Bandaríkjum mein.
Og pað var álitin ein góð og gild
ástæða til pess að samningurinn
yrði ekki staðfestur.
Fyrvr pinginu liggja enn frum-
vörp um að leyfa inngöngu i ríkjar-
sambandið pcssum ttvritorits: Wash-
ington, Montana og Norður-Dakota.
En pau koma sjaldan til umræðu og
er pví að litlu getið í pingsögunni
enn sem komið er; pau sitja á hak-
anum fyrir öllum öðrum málum.
Má t. d. geta pess, að í byrjun pess-
arar viku var gert ráð fynr að ræða
pau seinnipart vikunnar, ef pá lægi
ekki tollmálið fyrir eða f járframlögu-
málið til viðhalds hernum. Með
öðrum orðuin, ef ekkert annað væri
til að gera.
Skýrslur lagðar fyrir pingið
sýna að á árinu 1887 nam kola-
tekjan í Bandarikjum nálega 124
miljónum tons, og var verð kolanna
við námurnar metið $173-| miljón.
Á pinginu varum daginn, I sam-
bandi við tolllækkunarmálið, rættum
hvert satt væri að Bandaríkjaskip
mættu borga hærri toll við Welland-
skurðinn (í Ontario), ef pau flytja
virning til staða í Bandarikjum,
heldur en ef pau flytja hann til
Montreal, og varsampykkt aðef satt
væri, að hækka pá tollinn við Sault
Ste. Maire-lokurnar, á canadiskum
skipum, sem flytja varning til staða
í Canada.
Eptir allharða kviðu var í neðri-
deild pingsins sampykkt að haga
svo lögum að greiðari verzlunarvið-
I skipti fengjust við Canada, að lækka
eða afnema toll á varningi aðflutt-
| um úr Canada, svo að samsvari
lækkun eða afnámi tolls í Canada á
aðfluttum vörum úr Bandaríkjum.
Maim&n. áætlunarskýrsla stjórn-
arinnar vfir hveiti og aðrar korn-
tegundir er komin út. í henni er
sagt að 11 inilj. færri ekra sje undir
hveiti en í fyrra. Ekrafjöldi undir
vorhveiti hefur aukist í Norður-
I iakota, en hvergi annars staðar, og
víða minnkað, svo að ekratal undir
vorhveiti er í ár einum hundraðasta
| minna en í fyrra. Ekratal undir
hveiti er nú talið alls 36 milj., og í
inaim&naðarlokin voru horf ir á upp-
skeru 73 bush. á móti hverjum 100 í
fyrra, eða nærri einum priðja minna.
Þessar horfur eru pað sem halda
hveitinu, sem enn er óeytt í landinu
síðan I fvrra í liáu verði.
Sheridan hershöfðingi hefur nú
legið nijög pungt haldinn i Washing-
ton uni síðastl. 3 vikur. Hefur hann
á stundum verið talinn af af læknum
hans, en eptir síðustu fregnum er
jhann heldur & hatavegi.
Frá 4. til 16. p. m. stóð yfir í
Chicago nokkurskonar pjóða og
pjóðsiðasýning, er haldin var uþdir
forgöngu ltUngra kristinna kvenna-
fjelagsins”, í sýningahöll borgarinn—
ar. Þessir pjóðflokkar voru sýndir í
pjóðhúninguin, svo og sýnishorn af
húsunum, húsbúnaði o. s. frv.:
Ameríkumenn (i 4 greinum sem sje:
Indiánar, landnámsmenn, hermenn
og veiðimenn eða umrenningar i
útjöðrum siðaðra hjeraðra) Bretar,
Tyrkir, ítalir, Spánverjar, Japans-
menn, Sýrlendingar, íslendingar,
Þjóðverjar, Frakkar, Rússar, Sviss-
lendingar og Skandinavar. f efnis-
skránni yfir skemmtanirnar, er ein-
hver í Chicago hefur sent uHkr.”,
segir, að ungfrúr Sigríður, Ragn-
hildur, Steinunn og P. Gyða Stephen-
sen komi fram í forntíðar og nútíðar-
kirkjubúningi íslendinga, að par
verði einnig sýndur bænda og hvers-
dagsbúningur landsmanna. í>ar
stendur og að seldir verði islenzkir
Óáfengír drykkir og ýmsar fæðisteg-
undir eins og pær eru matreiddar á
íslandi, og að stúlkurnar vinni að
prjónaskap, spuna og baldíring eins
og tiðkist á íslandi.
Frá 1. janúar til 1. júnl p. á.
voruí Bandaríkjunum byggðar 2.271
mílur af járnbrautum.
Nýlega drukknaði T. H. Garrett,
bróðir Roberts Garretts, fyrrum for-
seta Baltimore & Ohio-brautarfje-
lagsins, af skemmtiskipi, er hann
átti sjálfur. Gufuskip hafði rekist
á skeinmtiskipið i miðju og nærri
skorið pað í sundur. Allir aðrir af
skemmtiskipinu komust af. Síðast
er frjettist var likið ófundið, en
$10,000 verðlaunum er finnandan
um heitið.
Nýlega var pað meistarastykki
i læknis ípróttinni framið i Balti-
more, að auga úr lifandi kúningi
var stungið út og gróðursett í manni,
er uin mörg ár hafði verið blindur á
öðru auganu. Hann er nú að mestu
heill orðinn og sjer vel með pessu
nýja auga. .1. J. Chisholm heitir
læknirinn, er petta gerði.
Um langan tíma hefur ekkert
verið hreift við málinu um peninga-
samskot til minnisvarða Grants sál.
hershöfðingja. í fyrstu skorpunni
höfðust sainan $130,000 og par við
situr. En nú er hugmynd forstöðu-
nefndarinnar að byrja á ný og kouia
ár sinni svo fyrir borð, að fjenu
verði safnað jafnframt og safnað er
atkvæðum republíkana fyrir forseta-
efnin í haust. Hugmynd nefndar-
innar í fyrstu varað fá saman miljón,
en nú gerir htn sig ásátta með
helming peirrar upphæðar og býst
víð að full erfitt veiti að fá hana
samaii.
í vikunni er leið ljezt i Chi—
cago einn af lögreglupjónunum, er
tók pátt í awarc/tfaía-upphlaupinu
par 1885. Kúla hafði hlaupið gegn-
um vöðvann á öðru lærinu, af pví
orsakaðist blóðeitrun, er að lyktum
leiddi hann til bana.
Allsherjarfundur repúblíka, til
að kjósa sækendur um forsetaem-
bættin, var settur í Chicago hinn 19.
p. m. Ef sannanir koma fram um
pað að Blaine fáist alveg ekki,
verður aðal-sÖknin milli peirra
Greshams og Shermans. Sá er
kosinn hefur verið ti) að flytja mál
Greshams, er sami maðurinn og
flutti mál Abrahams Lincolns fyrir
28 árum síðan, pegar hann var kos-
inn forseti. Ingersoll trúlausi ætlar
að flytja lofræðu um Gresham og
ætlar pá að sýna meiri mælsku en
nokkru sinni fyr. Af pessu bera
nokkrir pað fram að Gresham sje
trúlaus, og pess vegna óhæfur forseti.
Á repúblíkafundi í St: Vlfiud,
Minnesota i vikunni er leið i&it S.
G. Comstock kjörinn að sækja um
pipgmennsku á pjóðpingi í stað
Knute Nelsons (hins norska), er um
6 undanfarin ár hefur gegnt ping-
störfum fyrir pað kjördæmi, en sem
nú neitar að sækja. Ætlar i pess
stað, segir St. Panl Globe, að reyna
að ná í annað ráðherra embættið fyr-
ir Minnesota. í pessu kjördæini
eiga Svíar og Norðmenn 16,000—
18,0tX) atkvæði.
C a n a d a .
Hraðfrjett frá Ottawa, dags. 13
p. m. segir, að pá um daginn hafi
Dr. Schultz verið tilnefndur fylkis-
stjóri í Manitoba frá 1. júlí p. á. Er
pá komið fratn pað sem lengi hefur
verið spáð.
Juhn C. Schultz er 48 ára gain-
all, fæddur í Amherstburg, Ontario,
á nýársdag 1840, var faðir bans
pýzkur, en móðir irsk. Hann út-
skrifaðist læknir af Queens College i
Kingston 1861. Kom hann fyrst til
Manitoba sumarið 1860, og fór pá
meginhluta leiðarinnar frá St. Paul
til Fort Garry á hestavagni. Hann
var hjer til heimilis pegar Louis
Riel gerði fyrri uppreistina, og var
í haldi hjá Riel fleiri mánuði vetur-
inn 1869-—70 innan Garryvirkis-
veggja. Mætti hann par svo illri
meðferð af hálfu Rielsmanna, að
hann hefur einlægt siðan verið mjög
heilsutæpur. Árið 1882 var hann
kallaður i ráðherradeild sambands-
pingsins.
Stjórninui hefur verið kunn-
gert að í september í haust komi
sendimenn Nýfundnalandsmanna til
Ottawa, til að ræða um inngöngu
eyjarinnar I fylkjasambandið.
Skipstjórarnir á lögregluskipuin
sambaiidsstjórnarinnar hafa fengið
aðvörun um að halda skipunum til-
búnum að sigla af stað til fiskimið—
anna, hvenær sem skipan kemur.—-
Enn pá hefur ekki verið nema lítil
eptirsókn eptir veiðileyfisbrjefunum,
en frá pessu býzt stjórnin við mikilli
ös, pví hin eiginlega vertíð byrjar
snemma í næstk. júlímán, og veiði-
menn Bandaríkja hafa ekki önnur
ráð en að kaupa leyfisbrjefin, ef peir
vilja nota hlynnindi, sem peirn nieð
pví móti er veitt.
Það er haft við orð að Richard
M'hite, forstöðumaður blaðsins Mont-
ren.1 Gazette og bróðir Thomasar sál.
Whites innanríkisstjóra, verði kall-
aður í ráðherradeild sambandspings-
ins. Sama er og að segja um W.
B. Scarth, pingmann fyrir Winni-
peg kjördæmið, pó mörgum pyki
sú fregn ótrúleg, af pví stjórnin má
eiga nokkurn veginn víst að tapa í
kosningaviðureign i pví kjördæmi.
Nýtt járnbrautarfjelag er ný-
myndað í Ottawa, er samanstendur
af auðmönnum í Ontario, Quebec og
New York. Er áform pess að
mynda hið 3. stórbrautarfjelag, sem
eigi óslitna aðalbraut auk margra
greina, frá Sault Ste. Marie að vest-
an til Quebec að austan, og að auki
aðalbraut frá Ottawa eða par í ná-
grenninu, er samtengist braut suð-
austur til New York. Fjel. petta
hefur nú um pað bil lokið kaupum
á norðurstrandabrautinni að Kyrra-
hafsfjel, er liggur frá Ottawa til
Montreal og paðan til Quebec. Þessi
brautarstúfur Kyrrah.fjel. frá Ottawa
til Montreal hefur verið arðlítill síð-
an pað fullgerði brautina sunnan ár
innar, og pví selur pað hann. Þetta
n^'ja fjel. er og að kaupa einar 2-3
aðrar járnbrautir í Quebec og Onta-
rio, sumar algerðar, en aðrar hálf-
gerðar, og ætlar að auíci æS bvggja
svo hundruðum milna skiptir af nýj-
uin brautum.
Fyrsta frásögnin um daginn um
skaðann af eldsvöldum í Hull var
niji’ig ýkt. Tala íbúðarhúsanna var
107 er brunnu, og í peim bjuggu
um 900 manns. Eignatjón pessara
manna er $150,000, en par af voru í
ábyrgð að eins $20000. Aðrar
byggingar er brunnu voru metnar á
$200,000 og meginhluti peirra í á-
bJrKð- ___________________
Mercier æðsti ráðherra í Quebec,
gengur illa að halda mönnum í ráð-
inu. t>að er ekki meira en 2—3
vikur síðan hann lauk við að fá pað
saman með nýju sniði, en nú eru pó
yfirvofandi nýjar byltingar í pví, og
líkast að hann búi til nýja stjórnar-
deild.
í Toronto er verið að stofua fje-
lag, er vinni aðpví að fá slitið sain-
bandið við England og gera Canada
að lýðveldi. Samskonar fjelag var
stofnað par og í Montreal fyrir
nokkru, en varð skamllft, mest fyrir
einstrengingsskap og pað, að gerðir
pess voru allar leyndar. Þetta fje-
lag ætlar ekki að stranda á pvl skeri,
ætlar að hafa allar slnar gerðir op-
inberar og segir alla velkomna í pað,
hvaða pjóðar sem menn eru og
hvaða hörundslit sem peir hafa.
Ársping Presbyterian-kirkjunn-
ar var sett í Halifax, Nýja Skotlandi
13. p. m., er pað 4 dögum siðar en
pað var sett hjer I Winnipeg I fyrra.
Hið fyrsta ársping kirkjunnar I Ca-
nada kom saman 1875, síðan hefur
kirkjupingið verið haldið: 1 Onta-
rio 6 sinnum, Quebec 4 sinnum,
Nýja bkotlaiuli 3, Nýju Brúnsvík
2 og Manitoba einu sinni.
Rúmlega $10,000 kostaði Que-
bec-fundurinn I haust er leið, pegar
rætt var um stjómarskrárbreyting-
una m. m. Þessi upphæð verður
greidd úr fylkissjóði.