Heimskringla - 21.03.1889, Blaðsíða 3

Heimskringla - 21.03.1889, Blaðsíða 3
í henni börn. Heilsufar manna yfir höfuð hefur verið með lakasta móti J>ennan vetur. X Y. BRJEFAKAFLAK. Úr byggtS íslendiuga i Dakota: „Mörgum kaupendum blaða ykkar ■pykir pau gefa sig heldur mikið við ís- lenzkri pólitik, ekki að tala um kritinn milli þeirra og allan þann óþverra, sem hann framleiðir, en hann sýnist nú ætla að verða óumfiýjanlegur. Það er ótrú- legt, hvað menn, sem slá um sig á allar hliðar með menntunar-uppbelgingi, og er enda mætti heimta að væru menataðir, geta gert sig seka i atS svívirða og hrak- yrða aðra, eins og verstu götustrákar, ef þeir að eins eru á annari skotSun. J afn-stórkostlega loptkastala, um framfarir íslands, minnist jeg ekki a'5 hafa sjeð áprenti, eins og þá, sem „ís- lendingafjelagsmaðurinn”.byggir í „Lög- bergi”: Járabrautirnar, verzlunarflotinn, eptirlierma Pjeturs mikla Rússakeisara, m. m. Og svo hin útgáfan, rúsíuan sjálf: betiinefndirnar um alla Korðurálfu! IIví- lík uÉumb'ig!” Úr Kvja íslaudi: „Frjetiaritari „Lögb.” í Minnesota liefur fari5 þess á leit í brjefi til „Lögb.” ■ekki alls fyrir löngu, að útgefendur ^Lögbergs”—og ávo sjáífsagt „íslendiuga fjelagið”—gengust fyrir, að Canadastjórn tœki í lurginn á Benedict Gröndal og landsyflrrjettinum. Sjálfur skilst mjer að hann ætli að þrýsta Bandaríkjastjóru til að fylgjast að málinu með Canada- mönnum. Nú sje jeg ekki að stjórnir þessara ríkja hafi önnur tök á að ná í Benedlct og landsyflrrjettinn, en að senda bersldp heim'tíl íslands, taka ráenn þessa fasta og flytja þá hingaö, og hengja þá einhverjum skógi!” Jeg geng nú út frá því sem sjálráögðu, að ef „Lögberg” og ;>íslendingafjéíaglð” er bútð að taka þetta málefni að sjer, að þá verði eitt- hvað framkvremt sem munar um. Nú oru 2 bryndrekar í smíðum í Bandaríkj- unum, sem eiga að verða að strerti og greðurá, fullkömnari én herskip hafa ver- ið liingað til. Jeg tel nu sjálfsagt að þessír ‘bryndrekár verði fengnir til að skreppa heim á eptir þi im Benedict. Jaja! Allt þetta álít jeg nú sem gefiun hlut! En liinsvegar efust jeg um að her- ferðin gangi svo greitt. Brjefið „Lögb.” atSvarar Benedict og þá fjelaga, svo eins má búast yið, ef ófriðlega lítur út, að landsrjetturinn verði fluttur í Surtshellir, ■og Benedict gœti dyranna. Og þar eð hann er kraptaskáld og „ramgöldróttur”, má efast um að heiíiriun ýrði tekinn, nema þá með langri umsát og stórri her- kænsku, sem ekki mun heldur vanta!!” UM ATVINNUMÁL NÝJA ÍS- LANDS. (Eptir Stefáu B. Jónsson.) Þegar jeg á að svara þeirri spurn- ingu, hvernig sje að vera í Nvja íslandi, þá svnra jeg vanalega á þá leið, að þnr sje gott :tð vera. Það er ekki af því að mj er hafi lisið betur í Nýja íslandi en nnnarstaðar, nje að jeg álíti að þar sje það allra bezta iand sem hægt er að finna á þessu mikla meginlaudi. Nei, hið alkunna álit mitt á Nýja ísl. er af- leiðing þess, að jeg hef haft trekifæri til að kynnast kostum þess og löstum fyrir fleiri ára reynslu iuubyggjanna og eigin ®jón, og þess, aðjeg hef ennekki neyðst tíí að setja skoöunum mínum, um Nýja Island til samanburðar við aðrar ny'lend- ur og bygg ðarlög íslendinga í þessu landi, néii fjárliagsleg takmörk. Að jeg hef álit á Nýja íslanni sem íslenzkri nýlendu, þrátt fyrir alla þess fá- tækt, öll þess menntalegu, fjelagslegu og bústjórnarlegu vandkvæði, orsakast af því ats jeg sje þar svo mikið verkefni fyrir starfandi fólk, er á sínum tíma muni skapa innbúum þess fagra og far- eæla framtíð. Þar er einmitt liið eina frjálsasta verksvið ísleedinga í þessu landi til að ná þeirri fullkomnun, er þeim annars er auðið að geta náð, til jafns við annara þjóða fólk í þessulandi, svo framt þeir geti unnið sanian, og sjái hvað gera þarf. Jeg vildi jafnframt mega skotia Ný Island í skviggsjá framtíðarlnnar sem menningarstofnun íslendinga í þessu landi; jeg viidi mega skoða þa5 sem þjóðernislegann banka og fyrirmyndarbú landa minna, af því þar að ein» og hvergi annnarstaðar er hugsanlega inögu- legt að vera íslendingur með framtíðinni. Af því svo margt er ógert í Ny ísl. sem gera þarf, af því er það nauðsyn- legt a5 ritað sje og rætt am hvað næst liggur til framkvæmdanna. En það er hvorttveggja að ísl. blöðin í Wpg. eru ekki vel fallin til að ræða sjerstök inn- ansveitarmál, enda verða fáir til þess að rita i þau um Ný ísl. sjerstöku málefni. Það væri því nauðsynlegt a5 nýlendan hetði blað eða tímarit—ef það greti lát- if> sig gera—innan sinna takmarka til að rreða sín sjerstöku málefni, það mundi ef vel vreri á haldið áorka miklu í því að glœða áliuga og samrýma skoðanir almenuings. Þa5 er vitanlega ekki tilfellið að Ný Islendingum fleygi hart áfram í framfaralegu tilliti með ári hverju, enda ranglátt að krefjast þess, því kraptarnir eru litlir. Þó er enn ranglátara og þeim sjálfum hættulegra að einblína svo á örttugleikana í hverju sem er, sem al- gerðir ómöguleikar væru, vœntandi þess „á sinum tíma” muni framfarirnar eiga sjer stað u n ómaks eða fyrirhafn- ar”. Það er þess vegna rangt a? ímynda sjer að járnbraut muni koma „á sinum tiraa” í Ný í-land, svo sem af sjálf dáð- um, án þess vonlegt sje að nokkuí verfli eptir henni að flytja. „Bóndi er bústólpi, bú er landstólpi” segir eitt gamalt orKtæki, og það á all- stnðar við, eins hjer í landi sem heima á gamla landinu, eins í Ný íslandi sem annarstaðar. Það er því landbúnaður- inn, ekki að eins griparæktin, heldur einnig akuryrkjan setn Ný íslendingar ættu að gefa hjer eptlr alvarlegri gaum en reir hafa gert að undanförnu til að flýta þeim tíma að þeir að ósk sinni fái lauða járnbraut um nýiendiina. Þeir ættu einnig a« gera þaíf sem í þelrra vaidi stendur tfi að fá ssnibandsstjórn- ina til að hætta vjð gð grafa upp Rau5árósana,'sefn er að tnifíni hyggju það ojj'arfasta verk, sem nokkur stjórn getur unnið á alríkiskoatnað. Þá möndu viðarsogunar og fiskiveið ,|jelögín flytja aðal-véVzlunarstöðvar 'þínár frá Selkirk fiiMhr að vatnsströndinni og þar af Ieið- andi Jbggja stðr fje bæði lil hafnabóta við uýlenduna, og tii þeirrar bralitat er þeim þá yrSi óumflýjnnleet að b'>gð yrði niður að vatninu að miunsta kosti. Þat> er nokkuð alnrenn skoð'un í Nýja- ísiandl’, a5 ekkert annað vanti til aðbyrja með en að járnbraut verði Íiig'fi til þeirra, og að með henni muni allt annað gott tilleggjast. Um það er jég annarar skoð unar. Fyrst og fremst af því, aö með nýrrl j rnbraut vaxa útgjöldin. Fhitn- ingsgjiildi5 vérðitr meira—mikið meira en nú er, einkum fvrstu árin, og bæddur verða að le.'gja á sig nokkur árleg út- gjöld til afborgnnar þ'í fje, setn þeir að iíkindum verða að bjöða frain, til þess að liraut verði löeð, tiemn-eiiis og jeg tók friim áðan—nð fiskVel'M og mýlnufjelög bæru að inestu þann kóstnað, ef hætt yrði ósngreptrinum. Mjer blandast alls ekki hugur um pað, að járnbraut sje nauðsynleg, ef mögulegt væri. En það sem injer virðist mæla á móti þvi, að hún geti átt sjer sta5 fyrst um sinn, er fraráieiðsluskortur ný- lendunnar (flutningsvöntun). Framleitislu skorturinn orsakar járnbrautarleysið, en járnbrautarleysið ekki framleiðsluskort- inn. Því það dyilzt lield jeg engum, að hversu mikið sem til væri af vörum hjá bændum, livort heldur væri hveiti eða annað, þá mundi auðvelt eins og nú stendur, að koma því til markaðanna En framleiðsluskorturinn orsakast af frumbýlingsskap, fátækt og af of miklum skógi, og, ef til vill, mest af þvi. að al- menning vantar meðvitund um ágæti akuryrkjunnar til samanburðar við grlpa ræktina og flskiveiðarnar. örðuleikarn- ir yflrbuga sjálfstraustið, ef til vili. Trjá- stofnarnir standa blýfastir í kleyinu (leirn- um), þó líklega ekki fastara en svo að þá mætti flesta uppræta með uxapari, eða jafnvel vogstöng. Afgangstimi frá nauð- synlegum lieimastörfum litill, til að gefa trjástofnunum gaum. Og akuryrkju- vje’arnar vanta að mestu leyti, en þœr eru tilfinnanlega dýrar. Þetta eru tals- vert gildar afsakanir. En samt sem áð- ur er algjört áhugaleysi á akuryrkjunni ástæðulaust. Það væri t. d. mikil fram- för í því, að menn ræktuðu almennt á löndum sínum allt það hveiti og fóður- bætir, er þeir þarfnast til heimila sinna, auk kartaflna og annara garðávaxta. Það mundi spara þeim stórmikla peninga; þvi eins og nú stendur borga menn meiri peninga út úr nýlendunni fyrir hveiti og fóðurbæti, en fyrir allar aðrar aðfluttar vörur til samans. Árið síðastl. var talið svo til, að hveiti einungis hefði verið seltí Nýja íslandi fyrir $6000, og verður það þó líklega hálfu meira í ár, að minnsta kosti, þar sekkurinn af því kostar nú nálægt helmingi meira en i fyrra, auk þess sem neytendur þess eru nú talsvert fleiri en síðastl. ár. Þ-tta eru nú miklir peningar fyrir fámenua ot fátæka nýlendu að borga út árlega fyrir eina vörutegund, og það þá vörutegund, sem rækta má á hvers einstaks heimalandi. Hvað þarf nú marga bændur til að innvinna þessa peninga á tveim lielztu mánuðum ársins með $15 mánaðarkaupi vi5 járnbrautarvinnu, eða skurðavinnu i Winnipeg auk freðis, segjum $12J4 um mánuðinn auk alls ferðakostnaðar? Það þurfa 240 bændur fyrra árr5, en liálfu tteiri seinna árið, sem sje 480 bændui;. En alls erubændur í Nýja íslandi uin 300 talsins, eða varla svo margir, sem kaupa hveiti, þyí uokkrir bændur við Islendiuga fljót hafa um undanfarin ár ræktað hveiti á löndum sínum, bæði til heimabrúks og útsölu, sem lijer er ekki talið til útgjalda fyrir nýlenduna. Þetta er sorglega satt dæmi, já, allt of satt, þó ekki sje máske nákvæmlega tekið. Meðan tilsvarandi framleifislu vantar mót aðfluttum vörum, það er; me5au bæudur geta ekki komist hjá þvi að vinna út frá heimilum sinum um bezta tíma sumarsins fyrir hveiti og öðrum nauðsynjum síuum, erlítilla framfara a5 væuta meðal þeirra í fjárhagslegu tiliiti. Og jeg vil segja að akurýrkjan ligg- ur til gruudvallar fyrir framför Nýja ís- iands, því reyuslan liefur sýut og sýnir, að griparæktin og fiskiveiðarnar eru og geta ekki verið auuað eu bráðabyrgðar frainfærslustofn, af því slregjur t ru reit- ingssamar, og ekki nógar fil að forsorga stórar gripalijarðir, neina ef til vill á stöku stöðum. Þa5 ætti líka að vera mögulegt fyrir bændur að vinua að lölid- um sínum í fjelagi, og yrðí þá meiru á- orkað en h;á hverjum út af fyrir sig með því, að „rnargar hendur viuna ljett verk”. (Framhald). EL,U HAUIN liN . Ejitir CHARI.ES READ. (Eggert Jóhannsson, þýddi). ,Ef hann gerir það’, sagði Pinder ,þá svipti jeg haun lífiuu! Það kostar, ekki minna!’ (Jeg segi amen til þessaf öllu hjarta’ sagði Debóra. ,En þú mátt ekki yfirgefu hana, og svo er jeg. Þú sem ert svo góð- lyndur, getur naumast fengið af þjer, að skilja mig eptir einsa">la, til res berjast við þau breði! Vitaulega er jeg mat- reiSslukonan, og ó- köp af rottum í eld- húsinu. Og eins pennys virði af arsenie er nóg til að ryí>j:i þeim öllum úr vegi, og tvífætta kvikindinu líka, öllu ruslinu!’ Pinder varð hverft vi5 þessa ræ Ku og bað hana í hamingju bæntim að láta ekki þvílíka hugsun festa rætur hjá sjer. ,Ja, farðu þá ekki burtu, til að skilja mig eptir eina með þessum hugsunum. Því jeg hata liann af öllum mínum lífs og sálar kröptuml’ Samtalinu var ekki lokið með þessu, og Debórn allt í gegn mátti betur. En Pinder var venju fremur þrár, var uúein- ráðinn í að liugsa um sig og sínar til flnningar jafnframt og Söru. Hann var ófáanlegur til annars en fara, en um síðir lofaði liann a5 fara ekki úr bænum, og að koma inn einstökuslnnum, rjett til þess a5 sjá hvernig alit gengi. ,En’ sagði liann, ,ef þjer er sama, þá kem jeg íeldhúsið, heldur en búðina’. Jú, lienni varsama. Henni hafði lit— izt framúrskaraudi vel á hann frá upp- hafi, og þegar hann nú stakk upp á að koma til liennar, þá var það meiri fögn- uður fyrir hana en frá verði skýrt, a'5 eiga von á skeintilegu umtali við hann einau aptur i eldhúsi, enda sleikti hún út uinbæM niunnvíkin, sem von var. ,Ger<5u þa5’, sagði liún. Það sem augað sjer ekki, syrgir ekki hjartað. Eptirláttu hon- um búðina, entaktu þjer sjálfum bústað í eldhúsinu’. Eþtir að þetta var afráði5 hleypti Pinder niður gluggatjöldunum oggekk svo burtu sorgbitinn og þreyttur. Debóra var hálft í hvoru að hugsa um að sitja í eidhúsinu um kvöldið, svo mikla and- stygg5 haf5i hún á húsbóndanum, og öfundaði hann að auki. En hugrekki hennar var ýmist farandi eða komandi, stóð sjaldan lengi vi5. Hún var hrædd að bjóða mági sínum stríð á hendur, þeg- ar hún var svona ein, hafði engan bak- hjall, hvað sem á lregi. Svo hún áleit heppilegast undir kringumstæðunum, að ganga, sem maöur segir, hálfa leið. Hún tók Lucy og fór me5 hana inn í dagstof- una til að fagna föðurnum, en barnið kærði sig ekki svo mjög um það. Hún heilsaði pabba sínum eins og hálfgert ut- an við sig, en fjekk þó að endurgjaldi livern kossinn á fretur öðrum. Hún kær5i sig ekki um þá heldur, og ljet engaá móti koma, enístaðþes-, fór að spyrja hann ótal spurninga: Því hann hef5i ver- ið svona leugi burtu, mömmu sinni til kvalar, og því liann heföi aldrei skrifað, ef hanu hef5i ekki getað komið heim? En Sara verndaði hann fyrir langvarandi prófi, með því, að ávíta Lucy og segja henni, að það vreri ekki í hennar verka- hring að spyrja föður sinn. Debóra sat grafkyr og sagði ekki or5, en ef Mansell hefði getað sjeð innri mann hennar, hefði lionuin eflaust þótt hann óþarflega kýmileitur. ,Hvað má nú bjóða þjer í kv(ildverð? fyrst þú ert komin heim’, spurði Debóra með mestu kurteisi. ,Hva5 sem vera vill! Jeg retla að biðja þig að skqða mig ekki sem fram- andi niauu’, svaraði Mansell. Allt þetta kvöid töluðu þau hjónin ekki um aunað en gamla daga, gamla við bur5i, á milli þess sem þau reyndu til að vinha upp þrlggja ára uppihnld á ástarat- lotum. Og áður en nresti dagur rann upp lúifðu þau talaS um alla skapa5a liluti, þeirra mál áhrærandi, að miutista kosti liafði Sara sagt honum allt er hún kunni, og þar semliún vur Pinder þakk- lát og áfram um, að liann og maðurinn sinn gretu oröið yinir, opinberaði hún liouúm eínuig, hve mikiö Pinder hafði dregtð saman fyrir þau. Hún sagði hon- um að búðin væri keypt og borguð, og að á banka vreru £440. (Hvaða vöxtu færö'u?’ spurði þá Mansell. (Enga', svaraði Saru. ,Jeg er að biða eptii uö kaupa land e5a gott iiús fyrir þá’. Mansell liló og sagði, að þetta \reri ósvikinn hugsunarháttur Englendinge. ,Að láta peninga’ sagði hann Jiggja arð- lausa, dau5a eign, þó að ekkertsje hægra en að fá 10 af hndr. eptir þá um ári5 í Bandaiíkjunuin, og tiyggiug svo full- komna sein l'engist getur fyi ir því, að liöf lið-tóllinn verði endurgoldinn’. Og liann brast i.kki inrelskan eptir að iiann Imfði náð sjer uiðri á þessu rreðuefni. Hann dró engar skuggan yi.dir af trekif.reriiiinm erbyöust til að verða-tóriíkur í Bamla- rikjunum. Það voru glæsilegar myndir, er hann sýndi henni, og bað hana að gæta þess, live mjög liann hefði bætt hagi sína, og það ineð handafla sínum einungis. .Het'öi jeg dálitinn höfuðstól’, sagði haun, ,yrði jeg ekki lengi að þoka þjer upp í heldri kvenna röð’. ,Lucy máske gæti tekið því’, sagði Sara, ,en jeg verð ekki nema rjett og sljett almúga kona alla æfi’. Þegar hann sá að hún vildi lilýða á mærð hans uin dýrðina fyrir vestan liafið veik liann að því uintalsefni hvað eptir nunað. En orð fyrir orö aemjegekki með það samtal. Það er þýðingariánst, og svo er mærð fjebragöamnnna æfinlega nokkuð einræm og þar af leiðandi þreyt- andi. Það var um hádegið dagiun áeptir, að Pinder, sem nú, sviptur atvinnunni og návist þeirra, er liann unni, fannst lifið tómt og gleðilítið, fór á fund Debóru i eldhúsinu, til að ljetta sjer ofurlítið upp. Hnnn gekk inn, en liún var þar ekki. Fór hann þá út aptur, gekk kriugum húsið og leit inn uin búðargluggann, og þar var hún alein iuui. llann var ekki ókunnugur hæfilleiknm hennar til aö gegna þeim startá. ,Hvar eru þau?’ spurði hann. ,í lundi ástaguðsins, hvað heldurðul’ svaraði Debóra. ,Ástaratlotin eru mikið þægilegri, heídur en hversdagsstörf í búðiuni’. ,Hvar er Lucy?’ ,Þú ert sá fyrsti til að spyrja eptir henni í dag. Hún sefur uppálopti. í fyrsta skipti í 3 ár var hún, vesalingurinn yfirgefin, látin afskiptalaus. Hún fann þaö fljótt og kom til mín grátandi, svo jeg fór með hana upp og sat hjá henni, þangað til hún sofnaði. Henni Iíöur vel. Þaö er hörmulegt, að fullorðið fólk get- ur ekki sofið þegar það vill, og gleyrnt ar mæöunni’. í þvi Debóra sagði þetta opnuðnst dagstofudyrnar og Sara kom fram í búð- ina. Öll þessi síðustu 3 ár hafði hún ver- ið í svörtum kjól, en nú hafði hún skipt um og var í bládropóttum ljereptskjól, svo ljómandi fallegum, og með skraut- búna húfu á höfðinu. Hún færði með sjer sólskin og blíðu, svo brosleit var hún, enda gleymdi Debóra leiðindunum, og starði á systursína og segir svo: ,Þetta er falleg mynd’. ,Jaja’, hjelt Debóraáfram, ,hann hef- ur þó fært gleði í húsið með heimkomu sinni. En hvert ætlarðu nú að fara> svona fjarskalega fínt uppdubbuð?. Sara brosti að hrósyrðum Debóru, og kvaðst einungis óska, aö allir á heimilinu væru eins glaðir oghún sjálf. ,Og’ hjelt hún áfram, nú er jeg á leiðinni á bank- ann, til aö sækja péninga mína!’ Þau Pinder og Debóra litu hvort til annars, og Debóra spurði: ,Hvaö mikið af peningunum?’ ,£400’, svaraði Sara glaðlega. Pinder stundi þungan, en sagði ekk- ert. En Debóra, frá sjer numin, fórnaöi höndunum til himins og sagði: ,Æ, Sara! Athugaðu einungis hve erfitt hefur verið að draga saman þetta fje. Kastaðu þvi ekki öllu í brunninn í senn!’ ,.Teg stælti viö hann um peninga fyr- ir 3 árum síðan, og sjáðu hvaö af því lilauzt’, sagði Sara brosandi, og ætlaöi svo að halda áfram ferð sinui út. En áð- ur hún kæmist út sagöi Pinder, með svo mikilli alvöru, að hún sneri sjer við: ,Gefðu honum góða sneið af pening- unum, en gleymdu ekki, Sara, að skilja ögn eptir hauda heuni Lucy. Þú ert móðir engu aíður en eiginkona!’ Hún reiddist þessari áminniugu og var að hugsa um að ávíta hanu að gagni fyrir dirfskuna, en í því mundi húu þá svo vel eptir öllu, er hann hafði gert fyr- ir hana á armæðustundutium, og sagði því ekkert. En hún varð dreyrrauð i andlitiuu, og þau augu, sem húu skuut til lians!’ Pinder varð ey'ðilagður yfir þvílíku auguatilliti frá henni, og Debora hristi liöfuðið. Þau lundu til )■>■>.- bæði, uð þau voru eiuskis virði, að Mánsell v.,r herrann í aiiuað skipti, og liann ljet þau lyllilega skilja það á sjer. Hann sem s.e liafði staðið í stiganum á hleri og lieyit livert orð, og er þarua var korniö rreð- iii.ni gi kk haun snúðugt inu og setti sig í \igluauulegar stelliugur á búöurgóifinu gagnvart Piuder, er, eins og Debóia, var fyrir innan borðið, en nokkur fet frá lienni. Það var Pinder, seui húsbóudiun uú sneri sjerað. ,Ætlarðu í anmið sinn að fara að skipta þjer af inálnin okkar lijóna? Þú gerðir það eiuu siuni áður og það gerði lítið gagu!’ Piuderáleit óráðlegt aö koma af staö rifrildi, ef lijá þ> í yrði komist, svo hann sagöi ekkert. En Debóra var ekki eins varkár ogtók því lram í: ,Þú hefur látið liann skipta sjer af þeim málum uú upp í 3 ár. Þú liuuplaö- ir frá henui og yfirgafzt liaim svo, en bann kom, skakkaði leikinu og dróg sam- an auð fjárfyrir liaua. iians afskipta- semi skaöar ekki’. Pinder tók þá einnig til máls, eu tór liægar í sakirnar en Debóra: ,Jeg hef alls enga löngun til að sletta mjer fram í ykkar mál. En við höfum unnið ykkur báöurn í hag, allt sem við höfum getað, svo þa5 virðist ekkí ósanii- gjarut, þó við vildum vita livað á að gera við peuingana, sein á einum degi á aö eyða, en sein þurfti 3 ár til að safna’. (Framhald).

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.