Heimskringla - 03.07.1890, Blaðsíða 3

HEIMSKRIXGLA, WIXNIPEU, MAN., 3. .1 I Ll 1890.
seðilsjóflur han9 vaxið að sama skapi.
Ntí sjá víst allir að pað er svo langt frá
að sjóður lands hati aukizt um 2,000 kr.,
að hann hefur ekki auki/.t einu sinui á
pappírnum um eina krónu.
Ntí þykjast þeir Sigvatur nátttírlega
góðu bættirí óförunum, ft't-st reikningur-
inu stínir ekkert tap; pví litlu verSur
Vöggur feginn. En pað vertiur peim
skammgóður v-rmir. Hver á lögéyri
íslattrts? llver á iteningana og setilana
sem í lnndi ganga eins og borgunarmiðill
manna á meðal? Á ekki laitdið þa?
I>essu er ntí ómögulegt að neita. Og
með tilliti til seRlanna rekttr liver sem
neita skyldi vilja sig á háska-ptítuna, að
lami er skyldatí nteö lögttni að leysa pá
l;ui ef peir skyldi fnila.
Ntí ltefttr paS kontið fyrir pessar
3*J00 seðla kr. hans A, áður en póstmeist-
ari borgar l'ier í landssjóð, setn peim
Sighvati var pœgilegt að gleyma, og ölluttt
fteim, setn ekki vilja leggja pað á sig að
skilja fínanzmál landsiiis.
Hvafi voru pessar 2000kr. pnð augna-
tdik er A nfhenti pær ríkispóstmeistaran-
um gegn ávísun fi ríkissjóð Dftna? Þær
voru iögeyrir í landi; par votu ígildi
sötnu uppluelSitr burtrekins gltlls úr land'
íuu; pær Ueyptu ailt í landi, og borguðu
allt í laudi, eins og pitð gull hefði getað
keypt og borgað, setn pa*r höfttu tír landi
rekitS. l>ær gengu í landssjóð eins og pó
guli væri, og borgttðu t>ar skyldir og
skatta landsmannn, pær gengu í gjöld
.sjóðsius til laudsuianna aptur eins og pó
guli væri. Þær gátu aldrei í landssjóð
goldlst, ef löglega var með pær farið,
nema eitts og TEKJ UH, eins og auðvitað
«*r, með pvi, að pær voru gullvægur gjald-1
luifíill í penlngamarkaði laudsins.
Ee hvað er ntí orðið um penna gull- |
væga gjaldtniðU pegar hann er kontinn í
jíkispóstsjóðiim í Reykjavík? 1., Hanu
er komintt tít tír peim peningantarkaði1
par sem hann var gullvægur gjaldiniðill;
iiann er horfinn tír peningauiarka'Si ís-
latids alveg.—2, hanu er kominn í pann
peningomarkað par sein pann er að lög-
®m ógjaldgengui", en ógjaldgeogur pen-
ingttr er einskisvirði; euda vita pað allir
»ð seðlar landssjóðs í ríkissjóði Dana,
„ðldungis eins og í ltverjum öflrum tít-
let.dum ríkissjóði, eru alveg verMimsir.
Að rikissjóður ltefur ifitist kaupa pá fyrir
2000 kr. S dönskura lögeyri, pýðir ekki
Jtið minnsta fyrir landssjóð, pví ríkis’!
«jóður hefur ekki keypt pá af landssjóði,
heldur af prívatmanniiium A; en pað vita
allir að landssjó'Sur ber enga ábyrgJS af
peningaráðlagi einstakra iminna; og pað
vitn allir, ats ríkissjóður hefur ekkert
vald yflr lnndssjóði til að skipa homitn i
að taka að sjer fibyrgð af peninga- i
viðskiptum eitistakra landsmauna, allra j
«í*t liiaum löglattsu, við hvern sem vera
kann.
Ríkissjóði eru pá pessar 2000 kr. eins-
kisvirði. Landssjóðl íslands eru pær
auðsælega pess virði, sem ríkissjóður
hefur gert pær að. Euda er reynslan ó-
lýg-nust í því iitáli, pví ríltissjóður lætur
landssjóð borga sjer pær með ákvæðis-
verði peirta í gulli, og fyrr en pa'5 er
gert, getur landssjóður ettgin peirra not.
haft, eins og autivltað er, par sem pær
eru t annars höndum alveg fyrir tttan
peniugamarkaji lnndsins. “
Ntí, ntí, gullsígildi, sem landssjóði,
sem peningamarkaði íslands, vœri, undir
öllum kringumstæðum, ef löglega væri
með farið, fullt............... 2,000 kr.
virði, lætur pá ríkissjóður lands-
sjóð kaupa af sjer fyrir....... 2,000 kr.
í gullí; hefur pú landssjóðnr
paunig tapað á kaupinu....... 4,000 kr.
En fær aptur í staðinn ávisunar-
andvirði A’s......'............ 2,000 kr.
í seðlum. Netto tap landssjóðs
er pví 100pc., eða............. 2,000 kr.
og petta tap er í gulli, eins og að
framan er sýnt. Ef peir4Sighvatur ekki
blygðast síit fyrir skiiningsley'si sitt, er
peiui velkoinið að liera petta mál undir
Itvaða iteiÐurlegiin fíitanzmami t Norður-
úllutmi sem þeir vilja. Væri peim sæmra
a5 leita sjer pantiig skilniugsauka, eu að
öskra hyggjulauat „nei, og ptísundsinn-
utn nei” við pví, sem allur porri skyn-
samra landsmanna peirra sjá, að er pað,
sem pa'ð í raun og veru er— ó u e i t a n -
legur sannleiki.
Allt af birtir vfir pví, hvaða spektar-
brag"5, og tniskunnarstryk við ntig,
pað hefur verið, að hiuir glöggsæju
Reykjavíkur ritstjórar liafa samtnka lokað
t'yrir tnjer blöOttm sínum—rjettara sagt,
blöðum, sem landsmetin eru svo mein-
lausir að vera að kaupa, full af lygum
og vjelum um hið sorglegasta svikamál
er eg veit til að nokkurntima liafl verið
framið á.saklausri pjóS—ntí upp S heilt
ár, f>“ir hafa nátttírlega unnið pað, að
landstnönnum hafa bori/.t sannindin i
bankamálinu pví seinna, óg að stjómin
lieftir getað hnlUið svikamiliunni opinni
i næði allan tímann og land hefur pannig
tapað einuin 2—2 hundruðptísuníi krón-
um í vifibót við eldri skaða. Hvað hugsa
íslendingar, að láta pessi ósköp gangast
við, pegjandi og lireifingarlausir eins og
fje til sláturs leitt?
('ambridge, 25. maí, 1890.
Eirikur JHagnúxnon.
E PTI lililT,
Eg parf að sýna mönnum ltjer í nið-
tirlags-orðum hversu nauðsynleg, ekki
mjer, lieldur stjórn íslands, bltt'Ba-
m ö n nu m íslands, sumum þing-
m ö n n u m ísiands liknarbæn laudsltöfð-
ingja íyrir mjerer. Eg vona, að tttenn
láti sjer ekki orð mítt um eyru liða, því
pau eru öxin, sem heggur sitndur síðustu
lífsakkerisfesti vjelakuggs ’ landshöfð-
: ingja. Ntí birtir nefnilega til fulls yflr
! pví ltvað pað e i g i n 1 e g a liefur verið,
! sem landsltöf'Singi hugði að geta stutt pá
banalýgi á, að þa5 væri 1 a n d s s j ó ð u r,
;sent gæfi tít póstávísanirnar.
i Þá átti svo sem allt að vera í góé'u lagi,
! ef landssjóður eyðilegM sig sjálfurl!
Póstmeistarinní Reykjavtk hefur nefni-
| lega tvö embætti á liendi. Hann er
póstmeistari Danmerkur ríkis í hinum
sameiginlegu póstmálum; hann
! er póststjóri íslands i hinura sjerstaklegu
i póstniálum pess, e«a, eins og stöðulögin
í komast að orði: í málum sem náyftr póst-
| göngur á Islandi. Httnn hefur pví undir
! hendi, eins og auflvitað er, tvo póstsjóði,
■ aem Itann verður að gera árlegan reikning
! fyrir. Annar sjóðurinn er rtkispóstsjóður
: sem rennur saman af burðargjaldi út-
lendra brjefa o. fl., sem ríkispóststjórnin
I annast um flutning á. Ein grein pess
i sjóðs er póstávisanasjóðurinn, sem hirðir
j fvrir ríkissjóð pað fje, setrt ríkissjóður
J skuldbindur sig til tneð póstávjsunum
jsínum, að borga tít tír sjálfura sjer í
Höfn. Reikning péssa sjóðs gerir ríkis-
sjóðs póstmeistari i Reykjavík stjóru
Dana árlega, Hiutt sjóðurinn, sem sami
uiaðupinn, svo sem póststjóri íslands,
hefur uiidir heudi, er póstsjóður tslands,
sem renniir saman, að meginhluta, af
innanlands burðnrgjaldi brjefa o. fl.
Þessi sjóður getur að elns geflð út i n n -
anlands póstávísanlr eins og auðvitað
i er■ Iiann er svo frúskillnn ríkisspóst-
! sjóði, að par er ekkert samband á milli af
ueinu tœgi. Reikning pessa sjóðs gerir
póststjóri íslands landsstjórn Islands ár-
lega. Ntí, at' pví, að sami maðurinn
hafði pessa tvo póstsjóði undir hendi,
hefur stjórn íslands, hafa blöð Reykja-
víkur og alpingismennirnir Þorleifur
Jónsson og Páil Briem tekið sig saman
um, að berja pað ofan i ófró'Sn landsntenn
! stna, að paö væri póst-sjóður ís-
1 an d s sem gæfl tít i>óstávísanirnar á
ríkissjóð, og að inítt pvera neitun ö, pessu
frá byrjttn væri vitleysa tóm. Til pess að
bæði hjer vestra og á vorri gömlu fóstur-
fold.
Vinur vor J. Ó. reis andstæöur móti
sjera Hafsteini og lýsti ltann ómerkann
ósannindamann fyrir ritgerö hans um
nýja biskupinu yfir íslandi. (Vinurminn
hefur víst fengiö skilnaðarveizlu hjá
honum sem öðrum stórmennum Reykja-
víkur, og hefur pví viljað láta í ljósi að
pað sannaðist ekki á sjer sent merkum
manni, „Gleymt er pá gleypt er), og er
jeg þó sannfærður á pví, að rinur minn
J. Ó. hefur ekki haftmeiri sannleika fólg-
inn t andstæðisritgerðum sinum mótl
valdstjettinni íslenzku á fyrri árum, (já,
en pað var áður en hann varð borðgestnr
peirra) en sjeva Iiafsteinn hefur t sinni
ritgerð.
8jera Hafsteinn er að míuu áliti og
safnaða sinna sannarleg fyrirmynd tnann-
legs lífs til fullkomnunar, og er pað ekki
of sagt, að það hefur enginn geislegrar
stjettar maður komið frá fósturjörðu
vorri, er itefur meiri áhuga að vlnna verk
sinnar köllunar til gagns og sóma, er fram-
leiði rjetta og sanna velferð landa hjer
vestra í pví mfilefni, er honum hefur ver-
ið á hendur falið og trdað fyrir.
Sjera Magntís Skaptason er annnr sá
prestur, er jeg get af eigin reynslu og
sannfæringu tekið til greina sem rjetti-
lega „leiöandl” mann í trtíarefnum. Þess-
ir tveir prestar hjer vestan hafs hafa á-
unuið sjer almenna hylll og traust safn-
aöa sinna og pað að verðleikum, og væri
óskandi að pessar trtíarhetjur og leiðtog-
ar vorlr ljetu ekki blekkjast eða bifast af
miður rjetthugsandi meðbræörum sínum
hjer vestra, t. d. kirkjuþíngsfulltrtíum
pjóðflokk9 vors, pví par kenair margra
grasa, par er margbreytt samsafn, par er
Björn. par er Páll, par er W. H. meö hug-
leiðlngar sínar, par er Friðjón með „al-
raáttuga dollarinn” sinn; jfi, par situr á
pingi sjertt Jön Bjarnason með allt sitt
„ekkert”, stóra „ntílliö” og „nihllismus-
inn”.—Það verður víst eitthvað mikið, er
feröis miða sem prlnzinn baö hann að
færa Elízabetu. Jeg hef lesiö raiðann og
af pví á hann eru rituð saknæm ortS væri
máske rjett fyrir yfirdómarann að kalla
Lushkini og láta hann leggja þennan miða
fyrir rjettinn.
nafnið á enskuen ekki áíslenzku,, og hef
jeg engan heyrt iineixlast á pví, hvorki
meí hann e«a hina. En að jeg skuli
skrifa mig Austmann er hreint ópolandi
eðasvo finnst melstara(H) Jóni! En hvort
sem meistara(!!) Jóni líkar betur eða ver
held jeg nú samt áfram að sliifa mig !
Austmann jafnframt og að vera tilí til- I . Vt' arm“ 1)r°paði ntí á .Luskitti’, en
verunnar ríki og pað alveg eins heiðar-1 fn^nn gegndi og tóku pá allir aðstoðar-
legur borgari einsog hr. .T (j j kallara™ir að hróPa á hflnn likfl (lg flflmt
‘ ! kon» enginn .Lushkíni’. Var þá farið að
Hvort að er átt við mig m*-ð pessttm j leita að honum, en allt kom fyrir eitt.
Sn. Jóhannessyni sem sagt er að sje bók- j Hann var hvergi sjáanlegur. Yflr-dómar-
aður hjú söfuuðiuum er mjer óljóst; en j itm reiddist og bað Kiseletf greila að
sem merki þesseg hafi aldrei skrifað mig | ltirta karl peiinan og láta ekki biegðai-t
sjest lgöggvast, á pvi hvernig J. Ó. les i a« koma meti hann nœsta dag. En svo
nafnið sem rita* er í safnaðarbókina. En | var pá afráðið að hagnýta tímann með
pó að jeg hafi verið par skrftðttr án þvt að hlýða á framburö Ruryks kósakka,
minnar vitundar er ei alveg ný, bóla hjer | og var hann svo knllaður fram.
pað hafafleiri orðið fyrir pvíenjeg.
Jeg hef viðhaft, orðið „lýgi” sem hr.
J. Ó. er að keuna mönnum, í svari til hr.
S, St., hvað pýði, um leið og hann bend-
ir mönntim á hvtvS áríðandi sje ivS hafa
kurtels orð við náungann pegar maíur
ritar um hann opinberlega. Orðið lýgi
segir J. Ó. að dómstólar íslands hafi tír-
skurðað að þýddi svona og svona inikið
Hann gekk hvatlega inn gólflð og
var sem eldur brynni tír augum hans og
hver hreiflng vöövanna herboð á hendur
kærendunum. Dómararnir vonuöu að
láta hann sanna vÍDfengi peirra Galiitz-
ins og Vladimir, en tókst ekki. Hinn fá-
orði hermatSur fann a« hjer hafði hann
líf htísbónda síns að verja og ekkert aun-
aS og hirti pvi um ekkert nema pað eitt,
og svo fer ltann að títlista fyrir mönnum I Hann áleitað tilganguriun helgaöi með-
að enska orðið „lie” sje ekki síöur mein- ; alið, enda purfti ekki að toga orð tír
legt og segir að allar almennilegar orða-1 hálsi honum, miklu fremur það gagn-
bækur skýri meluittgu orSsins „lie” á ‘ stæSa. Dómarinn hafði ærinn starfa að
pessaleið: „a criminal falshood; a wil- halda honuin í skefjum og stí afskipta-
ful violation a truth”.... c: ærukrenkj- semi í sameiningu með spurningaflækjutu
andi ósannlndi: vísvitandi ranghernti; (er) málafærslumannanna, gerði hann aS lok-
sannleikur!! Hvar í ósköpunm æ-tli .Tón j um svo reiðan að hann stökk á fætur
hafl fengiS sína orðbók? ' las yfir dómurunum bölbæn kósakka.
Jeg viidi annarsóskaaS Jóu tœki upp næstu nott Kistl llurJ’k 1 fangolsl.
j á einhverju öSru, en að kenna mönnum j 82. KAP.
| hjer ensku pví þeir sem voru á bindindis- ; BlöSin í Btísslandi eru frjáis aS flytja
! fundinutn í Grace Church 5. p. m. og j frjettir og tílit stjórnarinnar unt hvað
j nokkuð skildu í pví máli gátu vissulega | helzt sem er—eptir t\S ritdómari keisar-
sannfærst um að hr. J. ó. er ekkl því ans hefur nákvæmlega yflrfarið prófark-
1 starfl vaxinn, honum lætur eitthvað betur. irnar og lítstrykað allar tvíræðar setning-
«>g
Og
, tá pessari lýgi öruggt árjetti á Islandi er | pessir miklu merkismenn afreka pjóð-
ntí Sighvatur sendur tít með stðnstu | flokk vorumtil framfara og heilla; hver
ilýgimi að enginn sjóður sje tiliefastum pað, fyr en verk peirra koma í
álslanclintí, sem sje grein af: ijós.
ríkissjóði Dana! Og svo sendir !
Reykjavik bænir sínar lleimskringiu að ! Það Vnr svo sSrft’1,t,fl er kirk5nHng
pegja ntí mállð til dauSs, fyrir alla muni,
E. M. Hvílík svívirSing foreyðslunnar!!!
RA D DIR ALMENNINGS
um Rankamálið.
í dag fekk eg brjef frá
vort starfnði sjer t,il sóma og heiSurs í
Að svo mæltu bið jeg ltina heiðruðu
í ritstjórn „Heimskrlnglu” aS ljá pessura
j línum ritm i blaði sina pví hversu gest- j
) risið sem „Lögb.” þykist vera, vil jeg I
í ekki leita á náðir pess, Jeg gerði pað j
| einusinni, en fann par enga gestrisni held- j
! ur eintóman str&kskap,
Winnipeg, 16. júní 1890.
Snjólfur J. Anxtmonn.
af tóinri miskunn viö aumiugja brjálaðan' ffrra'T Hið fltkvæðamesta var, að koma
manm i
Manitoba, sent eg aldrei hefi lieyrt um
! getið á æfl íninni, og fer itann pessttm
: orðutn urn bankamáliS:
sjera Jóni, höfundi stóra „ntíllsius”, heim
til gamla Fróns aS sækja presta, en hvað
segir stí vísindalega ferSasaga hans í
Sam. um afleiSlngar ferðalags hans: hann
hefur máske ltugmynd um, að vestur um
haf komi í sumar 5—6 guðfræðingar, en
ekki hefur hann vissu fyrir um einn ein-
asta, ekki svo vel að liann fengi meS sjer
„Vatnshtís-Veisil” til aS sitja við hliS
| sjer á næsta pingi. Arðlítil ferð af meist-
ILADIMIK AIHILISTI.
Eptir
AtFRED ROC H EFORT.
(Eggert Jóhannsson þýddi).
ar. Ritstjórnargreinarnur verða undir
öllum kringumstæðum að hrósa keisar-
auuiu, öllum haus embœttlingum og öll-
um peirra gerðutn. BlöSin fluttu líku
langt mál um rtmnsóknina— i frjetta
formi. Og pnu blöðin sem ljetu í ijósi
álit ritstjórnatiiinar á mfilinu máttu til
á móti vilja sínum, að segja prinzinn
sekann, og gofa í skyn að hann hefði
fyrirgert lífi sínu. Jafnframt sögðu pau
attðvitað mikið prinzinum til hróss, töldu
upp afreksverk hans og hæfileika og gátu
um ættgöfgi hans. Að svona var komið
gát'u pau í skyn að kæmi bæði af þvt, að
hann væri ungur og örlyndur, og af pví,
að hann væri blindaður af völdum ásta-
j guðsins, og að Yladimir hefði notað pá
„Meö sorg og trega hef jeg lesið : ara og mikilraenni.
„svikamillumáliS” frá Islandi og ntí sein-! . ' , . „
- 0 1 Það er mjer stór ánægja aS sjáog
vita hina heiSruðu títg. Hkr. vera pá al-
j ast svar Jóns Ólafssonar móti „Ileims-1
6 >obsiíikíoii of Caiindn.
Ábýlisjarflir okeypis fyrir miljonir manna.
200.000 000 ekra
af hvelli- og beitila'idi í Manitoba og Vestnr Territóiíutium í Oanada ókeypis fyrir !
lundnema. Djiipur og frúliterlega frjóvsuinnr jarðvegtir, nægS'af vatni og skógi !
og íiieginhlntimi nfiliegt jái tilirautiitn. Afrakstnr hveitis af ekrnnni 80 hush., ef i
vel er umbiiið.
í II I X I' ER.IOVSAMA ItELTl,
\ Rauðáf dalnnm, Haskatchewan dalinim, Pence River-dalntim, og iimhvertÍHÍiggj- |
andi sljettlendi, eru feiktta iniklir tláknr af ágætasta akni'landi. engi og beitilandi !
—hinn víðfittiiniesti fláki í heimi af lítt byggðu laudi.
r t
IVIii 1 tn-iííi nm l:t tid.
! kringlu” og grein ySar seni birtist í pví
j blaSi. Svar Jóns er í 14. nr. „Lögb.” þ.
á., iunihaldatKli skamntir og rangfœrslu
uin yður og greinir yðar. Þar er mjðg
fátt satt. í Jótts ritgerð, sá iandshöfðingja
dilkur ltefttr ntí að nokkru leyti tekið vis
ritstjórn á „Lögb.”, sem ekki hefur farið
battiandi síSan”.
Þessi maður stondur víst ekki uppi
einn síns liðs þarvestra; rödtl hans er
> a 1 m e n n i n g s r ö d d.
Cambridge, C. jtíuí 1890.
Eiríkur Mognúston.
Með jafnmikilli rósemi sagði htín og í blindn ,u flð leiða hann á glötunarveginu
mennings og fósturjarSar vini að loka
ekkl sínu frjúlslynda blaöi fyrir ritgerS-
um vors heiSraða merkismnuns, pjóðar
og föðurlands vinar, herra Eiríks Magn-
tíssonar, ef skeð gæti að hann næði burt
svefnporni og starblindu peirri er „svika-
millu”-höfundarnir hafastungið ogblind- •
að alpýðu gamla Fróns með. Það er á-
taknndi að sjá og heyra, hvernig sumir
er kalla sig föðurlandsvini, eru orðnlr
llShlaupar í mest varðandi velferðarmáli
föðtulandslns.
Einn tír vestri.
Gull, silfttr, járn, kopar, snlt, steinolía, o. s. frv.
eldiviSur pví tryggður um allan aldur.
Ótnældir flákar af kolatiátrtalamli; \
.lAUNBKAlT FRÁ. HAFI TIL II A V S.
Canada Kyrrahafs-júrnTirautin í snmbatidi viS Grand Trunk og Inter-Colonial braut- i
irtiar mynda óslitna járnbraut frá öllum hafnstöðum við Atlanzhaf i Canada til |
Kyrrahafs. Stí braut liggttr utn miðhlut frjóvsama, beltisins eptir pví andilöngu og j
um hina hrikalegn, tignarlegu fjallakÍHsa, norður og vestur af Efra-vatni og um hin i
nafnfrtegu Klettofjöll Vesturheims.
11 e i 1 ii æ m t 1 o p t s 1 a g .
Loptslagið i Manitobn og NorSvesturlandinu er viðurkennt liið heilnæinasta í;
Atneríku. Hreinviðri og purrviðri vetur og sumar; veturinn kaldttr, en bjartur I
og staðviðrasamur. Aldrei pokaogsúld, ogiudrei feílibyljireinsogsunnarí landinu. i
SATIHAX BSSTjdltMX I (’AXADA
gefur hverjum karlmanni ytlr 18 ára gömlutn og hverjum kvennmanni sem hefur
fyrirfamilítt að sjú
1 O O o lt i* ii i* ii f 1 n n <1 i
alveg ókeypis. Hiuireinu skílmálar ern, að landnemi btíi á landiuu og yrki pað.
Á paiin hátt gefst hverjum ntanni kostnr á nð verða eigandi sittnar ábýlisjarðar og |
sjálfstæður í efnalegu lilliti.
í
S L E X Z K A R X V 1. E X l> 1! lt
Manitoba og cunadiska Norðvesturlandinu eru ntí pegar stofnaðar í 6 stöðum.
Þeirra stærst er NÝJA lSLAKD liggjandi 45--80mílur tiorður frá Winnipeg, á
vestnr ströiid Winuipeg-vatns. Vestur frá Nýja íslandi, í 80—35 mílna fjarlægð
er ALPTAVATNS-RÝLENDAN. báSum pessum nýiendnm er mikið af ö-
um 70 mílur norður frá Caliíary, en uiii ‘J00 mílttr vestur frá Winnipeg. 1 síðast-
töldu 8 nýleiidumim er mikið af óliyggðu, ágætu akur- og beitilandi.
Frekari upplýsingar í pessu efni getur hver sem vill fengið með pví :tð skrifa
um pað: ' ■
Thomas Benueít,
DOM. GO \nT. TMMIQRA TIOX AGENT,
Eöa
1L I
llal <1 \vinson, (Islenztcitr umboösmaöur.)
DOM. GO V'T IMMIORATION OFFICES.
Wíniiipeí*, - - - Oanada.
„Það er svo margt, ef að er gáð,
sem ttm er pörf að ræða”.
Vegna tímaleysis, og jafnframt, af
pví að jeg vildi sjú hvernig „vlnur minn”,
Jón Ólafsson.kæmi framaSsinum parti i
ritstjórniiini i tvöfalda stóra blaðinu
Lögb., pá hefiir pað dregizt að leiðrjetta
getgátn og skakkanu skilning, er vinur
minn J. Ó. leggur íorS miní grein minni
íllkr. 17. apríl næstl., er pannlg hljóða:
„eins pó reynt væri aS troða mútufje í
lófa hans, pá verSur Itann varla svo star-
blindur að hann sjái ekkl glóra í fram
undan sjer hvað rjett er og heppilegast
fyrir pjóðflokk vorn”. Þetta er nær pv
að spá eða geta góðs til vinar mins, en
ekki óvirða hann með hrakspá. Hins
getur hann rjetttil, að jeg var hræddur
að hann mundi ekki komast óskemmdur
frú varðliði Lögbergs-sinna.
En hvað meðvitundarleysi mitt snert-
ir á pvi, aS meiða vin tninn meS pví aS
honvtm væri bjóðandi mtítur af óhlut-
vöndum mönuum til að vera styrkjandi
sinn flokk, pá er paS rjett sagt, að jeg
hafði heilbrygða meðvitund er jeg rit-
aði pau orð, þvi pað er ekki einkennl
mikilmenna, að psiin sjeu ekki bjóðandí
mtítur, heldur að pau þiggi ekki
mtítur, livert lteldur eru peniuga-nuítur,
veizlu-mtítur, metorða-mtítur eða hvers
konar mtítur sem fram eru boðnar, til að
starfa á móti betri vitund og sannfæringu.
Og pvi áleit jeg vin minn svo sterkann,
að hann mundi ekki hufa skipti á mtítum
og sannfæringu sinni. Kn mjer hefur
hraparlega skjátlast i getum mínum um
frnmkonni vinar míns, pví ekki batnar
ódattninti af blaði því, pó Uann leggi
hönd á bagga eða orð í belg.
Ntí erbeztu mönnunt pjóðar vorrar
algerlega bannað ritfrelsi í því stóra Lög-
bergi, síSan bætt var við nafnið pvi
lyga-atriði: „Lögberg almennings”. Sá
mikli pjóSarvinur og skörungur Eirtkur
Magntísson fœr par ekki lengur aðgöngu,
sömuleiSis sjera Hafsteinu Pjetursson.
ÞaS mántí enginn rita eða vera ósvivirtur
af ritstjórn pess blaðs, sem ekki er sjón-
laus á líkums og sálar augum á öllu frelsi
og framfaratilraunum í andlegu og lík-
amlegu tilliti. Ntí eru hinir verstu tim-
ar; ntí fnra vorir svo kölluðu „leiSandi
forvígismenn” hamförum aö hindra allar
tilraunir er miða til frelsis og framfara
Ekki leiiist ,Lögbt)-gi' að Ijúgal
Ilvað skyldi ,Lög)i.’ ætia lengi að
jórtraum pennan Snjólí Jóhannesson sem
pað (Lögb.) segir að hafi skrifað sig á
Unitara-skrána, og standi í hitittm ltíterska
söfnuSi hjer? í 19. nr. ,Lögb.’ p. á. er
blaðið að tala um pennan ntann, og í 21.
nr. segist ritst. eða Jón Olafsson (hr. Ein-
ar Iljörleifsson á alls ekkert í peim al-
hugasemdura sem ,Lögh.’ hefur haft með-
ferðis ntí upp á síðkastið) hafa óteljandi
vitnl og fullkomin skilríki fyrir pví að
Sujólfur Jóhanuesson sje til, hafl skrifað
sig hjú Birni Pjeturssyniog standi íhtn-
um lúterska söfnttði hjer.
En jeg get ntí sagt hr. Jóni Ólafssvni
að pessi hans „óteljandi vitni” „fttll-
komnu skilríki” ljúga öllu pví sem Jón
hefur eptir peim; eða pá að Jón gerir
pað sjálfur, vitnalaus og skilríkjalaus, pvi
pað er hreint og beint enginn maSur
meS pessu nafni til hjer í Winnipeg, elns
og líka jeg gat um S ,Lögb.’ 4. p. m. En
af pví herra J. Ö. var hvorki stöðugur S
rjettvísi nje sannleikanum tók hann e-ið
burtu tír nafninu Jóhannesson og segir
aS jeg hafi skrifað Jóhannsson sem ekki i
| var. Jeg nefndi Snjólf Jóhannsson aldr- 1
| ei á nafn og pað var jeg sem skrifaði mig j
i á „Unitara-Bkrúna”, en engiun Snjólfur j
i Jóltannesson.
J. ó. ber pað fram blákult, að paS ;
sje enginn Snjólfur Austmann til S tilver- !
unnar ríki og tekur pví fyrirsögn frá !
sjúlfum sjer fi undan grein minui. Fyr- j
irsögnin er svona; „Brjef frá tnanni sem j
ekki er til”.
Hvað skyldi ntí ltr. J. Ó. segja ef »S
jeg, eða einhver færi að koma pví inn í
j höfuSið á lioiiuin, að liann væri alla tiS
að rita um menn eða attglýsa vöru fyrir
| menn sem ekki væru til í tilverunnar-
j ríki? Eins og t. cl. Burns & Co. með sínu
! Dry Goods, Skjold & Son með sína Gen-
| eral Store, John Landy með sitt kjöt, og
s. frv. Eða svo maðttr fari ntí enn
lengra, og segl aS Paulson * Co. sje ekki
tll, og þá um leiS heldur ekki mennirnlr
Vilhelm II. PálssonogP. S. Bardal sem
J. Ó. segir að ltafl ekiS með sjer í lukta
vagninum heim til hr. Einars Hjörleifsson [
ar þegar hann kom hingað i rignlngunni
heiinan frá íslandi! Þessir tnenn ltafa
alllr tekið sjerupp ættarnafn eius og jeg
nema Vilhelm sem aðeins skrifar föður
frá hvernig bróðir hennar var tekinn
fastur, hvernig móðir ltennar vnr grip-
in er htín ætlaði u« ganga inn í sitt eiglð
htís, pegar htín kom frá að leita sonarsíns.
Allt i gegn hjelt lttítt öfluglega uppi
heiöri ættar sinnar og svipur hennar var
tignarlegur ekkl síðurenorð hennar voru
áhrifamikil pó pau væru blátt áfram, er
spyrjendur hennar reyndu aS flækja hana
í þeirra von að fengist átylla til aS hegðan
prinzinn lieföi ekki ælinlega verið stór-
menni sæmandi. Allar pær spnrningnr
komtt fyrir ekkert.
Þegar Helen iteyrði pennnn skýrá
framburð, heyrSi Elízabetu feimulaust |
segja að htín elskaSi prinzinn og að pau j
væru trtílofuS, umhverfls tillit hennar frá j
aðdáun í haturstillit. Iltín laut áfram í
enn, en htín leit ntí ekki lengur tít fyrir i
aS vera að hlusta eptir orðunum, heldur j
ieit htín tít fyrir aS vera tlgrisinna tilbtíin 1
að hremma herfangiS. ,Ef hann lifir,
verður htín kona hans! Hann elskar j
ltana ekki síður en htín hann. En augu
hans hafa brennt sig inn ! sál mína svo
að hún er og verður visin og dauð, án
hans! Og petta er maðurinn sem mjer
hefur staðið stuggur af alla æfi! Jeg
held jeg missi vitið! Þanulg hugsaði htín
Allt vará flugi og samhengislauts fyrir
hugsjón hennar, pegar kallarinn v.tkti
hana úr leiSsluuni með pví að kalla hana
fram.
Htín leit hvorki til hægri nje vinstri,
er htín gekk aö vitnastólnum og tók sjer
sæti, meö þeim fisetningi að ekkert skyldi
buga sig. Htín fann að augu prinzins
voru beind að henni, en htín treysti sjer
ekkl til að mæta peim, lttín fann að pau
lásu hjarta hennar, lásu par samtvinnaSa
sögu fistarinnar, hefnigirninnar og mein-
særisins Hún var öldungis hissa á pvi,
hvað stillt hún var sjálf eins og áheyreud-
urnir voru hissa fi sögunni er htín sagði.
Htín reyndi að koma dómaranum til að
trtía pví og hennl tókst það, að prinzinn
hefði opt heimsótt sig og að hann hefSi
einu sinni skilið eptir byltingamálsskjöl-
in, er htín pá sýndi dómurttnum og sem
ágætlegasönnuðu paðsem Varwitch hafðl
borið fram deginuni áður.
Vinir prinzins, eptir að hafa heyrt
framburð hennar, viðurkeundu að hans
mfil hlant að vera glatað.
Svo stóð prinziuu á fætur til pess að
yfirheyra hana aptur, og aldrei við pá yflr-
heyrslu porði htín að líta upp á hann.
Iltín viðurkenndi nð htíu væri dóttir
pólska greifans Radowsky, en htín sagði
ósatt a« hvín hefði unnið heit að pvl, að
hefna hans. Jafn-hiklaust sór lnín aS
hún væri ekki nihilisti og meir að segja
heimtaði rannsókn, sór að litín itefði
aldrei tekiS upp ltníf í viSurvist prinz-
ins, en viðurkenndi að ltanu hefði gefið
sjer vopn til að verjft sig meS og dróg svo
þann hníf undan skikkjn sinni og sýndi
dómaranum. Prinzinn sá að allt var tll
einkis og lagði pví árar í bát.
Nœstuv kom Kiselel? greifl og sagði
sina sðgit, óijósar, en skaSvænlegar dylgj-
ur og skaSlegastar fyrir sífeld hrósyrði
um prinzlnn. 4XIaður aS nafni Lushkínl’
sagði hann, ,sem jeg setti sent varðmann
í fangelsinu, er hjer inni og hefur með-
AS pessari síðustu ástæðu fenginni, hand-
ljeku pau Vladimir ópirmilega. Hann
var JryggSrofl við föðurlandið’, (præl-
lyndur og ópaickláUir vinunum, sem hann
hafSi leikið fi og svikið’, og (bleyða sem
flúið hafði tír landi, skilið móður sína
eptir I fangelst og vin sinn mitt i aal
dauSans’ Allt petta og meira sögðu
blöðin, allt petta og meira sagði svo
lýðurinn, og, allt petta og rneira heyrði
Vladimir umhverfls sig og las í blöðun-
um. Stundum lá nærri að hann kastaöi
dularbúninginum og gerði öll lastyrðin
aS lýgi, en í hvert skipti mátti stillingin
betur, er bað hann að líða í einrtími
ofurlítiS lengur, að hann og vinir hans
gætu óhindraðir unnið sitt. fyrirsetta
verk.
Kiseleff var auðvitað öskraudi vond-
ur^egar (Lushkíni’, liálffullur, kom heim
til hans um kvöldið. Ilann liótaði að
setja hann i fangelsi og stökk á fætur til
að berja hann. En hann hætti viS pað
er hann sá í augu karls og sá fingur haus
fjalla urn skaptið á hnífnum í belti lians.
Karl var auðmýktin sjálf og bað innilega
um fyrirgefningu. llann hafði hitt forn-
kunningja sinn um hfidegið og fengið
sjer staup með hottum, en af pvi hann
var óvanur drykkju rauk ViiiiB í höfuð
hans, svo að hann kærði sig ekki um
verkefnið, og svo hafði hann líka hugs-
að að hann stœði sig ekki of vel, pó
ekki væri liann ölvaSur. En hann kvaðst
skyldi koma á morgun og aidrel brjóta
aptur, ef hann fengi fyvirgefning 1 petta
skipti.
(Þúerthundur!’ sagði greiflnn reiður-
,Já, jeg er hundur! En ef pjer fyrir-
geflð mjer, skal jeg lofa yður markverðri
uppljóstrun!’.
.Markverðri uppljóstrun!’ endurtók
i greifinn og hýrnaði yflr honutn.
(Já, markverðri uppljóstrun!’ svar-
I aöi karl.
(Hvað er pað?’
(Það, að innan sóittrhrings skal jeg
j segja ySur, hvar Vladimir nihilisti er niS-
ur kominn!’.
i (Er pað víst?’.
(.iá, eðal-borni horra, alveg vfst’.
(Segðu mjer pað ntína strax!’
(Það skyldi jeg gera ef jeg gæti pað.
! Sjúið til, hjer er miði með hans handriti,
I sem einhver maður bað mig aS bera til
! frtíarinnar móSur Intns. En af pví jeg
j hjelt oð miðinn væri frá sytti hennar
i færði jeg pjer h'ann fyrst’.
Greiflnn hrifsaði miðann af lionum
og las: (Vertu hughraust, móSir! Jeg
er enn í Fjetursborg, og áSur en langt
líður skal jeg o]iinbera mig. Þá skal
heimurinn frjetta um samsærið, er sendi
föður minn til Síberíu og sem ntí vill
ltafa líf Gallitzins. ViS höfum vitti sem
vinnafyrir okkur, vinnit af kappi á lauu.
Vertu hughratist’,
(ög ptí áttir að fá frtínni petta?’
sput-ði svo Greifinn.
(Nei, eðal borni herra, en dótturiuni,
er átti að skila pví’.
(Framh.)