Heimskringla - 11.02.1891, Blaðsíða 1

Winnipeg, Man., Cannda. 11. februar 1891
V. ár. Kr. 7.
Tolubl. 215
ALMENNAR FRJETTIH
FRÁ ÚTLÖNDUM.
Sp&nn. Uppfxjteigi all-litið v. rð
A SpAni 29. f. m. í bæ þeim, sem
Gallezos heitir, út úr bæjarstjórn-
ar-kosningunum', fjöldi manna meidd-
ist og nokkrir ljetu f>ar Hfió.— Frá
Carolínu-eyjunurn, sein Spánverjar
eiga í Kyrra-hafinu, koina f>ær
frjettir, að eyjarskeggjar hafi ráðist
á setulið Spánverja og drepið unr
100 inanns. Setuliðs-foringinn varð
svo sár yfir missi manna sinua, að
hann skaut sig til bana.
Frakkland. Hinn heiinsfrægi
málari Meissor.ier dó í Paris 81. f.
m. 77 áTa gamall.— Maður nokkur,
að nafni Eyraud, drap fyrir nokkru
mann einn í Paris, er Gouffe hjet;
Eyraud flýði burtu, en lögreglulið-
ið frakkneska elti hann og fann
hann loksins á Havanna; síðan var
hann fluttur til Parisar og háis-
höggvinn.
Bretland. Nú er talið víst, að
Parnell ætli að leggja niður forust-
una yfir peim flokki írsku pingmann-
anna, sem.honumfylgja, og McCart-
hy sömuleiðis forustu yfir sínum
flokki, en að írski fnngmannaflokk-
urinn, sem skiptist í tvennt út úr
Parnells-málinu, muni nú samein-
ast í eina heild aptur og Dillon
verða foringinn. Talað um að Parn-
ell og O’Brien ætli sjer til Ame-
riku til að safna fje.— Haft er á
orði, að protestantar í Ulster-hjer-
aði á írlandi muni hefjast handa
gegn löndum sínum hinum kaþólsku,
ef (iheimastjórn” kemst á á írlandi;
f>eir hafa litla trú á rjettlæti landa
sinna, peirra er kaþólskrar trúa.r
eru, ef fieir fá völdin í hendur,
gagnvart peiin er aðra trú hafa.—
Loks er nú talað um, að heitoginn
af Cambridge, náfrændi drottning-
ar og æðsti höfðingi yfir landher
Englendinga, sem nú er á 2. ári um
sjötugt, muni fara að segja af sjer
yfir-hershöfðingja-tigninni; pykir
hann vera orðinn meira en í meðal-
lagi gamaldags og pó atorkulítill
,1 herstjórn sinni.
Italla. Crispi, forsætisráðherra
ítala, sagði af sjer embætti sínu 31.
f. m. Hafði lagt fyrir pingið frum-
varp til laga um toll á áfengum
drykkjum; frumvarpið fjell ogCrispi
sagði pegar af sjer. Konungi
gengur tregt að fá skipað nýtt ráða-
neyti, sem hafi rneiri hluta pings
ins með sjer. Falið hbfur hann
greifa Rufini að skipa nýtt ráða-
neyti, en haldið er nú að flokka-
breytingar verði á pinginu og að
pingið muni verða rofið. Það er
reyndar ekki loku fyrir skotið, að
Cripsi taki aptur við forsæti í ráða-
neytinu. Slikt hefur áður komið
fyrir, að hann hefur sagt af sjer, en
orðið á endanum sjálfur að skipa
hið nýja ráðaneyti. í petta sinn hef-
ur reyndar konungur tekið uppsögn
hans gilda.
Grikkland. Snjóskriða lagði í
eyði bæinn Atahama 29. jan.; 82
hús urðu undir skriðunni og fjöldi
manns ljet par líf sitt.—Af 80 verk-
mönnum, sem voru að moka snjó af
veginum milli tveggja bæja á Mor-
ea, frusu 15 f hel; marga af hinum
kól svo mjög, að örvænt pykir um
líf peirra.
Jlússland. Fregnir miklar ganga
um pað, að nú sjeu nihilistar að bú-
ast til höfuð-atlögu gegn Alexander
keisara og eigi að drepa hann 13.
marz, en pann dag vir faðir hans
veginn. Rússar hafa lögreglulið
um alla Evrópu til að gæta nihilist-
anna og hefur pví liði núna verið
fjölgað og öllum skipað að hafa nú
augun og eyrun með sjer, einkum
pegar fer að líða að 13 marz.
Þýzkaland. Enn einu sinni hef-
ur Vilhjálmur keisari látið einn af
lielztn ráðanautum sínum fara úr
embætti. t>aðer formaðurinn í her-
ráðinu, Waldersee greifi, sem hefur
orðið að sleppa pví embætti sínu og
taka við forustu yfir 9. her-
lieild, sein situr í Sljesvik og á
Holsetalandi. Ástæðan til embætt-
isinissis lians er sögð að hafi verið
skoðana-munur milli hans og keisara
út úr hermálum. Eptirmaður hans
í forsæti herráðsins er Wittich hers-
höfðinjTÍ.
ITÍ A AMEllIKU.
BANDARÍKIN.
Viðskiptafjör með minnsta móti
jafnvel um pennan tíma árs í
Bandaríkjunum nú sem stendur,
einkurn í Austurrikjunum. Verzl-
un með jjárn og kol gengur illa.
.Tárn-verksmiðjurnar miklu í Cim-
ria og Betlehem hafa sett niður laun
verkmanna um 10 &f hundraði. Um
fjögur púsund námu-verkmenn í
Birmingham, Ala., gerðu \erkfall
fyrir skömmu til pess að fá kaup
sitt hækkað, en hafa orðið að taka
til vinnu fyrir sama kaup og áður.
Verð á ýmsum vörum er að lækka
og er pað ætið sönnun fyrirað verk-
kaup er orðið miklum mun lægra
en verið hefur. Sagt er að ýms
járnbrautarfjelög ætli sjer að vísa
fjölda verkmanna burt úr vistinni.
Gjaldprot eru með lang-flesta móti;
fyrir skömmu urðu pau 400 á vik—
unni í öllum Bandaríkjunum, en
sömu vikuna í fyrra urðu pau ekki
nema rúm 300. Bankarnir í New
York liggja með ákaflega mikið fje
eitthvað uin 24 rnillj. dollars meira
en liig heimta og sýnir pað, að peir
eru smeikir við aðlána fje út. Tölu-
vert skár ganga pó viðskiptin í Ci-
cago og Norðvestur-ríkjunuin.
Indlánar. Frjett hefur komið
um pað til New York frá St. Paul,
Minn., að 1 ndíáuariiir á Indíána-
stöðinni við Red Lake haldi áfram
að dansa og hafa heitingar í frammi
við hvítamenn; segi, að eptir fáar
vikur skuli enginn hvítur maður
verðaá lffi par í nágrenninu; bænd
ur eru hræddir við heitingar peirra
og hafa beðið um herlið sjer til
verndar, en sumir hafa eigi porað
að bíða eptir liöstyrk, heldur hafa
pegar hlaupið á brott frá jörðuin
sínum og vetrarforða með konur og
börn . Búist er við á hverri stund,
að Indíánar pessir leggi á stað frá
stöð sinni og ráðist á hvíta menn
par í kring.
Massachussets hefur eptir seinasta
fólkstali 2,238,943 ibúa, en árið
1880 hafði ríkið að eins 1,783,085.
Dr. Sullivan Whitney, hinn
fyrsti, er bjó til homöopata-meðöl í
Bandaríkjunum, dó í Newton, Mass.,
83 ára að aldri.
Svína-kólera gengur í Kansas og
hefur valdið tniklu tjóni á svínum
bænda.
Snjófall mikið varð núna fyrir
skömmu í Minnesota, Iowa og Wis-
consin; skóg-erfiðismenn urðu glað-
ir við og telja snjófallið mörg pús-
und dollara virði fyrir sig.
Hríðarbyl gerði ákaflega mikinn
í byrjun mánaðarins í Suður-Dakota
Nebraska og sumum hjeruðum í
Minnesota. Alikið tjón varð á eign-
um manna og hræddir eru menn um
að margir hafi orðið úti.
Mormóna postula 2 tók fólk í
BlountCounty, Ala., höndum hjerna
á dögunum, afhýddi pá tneð öllu og
rak pá svo burtu; heitið var peim
hengingu, ef peir kæmu aptur. Þeir
voru búnir að snúa allmörgum par
um slóðir, einkurn af kvennpjóðinni,
til mortnónsku. Og í(söfnuðurinn”
ætlaði að leggja á stað til Utha,
núna einhvern daginn.
Tæringar-meðal Kochs liefur pro-
fessor Hurd haft við tæringar-sjúkl-
inga á Jolin Hopkins spítala í Balti-
more. Hefur Hurd sent Koch lirað-
frjett og skýrt honum frá, að allir
sjúklingar pcir á spítalanum, sem
setthafi verið tæring með efni Kochs
sjeu á batavegi; hóstinn sje að
minnka, uppgangurinn frá lungun-
um að verða minni og sjúklingarnir
að verða kraptameiri og pyngri.
T. Relling, blaða-útgefandi
(((Nordeu”) og bóksali í Cliicago,
norskur maður, veitti sjer bana með
inorfin á hótelli áfimmtudaginn var;
hann var um fimn.tug't, var talinn
gróðamaður all-mikill en hafði ný-
lega rnisst %5000.
C a r» a d a .
Þingrof og nýjar kosningar. Eins
°g vjer gátum stuttlega um í síð-
asta blaði, hefur Canada-pingið ver-
ið rofið og eiga nýjar kosningar að
fara frani 5. dao- marzmánaðaa næst-
O .
komandi. Tilnefningar pingmanna-
efnanna eiga að fara fram 26. p. m.
Um ástæðurnar til pess, að Canada-
stjórn efnir nú til nýrra kosnir.ga er
petta sagt: Eptir áskorun frá ut-
anríkis ráðherra Bandaríkja, Blaine,
ritaði landstjórinn í Canada, Stan-
ley lávarður, samkvæmt pví sem
sampykkt hafði verið í ráðaneyti
hans, til sendiherra Breta í Was-
hington 13. desember f. á. og sendi
honuin tilboð Canada-stjórnarinnar
um að nefnd sje skipuð af báðum
ríkjunum, Canada og Bandarlkjuin,
til pess að undirbúa sáttmála við-
víkjandi allri verzlun og öllum við-
skiptum peirra á milli; eru í tilboði
pessu talin upp ýms atriði, sem
nefndin eigi að taka til íhugunar og
meðferðar, svo sem breytingar á
ýmsum eldri samningum milli ríkj—
anna og viðaukar við pá eptir kröf
uin tíuians og pörfum beggja pjóð-
anna, friðt;n á fiskiveiðuni í Atlanz-
hafi, linun á ýmsum lögum, er gilda
við sjávarstrendurnar og sömuleiðis
á peiin, er gilda við stórvötnin á
landamærunum tnilli ríkjanna, fast-
ákveðin takmarkallna niilli Canada
og Alaska o. s. frv. Þetta skjal
fekk nú sendiherra Breta stjórn
Bandaríkjanna í hendur. Þess er
ekki getið, hver svör Bandaríkja-
stjórnin hafi gefið Canada-stjórn, að
pví er petta tiíboð um nefndar-setn-
ingu snertir. En Canada- stjórn
mun hafa talið sjálfsagt, að eitthvað
yrði úr pessari nefnd og líka talið
sjálfsagt, að sáttrnála-frumvarp
nefndarinnar yrði pess eðlis, að
leggja pyrfti pað fyrir ping Canada.
Nú var kosningartími pingmanna
rjett að segja út runninn og stjórn-
inni mun hafa pótt ábyfgðarminna
fyrir sig að semja við nýkosið ping
en gamla pingið um petta. mál, auk
pess sem öll sanngirni og allar
pingstjórnar-reglur mæltu með pví,
að kjósendurnir fengju að greiða
atkvæði um, hvorum flokknum peir
kysu fremur að veita fylgi, íhalds-
mönnum eða frelsismönnum, í pessu
máli, um viðskipta-sambandið milli
Canada og Bandaríkjanna, sem er
eitthvert hið pýðingarmesta póli-
tiska mál, sem komið hefur á dag-
skrá hjer um langan aldur.
íhaldsmenn vilja afnema. toll á ó-
unnum vörum en frelsismenn vilja
aptur á tnóti afnema alla tolla milli
ríkjanna og kosningarnar eiga nú
að skera úr deilu pessara tveggja
ping-flokka í Canada. Nú eiga
kjósendurnir að segja með kosning-
um sínum, hvort peir vilji lieldur
takmarkað toll-afnám íhaldsmanna
eða ótakmarkað tolla-afmám frels-
ismanna.
Sir Charles Tupper, erindreki
Canada-stjórnar í London, er nú
kominn hingað til lands. Hann fór
ineð skipi til New York og hjelt
pegar paðan norður til Ottawa á
fund Sir John McDonalds, forsætis
ráðherra. í New York hittu blaða-
menn hann og sagði hann peim, að
hann væri kominn eptir beiðni Sir
Johns til að ræða við hann um ýms
mikilvæg málefni, einkum Behrings-
sunds—prætuna og viðskiptamálið
við Bandaríkin. Hann mælti tnjög
með pví, að bæði ríkin næinu tolla
af flestum vörum milli sín og gerðu
allt sem pau gætu, til pess að við-
skipta-sambandið milli ríkjanna yrði
sem frjálslegast og vinsamlegast, en
ekki vildi liann algert tolla-afnám.
Sagði, að Canada væri nú búið að
fá sjer eins góðan markað á Eng-
landi og pað hefði áðurhaft I Banda-
ríkjunum fyrir egg, fisk, fugla o. s
frv. Taldi að skynsamlegt en pó
takmarkað tolla-afnám leysti úr öll—
um vandræðunum, sem McKinley-
lögin hefðu komið til leiðar, að pví
er snerti viðskipta samband Canada
og Bandaríkjanna, en tilgangur
peirra laga liefði auðsýnilega verið
sá, að eyðileggja alla verzlun milli
Canada og Baiidarlkjanna. Að end-
iugu sagði hann, að algert tolla-af-
nám hefði aldrei verið almennings-
vilji í Canada.
Fregnir hafa komið frá Washing-
ton um, að stjórnin par vilji annað-
hvort tolla-afnám algert milli ríkj-
anna eða enga samninga ella.
Ráðherrarnir frá Ottawa byrjuðu
kosninga-stritið á föstudaginn var
í Toronto á fundi par með löngum
ræðum og snjöllum.
Roffignac greifi, sem áður hefur
rerið getið um hjer í blaðinu, að
hefði í hyggju að stofna sykurgerð-
ar-hús i Whitehood, er nú búinn
að gera alla nauðsynlega samninga
pessu viðvíkjandi við Canada-stjórn.
Stjórnin hefur heitið honum full-
tingi sínu fullu og lofað að láta
vjelar allar og áhöld fara toll-frítt
inn í landið. Kyrrahafs-járnbraut-
arfjelagið flytur allt með járnbraut
sinni fyrir greifann með niðursettu
verði.
Frjetta-þráðnrinn milli Astralíu
og Ameríku ernú í ráði að verði lagð-
ur í land í Yancouver, í stað pess
að ráðgert var áður að leggja hann
í land í San Francisco. Vancouver
pykir nú, pegar alls er gætt, hent-
ugri staður en San Francisco. Þetta
getur orðið til mikils hagnaðar fyr-
ir Canada.
Verkfall óttast menn að innan
skamms verði á Canada-Kyrrahafs-
brautinni (C. P. R.) eptir fregnum
frá Montreal. Verkamenn ýmsir
hafa beðið um hærri laun en ekki
fengið.
Smjör- og ostgerðarhús hefur
stjórnin látið 1 ljósi að hún mundi
stofna til og frá út um ríkið. Ro-
bertson professor hælir pessu fyrir-
tæki mjög; segir, að Canada muni
engan sinn líka eiga í pví, hvað
pað geti fram leitt mikið af smjöri
og osti; ostgerð lijer væri pegar
komin svo vel á veg, að Canada
seldi meira af osti til Englands en
nokkurt annað ríki í heimi, en apt-
ur væri smjörgerð hjer frámuna-
lega langt á eptir annara pjóða;
auk pess segir hann, að ostar sjeu
hjer harla misjafnir. Allt petta tel-
ur Robertson professor að geti lag-
ast, ef fyrirtæki stjórnarinnar kæm-
ist á laggirnar og vel væri á haldið.
Frjettalnjef fra Islanfli.
NORÐURMÚLASÝSLU,
27. desember 1890.
Þar eð árið er nú senn á þrotum,
virSist vei til fallið að minnast þess í fá-
um orðum, og tek jeg þá fyrst fyrir tí«
arfarið; má svo að orði kveða, að hin
sama veðurblíða haii haldizt óbreytt síð
an jeg skrifaði næstum og alh til pessa
dags. Þó má geta þess, að meS vetur-
nátta byrjun gerði hvatskeytlegt kast, en
eigi stóð pað nema fáa daga og hvergi
gerSi pað tjón svo frjetzt hafi; brá þá
aptur til þíSviðra, er síðan hafa haldizt,
að eins með snörpum norðan -köstum á
milli, en aldrei snjóað að mun. Norðv.
og norðan-áttin hefur yfir pað heila tek-
ið veriS ríkasta áttin, en optari óvenju
hæg. Með sólstö'Sum gekk hann meira
til suðv. og suðurs me« megnis-lilákum,
10 «t. hita á R. aðfangadag jóla í skugg-
anum; 8 st. hiti í dag, hásunnan með
regnskúri öðru veifi.—Spámaður er á
metial vor upp risinn” sögðu Gyðingar
forðum. En hjer er meira en einn spá-
maður; allir eruteknir til að spá og all-
ir spá þeir einmuna vetri í vetur. Nokkr-
ir eru enda svo fullnuma, að peir pykjast
sjá pað fyrir, að næsti vetur verði víking-
ur og rökstytija pað með vetrunum 1879-
80 er pessi er líkastur á allan hátt (næsti
veturinn fyrir frosta-veturinn míkla’81).
Fjárheimtur urðu almennt með bezta
móti í haust; hvergi orðið vart við dýrbít
svo til hafi spurzt. Fjárhöld einnig í
góðu lagi, að eius hjer og par bólað á
bráðapest.
Heilbrygði mannaá meðal mettlang-
versta móti eptir pví sem verið hefur nú
upp í fjöldamörg ár; allir eru fullir af
kvefi og iungnapest—má með fullum
rjetti kalla petta útlít:andi ár veikindaár.
Langpyngzt hefur pó veiki pessi, etia
kíglióstinn, lagst á börn, og liefur hún
liöggvið tilfinnanlega stórt skarð í tölu
þeirra, svo að margur hefur um sárt að
binda. í hai st og vetur eptir að hún
tók börnin fyrir alvöru, hefur pað ekki
verið svo sjaidau, að2 eða 3 hafa farið í
eina og sömu gröf. Alstaðar frá, fjær og
nær, heyrir maður lát þeirra, og ekki ail-
fáir af fullorðnum hafa einnig dáið, og
þó svo virðist sem hún hafi yfirgefið
sjúkling, getur hún gripið hann hvað
eptir annað; pannig er hún búin að
liggja í sumum börnum, sem enn eru
ekki orSin góð, frá því í okt. í haust. í
allflest af ungbörnum hleypur krampi, er
að síðustu ríðurþeim að fuilu; þau sem
lifað hafa veikina af eru all-lengi að ná
sjer eptir pann ákafa og langvinna hósta
og jafnvel spursmál, hvort sum þeirra
ná sjer nokkurn tíma til fulls aptur.
Veikin heldur áfram enn, en virðist
pó petta veifrS heldur í rjenun. Tiltölu-
lega fáum hefur verið bætt með meíul-
um—læknar vorir geta mjög lítið að gert.
Aflafrjettir eru hinar beztu, sjerstakl.
úr Suðurfjörðunum—Fáskrúðsfirði. Þar
er síldfiski og þorskfiski ágætt, en sá er
galli við síldfiskrS, að hvergi fást tunnur
og verður að senda eptir peim til Nor-
egs; á O. Wathne par síldarlás, sem að
sögn er um 1000 tunnur í. í sambandi
vi* petta er vert aS geta pess, atS O.
Wathne hefur verið að brjótast í að
stefna fjel. til aff koma á fót telefön-
præði á milli Yestdalseyrar og Fjarðar-
öldu og svo þatSan suður á Búðareyri,
sem og að hin gamla Yestdalseyrarprent-
smiðja sje endurreist og látin taka til
starfa upp á nýjan leik, en sú uppástunga
kvað hafa fengið daufar undirtektir og
munu bæði pessi nýmæli eiga allt of fáa
forvígismenn, pví miður.
Fastlega ráðgerir O. Wathne að
halda áfram verzlun sinni við Úthjerað
og Jökuldal við Lagarfljóts-ós; hvortsem
nokkuð vertiur meira af pví og eigi bera
menn sterka tiltrú til loforSa hans.—
Fólksekla er svo mikil í Suðurfjörðun-
um við fiskiveiðarnar, að sjómönnum
eða þeim, sem brúklegir eru við sjó, eru
boðnar 60 kr. yfir mán., og eru pað all-
pægileg kjör um þennan tíma árs og
bendir á, hve mjög mönnum vex nú fisk-
ur um hrygg íáræSi og efnalegu tilliti.
Nokkrir hinir helztu útvegsmenn í
Seyðisfirði hafa bundizt í fjel. til að fá
kaupmenn til að gefa uppbót á fiskinum
í sumar, en par mún vera við raman reip
að draga, og kvað peim ekki vera pok-
andi Þórarni faktor og Halld. Gunnlaugs-
syni. Johansen kvað pegar hafa gefi*
hann, oger pví ekki óhugsandi að hinir
kunni að fylgja, sjerstakl. vegna pess,
að peir mega ganga að pví vlsu, að
missa að öllu leyti viðskipti við pá að
öðrum kosti, sem og hitt, að fjel. petta
muni stórum eflast og grafa um sig, ef
þeir ekki láta síga í hömlu, og þeirþann-
ig missa fleiri og fleiri áhangendur.—
Pöntunarfjel. Fljótsdæla heldur áfram;
hafa par myndast tveir a’Sal-flokkar and-
stæðir livor öðrum út af pöntunarstjórn.
Þær sveitir, er voru sunnan Lagarfljóts,
hjeldu fornri tryggð vi* sinn gamla full-
trúa, Jón Bergsson; en allir norðan Fljóts
voru honum andvígir og kusu Snorra
Wíum, sem boðið liefur sig fram fyrir
1400 kr. laun um árið; varð sá flokkur
fjölmennari, og er Jón sá að hannvar
kominn i minni hluta, lagði hann niður
völdin; verzlar liann núfyrir eigin reikn-
ing á Egilsstöðum, eignarjörð sinni, og
mun hafa töluverða aðsókn; en paðvar
pessi aukaverzlun hans, sem kom honum
í ónáð norðanmanna. Vildu peir að for-
stjóri liefði fast a'Ssetur sitt í neðra, svo
hann gæti ætíð verrS við hendina er á
pyrfti að halda, en eins og kunnugt er
hefur Jón eigihaftpað, heldur að eins
veríð parmeðan mest hefur verið aðsókn
ár livert, en að öðru leyti sett mann til
að gegna störfum sínum, og hefur peim
pótt sú tilhögun óhallkvæm: Hingað til
hefur pöntunarfjel.stj. haft i laun sín
vissa prc. upphæð af öllu því fje, er fjel.
hefur haft í veltu ár hvert, og hafa því
laun hans fallið og stigið að sömu hlut-
föllum og verzlan pess hefur verið meiri
og minni; öllum verkamönnum hefur
fjel. pess utan sjerstakl. greitt kaup án
þess patS skerði hluta Jóns. en nú greiðir
Snorri þeim laun sín eptirleiðis af pess-
um 1400 kr. Enn pá liafa þessir tveirað-
al-flokkar ekki komið sjer saman; hefur
enda verið sagt að útlit væri fyrir að fje-
lagið mundi klofna, en ekki eru pað á-
reiðanlegar frjettir og teljum vjer sjálf-
sagt að þeir muni aldrei láta slíkt óheilla-
rátS viðgangast.
Um næstl. mána'Samót hjeldu Jökul-
dælir safnaðarfund til að kjósa hinn til-
vonandi prest sinn. Umsækjendur voru
peir sjera Magnús, Hjaltastaða prestrr,
og Cand. theol. Einar Þórðarson frá
Skjöldólfsstöðum, varð Einar peirra hlut-
skarpari, hlaut hanu 14 atkv., en hinn 5.
Sjera Stefán Halldórsson, er veitt hef-
ur verið lausn frá prestsskap, er að kaupa
Ketilsstaðií Jökulsárhlíð, sem er fátækra
eign Hlíðar- og Dals-hrepps; eru peir
tveir um boðið, hann og Sveinngestgjafi á
Vopnafirði, en hvorugur þeirra mun hafa
í hyggju að kaupa hjáleigurnar með. Eru
líkur til að sjera St. verSi par hlutdrýgri,
er Dalsmenn eiga % jarðariunar og eru
ati öðru leyti hlynntir honum.
Eiðaskóla pokar fet fyrir fet áfram í
áliti; pað virðist svo sem liann fylgi setn-
ingunni: „FarSu hægt, svo pú komistá-
fram”—Nemendum mun heldur fara
fjölgandi.
Fallinn er úrskurður fyrir hjeraðs
dómi í málinu Guttorms Vigfússonar
gegn Jóni alpm. Jónssyni á Sleðbrjót;
tapaði hefur Jón alpm. og hefur hann
skotið pví til landsyfirrjettar.
Af aðgerðum búnaðarfjelaga hjer
eystra er mjer ekki vel kunnugt, pó má
fnllyrSaað pau liafi gert meira og minna
gagn; virðist svo sem áhugi og starfs-
hugi manna vakni aS sömu hlutföllum
og árferði batuar og er pað gleðilegt.
Búnaðarf jel. Hlí'Sarhrepps, sem mjer er
kunnugt og starfað hefur aS jarðabótum
nokkur ár, hefur unnið töluvert í vörzlu-
görðum, skurðagreptri, þúfnasljettun o.
fl. Nákvæmar skýrslur hef jeg ekki.
Kynbótafjel. stofnuðu Jökulsárhlíð-
armenn í vetur; valdi fjel. nefnd manna
er ferðaðist um hreppinn og gerði ná-
kvæma skoðun á gripastól búenda og
vigta'Si allt pað, er fram úr pótti skara, að
því búnu var efnt til fundar, er var vel
sóttur, og samdist á honum, aS byrja
ekki fjel. í stærri stil en svo, að taka 1—2
fyrirmyndar-ær af hverjum búanda, og
skyldi sá hópur falinn sjerstökum gæzlu-
manni, og hver eigandi leggja hey tii, 30
fjórðunga fyrir ána. Gæzlu eða umsjón
kynbótafjárins tókzt á hendur Þórarinn
Þorkelsson búfræðingur á Hallgeirs-
stöSuin. Mun liann og Jón alpm. vera
helztu hvatamenn kynbótafjel.
Um úppfræðslu og menntamál hef
jeg fátt eitt að segja; þó virðist áhugi
manna heldur glæðast í þá átt. Bækur
ogblöð eru meira keypt, sumstaðar eru
stofnuð sveitarblöð og gera pau kannske
gagn, en stjórneudur purfa pau pá að
hafa gætna, skarpa og siðferKislega
menn, er alls ekki taki í blöðin sorp-
greinar og persónulegar illdeilur, en pað
eru tiltölulega allt of fáir komnir á pað
stig, að þeir geti ritað kalt og rólega um
málefni, einkum pau mál, er mæta mót-
spyrnu; mönnum hættir svo við að hitna,
en hitinn, ólgan í blóöinu, er óvinur vor
og alls mannkyns. Hann er víkingur, er
án þess aö hugsa út í afieiðingar orða
sinna eða gerða, allt í einu hættir viö
málefnið, allt í einu breytir svo stefnu
sinni, að pótt hann áður hafi stefnt í há-
suöur, pýtur hann í sömu andránni i há-
noröur, sje par nokkur sú persóna, sem
dirfzt hefur að andmæla honum. 1-Iann
gleymir algerlega hinu góða málefni, er
hann var að berjast fyrir, og snýst á
hæli til að hefna sín á þyrninum, semvar
svo fífldjarfur að stinga hann,-—Hjer og
par eru'stofnuð lestrarfjelög, og eru pau
góður vísir til framfara, en pau eru mörg
svo ung enn, að ávextirnir eru enn pá
eigi komnir í ljós. Engir nýir barna-
skólar hafa verið stofnaðlr, en umgangs-
og sveitakennuruin fer fjölgandi; pað er
vonandi að peirfjölgi pó enn meir, pví
í sumum plássum er tilfinnanlegur skort-
ur á peim; allt of fáir virðast finna hjá
sjer köllun til að gegna peim starfa enn
sem.komið er.
Ólafur J. Bergsson.