Heimskringla - 21.10.1891, Blaðsíða 3

U>oiiiinioii oi Canada.
5800,000*000 ekra
if hveiti- oe heitilandi i Manitoba og Vestur Territónunum í Canada ókeypis fyrir
landnema DjiSpur og frábærlega frjóvsamur jarðvegur, næglí af vatni og skogi
og1 meginhlutinn nálægt járnbrautum. Afrakslur hveitis af ekrunm 30 bush., ef
vel er umbúið.
í HL>' IJ FBJOV8AMA BELTl,
i Rauðár-dalnum, Saskatchewan-dalnum, Peace River-dalnum, og umhverflsliggj-
andi sliettlendi eru feikna miklir flákar af ágætasta akurlandi. engi og beitilandi
—hinn víðáttumesti fláki í heimi af lítt byggðu landi.
r r
Malm-nama land.
Öull silfur, járn, kopar, salt, steinolía, o. s. frv. Ómreldir flákar af kolanámalandi;
»ldiv’i«ur pví tryggður um allan aldur.
jÁbabbaut fra hafi til hafs.
Panada Kvrrahafs-járnbrautin í sambandi vi* Grand Trunk og Inter-Colonial braut-
irnar mvnda óslitna járnbraut frá öllum hafnstöðum við Atlanzhaf í Canada til
Kvrrahafs Sú braut liggur um miðhlut frjóvaama bellisins eptir pvi endilongu og
um hina hrikalegu, tignarlegu fjallaklasa, norður og vestur af Efra-vatni og um hiL
nafnfrægu Klettafíöll ‘ Vesturheims.
11 e i 1 n æ íii t loptslag.
LoDtslacið í Manitoba og Nor'iSvesturlandinu er viðurkennt hið heilnæmasta í
Ameríku Ilreinviðri og purrviðri vetur og sumar; veturinn kaidur, en bjartur
og staöviðrasamur. Aldrei pokaogsúld, ogaldrei fellibyljireinsogsunnarílandinu.
SAMBAXBSSTJBRAIA í caxada
gefur hverjum karimanni yflr 18 ára gömlum og hverjum kvennmanni sem hefur
fyrirfamilíu að sjá
160 ekrur af landi
alvee ókeypis. Hinir einu skilmálar eru, að landnemi búi á landinu og yrki pað.
Á pann hatt gefst hverjum manni kostur á að verða eigandi sinnar ábýlisjarðar og
sjálfstæður í efnalegu lilliti.
ÍSIiEXZKA
K líÝ
L K X l> U It
stöðuin.
innipeg, á
Manitoba og canadiska Norðvesturlandinu eru nú pegar stofnaðar f 6 sl
Þeirra stærst er NÝJA Í8LAND liggjandi 45-80 mílur norður frá Winm
vestur strönd Winuipeg-vatns. Vestur fra Nyja Islandi, i 30—35 mflna fjariægð
er ALPTAVATNS-NÝLKNDAN. bátfum pessum nýlendum er nnkið af ó-
numdu landi, pg báðarjæss^ar nýlendurjiggja nf r höfuðstað Jylkisins^en nokkur
hinna.
VALLA
um 7(f tniíur^norður'frá Calgary, en um 900 milur vestur frá Winnipeg. I siðast-
íöldu 3 nýlendunum er mikið af óbyggðu, ágætu akur- og beitilandi.
Frekari upplýsingar í pessu efni getur hver sem vill fengið með pví að skrifa
um það:
Thomas Bennett,
Eda
DOM. GOV'T. IMMIGRATION AGENT
13. I j. Baldwinson, (Islemkur umboðsmaður.)
DOM. GOV'T IMMTGRATION 0FF1GE8.
Winnipfiia:? - - - Canada.
íkf*
LAlDTuKU-LOWIJÍ.f
Allar sectionir með jafnri tölu, nema
og 26 getur hver familíu-faðir, eða
hver’ sem komin er yflr 18 ár tekið upp
sem hcimilisrjettarland og forkaupsrjett-
arland. ____ ,
IXXKITUX.
Fyrir landinu mega menn skrifa sig á
peirri landstofu. er nccst liggur landiau,
sem tekið er. Svo getur og sá er neraa
vill land, gefið öðrum umboð til þess að
innrita sig, en til þess veröur hanu fyrst
fá leyfi annaðtveggja innanríkisstjor-
,ms í Ottawaeða Dominion Land-umdoðs-
mannslns í Winnipeg. $10 þarf að borga
fyrir eignarrjett á landi, en sje það tekið
áður, þarf að borga |10 meira.
SKYLDUKJÍAR.
Samkvæmt, núgildandi heimilisrjett-
,vr íögum geta menn upptyllt skyldurnar
með þrennu móti. ,
1. Með 3 ára ábúð og yrking laudsinsj
má þa landnemi aldrei vera lengur ira
landinu,en 6 mánuði á liverju ári. ^
2. Með því að búa stöðugt i 2 ar ínn-
an 2 mílna frá líindinu er unmið var,
og að búið sje á landinu í sæmilegu husi
um 3 mánuöi stööugt, eptir a* 2 árin eru
liðin og áSur en beðið er um eignarrjett
Svo verður og landnemi að plægja: a
fyrsta ári 10 ekrur, og á nðru ári 15 og a
þriðja 15 ekrur, ennfremur að á öðrú ari
sje sáð 110 elmir og á þriðja ári í 25 ekrr.
3. Með því að búa hvar sem vill fyrstn
2 árin, en uð plœgja á landinu lyrsta ár-
lð 5 og annað árið 10 ekrur og þá að sá
í þær fyrstu 5 ekrurnar, ennfremur að
oyggja þá sæmilegt íbúðarhús. Eþitir að
2 ar eru þannig liði.i verður landnemi að
byrja búskap á landinu ella fyrirgerir
hann rjetti sínum. Og frá þeim tíma
verður liann að búa á landtnu i þa* minsta
6 mánuði á hverjuári um þriggja ára tíma.
UM F.ICwX ABB RJ F F.
geta menn beðið hvern land-agent sem
er, og hvern þann umboðsmann, setn send-
ur er til að skoða umbætur á heimilisrjett
arlandi.
En sex mdnuilurn aður en landnmi
biiur um eignarrjett, verðuv hann að knnn-
geraþað Dominion Land-umboðsmanníri-
um.
LtFIUBElXIXHA UMBOD
eru i Winnipeg, að Moosoinin og Qu’Ap-
pelle vagnstöðvum. A öllum þessum
stöðum fá innflytjendur áreiðanlegr leið-
beining í hverju sem er og alla aðsto*
og hjálp ókeypis.
SEIXXI HBIMIIISRJETT
getur hver sá fengi*, er hefur fengi* eign-
arrjett fyrir landi sínu, eða skýrteini frá
umboðsmanninum um að hann hafl átt að
fá hann fyrir júnímdnaðar byrjun 1887.
Um upplýsingar áltrærandi land stjórn-
arinnar, liggjandi milli austurlandamæra
Manitoba fylkis að austan og Klettafjalla
tð vestan, skyldu menn snúa sjer til
A. M. BITBCÍESS.
Deputy Minister of the Interior.
BEATTT’S TOUB OF THE WOBtl).
Ex-Mayor Daniel F. Beatty, of Beatty’s
Celebrated Organs and Pianos, Washington,
New Jersey, has returned home from an ex-
tended tour of the world. Read his adver-
tisement in this paper and send for catalogue.
BEATTY
Dear Slr:—Wf
returned horae
Aprll 8, 1890,
from a tou-r
aromd the
worltl, vÍBÍtlnjf
Europo, Asia,
(Holy l.and), In-
dla, Ceylon, Af-
rica (Egypt), Oco-
anlca, (iBlandof
the Seae,) and
Weetern Amerl-
ca. Yet ln a 11
our greatj ourney
of 35,974 mllee,
we do not remera-
ber of hearing a
piano or an organ
■weeter In tone
t h a n Beatty’a.
For we believo
KX-MAYOR DAHIELT. BSATTY. we haVO the
From a Photograph taken ln London, í n fníStí
tllfc.l.ud, 1889. í . ll “ ? .„j
.. ° * madeatany
P™00’. ,7 to Prove that thl* Btatement ls
abeolutely true, we WOuld Ilke for any reader of thlt
paper to °rdcr one of our matchleaa .organs or plaooa
and we will offar yon a great bargaln. Partlcular* Free.
SatUfactlon OUARANTKED or money promptly re-
funded at any tline withln three(3) yeara, wlth Intereat
at 6 per cent. on elther Plano or Organ, fully warranted
ten yeai B. 1870 we left home a penniless plowboy;
to-day we have ne&rly one hundred thousand or
Beatty’s organa and pianos in use all over the
world. If tiiey were not good, we could not hava
sold so many. Could wel No, certainly not.
E&ch and every Instrument is fully warranted for
ten years, to bo ma,nufactured from the best
material market auords, or re&dy money can huy.
9RGANS
Church, Chapol, ond Par
Beautiful Wedding, Birth
___________________| day or Holiday Presenta
u T: r..i v n_______ 1 Uatalogue Free. Addrew
Hon. Daniel r. Ueatty,Washington, Newjersey
FjallkoiiHil, útbreiddasta blaðið á
sÍHndi, kostar þetta árí Ameríku að eins
’ dollar, ef nndvirði* er greitt fyrir ágúst
mánaðar lok, ella $1,25, eins og aður hefir
'erið auglýst. Nýtt blað, I.aiidncm-
i 11II, fylgir nú Fjallkonunni ókeypis til
vilra kaupenda; þaö blaö tlytur frjettir frd
islendingum i Ganadaog. fjallar einuöngu
nn málefni þeirra; kemur fyrst um sinn
it annanhvern mánuð, en verður stækk-
ið, ef það fær góðar viðtökur.
Aðftl utRöluma*ur í Winnipeg,
Ghr. Olafsson. 575 Main Str.
PRIVATE BOARD.
55858. Central Avenue.
Eyjólfur E. Olson.
X ÍO u 8
Gegnt CTTT HALL.
Agætar vörur, prýðileg sjerstök herbergi,
hlýlegt viðmót. Enska, frakkneska og
skandinavisku málin töluð. Eigendur
JOPLlNG & ROMANSON (norðma'Sur).
HEIMSKRIXCiUA, WIXXIPECí MAX., 21. OKTOBER 1891.
í hinu komandi lífi er eigi lík-
legt að endurniinniiigin (í hinni
eiginlegu nierkingu) um hið jarð
neska líf muni eiga sjer stað; fiví
endurminningin er byggð á vissum
líkamlegum eiginlegleikum. En
eitthvað í líkingu við minni getur
f><5 hugsast að muni vera: hið jarð-
neska líf og innihald (>ess fá f>ýð-
ingu fyrir hið nýja líf. Því f>að sein
er unnið er unnið, jafnvel J><5 pað
eigi lifi í mynd endurminningarinn-
ar. Hins vegar er líklegt, að nýjar
tilfinningar komi J>á fram, sem vjer,
nú litla hugmynd getum gert oss
um.
Menn geta g’eymt einum degi
af jarðlífi sínu, án f>ess að missa af
áframhaldinu, menn þurfa f>vl eigi
að tapa sjálfum sjer, pótt hið jarð-
neska lífið gleymdizt.
Líklegt er að eitthvað verði ept-
ir af hinu fasta, aðallega í manniu-
um, t. d. kynferði o. fl. . pó eigi
sem eptirmynd.
Ef farið er inn á hið spillta eðli
mannsins, komast menii að spurn-
ingunni um áframhald hins illa, ei-
lífð hegningarinnar eða viðreisu hins
gjörvalla. Eigi er líklegt að mað-
urinn verði algerlega laus við hið
illa; en djöfuliegur getur hann eigi
orðið, og eigi mun heldur hægt að
neyða hann inn í liininaríki. Ef til
vill iná fresta apturhvarfinu óend-
anlega og inögulegleikinn til aptur-
hvarfs kann og jafnan að vera til.
RaMirfra almennmgi
[Vjer ininnum lesend ir „Heims-
kringlu” á, að undir „Raddir frá almeun-
ingi” er það ekki ritstjórn blaðsins, sem
talar. Hver matfur getur fengið færi á
að láta þar í ljósi skoðanir sínar, þótt
þær sjeu alveg gagnstæðar skoðunum
ritstjórnarinnar, en menn verða að rita
sæmilega og forSast persónulegar skamm-
ir; auk þess verða menn a* rita um
eitthvert það efni, sem almenning að
einbverja leyti varðar.
HVERNIG ÞEIR URÐU VINIR
á
hálfri klukkustund.
(Smdsaga eptir J. Magnús Bjamason.)
Já, það var nú ekki lítil ferðin á
mönnunum þeim. Annar kom eins og
sprengikúla frá Heímskringlu, en liinn
líkt og reiðarslag frá Lögbergi, og rák-
ust svo á hjá minnisvarðanum, með því
gríðar-afli, sem sjaidan kemwr íljós hjá
þeirri þjóð, sem heimurinn segir að ætíð
fari s\o liægt. Ja, þeir voru nú ekki svo
seinir á sjer, þessir tveir. Þeir hjeldu á
sínu blaðinu hvor, ográkust svoá, af því
þeir komu ekki báðir frá sömu prent-
smiðju, ogvoru ef til vill, að liugsa um
blaðamál með aptur augun. Það er ann-
ars háskalegt að hugsa um blaðainál með
aptnr augun, þegar maður er á hra'Sri
ferð, því það er svo liætt við að maður
reki sig þá á annan náunga, sem einnig
hugsar með aptur auguu—Það ætti hver
og einn að varast.
Það er orðið heyrum kunnugt, að
þeir rákusthver á annan hjá minnisvarð-
anum ogætluðu að lenda í illt vít af því.
En þeir eru haria fáir, sem vita, hvernig
þeir urðu aptur vinir, því þeir voru áð-
ur audstæðingar, og hvernig ofsinn í þeim
kyrrðist á hálfri klukkustund.
Það leiklii nú enginn vafi á því, að
þeir ætluðu í fyrstu aðfaraíillt.
,Hvert í logandi þó’—sag'Si maður-
inn erkom frá Hkr. YjerskuluMi kalla
hann Hrólf, en liann hjet pað nú samt
ekki.
,Ja, hvert í þósjóð..! iirópaSi maður-
ian, sem kom frá Lögbergi; vjer viljum
nefna hannJón, þó hann annars hjeti
allt öðru nafni.
(Er nokkurt vit i því að ana svona
eins og asni’sagði Ilrólfur.
,Já, skyldi nokkurt vit vera í því’
sagði Jón.
Svo steittu þeir hnefana hvor tilann-
ars; og hver getur sagthvsð úr því hefði
orðið, ef lögregluþjónn hefði ekki verið
þar á ferð—hver veit nema að málaferli
hefði hlotizt af því?
Þeir voru allt of skynsamir til þess
að faraí áflog þarna úti á strætinu, rjett
fyrir augunum á lögreglunni. Nei, þeir
læddust bara yflr um strætið og inn í
knæpuna fyrir handan, keyptu sína öl-
kolluna hvor, settust síðan við borðið í
horninu, hvor við sinn enda og horf'Sust i
augu dálitla stund, eins og tveir úfnir,
fokvondir hanar—þeim var ekki gaman í
hug.
,Það er mikið fjandans skammablað,
þessi „Lögbergur”. Jeg hætti að kaupa
hannlengur, að mjer heilum cg lifandil’
sagði Hrólfur og hvæsti um leið.
(Skammir ?’ sagði Jón, og hjelt niðri
ísjer andanum. (Þú kallar máske þvæ’t-
inginn í herini Hkr. ekki skammir?’
(Þvættinginn?’ sagði Hrólfur og
steytti hnefann.
(Já, þvættinginn, sagði Jón, og barði
í borðið.
Þeir voru reiðir mennirnir og hefðu
vissulega rifit! þarna strigan hvor af öðr-
um, hefði maðurinn me* litlu augun
ekki komið þar að þeim á því angnablik-
inu. (Drekkið þið úr staupunum og lát-
ið svo fylla þau aptur upp á minn reikn-
ing’, sagði maðurinn með litlu augun,
þegar liann var búinn að heilsn þeim og
seztur á milli þeirra.
Svo tiemdu þeir kollurnarsínar þegj-
andi og fengu þær fylltar aptur upp á
reikning mannsins með litlu augun.
(0g þið voruð að tala um blöðin’
sagði hann.
(Já’, sagði Jón. (Hún Hkr. er þjóð-
inni til skammar’.
(Nei, það er hann Lögbergr, sem er
óþolandi’, sagði Hrólfur og barSi saman
hnefunum.
Yerið þið nú rólegir, bræður’, sag*i
maðurinn með litlu augun. (Hvað þykii
ykkur annars að blöðunum?’
(Skammiruar, skammirnsr!’ orguðu
nú baðir í einu.
(Svo drukku þeir út og ljetu fylla
kollurnar aptur.
(Skammirnar, jú’, sagði ma*urinn
með litlu augun. (Þær eru nú annars
nokkuð magnaðar;eu hvareru upptökin?
(Hjá Lögberg’ sagði Hrólfur.
(Jeg skal þá sverja þa*, að hún Hkr.
byrjaði’, sagði Jón, og barði með báðum
hnefum í borðið svo hart, að það skvett-
ist upp úr hálf-fullum ölkollunum.
(Leyfiðmjer nú að sannfæra ykkur’
sagði maðurinn með litlu augun og hail-
aði undir flatt. (Þetta er tómur misskiln-
ingur. Orsökin liggur ekki beinlínis hjá
sjálfum blaðaútgefendunum, heldur lijá
vissum mönnum, eraidrei koma bersýni-
lega í ljós, sem brúka blöðin eins og
verkfæri—já, verkfæri til að—’.
(Ja, þa* getur verið’ sagði ,’ón.
(Þeim skratta getur maður ekki sjeð
við’ sagði Hrólfur.
Svo tóku þeir sjerapturí staupinu og
fóru að verða rólegri.
(Það er þá kirkjan, sem veldur öll-
um þessum óeirðum’ sagði Jón.
(Já, þarna komast upp svikin’, bætti
Hrólfnr við, (farihún syngjandi’.
.Bíðið þjer nú við’, sagði maðurinn
með litlu augun. Þetta er einnig mis-
skilningur. Blöðin okkarhjerna eru allra
beztu blöð 1 raun og veru, þó þau láti
til síntaka; eða finnstykkur það núekki?
(Ójú, þaðheldjegnú annars?’
(JÚ, það ernú satt’.
(Jæja, þá, fyrst blöðin eru beztu blöð,
þá er ekki liægt að kenna kirkjunni uin
það, að þau sje ekki góð’.
(Satt er það’.
(Það var orð og að sönnu’.
(Hana þá. Og svo er það kirkjan, er
heldur íslendingum saman í þessu landi,
og þess vegna er ekki hægt að kenna
henni um neina sundrung. Er ekki satt?
(Víst er það satt’ sögðu ofstopamenn-
irnir.
Svo fengu þeir sjer í kollunum aptur
ofur bróðurlega.
Það eru þáUnitarar, er komið hafa
æsingunni af stað’, sagði Hrólfur.
(Því er jeg samþykkur’, sagði Jón.
(Girti þið nú að ykkur’ sagði inaður-
inn me* litlu augun. (Unitarar eru mein-
hægðarmenn, sem byggja trú sína á kær-
leikanum og máiefni þeirra koma ekki
nlaðadeilunum við, og þeir gætu á engan
hátt haft hagafþeim. Er ekki satt?’
(JÚ, jeg sje þa* nú’.
(Það er meira en satt’.
(Vel og gott. Þá á hvorki kirkjan
nje Unitarar þátt í blaðadeilunum’ sagði
maðurinn með litlu augun, og ijet fylla
staupin, þvíþeir voru núfarnirað drekka
drjúgum.
Þá er þnð allt saman Ný-íslending-
um að kenna, sem sögðu sig úr kirkju-
fjelaginu’ sagði Jön.
(Já, þar kom það rjetta’ sag*i Iírólfur.
Fari þið nú ekki með neina flónsku,
piltar’ sagði maðtirinn með litlu augun,
(ykkur getnr ef tilvill orðið liált á því.
Ný-íslendingar eru einmitt þeir menn,
sem liata illdeilur; og mynduðu trúar-
fjeiag út af fyrir sig, af þeirri einföldu
ástæðu, að þeirvildu vera óháðir öðrum
söfnuðum, svo þeir gætu verið lausirvið
óeirðir og fiokkadrátt. Er ekki rjett?’
(Meir en svo’.
(Víst um þa*’.
Svo tæmdu þeir staupin og fylltu þau
aptur.
(En hvaðan úr skrattanum voru þá
tildrögin?’ sagfii Jón.
(Já, hva*an úr greflinum kömu þau?’
sagði Hrólfur.
(Tildrögin til hvers?’
(Nú, en tildrögin til skammanna?’
(Blessaðir verið þið’ sag*i matSurinn
me* litlu augun. (Við getum ekki kall-
að það skammir. Þetta er að eins mein-
ingarlaust gaman, og þeir sem virðast
vera mestu andstæðingar í blöðunum,
eru íraun og veru allra beztu kunniugjar
sem heilsast með kossi og handabandi
þegar þeir hittast og drekka saman kaffið
sitt, og ef til vill hva* sem er, íbróðerni,
eins og við núna. Þessi gamanyrSi í
blöðunum eiga að vera til þess atS lífga
menn dálítið upp og fjölga kaupendun-
um. Það er annars nokkuð fyndið’.
(Á, er það svona’.
(Ja, þetta mátti mig dau'ÍSlega svikja’.
Svo hjeldu þeir áfram að tæma og
fylla staupin.
(En þjer sögðu'S þó áðan, að ein-
hverjir stæðu á bak við blöðin, sem—
(Já, sem brúkuðu þau fyrir verkfæri’.
Þeir fengu nú ekkertsvar, því mað-
urinn með litlu augun var horfinn og
hafði ekki borgað fyrir neina bjórkoll-
una og haf'Si þó beðið um þær allar, en
ekki upp á sinn eigin reikning.
En hvað þeir Hrólfur og Jón liafa
talað saman, eptir að hann varfarinn, er
ekki hægt að segja, því þeir vita það
ekki sjálfir. En það vita þeir, og það
vita fleiri, að þeir rákust hvor á annan
hjá minnisvarðanum og ætlutSu að fara í
illt út af blöSunum, og ur'Su svo elsku-
verðustu vinir eptir hálfa klukkustund.
PÓLSKT BLÖD'
(Þýzk-pólsk sai/a þýdd).
Janek hafSi optsinnis riðið þarna
út á heiðinni hinum frísandi hesti sSn-
um, svo stundum skipti. Ilann elskaði
svo mjög að þeysa tilgangslaust um í
guðs víðu veröld. Þá var ekkert erhepti
hann, þá þóttist hann geta tekið höndum
hinn glóandi sólarhnött þarna út í geimin-
um, og hlaupið í kapp vi* hanststorm-
inn, eða gripiS byssukúlu sína áður en
hún næði takmarki sínu. Og stoltur og
frjáls sem einhver guð fornaldarinnar
geysti erfinginn að Proezna fram á gæð-
ingi sinum, er hann virtist samgróinn við;
þá leiptruðu augu hans af gleði, þá flökti
hið lokkaða hár hans fyrir vindinum.
Opt haf*i Xenia, er hún hleypti
hesti sínum við hlið honum, lineykslast
á því er hann þannig þeysti áfram á ó-
söðluðum og ótömdum folum og kalla*
til lians: ((Þú ríður ekki fyrirmannlega
Janek. Þú ríður ekki eins og greifi, held-
ur sem Indíáni”. Og þó hafði hann sjálf
ur optlega komið óvörwm að hinni litlu
greifafrú, er liún með samankreistum
tönnum reyndi að halda sjer fastri á hinu
hála hestsbaki.
En vei þeim, er hefði dirfzt a* minn-
ast á þetta.
Um mikinn krók haf*i Janek riðið
yfir heiðina til skógarins; hafði hann þá
fnndið tóu og elt hana, þar til hún
komst undan ofau íkanínu-gren. Stökk
hann þá af baki af hinum löðursveitta
hesti sínum, og tíndi nokkrar seinvaxnar
liljur, til þess síðar meir að fleygja þeim í
kjöltu systur sinnar, því hann vissi að
það var vandi hennar að sitjaseinni part
dags við nkógarröndina og lesa þar íbók
ogbíða hans.
Stýrði hftnn nú hesti sínum gætilega
milli greinanna til þéss a* komast nær
henni. Það stóð og heima. Eigi iangt
þaðan sá aann liin hvítu föt hennar skína
á milli laufanna.
Janek stöðvaði hestinn stundarkorn
og virti hana fyrir sjer; aldrei hafði
houum sýnzt hún svo falleg og þó svo
annarleg.
Þótti lumumþásem hin grannvaxna,
velskapaða, en þó nokkuð barnslega
mynd hennar, væri lík snjóhvítum álfi,
er risið hefði upp úr hinu bylgjótta
græna grasi. Hann hafði eitt sinn lesið
sögu um Loreley liina þýðu galdrakonu,
er situr á kletti í geislum kvöldsólarinn-
ar og kembir hið gullna hár sitt. Xenia
var og vön a* strjúka hina ljómandi
lokka frá enni sínu, einmitt eins og hin
fagra töfraKona á klettinum við Rín-
fljótið.
Janek skyggði meti hendinni fyrir
augu sín.
Hægt, mjög hægt læðist hann nær.
Hann ætlaði að koma henni á óvart og
strá blómunum yfir höfu'S hennar og
klappa lof í lófa, er hin dökku augu,
hissa og spyrjandi og kanske með liálf-
gjör'Sum óánægjusvip, litu upp til hans—
ef henni annars á annak bor* þætti nokk
u* vænt um hann.
Töfrakouan Loreley!
Húnsnýr bakinu að honum. Hinir
háu runnar skyggja áhann, er hann smá
færir sig nær og mynda vegg milli
barna Dynar greifa.
Janek færist nær og nær og heyár
nú málróm hennar.
((Þú skalt og verður að segja mjer
sannleikann, Gústina”, segir hún. ((Jesr
skipa þjer það”.
Já, það var hin stolta, k ilda rödd
systur hans, en rjett hjá henni sá Janek
svartan klæðnað og prjónasokk gegnum
runnaua—rjett hjá henni situr Gústina.
((Jeg þori það eigi, greiflnn hefur
bannað það, og hvaða gagn gæti það gert.
Gauks-eggið er hvort sem er komið í
hrerSur yðarog nú er eigi annað fyrir en
að Þegja og hlýða”.
((Hvern áttu viS, er þú talar um
gaukseggið. Er þa* Janek”.
((Hver skyldi annars vera?”
((Hversu dirfist þú að kalla bróður
minn mjer vandalausan”. Xenia ris á
íætur og varir hennar titra.
(Bróðir yðar?’ Gústina rekur upp
skellihlátur. (í guðs nafni, greifafrú,
aldrei mundi jeg dirfast að nefnabróður
ySar svo.
Janek þótti sem hann liefði fengið
hnefahöggbeint í andlitið. Hann fell ó
sjnlfrátt á knje, studdi handleggjunum á
steininn og hlustaði; voru kinnar hans
glóandi af reiði.
(Hvar áþetta við’.... Þú ert eitthvað
kynleg Gústina’.... Rödd Xenia titrar,
bókin rennur niður af knjám hennar og
fellur til jarðar.
Þá leggur hin gamla kona liöfuð sitt
að eyrum Xeniu.
(Heyrið greifafrú, hefur yður aldrei
uudrað, hvar Janek hafi fengið svarta
háriS sitt? Hefur nokkru sinni ann-
ar eins svertingi verið í ættinni í
manna minnum? Hafið þjer aldrei tekið
eptir því, hve ólíkur pilturinti er y*ur?
Þið eruð sem dagur og nótt. Eu mín
vegna megið þjer gjarnan lialda, a* hann
sje bróðir yðar. Jeg að minnsta kosti
veit það, er jeg veit.
Dimmir skuggar líða fyrir augu Ja-
neks. Honum kemur til hugar, að
þjóta upp og með einu hnefahöggi merja
hinn hvásaudi höggorm, en reynir til að
ræna liann heiðri og sæmd. Eu hann
stillir bræði sína, bítur á jaxl og lieldur
kyrru fyrir þar sem liann er.
Hann vill heyra allt, allt.
Hann þrýstir andliti sínu móti hin-
um svala mosa og finnur liversu hjartað
berst í brjósti hans.
Þá segir Gústina frá ofsaveðurs nótt-
iuni, fyrir tólf árum siðan, frá hinu
pplska hyski, er beiddist húsaskjóls á
Proczua, frá hinum sofandi tötrum-
klædda pilti, er greifafrúin tók að sjer,
og frá föðurnum, uppreistarmanninum,
er eigi gat iitið sólarljósið—landshorna-
menn... .tapaðar verur!
Xenia hljóðar upp af skömm og
reiði.
(Nei, þettaskal aldrei viðgangast! Æ,
pabbi, pabbi; hversu gazt þú farið a*
draga svona þitt góða og flekklausa nafn
ofan í saurinn?—Sonur pólsks beininga-
manns bróðir minn! Erfinginn að Proc-
zna dreginn fram af lægstu stigum út-
lendrar þjóðar! Og þetta gerðir þú mjer
... .mjer! Gúsúna, hve jeg hata gauks-
eggið í hreiðrinu!’
Hún stekkur upp og þrýstir í ofsa
reiði sinni hinum krepptu höndum sin-
um að gagnaugunutn.
(Gústina, ef þetta berst út...., ef
menn benda á blettinn á ættarskildi mín-
um. Þáskömm munjeg aldrei standast.
(Skömm!’ liljómaði líkt og hvell
rödd yfir hina þögulu heiði og (skömm!’
kvað bergmálið við í hjarta hins ör-
vinglaða Janeks.
(Verið eigi liugsjúk, greifafrú, um
þetta. Eigi mun jeg hafa orð á því, nje
heldurEvald. Og hversu er þáliættvið,
að þa* komist upp. Er líklegt a« Janek
sjálfur muni gjöra það? Jeg held ekki,
því þó liann fái vitneskju um þetta, er
liann verður myndugur, af brjefi því, er
greifinn hefur eptirlátið sjer, mun hann
að miuni hyggju verða síðastur manna
að bera það út.
Þá leit Janek stoltlegaupp, og brann
eldur úr auguin hans; lióf hann upp
knýttan hnefann og skók hauti mót
þeim er talað haf ði.
Öll heiðin svam í blóðlituðum log-
um. Sólin seig til riðar í purpuradýrð og
töfrakonan Loreley stó'S þar svo fölleit í
ljóma kvöldroðans.
,Skömm, skömml’ kvað vindur-
inn í krómiiu barrtrjánna. Þá liðu skugg-
arnir dýpra og dýpra yfir -kóginn og
dðgg næturinnar fj.-ll í dauðni ..uii ytir
sljettuna.
Ogerfiuginn a* Proczna lyp'i hægt
upp hinu dökklokkaða h.'.fði sínu.
,Húii er þá ekki systir míni’ Undar-
legar tilfinningar sýndu sig á svip hans
og brjóst hans i, is og fjell af djúpum
audardrætti. (ilún er þá eigi systir min’.
Ilann sncri >jer við og leit yfir að
liallaituri.um I’ioczna. Ilugur hans leið
iangt, langt aptur í tímann. Hann sá
veifur blakta áturnum þessuin, er heils-
u*u arltökumanni ríkisgreifans af Dynar,
sem hinnm nýja drottni, og þessi arftöku-
maður var hai:n sjálfur, smánin, gauks
eggið í hrei5riuu.
Framh.