Heimskringla - 20.09.1895, Blaðsíða 1

Heimskringla - 20.09.1895, Blaðsíða 1
IX. ÁR. WINNIPEG, MAN., 20. SEPTEMBER 1895 NR. 38. FRÉTTIR. DAGBÓK. FÖSTUDAG, 1B, SEPT, Kappsigling jaktanna Valkyrju III. og Defender er á enda, endaði þannig í gærmorgun, að Valkyrja lagði ekki í siglinguna, en Defender fór einn og náttúrlega vann. Hafði hann þá unn- ið 3 at?ennur af 5, þannig;; þá fyrstu virkilega, hina aðra með því, að kenna Valkyrju um áreksturíntí svifta hana vinningnum og þá þriðju atrenn- una með því að sigla einn um ákveðið svið. Orsökin til þess að Valkyrja ekki lagði út á flmtudaginn er sú, að eftir atrennuna á þriðjudaginn reit Ðunraven jaktfélaginu og krafðist að siglingasviðið yrði betur varið fyrir skemtiskipum, ella kvaðst hann ekki myndisiglaaftur. Uessu svaraði félag- ið ekki, en á fimtudagsmorguninn þeg- ar fara átti af stað, lá hafnsögumanna- báturinn “Fulton” rétt fram undan Valkyrju og á strykinu sem hún átti að taka, og gufuskipa-grúinn hver- vetna umhverfis eins og áður. Þegar Dunraven sá þetta, sneri hann við og feætti; heíir víst viljað standa við loforð sin í bréfinu. Dómar blaðanna á Eng- landi og í Bandarikjum um þetta alt saman eru eins óhkir og hvitt og svart. En hvernig sem öllu er varið, þá er það vist, að bikarinn verður kyr í New York enn. Aðrar aukakosningar fóru fram á írlandi í gær og unnu McCarthysinnar á ný. Jarðskjálftar miklir og eldgos í Honduras í Mið-Ameriku alla vikuna. Að minsta kosti 500 manns biðu bana. Eignatjón stórkostlegt. Heilar bygðir lagðar i rústir. Fellibylur fram með Lawrencefljóti dlli lifs og eigna tjóni bæði í Bandarikj- um og Canada i gær. Fastákveðið er að brezka visindafé- lagið hafi næsta allsherjarfund sinn í 'Toronto—árið 1897. LAUGARDAG 14. SEPT. Nýmæli eru það í sögu kaþólíka og þau markverð, að ákveðið er, að veita konum sem körlum aðgang að kaþólska háskólanum í Washington. Uppreistarmenn á Cuba eru að sækja sig, eftir siðustu fregnum. Hafa að sögn keypt herskip að stjórninni í Peru og fengið Bandarikjamann til að stjórna því. Ennfremur hafa þeir að sögn fengið Bandarikja herforingja, nafnfrægan fyrir sigurvinningar, til að taka við stjórn einnar herdeildar upp- reistarliðsins. Skógareldar miklir í New Jersey- riki. Ýms þorp og bygðir i hættu. AYER’S Hair VIGOR RestoreB natural color to the hair, and also prevents tt lallin*' out. Mrs. H. W. Fenwlck, ol Digby, N. S„ says: “A little moro than two years ago my hair b é g a n to turn gtay and fall out. Af- ter the use of one botfie of A ver’s Iíair Vigor my liair was restored to its original color and ceased fnlling out. An oecasional application has since kept t!ie liair in good condition.”—Mrs, II. F. Fenwick, Digby, N. S. Hárvöxtur . . . . “Fyrir átta árum lá ég i bólunni og misti þá alt hárið, sem áður var mikið. Ég reyndi ýms lyf, en það kom fyrir ekkert, og hugsaði ég ekki annað, en að ég yrði æfínlega eftir það sköllótt. Fyr- ir hér um bil sex mánuðum, kom ég heim með eina flösku af Ayers Hair Vi- gor, og fór ég þogar að brúka það. Að stuttum tima liðnum fór nýtt hár að vaxa, og það er alt útlit fyrir, að ég fái eins mikið hár eins og áður en ég veikt- ist.” — Mrs. A. Werber, PolymniaSt., New Orleans, La. Ayers Hair Vigor TILBÚINN AF Dr. J.C. Ayer&Co.,Lowell,Mass., U. S. A. Ayers pillur lækna höfuðverk Spánarstjórn afhenti Bandarikja- stjórn milj. sem bætur fyrir að hafa gert upptækar eignir Spánverja eins, en Bandaríkjaþegns á Cuba. Christján konungur IX. í Dan- mörku er sagðnr þungt haldinn mjög; hefir verið lasinn um nokkurn undan- farinn tíma. í dag eru liðin 257 ár síðan sænsku skipin “Kalmar Nyckel” og “Fogel Grip,” lentu við Ameríku með fyrsta hóp sænskra útfara. Þess dags minn- pst Svíar í Bandaríkjum nú með al- mennu hátiðahaJAi og kalla, dagin- ■ “Forfeðra-dag.” Hæztaréttardómari Fournier, í Canada, hefir sagt af sér því starfi. MÁNUDAG 16. SEPT. Jarðskjálftar allmiklir í Nýja Sjá- landi 17. og 18. Ágúst síðastl. Á ársfundi kaþólska félagsins “Catliohc Trutli Society” i vikunni er leið sagði einn karðinálinn, að samein- ing allra kristinna kyrkjufélaga væri ó- möguleg fyrr en allar kyrkjur viður- kendu að páfinn hefði guðgefinn rétt til að stjórna kyrkju hans hér á jörðu. Biskupakyrkjan enska hefir verið að leita eftir samtökum, er miða til alls- herjar einingar og þetta er svarið. Einn af eigendum “Defenders,” Mr. Iselin, vill hefja kappsiglingarnar að nýju eða kalla ógildar þær á þriðjudag- daginn og fimtudaginn, en New York jaktafélagið þverneitar. Það virðist því úti um frekari tilraunir. 25 ára lausnarhátíð var hafin á Italíu í gær í minningu þess að hðin eru 25 ár síðan páfadæmið var brotið á bak aftur að því er snertir verslegt vald. Hátíðin stendur yfir til 29. þ. m. og verður á því tímabili lagður grundvöll- ur til margra minnisvarða. Hátíðin er hafin 5 dögum fyr en skyldi, því það var ekki fyrri en 20. Sept. 1870 að Ca- dorna herforingi kom með herdeild sína til Rómaborgar og sem reyndist rot- högg páfadómsins sem borgaralegs valds. En Italir telja undirbúnings- dagana frá þeim 15. engu síður mark- verða og hefja svo hátíðina þann dag. ÞRIÐJUDAG 17. SEPT. Kólera er sögð skæðari raiklu í Honolulu á Havai-eyjum, en jafnvel eyjastjórnin sjálf hefir hugmynd. Inn- fæddu mennirnir dylja sjúkdóminn sem mest og neita að taka þau meðöl, sem læknarnir fyrirskipa, óttast að þau sé banvæn. Kínverjar neita að taka af lífi þá menn sína, sem dæmdir hafa verið dauðasekir fyrir kristniboða-morð, nema þeir fái fullvissu um að það endi málið. að engar aðrar kröfur verði gerð- ar. Þar við situr nú. Hin sameinaða nefnd Breta og Bandaríkjamanna, sem að þessu vinnur hefir lagt árar i bát tii þess stjórairnar svara. Sýning mikil er fyrirhuguð i Mont- real að sumri frá 24. Maí til Október loka. MIÐVIKUDAG 18. SEPT. Sagt er, að uppreistarmenn á Cuba hafi unnið liafnarstaðinn Banes á norð- urströnd eyjarinnar og sé því öll norðurströndin í höndum þeirra. Því er og fleygt að Mello admíráll frá Brasiliu sé um það að ganga í iið með þeim. Það virðist annars eins og upp- reistarmðnnum sé einlægt að ganga betur og betur, og fái einlægt fleiri og fleiri í lið með sér. Kólera á Havai-eyjum og deyðir menn hrönnum saman. Þjóðverjar í loftinu. í Nordwesten er grein eftir Þjóðverja út úr skólamál- inu. Er það áskorun til Þjóðverja i Norðvesturlandinu, að sækja um leyfi til þess að nota þýzku í skólum sínum. Segir, að Þjóðverjar þar hafi rekið upp stór augu, þegar þeir vissu að Frakkar notuðu frönsku með ensku í skólum sinum, en þeim var bannað að nota þýzku. Þykir þetta lítið jafnrétti. í Albany N. Y. gekk piltur með stúlku í regni og þrumuveðri. Laust þá eldingu smárri á toppinn á regnhlíf- inni og rann niður handlegg piltsins, sem hélt utanum stúlkuna, svo hapn gat ekki losað handlegginn af mitti hennar. Eldingin hafði og fengið svo á stúlkuna, að hún hafði engan vilja í sér að losast úr faðmi sveinsins og var það hörkubrögðum að þau urðu skilin sund- ur. Slikt gerir rafurmagnið má nú segja þegar, mey vill ekki losna úr faðmi sveins eða sveinn ekki sleppa meyju. FIMTUDAG 19. SEPT. Enn skrifar Principal Grant um skólamál Manitoba-fylkis. Heldur hann því fram enn. að vandlega þurfi að skoða skólamál fylkisins, segist að eins hafa haft þriggja vikna tíma til þess, en hefði þurft þriggja mánaða tíma, segir, að Dominion-stjórnin þyrfti að senda nefnd manna til þess að skoða og rannsaka málið vandlega. Hann var áður búinn að sýna fram á mikla óheyrða óreglu á skólahaldi Mennóuíta, scm Stjórnin Jeyfði skólahald andstætt M”uin gildandi ÍÖgum. Einlægt koma skeyti frá bamdum til stjórnar akuryrkjumálanna um að þá vanti menn til þreskivinnu. Suma vantar þetta 10 og 12 menn með þreski- vél og senda þeir daglega málþráðar- skeyti og biðja að vísa til sín mönflum. Hveitið hefir verið svo miklu meira en við var búizt, að bændur hafa ekki komizt yfir að stakka, en vélastjórar hafa búizt við að fá þá menn,erunnuað uppskerunni hjá bændum til þresking- ar, en nú er ekki kostur á því, !þar sem þeir eru að stakka enn Og verða fyrst fram eftir. Ifvað er hið rétta ? FBændur £ Mani- toba fá meira fyrir sitt hveiti heldur en bændur í Dakota. Menn brjóta heilann um það í Montreal. Sumir þakka það tollvernd, aðrir ekki. Hvorir hafa rétt fyrir sér? Rýtir á ný. ,Ritstj.’Lögb. hefir enn fengið kveisu og er nú aftur farinn að rýta. Hann segir að ég hafi ekki komið fram sem “kærleikspostuli” gagnvart sér, —hafi ekki ámint sig nógu elskulega? Jæja. fáráðurinn, hann lætur menn þá skilja að hanu hafi unnið eitthvað til, og það er nú góðra gjalda vert. En þá fer lika alt veglyndið “í strand”. því næst fer hann að ausa flórinn. Ég hefði nú má- ske getað farið hóværlegar að hou- um heldur en ég gerði síðast—beðið hann að gera nú svo vel og gefa oss frið, beðið hann að sjá aumur á oss, þennan volduga herra !! En ég hafði enga tilhneigingu til að sýna honum þessliáttar auðsveipni, og svo hélt ég að hann mundi okki ygla sigyfir að drekka sinn eigin bikar; raunin hefir sam t orðið önnur. Hann er auðsjáanlega fús á að hafa boðorðin, en hann vill að aðrir haldi þau í sinn stað. Það gægist fram hjá honum þessi æfargamla ósvífnis hugmynd, sem snýr grundvallarsetn- ingu frelsisins við, og segir : “Þat) »em eg vil eklá að mér «é gert, það má eg þó gcra öðrum". Og svo þegar þetta er bú- ið biður hann mig að sýna sér þess merki, að hann hatist við Únítara. Maður skyldi nú halda af því, hve hann er rogginn, að hann vissi sig al- veg sýknan. Hann þykist ekki muna eftir neinu, sem bendi til hins gagn- stæða, ekki einu sinni ‘því, þegar liann óð upp á ræðupall í gamla íslendingafé- lagshúsinu á Jemima Str, fyrir nokkr- um árum síðan, eftir messu hjá Birni heitnum Péturssyni og hélt skamma- ræðu yfir Únítörum og Únítarismus. Það eru til vitni að þessu og það ekki svo fá, því þar mun hafa verið nokkuð á annað hundrað manns í húsinu. Svo vil ég til frekari sönnunar benda honum á Lögberg (lians eigið blað) í seinni tíð. Það dylst vist engum sem það les, og sem á annað borð er heilskygn, hvað ’ritstj.’ meinar, þar sem hann minnist Únitara. Það er þýðingarlaus aðferð sem hann brúkar í síðasta blaði, þar sem hann slíturorðin út úr sambandinu sem þau standa í í grein hans í 85. nr. Lögb. og segist biðja menn að minnast þess, að hann hafi að eins sagt að Hkr. væri málgagn Únítara. Það þarf eng- an garp til að geYa þess háttar “kúnst- ir”. Þeir sem lesa þá grein sjá ofboð vel hvað honum var mnanbrjósts. Og svo kemur kórónan. í sama hiaðinu, sömu greininni, sem hann skorar á mig að sýna að hann hafi hatast við Unitara, fær auminginn mér—í fátinu sem á hann kemar við tilraunina að sýkna sig—vopnið upp í hendumar, segjandi : ...... Vér höfum lesið ýmislegt, sem enskir Únítarar hafa ritað, og vit- um að þeir reyna að lifa eftir trú sinni og kenningu. Þoss vegna erum vér vissir um, að ef en9kir Únítarar (á Eng- landi og Austurríkjunum) vissvi hy?rfl- ig þetta Únítava trúhoð er rekið her meða! fslendingá, ffiýhdu þcír fá við- bjóð við því og skammast sín fyrir það. En þeir vita ekkert um það, og þess vegna helzt hinum íslenzku forsprökk- um þessi ósvífni uppi. Það er býsn hvað hann smýgur djúft í vitleysuna maðurinn. Eins og ákærurnar í þessari grein, sem hann vitanlega hefir engin möguleg ráð til að sanna, beri ekki vott um hugarfar hans til Únitara. I þrjóskuofsa sinum reir- ir hann snöruna að sínum eigin hálsi án þess að sjá það. Hann er ekki einu sinni úlfur í sauðargæru, nei, það þarf bókstaflega sauð í sauðargætu til að gera önnur eins “göt”. Eða máske hann ætli að að innprenta fólki að þessi ofanskráðu mannlegu orð hans sé rituð af einskærri ást og föðurlegri um- önnun fyrir velferð og viðgangi Úní- tara ? Það væri trúleg saga !! Hann hefir augsýnilega vaknað til meðvitundar, við greinmínaí Hkr,, um það að sér ætlaði ekki að haldast uppi að skítausa alla Únitara yfir höfuð, og verður honum þá það á að viðurkenna, að það sé þó til að Únítararséheiðvirð- ir menn. En til þess að éta ekki alla tugguna ofan í sig i einu, fer hann að bysa við að sýna fram á einhvern óheyri legan mismun, sem eigi sér stað meðal Únítara á hinum ýmsu stöðum, bysa við að gera samanburð á Únítörum á’ Englandi, í Austurríkjunum og Vestur- ríkjunum ; vel að morkja ekki með þeim tilgangi að sýna að Únítarar i Eng- iandi og Austurríkjunum sé virðingar verðari heldur til að sýna að Únítarar hér og í Vesturríkjunum séu ekki virð- ingarverðir. Hann upphefur hina fyrri á kostnað liinna siðari, Höf segir með al annars : “Það er t. d. viðurkennt, að Únítarar á Englandi og sumir!! Únítarar í Bandaríkjum standi svo nærri kristnum mönnum, að það er varla hægt að sjá, hvar kristnin endar og Únítarismusinn byrjar”. Ja, hvað er að tarna ! Já. það eru enda til menn sem eru svo bí- ræfnir að segja að Únítarar sé kristn- ari en þeir sem “orþodoxa”-kyrkjan kallsr kristna. En það gerir nú raunar ósköp lítið til hvort þeir eru kallaðir kristnir eða ekki. Spumingin hjá þeim er ekki um nafnið. Skoðanir þeirra rýrna ekkert hvað svo sem nafninu líður, framkoma þeirra þolir samanliurð við framkomu annara, og þeir þurfa ekki þetta, í sjálfu sér fagra, en nuargmis- brúkaða H/nngararð “kristinn”, til að hylja »ig á bak rið eins og svo margir aðr- ir. Svo heldur hann áfram : “En á hinn bóginn er allmikið til af mönnum, sem kallasig Únítara (einkum í Vestur- ríkjunum), sem eru alls ekki Únítarar í orðsins rétta skilningi”, Jú, sá veit réttan skilning á því !! Og svo enn fremur : “Eins og Unitarismus kemur opinberlega fram hjá íslendingum hér, er auðsætt að Jreir eru andlegir bræður þessa síðastnefnda flokks af Únitörum”. Og svo rogast hann uppgnæpur með mola úr Chicagoför séra Matthiasar fram á völlinn, öllum þessum sóðaskap til sönnunar. Skyldi nú annars sauð- urinn vita nokkurn skapaðan hlut hvað hann er að meinangrast, skyldi liann hafa hugmynn um að hann er að smeygja sér í gapastokkinn ? Nei, hann veit það auðvitað ekki, hann and Burns are sootlied at once with Perry Oavis’ PAIN KILLCR. r It takes out the fire, reduces the inflam- r mation, and prevents blistering. It is the quickest and most effectual remedy for pain that is known. Keep it by you. rymur hara eins og Bileams-asnan forðum, það sem hann botnar ekkert í sjálfur. Og nú þá, ef hann vill ekki góðfúslega viðurkenna það, þá kynni hann að gera svo vel og sýna okkur hver sé mismunurinn á grundvallar- setningum kenninga Únitara í Vestur- og Austurríkjunum á þessum tíma. Það er engin sönnun,. þó það hittist menn innan Únitarakyrkjunnar, sem ekki ættu að vera þar. Það er t. d, sérstakur flokkur til, þó hann sé oftft§( ðórganiseraður, sém vánaiega heidú? t’! innan “orþodoxu” kyrknanna, og sem kallaður er—•'hræsnarar.” Enhverjum ætli detti í[hug að kenna kyrkjunni um sh'kt. Ekld batnar þegar hann fer að taka til láns hjá séra Matthíasi, enda gerir hann það í óleyfi. Þau eru ekki eins haldgóð eins og ritstj. heldur, þessi fögru og huggandi! orð skáldsins, og sem á kafla hljóða svona : ....."En þegar áður en ég lagði af stað vestur, fann ég enga hvöt hjá mér eða köllun, til að samlaga mig Únítörum þar vestra,hafði ég löngu Aður fundiðað égkommér ekki samanvið þá. Ég hafði löngu áður skilið, að fæstir þeirra eru það sem menn kalla Channings-menn, en dr. Channings Únítarismus ætlaég aðsé sá eini, sem á nokkra framtíð í vænd- um”. Mig langar nú til, ef ég annars mætti vera svo djarfur, að biðja hinn margvisa “ritstj.”Lögb., að komast eftir því, helzt hjá séra Matthíasi, á hvaða plánetu þeir búa þessir Channings Únít- arar. Eða hafa þeir komið við “á Lög- bergi” nýlega? Það væri svo undur gaman að hafa tal af þessum sérstöku Cliannings Únitörum með miklu fram- tíðina, ef þeir eru ekki mjög herfilega langt undan landi. Jæja, en svo sem til að hughreysta ‘ritstj.’, þó það kynni að dragast að koma orðum til þeirra, þá ætla ég að segja honum í bróðurlegri einlægni, að hann hefir hér sem oftar sörlastá hundavaði, eltandi þetta mýrar ljós séra Matth. En honum var vork- un. Hann upplýsir hugskot sitt ein- ungis með mýrarljósum, og þv.rfti endilega að ná í þetta xnýrarljós, eins og önnur, Það er nefnilega engin sér- stök Únítara heild til, sem kallaðir eru Channings Únítarar. Channing og hans skoðun mynda að eins einn hlekk í evo- lutions-keðju Únitara f Ameríku yfir höfuð, og unítarismus Channings væri fyrir lðngu dauður, ef sterkari hendur hefðu ekki tekið við honum og full- komnað hann. Svona er nú i stuttu máli saga þessa unitarismuss, sem presturinn.skáldiðog “ritstjórinn”, mokarinn, segja, að eig; mikla framtíð fyrir höndum. Það voru þeir Emerson og Parker, sem tóku við af Clianning og sem komu Únítarismus í það horf að hann hefir haldið lífi og tekið framförum i Ameríku. Þá kemur Minotanrus—"ritstj.” seg- ir að þar sem ég hafi kallað sig því nafni hafi ég gert að mínum eigin orðum orð lútersks prests. Hvers? Ég verð nú aðbiðjahann að hafa mig afsakaðan. Ég hefi aldrei heyrt neinn lúterskan prest kalla Sigtrygg Jónasson Mino- taurus, en það gleður mig stórum að sannfrétta það í gegnum jafn óbrigðult “authoritet” eins og Sigtryggur er sjálf- ur. Það er auðsætt að hann ætlar bara lúterskum prestum að þekkja þetta göf- uga dýr. Þeir hljóta að vera undur lærðir prestarnir sem þekkja það. Það er líklega skilj-rði fyrir að verða prestur? Ákærunum umofsókn mínagegn“krist- indómnum” og“kyrkjunni”ætla ég ekki að svara; þær eru ekki þess verðar. Þaö eru máske fáeinir álíka snáðar og “rit- stjórinn” sem fallast á þær með honum, en allur þorri meðlima lútersku kyrkj- unnar í Winnipeg er mér held ég óhætt að segja, að virði þær sem markleysu eina. Nú, en auðvitað ef það er ekki svo, þá ætla ég enga rellu að gera mér útaf því. Ég verð þá bara að viður- kenna að ég hefi treyst fólkinu betur en það hefir átt skilið. Og svo þá það síðasta. Af öll- um soranum í greín ‘ritstj.’, er botnsor- inn svartastur, eins og við máttibúast. Þar kemur liann með þessi alkunnu orð Krists úr fjallræðunni: “Varið yður á falskennondum” o. s. frv. Þessi erð, sem lítilmennin, hræsnararnir og harð- stjórar hafa hvað eítir annað svo smán- arlega misbrúkað. Þessi orð, sem þeir hafajhjúfrað sig á bak við og^brúkað sem skjöld, þegar þeir skjálfandi af ótta fyrir að veldisitt hryndi tilgrunna, þorðu ekki að koma fram í birtuna og mæta hinu rannsakandi auga skynsem- innar. Já, þeir fela sig hrópandi: “Variðyður á falskennendum”, þegar þeir sjá, að ljós þeirra, sem þeir kalla falskennendur, skín of skært til þess,að þeir fái slökt það. Það er hhtjulegt óp að tarna ! Það var fullkomin ástæða fyrir Krist að brúká þessa aðvörun, Ííann var uppi á þeim tíma þegar fáfræðin var svo yfirgnæfandí í heiminum, og um fram alt, hann var uppi á þeim tfma, þegar búast mátti við að opínber- uð innblásin (að sögn auðvitað) trúar- brögð risu upp svo að segja á annari hvorri þúfu. Það eru þessi trúarbrögð' sem geta notað falskennara f sinni þjónustu, þvi þau heimta að maður trúi því sem maður ekki skilur, og þau útheimta að maður trúi þvi að sá sem þau boðar segi rétt frá því sem maður ekki skilur. Það voru svona löguð trúarbrögð, sem Kristur var hræddur við, og gat verið hræddur við; hans skilningur og sál var hafin yfir- það að vera hræddur við skynsemina, Að viðhafa þetta óp gegn Únítarís- mus er bara barnalegt, Únitarismus, sem með lífi og sál neitar öllu því sem stríðir á móti skynseminni, sem neitar að viðtaka sem sannleika nokkuð það, sem skynsemin ekki getur gripið.eðaekki samrýmisthenni. getur aldrei og hefir aldrei getað brúkað falsspámenn í sinni þjónnstu. Únftarismus heimtar ekki að maður trúi í blindni, heldur þvert á móti, að menn hætti að trúa f blindni. Það er því ekki einungis þarfiaust að vera að tala umúnftariska falsspámenn heldur heimskulegt, pvi eamkvæmt öll- um mögulegumhugsunargangi eru þeir ekkitil. Únitarismusinn heimtar ljós, en falsspámenn myrkur. Svo að 'ritstj.’ þurfi ekki að halda að Únítarismusinn f Wpg sé sá eini, sem heimtar að öllu þvi óskynsamlega sé kast að. skal ég,til að gefa honum sæmilega lausan tauminn, benda honum á ræðu Channings Christianity a Rational Religion, þar getur hann horft á Chan- ning varpa hinu opinberaða óskiljanlega orði fyrir borð, og hann var þó ekki nú- tíðar Unitari. Að viðhafa þetta óp á 19. öld er því bara ósvffni, ekki einung- is gagnvart Únitörum, heldur |og gagn- vart öllum hinum mentaða heim. Því það segir með stígandi ofsa : “Það ert ekki þú sem skynjar hvað rétt er, en það er ég sem veit það, það ert ekki þú sam hefir ástæðu til að vefengja það sem ég segi, því mér var sagt það af manni sem lifði á undan mér og seœ, vissi það alt út f hörgul”. Nítjánda öldin hefir hreint ekki sýnt sig f því að útbreiöa ný opinberuð (í orðsins kyrkjulega skilningi) trúar- brögð, er hún hefir gengið dyggilega fram í þv£ að rifa þau niður. Það er ekki teljandi þó á fáum stöðum meðal hálfviltra þjóða hafi komið fram numn, sem hafa reynt að inuleiða opinberuð trúarbrögð, sem svo alt af hafa hrunið jafn harðan. Það er því auðsœtt að það þarf óhemjulegabíræfnitil að hefja upp þetta óp, draga upp þetta merki ná- lægt lijartarótum hins mentaða heims á ofanverðri 19. öld, merki, sem undan- tekningarlaust gefur í skyn, að menn og konur séu skynlausar verur. Það er gðfug hugmynd um samtíð sína, þetta Einah Ólafsson. VEITT HÆSTU VERÐLAUN a heimssýninounn DR BAMIN6 POWDiR IÐ BEZT TILBÚNA Óblönduð vínberja Cream of Tartar Powder. Ekkert álún, ammonia eða önnur óholl efni. 40 ára reynslu.

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.