Heimskringla - 04.10.1895, Blaðsíða 2

2
HEIMSKRINGLA 4. OKTÓBER 1895.
Heimskringla
PUBLISUED BY
The Heimskringla Prtg. & Pnbl. Ce.
•• ••
Verð blaðsins í Canda og Bandar.:
82 um árið [fyrirfram borgað]
Sent til íslands [fyrirfram borgað
af kaupendum bl. hér] §1.
• •••
Uppsögn ógild að lögum nema
kaupandi sé skuldlaus við blaðið.
••••
Peningar sendist i P. O. Money
Order, Registered Letter eða Ex-
press Money Order. Bankaávis-
anir á aðra banka en í Winnipeg
að eins teknar með afföllum.
• • ••
EGGERT JOHANNSSON
EDITOU.
EINAR OLAFSSON
BUSINESS MANAGER.
• • ••
Office :
Corner Ross Ave & Nena Str.
P. O. ltox 305.
Þörf Vesturlandsins.
Greiður vegur að Atlantshafi og
lágt flutningsgjald er brýnasta þörf alls
vesturlandsins, alls flákans fyrir vestan
stórvötnin og Mississippi-dalinn, alt til
Klettafjalla. Um það mál er líkamargt
talað, og— orðin eru til alls fyrst. Eft-
ir því sem meðmælismennirnir fjölga,
eftir því hlýtur að nálgast sá tími, að
hlutaðeigandi stjórnir taki röggá sigog
veiti fé til þess. að fá vegi gerða um
vesturlandið, er flutt geti afurðir lands-
ins til sjávar fyrir svo lágt verð.að fólk-
inu í þeim hluta landsins geti liðið eins
vel og því eystra. Fyr verður það ekki.
Hversu frjósamt sem landið er, og
hversu gott sem er að búa hér vestra, er
ómögulegt fyrir menn að njóta þess sem
þeir afla, á meðan svo að segja allur arð
urinn lendir i sjóð járnbrautarfélaganna
og meðalgangaranna milii kaupanda og
og seljanda. Að fæðinu frádregnu hefir
þá bóndinn ekhert eftir neijaa léleg laun
0
fyrir erfiða vinnu árshringinn út, og
þau laun gera lítið betur en hrökkva
fyrir vélakaupum, þó þau séu vitanlega
í mörgum tilfellum miklu meirienþyrfti
að vera, ef vel væri hirt um vélarnar.
Það eru tvö vegstæði til, sem hag-
nýta má til að umhverfa vesturlandinu
í eins arðsamann landhluta og til er í
allri Ameríku. Annað vegstæðið er
norður um land að Hudsonsflóa og
mundi sá vegur með öllum nauðsynleg-
um útbúnaði til korn og kvikfjárflutn-
inga, kosta um 20 milj. dollars. Féð til
þessarar vegagerðar fæst ekki enn, af
því allur austurhluti landsins spvrnir á
móti og það afl er meira en svo, að hið
fámenna ve&turland geti togað á móti
Stórborgirnar eystra óttast þá leið af því
að þá mundi umferðin um þeirra verzl-
unarvegi réna og þeirra hald á vestur-
landinu minka að sama skapi. Þess
vegna þreytast menn þar ekki að hampa
þeirri hræðu framan í erlenda auðmenn,
að Hudsonsflói og Davis-sund sé og
verði æfinlega ófær vegna ísa, m. m.
Af þessu er það sprottið, að allar vonir
manna um vegagerð þangað reynast
tálvonir einar. Sú stjórn er ekki enn
fengin í Ottawa, sem hefir þrek til að
veita þessari vegagerð það fylgi sem
þarf, en bognar altaf fyrir almenna vilj-
anum eystra.
Hitt vegstæðið er: Stórvötnin,
Lawrencefljótið og skipaskurðir. Með
aðgerð á þessum vatnsfarvegum og
dýpkun þeirra þangað til þeir fleyta haf-
skipum, sem rista20 fet, eða meir, er náð
sama takmarkinu að því er vesturland-
ið alt snertir, eða um það bil; að sumra
áliti yröi því enda betur náð, en með
járnbraut norður að Hudsons-flóa. Að-
gerðin öll á þessari leið, þangað til haf-
skip geta lagzt að bryggjum í Port
Arthur og Duluth, tekið þar fullan
farm og flutt viöstöðulaust til Evrópu-
hafna, er áætl&ð að kosti 100 til 150
milj. dollars, eða eins mikið og 5 til 8
járnbrautir norður að Hudsonflóa
mundu kosta. En með þessum umbót-
ura mæla allir menn eystra, og er af því
auðsætt, að það er ekki hagur vestur-
landsins eingöngu, sem þeir bera fyrir
brjóstinu, þó þess þörf sé heróp formæl-
enda þessara mikilfenglegu vatnsvega-
bóta. Vesturlandsins vegna segja þeir
stjórnirnar bæði í Bandáríkjum ogCan-
ada skyldugar að sameina krafta sína
og ráðast í þessi stórvirki. Þeir vita
sem er að vestlendingar muni ekki
mæla á móti uppástungum í þessa átt.
Það er auðráðin gáta, að þeim er sama
hvaðan gott kemur, en krefjast þess
aðeins að eitthvað só tekið fyrir, sem
létti af þeim járnbrauta-okinu. Það má
nærri geta að bændurnir vestra muni
segja já og amen til ályktana allra um
hafskipafarveg eftir stórvötnunum eins
og blaðið “Evening Express and Mail”
f Chicago sagði um daginn, þegar það
gat þess, að Dakota-bændur neyddust
til að selja “No. 1 hard”-hveiti á 37
cents, en sæju það svo fáum dögum
síðar selt í New York fyrir 64 cents.
Fyrsti fundurinn til að ræða um
þessar vatnsvegabætur var haldinn í
Toronto í fyrra, í September og mættu
þar um 200 fundarmenn úr Canada og
Bandaríkjum. Síðan í fyrra hefir mikið
verið ritað um þetta mál, enda hefir á-
hugi fyrir því farið dagvaxandi, enda
formælendunum veizt óvænt en öflugt
hjálparmeðal þar sem er Chicago-skurð-
urinn suður i Ohio-ána, sem allir með-
fram stórvötnunum og Lawrence-fljóti
óttast. Hve mikið áhuginn hefir auk-
ist á árinu sézt bezt á þvi að núna þann
24. Sept. var hinn annar fundur haldinn
til að ræða um þetta mál. Var hann
haldinn í Cleveland, Ohio og mættu þar
330 fundarmenn frá 15 ríkjum og fylkj-
um í Bandaríkjum og Canada. Og að
því er séð verður af fregnum af
fundinum voru allir einhuga að
því er snerti þörf á samtökum beggja
stjórna til að vinna þetta og viðhalda
vatnsfarveginum sameiginlega um öll
ókomin ár. Eins og áður átfii nokkur
skoðanamunur sér stað um ýms smá-
atriði, svo sem um að yfírgefa Welland-
skurðinn, en gera nýjan skurð umhverf-
is Niagara foss innan New York-ríkis,
o. fl. þvílíkt. En Canadamenn, sér-
staklega þeir úr vesturhlutanum virðast
hafa gert sig ánægða með uppástungu
um skurðinn Bandaríkjamegin við foss-
inn, ef það gæti flýtt fyrir tillagi frá
Bandarikjastjórn. Aðal-kappsmálið
var að fá skipaleiðina óslitna frá vestur-
botni stórvatnanna til Evrópu og það
sem fyrst.
Á þessnm fundi var sýnt að á síð-
astl. ári (1894) fór svo mikill varningur
fram og aftur um stórvötnin og Law-
rence-fljót, að hefði gjaldið fyrir hann
verið jafnhátt og meðal-gjald á járn-
brautum, Refði upphæð þess orðið um
200 milj. dollars meiri en hún var vatna-
leiðina. Af þessu þykir auðsætt að
yrði þessi leið gerð fær hafskipum, tvö-
faldaðist ofangreind upphæð á stuttri
stund, og sem er hreinn gróði fyrir selj-
anda og kaupanda, og 200, hvað þá 400
milj. dollara sparnaður á einu einasta
ári er ekki neitt smáræði.
Alt þetta fundahald, allar skýrsl-
urnar og sannanirnar, sem fram eru
lagðar á fundunum, hljóta að hafa áhrif
á hlutaðeigandi stjórnir og því nokkur
von til að smá nálgist sá timi að byrjað
verði á þessu verki. Þess fyrri sem
byrjað er á því, þess betra er það fyrir
vestlendinga alla, en svo gerðu þeir sig
líka ánægða með 20 í stað 150 milj. ef
þeir mættu ráða meðferð fjársins. Fyr-
ir þá upphæð mætti byggja braut að
Hudsonsflóa og um leið fá 1000—1200
mílum styttri leið til Evrópu, en mögu-
leg er austur um land.
Það gengur ekki.
Fyrir nokkru lét foringi verka-
mannafélagsins “Knights of Labor” það
boð út ganga, að eftir hátíðisdag verka
manna (Labor day) 1. September, skyldi
enginn verkamaður tilheyrandi “Knight
of Labor” innan Bandarikja, hafa í
vörzlum sínum né taka gjaldgengan,
sem borgun fyrir vinnu eða annað, einn
einasta Nationalbanka-seðil. Með þessu
banni ætlaði hann að greiða bönkunum
meira og þyngra högg en þeir þyldu.
Þjóðl>ankana álítur hann eina sönnustu
þjóðféndurna í Bandaríkjunum og þess-
vegna þörf að koma þeim á kné, ef
ekki þykir auðgert að bylta þeim flöt-
um. Ef allir “Knights of Labor” og
aðrir verkamenn, er þeir smámsaman
gætu haft áhrif á, neituðu að þiggja
vinnulaun sín í þessari mynd, vonaði
hann að svo þrengdi að bönkunum, að
þeir sæu vænst að lækka seglin. Og
undireins vonaði hann að þetta fyrir-
tæki færði Bandaríkjastjórn heim sann-
inn svo greinilega um það, að banka-
fyrirkomulagið væri alþýðu ógeðfelt, að
breyting fengist undireins á næsta
þjóðþingi.
Alt þetta hefir brugðizt. Þó ekki
sé langt liðið síðan verkmannadagur-
inn gekk um garð, þá þj'kir nokkurn-
veginn fullreynt, að þessu banni verði
aldrei hlýtt, að ekki einn einasti vinnu-
riddari gefi því gaum. Þessháttar
skorpur eru venjulega gerðar skarpast-
ar í byrjun, en svo framarlega sem
kunnugt er, gerir ekki einn einasti fé-
lagsmaður tilraun til aðfullnægja þessu
boði. Ef svo fer í byrjun, hvers skal
þá til geta þegar fram í sækir.
Höfundur bannsins hugsar máske
að peningaskorturinn, sem enn er til-
finnanlegur, þó böndin séu að losna, sé
orsökin til þessa, en hann mundi reyna
að sama yrði ofan á hversu mikil nægð
peninga sem væri. Fyrst er það, að
þeir eru margir sem mundu kynoka sér
við að neita að taka seðil, sem ber með
sér loforð um gjald í gulli á hvaða
banka sem er og hvenær sem er, og sem
hvervetna í öllum viðskiftum gengur
eins og ef hann værí gullpeningur. I
öðru lagi sjá þeir flestir, að hvað sem
segja má um bankafyrirkomulagið, þá
er enganveginn sanngjarnt að vega að
bönkunum, eða félögunum sem eiga þá.
Þeir og þau eru til, af því lögin leyfa
það, eins og hver önnur verzlun, sem
lögin leyfa. Það er uppsprettan, höf-
undar laganna, sem “Vinnuriddararn-
ir” þurfa að ásækja og snúa á sitt mál,
svo að þeir taki þau völd frá bönkun-
um, sem nú þykja hófleysislega mikil
og skaðleg. Það gengur heldur ekki að
koma bönkunum á kné með þessu móti.
Það væri hugsanlegt, að eitthvað ynn-
ist, ef allir verkamenn, hverju nafni
sem nefnast, væru samtaka í að neita
að viðurkenna þann gjaldej-ri, sem lög
landsins viðurkenna, en þá er spurs-
málið, hvort lögin hlypu ekki undir
bagga með bönkunum, öldungis eins
og þau gerðu með járnbrautarfélögun-
um í fyrra. Því þegar i það er komið
verður stjórnin að beita þeim lögum,
sem i gildi eru, hvort sem þau eru rétt-
lát eða ranglát.
Hvernig sem á þetta frumhlaup er
litið, þá er það eins barnalegt eins og
það er þýðingarlaust. Það er löggjöfin
sem þarf að herja á, en ekki stofnanirn-
ar, sem fyrir lögin eru til orðnar. En
þessu gleyma margir flokksforingjar á
meðan berserksgangurinn er á þeim og
spilla því fremur málstað sínum en
bæta hann — hrinda þeim frá, sem
hægra vilja fara og vera varkárir.
Quebec-fylki
er á framfaraskeiði, að því er búnað
snertir og framfarir þess eru meiri en
litlar. I borginni Quebec var fyrir
skömmu haldinn ársfundur* í almenna
bankastjórafélaginu í Canada, og í
veizlu, sem þeim var haldinn að lokn-
umfundinum, flutti Louis Beaubien,
ráðherra akurjrkjumálanna í Quebec-
fylki, ræðu, þar sem hann sérstaklega
benti á framfarir búnaðarins að því er
snertir smjör- og ostagerð. Hann
sýndi að 1890 "oru í fylkinu 722 smjör-
og ostagerðarhús, en 1894 voru þau orð-
in 1453. Árið 1890 voru á þessum verk
smiðjum gerð rúmlega 231 milj. punda
af osti, er seldust á 82,352,595; og 2J
milj. pd. af smjöri, er seldust á 8555,
932. Árið 1894 voru á 1453 verksmiðj-
unum gerð: af osti 55J milj. pd., á 85,
518,060, af smjöri 7,704,172 pd., á 81,540
834. Á 4 árum hafði framleiðslan auk-
izt um miklu meira en helming, og verð
varningsins um að heita má helming,
þrátt fyrir miklu lægri prísa 1894, en
en árið 1890.
Á þessa tímabili hefir Quebecbænd-
um lika óðum lærzt nytsemi bændafé-
laga, með sífeldum fundahöldum til að
ræða um öll mál er búnað snerta, bera
saman skoðanir sinar, segja frá tilraun-
um sínum við þetta og hitt og árangr-
inum af þeim tilraunum. Að framfar-
irnar séu miklar í þeim efnum sést af
því, að 1890 voru slík félög bænda að
eins 73 í öllu fylkinu, en 1894 voru þau
orðin full 600. Fj'rir 4 árum keyptu
að eins 7000 bændur í fylkinu búnaðar-
rit, en í fyrra voru þeir orðnir 50,000.
sem þau keyptu. Að sama skapi eru
framfarirnar »í öllum öðrum greinum
búnaðarins í fylkinu, og þetta eru sann-
arlega framfarir meir en að nafninu.—
Fylkisstjórnin stuðlar líka dj'ggilega að
þessum framförum. í smjör- og osta-
gerð er litla Danmörk enn þá fyrirmynd
allra þjóða; að búa til eins gott smjör
og eins góðan ost eins og Danir gera,
það er takmarkið, sem allir keppa við
að ná. Lengra þykir ekki sýnilegt að
nokkur geti komizt. Til Danmerkur
sendi því Quebecstjórn umboðsmann til
að athuga aðferð alla við smjör og osta-
gerð, og síðan hann kom heim aftur,
heflr framsóknin verið mest og heldur
þannig áfram enn.
Það sést ekki ósjaldan í blöðum hér
vestra það álit, að allir hlutir ej'Stra
standi í stað, að framfarirnar allar séu
i vesturhluta landsins o. s. frv. En
þessi skýrsla bendir á, að Quebec sé
enginn eftirbátur vesturfylkjanna ;hvað
framsókn í búnaði snertir. Ontario-
fylki hefir lengi stært sig af að vera
rikasta fylkið og lengst á veg komið i
öllu, búnaði sem öðru, en haldi Quebec
þannig áfram önnur 4 árin, má Ontario
fara að vara sig, og hvað auðlegð snert-
ir, þá eru Quebec-ingar nærri búnir að
ná Ontario-mönnum nú, að því er snert
ir innlegg bændalýðsins í sparisjóði, því
þau hafa aukizt að sama skapi á þess-
um síðustu 4 árum, þó hörð hafi þótt.
—I f jrra átti bændalýðurinn i Ontario
818J milj. rúmlega í sparisjóðum, en
bændalýðurinn í Quebec rúmlega 817J
milj. Á 4 ára tímabilinu höfðu þessi
innlegg í Ontario aukizt um 10%, en í
Quebec um 18% að meðaltali.
I þessu sambandi má og geta þess,
að á síðastl. ári (1894)fluttu nær 50,000
manns út í sveitir í eitt hérað að eins, í
norðvesturhluta fylkisins- og bj-rjuðu
búskap. Voru það nær eingöngu
fransk-canadiskir menn, afturkomnir
eftir fleiri og færri ára dvöl sem vinnu-
fólk í verksmiðjum í Ný-Englandsrikj-
um Bandaríkja.
Quebéc er óneitanlega á framfara-
skeiði ekki síður en vesturlandið, og er
það sannarlegt fagnaðarefni, af því það
er hið niðurþrykta, illa upplýsta Que-
bec-fylki. Haldi það þannig áfram um
hríð rekur það að vændum af sér þau á-
mæli áður en langt líður.
“Enn se’ir ‘ann út á”.
Af því það er ekki fyrirsjáanlegt, að
Sigtryggur Jónasson ætli að virðasínar
eigin staðhæfingar þess, að færa rök
fyrir þeim, get ég nú verið fáorður. Ég
ætla því að eins að leiðrétta dálítið af
rangfærslunum og rangminni hans, sem
kemur fram í síðasta Lögbergi, og láta
þar við sitja í þetta sinn.
Fj-rsti bjánaskapurinn, sem grein
hans kemur með, er það] að tilgangur-
inn með greinum mínum gegn ritstjóra
Lögbergs sé sá, að andmæla því, að
Heimskringla sé málgagn fyrir Unitar-
ismus !!—“eftir því sem ossskilst.” bæt-
ir hann þó við, og fyrir þá hreinskilni á
hann þó verðskuldað lof. En það er
daufur skilningur þetta,—álika og mýr-
arljós — mikið daufari en ætti að vera
og þarf að vera, til þess að maður geti
dæmt um gerðir annara réttilega.
Ef hann vildi nú lesa yfir aftur, eða
fá einhvern sér snjallari til að lesa yfir
þessar tvær greinar sem komið hafa í
Heimskringlu eftir mig í seinni tíð, þá
mundi hann geta áttað sig á því, að ég
hefi hvergi farið út í að bera af Heims-
kringlu, að hún væri málgagn fyrir
Unitarismus, né heldur viðurkent að
hún væri það. Alt sem ég hefl sagt
þessu viðvíkjandi, er, að hún muni bera
skjöld fyrir þann hluta lesenda sinna,
sem eru unitaraskoðunar, eins og aðra ;
en til að draga út af því þá álj'ktun, að
ég sé að bera af Heimskringlu að hún
sé málgagn fyrir unitarismus, liggur
mér við að segja að þurfi vitfirring.
Flestum heilskygnum mönnum mundi
víst sýnast þessi orð mín heldur benda
til hins gagnstæða. En svo að Sigtr.
geti borið fyrir sig mitt eigið álit á þessu
ástfóstri sinu, og svo að hann þurfi ekki
að vera að láta sér “virðast” alls konai
ofsjónir, skal ég segja honum.að Heims-
kringla er ekki og hefir aldrei verið mál-
gagn Unitarismus eða Unitara, nema í
þeim skilningi, sem hún hefir verið mál-
gagn allra þeirra, sem ritað hafa hæfi-
lega og þurft hafa að bera liönd fyrir
höfuð sér og verjast lastmælgi ritstjóra
Lögbergs, eða annara. I þessum skiln-
ingi (en það er víst ekki skilningur rit-
stjóra Lögbergr) er hún málgagn Uni-
tara, og hafi séra Hafsteinn skilið það á
þennan veg, þá befir hann lika haft al-
veg rótt fjrir sér. Hann hefir þá bara
viðurkent, að blaðið hefði þá stefnu,
sem öll sanngjörn blöð eiga og verða að
hafa, — þá nefnilega : að vera almenn-
ingi til gagns og standa almenningi op-
in þegar til þarf að taka. Þetta getur
líka Heimskringla, því það stendur ekki
þannig á fyrir neinum Heimskringlu-
manni, að hann þurfi heilt * vikublað til
að verja gerðir sinar í,mánuð eftir mán-
uð. Það er annars skrítið, hve gjarnt
S. J. er að brúleggja staðhæfingar sínar
með orðum annara. Ætli hann haldi
að orðum sínnm verði ekki trúað, eða
máske tilvitnanirnar eigi að koraa í
staðinn fyrir röksemdafærslu ? Ef svo
er, þá væri ekki óþyggilegt að athuga
þær vandlegar en hann hefir gert að
undanförnu, áður en hann drepur þeim
í skörðin á smíðisgripum sínum.
Tilraunir hans til að afsaka sig fyr-
ir Unitörum, eru álíka máttvana eins og
annað í greininni. Eða því fer hann að
eins út í að mæla bót framkomu sinni á
“félagshúsinu” ? Því atriðinu sem var
elzt og orðið almenningi óljósastir fj'rir
fymsku sakir. Því tók hann ekki fyrir
siðustu sönnun mína, sem gengur út á
að sýna hugarfar hans til Unitara af
því, hvernig hann ber þá brígzlum í
sömu greininni (Lögb. nr. 37), sem hann
læst vera að afsaka sig fyrir þeim? Því
ruddi hann ekki þessari sönnun úr sætí,
sem almenningi er í fersku minni, og
sem stendur öllum lesendura blaðsins til
skoðunar ? Fyrri sönnunin er að visu
góð og gild, en hún stenkur á eldra
grundvelli og er almenningi óljósari, en
hin síðari. Það var því öllu siður á-
stæða til að rjála viðhenni, úr því liann
langaði svo til að sanna að hann elsáaði
Unitara, þrátt fyrir það, þó hann kalli
þá svikara (sbr. Lögb. nr. 37).
Ég skal nú sjálfur játa, að það er
naumast ómaksins vert að færa svona
ýtarlega rök fyrir þessu atriði. því Uni-
törum má •! rauninni alveg standa á
sama, hvaða prívatskoðanir S. J. hefir á
þeim, svo framarlega sem hann fer ekki
að'prédika þvætting sinn fyrir almenn-
ingi; en ég setti þessi rök fram að eins
til að verða við bón hans, þar eð honum
virðist svo ant um, að almenningur
gangi úr skugga um að þaðværu tilgild
rök gegn sér.
Það hátignarlegasta og dramatisk-
asta, gem fyrir manni verður þegar
maður les grein S. J. “Af ávöxtunum
skuluð þér þekkja þá,” er það, að sjá
hann á fljúgandi ‘fartinni’ ríðandi gand-
reið á öllu tilvísanasafninu, — agninu
sem allir golþorskar áttu að gleipa —
skjótast í felur aftan við séra Matth.,
og hrópa til hans í gremju sinni að gera
nú grein fyrir því, hvern þremilinn
hann hafi annars meint með 'Channings
unitarar Etc.” Það er nú engin furða
þó hann þrífi í þetta hálmstrá, og það
getur verið að séra Matth. bænheyri
hann, en bezt get óg trúað því, að alt
sem séra Matth. segði yrð, að sér hefði
gleymst aðhafa í svigum, að þessa grein
skyldu menn ekki hafa eftir sér nema
mikið lægi við, því það væri nokkurs
konar privat sálarbalsam, og ekki af
þessum heimi.
Við falsspámannajórtrið hans(S.J.)
nenni ég ekki að eiga í þetta sinn, en ef
hann skyldi ómðgulega geta kyngt því
innan hæfilega langs tíma, þá er ég vis
að gefa honum aðra útskýringu, við
hentugleika. Ég ætla því að kveðja
hann í þetta sinn með þeirri ráðlegg-
ingu, að brúka hvorki of margar tilvitn-
anir eftirleiðis, né heldur að finna að rit-
hætti annara, meðan hann kann ekki
betur sóma sinn sjálfur, en sjá má af
Lögbergi undir ritstjórn hans.
Einaii Ólafsson.
and
Shorthand Institute.
Ef þú þarft tilsögn í:
LESTRI,
SKRIFT,
STÖFUN,
REIKNINGI,
BÓKHALDI,
VERZLUNA R-L ÖGUM
BRÉFA SKRIFTUM,
HRAÐRITUN,
TYPEWRITING,
þá farðu á dag eða kvöldskólann að
482 Main Street.
C. A. Flemino G. W. Donald
President. Secretary.
dag fyrir okkur”--en það var alveg
satt, Lögberg lét sina skoðun í ljósi á
þessu í millitíð.
Það er líklega af fáfræði, en ekki
neinum öðrum ástæðum, að Mr. J. Ó.
segir, að íslendingar hafi í rúm 20 ár
verið að “kveina” undan stjórnar-
skránni frá 1874 því vitanlega er það
ekki rétt. Að “kveina” í þessu sam-
bandi er nú annars heldur óviðfeldið orð
og varla meira en svo kurteist.
Öll samlíkingin hjá Mr. J. Ó. um
þjófinn og lygarannn er nauða óheppi-
leg. Miklu væri nær, að taka dæmi af
manni, sem allur væri af lagi genginn
af gigt og magaveiki, en fengi síðan eitt
af rafmagnsbeltum Dr. Owens og kæm-
ist við það til heilsu aftur. Ætli það
væri nokkuð sérlega vitlaust, þótt hann
á einhvern hátt minntist þeirrar “þýð-
ingarmiklu happastundar” að hann fékk
heilsuna aftur ?
Þá er að síðustu þessi makalausa
uppástunga Mr. J. Ó. um að velja þenn-
an oftnefnda þjóðminningardag með til-
liti til þess, að Guðbrandar-biblia var
gefin út, en kalla daginn svo “Leifsdag.”
Það væri þó miklu nær að kalla daginn
blátt áfram Biblíudag, eða helzt Guð-
brandar-biblíudag, og hefir það nafn þá
eitt sé^ til ágætis að minnsta kosti: það
er einkennilegt eins og líka alt sem Mr.
J. O. hefir að segja um íslendingadag-
inn. Mr. J. Ó. segir að ég verði að af-
saka, þótt hann “taki iil mdls” í Lög-
bergi. Þó það væri. Hann gerir mér
ekkert á móti með því. að skrifa í Lög-
berg, ef hann endilega þarf að skrifa í
eitthvert blað hvort sem er. Og meira
að segja finnst mér, að okkur báðum só
svo heimilt að skrifa í það blað, er við
viljum, að ég ætla ekki að biðja hann
afsökunar á því þótt ég skrifi í Heims-
kringlu.
Svo ekki meira að sinni.
F. J.
íslendingadagurinn og
Jón Ólafsson.
Það var dálítill greinarstúfur í Lög-
bergi fyrir nokkrum vikum (8. Ágúst)
frá Mr. Jóni Ólafssyni að Brú P. O.,
sem ég hefi ætlað mér að svara, en sem
hefir dregist alt til þessa, og vona ég að
Mr. J. Ó. afsaki það, þar sem nú stend-
ur yfir svo mikil annríkistíð, að maður
hefir svo dæmalaust lítinn tíma til að
tkrifa i blöðin. Og það getur meira að
segja vel verið, að ég hefði alveg gleymt
að svara þessari grein ef Mr. J. Ó. hefði
ekki aftur minnst á sig og málefnið,
nefnilega íslendingadaginn í síðasta
Lögb. (26. Sept.)
Þessi Lögbergs-grein Jóns Ólafs-
sonar (8. Ágúst) segir nú reyndar svo
sem ekkert, nema það, sem áður var
búið að segja í Lögb., svo þar er ekki
miklu að svara. Af því Lögberg var
nú einu sinni búið að segja, að það væri
“hlægilegt,” að velja 2. Ágúst til hins
árlega hátíðahalds Vestur-íslendinga,
þá furða ég mig svo sem ekki á því,
þótt J. Ó. “kými” að því að ljósar og
greinilegar ástæður skuli vera færðar
fyrir því vali. En að tala um “ókurt-
eisi” og “vald yfir Austur-íslendingum”
í þessu sambandi er alveg út í hött og
hittir ekkert. Enginn lifandi maður
hefir sagt, að við hér vestanhafs, hefð-
um “mld” til að láta íslendinga heima á
Fróni, velja einn eða annan dag til
þjóðhátíðarhalds eða til að halda nokkra
þjóðhátíð, ekki neitt í þá átt, því það er
alveg sitt hvað, að hafa vald yfir mönn-
um og geta látið þá gera það sem mað-
ur vill, eða gera sér vonir um, að geta
vakið þá til að gera þetta eða hitt.
Ókurteisi telur Mr. J. Ó. það gagn-
vart löndum vorum heima, að Vestur-
íslendingar velji 2. Ágúst til síns ár-
lega hátíðahalds; en svo er hann hrædd-
ur um, að svo framarlega sem þeir taki
upp nokkurn slikan dag þá verði þeir
“alt of fasthaldnir” við 2. Ágúst. Það
væri þvi meira en í meðallagi skrítilegt
ef þeir væru svo “forhertir,” aðþeirhafi
mjög mikla ástríðu til að sýna sjálfum
sér ókurteisi! Þetta er nú álíka sam
kvæmni og liitt, að enginn maður með
bæði augun opin nema ég einn, gæti
álitið að nokkuð væri við það unnið, að
allir íslendingar héldu einn og hinn
sama þjóðminningardag, en segja svo
skömmu síðar, að það væri “auðvitað
einkar skemtilegt að við hefðum sama
HÆTTULEGR
MAIDUR!
Þeir sem þjást af gikt
eru ætíð lirœddir við
Októbermánuð.
Snögg veðrabrigði
valda óbærilegum
kvölum.
Menn ættu að brúka Pain’s
Celery Compound þennan
mánuð.
Hið eina meðal sem læknar
vanalega gikt og taugagikt.
Nú er Októbermánuður að byrja,
mánuðurinn sem er svo afarhættulegur
fj'rir alla sem þjást af gikt. Það eru
voðaþjáningar sem margir taka út um
þetta leyti ársins. Þeir eru margir sem
Þjást, umrir og gamlir, ríkir og fátækir.
Þeir sem eru efnaðir flytja sig vanalega
til þeirra staða, þar sem veðrabrigðin
eru ekki eins háskaleg, en allur fjöldinn
verður að hafast við á sama stað og bíða
þess sem kann að koma. Þeir verða að
bera sínar þjáningar með þolinmæði,
nema þeir fái sér Paine’s Celery Compo-
und, meðalið sem aldrei bregst að lækni
gikt. Það eru til sannanir fyrir því, að
Paine’s Celery Compound hefir læknað
fleiri giktartilfellí en öll önnur meðul til
samans,og þar að auki hefir það læknað
gikt sem ekkert annað meðal hefir getað
læknað.
Menn ættu að hafa það hugfast, að
Paine’s Celery Compound linar ekki
kvalirnar að einsíbráð; þetta merki-
lega lyf upprætir sjúkdóminn iðuglega
svo hans gætir aldrei framar. Læknar
þekkja mjög vel þennan eiginlegleika
þess^ og hafa þess vegna mætur á því.
Ef þú þjáist af gikt og viltfá lækningu,
þá láttu ekki bhkkja þig með að taka
eittiivaö ANNAB í stað Paine’s Celery
Compound, jafnvel þó einhver kunni a’ð
ráðleggja þór það. Reiddu þig að eins
á bezta meðalið sem þú getur fengið —
Paine’s Celery Compound.