Heimskringla - 17.08.1899, Blaðsíða 2

HEIMSKKINGLA 17. ÁGÚST 189».
♦
Verð blaðsins í Canada og Bandar. $1.50
um á.rið (fyrirfram borgað). Sent til
Islands (fyrirfram borgað'af kaupend-
um blaðsins hér) $1.00.
Peningar seudist í P. O. Money Order
Registered Letter eða Express Money
Order. Bankaávísanir á aðra banka en í
Winnipeg að eins teknar með afföllum
JB. Ii. ItaldwiiiMOii.
Útgefandi.
Office : 517 Main Street.
P O. BOX 305
/
Vestur-Islendingar.
Ræða, flutt á íslendingadeginum í
Winnipeg 2. Ágúst 1899.
Eftir séra Rvnölf Marteinsson.
Það væri ófagurt að segja, að vér
séum eins og tvíhöfðaðir þussar. En
þ<5 er það eitthvað tvent, sem felst í
þessu nafni: Vestur-Islendingar. Vér
erum íslendingar, en þó ekki réttir
og sléttir íslendingar, heldur hefir
oss auðnast einhver viðbót við nafnið
svo vér nefnumst Vestur-íslendingar.
Upprunalega og í insta eðli voru er-
um vér Islendingar, en nú búnir að
bæta einhverju við það, sem vér kom-
um með heiman af íslandi, og sam-
kvæmt þeirri viðbót getum vér nefns
Vestmenn. Þetta tvent erum vér
því: íslendingar og Vestmenn.
Hin sannasta lýsing af oss er sú, að
segja, að vér séum eins og grein, sem
heflr verið gróðursett á öðrum lífs-
stofni. Garðyrkjumenn gera það oft
að taka grein t. d. af eplatré, og
gróðursetja hana á einhverju öoru
tré, sömu eða annarar tegundar, þar
sem hún getur þrifist betur og meiri
lífsvökva fengið. Ilinn gróðursetti
frjókvistur heldur samt áfram að bera
sína fyrri ávexti og heldur sínufyrra
eðli að miklu leyti. En hann fær
aukin skilyrði fyrir Iífl og blómgun,
nýtt lffsmagn, nýjan kraft.
Vestur-Isleudingar, vér erum frjó-
kvistur, upprunalega vaxandi á hinu
íslenzka þjóðlífstré, sem heflr verið
gróðursettur á þjóðlífsstofni þessa
meginlands. Við þann fiutning höf-
um vér að græða, að svo miklu leyti
sem vér færum oss í nyt þá þekkingu
fjdr og afl, sem þessi þjóð hefir fram
yflr vora gömlu þjóð, íslenzku þjóð-
ina. En þó lífsvökvinn, sem frjó-
kvisturinn dregur að sér, sé amerík-
anskur, er þó frjókvisturinn sjilfur
íslenzkur.
I innsta eðli voru erum vér íslend-
ingar; hjörtun vor eru íslenzk; hugs-
unarháttur vor er að meira eða minna
leyti íslenzkur; hæfileikar vorír eru
íslenzkir; vér tölum íslenzka tungu;
margt af því sem vér geymum dýr-
mætast, helgast og oss kærast, er al-
íslenzkt.
En svo maður brúki aðra samlík-
ingu, þó eimvélin sjálf sé íslenzk, er
eimkrafturinn, sem knýr véiina, ame
ríkanskur. Vor lífsskilyrði hér eru
ameríkönsk. Vér öndum að oss ame-
ríkönsku lofti, inndrekkum amerík-
anska mentun, borðum ameríkanska
fæðu, höfum skifti við ameríkanska
merni, lesum ameríkanskar bækur,
tölum ameríkanska tungu, og erum
undir ameríkönskum áhrifum í mjög
miklum hluta starfa vors.
Þetta tvent erum vér því: Islend
ingar og Ameríkumenn. Sem Vest-
ur-íslendingar verðuin vérþvíaðlíta
í tvær áttir. Fyrir' framan oss ligg-
ur Ameríka, með ölluin sínum fjár-
sjóðum og allri sinni framtíð. En
fyrir aftan oss liggur ísland, sem
stöðugt bendir oss á hina liðnu tíð
vora, ísland, með alhir endurminn-
itigar sínar og lexíur.
í fvrsta lagi eigum vér Vesttir-Is-
lendingar þessvegra að vera Islend-
ingar. Og sem íslendingar í þessu
landi, er aðal skylda vor að muaa.
Það er auðvitað liægt að nefna ýmis
legt fleira sem “skyldur vorar við
ísland.’’ En ég læt mér nægja að
fara ekki lengra í þær sakir, lieldur
aðeins fela allar aðalskyldur vorra
Vestur íslendinga, alment, í þessu
eina, að muna.
Vér eigum að geyma mynd evj-
unnar gömlu, þó hún sénorður “und-
ir pól,” f “svalköldum sævi,” þó ó-
blíð sé: nátrúran, hafisinn kaldur,
jöklarnir margir, þó sauðféð deyi
stundum úr hor, þó öriög hennarsér
oft hörð, og hún láti Ixirn sín oft líða
á ýmsan hátt,—já, geyma mynd
Fjallkonunnar fríðu, á helgum stað,
meðal endurminninga vorra, geyma
hana í fagurri, gullinni umgjörð.
Munið eftir, þér sem getið, hinum
seinustu augnablikum yðar á Islandi,
þegar bærinn yðar var að hverfa í
síðasta sinn, þegar ísland sjálft hvarf
sjónum yðar og sökk niður í hafsins
djúp. Segið börnunum yðar frá þess-
ari sjón, svo mynd þessi geti orðið
helg einnig fyrir þau, sem ekki sáu
hana, alveg eins og ísraelsmenn, sem
sáu Guðs stórmerki er hann leiddi
þá yfir Rauðahafið og í gegnum hin-
ar margvíslegu hættur eyðimerkur-
innar, áttu að segja börnum sínum
mann fram af manni, frá undrum
drottins sem fram við þá hafði komið.
Munið eftir náttúrunni á íslandi.
Oblíð þó hún væri, hvað veðrið snerti
og hrjóstug hvað jarðveginn snerti,
er samt margt í náttúru íslands sem
vert er að muna. Það eru ekki ein-
ungis hverir og norðurljós, ekki ein-
ungis “íslands háu, helgu fjöll, hulin
silfurmekki,” gömlu fjallaöldungarn-
ir með sín snjóhvítu höfuð, tignarleg
og fögur er morgnnsólin kastaði sín-
um gullna glampa á þau—ekki ein-
ungis þetta sem oss ber að muna,
heldur éru það einnig hlíðarnar, dal-
irnir, móarnir, fossarnir, hamrabeltin,
gjárnar, lækirnir spegilfögru, flski-
sæl vötn, fagrar elfur og laglegar
sveitir, “þar sem að una bygðarbýl-
in smáu, dreifð yfir blómguð tún og
grænar grundir.”
Kærust af öllum náttúrumyndum
á íslandi mun samt flestum vera
Þeirra eigin æskustöðvar. Endur-
minuingin kastar vanalega nokkurs-
konar töfraglampa á þann stað, sem
gerir hann ólíkan öðrum stöðum og
manni kærari.
Það er óhætt fyrir oss að geyma
slíkar myndir. Þær munu ekki
styrkja hið vonda, heldur þar á móti
gera oss mildari, blíðari og betri.
Vér eigum að muna eftir Islands
sögu, íslenzkum náttum, íslenzkum
mat. Það er óþarfl að gleyma ís-
lenzkum magálum, hákall, harðflski,
sviðum, skyri, lundabagga, kæfu og
kaffl.
Vér eigum að muna vort íslenzka
tungumál “með þrótt og snild í orða-
hljómi, svo mjúkt sem blómstur, svo
sterki sem stál.”
Vér eigum að hafa í minni vora
fslenzku kyrkju. Þó margt þyki
hjá henni fara aflaga, megum vér
samt ekki gleyma því, að hið bezta
sem vér eigum verðum vér að þakka
henni.
Vér megum undir engum kring-
umstæðum gleyma hinum íslenzku
bókmentum vórum, hvorki frá fornu
né nýu. Það er meira að segja skylda
vor að kenna hinni uppvaxandi kyn-
slóð Eddur og sögur vorar, kenna
þeim að þekkja Snorra og Sxmund,
Njál og Gunnar, Egil og Gunnlaug,
Bergþóru og Guðrúnu. Þó liggur
mér við að halda, að vorar nútíðar
bókmentir séu jafnvel enn gagnlegri
og nauðsynlegri. Umfram alt þurfa
allir sannir íslendingar að þekkja og
elska Hallgrím Pétursson og- -Valdi-
mar Briem, og því ekki Jón biskup
Vídalíu ? Gangið heldur ekki fram-
hjá Jónasi né Bjarna, Steingrími né
Matthíasi, né heldur neinum þeim
sem vel heflr ritað á íslenzku máli.
í sambandi við það, að muna er
aúðvitað vert að gæta þess, að vér
þurfum einnig að gleyma. Gleym-
ist hið vonda ! Leggið niður smá-
sálarskapinn, ómenskuna, dáðleysið,
vantrúna, tortrygnina- Kastið því
í hyldýpi eilífrar glötunar, en mnnið
hið góða. Geymið alt satt og gott,
sem hin íslenzka móðir veitti yður,
íslenzka mannúð, drenglyndi, orð-
heldni, vinskap, trygð, alt rétt og
heilagt sem þér komuð með heiman
af fróni. Munið það og geymið það,
elskið það, elskið alt íslenzki sem er
göfugt.
“Og hrein sé vor ást eins oe himirin
þinn blár
sein heidir urn jöklsnria tinda,
vér heiturn þann níðing. seni hæðir
þín tár
OtT hei dur á móðnr vill binda.
oií ánauð vér hötum, því andinn er
frjáls
hvort orðurn hann verst eða sverðun-
um stáls.”
I öðru lagi eigum vér, Vestur-
Islendingar, að vera Ameríkumenn.
Sem Amerikumenn eigum vér að
lœra. Island fyrir aftan með end
urminningar sínar; Ameríka fyrir
framan með lærdóm sinn.
Áfram til lærdóms og menta og
atorku í þessu landi.
Þegar vér komum hingað fyrst
er alt svo breytt hér frá því sem vér
áttum að venjast heima, að oss flnst
vér þurfa helzt alt að læra. Mikið
er það, að minsta kosti sem vér þurf
um að nema. Það sem til er að læra
er ómetanlegt. Vér þurfum að læra
enska tungu, ameríkanskar vinnu-
aðferðir, hugsunarhátt og siðvenjur
þjóðanna sem vér höfum kosið oss
að búa meðal, stjórnarfyrirkomulag
landsins, og, það versta af ðllu. til
þess að geta greitt skynsamlega at-
kvæði, sem frjálsir borgarar í ment-
uðu landi, þurfum vér að fara að
hræra í pólitikinni, eða, að öðrum
kosti, láta hina pólitisku leiðtoga
hræra í oss.
Það er víst ekki hægt að segja,
að Vestur-íslendingar hafi ekki
reynt til að læra, síðan þeir komu
hingað vestur, að tiltölu eins vel og
aðrir þjóðflokkar. Að minsta kosti
koma íslendingar yflr höfuð hingað
með góðan vilja til að læra, og því
er framfylgt yflrleitt ekki illa, þeg
ar menn eru farnir að heyja stríð
lífsins hér. En þó er auðsætt þegar
maður lítur á það, sem til er fyrir
mann í þessu landi að læra, að vér
erum mjög skamt á veg komnir. Vér
stöndum við strendur þekkingarinn-
ar, og erum ekki einu sinni búnir að
hefja sjóferðina yfir hennar haf.
Vestur-íslendingar, áfram til
lærdóms. Þér haflð mikið verkefni
fyrir höndum, miklu stærra en það
sem þér haflð þegar leyst af hendi.
Winnipeg-íslendingar eiga eftir að
senda margfalt fieiri af sínum ungu
sveinum og meyjum á hinar hærri
mentastofnanir á ári hverju, en þeir
hafa enn gert. Þeir eiga eftir að
grípa gull þekkingarinnar, sem er á
boðstólum alt i kiingum þá, miklu
betur en að undanförnu.
Það er yndælt að muna, en göf-
ugt að læra. Þó hinar íslenzku bók-
mentir vorar séu fagrar og vér meg-
um ekki undir neinum kringumstæð-
um tapa þeim, eru þær þó hverfandi
í samanburði við hinn stórkostlega
auð ensku bókmentanna. Allur sá
auðui', hinn stórkostlegasti bók-
mentaauður heimsins, stendur oss
opinn, er vér mælum vort “Sesame”
við mentahelli þessa lands. Vér
fáum aðgang að bókmentum, ekki
aðeins í Canada, heldur einnig bæði
menturi gjörvalls hins mikla ensku-
talandi heims. Oss stendur til boða,
ekki einungis Sir William Dawson
og Goldivin Smith, heldur einnig
Emerson og Lowell, Plawthorny og
Longfellow, Tennyson og Browning,
Dickens og Scott, Johnson og Mac-
auley, Milton og Shakespeare, Spurg
eon og Beecher.
í hinum ensku bókmentum er
um svo mikinn auð að tala að eng.
inn maður getur komist einu sinni
svo langt að hann geti litið yfir
hann allan. Hann þarf því ekki
annað en ganga um og velja sér þau
gullstykki, sem honum þykja feg-
urst og þá gimsteína, sem bezt eiga
við smekk hans og hæfi. Hver ein-
asti maður, sem leitar vel, mun
flnna ógrynni auðs, dýrðlegri og
betri en til er í öllu Klondikeland-
inu.
Vestur-íslendingar, er þér mun-
ið og lærið, er þér minnist þess, að
þér eruð íslendingar og Vestmenn,
gætið þess, að vera, í orðsins full-
komnasta og göfugasta skilníngi
menn, menn, sem forðast alt ósam-
boðið sönnum manni og góðum
dreng. Öllu tuddalegu, óhreinu,
ógöfugu, ófögru, skuluð þér burt
kasta og það drepa. Látið hjörtun
yðar vera hrein eins og heiðskírt,
loft í Manitoba, orð yðar sónn eins
og guð sjálfur er sannur, líferni yð-
ar grundvallað á hinum eilífa kær-
leika, og hönd yðar reiðubúna til að
styðja bróðnr sem er að falla.
Vestur-ísleudingar, það sé yðar
helg skylda, að muna eftir hinu ís-
lenzka, að læra hið ameríkanska, að
svo miklu leyti sein hvor tveggja er
gott. Með öðrum orðum, takmark
lífs vors er að tjeyma og grscða,
geyma hið sanna, græða hið göfuga.
Þetta er framfaraskeið vort. Fald-
ið áframeftir því skeiði.
“Með eining og hreínskilni, djörfung
og dáð,
Með drengskap og frjálsborin snild-
arráð,
Með tryggari hjörtu, með helgari
sál,
Með hraustari vilja oggöfugramál."
Ritsíminn til íslands.
Eftir F. B. Anderson.
II.
KOSTNAÐUR RITSÍMANS MILLI
ÍSLANDS OG ORKNEYJA.
Vilji Alþingi ekki alveg hafna kosta-
boði stóra ritsímafélagsins norræna, né
alþýða íslands missa þessa gersemis
síma (úr því búið er að æra upp ný-
ungagirri hennar) þá er að íhuga hvað
mikið málþráður frá íslandi til Orkn-
eyja þarf að kosta Island.
Þessari spurningu hefir stóra nor-
ræna ritsímafélagið svarað þannig :—
ísland verður að boiga oss um 40,000
krónur árlega í 30 ár.
Hve miklu nemur það ?
Þrjátíu sinnum 40 þúsund krónur
= ein og einn fimti milíón krónur.rentu-
laust, En með 5% rentu-rentum nemur
þetta árstillag 2 milíónum og 660 þús-
undum króna. En það er meira en mál-
þráður milli íslands og Orkneyja þarf
að kosta, þótt ísland keypti hann ein-
samalt. Því samkvæmt hréfi er Siem-
nes Brothers félagið i Lundúnum skrif-
aðf mér 7. Júní 1895, og eem ég sendi
afrit af til íslands sumarið 1897, áður ea
Alþing kom saman, þá þarf málþráður
milli íslands og Orkneyja ekki að Kosta
yfir 2 milíónir og 600,000 krónur, þótt
þráðurinn væri 500 mílur á lengd og
snerti Færeyjar. Fyrir þessa vega-
lengd yrði kostnaðurinn frá £125,000 til
150 þúsund pund sterling,—það er 2J til
2 3/5 miljónir króna. En vegalengdin
milli Orkneyja og Reykjavikur mun
vart yfir 300 mílur enskar, (70 mílur
danskar) svo þráðurinn þyrfti að lik-
indum ekki að kosta, ásamt ritáhöldum
og vinnustofum, yfir téða upphæð, sem
íslendingum er boðið að borga í rentur
af höfuðstól félagsins sem á þráðinn.
Er þetta ekki sannarlega að kasta
peningum sínum í sjóinn, aðborga fyrir
afnot af því sem alls ekki kemur land-
inu að stórum notum, en gerir útlend-
um hægra að rýa og ræna landsmenn
því sem þeir enn eiga ? Er ekki þarna
hátt á þriðju milj. króna fleygt á glæ til
að beina ómildum yfirgangsþjóðum að
garði og tæma hirzlur tslands.
Ég er ekki neinn burgeis né brodd-
borgari. Hefi aldrei átt svo mikið
frjálsum höndum að óg gæti sett upp
bú. Ég er einn af þessum arfieysingj-
um sem mannkynið hefir boðið þá kosti:
Vertu þræll minn, eða farðu til vítis.
Og ég hefi neitað, því ég þóttist hafa
rétt til að lifa frjáls á jörðinni. En ég
þekki svo mikið á búskap siðan á yngri
árum, að ég veit að það er slæmur bú-
skapur, að hleypa sér í óþarfa skuldir,
og svo mikiðkann ég enn í reikningi, að
ég veit að þetta 40,000 króna árstillag
tæki frá íslandi, með rentum og rentu-
rentum er nálægt því þrisvar sinnum
meira en ísland á nú i sjóði. Væri það
ekki að gera Island að þrotabúi?
Éða því á ísland að horga svo ríf-
lega fyrir afnot þessa þráðar ? Eru
menn vissir um að hann færi þjóðinni
fé í hendur? Nei aljs ekki. Útlendir
markaðireru mönnum fullkunnir. Hafa
ekki aðrar þjóðir meira gagn af þræði
til íslands ? Jú. Ætti þá ekki stóra
ritsímafélagið að láta stórþjóðirnar
borga sér meginpart þessarar rentu ?
Það sýnist svo. Enda mun félagið ætl-
ast til þess. Það hefir játað að þess
hafi verið farið á leit, að Bretar, Frakk-
ar, Ameríkumenn, Danir og Norðmenn
legðu hver sinn skerf til fyrirtækisins
tíl að geta haft meiri not af veðursögn-
um frá íslandi og minka þannig skip-
skaða sínu árlega og haí’a hetra tillit
með fiskifiotum sínuiu yið ísland.
Enda er nokkurnvegin víst. að þess-
ar þjóðir sjá sér hag í að leggja þráð
þenna til íslands innan margra ára,
hvort seiu íslaml og Færeyjar leggja til
haus eíi.n eyrir eða ekki. Því þótt veð-
ursagnir frá íslandi spöruðu þeiin að
eins einn tíunda þess skiptapa, er þeir
bíða árlega í norðurhöfunutn, —en það
eru 50 skip af hvei jum 500 sein árlega
farast við Norðurlönd og Bretland—þá
væri þar með sparað 5 til 10 inilíón kr,
virði, eða2 til 4 sinnuiu verð þráðarins
á einu ári. En á 30 árutn yrði það 150
til 300 milíónir kióna, þótt hvert skip sé
að eins metið 100,000 króna virði. Jú,
þúð ættí að borga sig fyrir þæi ,að leggja
ritsímann, enda fara þær nú að hugsa
alvailega um það. er þrætumál þeirra í
Suðurálfu eru koinin í betra horf. Eu
þar á móti á ísland ekkert skip í förum
svo að 'ílutfallið yrði t ú hér. eftir fólks-
tali íslands og útlanda. sem einn á inóti
þúsund
Eu ef hiutfallið er metið eftir þvf
gagni er málþráðurinn gerði fiskimönn-
um við ísland þá er að bera saman afla
útlendra þjóða og íslendinga. Franski
flotinn við ísland hefir verið árin 1880
til 1890, um 240 skip og afli þeirra að
jafnaði um 50,000 fiskjar — (þyngd ná-
lægt 4 fd. hver fiskur). Það er allsum
48 milíónir punda af fiski, er sá floti hef-
ir árlega flutt frá fslandi, og hér í Paris
seist pundið á einn franka, og er því
veiðin eins margra milíóna franka virði
eins og hún er mörg pund. Bretar og
A.meríkanar munu ekki vera langt áeft
ir, svo að afli þessara þriggja þjóða
mun nema fullum 100 milj. króna ár-
lega og þar að auki eru Danir og Norð-
menn. En afli íslendinga sjálfra eru
þessar 20,000, sem talið er að lífi á fiski-
veiðum (ef hann er metinn jafn arðsam-
ur og landbúnaðurinn) nemur aðeins
2 miljónum króna, svo að hlutfallið yrði
eftir afnotum einn fimtugastí, það er
50,000 krónur alls sem ísland ætti að
leggja til þráðarins.
III.
Er ekki hægt að verja fé landsins
skynsamlegar, en að framleggja og
skuldbinda aldna og óborna tilað greiða
svo mörgum milíónum króna skiftir í
þetta málþráðabrask ?
Það er spursmál sem stjórnmála-
menn íslands ættu helzt að svara. Ég
er ekki neinn pólitikus. Ég skoða alla
íslands pólitík sem búskap, og hann
fremur smávaxinn, enda þýðir orðið
pólitík ekki annaðen 1 margbýling.”
En mér finst, að úr því ég hef minst
á ógerleika þessara ritsímakaupa, þá sé
mér skylt að sanna að ísland geti varið
fé sínu betur á annan hátt, og það þótt
einhverjir presta eða sýslumannasynir
fengi atvinnu á ritstofum málþráðarins,
Ég held að með því fé sem þjóðin
hefir nú undir höndum og fær í tekjur
árlega, þá geti hún búið svo búi sínu að
hún verði á 30 árum efnalega frjáls og
útlendingum óháð.
Það sé langt frá mór að vilja rýra
virðing þeirra manna, sem hafa farið
þess á leit, að ísland, þetta bláfátæka
land, sem Danir segjast viðhalda og
vernda, borgi meginupphæð kostnaðar-
ins við ritsíma milli Islands og útlanda,
Ég rita hér að eins móti skoðunum
þeirra, sem eru óíslenzkar og til hnekk-
is fyrir þjóðfrelsi Islands og framtíð.
Hvað gæti Island gert þarfara við
fé sitt en að kaupa ritsíma þennan ?
Það er ekki eitt, heldur ótal margt,
sem Island þarfnast meir en ritsíma til
útlanda.
Island þarfnast jarðyrkjuvéla tilað
rækta holtin sín. Það þarf betri fiski-
skip til að keppa við útlendar þjóðir.
Það þarf ýmiskonar vélar til að vinna
steina og málma landsins. Það þarf
kanpskip er séu í förum til útlanda. Það
þarf straudvarnarbát til að verja fiski-
mið sín og eignir. Og það þarf betri
samgöngur og betri vegi innanlands, og
strandsíma. Það þarf fjölfræðaskóla
og ýmiskonar iðnaðar og listastofnanir.
En fyrst er fæði og klæði. Síöan
mentunin. Fyrst verður maður að geta
lifað svo maður eigi fyrir nokkru veru-
legu að stríða. En að lifa útheimtir
peninga, eða peninga virði. Það út-
heimtir nytsama vinnu, osí það að menn
skifti með sér verkum svo haganlega
sem unt er, og útvegi sér vinnuléttir
eða verkvélar til að kepiia við aðrar
þjóðir.
Hvernig geta íslendingar það ?
Þjóðin á nú eitthvað nálægt einni
miljón króna í sjóði—tað var talið 900,-
000 krónur fyrir fjórnm árum—og tekj-
urlandsins og útgjöld standast nú á,
og er það hér um bil J milíón króna ár-
lepa sem ganga í presta, sýslumenn,
stiptsyfirvöld og skóla. Sum launin
sýnast ekki of há, en þau eru fullhá fyr-
ir almenning og sannarlega ætti ekki að
þurfa að fjölga þeim embættlingum, er
hafa sálnasorgun og skattheimtur á
hendi. Né heldur væri vert að minka
laun embættismanna. Þar á móti gætu
landsmenn aukiö tekjurnar svo hundr-
uðum þúsunda næmi. með því að neita
sér um ýmsar óþarfar og skaðvæuar
vörur, svo sem brennivfn og róbak, og
ennfretnur ýmiskonar glysvarning.
Það mun ekki fjærri sönnu, að ís-
lendingar eyði nálægt 200 þúsund króii-
um árlega i þennan óþarfa og heilsu-
spillir. Þetta vita flestír. og samt hefii
þetta viðgengist og verið höfðingjasiður
—að taka sér í staupinu og bjóða öðrum
‘prís’ htfir þótt sómasaralegt og “danu-
að.” En nú hygg ég ai? á rneðal yngri
og uppvaxandi Islendinga sé allmargir
sv> skýrir og mannaðir, að láta ekki út-
lenda bófa narra sig framar, en forsmá
Helborn liitimarvel
Er sú bezta viðarbrennsluvél sem til er
Clare Brothers
<&: CO.
Eldstór, hitunarvélar og hitaleiðarar
180 ílarket St. Winnipeg
Ódörasti staðurinn í bænum.
Gash Coupons.
$3.00 í peningum gefnir fyrir alls ekki
neitt. Th. Thorkelsson, 539 Ross Ave,
G. Johnson, corner Ross & Isabel Str.,
og Th. Goodman, 539 Ellis Ave, hafa
þessar Coupons og gefa viðskiftamönn-
um sínum þær fyrir hvert 10 centa virði
sem keypt er í búðum þeirra og borgað
út í hönd. Coupon bækur fást í þessum
búðum, eða hjá
The Buyers and Merchants
Benefit Association,
Room N Ryan Blk. 490 Main St.reet
H. IiV. A. Chambre,
landsölu- og eldsábyrgðar-
umboðsmaður
373 Main St., Winnipeg.
Mjög ódýrar bæjarlóðir á Sherbrook St.
50+132 fet. Verð að eins $200.
Peningar lánaðir móti veði í bæjarlóð-
um og bújörðum. Lán sem veitt eru á
hús í smíðum eru borguð út smátt, eft-
ir því sem meira er unnið að smíðinu.
Eldsábyrgð. Hús til leigu
Army aml Navy
Heildsala og sraásala á
tóbaki og vindlum.
Vér höfum þær beztu tóbaks og vindla-
byrgðir sem til eru í þessum bæ, og selj-
um þær ódýrara en aðrir. Enda gerum
vér meiri verzlun en nokkur annar.
Vór óskum eftii viðskiftum yðar.
f. Bíöffl & Co.
511 Main Rtr.
á horninu á James St
Canadian Pacific
RAILWAY-
EF Þti
hefir í hyggju að eyða
vetrinutn í hlýrra lofts-
lagi, þá skrifaðu oss og
spyrðu um farnjald ti)
California,
Hawaii-eyjanna,
Japan,
Bermnda og
Vest-Indía eyjanna,
eða heim til gamla landsins
Niðursett far.
Snúið ykktir til næsta C. F, R. un)
boðsmanns. eða skrifið til
Robert Kerr,
Traffic Manager,
Winmpro, MaN
Nortlieru Pacifle R’f
Samadags tímatafla frá Winniþeg.
MAIN LINE:
Morris, Emerson. St.Paul, Chicago,
Toronto. Montreal. Spokane. Tacoma,
Victoria, San Francisco..
Ferdaglega......... 1,00 p.m-
Kemur „ ........... 1,50 p.m-
PORTAGE BRANCH.
Portage la Prairie and inte-
rmediats points .........
Fer dagl. neroa á sunnud. 4.54 p. m-
Kemur dl. „ „ „ 10,45 a. m.
MORRIS BRANDOF BRANCH.
Morris. Roland, Miame. Baldr,
Belmont. Wawanesa, Brandon
einnig Souris River Branch,
Belmont til Elgin........
Lv. Mon.. Wed., Fri..10.55a.no-
Ar. Tuos. Tur.. Sat.. 3.55 p.m.
CHAS S. FEE. H. SWiNFORD,
G. P & T. A.,St.Paul. General Agent.
Portage Ave., Winnipeg.