Heimskringla - 06.12.1899, Side 2

HEIMSKKIMGLA 6. DES 189».
Beiinskrinda.
Verð blaðáins í Canada oK Bandar. ll.50
nm árið (fvrirfram borKað). bent tu
íslands (fyrirfram borKað af kaupenle
xim blaðsins bér) $1.00.
Perun«ar sendist i P. O. Money Order
Becistered Letter eða Express Money
Order. Bankaávisanir á &ðraj)“'Í®]“ '
♦Vinnipeg að eins teknar með affollum
ars veðskuld á fylkinu. Nú er skuld
in á fylkinu orðin hálfþriöja milí-
ón dollars. Nær því öllu þessu fé
heflr verið eytt og stolið, í ráðlaus
fyrirtæki og mútur, og ekki getur
stjórnin sýnt neitt það verk eða fyr-
‘rtæki, sem þessu fé eða. nokkrum
parti af því hafi verið eytt til. Þessi
skuld nemur fullum $70 á hvert
mannsbarn í fylkinu.
Vér treystum því að það verði
síðar meir skrifað á söguspjöld Ca-
nada, að árið /800 hafl Islendingar
verið í flokki þeirra manna, sem
ekki vildu selja sannfæringu sína
°g þegnrétt fyrir fáeina stolna dali.
Sanngjarn dómur.
lí. L. B»Wwin»«n,
Útgefandi.
Offioe . 547 Main Street.
P O- BOX 305-
íslenzkir kjósendur,
Á morgun er kosningadagur.
Þá eigið þér að leggja fram yðar
skerf til að ráða fram úr því, hverjir
skulu hafa á hendi stjérn hér í
Manitoba-fylki um næstu 4 ár.
Þetta er ákaflega þýðingarmikið
atriði í scigu hverrar einustu þjoðar.
Því “með lögum skal land byggja,
en með ólögum eyða”. Hagsæld og
vellíðan einstaklinganna og framfor
og þroskun þjóðarinnar yflr höfuð.
er að mjög miklu leyti undir þvi
komin, hvernig þeir menn fara að
ráði sínu, sem stjórna lögum í land-
inu Reynsla allra þjóða sýnir þetta
og sannar, svo að ekki verður 4
móti borið.
Það er því afaráríðandi, uð
hver einasti atkvæðisbær maður hafi
glögga hugmynd um þá ábyrgð sem
á honum sjálfum hvílir, er hann
greiðir atkvæði við kosningar. (>g
hver sá maður, sem ekki nennir eða
vill skapa sér sjálfstæða skoðun um
hin þýðingarmestu ágreiningsmál,
sem eru 4 dagskrá þjóðarinnar,
hann á í raun og veru engan rétt á
að vera talinn fullveðja borgari í
landinu.
Vér vitum það mjög vel, að
íslendingar eru ekki eftirbátar ann-
ara, hvað snertir hygni og sjálf-
stæði. Enda væri þeim illa í ætt
skotið, ef þeir létu leiða sig ogkúga
sem liddur ogómenni. Að vísu
hafa margir þeirra ekki haft
tækifæri á að setja sig svo vel mn í
stjórnmál hér eins og æskilegt væn,
og er slíkt eðlilegt- Vér erum her
enn sem komið er ungir í framandi
landi Og það sem mest hefir bag-
að oss, var það, að vér komum hing
að mállausir., Vér kunnum ekki
enska tungu.7 En þrátt fyrir þessa
annmarka, þá hafa þó Islendingar
hér fengið alment orð á sig fyrir
ráðhygni, dugnað og sjálfstæði. En
það er einmitt við svona tækifæri,
eins og á morgun, sern, ef td vill,
hvað mest reynir á sjálfstæðis þolrif
landsins þegna.
Það væri náttúrlega of frekt í
farið cg ósanngjarnt að ætlast til
þess að allir íslendingar greiddu at-
kvæði á móti Greenwaystjóminni,
því hér fer sem oftar, að “sínum
augum lítur hver á silfrið”. En
hitt vildum vér enn einu sinm, og í
síðasta sinni fyrir þessar kosmngar,
minna Islendinga á, að láta ekki
leiðast af fortölum, ósannindaslúðri
eða fégjöfum þeirra manna, sem í
rauninni hafa enga pólitiska sann-
færingu, enga stefnuskrá aðra en þá,
að skara eld að sinni köku, — að
geta sem lengst lifað í leti og ó-
mensku á stolnu mútufé. Hið ema
sem vér ætlumst til og vonumst
eftir, er það, að hver einasti maður
greiði atkvæði samkvæmt beztu
samvizku og sannfæiing. Þegar
það er fengið, þá er málnm þjóðar-
innar borgið-
Greenwaystjórnin hefir nú setið
hér að völdum í fnil 12 ár. Hún
komst til valda í fyrstu með fláræði
og svikum, og heflr jafnan siðan
haldið sér við völdin með þvi að
draga kjósendurna á tálar. Hún
heflr safnað að sér sæg af misindis-
mönnum, til þess að hjálpa sér til að
kaupa sannfæring og atkvæði ístciðu-
leysingja við kosningar. En það er
trú vor og sannfæring, að þessir
klækir dugi ekki lengur. Þjóðin
er vöknuð til meðvitundar um allar
þessar svívirðingar og menn hafa
fengið svo mikla sjálfstæðis þroskun,
að það er ekki lengur auðið fyrir
þessa landsómaga og stjórnarbetlara
að leiða þá eins og asna á eyrunum.
Þegar Greenwaystjórnin kom
til valda, var ekki eins einasta doll-
Árið 1893, þegar Chicago sýn-
ingin stóð yfir, sendi Greenway-
stjórnin 'einn af vildarmönnum|"sín-
um til Chicago, í því skyni að^’sagt
var, að hafa þar til sýnisl afurðir
Manitoba. Þessi maður, Mr. Smart,
bygði þar eða keypti hótel eða
brennivíns-stíu eina i illa þokkuðum
hluta borgarinnar. til að sýna þar
$14 virði af afurðum Manitoba.
Þetta fáheyrða athæfl kostaði fylkið
um $85,000, og kastaði þess utan
svívirðingarbletti á fylkið yflr höf-
uð.
Allir muna eftir Ryan & 'Hany
þjófnaðinam, árið 1892, er kosning-
ar stóðu hér yflr. Þá stal Greenway-
stjórnin yflr $40,000 af fylkisfé til
að borga þessum Contractors kröfu,
sem þeir áttu ekkert tilkall til og
aldrei hefði þurft eða átt að borga.
En stjórnina vanhagaði þá um pen-
inga í mútusjóð, og með þessu móti
gat hún fengið þá.
Stjórnin borgaði Northern Pa-
cific félaginu $650,000 fyrir að
byggja grein af þeirri braut hingað.
Og Greenway laug því þá, að kjós-
eudunum, að félagið hefði Iofast til
að lækka stórum ait flutningsgjald
héðan, frá því sem áður4var. En svo
nokkru síðar, þegar samningar
stjórnarinnar voru birtir, varð Green-
way að kingja aftur þessari lygi, því
þá kom það í Ijós, að félagið hefði að
eins lofað að setja ekki hærra vöru-
flutningsgjald, heldur en C. P. R.
félagið.
járnb n iti 'tn ilu n fylkisins
yflr höf'uð hefir stjórninni farist svo
svívirðilega, að slíks munu tæplega
flnnast dæmi. Endá er enginn efi á
því, að atferli hennar í þeim málum
verður henni nú öllu öðru fremur að
fótakefli. — Vér skulum taka að eins
eitt annað dæmi af mörgum til að
sýna þetta. Þegar C. P. R. félagið
bygði járnbraut til Souris-kolanám -
anna fyrir 5—6 árum síðan, þá
hafði það fengið langsamlega nægi-
legan fjárstyrk og landveitingar til
þess frá Dominionstjórninni, og var
búið að binda sig samningum um að
byggja þessa braut tafarlaust. En
svo fór C. P. R. félagið til Greenway
stjórnr rinnar og bað hana einnig um
styrk til að byggja þessa braut. Og
þar kom félagið ekki að tómum kof-
unum. Greenway veitti því þegar
$8000 styrk á hverja mílu, þrátt
fyrir það þótt félagið væri búið
að skuldbinda sig með löggildum
samningum til að byggja þessa
braut, þótt það hefði ekki fengið eitt
einasta cent frá Manitobastjórninni.
— Svona hafa allar aðgerðir Green-
waystjórnarinnar verið í járnbrauta-
málum fylkisins. Hún hefir kastað
stórfé í fjárhirzlur þessara auð-
manna, án þess að fylkið fengi nokk
urn minsta hagnað í aðra hönd.
í bindindismálunum heflr Green-
waystjórnin lofað—lofað, svikið—
svikið, hvað ofan í annað nú um
undanfarin 8 ár. En vér skýrðum
frá því nákvæmlega í síðasta blaði,
og er því óþarfl að endurtaka það
hér.
Það er svo óendanlega margt
fleira sem mætti færa Greenway-
stjórninni til ámælis, ef tími og rúm
leyfði. Syndapoki hennar er nú
orðinn sá drellir, sem hún dregur
bæði í bak og fyrir, svo að tekur við
jörgu niður.
Enn \>á einu sinni viljum vér
því skora á yður, Islendingar, að
gera skyldu yðar—að reynast trúir
þegnar þessa mikla og ágæta fóstur-
lands yðar og hjálpa til að hrinda
frá völdum þessari illræmdu, og
eyðslusömu svikastjórn. Það er
sannfæring vor að hennar dagar séu
nú þegar taldir, og það er fsómi|fyr-
ir íslendinga að vera í flokki þeirra
manna, sem verða til þe3s að hrífa
fylkið úr klóm þessara glepsandi
varga.
Bréf það, sem vór prentum hér á
eftir, er frá Mr. T. D. Robinson, viðnr-
og kolasölumanninum mikla hér í bæn-
um, Eins og Mr. Robinson tekur fram
í bréfinu, hefir hann í meira en 20 ár
fylgt liberölum í pólitík og verið ein-
hver hinn atkvæða mestí og duglegasti
maður í flokki þeirra hér. En nú er
svokomið, aðhann getur ekki lengur
fylgt þessari liberölu klíku, sem hann
kallar “ræningjaflokk” og “svikara”.
Hefir hann algerlega sagt sig úr sam
bandi við þá, og er nú hinn ötulasti
stuðningsmaður Hon. Hugh J. Mao-
donalds. Þetta er að eins eitt af mörg-
um dæmum sem mætti fær fyrir því,
hvernig fjöldamargir af hinum ærleg-
ustu og beztu drengjum, sem um lang-
an tíma hafa tílheyrt liberalaflokknum,
hafa nú sagt skilið við hann fyrir fult
og alt. Greenway- og Sifton-klíkan
fer bráðum að verð þunnskipuð af öðr-
um en þeim, sem lifaá stjórnardúsum—
Vór skulum taka það fram, aðMr. T. D.
Robínson er bróðir kaft. Robinson í
Selkirk.
Bvéfið hljóðar þannig, og höfum
vér að eins slept úr því einum kafla, um
meðferð liberala á Mr. Joseph Martin.
Þá sögu þekkja allir.
Bréf frá gömlum liberal.
í meir en 20 ár hefi ég harizt fyrir
þeirn hugsjónum í pólitík. sem Liberal
flokkurinn hélt fram, vegna þess að ég
trúði, og trúi enn, á þessar hugsjónir.
Og svo lerigi sem Liberal flokkurinn
hélt fast við stefnuskrá sína, fylgdi év
honum i einu og öllu. En þar eð sum-
jr virðast álíta, að flokkaskifting í
stjórnmálum þýði að eins það, að ná
sér í feit stjórnarembætti og halda þeim
sem lengst, án þess að taka nokkurt
tillit til hag lands og þjóðar, þá get ég
ekki lengur fylgt slíkum mönnum, því
þeir eru að mínu áliti ekkert annað en
rænffigjaflokkuf. 80 peroent af kjós-
endnm í Manitoba og Canada yfir höf-
uð, stendur alveg á sama hvaða nafni
sá flokkur nefnist, sem að völdum situr,
svo lengi sem hann lætur sér ant um
hag þjóðarinnar yfir höfuð, Og þar
eð ég er einn af þessum 80, og hefi
aldrei æskt eftir neinum mútum eða
embætti frá nokkrum flokki, þá hygg
ég að ég sé fuilkomlega þess umkominn,
að taka mér sæti i kviðdómi þeim, sem
á að dæma Greenway-stjónina 7. næsta
mánaðar.
Eg er andvígur Greenway-stjórn-
inni vegna þess einkum, að í öllu henn-
ar járubrauta-málabraski, hefir hún
sýnt það. að hana skortir gjörsamlega
stjórnarhæfiileika,—eða þá annað verra.
Járnbiautarmálið er óefað hiðjþýðing-
armesta mál á dagskrá hér í Manitoba,
Því að hingað til hefir því máli verið
þannig stjórnað, að milliónir dollara
hafa runnið úr fylkissjóði í vasa út-
lendra auðmanna. í víðlendu, ný-
bygðu landi eins og hér, er það afar-
þýðingarmikið fyrir bændur, að flutn-
ingur á búnaðarafurðum sé eins ódýr
eins eins og framast er unt. En
hvernig gengur það tilhér? Vér vitum,
að fyrir hvert einasta “ton” af flutn-
ingi, verðum vér að borga 50 c. meiia
á míluna, heldur en á sér stað í austur-
fylkjnnum. Stjórn, sem hefir setið að
völdum í samfleytt 10 ár, án þess 'að
hafa nokkra mótspyrnu, sem teljandi
sé, og hefir svikist um að lyfta þessari
þungu byrði af þjóðinni,—sú stjórn
verðskuldar ekki lengur atkvæði vor
og fylgi-
Þegar Greewaystjórnin síðast(1896),
bað um fylgi þjóðarinnar, þá var það
fyllilega gefið í skyn, að stjórnin væri
húin að gera fasta ákvörðun um það,
að byggja óháða járnbraut austur til
Lake Superior, sem stjórnin hfeði full
umráð yfir, og sem mundi færa fiutn-
ingsgjaldið niður um fullan helming.
Og fyrir þessa ástæðu, veittu kjósend-
ur stjórninni nær einróma fylgi. En
hvað skeði svo? Samkvæmt fyrirskip
un frá Ottawa fengu þeir þetta þýðing-
armikla fyrirtæki í hendur þeim Mc-
kenzie & Mann, sem. að minnsta kosti
eru mjög vinveittir C. P. R.-félaginu.
Greenwaystjórnin hafði ekki minstu
ögn á móti því, er Dominionstjórnin
gaf þessum félögum eina millión ekra af
landí og yfir hálfa aðra millíón dollars í
peningum, þótt stjóinin geti engu ráð
ið um flutningsgjaldá þessari braut alla
leið frá Winnipóg og austur til stór-
vatna (þrátt fyrir hina heimskulegu
staðhæfing Mr. Siftons þessu viðvikj-
andi). Með þessu móti tapaði Maní-
tobafylki því bezta tækifæri sem það
getur QOkkurntíiua fengið, til þess að
koma á fót óháðri braut austur til Stór-
vatna. Því að með öllum þeim land-
gjöfum og peninva-austri sem mokað
var í þá McKenzie & Mann fyrir að
byggja þessa braut, hefði stjórnin
sjálf getað hæglega bygt brautina og
átt brautipa, og hefði það þá orðið
arðberandi þjóðareign. Fyrir þessar
aðfarir hlýt ég að dæma stjórnina seka
um afglöp og svik.
Viðvikjandi Northern Paciffic-félag-
inu hefir framkoma stjórnarinnar verið
í hæsta máta skammarleg, og má ef-
laust kenna það sömu lokaráðum ftá
Ottawa. Fyrir aðgerðir stjórnarinnar
er nú afstaða okkar gagnvart N. P. R-
félaginu þessi: Bærinn .hefir mist al-
gerlega hið mikla og fagra Manitoba-
hótel, sem allir dáðust aðog við vorum
stoltir af. og sem gerði meira til að
auglýsa fyrir umheiminum alt Norð-
vesturlanðið. heldur en allir stjórnar-
agentar til samans. Og svo liggur nú
næst við að allar brautir felagsins her í
fylkinu verði seldar, til C. P- R- ©ða
MacKenzie og Mann, og er þá uti um
alla sanngirni ogsamkepni hér í fylkinu.
f þessu atriði hlýt ég einnig að dæma
stjórnina seka um örgustu svik og und-
irferli;
Viðvíkjandi því máli aö gera skip
genga strengina í Rauðá, hefir Green-
waystjórnin að mins*a kosti verið ger-
samlega ónýt og aðgerðalaus. Bæjar-
stjórnir hér cg verzlunarmanna sam-
kundan hafa hvað eftir anuað gert alt
sem í þeirra valdi stóð til að hrinda
þessu máli áleiýis. En aldrei nokkurn
tíma hefir komið eitt einasta orð eða
ályktun þessu máli til stuðnings frá
Greewaystjórninni. Liberalar ásökuðu
Conservativstjórnina um að hún dingl-
aði þessu máli ætíð framan í kjósendur
við kosningar og no'aði það þannig
sem kosningamútu. En hvað var svo
gert í þessu máíi þegar liberalar kom-
ust til valdaí Ottawa? Ekki nokkur
skapaður hlutur, En nú er því enn á
ný haldið uppi við kjósendur sem at-
kvæða-agni. Ég dæini Greenway-
stjórnina seka um vítavert skeytíngar-
leysi I þessu máli.
En svo spyrja liberalar “Hvaða
vissu höfum við fyrír þvi, að Hon,
Hugh J. Macdonald geri í nokkru betur
ef hann og flokkur hans kemst til
valda?” Þessu svara ég þannig: Hin
fyrst.a skylda vor er að reka frá völdum
þá sem hafa reynst ónýtir og svikulir.
Og ég mun einnig gera alt sem í mínu
valdi stendur til að hrinda Mr. Mac-
donald og stjórn hans frá völdum, ef
hún reynist ekki betri en Greeway-
stjórnin. Og ef að allir kjósendur, sem
ekki lifa á stjórnardúsum, héldu fram
þessari skoðun og breyttu samkvæmt
henni, þá mundu þessar stjórnarsugur
og embættasnuðrarar bráðlega sann-
færast um það, að þeir þyrftu meira að
gera en að kalla sig “liberala” eða
“Conservativa”, til að geýa haldið em-
bættunum. .
Stjórnin hefir ekkert sér til afsök-
unar í þessum málum. Beztu vinir
hennar hafa hvað eftir annað aðvarað
hana um það, að ef hún ekki breytti
stefnu sinni, þá væru dagar hennar
taldir. En hún hefir eflaust treyst því,
að hennitækist enn einusinni með fölsk-
umloforðumog svívirðilegum mútum,
að svíkja til sín atkvæði meirihluta
kjósendanna.
Af þessum framansögðu ástæðum
er það, að ég mundi skammast mín
fyrir -jálfan mig, ef ég ekki gerði nú
alt sem í mínu valdi stendur til að
stuðla að því, að Greenwaystjórninni
verði velt úr völdum og stjórntaum-
arnir fengnir í hendur ærlegri mönnum.
Thomas D. Rohinson.
Winnipeg 22. Nóv. 1899.
DR..T. J. WHITE,
Tannlæknir,
dregur og gerir við tennureftir nýjustu
aðferð ár als sársauka, og ábyrgist alt
verk þóknanlega af hendi leyst.
Hornið á Maih og Market St. Winnipeg.
Úrmakari
Þórður Jónsson,
aasíi naiii str.
Beint á móti rústunum af Manitoba
Hotelinu.
PALACE CLOTHING STORE
fffTnaa 450 Main Street.
Vér höfum fengið stórmiklar byrgðir af vetrarfatnaði, svo sem
YFIRTREYJUM,
ULLAR-NÆRFATNAÐI,
OG DÚKSKYRTUM,
sem vér seljum með ótrúlega lágu verði. Búðin er troðfull af
allskonar karlmannsfatnaði og yflrhöfmlm, og bjóðum vór Is-
lendingum að koma og skoða þet a alt.
Hr. Kristján G. Kristjánsson vinnur í búð-
inni og lætur sér ant um að leiðbeina yður.
PALACE CLOTHING STORE,
450 Itlain Street.
Gætið þess að þetta vörumerki sé á vindlakassanum,
OS
styrkið
atvinnu-
stofun
vora
Eftirfylgjandi eru nöfnin á þeim vindlum, sem búnir eru
til af Winnipeg Union Cigar Factory.
Up and Up. Blne Itibboin.
Tlie Winiiipeg Fern Ueaf.
IVevado. Tlte Cuban SSelIes.
Verkamenn ættu æfinlega að biðja um þessa vindla.
J. BRICKLIN, eigandi, Cor. Main og Rupert St.
Búnir til af karlmönnum en ekki af börnum.
MC
Tlie ííreat West Life
Assnrance Coinpany.
Aðalskrifstofa í Winnipeg, Manitoba.
Uppborgaður höfuðstóll
Varasjóður
$100,000.00
$428,465.55
Thc Great West Life félagið selur
lífsábyrgðir með öllum nýustu og beztu
hlunnindum sem fylgt geta lífsábyrgð-
um. Og þar eð þetta félag hefir aðal-
skrifstofur sínar hór, og ávaxtar alt fé
sitt hér í Vesturlandinu, þar sem háar
rentur eru borgaðar, þá gctur það aflað
meiri inntekta fyrir félagsmenn sína,
heldur en nokkurt ^austurfylkja félag
getur gert.
The-
Great West Life Assurance Co.
Bruda i fultri Stærd.
BaENAFÖT PASSA NU BIIUDUNNI.
Eitt af síðustu ný-
brygðum og áreiðan-
leg að þóknast börn-
um. Með vorri
undraverðu aðferð
höfum vér framleit.t
mjög stóra hand-
málaða brúðu. verk-
ið er gert af miklum
hagleik og líkist lít-
litum. Þaðerætlast
til að brúðan sé þan-
in út með baðmull,
ains og fylgireglurn
ar sýna. Brúðuefnið
er úr þykku ‘Sateen’
sem ekki rifnar. Það
er bókstaflega óslít-
\í feta ha andi. Það er málað
úns meðolíumáli semekki springur.
okkar nýja patent eru fæturnir
iir svo að brúðan stendur einsomui.
ðan hefir gullbjart hár rósrauðar
lar. hlá augu, náttúrlega litaðan
, ranða 8>okka oir
öllum þeim sem selja 6 bruð-
dnm vér eina af þessum fagur
.ndrnábiöu brúðnm 33x23 kost-
lust. Koddablæjur. yfir 30
ir að velja úr, seljast|hæglega
.00 þegar þær eru útsaumaðar.
iihvert Imrn el kar stóra brúðu, en
ð munu þau segja um brúðu í fullri
rð 50c. send kostnaðarlaust. Einnig
ðu-húsbúnaður, stofubúnaður (6
iki) 35 c. Svefnherbergisbúnaður (S
cki) 35c. send með pósti, burðar-
dsfri. Vér tökum lc. eða 2c. frí-
ki eða póstávísan.
iinepican Vrt \ovelty C)«.
. 2 W. 14thSt. NewYork.
Williani Thornton,
----bakari----
íotre Dame Ave., býður að selja Is-
dingum ágætt brauð af ýmsum teg-
dum. þyngri aö vigt eu önnur bæjar-
tuð. 22 brauð fyrir $1.00. — Til hægð-
mka gera íslendingar pantað brauð-
hjá Þorsteini Þorkelssyni, verzlunar-
mni á Ross Ave., sem selur þeim
:ket fyrir þau móti peningum. En
flyt þauheim til fólks.
Wm. Thornton.
MJÖG STÓR
Flannelcttcs Tcppi
Hvít og grá að lit
75C.
parið. Einnig hvít ullateppi
ágæt, 7 pund að þyngd
$2.75
574 Main St«*.
Telefón 1176.
D.W. Fleury’s
—fatasölubúð—
hefir Plommur og Perur i bláum
og mórauðum “Preize” yfirtreyj-
um, frá $5.00 og yfir.
Stutt-treyjur $4.00 og yfir.
Barnatreyjur $2.00 og yfir.
Allar aðrar vörur í búðinni með
tiltölulega afarlágu verð.
D. W. Fleury,
564 Main Str.
Andspænis Brunswick Hotel