Heimskringla - 21.06.1900, Blaðsíða 1

1 nn nnn nugur°p “M°s(iu" ♦
♦ / UUpUUU itos” fangaðar hór á *
♦ hverjum degi. Fáið yður hurðir ♦
♦ og giugga úr vírneti. Við höfum J
það á ýmsu verði og með allshon- *
♦ ar htum, , „ J
♦ Trading Stamps. Cash Coupons. J
♦ ANDERSON & THOflAS, ♦
♦ Jabnvökusalar 588 Main St.
^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^
^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^
Hammocks.
Ekkert þægi-
legra í hitunum
en að hvila sig í "Hainmock”
Reynið það einu sinni. Vér höf-
um þá á mismunandi verði.
Trading Stamps. Cash Coupons
ANDERSON & THOMAS,
Jarnvökusalar 538MainSt.
)♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
XIV. ÁR
WINNIPEG, MANITOBA 21. JÚNÍ 1900.
Nr. 37.
Frjettir.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Hraðskeyti frá Lorenzo Marquez
í portugisku Suður-Afríku, segir að
gamli Kruger láti einatt kinda guíu-
ketilinn fyrir lest þeirri, sem aðsetur-
vagn hanserí. Þetta gerir hann til að
geta farið af stað hvenær sem honum
virðist þörf til, og forðað sér og stjórn-
inni. Hann mun fljótlega ætla að
nema nýtt stjórnaraðsetur upp í fjöll-
um, þar sem heitir Nel Spruit. Ogher-
vígi hið bezta.
Bretar eru einlagt að geta sér til og
grufla yfir hvað mikla peninga gamli
Kruger hafi með sér. Fregnritar eru
einatt að senda ýmsar getsagnir um það
heim til blaðanna á Englandi. Þar sem
fjársjóðir Búa eru, þar er og hjarta
Breta?
Fregnriti í Machadrop, segir að
Bretum líði illa síðan hershöfðingi
Dewett brendi brekánin og plöggin.
Hermennirnir líði kulda og bleytu, og
fari í stórhópatali í spítalana. Hestar
þeirra sýkist einnig af kulda og bleytu.
Það er sagt að 16 brezkir sjóliðs
menn hafilyfirbugað 2000 Boxrs á mánu
daginn var í Pekin; 20—30 fé’.lu af
uppreistarmönnum.
Einn af sendiherrum Japansmanna
í Pekín, var myrkur á hroðalegan hátt,
á þriðjudaginn var, af kinverskum her-
mönnum, er Tiunz Fuh-Liang nefnast,
sem er sú herdeild sem drotningin hefir
mestar mætur á.
Hungursneyðin á Indlandi fer vax-
andi dag frá degi. Fregnriti blaðsins
“Standard Simla” segir svo: “Það
mætti búast við að hungursneyðin færi
ekki dagversnandi, eftir þeirri fádæma
hjálp, sem alstaðar kemur að, en þó er
það svo. Kóleran er nú nefnilega kom-
in til sögunnar ofan á alt annað, svo
dauðsföll dagsdaglega eru nú örðin ó-
teljandi. Og fólkið er orðið svo hrætt
við þessa voðaveiki (kóleruna), að hálf
afllaust af hor og hungri, flýr það í burt
frá líknarstöðvunum í Bombay. Þjón-
ustu- og matreiðslufólkið fellur hrönn-
um saman niður, jafnt og hinir hungr-
uðu aumingjar, sem það er að vinna
fyrir. Ein líknarstofnun í Bambay,
sem hafði fleiri þúsund af verkalýð og
matreiðsumönnum, er nú gersamlega
tóm. Ekki ein einasta sál er þar eftir.
Hungruðu aumingjarnir og þróttlausu
flýja út á merkur og eyðistaði, og vilja
miklu heldur deyja þar úr hungri, en
enda daga sína í kóleru pestarbælunum,
og er þeim það ekki láandi.
Námaslys varð í Canmore námun-
um Alberta, 14. þ. m. 8 verkamenn
hreftu bana strax, og fáeinir moiddust.
Slys þetta er álitið að hafa verið að
kenna einum námamanninum, sem fór
óvarlega með ijós, svo kviknaði í gasi
er safnast hafði saman i sérstökum stað.
Flestir þessir menn létu eftir sig ekkjur
og mörg börn.
Ófriðarskýin þykna smátt eg smátt
yfir Kína. Allraþjóða hermenn eru að
safnast til Pekín, langflestir þó af Rúss-
um. Allar þjóðir þykjast þurfa að lita
eftir verzlun og viðskiftum sínum og
þegnum. Viðgerðin á járnbrautinni
gengur fljótt og vel. Rússar senda ara-
grúa af hermönnum frá Port Arthur og
stórskotalið frá Kempf áleiðis til Kína.
Allar sendiherrahallir i Pekín eru í
hættu nú sem stendur eftir útlitinu
þúsund kínverskir hermenn eru á vakt
utan við borgarhliðin að stemma stigu
fyrir því að útlendar þjóðir sendi her-
lið inn i borgina, og fallbyssum er mið-
á brezku, amerisku og Japönska sendi-
herrahallirnar. Rússneskir og amer-
iskir prestar hafa sent sendiboða til
Tien Tsin, og biðja hvern þessara þjóð-
flokka að senda 2,000 hermenn. Tvær
ameriskar hersnekkjur, Yorkton og
Castine, fóru í gær til Tong-Ku, svo
engin erlend herskip eru þar nú sem
stendur.
Tvö þúsund af rússnesku riddar-
liði, fótgönguliði og stórskotaliði hafa
stígið á land i Taku.—Sagt er að amer-
ískur trúboðaprestur hafi beðið Banda
menn að senda 2000 hermenn tafarlaust.
Hraðskeyti frá Kína segir, að Pekin
sé nú í höndum óaldarlýðsins, sem hafi
ráðist á ýmsa útlenda sendiherra, og
meitt þá. Er nefndur skrifari sendi-
herrans úr Belgíu, og tveir enskir em-
bættismenn, sem misþyrmt hafi verið.
Ekkjudrotningin segist vera saklaus af
því að eiga nokkurn þátt í þessum
óeyrðum.
Hraðskeyti frá Tien Tsin 14. þ. m.
segir að útlendur herflokkur hafi lent í
skærur við Mohammedista herdeild,
undir forustu herforingja Tung-Fuh-
Liang, nálægt Pekín. Búist við megn-
um óeirðum á hverri stundu. Alt Kína-
veldi sýnist vera í ‘ ‘helvískum eldi”.
Fyrirætlanir og ráðabrugg ekkju-
drotningarinnar sýnist enn þá vera efa-
samar. Sagt að oddborgarlýðurinn í
Shaughai hafi afhent rikisstjórninni
fjðlda marga fanga, sem eigi að svelta
til dauða, með tíð og tima, svo minna
beri á því. Mörg þúsund horfa dag
lega á þessar aðfarir, og mega vænta
þess sama.
Síðastliðinn fimtudag sagði Hon. J.
Martin af sér stjórnarformansstörfum í
British Columbia. í afsagnarbréfinu
er hann sendi fylkisstjóranum bendir
hann á James Dunsmuir, sem er þing
raaður fyrir suður Nanaimo, sem oftir-
Mr. Dunsmuir hefir samþykt að mynda
stjórn, Hann er milióna eigaudi.
Fylkisbúar una allvel þessari breytingu,
að sögn.
Ekkja Gladstone sál dó 14. þ. m.
í yikunni sem leið varð hroðalegt
slys i Hale námunni í Minn., sem er 3
Mílur norðan við Biwabik. Fimm
menn dóu undireins. Það hafði kvikn-
að í Dynamitti, sem geymt var þar
niðri. Þegar merkið um hættuna var
gefið, hlupu þessir menn, sem fórust,
beint inn þangað sem hættan var mest,
í staðin fyrir að forða sér þangað sem
þeim var óhætt, og aðrir fóru.
Síðari fréttir láta mjög báglega yfir
kringumstæðum þeim sem brezkir her-
menn verða að þola í Pretoria. Þeir
kvarta stöðugt um létta og slæma fæðu
Nokkrir af þeim hafa dáið á strætunum
í Pretoria úr skorti og þreytu. Víða
fram með veginum til Pretoria eru
hrannir af hesta og múlasnaskrokkum,
sem hafa dottið dauðir niður, eða gefist
upp vegna þreytu.
Aftur er búið aðhöggva fréttaþræð-
ina út frá Pekin (15. þ. m.). Kínverj-
ar segjast gefa Frökkum friðland að
svo komnu, segir sendiherra Frakka í
Tien Tsiu. —Tveii ítalir, svissneskur
vélastjóri og systir hans hafa verið
drepin. Guldu þess að þau voru út-
lendingar.
Búar reyndu að eyðileggja braut-
arviðgerðina við Rhonoster-ána u-n dag
inn, en Methuen hershsfðingi gat haml
að því, en í þeim slag særðust og fóllu
fáir menn. Hraðboði frá Klerksdrop
segir, Cronje hershöfðingi yngri hafi
gefist upp. þegar hann frótti að Preto-
ria væri í höndum Breta. Hans dæmi
eiga fleiri herdeildir í kringum hann að
hafa fylgt.
Jarðgöngin, sem brautin liggur í
gegn um LaingNeck, voru beggja meg-
in sprengd inn um daginn; hrundu
þau saman beggja megin á 70—80
faðma svæði. Tekur Breta það all-
iangan tíma að hreinsa til i þeim aftur,
samt eru þeir byrjaðir á því verki.
Louis Botha, hershöfðiugi Búanna,
varðist fyrir öllum her Roberts í 2 daga
Munu 13 Bretar hafa verið um hvern
Búa. Botha misti ekkert af herbúnaði
sínum. ekki svo mikið sem byssu-ræfil.
Sýnir þetta að Botha er herkænn og
hættulegur óvinur, ef hann berðist við
jafn marga
Kiuverjar hafa sagtheiminum strið
á hendur, um leið og þeir hófu skot-
hríð á sjóflota erlendra við Taku.
Hraðskeyti sem kr.m frá Che-Foo ti)
London á þriðjudagsmorguninn segir
svo: Kínar skjóta á útlendar herpeildir,
en þær tóku vigin við Taku eftir all-
harða hríð. Þýzka hersnekkjan Illis,
misti 3 menn til dauðs, og 7 særðust i
atlögunni að viginu, Frá mannfalli
útlendinga er gefin þannig skýrsla:
Fallnir, 1 Breti, 3 Þjóðverjar, 1 Frakki,
16 Rússar. Særðir, 4 Bretar, 7 Þjóð-
verjar, 43 Rússar og 1 Frakki. Um
400 Kjnverjar féllu í þessari atlögu.
Þær fregnir komu i gærmorgun að
Rússar hafi ráðisl á Pkín á tvo vegu,
ineð stórskotaliði Um orustu lok er ó-
frétt. Kínar hafa brent 4 eða 5 sendi-
herra halln- Norðurálfuríkja. Mjög ó-
vist að sendiherra Þýzkalands hafi ver-
ið drepinn, eins og sagt hefir verið.—
Allar fréttir þar að austan óáreiðanlegar
Á stjórnarfundi í B. C. rétt núna,
var gerð skrifleg ákvörðun að bjðja stj.
i Ottawa að fara þess á leit við fylkis-
stóra Mclnnis, að hann segi af sér.
Undir þetta skrifuðuðu 25 Dunsmuir og
alt ráðaneyti han. Stjórnin sendi Mc-
Innis hraðskeyti strax þessu viðvikjaudi
en hann neitar að segja af sór stöðunni.
i\27 ^
PENINGAR LANADIR. Hægar mánaðar afborganir.
Vér erum umboðsmenn fyrir hið bezta og ríkasta lánfólag
sem bækistöðu hefir í Winnípeg.
VILTU EIGNAST— Laglegt og vel vandað einloftað hús
(Cottage) á Alexander Avenue ? Það er úr timbri, á
steingrunni og kostar $1200.
TAKID VATRYGGING— { “The phoenix of london”.
Það er hið elzta og bezta vátryggingafólag í heimi.
Nares, Robinson & Black,
Rnnk of llamilton fhnmbcrn.
The Home Life Association
of Canada.
Aðalskrifstofa í Toronto.
'Höfaðstóll—ein millíón dollars.'
Fall trygging í höndum sambandsstjórnarinnar.
Lífsábyrgðarskýrteiuj Home Life félagsins gilda hvar í heimi sem er. Eng-
in höft eru lögð á skírteinishafa hvað snertir ferðalög. bústað eða atvinnu. Þau
eru ömótmælanleg eftir eitt ár frá dagsetningu.
Skírteinin hafa ABYRGST VERÐGILDI í uppborgaðri lífsábyrgð, pen-
ingura og lánsgildi, eftir þrjú ár.
' Leitið upplýsinga um félagið og ábyrgðarfyrirkomulag þess hjá
W. H. WHITE, ARNI EGGERTS50N,
‘‘Ruslakista Herrauðs“
Þ.TÓÐMINNINGARDAGUR.
Eg sagðist ætla að minnast næst
á trúmál og kyrkjumál, en vegna þess
að nú er að þeim tíma liðið, að farið
verði að hugsa tíl hátíðar þeirrar, sem
Þjóðmínningardagur nýfnist, langar
mig til að fara um hana fáum orðum
og bíðja afsökunar á því, að hitt atrið-
ið bíður þai til næst. — Hátíðahald
retta er afar þýðingarmikið, er rétt er
athugað og ætti fremur en flest annað
að miða til þess að hrinda þjóð vorri á-
leiðis í menningar- og framfara- átt,
bæði i andlegum og líkamlegum efnum.
Tilgangurinn er sá, að verja einum
degi ársins til þess að minnast alls þess
sem þjóðin islenzka átilí.eigu sinni,
ekki einungis þess, sem göfugt er og
gott, heldur einnig hinu sem ilt er og
ljótt, ekki einungis þess sem hefir hafið
hana upp og hrundið heuni áfram, held-
ur einnig hins, sem dregið hefir hana
niður og haldið henni til baka. Hins
góða á að minnast henni til gleði og á-
nægju, til þess að vekja hjá henni
kjark og áræði, til þess að láta hana
vita hvað hún á til, hversu rík húu er,
hvað hún getur. Hins illa á að minn-
ast til þess að láta hana fyrirveröa sig
og iðrast, láta hana hafa það sér til við-
vörunar á næsta tímabili. Þjóðminn-
ingardagur í réttum skilningi á að
vera nokkurs konar reikningsskapar
dagur; hann á að vera nokkurs konar
andleg sýning. Þar á að sýna leiki og
íþróttir, áræði og aflraunir. Þar eiga
skáldin að hrífa hugi manna með ljóð
um sínum og ræðumennirnir með töl-
um sínum. Þar á ekki að slá tóma
gullhamra, það verður að vera járn i
þeim stundum. Þjóðin á á þessum
degi að standa á andlegri sjónarhæð,
þar sem hún horfir yfir frægðaryerk
og góðverk og gleðst af þeim, en sér
lika allar sinar yfirsjónir, hryggist af
því og ásetur sér að bæta ráð sitt — og
ioks fi hún að líta framundan og sjá i
anda hvað hún getur orðið. Þetta er
tilgangur Þjóðminningardagsins, Og
hann er fagur og lofsverður. Þessi
dagur á að minnast þess að vér íslend-
ingar erum allir bræður sem þjóð; þá á
að gleyma öllum pólitiskum ofsóknum
og fjandskap, öllu trúarbragðalegu
sundurlyndi, öllum lig og kala; þá eiga
allir að halda sameiginlega hátíð og
taka saman höndum í saklausri ein-
lægni og bróðerni. En það er eins og
þetta vilji gleymast stundum. Þjóð-
minningardegurinn hefir orðið eitt að-
al deílu- og sundurlyndisefni Vestur-ís-
lendinga og er það hryggilegt. Það
hefir verið reynt að miðla málum, en
ekki tekist og nú sem stendur er hátiða
hald þetta fremur til vanvirðu en sóma,
'fremur til niðurdreps en uppbyggingar,
hversu gott isem það kann að vera að
ýmsu leyti. Vissir flokkar halda hátíð-
ina jafnvel fremur af kappi og til þess
að skaprauna andstæðingum sínum,
en af þeim hvötum, sem eðlilegast er,
og svo sitja hinir heima með fýlu og
takajengan þátt i. Þetta er vanvirða,
sem þarf að laga, og ráðið er einungis
eitt. Heima á; Islandi er haldin svo
nefndur Þjóðminningardagur, en það
nafn á ekki við; þar hefir aldrei verið
haldin Þjóðminningardagur í raun
réttri, heldur ‘héraðshátíðir, sumar i
Júní, aðrar fí Júlí og enn aðrar i Ag.
Heima þarf að ákveða vissan dag, sem
sé ætlaður þessari hátið yfir land alt,
og þann dag eiga Vestur-Isleudingar að
taka upp, hver sem hann verður. Þá
fyrst kemst lag á þetta mál, og póli-
MANAGER. GENERAL AGENT.
Mclntyre BIock; Winulpeg. I”. O Hox(?í4.».
ÞAÐ ER SANNREYNT
að fólk ber traust til vor öðrum fremur.
ÁSTÆÐAN ER SÚ,
að vér skiftum vel og áreiðanlega við alla.
Vorir $1,50 geítaskinnsskór fyrir kvenfólk eru hinir beztu á markaðinum
með eða án tábands. Búnir til af hinum nafnfræga "LINTON”
Vér höfum eftir dálitið af ágætum barnaskóm fyrir 50c. og upp.
Eí ÞÁ KARLMANNASKÓRNIR !
Vér höfum þá ágæta, bæði gula og brúna að lit, fyrir $2.25. Þeir endast
heilt ár. Vér gefum Trading Stamps,
E KIVIGHT <&: CO
351 mafn Street.
tiskur floltks-fjandskapur fellur niður;
fyr en þ-að er orðið, eiga Vestur-íslend-
ingar engan Þjóðminningardag að
halda. Þetta ráð, og þetta ráð e i 11,
hygg ég að geti dugað Vestur-íslend-
ingar ættu að yekja atliygli landa
sinna austan hafs á þessu, ef þeim
hugkvæmist það ekki sjálfum. Menn
kunna að líta svo á, að þetta sé lítil
vægt efni, en ég er annarar skoðunar.
Vér stígum ekki of hröðum skrefum á-
fram í iraenningaráttina. þótt ekki sé
reynt aö hnekkja helztu framfaraskil-
yrðum með ósveiganlegri stífni og
barnalegum þrætum, eins og átt hefir
sér stað með Þjóðminningardaginn.
Mín tillaga er þvi þessi :
Hugsið ekki til að halda nokkurn
Þjóðminningardag fyr en ákveðinn
hefir verið dagur í því skyni á íslandi,
en stuðlið það því að það verði sem
fyrst. Islendingar í Winnipeg ættu að
halda fund í sumar til þess að ræða
þetta máí og samþykkja tillögur í líka
átt og ég hefi bent á. Ég efast ekki um
rað að flestir gerðu sig ánægða með þá
niðurstöðu, ef friðsamlega væri aðfarið
og málið rætt með stillingu; en þetta
ætti heizt að gera sem allra fyrst. Ég
leyfi mór að síðustu að beina þeirri
sparningu til skynsamra og góðra
raanna, v vort þeir vilja ekki taka þetta
mál til athugunar og reyna að kippa
því í rétt horf.
Næsta málmöld.
eða öllu leyti. Og enn er ein og
stærsa ástæðan, en hún er kú, að al-
úminum verður með tímanum mikl-
um mun’ódýrari eri eyrinn. Auð-
vitað skeður þetta ekki í flughastí,
heldur smátt og smátt. Þegar eitt-
hvað er langtum sterkara og öflugra
en annað,þá tekur það langan tímafyr
ir það sem er veikara að útrýma því
stærra. Hin risavaxna eyreftirtekja
sem nú er, stjórnar aluminum sem
er dvergvaxið í samanburði við eyr-
inn. Og meðan jafnmikið nrillibil
er á milli þessara málma, ber svo
undurlítið á ^ýnningi framtíðar-
málmsins- En hann leggur engu
síður verksvið eyrisins undir sig, og
æss gætir enn meir og meir, eftir
jví sem tíminn líður.
gera eindæma byltingu í húsasmíði,
skipasmíði, og leiða mannkynið á
hærra menningarstig en það er nú.
Hans stæcstu áhrif koma fram í dag-
lega líflnu og margbreytni þess.
Telegrafsáhöld munu faka stórum
framförum. Rafmagns-“moters” og
lampar vinna fljótara en áður. En
fljótast af öilu mun þó “flugvélin”
verða- Með því að samgöngufærin
verði hérum bil eins auðveld og hug-
ur mans, eru fengin meðölin til að
sameina hið fjarskildasta, mannkyn-
ið og höfuðöflin:
(Þýtt af Kr. Ásg. Benediktsson).
/
Islands-fréttir.
Eftir Nicola Tesla.
(Þýtt úr “Centuiy Magazine”.)
Næsta málmöldin verður aluminu-
öldin.* Þar eru að eins 17 ár síðan
þessi undraverði málmur var upp-
götvaður af manni er Woehler hét.
Aluminu iðnaðurinn er að eins tæp-
lega 14 ára gamall, er þó alþektur
og vekur eftirtekt um allan heim.
Enginn málraur hefir rutt sér eins
eins fljótt til rúms á meðal mann-
kynsins sem þessi, Það er ekki
langt síðan alúmin var selt geypi-
verði, svo sem $30 til $40 pundið.
Nú raá viðast fá spundið fyrir jafn-
mörg cent og þessa dalatölu. Og
meira að segja, það verður ekki
ýkja langt þar til verðið verður
nokkuð lægra en nú. Áhöld þau
sem þurfa til að ná þessum málmi
og aðferð til að vinna hann faia dag-
batnandi, svo hægt verður að selja
hann ódýrari.
Hin áreiðanlega óhjákvæmi-
lega afleiðing af aukinni alumin notk-
un, verður ús að allur eyr iðnaður
fellur úr gildi og hverfur úr sögunni.
Þessir málmar geta ekki þrifist til
samans, og hinn síðarnefndi víkur
úr vegi fyrir hinum. Nú er komið
svo, sem fáa hefir grunað áður, að
það er ódýrara að leiða rafmagns-
straum gegnum alúmínuþráð en
eyrþráð, og betra að búa hann til.
Og fjöldi af áhöldum og fleiru sem
daglega er notað við smíðar, verður
síðar úr alúmin, þó nú séu úr eyri,
svo hann hlýtur að hverfa að mestu
*) Aluminum er litarlaus raálmur,
svipaður á lit eins og tin. Hann er
allra málma léttastur, og auðunninn,
en þó endingarbetri en flestir aðrir
málmar. Hann þolir ákaflega mikinn
hita. Hann finst í smá kornum innan
um leir. Séu 92J—95p. c.brædd sam-
an við eyr, þá fæst málmblendingur,
sem líkist gulli á lit, er harður sem járn,
og er sá blendingur mikið brúkuður í
ýmsaú iðnað, svo sem gleraugnaspangir
og margt og margt fleira..
En alumínum gerir meira en
eyðileggja eyrinn. Áður en mörg
ár líða verður það komið í samkepni
við málm þann er járn heitir, og í
alt er brúkad. En að það eyði-
leggí járnið er framtíðin ein færum
að skera úr. Ef hægt verður að nota
Dað í vélar í stað járns, þegar iðnað-
urinn er kominn lengra enn uú, þá
mun járnið hverfa úr sögunni.
Hvenær þessi bylting verður er
ómögulegt að segja að svo stöddu.
En aluminura verður málmkonung-
ur ókominna alda, um lengra eða
skemra tímabil. Það breytir ekki
einasta iðnaði, heldur útliti og kjör-
um mannkynsins frá því sem nú er,
eins og hver málm- og steinöld hefir
gert. Sú breyting verður einnig í
stærri stíl en hinar, sem á undan eru
farnar. Það lætur ekki fjarri, að
ímynda sér þá breytingu, sem kalla
má menningarbreytingu, hundrað-
sinnum stórfeldari en þá, sem járnið
flutti mannkyninu. Þótt þetta þyki
stórlega til orða tekið, og sé að sumu
leyti spádómur, þá fer það ekki
fram úr líkum, sem hægt er að
byggja á mannkynssögunni. Fyrst
af því, sem að þarf að gæta, er það,
að heimurinn hefir til umráða í
seinni tíð þrjátíu sinnum meira af
aluminum en járni. Það út af fyrir
sig hefir mikla þýðingu. Enn frem-
ur er þessi nýi málmur miklu auð
unnari, og er það mikill kostur.
Einnig geymist hann langtum betur
í raka og bleytu en járn, og er það
mikils virði. Hlutfallslega er hægt
að leiða meiri rafmagnstraum eftir
því, heldur en eftir nokkrum öðrum
málmi, og er það nægilegt út af fyrir
sig, að hasla því málmréttindin, í
framförum heimsins. Léttleiki hans
gerir hann langtum þægilegri 1 með-
förum og flutningi, bæði ósmiðaðan
og smíðaðan. Að öllum þessum
kontum samanlögðum, hlýtur hann
að hafa óútreiknanlega þýðingu, og
(Eftir Þjóðólfi).
Reykjavík, 18. Maí 1900.
Kol fundin i Stafholti. Englend-
ingurián, Mr. Black, sem áöur hefir
Iverið minst á hér í blaðinu, hefir nú
fundið allþykt kolalag (eða námu) í svo
nefndum Stafholtskastala, hamrastalli
við Norðurá, rétt í t.únfætinum á Staf-
holti. Eru það svo nefnd gljákoi(anth
racit), sem eru mjög lík steinkolum, og
hitamikil. Vissu stöku menn reyndar
áður, að þarna var einhver kolategund,
er bienna mátti og höfðu reynt það, en
héldu að það væri surtarbrandur. Var
svo Mr. Black bent á að skoða stað
þennan. Lízt honum vel á kol þessi
og gefur í skyn, að þar muni jafnvel
fleira finnast, er sé enn dýrmætara, en
þessi kolategund. Hraðaði hann ferð
sinni hingað aftur til bæjarins og sigl-
ir n.eð Ceres til útlanda í dag til að fá
mann til að rannsaka þetta enn nán-
ar, og segja álit sitt um, hvort svara.
muni kostnaði að vinna námu þessa.
Hagar þar svo til, að komast má að
kunnugra manna sögn, á sexmannafari
alla leið frá sjó upp eftir Hvítá og
Norðurá upp að Stafholtskastala, og er
hyldýpi þar i ánni undan kastalanum.
Mr. Black kom aðallega hingað til að
leita að járni og kopar í Rauðanesi og
víðar í Borgarfirði, en faun litið af
þeim málmtegundum þar.
Mannalát. Hinn 24. f. m. andað-
ist Eyjólfur Jóhannsson kaupmaður í
Flatey á Breiðafirði, sonarsonur Eyjólfs
Einarssonar dannebrogsmanns í Svefn-
eyjum, 48 ára gamall.
Hinn 2. f. m. andaðist Guðinundur
Bárðarson bóndi á Eyri i Seyðisfirði
vestra, áttræður að aldri.
Eftir Fjallkonunni.
Reykjavík, 2. Maí 1900.
Rangárvallasýslu, 1. Apríl.
\ etur þessi hefir verið með þeim
allrabeztu sem komið hefir á þessari
öld. Siðan með Febr. valia sést snjór
á jörðu, oftar stillur og logn. Kæla
með norðan stormi í kringum 14. Febr.
og aftur í kringum 18. Marz.—Fénað-
aðarhöld ágæt, og víðast verða hey-
firningar að góðum mun. — Heilsufar
raanna hefir verið almennt gott, svo
vor ötuli læknir hefir átt fremur venju
hægt i vetur.
(Niðurl, á 4. bls.).