Heimskringla - 16.08.1900, Blaðsíða 2

Heimskringla - 16.08.1900, Blaðsíða 2
HBIMSKKÍNGLA 16. AGUST 1900. bJ PUBLISHBD BY The Heimskriagla News 4 Publishing Co. Verð blaðsins í Canada og Bandar, Sl.50 um árið (fyrirfram borp;að). Sent til í-dands (fyrirfram borgað af kaupenle um 'olaðsins bér) $1.00. Peningar sendist i P. O. Money Order flegistered Letter eða Express Money Order. Bankaávísani%á. aðra banka en i Winnipeg að eins teknar með afföllum R. L. UaldwinKon, Kditor Offlce : 547 Main Street. p.o. BOX 305- Blaðaskifti. Sfi regla er algeng hér í Ame- ríka að dagblöð, vikublöð og tima- rit skifta3t á blöðum hvert við ann- að. Ekki er neitt tillit tekið til þess, þótt annað komi fit jafnvel tvisvar á dag, en hitt sé að eins vikublað eða mánaðarrit. Svoleiðis smámuna- skapur kemur þar ekki til greina Og þó blöðin séu ekki á sama tungu máli, t. d. ensk blöð skiftast á við íslenzk blöð og eins norsk, dönsk og sænsk. Auðvitað skilja ekki þeir þeir sem vinna við ensk blöð hér yfirleitt eitt orð í íslanzku. en það er hið sama. Þau skifta samt blöð- um, og telja það alls ekki eftír, enda þó þau sum þurfi að hafa dá- lítinu ko3tnað við þau skifti, svo sem burðargjald m. m. Eins og flestir vita skiftast blöðin á í póli- tisku fylgi hér, og ausa eldi og ein meiru hvort á annað og virðast hafa dauðlegt hatur hvert á öðru, en þrátt fyrir það skiftast þau blöðum á.Já, svona gengur það á milli blað- anna í þessu landi. En hvern’.g ganga skiftin á millum Heims- kringiu og blaðanna á Islandi ? Ja, það er nfi saga að segja þar af, Heimskringla heflr verið send til flestra blaða á íslandi nfi stöðugt í seinni tíð, í þeim tilgangi, að þau skiftust blöðum á við hana. Þetta gekk dável síðasta sumar og framan af síðasta vetri, en þá fór að fækka um komu austanblaðanna á skrif- stofu Hkr. f fyrrasumar kom ísa- fold annað veifið, en nfi um síðustu 10 mánuði heflr hfin ekki gert vart við sig á skrifstofu Heims- kringlu. Heimskringla er stöð- ugt send til ísafoldar. Ejallkonan sést hér við og við, en ekki reglu- iega. Bjarki og Austri koma all oft, þó eru brigðul skilin á Austra. Stefnir kemur alltítt; Eir hefir sést tvisvar, og síðan ekki; Þjóðólfur kemur reglulega og er eina blaðið sem Heimskringla fær með skilum frá íslandi.. Vesturheinnir. Ræða flutt á íslendingadeginum í Winnipeg 2. Ágúst 1900, af John J Samson. Herra forseti, háttvirtu tilheyrendur. Fyrir tilmæli forstöðunefndar j þessa hátíðahalds hér í dag, kem ég fram á ræðupallinn með það hlut- verk, að tala hér í dag á þjóðmáli þessa lands, sem er umtalsefni mitt —landsins, sem vér tilheyrum og sem vér höfum helgað framtíð vora. Það er svo erfitt fyrir okkur ís lenzku unghngana, sem höfum alist upp við hinn nærandi barm þessar hérlendu þjóðar og lært tungumál hennar og drukkið í okkur hug- myndir hennar, að gera Ijósar hug- sjónir vorar á máli, sem vér höfnm aldrei verulega lært, . og þess vegna hófum ófullkomna þekkingu á. En ég veit að á þessum degi, Þjóðminn ingardegi okkar íslendinga, er ekk ert tungumál eins tilhlýðilegt, og eius kært okkur öllum, eins og ís- lenzkan. Þetta hljómfagra, sögu- ríka móðurmál vort, sem ber með sér svo margar ástríkar og viðkvæm ar endurminningar æskustöðva vorra, þetta ódauðlega mál sögunn- ar, sem sí og æ minna o3s á litlu, klettóttu, hafgirtu eyna norður und ir ísskautinu, þar sem að hinar drynjandi brimöldur hafsins syngja um hina fornu frægð íslenzku þjóð- arinnar og þar sem hfin leítast við af veikum mætti að næra börn sín víð sinn kalda, hrjóstuga, en þó bjarta og tignarlega barm. f dag finnum vér svo glögt, að vér erum tví-kiftir, bæði fslendingar og Ame- ríkumenn, og höfum tvennar skyld ur að rækja. Sem íslendingar eig- um vér að muna, geyma og gleyma. Muna og geyma það sem er gott og göfugt í þjóðerni voru, en gleyma hinu, kasta því í burtu. Sem Ame- ríkumenn eiguu vér að læra að starfa, læra tungumál og siðvenjur þessa lands, bergja af uppsprettu lind mentnnar þess, starfa að fram- förum þess. Vér erum þjóðerni voru, hróðugir af því að vér erum íslendingar. Látum oss unga, sterka manns”. Hvergi skin vonarstjarnan, þetta leiðarljós lífs- ins, eins skært, hvergi bíður eins mikil auðlegð eftir þeim, sem gerir sig hennar verðugan, ein3 og í þessu landi. Hér er starfsefni mans ins ótakmarkað. Hér standa opin fyrir manninum allir hinir mörgu og fjölbreyttu -atvinnuvegir hins mentaða heims, og hér geta allir þeir sem vilja gera sig þess -verð- uga fengið gott og þýðingarmikið starf. Hór bíða enn þá milíónir ekra af frjósömu landi óhreifðar af manna höndum, sem má yrkja og láta gefa ríkulega uppskeru til fram færis þfisundum manna. Allir menn hafa hér jöfn réttindi, jafnt tækifæri í baráttu sinni fyrir tilverunni. I þessu landi er maðurinn virtur fyrir það sem hann s j á 1 f u r er, það sem hann hefir starfað, þau verk sem hann hefir unnið, — mældur á mælikvarða síns eigin verðugleika. Hér krjfipa menn ekki á kné fyrir sálarlausum.samvizkulausum maura- pfikum, sem hafa eytt beztu dögnm lífs síns í kfigun og okrun, og þann- ig eitrað böl og bágindi mannfélags- ins. Menn eru farnir að viðurkenna að jafnvel hinn almáttu'gi dollar getur ekki þrykt göfug einkenni á líferni þess manns, sein ekki heflr sjálfur neitt göfugt til að bera. Ame- ríka er, eins og Emerson segir í ‘Tækifæranna landi’ ,hér getur hver elnstaklingur órðið göfugur máttar- stólpi í framfara baráttun þjóðar- innar. Það má gjarnan segja að Vest- urheimur sé hið fyrirheitna land nútímans, þangað hafa safnast menn af öllum þjóðflokkum til að bæta hag sinn, þangað hefir ástin á frelsi og frama vísað þeim leið yflr öll hin voldugu veraldarhöf. Við fund Vmeríku roðaði fyrir frjálsari og bjartari degi á söguhimni veraldar innar. Rétt þegar mennirnir voru að vakna af hinum dimma hjátrfiar fulla dvala-drunga, sem eiukendi miðaldirnar,—þetta myrkra tímabil stoltir af | sögunnar—þegar harðstjórar, kfigun og fávizka riktu alstaðar og yflr öllu, þegar það var glæpur að elska milli hennar og hinna fornu átthaga hennar. Eftir því sem tíminn leið og vestar dró, komst mentunin hærra og hærra stig, varð betri og göfugri gagnvart einstaklingnuin og réttindum hans. Hér, já, hér Vesturheirui hefir hön náð sínu hæsta stigi, nfi. Mikil hefir verið hin gríska mentun, hin slavneska menliun, hin engil-saxneska menturn en meiri verður hin ameríkanska mentun. Engil-saxneska mentunin hefir kent manninum að verja sín eigin réttindi, ameríkanska mentun in kennir honum að virða og viður kenna réttindi sambræðra sinna jöfti sínum. Ameríkanska mentunin kennir manninum að hið göfugasta takmark lífsins er að verja lífskröft um sínum til að bæta kjör þeirra sem eru bágstaddir, frelsa þá sem kúgaðir eru, að gera hag mannanna betri með þvi að lifa og starfa fyrir þá. Mentastofnanir þessa lands eru á háu og fullkomnu stigi. Alþýðu skólar og háskólar þess gefa hverj um sem vill tækifæri til að svala mentafýsn sinni. Foreldrarnir við urkenna það sem helgustu skyldu sína að veita börnum sínum alla þá mentun, sem þau þurfa að öðlast til þess að geta orðið sannir meðiimir I mannfélaginu Þjóðin viðurkenn ir að framtíðarvonir hennar séu fólgnar í mentun og ættjarðarást barna hennar. því kappkosta að auka sóma og álit sannleikann, að rannsaka og fram þjóðflokks vors raeð því að vera | fYIg'ja- dýrðlegustu hvötum skyn og of- góðir og uppbyggilegir, nemandi og serainnar, þegar allir andlegir starfandi borgarar í þessu landi, er vér höfum helgað framtíðar vonir vorar. Vér ætlum ekki að bera það fram, að blaða útgefendurnir sendi ekki. neimskringlu blöð sín réglu- lega af stað heiman að, en hinu vildum vér lýsa yflr^að blöðin koma ekki til skila nema eins og hér er skýrt frá. Vór getum ekki skilið að nein af austanhafs blöðunum sé með eða móti pólitiskri stefnu Hkr. hér í Crnada, svo hfin gjaldi þess hji þeim og enda þó svo. væri, þá mundu þau enga síður skiftast á b'öðum við hana, að hérlendri blaða vísu . Vér viljum gjarnan vita sem mest og sem réttast um fréttir og þjóðmál á íslandi, og þar eð hvort- tveggja er verkefni blaðanna, þá vildum vér mjög gjarnan sjá og lesa þau í samhengi. Vér óskum því eftir að blöðin á ísfandi láti oss vita ef þau fá ekki Heimskringlu, og hvernig muni standa á því, að blöð frá þeim mæta þessura vanskilum á leiðinní hingað. Mætti þá vera að vér í samfélagi gætum lagað blaða- sendingarnar svo, að við mætti una. Vér vonum að blaða útgefendur á íslandi veiti þessum tilmælum vor- um gaum, sem alira fyrst, Að vísu gæti Heimskringla náð á annan hátt í blöðin, en með skiftum, en óvíst er að sfi aðferð sé austanblöðunum nokkuð happadrýgri. Vér tölum svo ekki meira um þetta mál að s'.nni, en vonumst eftir að fá að sjá blöðin af íslandi sem oftast, — og þau séu góð og gagnleg blöð, og öll- um íslejndingum til hsmingju og sóma. Ég á að tala í dag um Vestur- heim, þessa frægu vestrænu heims álfu, sem að skáldin hafa ort sín feg- urstu Ijóð um, þetta volduga og risa vaxna Iand, sem nær frá hinu kalda íshafi norðurheimsskautsins og langt suður fyrir suðræna hitabeltið eða miðjarðarlínunnar og sem breiðir sig frá hinu ölduþrungna Atlants- hafi og að fótskör hins breiða og fagra Kyrrahafs. Þetta náttúru fagra og frjósama land, þar sem himingnæfandi fjöll með ómælanleg um otæmandi auð af gulli og öðrum dýrmætum málmum teigja tinda sína og skalla upp í skýjageiminn og þar sem eimlestin þýtur ineð geysi hraða yfir víðlendar, frjósam ar sléttur, þaktar ökrum og sáðlönd- um,sem árlega framleiða matvælifyr veraldlegir framfaramenn voru sóttir, píndir og kvaldir, dró hin máttuga hendi tímans til hliðar þekkingarleysistjaldið, sem huldi til veru þessa lands. Og hingað leit uðu menn og hér fundu þeir frelsi og réttindi fyrir alla. Eins og fornöld, að mentun Grikklands breiddist fit um fjarliggjandi lönd eins útbreiddist frelsi og jafnréttis hugmynd þessa lands um allan hinn gamla heim, og hvatti menn hver vetna til nýrra framfara, nýrrar at orku í frelsissbaráttu sinni. Það var barátta frumbyggja þessa lands fyrir þeim sannleika, að allir menn væru jafnir og ættu að njóta sömu réttinda, og þessi fræga kenning sigraði og gerði hina ameríkönsku þjóð, að fyrirmynd hins mentaða heims. Menn hafa komið hingað í þessa álfu hnugnir, með sorgblandn- ir milíónir manna í'tuga og hundr-1 ar endurminningar um hinn liðna aða tali, landið þar sem að sólar- tíma; með sárri heimþrá til fóstur- geisiarnii í steypiflóði spegla sig í jarðarinnar, þar sem þeir kvöddu liinu spegilfágaða, tæra yfirborði | aískustöðvar sínar, vini og vanda- stór>atnanna, og þar sem hin hníg andi kvöldsól kastar hinstu kvöld- geislum sínum á skrfiðgrænar grund ir og á fagrar skógarmerkur og fögur engi. Hjarta vort titrar af gleði og ánægju og oss vex svell- andi móður og manndáð þegar vér horfum yfir þetta fránhýra land, og nefnum það þessu helga nafni — fósturjörð. Hér hafið þið öll starfað og strit að lengri eða skemri tíma, notið gleði lífsius og bergt á' sorgarbikar þess, séð gleðisól þess skína bjart og fagurt, og líka séð hin dimmu sorg- arél þess. Hingað leituðu þér að þessari framtíð og tækifærum, frá hinni fyrverandi fósturjörð ykkar og hér hafið þér numið ykkur heimili fyrir ykkur og börn ykkar, og hafið hér bygt skólanfis til að menta ungu menn og séð með tárvotum augum ættland sitt hníga í djfip hafsins, en þeir hafa komið með göfugu áformi, með einlægri von um framtíð sína í þessu landi. Og oft heflr von þeirra rætzt miklu betur en þeir hafa bú- ist við. Framtíðin hefir orðið miklu bjartari en þeir gerðu sér hugmynd um. Þeir hafa lært að elska þetta land, þessa nýju, göfugu fósturjörð sína, lært að verja lífskjörum sínum til að gera sig sem bezt hæfa til að taka góðan og þýðingarmikin þátt í þjóðlífinu hér, lært að meta kosti þá sem hfin bíður þeim, og að blessa þann dag sem þeir stigu fótum á hinar fögru farsælu strendur Vest- urheims. Vesturheimur er mentaland. Hér í þessu laridi hefir mentunin náð hærra og þýðingar meira stigi fyrir kynslóðina, kyrkjur til að tilbiðja I einstaklinginn en í nokkru öðru skapara ykkar, og grafreiti, þar sem landi. Fyrir sex þfisund árum síð- hvíla hinir framliðnu ástvinir ykkar an byrjaði mentun að útbreiðast frá —þeir sem þér haflð elskað og mist og unnið líísstarfið með. Vesturheimur er eins og eitt ís- Asíu—vöggu mannkynsins. I gegn um þenna óteljandi árafjölda hefir hfin stöðugt haldið áfram gangi sín- lenzka skáldið hefir svo heppilega uin í vesturátt, þar til hún er komin að orði komist: “vonarland hins að ströndum hafsins, sem hvílir Hvergi er ættjarðarástin, þetta göfuga einkenni nfitímans, eins heit og einlæg eins og í þessu landi Ættjarðarástin er sterkasta lífsafl þjóðarinnar. Anhennar er þjóðlíf- ið dautt og doíið. Öli mein þjóð lífsins læknast, ef ættjarðarást borg ara þess er nógu göfug, nógu sjálfs afneitandi. Hér læra börnin þegar í æsku að elska fósturjörð sfna, að helga henni framtíðarstarf sitt og ef hfin krefst þess að devja fyrir hana, offra lífl sínu á hinu heilaga altari hennar. Islendingar! Látum oss læra að elska þetta land, sem hefir tekið 03s, framandi fitlenndinga, að sínum hjfikrunar barmi og annast oss eins heitt og ástfiðlega, eins- og móðirin annast börnin sín. Og þó að þér kanské geymið í hjarta yðar ást til hinnar gömlu fósturjarðar yð- ar, eins og maður geymir fölnuð og visin blóm til minningar um ein- hvern horflnn ástvin, þá gleymið því ekki, að hin göfugasta ást, hin- ar helgustu skyldur ykkar tilheyra þessu landi. Látum oss starfa að því með alfið, að hinir mörgu kostir þess fari fjölgándi, og hinir fáu lest- þess fækkandi. Látum 03S segja með skáldiuu ; ‘Vér ætíð skulum af unna þér hjarta, sem oss hefir senda vonarstjörnu bjarta, er fögru ljósi á farbraut vora stráir og frægðar gengi niðjúm vorum spáir”. Land þetta er auðugt af ætt- jarðarást og inentun sona sinna og dætra, og þarf ekki að kvíða hinum komandi tíma. Nítjánda öldih er frægsemökl vísinda og uppgötv. ana. Draumar spekinga liinna liðnu alda hafa rætst á þessari öld. Vísindamenn þessarar aldar bafa rannsakað hin tröllauknu og dular- fullu öfl náttúrunnar og tamið þau og gert þau þjónustusama anda eftir vild mannsins. Maðurinn er ekki lengur þekkingarlaus þræll náttúr- unnar, heldur herra hennar. í fleit- um greinum vísinda og uppgö tv- ana stendur hin ameríkanska þjóð í broddi fylkingar. Að telja upp- götvanir þær sem Ameríkúmenn hafa gert á þessari öld, væri álíka eins og að skrifa orðabók: Stór- vægilegar og áhrifamiklar uppfynd- ingar þessa lands má telja í tuga- tali. Þær minn í þúsunda tali, Mennirnir Whitney, Iíowe, Morse og Edison eru að eins fáir af þeim uppfyndningamönnum þessa lands, sem hafa gert nöfn sín ódauðleg í sögu komandi alda. Amertka heflr framleitt marga hina göfugustu og ágætustu nienn heimsins. Skáld þessa lands hafa orkt mörg hin fegurstu Ijóð, sem hafa lirifið huga mannsins. Stjórn- fræðingar þess hafa stofnsett og full- komnað það bezta stjórnarfyi irkomu lag, sein heimurinn hefir nokkurn tíma þekt. Undir hinum rauða, víta og bláa gunnfána þessa lands ríkir frelsi og jafnréttindi. Mann- vinir þessa lands hafa eytt stórfé tíl þess að bæta kjör hinna bágstöddu og nauðlíðandi. Það þarf ekki að nefna nöfn þessara manna hér í dag; þið hafið öll lesið um þá og saga þeirra hefir haft góð og betrandi á- hrif á hugarfar og lífsstefnu ykkar. Hún hefir hvatt ykkur áfram til göfugra Hfsstarfa—gefið ykkur nýtt afl og nýja von í baráttu lífsins. Hver er framtíð þessa lands ? Þegarað hin allsveitandi hendi tím- ans hefir dregið til hliðar tjaldið, er hylur viðburði hins ókomna tíma, hvert mun þá verða ástand þessa lands ? Hver mun verða hagur barna þess ? Vér reynum árang- urslaust að^skygnast inn í hið hulda djúp hins komandi tima. Vér get- um að eins gert okkur grein fyrir framtíðinni, með því að dæma eftir reynslu hins liðna tíma. Og vér vonum og trfium því að framtíð þessa lands verði eins broshýr og björt, eins dýrðleg, eins og hið um- liðna hefir verið, söguríkt og afkasta mikið. Margan fagran dýrgrip, mörg ríkuleg gæði mun framtíðin geyma í skauti sínu handa sonum og dætrum Vesturheims. Mentasól hinnar 19. aldar, þessa fræga tímabils mentunar og fram- fara, er að setjast á bak við fjöll tímans, og vér sjáum roða fyrir nýju tímabili, 20. öldinni, * á sögu- himni veraldarinnar. Vér stöndnm á gatnamótum tímans og leitumst við að lesa tákn og ráða rfinir hans. I hinum fagra kveldbjarma hinnar hnígandi sólar sjáum vör jarteikn fyrir því, að annað enn þá æðra göfugra og bjartara tímabil sé í nánd fyrir þessa þjóð, og fyrir allar þjóðir. Tíminn gengur hina stöðugu hringrás sína. Hvert augnablik, hver stund sneiðir af hinum hulda ókomna tíma og bætir við hinn ó- afturkallanlega liðna tíma. Einn ættleggur Jiemur og annar fer. í dag sjáum vér barnið saklaust og á- nægt, á morgun manninn í blórna lífsins, hinn daginn öldunginn, grá- hærðan og beygðan af byrði lífs- ins; og ef vér horfum að eins eitt augnablik lengur, sjáum vér gröfina opnast og liann hníga í hana. Mað urinn deyr, en minning hans lifir. Þjóðirnar hafa, ein eftir aðra, liðið undir lok, en saga þeirra hefir verið skráð. Jlegi sól hinna komandi alda varpa sínum vermandi geislum á hina ameríkönsku þjóð, er fremst stendur í alsherjar baráttunni fyrir frelsi og framför, og á Vesturheimi sem landi, nægtar og farsældar, Megi frægðarsaga þessa lands geym ast í gegnum aldir hins xomandi tíma, dregin með sannleikans roða og litum á hin frángyltu söguspjöld Vesturheims. Park River-náman. Blaðið Park River Gazette, dags 27. Jfilí síðastl., segir, að gull- og koparnáma sfi f Idaho ríkinu, sem er eign Park lliver námafélagsins, og sem margir íslendingar eiga hluti í, sýni nú öll einkenni svo mikilla auð- æfa, að félagsstjórnin álíti nauðsyn- legt að fá nýjar og kostbærar vinnu vélar til þess að vinna málminn úr grjótinu, sem er sjáanlega miklu rrieiri en inertn í fyrstu gerðu sér nokkrar vonir um að verða inundi, Blaðið segir tneðal annars, að náma þessi viiðist , liafa ótakmarkaða ináltngnægð, og eftir því sem leugra kotni itin í hana, eftir því verði inálmgrjótið auðugra. Svo er mikið málmgrjót í henni, að félags- stjórnin er í undirbfiningi með að setja málmbræðslustofnun á land- eign sina, sem á að kosta um eða yfir $100,000. Félagsstjórnin álítur að þetta borgi sig betur, en að aka málmgrjótinu með járnbraut til ann- ara málinbræðslustofnana. Ýmsir menn hafa boðist til að leggja til upphæðir til fyrirtækisins, sem nemi frá $5000—$10,000 hver. í þeirri sannfæringu, að þessi náma sé rneð þeim allra auðugustu í öllu Idaho- ríki, og pámafræðingar telja slíka stofnun bezt setta einmitt við Trestle lækinn. Það er því auðskiiið að hér er um ríka n tmuað ræða, því ann- ars gæti ekki verið tilhugsandi að leggja svo mikið í kostnaðinn. Aðal- málmæðin er 9 feta breið, þar sem nú er verið að vinna, og talið víst, að hfin geti orðið 20 feta breið þeg- ar innar dregur. Eins og nfi stend- 565 «g 567 IHalii Str. Næstu dyr fyrir sunnan Brunswick. Fremstir allra Skosala. Vér höfum féngið feikna byrgð- ir af karla og kvenna skófatn- aði frá einu af þeim allra beztu skógerðarmönnum í Quebee- fylki. Þessar vörur eru sendar hingað til að seljast strax og þær verða að seljast tafarlaust fyrir peninga. A meðan sala þessi várir um vér: bjóð- 1000 pör af karlmanna þreskingar- skóm fyrir 85c hvert par; 500pöraf sterkum karlmannaskóm , fyrir 85c.; 250 pör af karlmanna “Grau”-leður- skóm fyrir 95c. parið; 700 pör af ágætum karlmanna Ieður skóm, til jafnra nota í bæjum og úti á Iandi fyrir $1,10; 1000 pör af karlmanna skóm tvö- földum sólum, nýðsterka $1,35; 250 pör kvenn “Dongola” skóm, reimaða og tv’hnepta, á 85c.; iMunið það að þessar vörur selj- ast allar á fáum dögum. Vér höfum skipun um að selja vör- urnar tafarlaust. Takið eftir\ptaðnum Red Trading Stamps. Gefnir fyrir allar borganir. Takið vel eftir staðnum, næstu dyr fyrir sunnan Brunswick Hotel. 505 og 567 Main St. Cor. Rupert St.

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.