Heimskringla - 03.01.1901, Qupperneq 2

HKIM8K.KINULA 3. JANÚAB 1901.
PUBwISHBD BY
The Heiœskriagla News & Publishing Co.
Verd blaðsins í Canada og Bandar. $1.50
um Arið (fyrirfram borgað). Sent til
íslands (fyrirfram borgað af kaupenle
um blaðsins hér) $1.00.
Peningar sendist f P. O. Money Order
Begistered Letter eða Express Money
Order. Bankaávísanir á aðra banka en i
Winnipeg að eins teknar með afföllum
K. Vi. RnldwinHon,
Editor & Manager.
Office . 547 Main Street.
P.O. BOX 305.
Hvaðan koma ^jöldin?
Ný þjiið er í fæðinga. Hfin er
tfkvæmi þeirrar móður, sem endað
heffr æfiskeið sitt með hinni deyj-
andi nítjindu ðld. Þaðer Búa-þjóð
in í Snður-Afríko, Hún hefir staðið
fðst í straumi tímans um margpa tugi
ára, og farnast vel búskapurinn í
Transvaal. En hún var sömu !ögr.
um háð, eins og alt annað, í þessum
fallvalta heimi, að eftir fulla fiam
för kom afturför og hnignun. nnign-
un þessi lá í ofmetnaði; lá í trúnni á
mátt og meg’in, samfara sérplæg’ni
forvíjrismanna hennar, send drógru
til 8Ín þann auð—arðinn af e fiði
landsmanna—sem átt hefði með réttu
aðg-angatil uppf æðslu þjóðarinnar
Og annara gagnlegrra fyrirtækja í
landinn. Það var þráin til að etja
afls við sér voldugii þjóð—heuneins
voldugustu þjóð, sem varð Búuin að
falli og eyðilatrði þá sem 6érstakan
þjóðflokk. Því það munóhætt mega
fullyrða að við endalok núverandi
ófriðar við B eta þá liði Búar undir
lok sem sérstök þjóð, og að 6 rúst.
um hinnar föllnu þjóðar rísi upp
ðnnur voldugri og mentaðri, þó
tæpast hraustari, þjóð. Sú þjóð inun
myndast á líkan hátt og Bandaríkin
mynduðust, og eins og þau verður
þar lýðveldisstjórn um næstu alda-
mót. Þó það geti ekki orðið að svo
»töddu, eða svo lengi sem þjóðin er
á fyrstu st.igum myndunar og hefir
ekkt náð þjiíðlegam þroska. Þetta
er skoðun ýrasra stjórnmálamanna f
Evrópu og Ameríku. Það er skoð-
að sem eðlileg og óhjákvæmileg af-
leiðing af vaxandi menningu og
frelsLþrá mannkynsins að hver sér-
stök þjóð f heiminum ráði sér sjálf og
lúti ekki yfirráðum annara utanað-
komandi þjóða, og að þjóð sú sem
nú er f fæðingu undir fána Breta í
Transvaal, fylgi með straumi tínians
og taki á sig gerfi sjálfstæðis og
sjálfsönnunar þá er tímar líða—Það
efar enginn.
Umhyggja hinna brezku stjórn-
málamanna fyrir velfarnan þegna
Sinna þar syðra í Afríku er auðsæ af
þeim skoðanum sem ýmsir þeirra
hafa þegar látið f Ijós, að því er
snertir stjói narleg afskifti af lands-
álfu þessari. Hugsun þeirra er eng-
anvegin sú að kúga landslýðinn með
harðstjórnarlögum og ránsköttum,
heldur að eins að hafa föðurlega til-
yón með fólkinu þar til sá tími kem-
ur að þjóðin nær þroska og kýs af
eigin hvötum að yfirgefa foreldra-
húsin—að losast undan yfirráðum
B eta. En fyrsta og efsta spursmál-
ið er um: “Hvaðan koma gjöldin”?
Hvernig fá Bietar náð upp þeim
kostnaði, sem þeir hafa orðið að þola
f sambandi viðöfriðinn þar syðra án
þess að ofþyngja í nokkru íbúum
Afriku eða þeim sem hafast við í
heimalandinu.
Bretar eru auðug þjóð og þola
▼íst að tapa alveg þeim hundrað
milliónum punda sem ófrið-
urinn í Suður-Afrfku hefir kostað þá,
en á hinn bóginn er þeim lítt láandi
þótt þeir kjósi heldur að fá hann
borgaðan, ef það getur orðið með
góðu móti og það þvf freraur
sem þeir hafa það á valdi sínu að
innheimta gjöldin nálega á hvern
þann hátt sem þeim sýnist við eiga.
Það er ðllum ljóst að Suður-
Afríka er svo auðugt land að það
þolir vel að borga vöxtu af þessum
hundrað millíónum punda og um
leið að leggja fyrir sjóð til þcs, að
mæta afborgunum af aðal-upphæð-
inni, og losast við allar skuldir, segj-
um A 50 ára tfmab'li, ncr það þótt
ekki Hytji aðrir inn í latdið en þeir
sem nú eru þar fyrir. En svo
innn era óhætt að ætln «ð þegar
fullsomin friður er kouiinn á, og
þjóðin er komin f kyrð og tekin til
að efla atvinnuvegi landsins, þá
muni innflutningur í landið verða
hi fin frá öllum álfum heimsins, og
hundruð þúsunda, ef ekki milliónir,
hraustra og mentaðra borgara setj-
ast þar að innan fárra áratuga, og
gjaldþol lundsins anka«t að. sama
skapi.
Fyrst er ætlað að brennivíns-
og gimsteinaskattar verði Iagðir á
landið- Það er nú árlega innflutt og
búið til í Cape hjílendunni nálega
h ilfönnur millión gallona af brenni-
vfni, sem enginn tollur er lagður á.
Væri, $2.50 tollur lagður á hvert
gallon, þá fengist þar næg upphæð
til að borga Bretura \exti af 25 mill.
punda, en það er eiun fjórði af allri
herskuldinni.
Gimsteinar hafa jafnan verið
viðurkendir að vera skraut og mun
aður eða sælgætisvara, en þriggja
mill. punda virði af þeim er árlega
flutt út úr Cape hjálendunni tollfrítt.
Þar mætti leggja á skatt sem nægði
til þess að borga vexti af 12 til 15
rnill. punda af herskuldinni.
Peningasláttustofnanir eru til í
Suður-Afrfku, bæði í Cape hjálend
unni og f Tran3vaal, og það er ætlað
að ágóðinn af peningasláttu f silf'i
þar í landi sé sem næst 12 Shillingc
á hverjum 20 Shillings, þess utan
græðir landið rfflega upph.uð árlcga
á seðlaútgáfu sinni. Skyldu nú
Bretar leggja skatt á ágóðann al
peningagerð landsins, þá er þar
fengin nægileg upphæð til vaxta-
greiðslu af miklum hluta af ailri her
kostnaðarskuldinni án þess að leggja
nokkur höft á atvinnuvegi Iandsins.
Þar að auki er Bretum innan-
handar að leggja skatt áeftirtekju úr
námunum þar syðra. Það er talið að
þar 8éu að minsta kosti 40 auðugar
námur, sem gefl hluthöfum þeirra S
hreinan ágóða á hverju ári rúmlega
5 mill. punda. Þar mætti leggja á
skattr sem borgaði vöxtu af 10 mil.
punda, án þess að skerða atvfnnu-
vegina eða læ^ka laun verkalýðsins.
Allir þessir 6kattar mundu
nægja til þess að borga 4% vexti af
herkostnaði B eta í Suður-Afríku, og
þóeruótaldir allir inn- og útflutn-
ingstollar af almennum nauðsjþija
vörum sem að sjálfsögðu hljóta að
nema stórri og sívaxandi npphæð,
eítir því sem fólki fjðlgar í landinu
og atvinnu- og framleiðsluvegir auk-
ast og eflast,
Önnur st.ír inntektagrein fyrir
Bre^p. liggur í þeim sparnaði á kol-
um sem vinst við það að Bretar fái
öll umrá yfir Delagoa fióanum, og
það hafa þeir nú þegar fengið með
samnint.i við Portugal. Þaðertalið
að með þvf að flytja vörur til Suður-
Afríku og lenda þeim við einhverja
höfu í þessum flóa, þá sparist 1 ton
af kolura á hverri ton af vörum sem
þannigeru fluttar í samanburði við
flutning þeirra vflr Natal-héraðið eða
gegnum Cape-hjálenduna inn f Trans-
vaal héraðið. í þessu liggur feikna-
gróði fyrir Breta. Með því að gcra
Delagoa flóann að aðal hafnstað fyrir
innflutning varnings frá Bretlandí og
með þvf að ræsa fram votlendið sem
liggur umhverfls fióann og inn f
Transvaal héraðið þá má auka land-
verð og allan iðnað hundrað eða
jafnvel þúsundfalt við það sem nú er,
og tekjur stjórnarinnar af þeim
löndum að sama skapi.
Það er enn þá einn ótalinn
mannflokkur í Suður-Afríku, sem
vel gæti við það staðið að leggja
skerf til lúkningar á herkostnaðar-
skuldinni við Breta. Það eru hinir
svo nefndu íjölkvænis Kaffirar.
Þessi þjóðflokkur er enn þá í hálf-
viltu ástandi og Iifir ofboð tilkomu-
litlulífi, en er þó vel að efnum bú
inn. Kaffirinn Ieggur ekki efni sín
f gullstáss, gimsteina eða aðra
skrautmuni sem mikið verðmæti
liggur í. En í stað þess mikla þeir
sig með fjölkvæni, og þykir sá ekki
fullgildur borgari sem ekki á að
rninsta kosti þrjár konur og þaðan
af ffeiri, eftir því sera efnin leyfa, og
eiga sumir alt að tveim tugum
kveuna. Slikir menn liggja í leti
og iðjuleysi, cn láta konur sínar
annast um öll heimihsföng ásamt
uppeldi barnanna, en taka sjálflr
umráð yfir gróðanum af starfsemi
kvenna sinna og afuiðum landiins.
Það ræðurað líkum að það séu fjöl-
mennar fjölskyldur í landi þessu, og
að þegar börnin í tugatali komast til
fullorðinsáranna þá sé stór hagnað-
ur fyrir bændurna að svo miklu
vinnuafli. Nú þétt það væri að
sjálfsögðu mjög æikilegt að geta af
máð með lögum tjölkvæni þar í landi
þá er talið víst að hver tilraun sem
gerð kynni að verða í þá átt, mundi
tafailaust orsaka uppreist þar í
landinn, og með þvf að ltaffir-þjóð
flokkui inn er afar fjölmennur —- svo
skiftir milliónum — þá munu Bretar
ófúsir að reita þá um of til reiði að
svo stðddn. Þess vegna heflr því
verið hreift að hollast verði að líða
fólki þessu að halda siðvenjum sín-
um enn þá um nokkra tugiára, nieð
an verið sé að menta það og menna,
en leggja fjölkvænisskatt á bænd
urna hlutfalslega við e nahag og
lölu kvenna þeirra, þannig að ein
kona sé skattfrí en að fyrir hvei ja
aðra eða auka konu sé lagður skatt
ur, hækkanði á hverja konu eftir því
sem þær eru fleiri eign eins og hins
sama mans. Það er talið áreiðan-
legt að K ffirar mundu þola það að
nokkur skattur væri á þá lagður í
þessu skyni og að sú upphæð sem
þannig hefðist saman, að frádregn
um innheimtulaunum, mundi hæg-
lega nægja til þess að mynda sjóð til
afborgunar ölluin herkostnaðinum, á
50 árum.
En er og þess að gæta, að með
bygging landsins og efling atvinnu-
veganna þar, gá hlýtur að mynda-it
f Suður Afríku mikil eftirspurn eftir
láns peningum fiá Brezkum auð
mönnum og veiður það stór hagn
aður fyrir Breta.
Það er því sýnilegt að það er
næsta auðvelt að Ieggja nægilega
skatta á Suður Afríku búa til þess að
bæta Bretum að fullu öll peningaleg
útgjðld þeirra við Afríku ófriðiun,
án þess að ofþyngja í nokkru at
vinnuvegum eða efnum landsbúánna,
og án þess að leggja nokkurn skatt á
fbúa Bretlands í þessu skyni.
Enn heflr Bretland eina góða
tryggingu fyrír endurborgun þess-
arar skuldar, þaðeru eignir Trans-
vaalstjórnarinnar Hún á tvo fimtu
hluti í Netherlands járnbrautinni og
4,000 ábýlisjarðir sem hver um sig
er 3,000 ekrur að 6tærð og er það
næsta veiðmikið land, og þess utan
á stjórnin eða Transvaalríkið ýmsar
aðrar stóreignir og hlynnindarétt,
sem hefir verið metinn alt að 80
milliónum punda virði. Með ölliwn
þessum efnum og möguleikum til að
ná nppáföllnum ko-tnaði virðist eng-
inn efl þurfa að leika á því hvaðan
gjöldin geti komið— þau geta komið
frá Suður Afríku og nýja þjóðin sem
upprís og vex með nýju öldinni veið-
ur að standa skil á skulcfunum I
gjalddaga.
Heimska í hæsta veldi.
í 8. bl. Ilkr., sem út kom 29.
nóv. þá bírtist grein með fyrisögn-
inni: “Vfnbannslögin”, og ég segi
þér það satt, rilst góður, að ég vaið
svo reiður þegar ég las hana að ef ég
hefði haft $50 í vasanum til þess að
borga farið frá og til baka á milli
Chieago og Winuipeg, þá hefði ég
skroppið norður, að eins til þess að
skammaþig fyrir að birta aðra eins
hauga vitleysu í blaði þinu, athuga-
semdalaust, eins og síðasta pai tinn
af þeirri grein. Það er um Hudson-
flóafélagið. Greinaipaiturinn hljóð-
ar-svo: “Aðaláherzlan mun þó verða
lögð á það, að með samningum
þeim milli Canadastjórnar og Hudson-
flóafélagsins, sem gerðir voru þegar
félagið seldi rikinu alt það land, sem
nú myndar Manitoba-fylkið, þá
voru félaginu veift óskert verzlunar-
réttindi í þessu landi um aldur og
æfl—eins og það hafði síðan það
varð eigandi landsins og í því ieyfi
falst vínverzlun. Félagið he’dur
því fram, að fylkið hafi ekki vald til
þess að svifta sigþessum rétti sínum.
Nú verða dómstólarnir að skera úr
iví til fullnustu hvort það hefir rétt
fyrir sér í þessu máli. Vinni félag-
ið, þá falla lögin.” —Það er ekki svo
að skilja að ég segi að þú farir
með neina vitleysu í þessu máli, en
mér fanst það vera þér skylt — og
sjálfsagt — sem einum af smiðum
þessara laga, að benda á vitleysu
þessara ranginda og yfirgangs-
scgfja. úr því þú birtir það á annað
borð. Það er ekki nóg af blöðum að
segja að svona sé nú þessi og þessi
stefna. Nei, þau eiga líka að hafa
einhverja sjállstæða skoðun og benda
fólkinn á hana. Eg er enginn lög
fræðingur, en mér dylst það þó ekki
hvað rangt er I þessari röksemda-
leiðslubrennivínsbelgjanna og þjóð-
heillaféndanna. Ilvað Þýðir það að
hafa fullkomið verzlunarfrelsi í einu
landi. Það þýðir ekkert annað en
að hafa heimild til að verzl^ með
alt það sem lögin í því »ama landi á-
kveða að menn megi verzla með, og
ekki einungis það, heldur llka eftir
þeim reglum sem lögin ákveða. Fé-
lagið heflr leyfl fyrir fullkomnu
verzlunarfrelsi um aldur og æfi, en
nndir Iög, sem gefln eru með tilliti
til allrar þjóðarinnar hlýtur það að
beygja sig; ríkið hefði ekki leyft til
að gera samninga f öðrum skilningi;
það væri sama sem að svifta burtu
þingi og stjórn nema að einsatpapp
irnum eða að nafninu. Setjutn s o
að á þeim tíma, sem þessi samning
ur var gerður, hefði verið leyfilegt
að veizla með þræla í Canada, þá
var það eitt af Vcrzlunariéttindum
að félagið mátti verzia með menn.
Er nú nokkur svo blindur að halda
að þing og stjórn samkvæmt vilja og
ósk þjóðarinnar hefði aldrei mátt
breyta þiælasiilulögunum einmitt
fyrir þenna samning, heldur helði
verið sjálfsagt að leyfa mannsai um
aldur og æfi? Maður getur hlegið
sig alveg máttlausan af því að horfa
á félagið hanga á æssu veika hálm
strai. En maðu ■ getur líka bitið á
jaxlinn svo last að tem.urnar brotni
ylirþví að vita fólk glæpast á þessari
Ougu, trúa þessari lygi, gleypa
þe^sa vitltíysn. Og þótt hugir dóm-
aranna kynnu að stjórnast af ein
hverju illu afli til þess að dæma
málið félaginu I vil, þi vita það bæði
guð og menn að þeir dæma rangan
dóm á móti betri vitund, þeir vita
.sj ilfir að þeir eru að gera rangt, að
þeire u að Ijúga.—I einlægui að
segja, þá finst mér sem allar þær
spnrningar, er Manitobasijórnin hef-
ir lagt fyrir dómstólana, séu svo úr
garði gerðar að þær lýsi hállvelgju
Þær eru allar stýlaðar á þann hátt
að spurt er: “Hafði Manitoba
þingið vald?” o. s. frv. í stað-
in fyrir að þær áttu að vera stýlaðar
á þessa leið: “Hafði Manitobaþing-
ið ekki vald?” o. s- frv. Allir
þei, sem skilja rétt mál og óskakt,
skilja að þar er töluverður munur á
og mununnn er þessi, I stað þess að
spurningarnar áttu að hafa það lorm,
bera það uieð séi greinilega, að þær
kæmu frá löggjöfum, sem höfðu sann
læring fyrir að þeir helðu gert rétt,
þá hafa þær það form að vel mætti
halda að þær kæmu frá mótpörtum
og það getur haft töluverða þýðing
fyrir dómstólunnm. Eins og ég get
h'ækt á Laurierstjórnina fyrir öll
hennar svik við bindindismálið og
aldrei fundið nógu svört orð í hennar
garð fyrir það, og eins og ég get virt
Manitoba tjórnina og þakkað henni
tyrir það að h ifa gert vilja þjóðar-
innar, eins get ég líka sagt að þ ð
skuluð hafa skötnm fyrir það hversu
slælega og óviturlega þið hafið farið
að ráði ykkar I þessu spurninga
braski. Stjórnin hafði ekkert við
þessar spurningar að gera. Hún
var búin að samþykkja lögin, ef þau
vorn röng, þá mátti hún vita að þau
naiðu ekki fram að ganga, þótt hún
bjálpaði ekki til að gefa sjálfri sér
á munninn, ef þau voru rétt, þá var
alt vel. Eg tyrir mitt leyti vonast
til að dómararnir dæmi rétt, þótt ég
efist um það. Eg ber traust til þeirra
<>g ef ég nokkru sinni get sagt
orð eða skrifað setningu, sem nokk-
ur tekur eftir, þá skal það vera þeirri
stjórn í vil, sem framfylgir vín
bannslögum af alvörn, en þeirri
stjórn til hins gagnstæða, er heldur
verndarhendi yflr ríkustu uppsprettu
morðiog manndrápa, tjóns og eyði-
leggingar, spillingar og glötunar.
Það er svo deginum Ijósara að ekki
þýðir að draga neina fjöður yflr, að
að það er sama að leyfa með lögum
að selja áfengi hverjum sem liafa vill,
eins og að leyfa með lögum mann-
dráp með þeim ?oflegu(!I) skilyrðum
að það sé gert nógu illa, verið nógu
lengi að þvi. Lögin segja: “Þú
mátt ekki höggva mann eða skjóta,
hengj i eða skera, rota eða brenna,
það er langt of góður dauðdugi, ef þú
ferð svo vel að þvj, þá vetður þú
drepinn sjilfur. En þú mátt lífláta
svo marga sem þúgeturefþú getur
það með eitri og kvelur þá nógu
mikið og nógu lengi og býr svo uin
hnútana að nógu margir aðrir biði
tjón af því líka; ge irðu það, þá
skaltu hljóta virðing að launum”.
Svona eru lögin sem sumir elska og
unna, virða og varðveita í lok 19-
aldarinnar! já, svona eru þau! þetta
er sannleikur sem ég er reiðubúinn
að verja fyrir hve jum og hve mörg-
um sem vera vill, hvort heldur er í
riti eða ræðu.
Vínsölubannið er ekkert smá-
ræðis spursmál; ogsá tími er kominn
að þaðskal verða rætt af alvöru; það
skal verða lýit “undir stólinn” hjá
þeim ranglátu ráðsmönnum, sem
geyma þar skýrtskráðan vilja mikils
meirihluta þeirrar þjóðar, sem þeir
vilja halda í járngreipum kvala og
kúgunar sér til ævarandi ósóma og
vanvirðu. Það skal verða sorfið svo
að þeim, að raddir samvisku kalli
hærra on svo að þeim vetði vært eitt
einasta augnablik fvrr en þeir hafa
go'dið hinn síðasta eyri af blóðpen
ingum þeiin, er þeir hafa látið
brennivínsdjöfuiinn ræna úr hálf
tómum vasa tátækrar alþýðu.
Chicago 22. Des. 1900,
SlG. JúL. JÓHANNXSSOX.
Minnisbl tð frá Parisarsýningunni eftir
Frímann B. Anderson.
(N'ðurlag),
Þatta lykur sý lingunni frá fs
landí; að eius einn mun vil ég minnast
enn á, nefnil. silfurbergið svokallBða.
sem er annað óueftiið, því það erekki
af s'lfrí fremur en flautir. Það et
krystalesóraður kalásteinn. ljómand
gierhöll úr kalki, sem jörð og hirain
hafa stniðaðeftir fyrirsðgn eldguðsi'ts
um langar aldir—þessi steinn fslenzka
bjargið, er ágætast sinnar tegundar i
heimi og mjög mikils metin af e'lis-
fræðingum, srnn nota hann til ýiusra
tihxlda við ljósgeislarannsóknir, þvi
hallinn sker ljósöldtrnar upp i striinla;
pólerisérar ljósið. Eu hvaða gagn h fa
íslendiugar svo af þessum fjársjóð
laudsiiis? Danskur maður hefir öll um
ráð yfir silfurbergi á íslandi. Af þess
um munum, sem kafteinn Brun hefii
séð um að öllu, skyldu flesiír ókunn
Utrir ætla að íslaud stæði skör lægra
en Eskimóar að verklærui—ef ekki að
menningu allri, Því í allri líslauds
deildinni er ekki eitt einasta sögukvei
að sjá, ekki eitt eintak af Eddu; lík-
lega eigna Dauir sór hana líka. Ekki
svc mikið sem eitt eiutak af öllum
þeira bákasæg, sem prentaðar hafa ver-
ið á þessari öld, ekki einu sinui Helj-
a.slóðarorusta; ekaert nema leirvigið
frá “Sagatiden”, ekki “Fristatstiden”.
Og hvað hagleik snertir, þá er ekki
einn einasti gripur sýndur, sem jafnist
4 við "Kajakkan”—skinnbátinn þeirra
E-tkimóa. Þeir harrar, forstöðumenn-
irnir, gleymdu að láta þar nokkuð af
listaverkum Thorvaldsens sýnt, enda
eigna Danir sór þau alveg. ísland á
auðsjáanlega að álítast dðnsk ný-
lenda, eg þjóð þess þeirra skjólstæðing-
ar “forfallið” fólk, ssm ekki getur af
eigin krafti reiot sig. Sú hugsun læsti
sig i gegn um mig. meðan ég 3virti
þessa sýning fyrir mér.
Er þá ekkert sem sýni að íslend
ingar séu dugandi menn. Ekkert frá
þessari öld—uppfyadingaöldinni! Nei.
En frá fornöld? Já, — vígið. Þá
reyndu menn þó að verja sig—höfðu
dug tií að stríða:
Ég sný út.
Og um leið verður mór litíð á mál-
verk til vinstri haudar, af bát á sigl-
ingu. A honum er þvarsegl mikið og
háit siglutré, en knörinn er skaraður
skjöldum og skipaður vasklegum mönn-
um, ógætlega búnum og vel að vopn-
um búnum, hjilmaðir og brynjaðir og
með sverð við hlið Það eru landnám s
menn íslands, menn, sem heldur kusu
að byggja eldhrauu Islands og 'örætí.
eða strendur Grænlands, en ^að lúta
rangindum. Nú eru þeirra líkar fáir.
Það er búið að drepa þeirra kyn að
mestu, og að þvi hafa kyrkjur og haug-
ar hjálpast. Því nú eru íslendingar
fram’.r lágir vxeti. En sama svipinn
kannast, ég víð á mörgum bóndamanni
einkum upp til sreita, þar sem svall og
þrætur ekki hafa enn fest mjög djvúpar
565 o«í 567 Jlain Str.
FREMSTIR ALLRA!
Vér erurn að selja vör-
ur Mr. J. C. Burns frá Kat
Poitage, keyptar með mikl-
um afHætti fráinnkaupsverði
Karlmanna fín föt á hálf
virði.
Karla og kvenna stfg1-
vél ogskór með hálfvirði.
Karlmanna fatnaðir fyrlr
minna en hálfvirði.
Karlmanna nærfatnaðir
og úr lambsull
lyrir hálfvirði.
Vetlingar alskonar me<
með bér um bil hálfvirði.
Þér getið keypt ödýrari vörur
hér en í nokkurri annari búð í bæn-
um- Að eins eftt verð á vörunum,
nefnil. það lægsta.
Vér ætlum að gefa
Hest, Kerru <>g Aktyi
núna um julin.— Hafið þér gefir osc
nafn yðar og áritun.
565 og 567 Main St.
---Cor. Rupert St.
Lyons Shoo Co.Lid
5wO Tlnin Mreet.
hafa þá ódýrustu og beztu
barna-flóka-skó, sem fáanleg-
ir eru í þ?ssum bæ.
Komið og skoðið þá og
spyrjið um verðið.
T. LÝÖJMS
490 Main St. •• Winuipeg Man.
rætur. Einnig i útlöndum, t. d. á
Skotlandi og Eaglandi, einnig hép í
Normandi, eigin fósturlandi Ameríku
(Canada), okkar gamla Víniandi. Þar
yngist þjód íslands upp. Þar munu
v»xa upp menn, sem hefaa harma ís-
lands og okkar forvigismanna, ef vér
föllum óvígir og ónelgir í stríúinu fyrir
verklegri mentun og efnalegu frelsí,
hefna svo, að næsta sýning frá íslandi
verdi ekki þjödílokki þas3 tii skammar,
né ísland þar fulltrúalaust.
Aldrei hefi ég séd þess ljósari merki
að þad er efnalegt frelsi c: velmegun,
sem þjóðirnar eru að strfða um, öllu
fremur en visindi og trúmál, og hversu
berskjaldaðir vér íslendingar erum,
Lífið er stríð fyrir frelsi—efnalegu
frelsi, og okkar þjóð er innilukt í öiæf-
um og ekki sjálfbjarga.
Verk okkar, sem út höfum brotist
er þvi það, að grafa göngin stærrí og
brua álana milli okkar og frænda ottkar
heima um leið og við vinnum okkur á-
fram. Én til þess þarf mikla og marg-
brotna þekking og til framkvæmda
haglega ger áhöld.
Þá þekking geta góð alþýðublöð
hjálpað t;l að útbreiða óg þannig fært
verkvísindin til nýbyggjanna dyra.
En svo verðum vér sjálfir að læra að
'vinna og smíða vólarnar, eða aðrar
betri eftir þeim, sem forvígisþjóðirnar
hafa uppfundíð gegnum aldaraðir og
sem hér eru sýndar á Marsvelli iðnað-
arsýningarinnar.
Stundum vér verkvísindin, vinuum
vér samhentir og gætum fengins fjár,
svo kemst þjóð vor á fætur áður en
næsta öld líður.
4 rue La plaoe, Paris, 21. Nóv. 1900.