Heimskringla - 12.09.1901, Síða 1

IleiiiiRkringla er gef-
in ut hvern fimtudag af:
Heimskringla News and
Publishing Co., að 547 Main
St., Winnipeg, Man. Kost-
ai um áriðfil.5©. Borgað
fyrirfram.
Nýír kaupendur fi í f
kaupbætir sögu Drake i
Standish eða Lajia og jóla- a
blað Hkr. 19o0. Verð 35 og v
25 cents, ef seldar, sendar i
til íslands fyrir 5 cents. \
XV. ÁR WTNNIPEG, MANITOBA 12. SEPTEMBFR 1001. Nr. 49.

McKinley, forseti
Bandaríkjanna
var skotinn á Buffalo-sýning-
unni á föstudagion var.
Amerikanskur Anarkisti af pólskum
ættum. skaut 2 skotum á forsetann; fór
annað skotið gegn um naagann, en
hitt í brjóstið. Gleepamáður þessi
kvaðst hafa verið kosinn til þess af fé
lagsbræðrum sínum í Cleveland að
drepa forsetann.
Á fimtudaginn var keptust öll aðal-
blöð Bandaríkjanna við að básdna það
meðstóru letri, að forseti Bandarikj-
anna ætlaði að vera á Pan-Amerícan-
sýningunni í Buffalo, og að sá dagur
yrði því hinn fegursti í sögu Buffalo-
borgar. En daginn eftir letruðu sömu
blöðin það með stórum stöfum, að
þessi dagur hefði verið sá svartasti
sorgardagar, sem yfir þi borg hefði
komið. Ástæðan fyrir þessari breyt-
ingu var sú, að ti’raun var gerð á sýn-
ingunni til að myrða forsetann, með
því að skjóta á hann 2 skotum úr
skammbvssa. Þetta var gert sam-
kvæmt fyrirskipun frá stjórnleysingj a-
félagi einu í Bandaríkjunum, sem sagt
er að hafi höfuðból sitt í borginui Cleve
land. McKinley kom á sýninguna á
ákveðnum tíma á fimtudaginn eins og
auglýet hafði verið, og var tafarlaust
keyrður að stórhýsi því í sýníngargarð-
iaum, sem helgað er söngfræði og list-
um þeim er þar að lúta, Er það afar-
stór höll og rúmar tugi þúsunda fólks.
Höll þessi var troðfull af fólki þegar
forsetinu ,kom þangað. Honum rar
þegar flutt fagnaðarkveðju ávarp, er
hann svo svaraði með lipurri ræðu,
sem hann endaði með þessum orðum:
“Hver getur sact hvaða nýjar hugsan-
ir hafa vaknað og hverjar framsóknar
hugsanir og nýjar framkvæmdir kunna
að myndast fyrir áhrif þessarar sýning-
ar, Herrai minir. Látum oss jafnan
minnast þess að hagsmunir vorir eru
sameiginlegir, en ekki sérsk ldir, og að
vor sanna velferð byggist á friði, en
ekki styrjöldum. Vér vonum aðaliir,
sem hér eru saman komnir megi vinna
í áttina til hærri og göfugri fram-
kvæmda til hagsmuna fyrir sjálfa sig
og allan heiminn og að frá þessariborg
megi streyma, ekki að eins mikil verzl-
un og iðnaður fyrir alla, heldur miklu
fremur það sem er enn þá dýrmætara:
saraeiginleg virðing, tiltrú og vinátta,
sem vaxi og styrkist æ meir og meir,
sem tímar líða. Það er vor einlrog bæu
að guð megi náð arsamlega þóknast að
veita öllum nábúum vorum (Canada
þjóðiuni) velsæld, ánægju og frið, og
að hann megi blessa öll veldi og þjóðir
með líkum gæðum”.
Að lokinni ræðu forsetan s tók fólk-
ið að þyrpast útan að honum til þess
að heilsa honum með handabandi. A
meðal þeirra var einn óþektur maður,
sem í engu var auðkennilegur að öðru
en því að hann hafði vinstri h'önd slna
vafðadúkum. Hann komst til forset-
ans, Sem sá hann og brosandi rétti hon
um hönd sína. Ea f því bili rétti hann
fram umvöfðu hendina og skaut á svip-
slundu 2 skotum á forsetann. Hann
hafði vafið um þá hendina er hélt á
morðtólinu til þess að bað sœist ekki,
svo að hann ætti því hægra með að
komast som næst f orsetanum. Auðvit
að var maðurinn tafarlaust tekinn fast-
ur og settur í varðhald, og forsetinn
fluttur á spítalann, þar til honum yrði
komið í hæfilegan verustað. Sár hans
eru talin afar hættuleg, en þó talið
mögulegt að hann lifi og nái bata. Sá
er gtæpinn framdi heitir Leon Czalgos
se, af pólskum rottum, fæddur i Detroit
íMichigan. Hann var nýlega í Cieve-
'and, Ohio, og'tii’neyrir þar Anarkista
félagi og var af því kosinn til að drepa
forsetaun.
6 eða fleiri menn í Cleveland, þar á
meðol forseti félagsins, er ákvarðaði að
glæpurinn skvldi framin, hafa verið
settir í fangelsij kærðir um að vera í
vitorði raeð þeim er glæpinn framdi.
Sömuleiðishafa 12 menn verið tekuir í
Chicago.
Eftír að McKinley forseti var skot-
inu, var hann fiuttur heimí hús manns
þess i Bnffalo, sem er forseti nefndar
þeirrar er stendui fyrir sýningunni,
Læknar skoðuðu tafarlaust sárin og
töldu brjóstiárið hættulaust. Þeir
leituðu að kúlunni er fór gegu um mag-
ann, eu fundu ekki, en magasárin
saumuðu þeir saman, og gefa von um
að þau séu ekki svo bættuleg að forset-
anum geti ekki batnað, þó engin vissa
sé fyrir þvi. Mrs McKinley varí Buff-
aio með manni sinum þagar þetta skeði
og bar sorg sína með geðprýði.
Frjettir.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Friðarsamningar milli Kína og Ev-
rópu stórveldanna voru undirritaðir á
laugardaginn var.
Stúlka ein, Miss Villard.er gerði til-
raun til að fara fram a f Niagarafossi i
tunnu á laugaidaginn var, misti líf sitt
í þeim leik.
Kappróður fór fram í Bat Portage
á laugardaginn var milli Jake Gaudaur
frá Bat Portage sem talin var bezti
ræðari í heimi; og George Towns frá
frá Astralíu og endaði þannig að Towns
vann. Hann réri 3 mílur á 20 mínútum
32 sek. og var fáar bátslengdir á undan
að lokum Flestir höfðu búist við að
Towns biði ósigur i þessum kappleik og
kom þvísigur hans mikið á óvart.
TJllardúka verkstæðm i St. Hyas'
inthe i Quebec-fylki hafa fært kaup
verkamanna niður um 10%, Verkstæða
eigendur segja að þeir hafi (tapað pen-
ingum á framleiðslunni píðan Laurior
stjórnin lögleiddi toli hlynnindin við
Bretland. Bretar hafa fyrir þá sök
getað selt ullardúka sína i Canada ó-
dýrari en hægt var að framleiðr þá hér
með því kaupi sem mönnum var borg-
að
Inntektir C. P. Ry. félagsins fyrir
s.l. fjárhags ár, til 36 Júní s.l. eru aug-
lýstar, allar inntektir félagsins á árinu
voru 30 miliónir dollars, en útgjöld nær
19 milliónir dollars, ágóðin talinn rúm-
ar 12 milliónir dollars. Félagið hefir
als undir sínni stjórn yfir 10,000 mílur
af brautum en skýrslan nær aðeins yfir
7563 inílur því að hinar mílurnar hefir
félagið náð umráðum yfir á þessu ári.
Aliar eign'r félagsins eru nú taldar
$291,518,571, þar af er járnbrautirnar og
meðfylgandi áhöld talin 225 miliónir
dollars. Fólks- gripa, og vörufluttn-
ingsvagnar af öllum tegundum eru
taldir 22,000 og gufuvagnar 700. Gufu-
skip 28. Farþegar fluttir á árinu á
brautum félagsins 4,337,799. Vöru-
fluttningar á árinu 7,155,313 Tons.
Inntektií félagsins af skipum þess voru
nær 2 milllónir dollars.
Anarkistar höfðu fund í Chicago á
föstudagskvöldið var, oghrópuðu húrra
fyrir manui þeim sem reyndj að myrða
McKinley. 12 af þessurn mönnum voru
handteknir.
Andmæli gegn kostningu Walter
Scott’s sem ríkisþingmanns fyrir Ass-
iniboia hafa verið dæmd ómerk.
Fiétt höfum vér að Mutuel Reserve
félaðið sé nú farið að heimta í annað
sinn, aukagjöld af þeim meðlimum sín-
um, sem tekið hafa 10 ára eða 15 ára
ábyrgðir i þv/, og von sé á þriðju auka
kröfu á þessa sömu monu í haust.Hvert
íslendingar láta lengur flekjast af þessu
félagi, látum vér ósagt, en alt útlit er
fyrir það að þeim atli að veiða trygði«,
við það fi II dýr, áður en félagið lognast
út af,
200 góðir og gildir-Ontario bændur
komu hingað til fylkisins í s.l. viku.
Þeir kvaðu sér vera forvitin á að sjá
Mauitobaí blóma sínum oglétu í Ijósað
þeir mundu festa sér lönd hér í fylkinu-
Sífeldar bænir um mannhjálp, ber*
ast um daglega til fylkisstjórnarinnar,
frá bændum í suðvestur Manitoba. Upp
skerumagn í þessum parti fylkisins er
talíð frá 28 til 85 busbels af ekrunni að
jafnaði.
Talið er líklegt að stjórnar bylting
kunni að vera í British Columbia af því
að Dunsmuir stjórnarformaður hefir ný-
lega tekið J. C. Brown í stjórniua, en
hann er talin úð hafa verið andstæðing-
ur stjórnarinnar. Þykir þetta ranglega
gert af stjórnarformanninum og hefir
einn af ráðgjöfum haus sagt af sér em-
bætti í tilefni af þessu.
Kornhlöðu er veiið að byggja i
Moritreal sera á að rúma eina millión
Boshels.
I orði gr að grafa neðan sjáargöng
milli Skotlands og Iilands, áætlaður
kostnaður 10 milliónir punda.
Grunur leikur á, að partur af þorp-
inu Blaine í Washington ríkinn muni
verða í Canada þegar búiðer að fullgera
mælingu á landamerkjalínunni milli
Canada og Bandaribjanna, en vissa um
þetta verður ekki fáanleg fy, en að ári
þegar sameiganleg mæling af mælinga-
mönnum beggja rikjanna fer fram.
Piince Chun, b.óðir keisarans í
Kína, sem sendur var til Þýskalands
til að biðjafyrirgefningarámorði þýska
sendiherrans. Count Von Ketteler þar
eystra í vor.kom til Berlínar 4. þ. m. og
fór tafarlaust á fund Vilhjálms keisara
og las fyrir honum fyrirgefningarbæn
Kínakeisarans, og hélt um leið stutta
ræðu til áréttingar bréfinu, og friðmæl-
ist fyrir hönd þjóðar sinnar við þýsku
þjóðarina og keisara hennar.
—Vilhjálmur keisari tók þessu ávarpi
mjög þuriega, kvað serdiherrann sinn
hafa verið myrtan af ríkishermönnum
Kínastjórnar samhvæmt skipun frá
yfirboðurumþeirra, og væri það áður o-
þektur glæpur í sögu heimsþjóðanna.
Kvaðst hann taka fyrirgefningarbæn
keisarans til greina, en að alsætt milii
þjóðar sinnar og Kina væri undir því
kemin að stýórnendur Kina hsgðuðusér
framvegis með fullu velsæmi gagnvart
þjóð sinni og sendiherrum. Að aflok-
inni þessari athöfn heimsóktu þeir hver
annan keisarinn og Princinn og mötuð-
ust saman.
Ketill sprakk í gufuskipi á Dela-
ware-énui i síðustu viku, er orsakaði
dauða manna og særði marga aðra.
Mrs C. A. Severance, í St. Paul,
hefir feugið lögregluþjónsstöðu þar i
bænum. Þetta smbætti er veitt konu
þessari tii þess að hún geti því betur
unnið að verndun barna og dýra þar í
borginni, sem hún hefir um mörg und-
anfarin ár unnið að af aletti á eigin
reikning.
Sú saga kemar frá Indíánum, sem
búa um 900 mílur norður frá Moose
Factory við Hudsons-flóann, að 2 lík
hvítra manna hafi fund>zt þar nyrðra í
brotinni körfu, og að þeir hafi verið
ia: ðaðir þar nyrðra í vor er leið. Þess
er og getið að þessari sögu sé almeut
trúað af þeim sem búa umhveifis Moose
Factory, og talið víst að mennirnir séu
Andrée loftfari og félagi hans.—Oss
finst að Dominionstjórniu mætú taka
spor í þá átt að íáta rannsaka mál
þetta og komast fyrir bið sanna í því.
Stigamsnn í Tyrklandi hafa hand-
samað tvær amerízkar trúboðkonur;
þeir heimta stóra peninga upphæð til
þess að láta þær lausar.
4746 vesturfaiar sigldu frá Bret-
landi í s.l. mánuði með þeirn ásetningi
að setjast að i Canada.
Taugaveiki hvað vera svo skæð i
Montreal að ekki sé lengur rún á sjúk-
rahúsinu fyrir sjúklinga.
Sú frétt kemur frá Noregi að kon-
ur í Kristjaniu sæki um allar stöður i
bæjarstjórninni mót karimönnum, er
það í fyrsta skifti sem það hefir komið
fyrir þarí Jandi.
Eidur kom up í borginni Too Chow
í Kína, Allur aðal bærinn brann til
ösku og er skaðin metin nokkrar milli-
ónir dollars. Stór flokkur þjófa safnað-
ist að eldinum til þess að stela vörum
kaupmanna eu þeir voru tafarlaust
skotnir af lögreglu- og herliðinu setn
hélt góðri reglu í heilan sólarhring
meðan á brunanum stóð.
Sala bújarða hér i fylkinn og verð
þeirra er stöðugt að auka«t. C. P. Ry.
fóLgið seldi i s.l. mánuði 50,747 ekruraf
landi fyrir $163,870. í fyrra í Ágúst.
seidi félagið 32,178 bkrur fyrir $103,480
öunur landsölufólög sýna svipaða fram-
för í eftirspurn og söluveröi landa í
fylkinu.
Járiibrautarslys varð á C. ?. Ry.
brautinni spölkorn vestan við Moose-
Jaw í Assiniboia, á föstudaginn var.
Nokkrir vagnar höfðu af eiuhveri til-
viljun runnið útaf sporinu og ultu út af
því um 4 fet niður á jafnslóttu 15 mans
af þeim sem í vögnuuum vóru, meidd-
ust suiuir hættulega, en engir til bana,
þessir menn voru frá Baádaríkjunum í
landsskoðun, með þeirn ásetningi aö
setjast hér aö.
íslands-fréttir.
Eftir Austia.
11. Ágúst 19J1.
Hið nýja vinstiimam aráðaneyti í
Danmörku er skipað þiui ig:
Forcætis- og utanríkúmálaráða-
herra: háskóiakennari, dr juiis Deunt-
zer.
Sjóliðsráðherra: Jöhnke undirað
miráll.
Hermálaráðherra: Madsen hersir.
Fjármálaráðherra: Hage stórkaup-
maður.
Dómsmála- og Islandsráðherra:
Alberti hæstaréttarmálafærslum.
Kirkju- og kenslumálaráðherra:
Chiistensen rikisreikm'ngaenðurskoð-
andi.
Landbúnaðarmá’aráðherra: Ole
Hansen óðalsbóndi.
Atvinnu- og samgöngumálaráð-
herra: Hörup ritstjóri.
Innanrikismálaráðaherra: Enevold
Sörensen ritstjóri.
A L Þ I N G I .
Frumvarp Hafnarstjórnarmarina
var liklegt til að verða líka samþykkt i
e. d., þrátt fvrir ráðaneytisskipan í
Danmörku.
Landsspítalinn fallinn.
Bitlingar til Valtýinga flestir sam-
1 þykktir enn scm komið er, en þeir til
Anti-Valtýinga vægðar laust skornir
niður.
Samvinna öll ill í þingi.
Nýkominn Austri segir látinn 18.
Júlí síðastl. Carl A. Tuliníus konsúl
Frakka á Fáskrúösfirði, nær fertugan
að aldri.
Sérhreyfi.M he-.i Ólafur Hlaltsted
í Reykjavík fundið upp og þykir hún
frægðarverk af þeim er séð hafa. Hafa
nokkrir menn í Reykjavík skotið sam-
an fé til oess að maðurinn geti siglt til
útlanda til þess að láta gera vélina þar,
eftir sýnishorui þvi, er hann hefir gert
úr tré. Nokkuð vafasamt má þó telja
að vél þessi teljist fullkomlega sér-
hreyfivél.
Lögbeig sem kom út i fyrri viku
finnur að því að lögregludómari Daw-
son hafi verið leystur frá stöðu sinni
af fylkisstjórninni, og telur blaðið að
þetta hafi verið ástæðulaust, og illa
gert. Eu Lögborgi láðist að geta þess
að fvrir örfáum vikutn gerðí Mr. Daw-
son sig sekan í því að reka lögregh,-
þjóninn Ross úr stöðu sinni og neitaði
að íroranokkra sök á headur honum,
eða að veita honum nólckra varnar á-
heyrn. Oas finst að slikir menn vera
alls óhæfir í dómarastöðu og að þeir
verðskuldi fuilkomlega að vera reknir
úr dómarasætum i þessu landi. Það
er ekki langt siðan einn af merkustu
prestum þessa bæjar, séra John Hogg,
gaf það út í opinberu blaði að sig grun-
aði að ástæðan fyrir burtrekstri Mr.
Ro3s hafi verið sú, að hann vildi hafa
betra eftirlit með vissum glæpabælum
hór í borginni, heldur en semrýmst gat
við siðfcrðis- eðaréttlætis tilfinningar
yfirmanna hans, af hverjum Mr. Daw-
sou er einn. Þessari staðhæfing prests
ins var aldrei svarað, Euda mun
sanna mega að hún sé á rökum bygð.
Úr bréfi til ritstj. Hkr-
KœRI VIN:—
Herra W. A Clark í Montana er
mjög: ríkur maður, hann á auðugar
námur, Ríkisþingið í Montanaríki,
og það sem meira er í varið, sæti í
öldungaráði Bandaríkjanna.
Sérstaklega er ein af námum
hra. Clarks sem er svo auðugað inn-
tektir hans nema um tólf milliónir
doil. á ári.
Námamennirnir sem hætta lífi
sínu og limum í þessari námu, menn-
irnir sem slitu þessa auðlegð úr
fyigsnum náttúrunnar og réttu hana
að hra. Clark, hafa beðið hann að
stvtta vinnutímann frá níu til á 11 a
tíma á dag.
Herra Clarlc svaraði með því að
loka nftmunni, hætta allri vinnu, um
leið og hann gaf út þann boðskap að
j hann vildi heidur vera án þessara
j tólf mil. en að verða við óskum
; verkamanna.
Þess ber að gæta að undir gild-
i andi landslögum þá heílr hra. Clark
; rétt túl að fyrirmuna mönnum að
1 afla sér daglegs brauðs, um leið og
hann ringar sínar inntektir og ríkis-
ins í heild sinui. En ekki getur hjí
því farið að hver maður, sem ann-
ars nokkuð hugsar, hljóti að sjá að
eitthvað er ranglátt við þau lög er
leyfa einum manni að fyrirœuna
þjóðinni að auðgast um, segjum
tuttugu og fjórar miliónir á ári.J
Náma þessi var einu sinni part-
ur af þjóðareigninni. Alþýða hefir
lítið sem ekkert haft upp úr þessari
auðlegð, réttur hra. Clark, ef rétt
skildi kalla, hvílir á því að hann
var hygginn og brögðóttur og brúk-
sði stöðu sína 'í mannfélaginu svo að
hann kom ár sinni fyrir borð, með
svikum og kiækiskap tókst honum
að sölsa undir sig það sem náttúran
ætlaðist til að yrði fjöldanum til
blessnnar.
Við ljós heilbrígðrar skynsemi
skoðað, virðist mér aðfarir herra
Clarks af mjög líkri tegund og
manns þess er að næturþeli brýtur
sig inn í fjárhiizlu þjóðarinnar og
tekur þaðan tuttugu og fjórar mil.
doll., og þ’ó varðveita lögin hra.
Clark og falla á kné fyrir honum,
en hegna hinum ef hann næst, og þó
er það alveg óvíst ef hann gæti
stolið þeirri upphæð, en væri þýfið
fjögur cent yrði hann settur í ævi-
langt fangelsi, svona eru réttlæti-
kröfurnar, von er að - vér séum
(1breiðir“ yfir mannúð og siðferði
vorra daga.
Vonandi er að einhvern tíma
renni sá dagur að öll lög sem gefa
einstaklingnum það vald er Clark
þessí slær um sig með. verði lögð
til hliðar, en í stað þeirra komi önn-
ur, sem bygð eru á mannúð og jafn-
rétti. Vér sem trúum því, að allar
námur, hverju nafni sem nefnast,
ættu að vera alþjóðareign, til bless-
unar fyrir alla, en ekki einstaka
samvizkulausa bófa, getum ekki að
því gert að vér fögnum svona tilf'ell-
um, því vér sjáum ( þeim mentandi
fthrif fyrir hina uppvaxandi kynslóð.
Vér vitum að allar umbætur ferðast
undur seint, en vér höfum líka veitt
því eftirlekt (1að dropinn holar
bergið“. Vör megum því ekki
missa móðinn þó seint gangi, svo
lengi sem vér sjftum að ögn miðar
í hina réttu átt, og þó oss enda
stundum s/nist alt gariga aftur ó
bak, þ' í eins og hver hnöttur í hinni
sýnilegu tilvern, snýst um sína
þungamiðju, svo verður með um-
bætur mannkynsins, það nær á end-
anum sinni þungamiðju og hreyfist
þar af bróðuriegri elsku en ekki af
fláttskap og starblindri auragirnd,
eins og oss sýnist nú vera.
Reynslan er sá affarabezti kenn-
ari, þjóðirnar eins og einstaklingur-
inn vcrðajað læra af reynslunni.
Þjóð vor er ung og lítt reynd, oss
vantaði auð, vér gerðuna alt mögu-
legt til að hlynna að ^uðnum, vér
gleymdum þeim sem framleiða auð-
inn, vér mistum sjónar ft mannúð og
hinni sönnu hagfræði, en vér erum
nú að vakna, auðvitað ýið vondann
draum, vér sjáum að auðvaldið hefir
tekið heijartökum fyrir kverkar al-
þýðu, vér sjáum að þjóðviljinn er
fótum troðinn og að engu vit tur, vér
sjáum að alþýðustjórn’n er aðeins
hljómfagurt orð fin allrar meiningar.
En vér sjáum lika að þeir herrar
Clark og Morgan eiu með sínum
hótiausa yflrgangi vorir beztu liðs-
menn. Yér sjáum hvernig bakið á
vinnul/ðnum blæðir undan svipu-
hög-gum þeirra og oss rennur til
rifja, ea vór getum enga hjálp veitt.
Vér skiljum að þeir hafa verið sínir
eigin lukkusmiðir, sfnir eigin böðlar,
en vér vitum líka að rejnslan
þvingar þá til að hugsa, og þá sjá
þeir að valdið heflr verið frá þeim
tekið meðan þeir sváfu — þeir
hugsa.—
G. A Dalmann.
Aldamótiná íslandi
j voru huldin hátírlerf kl. 12 á Nýársnótt
með ruildlli viðhöfn. Þ.iu voru hald’nn
á Austurve”i í Reykjtv't, sem^ er i
midjum bænum, og vxv vö’Iurinn
prýdduralt i kring með mi-1 tum lugt-
| um, og í kting in myndastyttuna af
Thorvaldsen, sem st'nd 'v 4 raiðjum
yellinum voru sett i iðuv jólatré, sem
fólx hafði pantað fiá Kaupmannahðfn,
j til þess að fíigna blessaðri jólah'uiðinni
j með og som jn.ð hafOi aftur pefið til
þessað fagna með Aldatnótunum. Þvi
eins og víð öll vitum er litið um tró á
íslandi; en að kveldinu til er mikil
prýði í að sjá fallegar mislitar luktir
hanga íj trjám. Þar var settur upp
pallar til að syngja á og, stýrði Helgi
Helgason kaupm. söngnum; varhann
þar með lúðurleikar&flokk sinu að spila
og hundrað manns sungu. Fyrst var
sungið: “Ó guð vors lands1', en vlð
Aldarhvarf var byrjað að hríngja
kyrkjuklukkunni og var því halaið á-
fram í klukkutíma. Siðan voru sung-
in kvæðin, sem ætluð voru til Alda-
mótahátíðarinnar. Svo var byrjað að
skjóta og setja í stand eldverk með mis
litum Ijósum. Þar næst hélt séra Þór-
hallnr Bjarnason ræðu úti á svölum
þÍDghússins og var hún mjög vel flutt
og efnismikil. Svo var aftur byrjað að
spila og syngja og því haldið áfraui þar
til klukkan 2 um nóttina. Þá fór fólk
að draga sig heim á bóginn, en það hafa
nú iíklega verið einhverjir, er eigi fóru
heim svo fljótt.—Það hafði rignt allan
daginn eg héldu menn að ekkert yrði
úr hátíðarhaldinu, en undir kveldið fór
að birta til og gera heiðskírt veður, og
var veðrið hið indælasta meðan á há-
tíðinni stóð. — Öll hús bæjarins voru
uppljómuð með 3 og 4 kertaraða ljós-
um í hverjum glugga og mislitum papp-
ir skornum útmeð hei’-laóskum Alda-
móta, sem tók sig mjög vel ut utanað.
í það heila tekið fór hátíðin mjög vel
fram og skemtilega. Það vantaði bara
tieiri íslendinga frá Vesturheimi til
þess að gera hátíðiua enn þá skemti-
legri, Það var þó DÓg búið að tala um
þessa skemtiferð, sem ætti að verða
heim til íslands um Aldamótin, en sem
alt hjaðnaði niður ogVarð að eBgu.
Þaðsannaðist á þvi máltækið, að “það
verður sjaldan mikið úr því högginu
sem hátt er reitt“. En það erþó sann-
arleg ánægja að geta heimsótt ætt jörðu
sína eftir margra ára burtuveru’ Ég
Segi fyrir mig, að ég heti ekki lifað
skemtilegri tíma, heldur en þegar ég
sigldi inn höfnina i Reykjavlk og sá
aftur mín kæru fósturfjöll. sem mór
þótti svo sárt að skQjn. við þegar ég fór
hingað fyiir 20 árum síðan, og vissi þá
ekki hvort mér mundi veitust sú á-
nægja að sjá þau aftuv. Eg tala nú
ekki um þegar ég kom á bryggjusporð-
inn og sá þai heilan hóp af andlitum.
sem ég þekti frá ungdæmi mínu. Það
var sannaileg ánægja að endurnýja
gamlan kunningsskap eftir svona langa
burtnveru. Fólkið sparaöi heldur ekki
að skemta mór, og er mér óhætt að full
yrða að Island er gestrisnasta land sem
til er i heimi.
Eg dvaldi 5 mánuðíá íslandi, altaf
íReykjavik, því veður var farið að
yerða stirt þegar ég kom heim, svo ég
ferðaðist elpkert um. Et var lika bú-
in að gley ina að sitja á hestbaki eftir
svona rnörg ár.—Mér þótti vera nokk-
uð mikil breytiug i Reykjavík frá því
sem var í ungdæmi mínu. Það er eitt
til dæmis, að þar sóst ekki moldarbær,
það eru altsaman timburhús, og þar
sést ekki fiskibátur, það eru alt saman
þilskip. Eu þessi þilskip bæta ekki
fyrir fátroklingum, þvi þau slæja fisk-
inu úti á rúmsjó og tíeygja þvi fyrir
borð, en í ungdæmi miuu gátu fátækl-
ingar farið Diður i fjöru og fengið að
gera að fiski og borið siðan byrgðir
sínar heim af slógi, s?m það gat haft í
marga daga til að lifa á; og svona má
tina til mavgt og margt, sem eitki bæt-
ir fyrir fátækum á íslandi, sem ekki er
tími til að tala um hér. En ég fam-
gleðst með öllum fátækum sem l omast
hingað vostur, því hér eru miklu fleiri
atvinnuvegir en á Islandi. Og að end-
ingu bið ég ykkur öll að fyrirgefa, og
þakka ykkur fyrir að hlusta á þessa ó-
merkilegu Aldamótasögu .mitta.
JÓHANNA (ArINS) Jo.INSON.
Spurning.
Hefir maður rétt til að leigja eða
selja öðrum heyskaparleyfl á heimi'is-
réttarlandi sínu, eða heflr hann heiuiild
til að veita öðrum afn'ot landsius á
nokkuru hátt, þótt haun hafi takið
heimilisiétt á landinu ?
G.
SVAR: Nei. Madur tekur heim-
ilisréttarland með því svarna loforði að
nota þad til eigin pérsónulegra hags-
muna. Hann má því ekki, að lögum,
leyfa öðrum afnot landsins fyr en hann
hefir tengið frá Comn issioner of Dom-
inion Lands viðurkenuingu um það að
haun'sé búinn að búa lö-ákveðin tíma
og gera lögmjotar skyidur á landinu og
eigi heimtingu á ‘Pa' ent!1.
Ricstj.