Heimskringla - 21.08.1902, Blaðsíða 3
HEIM8KRINGLA 21. ÁGÚST 1902.
SERSTQK KJÖRKAUP
U"i 50 knrhnanna alfatnaiíir úr beztu ull og vel gerúir. með góðn
fó 'r', veninleitt ve'ð et $16.50 en til að losa þes«'> fatnaði frá. eru
þei' nú eeld r a # Ið OO Koinið strax se'n þm fið nð fá vóð fðt
E'niiiK er nótf til »f Tw ed fötuin; venjaleea seld fyrir $8 On $9 00
oe »1 00; nú á # » 50 — Ásju-tir hattar fyrir # s 50, Nýjir Fedora
hatt.H' #1.2 », #1 50 og upp í #8.00
Nýjar skyrtur oe hálsbðnd —Bláir Serge fatnaði-- eiunneis #♦» OO,
ámet, t.ee uid. —Sérstakur afsiáttnr ({eöun á di'eneja og barnafötum
þenua niánuð.— Það margborgar sig að sjá okkur í
IMliACH CI»OTHIXCw STORE -- 485 Mnin St.
G. C. LONG,
THOMAS BLACK,
131 BANNATYNE AVE-
head quarters for
WINNIPEG MAN
Meta/lic Roofing Siding
and Sei/ing Plates.
Vér höfunr allskyns birgðir af málm-skrautskifurn til nð þekja !oft og veggi
húsa. utan og inrian.
meðal sigurvegara framfaranna.
Þegar hann lítur yflr víðlendið —
slétturnar, sem blða eftir plógnum,
skógana, sem kasta hraustlegnm blæ
yflr bygðirnar, auðugu og spegil-
fögru vötnin, tjöllin með allan sinn
tignarleik, sem eins og gráhærðir
öldungar halda vörð yflr velferð
landsíns,—þ& dansar blóðið í œðum
æskumannsins, hann spennir sig
megingjörðum menningarinnar, fær-
ist í Ásmegin og hyggur á stórvirki.
Hin stórkostleg a framfðr, sem Vest-
ur-lslendingar hafa nfið, virðist
benda á, að framtíðarbraut vor hér
verði stráð sólfögrum blómum. Hvar
sem þeir hafa reist bygð í þessari
álfu, flnnur maður eins blómleg bú
og til eru. Þeir tóku þátt I vörn
landsins árið 1885, og með karl-
mensku og sóma hafa þeir staðið ú
vígvellinum í hinum nýafstaðna ó-
friði. Hver óhlutdrægur maður,
sem bæri saman útlit hópsins hér í
dag og þá er þeir stigu á land,
mundi verða frá sér numin af þeim
miklu stakkaskiftum í framfaraátt-
ina, sem hann hefir tekið. Þó vér
eigum ekki nema 0 ára sögu í
Ameríku, þá heilsar þessi dagur oss
sem þjóðflokki, sem er jafnoki ann-
ara amerískra borgara. Okkar
unga uppvaxandi fólk, bæði karlar
og Jkonur, virðast skara fram úr í
hverju sem þau takast á hendur.
Slíkt sannar að andi hinna stórlátu
Norðmanna lifir á meðal vor. Hann
er dýrmætastí mnnurinn sem vér
eigum til að leggja í félagsbú amer-
íska þjóðlífsins. Lengi lifl sá andi,
eins lengi og lifa Vestur Islending-
ar !
Heimskringla góð:—
Kærar þakkir fyrir síðast eins
og ávalt. En sórstaklega fyrir ís-
lendingadagskvæðin þín í ár. Þau
eru mjög hugðnæm að lesa og sýna
Ijóst hvaða mannval vér eigum hér
fyrir vestan af hagyrðingum. Og
sannast að segja fanst mér ekki eins
stór munur á kvæðum eftir Vestur
íslenzku skáldin og Steingrím Thor-
steinsen eins og munur er stór á
nafni og frægð margra áratuga. Eg
het ætíð skoðað St. Th. sem eitt allra
helzta skáld íslands, og jafnan tekið
hann fram yflir Matth. ,Toch., en nú
flnst mér bara peningasmekkur að
kvæði hans, rétt eins og hann hefði
ort það fyrir fáein cent, en enga
skáldlega köllun fundið hjá sór til
að vrkja. Og svo er þetta ná'.túr-
lega fullgott í oss Vestur-íslend-
inga. En svo hef ég nú minst allra
vit á að dæma um skáldskap, en tek
mér bara vald til að segja eins og
mér “flnst.”
Kvæði Sig. Júl þótti mér fcezta
kvæðið, og sætir það nærri furðu,
þar hann er búinn að vera svo stutt
í Canada og ekkert sérlega hriflnn
af fegurðinni hér. Þetta er inín
persónulega þekking á honum og
hefði ég m&ske raátt þegja um það.
Hjörtur minn Leo hefir einn stóran
eiginlegleika. ég held fram yfir alla
aðra, þann, að geta illa gert sig
skiijanlegan fyrir öðrum, máske af
því að haun á erfltt með að skilja
sjálfan sig. Þó er furða hvaða ís-
ienzka er á kvæðinu hans. En brag-
fræðin hans er ekki á h&u stigi.
Orðin “ævi&r”, “vandaverk” og
jafnvel “reynsluferil” og eigingirni”
hefðu þurft vegna góðs rfms, að vera
öðruvísi.—Það er annars vandi að
yrkja fyrir minni Vestur-íslendinga.
svo það verði frábrugðið t. d. minni
Vesturheims. Að eiga að yrkja um
Iandið eða þjóðina, sýnist svo skylt,
Og flestum verður að glundra því
saman. Og því ekki það? Hvað
er föðurlandsást annað en þjóðar eða
þjóðernisá8t í eðli sínu.
Þá er nú þetta Islands minni,
sem náði pris. Ljótt heflr verið
rímið á lakasta kvæðinu fyrst íþetta
náði prísnum. Með 3 hortitti og 2
ambögur: “liðnra” og “fjærri.”
Svo talar hann um að ljósið skíni á
íeðra bein. Það þyki mér fremur ó-
skáldleg hugmynd. Þó er kvæðið í
heild sinni laglegt kvæði. En mér
eins og dettur í hug að dómur falli
ekki ætið rétt I þessu m&li. f fyrra
sá ég fiest kvæðin og hefði ég þá tek.
ið ein tvö framyfir psískvæðið. Nú
kom Lögberg með eitt þeirra og er
það betra kvæði eftir mínum smekk.
í því rtn8t engin málvilla, enginn
hortittur en einn rímgalii, Hugsun-
in er mjög skáldleg og fögur. Eg
hef lekið eftir einu I sainbandi við
þessi prfskvæði. Það er að í fyira
var orðið Drottiijn seinast í kvæðinu.
Nú yrkir sama sk&ld enn betra kvæði
og tapar, er heflr engan “Drottinn'’ í
endanum. En það kvæðið sem nú
nær prís, hefir Drottinn í endanum.
Skyldi það vera þetta nafnorð
(nomen appellativum) með upphaís
staf, sem vinnur sig svo límkulega
inn á dómnefndina? Ég er hræddur
að suinir þessara manna sem í nefnd-
inni eru, séu naumast færir að dæma
um r í m og m á 1. Þó þeir geti
dæmtium skáldskap,—það virð
ist minst gildi hafa hjá oss Vestur-
ísl. að y r k j a, meira að k v eð a.
Ég vildi skora á alla þá, sem hafa
sent kvæði í því skyni að ná prís, að
senda kvæði sín til prentunar, svo
almenningur geti verið sinn eigin
dómari um þau.
Ég sé að nefndin heflr með sér
ákveðið “standard,’ til að meta
kvæðin eftir, og verður það í því
sem öðru smekkspursmál fyr-
ir mönnum hvað sé fagurt o. s. frv.
Hún álítur að .‘sonarleg tilfinning”
af fjarlægum syni þess sé vottur um
skáldgáfu. Hefði þessi sonur verið
heima & Fróni, þá var víst þessi
“sonarlega tilfinning” ekki eins
nauðsynleg sem skáldseiginlegleiki.
Og “samt sem &ður” gátu þeir eng-
an mun gert á kvæðunum nr. 1 og
nr. 6. “Skáldleg fegurð” verður
þarna að rýma fyrir “sonarlegri til-
flnningu.” Þessi nefnd hlýtur að
vera nokkuð meira en lítið senti-
mentalistisk.
S. B. Benedictsson.
THE RICHMOND NEWS,
dags. 26. Júli, flytur svo látandi
grein: Illinois virðist ekki hafa
rnikil not af svertingjum til annars,
en að nota þá í kosningaræðuefni.
Ríkið virðist vera því andstætt, að
þeir séu mentaðir til gagns. Fyrir
ekki alllöngum tlma var stofnun
einni I Eldoiado, sem hafði það fyr-
ir verkefni að kenna svertingjum
vinnubrögð og verkfræði, lokað, og
nú segir frétt frá Chicago, að 300
félagsverkamenn við Chicago-há
skólann hafi gert verkfall, af því að
utanfélagsraönnum, sem voru náms
sveinar við verkfræðisstofnun T
BookerWashingtons og aðrar menta-
og iðnaðarstofnanir sveitingja I Suð-
urríkjunum, var veitt vinna undir
sérstökum umsjónarmanni, frá John
D. Rockefeller við að setja hitunar-
færin I háskólann. Fréttin segir að
margir af þessum námsmönnutn séu
ágætir handverksmenn og vinni
fyrir sama kaupi og unionmönnum
sé borgað fyrir líka vinnu, og að
þeir hafl verið að vinna fyrir pen-
ingum til þess að f.eta haldið áfram
námisínu á næsta vetri. Mál þetta
var lagt I gerðardóm og verkfalls-
menn tóku aftur til vinnu En samt
má almenningur ekki tapa sjónar á
siðferðishlið málsins. Stórum pen-
inga upphæðum heflr verið eytt til
þess að veita svertingjum óhag-
kvæma mentun og miklu fé einnig
varið til þess að veita þeim rétta og
ho!la mentun, svo sem I Tuskegee,
og nú nýlega heflr sú aðferð verið
tekin upp að tilhlutun og á kostnað
John D. Rockefellers og annara, að
leyfa hvítum mönnum aðgang á
þessar kenslustofnanir syertingjanna
og að njóta þar ölmusu á sama h&tt
og þeir gera.
Þetta Chicago atriði virðist benda
á það, I sambandi við mentun svert
ingjanna, að nauðsynlegt sé að veita
þeim meiri undirstöðu mentun I
öðrum greinum, áður en mciri pen-
ing.iiu er varið til að kenna þeim
handverk, úr því þeir fá ekki að
njóta sama vinnuréttar, eins og ein-
staklingar af öðrum kynfiokkum I
landinu, eftir að vera fullnuma I iðn
sinni. Það hefði mátt búast við svo
mikilli mannúð og inenningu verka-
líðsins I Chiáago, að þeir hefðu ekki
reynt að hefta þessa lofsveiðu til-
raun svei tingjanna, til að afla sér
hærri mentunar með því að vinna á
æriegan h-itt fyrir kenslukostnaðin-
um.
En úr því að þetta heflr faiið &
annan veg, þá fæi i vel á þvl að ein-
hver sem heíir áhrif & mentamál
landsins gerði þá uppistungu að
einni inillíón væri varið við Chicago
háskólann til þess að kenna nemend-
um þar, að hver ærlegur og vinnu-
fær maður ætti að hafa rétt til þess
að vinna í laudinu, án tillits til þess
hvort hann ersvartur eða hvítur, og
þegar slík mantun væri farin að
bera árangur I Chicago, þá mætti
hefja samkyns kenslu I Atlanta og
öði um stöðum þangað til búið væii
að koma svo viti fyrir þjóðina að
hún sæi sóma sinn I því, að leyfa
svertingjum að afla sér brauðs og
þekkingar á sama hátt og öðrum
borgurum iandsins erleyft að gera.”
j<
“Flor de Albani.”
NÝIR VINDLAR
Vel tilbúnir, ljúfir og heilsustyrkj-
andi, úr Havanblöðuui og Sumatra-
umbúðum.—Allir vel þektir kaup-
menn hafa þá til sölu. Prófið þessa
ágætu vindla.
WESTERN CIGAR FACTORY
TIiom. Lee, eigandi.
■VsTXlSTISri^E Gk
Uppskeru-vinnendur.
^.XDNTOXi'CriSr til bæntda.
-----æ------
Akuryrkjudeild fylkisstjórnarinnar hefir sent uppskerufregnritum sínum
eftirfyljandi spurningu :
“Hve marga kaupamenn þarfnast bændur í þínu “Township” yflr
uppskerutímann” ? Svörin eru nú sem óðast að koma. Til staðfestir.gar
þeim svörum þá er nú verið að senda eyðublöð til allra yagnstöðva um-
boðsmanna I fylkinu, til uppfyllingar af bændum.
FREKARI RÁÐSTAFANIR FRÁ BÆNDANNA HÁLFU
ERU NÚ NAUÐSYNLEGAR.
Stjórnardeildin og járnbrautafélögin munu gera alt, sem mögulegt er,
til þess að útvega kaupamenn, eins og að undanförnu. Þessir menn
verða fvrst fiuttir til Winnipeg fr& austurhéruðunura fyrir $10.00 og frf
ferð frá Winnipeg til hvers þess staðar I fvlkinu, sem vinna skal í. Á-
byrgðin á þvl að ráða þessa menn I Winnipeg er lögð á bændurna sem
þurfa kaupamenn. Bændur ættu því tafarlaust að halda opinbera fundi í
bvgðarlögum slnum, sem næst j&rnbrautarstöðvum, og velja sendimenn
til að koma til Winnipeg og ráða mennina. Bændur sem þannig senda
menn ættu að skjóta saman í ferðakostnað þeirra ($1.00 frá hverjum mun
nægja) sem sendir eru, og sendimenn ættu að koma til Winnipeg einum
degi áður en mennirnir koma að austan. Bændur ættu að útbúa sendi-
menn sína með greinilegai; skýrslur um hve marga menn þeir þurfa og
hvaða kaup þeim verði borgað. Tveir kaupamanna hópar eru þegar
fengnir, og fer sá lyrri frá Toronto þann 19. Ágúst en hinn síðari 9. Sept-
ember. Akuryrkjudeildin mælist til til þess að sendimenn frá hinum
ýmsu stöðum fylkisins gefl sig fram á akuryrkjudeildar skrifstofu fylkis-
stjórnarinnar og skýri þar frá nöfnum sfnum og hve marga menn þeir
þurfl að ráða I uppskeruvinnu, og að þetta sé gert íyrir 19. Ágúst. Sendi-
menn verða og að enkurtaka þetta verk sitt þremur vifeum síðar til þess
að fá menn til að “stakka'’ og þreskja hveitið. Þetta er sú eina að-
vörun, sem bændum verður gefln um það hvað þeir verða að gera til þess
að fá mannhjálpina. Ef bændur I einhverju héraði vanrækja að sinna
þessu, þ.á er ábyrgðin þeirra ef þeir fá ekki næga vinnuhjálp. Sendi-
menn til Winnipeg eru vinsamlega beðnir að snúa sér til J. J. Golden á
akuryrkju og vinnuskrifstofu stjórnarinnar 617 Main St. Winnipeg.
HUQH McKELLAR,
skbifstofdstjóri akuryrk.ju og innflutningadeildarinnar.
THE HECLA
eru beztu, ódýrnstu ogeyðsluminstu
hicunarvélar sem gerðar eru þ»r
aefa mestan hita með minstans
eldicið. Eru bygðar til að endast
og vaudalaust að fara með þser.
Fóðursuðu katlar fvrir bændur
gerðir úr bezta járni eða stáli, ein-
mitt það sem þér þarfnist. Biðjið
árnvörusila yðar um þá, peir selj*
a)lír vörur vorar.
CLARE BRO’S & Co.
»rks niðjur: IV i u u í |ip”
RESTON, ONT. Box 1406.
188 Mr. Potter frá Texas
Ethel um nautahirðana í Ameríku eftirtekt, og
pramdist það auðsjáanlega, svo hún snerisérað
Van Cotter og spurði hann dálítið þóttalega
“Hvernig álit er núna á amerikönskum auðkon-
um — sem erft hafa miklar eignir? Hvað er
síðasta spurningin viðvikjandi þessn? Þú ættir
að vita þetta, systir þln er gift lávarði”.
Þessar at.hugasemdir ungfrúariunar voru
alls ekki þjálar, og næstum ekki velvaldar að
nokkru leyti. Eu jafnvel fólk. sem kunnugt er
fyrir það, að það er kent við fimta þverstræti,
—auðkýfiogastrætið íisumum stórborgum heims
ins- getur gert nokkuðgrófar innskotsspurning-
ar, og komið fram næstum ókurteislega, eugu
siður en “Bowery”-ofstopar, þótt sú fram-
koma sé ætíð mismunandi. Þau hóldu áfram
og skiftust á óþýðum oríum og gletni ásamt
narri, sem daglega kemur fram á meðnl fólks
þótt í heldri röð sé talið.
Eftir miðdagsverð þenna dag, voru þeir
Errol og Arthur nokkuð þurlegir. Ethel var
þrákelknisleg. Ida Fotter ertnisfull og hæðin,
en 'áfði Sarah Annerley full af allrabanda grill-
um og dutlungum, sem húu hafði fengið í höfuð-
ið, sem andinD er ætið nógu fljótur að skjóta
sumumíbrjóst, þá honumbýður svo við aðhorfa.
og fólk er í þannig löguðu skapi. Og kemur
þettaekki síður fyrir höfðingjastéttina. sem er
syndarar engu síður en aðrir menn, og þar á
meðal var lafði Sarah Annerley.
Undir þessum kringumstæðum er það ekki
undarlegt. þó ungfrú Potter findist dagverður.
hjá Lafði Sarah Anuerley vondur og ófullkom-
Mr Potter frá Tt-xas 189
in, þrátt fyrir það þótt hann væri ágætur að
efnum og suildarlega vel tilbúinn á franska vfsu.
Eftirdagverð rölti hún út á svalimar og ar-
mæddist þar töluvert. Hún var húin að móðga
þann manninn,sem henni þótti vænst um og nú
lá ilía á henni af því.—varð reið við s-jálfa sig.
Hún hafði ekki setið þarna lengi i öngum
sinurn og dutlungasemi, þegar logandi vindill
kom út um opinn glugga. Rétt á oftir kom
Arthur Lincoln út á svalirnar til hennar. Hann
staðnæmdíst þöaull við hlið hennarog dáðist að
fegurð hennar með sjálfum sér. Meðau hún var
að þurka af sér síðasta reiðitárið, sem runnið
hafði ofan á kinn hennar, og mælti þvi ekki
orð.
Arthur þekti ungfrú Potter svo vel, að hún
setti ekkert út á það, þótt reyktur væri góður
vindill i nærvevu hennar. Hann tók því fáeina
rej-ki úr vindlinum og blés reyknum út í loftið.
Síðan mælti hann heldur raunalegur: -'En það
sem okkur leið öllum vel áður ea þessi Van
Cott smeigði sér inn á railli okkar, og flutti með
sér afbrýði og undraverða fýkn umheimsins; sem
okkur koma ekki viö”.
“Já, við vorum mjög—mjög ánægð hér áð-
ur”. svaraði Ida, og stundi við um leíð. og var
að horfa á skuggana, sem sáust niður i vatniuu
eðai Grand Canal fletinu r. Svo bætti hún við
hressari í bragði: “Svo Venece er þín Eden—
en þessi litli Van Cott höggormurinn”, og svo
bætti hún við ogbrosti um leið, því hún sá að
Arthur var ekki að festa ónotayrði hennar
192 Mr, Potter frá Texas
var svo undur smekklega og haganlega lagað frá
hendi náttúrunnar, og sem hann hafði rétt
nýlega verið að hvLl* í og þessarar elskulegu
varir, sem honum hafði næstum auðnast að kyssa
—munaði sama og engu.
Hann var hugfanginn af þessari óviðjafnan-
legu fegurð sem ekki vantaði nema herzlumun
iun, að hann gæti náð. Hann réði sér ekki,
hann varð að hvísla að henni enn þá einhverju,
—einu að minsta kosti: “Elskarðu mig?”
Ekkert svar, en huldar raddir í loftinu
þýddu látæðið: "J—a—á”.
“Þú elskar mig! Égor sannfærður um það.
Þú ant mér!" Þessi orð hrópaði haun næstum
upp hátt, og ætlaði að grípa um hönd hencar, en
húu vildi ekki leyfa hóuum það, hrökk frá hon-
um, og mælti hátt oa næstum með yfirdrifnum
geðshræiingum eða örviuglunar málróm: “Tal-
aðu við föður minn!” Að svo mæltu flúði hún
fráhonum, um leið og hún bætti við: “Vogaðu
þér ekki að nefna þetta á nafn fyrri en þú hefir
séð hann”.
“Fari það bðlvað. Ég efa ekki að gamli
Potter hangir í höfðingjasiðnum með þessa gift-
ingu”, muldraði Arthur við sjilfan sig. “Enég
hélt að Lincolas-ættiu væri líka frekar góður
ættstofn”. Siðan bætti hann fijótlega við: “F*ri
það til fjandans!” Hann tók þá eftir, að hann
hafði gleymt vindlinum sínmu, & meðau hann
var í kvonbænunum, og uú var dáið i honum.
Hann kveikti í honum aftur og púaði hrerri
reykjarstrokunni á fætur annari út i tunglsljósið
og hringvöfðu þær sigfyrir framan hann með
Mr. Potter frá Texas 185
“Uagfrú Ethel,— Arthur hefir þegar gengið
nokkuð lnngt nú”.
* Geagið langt nú? Hvað úttu við?”
“Hvað þá ! til La Cottle Queen auðvitað
Sú veit hvað hún er að gera. Hún ætlar að ná
í þenna héheiðarlega yngismanu. Hún spilar
út trompunum til að verða furstafrú!”
1 Hver er þessi háheiðarlegi. Arthur?”
“Hvað þá! Veiztu það ekkí? Guð miun
góður komi til sögunnar! Þú veízt ekki þetta?’
grenjaði hann með kveiustöfum í hálsinum.
"Þú ert sú háheiðarlega F.thel, og hanu er sá
háheiðarlegi Arthur. Kennarinn þinn hefir hætt
við stöðu sína, og er nú fursti. Ég hefi London
‘Times' i vasa minum. Og nú þykir mér undur
væut um að hafa orðið fyrstur til að flytja þér
þessar góðu fréttir. Ég er dæmalaust kátur af
þyí og óska hamingju óska.—Taktu blaðið með
þér”.
Ethel tók blaðið og hljóp út á gluggasval-
irnar og hrópaði: “Arthur, sjáðu til; Potter
hefir verið gerður barón Lincoln”. Hún þagn-
aði alveg forvíða, þegar hún hafði mælt þessi
orð, af því ungfrú Potter sat á hinum enda
gluggasvalauna, og stappaði fætinum óþolin-
móðlega niður, og virtist vera laugtmn meira
hrifin af San Marco. Hún blóðroðnaði og sneii
sér eins mikið og henni var auðið frá Arthur
Lincoln.
Syipurinn á andliti Arthurs var hræðilegur,
því hann vissi vel, hvað þessi tíðindi mundu
særa ungfrú Potter, og tilfinningu henpar.
Hann mælti alvarlegur.