Heimskringla - 25.09.1902, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA 25. SEPTEMBER 1&02.
i THE
G. B. STEELE FURNITORE CO.
Serstakt a morgun.
SI3.75
$29.50
Fólk þarf að eins að sjá þossa hluti til þess að vilja
eiga þá og kanpa.
Nidt'boardN úr beziu eik, fagurleija fáguð 20x21
þuuit'inga með sr.iðskornutn sperrlum og 3 skúff un,
spejíilliiin 36x18 þuml. viiðt $L8 00, nú að eins......
Sidt'l>os»i’dN úr beztu eík, fagurlega fágrtð og skreytt,
platan 43x23 pnml. með skúffum, sniðskornuui speglum
36xi8 ódýrt » S5400, sefst nú á að eins................
Vér iánum e£ þér æskið.—Þér giftist—vér fiðrum hreiðrið.
The C. R. Stee/e Furniture Co. '
Qegnt C. N. Station - - 298 Main Street.
til ættarlandsins en þeir, sem neita
að kannast við ókosti þess? Svona
staðhœfing hefði ég ekki viljað láta
sjást á prenti eftir mig.
Svo eru nú braglýti Blöndals
eins almenn og braglýti og málgall-
ar Magnúsar. T. d. það, $,ð hafa
samhljóðanda næst eftir eirium
höfuðstaf, en hljóðstaf eftir hin-
um, má víða finna, og er ei kölluð
rímvilla, f>egar höfuðstafur hefir
rétta áherzlu og er í réttu sæti.
Stgr. Th. hefir það: “Herðið sjó-
menn, huga snörpum, Hlés við
kaldan blæ,” og “Þú, Snæfold, er
gnæfir í sólheiðisblæ, und svellgljá-
um jökulhjálmsfaldi.” Sama er að
segja um hina villuna, að hún finst
hjá stórskáldum vors lands, t. d.
Grfmi Thomsen: “Dauðans sveif
andkaldur engill um Grund, og
festi’ enum sofandi hermönnum
blund.” Og hjá Stgr. Th. “und
miðsumarshinmi sé hvílan mfn, liör
skaltu, ísland! bami þínu vagga.”
Þetta vona ég séu nógu mörg dæmi
til að s/na þér, að rímgallar Blön-
dals eru eins afsakanlegir og Magn-
úsar, en svo eru þeir færri, og hor-
tittimir að auk hjá M. M., svo ég
hlýt að álfta að dómnefndinni hafi
missýnst. Svo l/sti nefndin yfir
þvf, í Hkr., að kvæði Hannesar
hefði meiri skáldlega fegurð, en
aftur lýsti sér í kvæði Magnúsar
hlýrri sonarleg tilfinning o, s. frv.
Þetta var auðvitað þeirra meining
að svona ætti að dæma, en ég er á
annari skoðun og líklega fleiri. En
setjum svo að kvæðin hefðu verið
jöfn að innra gildi, þá hefði J>að
kvæðið átt að ná prfsnum sem færri
hafði formlftin.—Setjum aftur svo,
að kvæðin hefðu verið jöfn að ytra
gildi, J>á liefði það kvæðfð átt að
ná verðlaununum sem meiri hafði
“skáldlega fegurð” til að hera. Og
þannig álít ég að ætti að dæma um
skáldskap. Því þó rímið væri lé-
legt eða jafnveí ekkert, gæti skáld-
skapur og málfegurð verið þar á
hæsta stigi. En ef um tiltekinn
brag hefði verið að ræða, svo sem
að yrkja undir vissu lagi, J>á var
það annað mál. Nú mun það ei
hafa verið tiltekið, heldur að eins
að p>að ætti að vera kvæði, þá var
hragur og dýrleiki ríms ótiltekinn
Líst mér því að “skáldleg fegurð”
hefði átt að vera takmark skáldsins
að keppa Jað, en engin sérstök
“kringlótt” sonarlegheit.
Virðingarfylst
S. B. Benedictsson.
Ný spainaðarhðferð.
“Decaur’ heitir smábær einn f
Michigan , hann liggur um 25 mílur
vestur frá bænum Kalamazoo og
Michigan Central járnbrautin liggur
um bæinn. Það var fátt um vinn-
andi kvenfólk þar í þorpinu og
vinnukonulaun voru þar há. Þorps-
búar höfðu því fund með sér og
ræddu þar ýtarlega fjárhag sinn all •
an, lifskostnað 0g vinnukvennakaup-
málið, og niðurstaðan varð sú að 25
efnuðustu fjölskyidurnar þar f bæn-
um tóku sig saman um að hafa satn-
eiginlegt borðhald. Auð sölubúð
var fengin þar í bænum og eldhús
sett upp í öðrum enda hennar, en
borðsalur í hinum, cg þangað gengu
svo þessar 25 fjölskyldur þrisvar á
dag með börn sín og tóku máltíðir.
Reynslan varð, að yfir fyrstu vik-
una kostaði hver máltíð að jáfnaði
l2^c, Næstu viku lækkaði kostnað-
urinn niður 1 lOc fyrir hverja mál
tfð. Reikningar eru enn þá óupp-
gerðir fyrir þriðju vikuna, en talið
er víst að kostnaðurinn hafi lækkað
nokkuð niður úr lOc fyrir máltíðina,
og tilgangurinn er að færa hann nið-
ur f 8c fyrir hverja máltíð að jafnaðí,
og er það stórum minna heldur en
mögulegt var að fá þær fyrir í heima-
búsum þessa fólks áður en það byrj
aði félagsbúið. Eins og tekið var
fram, þá er að eins hið svo nefnda
heldra fólk í þessu félagj, svo sem
póstmeistarinn, lögmaðurinn, ritstjór-
inn, kaupmenn og bankarinn og
nokkrir handverksmenn. Fólks-
haldið er: 2 matreiðslukonur og
nokkrir borðþjónar, sem að eins eru
fengnir til þess að vinna þá tíma
sem máltíðir standa yfir en hafa aðra
aðalatvinnu ) bænum, svo að vinnu-
hjúakostnaðurinn er sama sem eng-
inn í satnanburði við það, sem áður
var. Máltíðirnar eru hinar heztu,
sem sé morgunverður: grautur og
mjólk, steiktar kartöflur, egg og
tvennskyns kökur,kafft og chokolade.
Miðdagsverður: Nautakjöts og svína-
kjöts steik með sósu, soðnar kartöflur
og aðrir garðávextir, te, heitt eða
kalt, tapioca-búðingur, epla-“pie’' og
tvennskonar hrauð. Kvöldverður:
kartöflukássa, kalt kjöt, heitt brauð,
kökur, plómur niðursoðnar, heitt og
kalt te
Þetta eru taldar sæmilega góðar
máltíðir og alt efni er keypt með
lægsta heildsöluverði og látið vera af
fceztu tegund. 20 pund nautakjöts
er keypt í einu og alt brauð er bak-
að daglega í ofnum félagsbúsins. 3
fjölskyidur sitja við hvert borð, hver
fjölskylda ieggur til sín eigin hnffa-
pör og önnur mataráhöld, en leirtau
er alt féiagseign. Félagið hefir auka
borð í borðsalnum og selur þar mál
tíðir þeim bæjarbúum sem annað-
hvorl ekki eiga kost á að komast
heim til máltíða eða koma af forvirni
tii þess að kynna sér nýja fyrirkomu
lagið. Þessir menn borga fult fyrir
máltíðir sínar, eins 0g á hverju öðru
hóteli, og ágóðinn gengnr í félags-
sjóð, 0g hjálpar til að lækka matar-
reikning fólagslima. Forstöðukona
félagsins segir þetta fyrirtæki hafl
hepnast svo vel að því verði haldið
áfram, kostnaðinn megi lækka enn
þá meira með þvl að leggja minna í
mat, og á ýmsan annan hátt að gera
þær umbætur sem vaxandi reynsla
sýnir að vera heppilegar. Þessi
kona telur og víst, að ef fátækustu
fjölskyldurnar í bænum, sem hata
flest börnin en fæsta dollarana, vildu
leggja saman í slíkt félagsbú, þá
gætn þær sparað margan pening en
lifað þó miklu betur en þær gera nú.
Einnig telur hún yíst að þessi félags-
aðferð verði fljótlega tekin upp i
stærri borgum þessa lands, því að
við það sparist að mestu leyti vinnu-
kvennalaun, eldiviðar útgjöld 0g
matvælakostnaður, auk þess sem
mikilli vinnu og ábyrgð sé létt af
húsmæðrunum, ekki síður en hús-
feðrunum. Þessi félagsbúskapur hef-
ir geflst vel á Þýzkalandi, þar sem
hann heflr verið í framkvæmd um
nokkurn tfma og það er engin sjá
anleg ástæða fyrir því að hann geti
ekki gengið eins vel hér í landi.
Ómissandi áhverju ísl. heimili
Verið er að gefa út
Matth. Jochumson Ljóbmæli I—IV.
Safn af ljóðmœlom skáldsinsfráyngri
Og eldr: árum. Mjög mikið af þeim
er áður óprentað. jEtlast er til, að safn
þetta komi út í 4 bindum, hvert bindi
um 300 bls. að stærð. Myndir af skáld
inu og æfiágrip skáldsins er ætlast til
að fylgi safninu.
Fyrsta bindið kemur út í haust 1902,
og framvegis eítt heftí á ári hverju.
Hvert bindi selt innbundið í einkar
skrautlegu bandi, gull- og litþryktu og
kostar:
Fyrir áskrífendur 1 dollar. 1 lausa-
sölu 1 doll. 25c.
Verð þetta er nærri því helraingi
lægra en kvæðabækur vanalega seljast
Það er sett svo lágt til þess að sem
allraflestir geti eignast safn af ljóð-
mælum “lárviðarsk&ldsins”.
Verð þetta mun þó verða hækkað að
mun, undir eins og útgáfunnier lokið.
Pantið því kvæðasafnið sem fyrst hjá
fsl. bóksölunum,
Prentsmiðja Seyðisfjarðar, 81. júlí 1902.
í Winnipeg má panta kvæðasafn
Matth. Jochumsonar i bókaverzlun
H. S. Bardals.
David Östlund.
8onner& Hartley,
Lögfræðingar og landskjalasemjarar
494 Mlain St, -- - Winnipeg.
R. A. BONNER. T. L. HARTLBY.
Bústaður séra Bjama Þórarins-
sonar er nú nr. 527 Yong Street,
Peninga
get ég l&nað á móti veði i fasteign-
um með eins lágri rentu og góðum
borgunarskilm&lum og hægt er að fá
þá nokkurstaðar. Þeir, sem þurfa
að fá peníngalán, eða endurnýja
gamalt lán, geta sparað sér peninga
með þvf að flnna mig, e$a skrifa eft-
ir upplýsingum áður en þeir taka lán
hjá öðrum.
S. tíudmundson,
HENSEL N. D.
Ódýr matur á
Oak Point.
Thorsteinn Thorkelsson selur þar
út úr búð sinni fyrir peninga út í
hönd:
20 pd. af röspuðum sykri.... $1.00
22 “ “ púðursykri $1.00
16 “ “ molasykri $1.00
18 “ “ hrísgrjónum 1.00$
3 “ “ beztu rúsínum.... $1.00
9 “ “ beztakaiiíi $1.00
10 “ “ næst bezta kaffl.. $1.00
Ham 12^e. pd., kúrinur lOc. pd.,
sveskjur 4 pd. 25c., 1 punds Baking
Powder könnur, 2 fyrir 35c. Allur
fatnaður og fataefni með tiltölulega
lágu verði. Og aðrar yörur sem til
eru f búðinni með mjög niðursettu
verði.
Hveitimjöl, bezta tegund $2.10,
næst bezta tegund $2,00,hver sekkur.
Ódýrt fæði.
Tíu íslenzkir námssvein:
ar geta fengið gott, en ódýrt
fæði og húsnæði, að 435
YoungSt. Baðstofa eríhús-
inu, — að eins 3 mínútna
gangur frá Wesley-eða Ma-
nitoba háskóiunum. Menn
snúi sér til húsráðanda!
Mrs Muivaney.
“Flor de Albani.”
NÝIR VINDLAR
) Vel tilbúnir, ljúfir og heilsustyrkj-
andi, úr Havanblöðuui og Sumatra-
umbúðum.—Allir vel þektir kaup-
menn hafa þá til sölu. Prófið þessa
ágætu vindla.
WESTERN CIGAR FACTORY
)t
Tlio*. eigandi,
■WI3STNIPEG.
flANITOBA.
Kynnið yður kosti þess ádur en þér ákveðið að taka yður bólfestn
annarstaðar.
íbúatalan í Manitoba er nú............................... 250,000
T&la bænda f Manitoba er................................. 35,000
Hveitiuppskeran í Manitoba 1889 var busheis............. 7,201,519
" “ “ 1894 “ “ 17,172.888
“ •* “ 1899 “ “ .............. 2-1,922,230
Tala búpenings i Manitoba er nú: Hestar..................... 102.700
Nautgripir................ 230.075
Sauðfé..................... 85,000
Svin....................... 70.000
Afurðir af kúabúum f Manitoba 1899 voru.................... 2470,559
Tilkostnaður við byggingar bænda í Manitoba 1899 var..... $1,402,800
Framfðrin i Manitoba er auðsæ af fólksfjðlguninni, af autntm
afurðum lanlsins, af auknum járnbrautum, af fjðlgun skólanna. af vs c-
andi verzlun, af vexti borga og bæja, og af vaxaudi velliðan
almennings.
í siðastliðin 20 ár hefír ræktað land aukist úr ekrum........... 50 ,000
Upp í ekrur......................................................2,500 000
og þó er siðastnefnd tala að eins einn tíundi hluti af ræktanlegu landi
i fylkinu .
Manitoba er hentugt svæði til aðseturs fyrir innflyténdur, þar er
enn þá mesta gnægðaf ágætum ókeypis heimilisréttarlöndum og mðrg
uppvaxandi blómleg þorp og bæir, þar sem gott er til atvinnu fyrir
karla og konur.
í Manitoba eru ágætir friskólarfyrir æskulýðinn.
í Manitoba eru mikil og físksælveiðivötn, sem aldvei bregðast.
í bæjunnm Winnipeg, Brandon, Selkirk og fleiri bæjum mun nú
vera vfir 6,000 Islendingar. og i sjö adal-nýlendum þeirra í Manitoba,
eru rúmlega aðrar 5,000 raanna. Þess utan eru í Norðvesturhéruðunum
og British Columbia um 2,000 Islendingar.
Yfir ÍO milllonir ekrur af landi i Hanltoba, sem enn Þ*
hafa ekki verið ræktaðar, eru til sölu, og kosta frá $2.50 til $6.00 hver
ekra, eftir gæðum. Þetta land fæst með vægum kaupskilmálum.
Þjóðeignarlönd f öllum pörtum fylkisins, og járnbrautarlönd með
fram Manitoba og North IVestern járnbrautinni eru til sölu.
Skrifið eftir nýustu upplýsingum, kortum o. s. frv. alt ókeypis, til
HON. R. P ROBLIN
Minister of Agriculture and Immigration,
WINNIPEG, MANITOBA.
Eða til:
JoMeph B. Skaptanon, innflutninga og landnáms umboðsmaður.
THE HECLA
eru beztu, ódýrustu og eyðsluminstu
hitunarvélar sem gerðar eru þseT
gefa mestan hita með minstum
eldivið. Eru bygðar til að endast
og vandalanst að fara með þær.
Fóðursuðu katlar fvrir bændur
gerðir úr bezta járni eða stáli, ein-
mitt það sem þér þarfnist. Biðjið
árnvörusala yðar um þá, peir selj*
ailír vörur vorar.
CLARE BRO’S & Co.
'erksmiðjur:
’RESTON, ONT.
WinnipejS
Box 1406,
246 Mr. Potter frá Texas
"öetur verið að hún unni mér ekfei”, mæltij
Arthur þunglyndislega, og vék gluggatjöldunum
til hliðar, og virtist horfa út um hann hálfgert
utan við sig".
“Uss !" rumdi i baron Lincoln. “Þú ert of
hæverskur. Eg hefi séð hana gefa þér hýrt
auga áður en þið fóruð síðast frá Englandi, og
það fyrir tveimur mánuðum síðan. Stúlkan
hafði auðsjáanlega felt dóm um þig i hjarta
sínu, og hann þér í hag. Fari það grenjandi,
sem hún óttast þ að, að faðir sinn verði á móti
slíku gjaforði. Gamli Potter er höfðingi, eftir
útíitidóttur hans að dæma, en hann hlýtur að
vera meira en lítill stórbokkí, ef hann getur ekki
veriðánægður með þig í þessu tilliti".
Lengra korast Lincoln ekki. þvi Lubbins
kom inn i stofuna og færði þeim vindla og vin,
sem þeir voru búnir að biðja um áður. Þegar
hann var búinn að sýna þeim allar sínar hæv-
ersku með beygingum og afkáralátum, þá fór
hann burtu aftur, en skyldi dyrnar eftir opnar,
og heyrðist drynjandi rödd, sera kallaði: “Lubb-
ins, Whiskey og vatn, sjóðandi eins og vatnið
gufuskipskötlunum 4 Mississippifljótinu”.
“Undrunarverð persóna, þetta", mælti dóm-
arinn hálfgramur af því að þessi rödd ónáðaði
þá.
“Sérlega”, mælti hávirðulegi Arthur i sam-
sinnis málróm.
“Ég setla aðloka hurðinni”, mælti Lubbins,
sem ekki var korninn frá hurðinni, en var á leið-
inni |inn í kaffistofuna. Eftir augnabliks þðgn
byrjaði Percy Lincoln aftur sama talið og yelti
Mr. Pottei frá Texas 247
vindlinum rólega til i munnvikinu, eins og þeir
menn gera, sem hamingjan hefir hlaupið upp í
fangið á óvænt.
“Hvaðheitir hann þessi tilvonandi tengda-
faðir þinn.fullu nafni?”
“Hinn hávirðulegi Sampson Potter”, svaraði
Arthur upp með sér.
“Ójá, einn af dómurunum þeirra þarna yfir
frá”, og velti höfðinu í áttina til Ameriku.
“Nei; en þingmaður löggjafarþingsins þar,
að ég held”, svaraði sonurinn.
“Ó, auðvitað. Strax og þú finnur herra
Potter, þá bjóddu honum að heimsækja okkur.
Mér þætti vænt um að ræða við hann um stjórn
m&l og annað”.
“Ég hefi mestuánægju af að fvlgja honum
hingað”, mæltí Arthur um leið og hann reis á
fætur. “En það er eflaust kominn tími til að
líta eftir bátnum. Ethel væntir eftir að sjá þig
þar”.
“Ég hugsa aðfyrirætlanir hennar skíni út
úr svip hennar", mælti hann um leið og sum orð-
in fengu einkennilega áherzlu. “Þú verður að
gera þenna Ástialíumann kunnugan mér, enda
þó mér fínnist ég þekkja nafnið Errol. Hvað
lengi hefir faðir hans búið í Ástralfu”.
"Mörg &r”.
“Er Karl Errol fæddur þar?”
“Já”.
* Og nú er hann tuttugu og átta ára gamall.
F&ðir hans hefír þá verið kominn þangað fyrir
þrjátíu árum siðan”.
“Áreiðanlega. Hann hefír grætt of fjár á
250 Mr. Potter frá Texas
ur leigt þér vagn og komið með ungfrúrnar á
eftir mér”.
Því næst gekk hann upp í vagninn og virtist
vera utan við sig. En Arthur mælti við keyr
arann: “Aktu heim til okkar!” Síðan mælti
hann við sjálfan sig: “Hvað hefir komið yfir
hann föður okkar Það getur ekki stafað af
of mikilli áreynzlu, því þegar ég fann hann
f.yrst, var hann frískur og heilbrigður. Það er
liklega út af t rúlofuu Ethels. Ég var ætíð
hræddur um, að honuin yrði bungt utr að skilja
við h»na. Heyr,—nú er ég búinD að finna hvað
að honum geugur”, Síðan mælti hann i lægri
róm: * Pabbi htldur að Errol vilji fara með
liana heim til sín og búaí Ástralíu. Mér þykir
samt vænt um, að gamli maðurinn sýndist fa.ll-
ast á giftingu okkar Idu, með ánægju". Meöan
hann var að velta þessu fyrír sér frain og aftur,
gekk hann inn í skrifstofuna i hótelinu og pant-
aði vagn handa sér og þeim Ethel og Idu, til að
keyra á heim að sumarhöllinni hans barónsins
Lincolns, sem er hér um bil eina mílu frá Folke-
stone, einmitt þar sem kalkbergið fer að lækka
of&n að Sandgate.
Meðan hann var að þessu er hanu enn þá
einu sinni ónáðaður af tröllaröddinni f kaffistof-
unni. Hún hrópaði á Lubbins: “Komdu með
tannstangnra og fáeinar kaífibaunir”, Fljótur
sem eldibrandur eins og þú værir i kappsigl-
ingu á Mississippi. Dóttir mín er þegar kom-
in hingað eftir mínútu’.
Lubbins stökk einsog eldibrandur eftir því
sem ) öddin heimtaði, og hafði tækifæri til að
Mr. Potter frá Texas
i Venece annaðist hún hann og hjúkraði honum
með móðurhöndum”.
“Með móðurhöndum. Hún er ekkja tuttugu
og fímm ára gömul og hann vel f ulltíða maður;
eða hvað er hann gamall?” mæiti Percy Lincoln
með skopi ( málrómnum, og virtist það koraa illa
heim við þá sögu, sem Arthur ætlaði að segja
honum.
‘Errol er tottugu og átta eða tuttugu og
niu ára gamail. að ég held”, hólt Arthur áfram,
“en hvort ástúðleg umönnun lafði Sarah var
móðurleg, eða ekki, þá breytti Errol við hana
eins og bróðir, því óðara og hann sá Ethel, þá
varð hann hrifinn af henni, "sem konuefai sinu,
Það sama er að segja um systur mína”.
“Þú heldur þá að Ethel elski hann virki-
lega”, þvNiann var að reyna að koma þvi ovo
fyrir, að hann skildi eiginlega ekki upp eða nið-
urí þessu.
“Elski hana virkilega? Þú yeizt að hún
lítur stórt á sig. Heldur þú ef hún elskaði
hann ekki, að hún léti hann-----”, Hér þagn-
aði Arthur og varð hálfkindarlegur, þvf hann sá
það á svip föður síns, að hann var farinn að tala
fullraargt um systur sína og sögu hennar.
“Þú meínar þó ekki að segja mér, áð hún
leyfi þessum Áetraiiumanni að kyssa sig svo
fólk sjái, og annað svipað því?”
“Hræddur er ég um, að það sé ekki dæma-
laust”, svaraði sonur hans, eftir að hafa hugsað
fáeinar minútur um þau vandræði, sem hann
var að lenda 1. en hugsaði að be«t væri að segja
það afdráti&rlaust alt samao.