Heimskringla - 07.05.1903, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA 7. MAÍ 1903.
*«*■
SÆLGÆTISLEGA EFNIS-
GODUR OG ILMSŒTUR
The T. L. “Cigar”
Það er vinsæl tegand, sem heflr áunnið sér hylli
og vin&ttu vegna verðskuldaða eiginleika. Þús-
undir reykja nú þessa ágætu vindia.
REYKIÐ ÞÉrTa? '

WESTERN CIGAR FACTORY
Thos. I>ee. eigandi. 'WI3SriSrH5E!a-.
ITANITOBA.
Kynnid yður kosti þess i®ur en þér ákveðið að taka yður bólfestu
annarstaðar,
íbúatalan í Manitoba er nú............................. 275,000
Tala beenda í Manitoba er.............................. 41,000
Hveitiuppskeran i Manitoba 1889 var bushels............ 7,201,519
“ “ 1894 “ “ ............. 17,172,888
“ '* “ 1899 “ “ . ...........27,922,280
“ “ " 1902 " “ ............. 53,077,2S7
Als var kornuppskeran 1902_ “ “ ............ 100,052,348
Tala búpenings i Manitoba er nú: Hestar................ 146,691
Nautgripir............... 282,848
Sauðfé.................... 36,000
Svin................... 9'.598
Afurðir af kúabúum i Macitoba 1902 voru................. 8747,608
Tilkostnaður við byggingar bænda í Manitoba 1899 var... (1,402,800
Framförin í Manitoba er auðsæ af fólksfjölguninni, af auknt m
afurðum lanisins, af auknum járnbrautum, af fjölgun skólanna, af va t-
andi verzlun, af vexti borga og bæja, og af vaxandi vehiðan
almennings.
t siðastliðin 20 ár hefír ræktað land aukist úr ekrum... 50.000
Upp í ekrur..............................................2,600 000
og þó er siðastnefnd tala að eins einn tíundi hluti af ræktanlegu landi
i fy'lkinu,
Manitoba er hentugt svæði til aðseturs fyrir innflyténdur, þar er
enn þá mesta gnægð af ágætum ókeypis heimilisréttarlöndum og mörg
uppvaxandi blómleg þorp og bæir, þar sem gott er til atvinnu fyrir
karla og konur.
í Manitoba eru ágætir friskólarfyrir æskulýðinn.
í Manitoba eru mikil og fisksælveiðivötn sem aldrei bregðast,
í bæjunum TFinnipeg, Brandon, Selkirk og fleiri bæjum mun nú
vera rfir 5,000 íslendingar, og í sjö aðal-nýlendum þeirra í Manitoba,
eru rúmlega aðrar 5,000 manna. Þess utan eru i Norðvesturhéruðunum
og British Columbia um 2,000 íslendingar.
Yfir lO millionfr ekrur af landi í Hanitoba, sem enn þá
hafa ekki verið ræktaðar, eru til sölu, og kosta frá (2.50 til $6.00 hver
ekra, eftir gæðum. Þetta land fæst með vægum kaupskilmáium.
Þjóðeignarlðnd i öllum pörtum fylkisins, og járnbrautarlönd með
fram Manitoba og North JÝestern járnbrautinni eru til sölu.
Skrifið eftir nýustu upplýsingum, kortum o. s. frv. alt ókeypis, til
IION. B. P ROBLIN
Minister of Agriculture and Immigration,
WINNIPEG, MANITOBA.
Eða til:
Josepli B. Skapalson, innflutninga og landnáms umboðsmaður.
aálarsjón forfeðra vorra, og ein af
ðndvegissúlum andlegra umbóta, og
getur skynsemin lært margt af henni,
sem reynslu stofuun.
r
Eg tek kyrkjuna og starf hennar
hér fyrst til greina, af þvi ég skoða
reynsluskóla hennar öliu öðru framar.
Sé litið & stjórnfræðissögu mann-
kynsins, og hún gagnrýnd og vegin,
þá kemur alt hið sama fram og
annarstaðar, að ein stjórnaraðferð er
ónóg, og getur aldrei orðið að óbreyt
anlegri og gildandi reglu. Stjórnar-
farið er nákvæmlega ilt og gott í
samræmi við þ& kynslóð, sem hefir
það með höndum eða býr það til.
Það er engin ráðgáta, að það eru
sömu hæfileikar á verkinu, og býr í
manninum, sem vinnur verkið. Það
á líka heima hjá öllum kynslóðum
fyrri og síðar. Pólitiskir flokkar
hafa risið upp og lofað að gera þetta
og hitt. Sumt hafa þeir gert og
sumt ekki. Aðrir hafa risið upp og
búið nýja flokka til, með öðrum stefn-
um og lofað að gera þetta og hitt,
sem eldri flokkarnir gerðu ekki eða
svikust um að gera, en alt það póli-
tiska brask heflr strandað í sömu
höfninni, höfn aldarandans. Með
orðum, stjórnm&lamennirnir hafa
flestir komið út um lotorðadyrnar,
og horflð inn I flóðgáttir nýja tfmans
með meira og minna af óefndum lof-
orðum og h&lfunnum verkum, og
strandaðar vonir og dána drauma.
Þeir yngri hafa tekið við og þeir
hafa haft sömu söguna á baki sér hjá
uæstu kynslóð. Heildinni heflr
miðað áfram að sumu leyti, en með
jafna langa og örðuga umbótabraut
fyrir framan sig, sem fyrri kyn-
slóðir, þvlumbætur er óendanleikinn.
Þá koma vísindin til sögunnai.
Vísindamennirnir hafa fundið margt
og mikið í fj&rsjóðum þekkingar-
innar, og lagt það fyrir fætur sinnar
kynslóðar og eftirkomandi. Og
margt sem þeir eyddu allri sinni ævi
og kröftum fyrir, og þá var haldið 6-
dauðlegur sannleiki og fullkomnun,
hefir hrunið tii grunna fyrir siðari
þekkingu í hengiflugi viðburða og
nýrra uppgötvana. Vísinda starfs-
sviðið hetir verið vítt og voldugt, og
ómælandi fyrir framan hverja kyn-
slóð, og hver kynslóðin hefir haft
ný verksvið að vinna, og ósköpin
hafa verið tínd saman á fjörum Rann
sóknanna; en aldrei heflr vísinda-
heimurinn sýnsts stærri en nú, og
aldrei heflr verið leitað í honum með
meiri þorsta og brennandi ákefð en
nú. Og enginn mun dirfast að
segja: Við þurfum ekki meiri vís-
indi. Látum hér staðar numið, og
við skulum skifta öllum vfsindnm
upp á milli okkar, sem fengin ern,
og vera jafnaðarmenn f vfsinda
heiminum, sem annarstaðar.
K. Ásg. Benedikt SSON.
„Dægradvöl“.
Herra Guðmundur Stefánsson
á Baldur, Man., hefir nýlega gefið
út rit, sem hann nefnir Dægra-
dvöl. Það er um 200 blaðsíður að
stærð, í stóru 8 blaða broti, prentað
með skíru letri og á þykkan pappír
og er í sterkri kápu. Prentun og
band er gert í verkstæði herra A.
Helgasonar bókbindara í Baldur.
Efni rits þessa eru nokkrar smá-
sögur, flestar þýddar. Ein saga,
sú sfðasta í ritinu, er frumsamin af
útgefanda. Hún heitir Vinimir í
í Odda, og er um 60 bls. Er það að
voram dómi bezta sagan í ritinu.
I stuttum formála framan við
bókina segir útgefandi meðal ann-
ars: ,.Ég hefir leitast við að p>ýða
sögur, sem lýsa annaðhvort löndun-
um eða þjóðunum, f>ar sem þær
gerast, eða helzt hvorutveggja“.—
Tilgangur ritsius er að færa les
endum f>ess fræðandi og áheyrileg-
ar sögur úr sem flestum pörtum
heimsins.
‘Vér höfum lesið rit þetta alt og
teljum sögumar yfirleitt í meðal-
lagi góðar. En bezta þó söguna:
Vinirnir í Odda. Guðtnunður er
ungur maðnr og hefir ekki áður
látið til sfn heyra, svo teljandi sé.
en rit f>etta alt ber f>ess vott, að
hann sé allvel skáldmæltur og gædd
ur talsverðri bókmentalegri smekk-
vísi. Aðrir sjálfmentaðir sveita-
piltar leggja ekki á unga aldri út f
að gefa út bækur.—Eitt kvæði er í
ritf þessu, eftir Kristján sál. (skáld)
Jónsson, hrikalega skáldlegt kvæði
—áður óprentað—um fjallið Herði-
breið. Fremst í ritinu er og mynd
af f>essu fagra fjalli. Vér setjum
hér 1. og 3. vísu úr þessu kvæði, er
ljóslega sanna að það er ort af
Kristjáni, þvf ekkert íslenzkt skáld
hefir fyrr né síðar ort í alveg sama
sérkennilega anda og hann. Vís-
umar eru þessar:
1. Þar sem að áður dauði dimmur
dynjandi svam um logagráð
og jökulkuldi jörmun grimmur
járnsterkum greipum kreistir láð,
þú stendur hetjan Herðabreiða
háværum langt frá sölum glaums,
um brjóst þitt hamarbrynjað
freyða
beljandi öldur tfðar straums.
3. Ár hafa runnið, aldir liðið
eilffðar fram í víðan geim
og lífs þú yfiir sjónarsvíðið
séð hefiræ á tfma þeim.
Þú sást f>á fornu frægðar daga,
er frelsis röðull skein þig á,
og dýran hétju dreyra laga
um dali blómga sástu þá.
Kvæðið er 8 erindi, hvert öðru
fallegra og skáldlegra. Að undan-
teknu þessu kvæði verður ekki
sagt að nein vemlega skáldleg til-
f>rif finnist í ritinu; allar siigurnar
eru meira og minna hversdagsleg-
ar ien allar vel sagðar, smakklega
valdar og sumar þeirra allfróðlegar.
I deild sinni er því ritið vel þess
virði að Islendingar kaupi það og
lesi.
Gilötuðu blómin.
Og meyju sá ég mæra
um milda sumar stund,
á sléttri grundu ganga,
með glaðri og frjálsri lund.
og ína blómin beztu
og binda vönd úr þeim,
sem feng nú hlotið hefði,
hún hélt svo glaðlynd heim.
En hvað'hún með þvf meinti,
þá mér var g&ta fyrst.
Og svo fór ég að sjá það,
að sveinn hefði ’ana kyst
þann koss nú launa lysti
og litfögru’ blómin téð.
Hún gaf þeim góða sveini
og—glöð—hönd sína með.
í leiðangur þau lögðu
— og löng sú ferðin var,—
og nú kom margt til meina
og margvíslegt til bar.
Og svo það fór um síðir,
að sárþreytt urðu’ um skeið.
En verst af öllu var þó,
sitt vildi hverja leið.
Og mörg ár liðu mæðu
og margt var stríðið háð.
En ferðasagan fárleg
& fölum svip var skráð.
Og gremi blær á brúnum'
hann benti þyrna &,
sem brúður rétti að rekknum,
hann rétti hrís mót þá.
J. L.
A uðnuleysinginn.
Einmana flytst um álfur lands,
ættbóli fjarri sínu;
það eru forlög mæðu-manns,
—megni sem veldur þínu,—
hugðnæmi alt sem helzt hér ann
hringsnýst í beiskju og gremju.
Allar vonir og óskir fann
einhverja myrkra óhemju.
J. L.
Heiðraði ritstj. Hkr :—
Viltu gera svo vel og taka með-
fylgjandi hréf frá S. Símonson upp í
blað þitt, ásamt ðrfáum línum sem
svar til hans,
AKRA, N -D., 30. Des. 1902.
Mr. J. K. Jonasson, Siglunes.
Heiðraði herra:—
Mér hefir verið sagt af þeim, sem vel
vita, að þú hafir 1894 fengið samskot i
Cavalier, sem munu hafa orðið alt að
30 doll., andir mínu nafni, nefnil. hald-
ið tðlu fyrir mig og lýst kringumstæð-
um mfnum, að ég væri heilsulaus, en
sökum peningaskorts gæti ég eaga
bót fengið, en Dr. Moritz Halldórson
gæti læknað mig ef peningar fengjust.
Svo að þér hafði gengið svona vel.—
Þú gerðir mér vel gott snmarið áður,
svo hefir þú þá fengið það vel borgað.
En vinur, viltu ekki nú, af þvf nú er
hagur þinn miklu betri en þá, send.i
mér þóekki væri neða$l.00, þá vildi ég
vera ánægður við þig og ekki láta þess
arna getið framar — þó þetta væri
ofurlitið röng aðferð. Sem sagt gerðir
þú mér vel gott árið 1893, Ég vona
eftir að þú svarir mér með einni línu og
fáum orðum þessu viðvíkjandi. — Sumt
var sagt um þig þetta vor er reyndist
ósatt, einkum það sem var sagt um
“Buggy”-ið og hryssuna, sem þú fékst
mömmu þinni.
Ég bið kærlega að hellsa konu þinni.
—Gleðilegt ár.
Þinn S. Símonsson,
Svar mitt gegn bréfi þessu skal vera
stutt i þetta sinn. að eins fá orð eins og
höfundur óskar. Getur verið að hon-
um þyki það nokkuð óbeinlínis, en ég
skal gefa beinna svar næst, eftir að ég
hefi fengið svar upp á eftirfylgjandi
ÁSKORUN.
Ég skora á þig, Sv. Simonson að birta
nöfn þeirra, sem hafa sagt þér þetta, er
þú byrjar bréf þitt með, og sem þú segir
að viti svo vel, annaðhvort í Hkr. eða
Lögb., og vera búinn að þvi innan 30
daga eftir að þetta kemur út. Verðir
þú ekki við áskorun þessari skaltu án
frekari rannsóknar álitast mjög óheið-
arlegur maður, og bréf þitt gert i miður
góðum tilgangi og þú ekki framar svara
verður.
Siglunes, 18. Febr. 1903,
J. K. JÓNASSON.
$3,000.00-----
SKÓR
Thorst. Oddson hefir keypt
3,000.00 virði af skótaui, sem
hann selur með stórum af-
slætti allan þennan mánuð
fyrir peninga, í búð sinni að
483 Ross Ave.
‘Állan-Liiiiui
flytur framvegis íslendinga frá íslandi
til Canada og Bandarikjanna upp á ó
dýrasta og bezta máta, eins og hún
ávalt hefir gert, og ættu því þeír, sem
vilja senda frændum og vinum fargjöld
til íslands, að snúa sér til
hr.H. M. Bardal ( Winnipeg, sem
tekur á móti fargjöldum fyrlr nefnda
lfnu, og sendir þau upp á tryggasta og
bezta máta, kostnaðarlaust fyrir send
anda og móttakanda, og gefur þeim
sem óska, allar upplýsingar því við-
vikjandi.
Fari ekki sá sem fargjaldið á aðfá,
fær sendandi peningana til baka sér að
kostnaðai lausu.
(JanadiiiQ Pacific ]{ailvvaj
Jola skemtiferdirnar i
Desember.
Fram og aftur
lœgsta fargjald
til allra staða í
ONTAKIO,
QUEBEC
og
SJOFYLKJANNA.
Gildir þrjá mánuði.
Viðstöðuleyfl veitt þegar komið er
austur iyrir FORT WILLIAM.
TOURIST
og fyrsta pláss
SVEFNVAGNAR
á hverjum degi.
Jola og nyars-farbrefin
fram og til baka kosta TVO ÞRIÐJU
vanaverðs.—Farbréfln til sölu Des.
21. til 25. og 30. 31., og Jan. 1.
Gilda til 5. fan., að þeim degi með
töldum.
Eftir frekari upplýingum snúið yður
til næsta umboðsmanns C. P, R. fél,
eða skrifið
C. E. McPHERSON,
Gen. Pass. Agent,
WINNIPEG.
Qonner & Hartley,
Lögfræðingar og landskjalasemjarar
494 main St, - - - Winnipeg.
R. A. BONNER. T. L. HARTLET.
Kœru landar.
Ég er umboðsraaður fyrir hið al-
þekta öfluga og áreiðanleea lifsábyrgð-
arfélag, THE GREAT WEST LIFE, á
meðal íslendinga í Winnipeg og hvar
annarsstaðar sem er i Manitoba.
Einnig tek ég hús og húsgögn í elds
ábyrgð, og útvega peninga lán á fast-
eignir með þægilegum skilmálum.—
Komið og finnið raig að máli, eða skrif-
ið mér, þegar þið þarfnist einhvers af
þvf ofannefnda.
M. Markússon.
467 Jessie Ave. Winnipeg, Man.
D. hV Fleury & Co.
UPPBOÐSHALDARAR.
849 FOHTAGK A VK
selur og kaupir nýja og gamla hús-
muni og aðra hluti. einnig skiftir hús-
munum við þá sem þess þurfa. Verzlar
einnie meðlönd, gripi og alskonar vörur.
TELEPHONE 1457. - Oskar eftir
viðskiftum Islendinga,
OLI SIMONSON
MÆLIR MED SlND NÝJA
Skandinavian Hotel
718 Main Str,
Fæði $1.00 á dag,
Woodbine Restaurant
Stœrsta Billiard Hall í Norövesturlandinu. '
Tlu Pool-borÖ.—Alskonar vín og vindlar.
Lennon A Hebb,
Eigendur.
460 Mr. Potter frá Texas
að missa vitið og hrópaði: “Þú alvaldi guð!
O hve þú ert harður gegn bænum minum. En
þú ungi maður, sá tími kemur að þú fekkir og
þreifar á mismun þeim sem ei á fyrst útsprung-
inni ást ungrar stúlku. og :ást konu, sem margt
hefir reynt.enaldrei elskað fyrren reynsluhikarinn
e fleytifullur, en erþó sárþjáð af ást á aðalborn-
manni alt sitt ævískeið,—en hefir aldrei fundið,
fundið,—ekki hjá foreldrum, eiginmanni né vin-
um, ekki hjá nokkuri sál. Sá dagur—sá dagur
kemur yfir þig, að þú sér mynd af því einhvern-
tíma”.
Þessi siðustu orð voru töluð með dvínandi
og deyjandi rödd, og líkt sem þau kæmu frá
brostnu hjarta. Kvalir hennar tóku ofurlítið á
hann, afþvihann var sjónarvottur að þeirn.
Hann hafði samt ekki þrek að lita á hana, því
hann var hræddur um að hún sæi það á svip
sínum, að hann viknaði, og kynni að hugsa að
hann elskaði sig. En hugsanir hans fóru ekki
fram hjá henni, þótt hún að eins einu sinni líti
til hans í flýti, Hún hneig ofan í hægindastól
°K fól andlitið í höndum sér og nötraði sem strá,
er stendur uppúr svelli, gaddfreðnn að á alla
vegu.
I Þessum svífum heyrðist málrómur Idu
• ram í framstofunni, Hún mæltí þessí orð mðe
liávaða og áfergju:
Lubbins! Það er gagnslaust að segja mér,
að lafði 8arah Annerley sé ekki heima. Ég er í
engum efa um að ég hefi heyrt málróm hennar
hér inni".
Satt að segja kom þetta atvik lafði Sarah
Mr. Potter frá Texas 461
Annerley mjög vel. Hún var orðin hrædd við
tilfinningar sínar, og hrædd við þenna vandræða
mann, sem hangdi þarna yfir henni. Hún hljóp
fram að hurðinni tafarlaust og opnaði hana, um
leið og hún kallaði: 1 Gerðu svo vel og komdu
inn til mín, ungfrú Potter”.
Ida kom inn tafarlaust, Hún var vel bú-
in. og gekk léttilega. Hún var dálitið fölari en
húri var vön, og íór það henni afarvel. Það staf
aði af svefnleysi og éhyggjum siðustu nótt.
Arthur Lincoln fylgdi henni, og leit hann mjög
þreytulega út, og var auðséð að hann vildi að
Ida væri sem rólegust.
Ida var kuldaleg á svipinn þegarhún hneigði
sig fyrirlafði Sarah Annerley, en rétti Errol
hendina og mælti um leið: "Lafði Sarah Ann-
erley. Þið liggur sé almeuningsrómur á, hér í
Boulogue, að það sért þú, sem ert völd að því. að
brezka stjórniu hefir skipað að fanga föður
minn sem glæpamann”. Þetta mælti hún með
nepju kulda, og augu hennar leiftruðu.
“Jæja þá”, svaraði frúin með sama kuldaog
hún var ávörpuð, þvi hún hræddist ekkert
þenna dag, nema þjáningarnar sem hún sá að
Errol tók út.
Én fyrri en hún gat sagt fleira, þá sneri
Karl Errol sér að henni og tantaði. "Þú—þú
vildir ekki segja mér'nokkuð í þessu efni, jlafði
Sarah Annerley”.
Hún leit ekki við honum. en mælti með and
köfum: “Því ertu að reyna að pína mig með
þessu, að taka fram i okkar mál?” Hún sneri
sér því næst að Idn og mælti gremjuþrungin:
464 Mi. Potter frá Texas
gerði það. Og hann skreytir ekki dóttur sína
með því, sem hann þarf að skammast sin fyrir.
Faðir minn-------
En Arthur greip fram i með lögmanns vara
semi: “Sökum föður þins, þá segðu ekki eitt
einasta orð meira um þetta”.
Karl stundi við og mælti, “Ég er mjög
bryggur að þú skyldir ganga svona langt, ung-
frú Potter”.
Þessar innskotssetningar og augnaráð þeirra
ætluðu alveg aðtryllaldu.og leit húu tilallra hálf
fyrirlitlega og mælti með tignarsvip og látæði:
“Það sýnist sem þið öll trúið því að faðir minn
só sekur”.
Og hún varð enn þáæstari. þegar hún sá að
þeir vildu forða henni frá að tala Jieira, og
brennandi heiftareldur gneistaði i augum henn
ar, þá hún hrópaði:
“Ég hefi þekt ástsemi hans í full tutugu ár,
og þóhver einasti kviðdómur.sem til er í heimin-
um, og hver einn og einasti dómari, sem í dóm-
arasæti hefir komið, hrópaði upp: Sekur, sekur!
Sekurfundinn! Þá skyldi ég hrópa eins
lengi og ég dreg andann: Saklaus — sak-
1 a u s!’
Þau stóðu þarna öll alveg steinhissa, en
voru vakin alt í einu af kvenlegri rödd, er heyrð-
ist framan viðdyrnar, Þau litu öll i einu þang-
að, og sáu—sáu hvað? Herra Van Cott. Hann
var fölur og veiklulegnr, og hafði auðsjáanlega
liðið hálfilla, og var skjálfandi hræddur. Hann
kom hægtinn og hafði komist fram hjá Lubbins
í ganginum, án þess að hann tæki eftir honum,
Mr. Potter frá Texas 457
Þegar hann kom inn til hennar, þá fann
hann innilega til þess, að aldrei hafði hann litið
fagrari og tígulegri konu, en hana, en hún
starði á hann meðstaðfestu og ákvörðun i svipn
um. Hann mælti kuldalega eins og hann fram-
ast gat: “Þú hetir tæplega búist við komu
minni aftur?”
“Gerðu svo 'vel og talaðu ekki í þessum
málróm hér inni,—eigi ég það skilið, þá vægðu
mér sem raaður, en eigi óg það ekki skilið, þá
berðu virðingu fyrir sjálfum þér.—gerðu það
ekki Karl—þú kemur inn hingað-------”,
“Til að knýja þig til að játa sakleysi föður
míns, sem þú heldur i fjötrum”.
“Knýja mig til að játa sakleysi föður þins?
Ég hefi aldrei, aldrei sagt að hann væri sannnr
að sök!”
“Nei, en sannaðu sakleysi hans þá! Ég hefi
séð hann og starað á hann, og ég veit að hann
er saklaus. og ég get ekki litið framan i fólk
eins lengi og hann er kallaður sakamaður, út-
lagi og þjófur. Þú ein getur svift öllu þessu
burtu, ef þú vilt‘—og lafði Sarah Anneriey. þú
s k a l t gera það!’ ’
Hún gerði hann forviða með þvi að spyrja:
“Hvað er það sem þú veist? Þú veist að eins
eitt, og pað er það, að faðir þinn hefir verið
dæradur útlagi. Ef ég nota það til þess, að þér
verði aldrei auðið að ná Ethel Lincoln, þá hefir
þú hugmynd hvaða þýðingu mín þekking hefir”.
Síðan hálfhljóðaði hún: “Karl, þú kemur fram
gagnvart mér, sem skálkur. Þú mundir vera
vægari, ef þú víldir muna með mannstilfinning