Heimskringla - 15.09.1904, Blaðsíða 3

HÉIMSKRINULA 15. SEPTEMBER 1904.
þá leið. Dráttvélarnar brenna viði'
og voru búnar til í Philadelphia.!
Alt er fremur fátæklegt í Baikal
héraðinu, giatihúsin ekki sfður en
annað. Þegar kemur lengra aust-
ur í Manchuria, þá fer að votta fyr-
ir ameríkönskum frágangi á brauta-
úthaldinu, og á greininni sem
tengir saman Harbin og. Port Ar-
thur, eru úreltar, gamaldags gufu-!
vélar frá Philadelphia, en knýja þó
lestirnar áfram með meiri hraða en ,
á sér stað á öðrum greinum braut-
arinnar.
Brautin liefir enn ekki borgað
starfskostnað, eg er ekki líkleg til
,að gera það um nokkur komandi'
ár. Árið 1898 flutti braut f>essi als
66 þúsund farþegja og að eins 561
þúsund árið 1899 og að auk rúm
600,000 tons af vörum. Hæstu árs-
inntektir þessarar brautar hafa
orðið 8| millíón dollars, en starfs-
kostnaður var aldrei undir 10 mill-
íónum dollara. Þar að auki verða
verða Rússar að borga árlega 17
millíónir dollar í vexti af skulda- i
bréfum brautarinnar.
Fólkið í Sfberfu, sérstaklega í
austurhluta landsins, er mestmegn-
is útlagar frá Rússlandi og afkom-
endur þeirra. Rússar liafa sent
þangað 908,266 útlaga á 75 árum-
upp að árinu 1898. Þetta voru ým-
ist stórglæpamenn eða pólitiskir
afbrotsmenn.
Þessi braut Rússa er hið eina
færi, sem þeir hafa til samgangna
og mann- og vöru-flutninga þar
eystra. Án hennar væru þeim all-
ar bjargir bannaðar þar; á henni
byggja þeir alla von sína um sigur.
En f>ó að brautin sé fullgerð að
nafninu, ]>á er hún samt í illu á-
standi og getur ekki orðið ending-
argóð með þeirri umferð sem nú er
á henni. Snjóþyngsli á vetrum og
hlákur á vorum gera hana ótrygga
á öllum tfmum árs. Vagnar eru ó-
vandaðir og allur útbúnaður lakur
og óáreiðanlegur.
Eins og nú er þarf þrjá mánuði
til að flytja segjum 100 þús. manns .
frá Moscow til Austurálfu, ásamt j
með nauðsynlegum farangri þeirra j
og þetta getur að eins orðið gert j
með því að engin óhöpp komi fyrir j
brautina.
íslenzk rit á erlendu máli
Tvær af sðgum Gests Pálssonar j
(“Kærleiks-heimilið” og “Grímur
kaupmaður deyr”) hefir prestur j
einn f Moravia í Austurrfki nýlega j
þýtt og látið prenta, á einni Suður- j
Evrópu mál-lýzkunni, sem tilheyrir j
slavneska tungumálinu. Sögjinum,
fylgir all-langur formáli um fs- j
lenzkar bókmentir. “Sidlo lásky” ’
heitir “Kærleiks-heimilið”*á þessu
máli, og “Kupec Grfmur umfrá” j
heitir sagan: “Gríinur kaupmaður
deyr.” Prestur þessi (séra Kou-
delka) hefir numið bæði fslenzku j
og ensku af orðabókum og ensku, j
að minsta kosti, ritar hann mjögj
vel. En fslenzkan mann hefir hann j
aldrei séð, og ekki •nskumælandi
mann heldur, sem þó virðist nærri
undravert eins og margir ensku- !
mælandi menn þó ferðast um þvert j
og endilangt Austurrfki árið út og j
árið inn.
í þessu sambandi má og geta!
þess, að í “íslenzka ljóðasafninu,” j
sem íslandsvinurinn J. C. Poestion 1
í Vfnarborg hefir þýtt og er að gefa !
út, birtast þrjú kvæði eftir J. M. j
Bjarnason, — þessi: “Grímur frá
Grund,” “Hann langar heim,” ogj
“I Nýja íslandi.”
Þannig smá vfkkar starfsvið fs- j
enzkra ritverka, — nema meðal j
enskumælandi þjóðanna. Þar hang- j
ir alt slíkt á sömu, gömlu horrim- j
inni.

ll VPfS pr haup# ó-
111 RVCIS Cl brent grænt
kaffi og tapa einu pd. af hverjum fimm
pundum við það að brenna það sjálfur
og eyða þessutan eins miklu eða meiru
við ofbrenslu, að ótöldu tfmatapinu.
PIONEER KAFFI er tilbrent með
vél og gerir það betur en yður er mögu-
legt, svo það verður smekkbetra.
Biðjið matsalann um Pioneer Kaffi.
Betri tegundir eru M o c h a og J a v a
Kaffi, til brent. Það er það bezá, sein
fæst í þessu landi.
Haldið saman ‘tCoupons,,ogf
skriíiö nftir verölistanum.
The Blue Ribbon Mfg. CO.
JSTJNf IPE Or
mmmmmmmmmmmmmm&
Aldamót
Svart-liandar félagið j
Fátt hefir komið fyrir í New j
York borg á síðari árum, sem ollað j
hefir lögreglunni rneiri áhyggju
heldur en félagsskapur sá, sem þar
hefir myndast með ítölum og sem
nú kvað veraorðinn mjög útbreidd-
ur og öflugur. Tilgangur félags
þessa er að ræna menn fé sfnu og
blátt áfram að drepa, ef féð fæst
ekki á annan hátt. Stjórn. félags-
ins gerir verk sitt á friðsamlegan
hátt, svo lengi sem það hefir áhrif.
Bréf eru rituð til vissra manna,
sem félagið liefir vitneskju um að
sóu efnaðir, og þeim er gefið til
kynna, að þeir verði að greiða á-
kveðna fjárupphæð til félagsins.
Þeim (>r skipað að senda féð á vissa
staði eða að skilja það þar eftir
á ákveðnum tíma og að hafa sig
svo burtu frá staðnum strax og
þeir hafa komið fénu þangað, og
þeim er tekinn strangur vari fyrir
þvf, að lialda þessu leyndu og liafa
ekki orð á því við nokkurn mann,
að viðlagðri dauðasök. Margir eru
þeir, sem af ótta fyrir afleiðingun-
um, e£ þeir neita að gera eins og
skipað er, láta hræða af sér miklar
fjárupphæðir; en aðrir þrjóskast
og skeyta ekki skipunum þessum.
Innan skams fá þeir svo annað
skeyti; þar er að eins nafn þeirra
ritað, en ásamt því eru teiknuð
ýms merki, svo sem Ifkkista, bjarta
með sverði stungnu gegn um það,
skammbyssa og ýms önnur merki,
sem gefa viðtakanda til kynna, að
hann hafi verið dæmdur til dauða.
Einhver félagslimanna er svo á
leynifundi kjörinn til að‘ fram-
kvæma verkið.
Sfðasta framkvæmd félagsins f
New York var sú, að drepa 18 ára
gamlan pilt, sem hafði gefið lög-
reglunni upplýsingar um ákvæði
sem tekið hafði verið á einum fé-
lagsfundinum um að ræna og drepa
nokkra borgara í New York bæ.
Sá, er kosinn var til að vinna á
piltinum, var fenginn frá Canada.
Hann vann það verk trúlega og að
þvf búnu söfnuðust saman um 1000
Italir og gengu í fylkingu upp að
einni lögreglustiið bæjarins og
grýttu bæði hana og þá af lög-
regluþjónunum, sem þeir náðu til.
Þetta kom til af þvf, að lögreglan
hafði komist á snoðir um, að félag-
ið ætlaði að ræna stóran hóp af
ítölskum verkamðnnum, sem höfðu
grætt fö á uámavinnu og ætluðu
með það lieim til Italíu, en lög-
reglan gerði þeim aðvart og hjálp-
aði þeim, svo að félagið fékk ekki
að gert.
Félag þetta liefir stolið börnum
og haldið þeim, þar til foreldrar og
aðstandendur hafa hl/ðnast skip-
unum félagsins, að borga ærið fé á
áðurnefndan hátt með því að skilja
það eftir á afviknum stöðum. Það
hófir sprehgt upp /rns hús með
dynamit, rænt og ruplað og tekið
líf manna, þegar því hefir ráðið svo
við að horfa. Félagið er fjölment
og svo ósvítið, að fólki stendur ógn
af því. Meðlimir þess vinna ekki,
og það aðdráttarafl kemur mörgum
til að ganga f það. Grein af þvf
er n/lega mynduð í Toronto og
það notað þar sem aðal-aðdráttarafl
að meðlimir þess þyrftu aldrei að
vinna.
Enn sem komið er, virðist þessi
félagsskapur að eins ná til ítölsku
þjóðarinnar.
Aldamót, 13. ár, 1903, eru ný-
send Heimskringlu, nokkru seinna
en átt hefði að vera að vfsu, en eru
þó kærkominn gestur. Rit þetta
er 180 bls. að stærð. Frágangur
allur gerður sem á fyrri heftum og
efnið margbreytilegt og skemtandi.
“Kristsmynd úr ísl. steini,” í 5
þáttum, eftir ritstjórann, tekur yfir
rúmar 40 blaðsfður; “Hvað er í
veði,” eftir séra Fritrik Hallgríms-
son, er bindindisræða flutt í Ar-
gyle bygð; “Dina Morris,” kafli
úr skáldsögu eftir Geo. Eliot, þýtt
af söra Jóni Bjarnasyni; “Tveir
kirkjulegir fvrirmyndar-menn”;
“Leggið rækt við trú yðar,” ræða
flutt á afmælishátíð Tjaldbúðar-
innar í desember sem leið; “Þráð-
urinn að ofan,” eftir Jóhannes Jör-
gensen; “Vestur-íslenzk menning”;
“Austur- og Vestur-íslendingar.”
“Undir linditrjánum”; þessi sfðasti
kafli er, eins og að undanförnu, rit-
dómar um nýútkomin rit og bæk-
ur, svo sem um ljóðmæli Mattíasar,
Lýðmentun G. Finnbogasonar, Isl.
þjóðerni J. Jónssonar, Æfi og ald-
arlýsing Odds Sigurðssonar, Is-
lendingasögu Boga Melsteds o. fl.
Aldamót eru rituð á alþýðlegu
máli og vel til þess fallin að stytta
stundir þeim er lesa þau.
Vábrestur varð f byggingu
f Willow Creek Ohio„ 6 menn
brunnu inni í liúsinu og 4 meidd-
ust hættulega. Bygging þessi
var yfir Cement námu, skaðinn
mntin $120,000.
I
Utan úr skógi
IV. FYRIR AUSTAN VATN
Mér finst liérna töluvert töfrandi stund,
í tunglskini dagbjarta nótt.
Hér sit ég, sem vegfari, léttur í lund
Og lífið mér finst hérna rótt.
En þarna’ úti’ á breiðunni er breytileg s/n,
Þvf bátar með Rauðskinna þjóð
Þ&r renna’ eftir álunum, austur til mfn,
Heyr óp þeirra og kátínu hljóð!
En margt þarna skrítið í móðunni felst
Og marslétt er grasfletjan breið:
Að jörðina sigli þeir, sýnist mér helzt,
Því sfkjanna krókóttu leið
Þinn haddur að felur, in hugðnæma strönd,
Og heilnæmt er loftið hjá þér.
Og um þessi rósfögru Rauðskinna lönd
í rökkrinu skemti ég mér.
V. VIÐ TJÖLDIN
Og þú áttir landið, hin rauðleita rós,
Þú rösklega, dökkeygða, indverska drós,
Þú rauðbrúni lýður, þú láðvilta öld,
Sem lært hefir dável að reisa þér tjöld;
Og barkvaf að nota f báta og hús.
Að bjarga þér. veiðigjörn, reynir þú fús.
Og með þínar fjaðrir og fomlega skraut
Þú fullvel þér unir við náttúm skaut.
Þér nægir með lftið. Þfn leiðangurs kjör
Samt leiðir fram bros hérna’ á sérhverri ví>r.
VI. í ÓSUNUM
“Á flóðinu þessu mun seint verða sjatn,”
Nú syngur við nærþjóðin reið.
En þú kant að flytja mitt kynblendings kyn,
Þú kant það mitt Rauðskinna lið;
Þig binda’ eigi hreysin, þú berð á það skyn,
Að bezt er að hafa það snið.
Þig bindur ei lengi þfn búslóð, þfn tjöld;
Þú býrð þér margt laglega í hag.
Og hvar sem þú lendir, þótt komið sé kvöld,
Þú kemur þér mjög fljótt í lag.
Þú tekur alt rólega: Umsvif og ys
Og æðandi straumanna flóð.
Að fyrirhöfn H v f t i n g a gerir þú gy3,
Þeirri’ grunnhygnu, en stórlátu þjóð!
VII. ROKVIÐRIÐ LÆGIR
Oe rokviðrið lægir. Nú leggjum af stað
Og látum nú bátana skríða.
“Við þekkjum hann Ægir,” hann Þormóður
“Hér þörf er ei framar að bíða.” [kvað,
Við stýrið hann Þormóður þungbúinn stóð,
Um þarabraut skeiðarnar runnu.
Og ferðin gekk alt eins og liprusta ljóð,
Sem 1/ðfrægir mæringar kunnu.
En nú fór hann Ægir að ýgla’ á sér br/r,
Svo örðug fór leiðin að verða.
Og enn þá í loftinu óviðri býr,
Það einnig fór ró vora að skerða.
í myrkrinu ógerla eygðum við land
Og öldurnar ljóntryltar voru.
Og rangahind vorri, að renna upp í sand,
Nú ráðleggja hásetar fóru.
Við fórum að heiinan í hægviðri í gær,
Að heyra og sjá kaupstaðar fjör.
í dag er hann norðan. svo napur og ær,
Að nú er hér hindruð vor för.
Við fest höfum bátinn við kynblendings knör;
í kvassviðri fundum hér hlé.
Og hér er oss óhætt að vera uppi’ í vör
Þótt voðalegt rokviðri sé.
Hún Rauðará mólit og Winnipegvatn,
Nú vfðfeðma takmörk sín breið.
Eu Þormóður gamli var þögull og rór,
Af þiljum í óviðrið starði:
“Ei æðrist nú, skræfur, þó inn komi sjór,'
Hann að eins til málanna lagði.
“Þið vjtið það, drengir, það íslenzkast er
í atför ei bugast né vægja,
Og gæti nú ‘enskurinn’ eigi fylgt mér
Um öldur,— þá skildi ég hlæja!”
Jón Kjœraesteð.
HINN AQŒTI
‘T. L’ Cigar
er laugt á undan, menn ættu ekki að reykja
aðra vindla en þá beztu. Búnir til hjá :
c WESTERN CIGAR FACTORY
S Tho». Lee, elgandl. ‘WIJSTIsriFEa-.
Útilegumaðurinn.
Einar Jónsson frá Galtafelli átti
kost á að selja útilegumann sinn
til Ríj3a fyrir 600 kr. Skrifaði
liann þá Guðm. Björnssyni lækni
og bað hann grenslast eftir, hvert
enginn kaupandi mundi finnast
lér, því heldur vildi hann fáminna
:’yrir hann og væri myndin heima
á Islandi. Þá varð D. Thomsen
til að bjóða honum 700 kr.. fyrir
myndina. Ætlar hann síðan að
gefa hana landinu. Er siíkt
sæmdarverk, og vonandi að mörg-
um leiki nú hugur á að feta í fót-
spor Thomsens. (Ing. 24. júlí.)
Nú er útilegumaður Einars
Jónssonar kominn. Stendur hann
göngunum niðri f Alþingishús-
mu. Þetta er mikið verk og fagurt.
Stór og tröllaukinn útilegumaður
ber konu sfna látna á bakinu, en
ungbarn í fyrir. Er honnin þetta
ærin byrði og stiðst hann fast á
staf sinn, en við hlið hans rennur
rakki.—Konan er bundin á bak
mannsins. Er hún fögur sfnum
og að öllu leiti vel gerð, en barnið
er þó enn betur gert. Það heldur
báðum höndum um háls föður
sfnum og er svo raunalegt á svip-
inn, að hver maður viknar er á
það lftur. Leiðir sorgarsvipur þess
ósjálfráþ liug áhorfendans að
þeirri sorgarsögu sem Eiuar hefir
höggvið f steininn, og skýrist við
það heildin öll. Galli er það á
þessu verki að útilegumaðurinn
sjálfur er of frammintur og kjálka-
mikill. Er það ósamkvæmt þjóð-
sögum vorum um útilegumenn.
Því að þeir eru sagðir frfðir sfn-
um og tigulegir. En vögsturinn
er geisi þreklegur og allur lfkam-
inn vel gerður. En þótt finna
megi að einstökum atriðum, er
þetta verk stórvirki og Einari til
mikils sóma.
övart varð mér að segja að
Einar hefði höggvið þetta f stein.
Hann hefur aðeins höggvið þetta
f leir, en sjálfsagður hlutur er það,
að alþiugi kaupir að honum úti-
legumanninn höggvin f livftan ó-
gallaðan marmara, þvf að tfmi
er nú til kominn að kaupa fyrsta
verkið f listasafn Islands og gera
hús yfir það.— Hafa munu þeir og
eitthvað málararnir, sem þangað
á erindi. (Ingólfur 7. ágúst.)
Bústaður Heimskringlu er sem
stendur að 727 Sherbrooke St,
Veðrátta er blaut, stormasöm og
hvikul, fólki er þess vegna hætt
við köldu,kvefi, hæsi og brjóstsjúk-
dómum. Beztu meðulin eru Dr.
Eldridge hóstameðulin. Þau bregð
ast aldrei, séu þau tekin f tfma.
Þau fást hjá Kr. A. Benediktssyni
409 Young st.
Giftingaleyfisbrjef
selur Kr. Ásg. Benediktsson,
409 Young Street
selur alskonar mál og málolfu f smá-
sölu og heildsölu með lægra verði
en aðrir. og ábyrgist að vörurnar
séu að ölla leyti af beztu tegund.
MARKET H0TEL
146 PRINCESS ST.
A móti markaOuum
P. O. CONNELL, cigandi. WINNIPEG
Beztu tegutidir af vítJöugurn og vindl-
um, aðhtymiing góð og húsið endur-
fcætt og uppbúið að uýju
DOMINION HOTEL
523 lÆ^YITVJ- ST.
Carroll á Spence, Eifcnndur.
Æskja viöskipta íslendinga. gisting 6dýr, 40
svefnherbergi,—ágætar máltíöar. Petta Hotel
er gengt City Hall. heflr bestu vlföng og Vindla
—þeir sem kaupa rúm. þurfa ekki nauösynlega
að kaupa máltídar, sem eru seldar sérstakar.
Department of Agricul-
ture and Immigration
MANITQBA.
TILKYNNING . TIL BÆNDA:
Það koma nú daglega inn f þetta
fylki hópar af ungum mönnum frá
Austur Canada og Bretlandi, sem
vilja fá bændavinnu. Margir
æirra ern æfðir vinnumenn og
aðrir óska að læra bændavinnu.
NÚ ER TÍMINN
til þess að útvega sér vinnuhjálf
fyiir komandi árstfð.
EF ÞÉR ÞARFNIST VINNU-
MANNA
1, 2 eða 3 menn, þá ritið til undir-
ritaðs og segið livernig vinnumenn
þér þarfnist, hvort lieldur æfða eð&
óvana menn, og hvers þjóðemis,
og kaup það sem pér viljið borga.
Skrifið strax og forðist vonbrygði.
J. J. ttOliDEBÍ,
PROVINCIAL GOVERNMENTT IM-
MIGRATION AGENT,
617 Hain Sí IVinnipcg.
. Woodbine Restaurant
Stærsta Billiard Hall í Norðvesturlandin
Tlu Pool-borð.—Alskouar vín ogvindlar.
Lennon A Itebb.
Eieendur.
DISC DRILLS
Nú er timiun til sumarplæginga. Og
Hveisveeiia skvlduð þór þA ekki fá
JOHN DEERE eða jloline plóg og
spaia yður óþarfa þieytugang?
Sé land vðar mjög límkent. þá gefst
JOHN DEERE Disc Plógur bezt. Þeir
eru léttir og haeglega notaðir og rista
eins bieitt far og hveijum þókuast og
eru hinir beztu í snúningum.
Það eru beztu plógarnir, sem nú eru
á markaðnum.
C. Drummond-Hay,
IMPLEMEHTS & CARRIAOES,
BELMOZSTT JVL-óAHNU
Brauð
bökun
er einföld, en verður
samt að vfsiridagrein
þegar árum er eytt til
þess að hafa hana ó-
breytanlega og jafna
dag eftir dag. Að-
ferð, efni og vand-
virkni gera
BOYD’S
BRAUÐ BEZT
BOYD’S
McINTYRE BLOCK
’PHONE 177
Sonnar& Hartley,
Gögfræðingar og landskialasemjarar
4#4 llain 8t, ... Winnipeg.
R. A. BONNEB. T. I.. HARTLBY.