Heimskringla - 10.05.1906, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA
10. tnaí 1906.
•hán má heita aö grípi takmarka-
lanst yfir alla þjóðina, alla hag-
yrðinga, alla sem hafa löngun til
að yrkja, gripur yfir allan ljóöa-
.vaöalinn hér vestanhafs, — þá
gerir þessi ritgerð langtum meira
illt en gott.
Ein mesta farsæld bæði fyrir
hvern einstakan og þá líka þjóðfé-
lagsheildina væri það ef Sig. Júl.
eða hver annar góður og ágætur
maður gæti bent ungum mönuum
á, að vinna að því gegnum lífið,
sem hverjum er hentast og löng-
un hvers eins þráir mest. því það
e-r fyrsta skilyrði fyrir því, að þá
stöðu, það sæti mundi hver einn,
hver ein, skipa með mestri sæmd
°g prýði, og þjóðíélaginu til nyt-
semdar. En að livetja menn og
konur til að taka það fyrir, snúa
sér algert að þvi, gera það að
markmiði lífs sins, að vinna að
því, i andlegum eða verklegum
skilningi, sem þeir eru engir menn
til og hafa enga eða sárlitfa hæfi-
'feika til, — það er mesta tjón og
heimska, bæði einstaklingnum og
þjóðinni
Aldrei hefi ég eða nokkur annar
maður, mér vitanlega, haldið því
fram, að engir ættu að fást við
ljóðagerð “nema þeir gömlu”, er
meinar þá eina, sem eru viður-
kendir af allri þjóðinni sem stór-
skáld, og þar af leiðandi öll vor
skáldskaparíþrótt í kalda koli og
íalli með þeim í gröfina. það er
engih minsta ástæða nú, frekar en
á undanfarandi öldum, að vola yf-
ir því, að sæti ágætismanna verði
ekki skipuð. Að vísu getur stund-
um liðið nokkur tími, sem sætið
er autt. en forsjónin hefir hagað
því þannig til. að íslendingar hafa
ætíð fengið eitt góðskáidið, þegnr
annað féll í valinn. Nú næst á
undan voru Jónas og Bjarni, í
þeirra stað kom Matthias pg
Steingrímur, og þannig mun fara,
að drottinn gefi oss menn í þeirra
sæti. ' því ég held þvi fram, að
hann einn, en enginn maður geti
gefið og útbúið menn með þeim
hæfileikum, sem til þess útheimt-
ast, að geta tekið við þar sem
þeir hætta. það má vel vera, að
þessi ályktun min verði pkoðuð
íremur barnaleg, eða prestsleg, en
samt held ég henni fram.
Ljóðskáldunum skifti ég ofurlit-
ið öðruvísi niður en Sig. Júl. 1—
Hann hefir fimm flokka, en ég hefi
að eins fjóra, nefnilega: leirskáld,
meðalskáld, þjóðskáld og stór-
skáld. þessir tveir síðasttöldu
sj'nast mega skipa einu flokk,
það er þó ekki ávalt svo eftir
mínu áliti.
Allir þessir flokkar eru nrann-
margir, og hafa menn á ýmsu
stigi, annan meiri, annan minni;
nákvæmlega í sama hlutfalli sem í
hverju öðru, á hvaða stigi og
hvaða stöðu, sem menn standa í'
í þjóðfélagsheildinni.
Um alla þessa flokka þarf ég að
segja nokkur orð.
'þá eru fyrst leirskáldin. þau
eru langstærsti flokkurinn meðal
vor Vestur-íslendinga. og þar eig-
um vér flesta framúrskarandi
menn í skáidaröðinni. Sá flokkur
innibindur í sér alla hagyrðinga,
því hvert einasta leirskáld er að
meiru eða minna leyti hagyrðing-
ur og að öllu sama með það, að
hver einasti maður, sem ekki er
nema hagyrðingur, er að meiru
eða minna leyti leirskáld. þessi
flokkur skálda kemst aldrei úr
þeim sporum, sem hann1 stendur í.
það er margsannað, af undanfar-
andi reynslu ára og alda. Menn-
irnir eága það ekki til í sinni and-
iegu eigu, að geta orðið meira á
þennan hátt, hæfileikana vantar tii
þess að geta oröið skáld. En góð-
ir og nýtir menn geta þeir verið
að mörgu öðru, sem þeir tæku
fyrir, og sjálfum sér og þjóð sinni
til gagns.
En því mega ekki leirskáldin
vaða og buna ? Af því að skálda-
smíð þeirra er sundurlaust hugs-
ana-slitur, ýmist of veikt, of sterkt
éða iila fá'gað og felt, stefna (ef
um stefnu er að ræða) er í engu
samræmi við sanngjarnar kröfur
og gang lifsihs. það er vanalega
ósköpin öll, sem þarf að gera og
að er hjá þessum mönnum, því
flestir eru þeir bölsýnismenn. En
þeir kunna ekki og geta aldrei
lært neina rétta og hóflega aðferð
tii að rétta það bogna og bæta
það brotna hjá þjóð sinni. þeir
reiða vopin nógu hátt, ekki vant-
ar það; “vanans tröll og tímuns
grú'tarljós” eru á hverju strái, o£
“kartnöglur vanans” eru á hverj-
um fingri þjóðarinnar. þetta þarf
alt að laga, en lagfæringin verður
ekkert annað en bull og þvaður,
þjóðflokknum í heild sinni til ó-
virðingar og aðhlægis, og þess-
vegna er við þeim amast. Leir-
skáld og hagyrðingar meinar að
minni hyggju alt hiö sama og ó-
hrein, óholl skáld og skáidafúskar-
ar. þeir verða aldrei til þess, að
kveða þróttinn og lífsgleðina inn í
þjóð sína.
(Meira.)
elass leachers' certificate. Duties
tocommence June lst, to Nov; lst.
Apply at once, stating expe-
rience and salary expected, to
Magnus Tait, Sec.-treas.,
Crescent, Man.
1-6
Sigurjón Eiríksson.
Eáinn i marz 1906.
Þó lftið kunni ég að ljóðagprð.
samt langar mig að seraja stefin f á
til þín, i æsku’ er ferð í langa forð
og flytur til þess lands, sem enginn sá:
þar brosa víð þér blómin ung og srná,
og blasir við þór heiðríkt stjörnudjúp,
og norðurljós og kvikir stjörnukranzar,
er kvölda fer og himinfesting glansar.
Við litum héðan upp til ljósahvels,
þú lítur niður á þá undra-dýrð.
Við tölum hér um ógnir allar hels;
en uppi þar er þessi huRmynd skýrð
á annan veg; því þar lem þú nú býrð,
er þessi breyting lífsinsstóra gjöf,
nú alt fá skilið, alt fá séð og knnnað,
sem enginn spekingnr á jörð gat sannað!
Það efa iumir — okkar augum dylzt
hvert annað lif sé til, að loknum dag;
en hver gat sagt hvað hinumeein hylst.
Er hádegi’ eða andans sólailag?
Við heyrum flestir vonar vængjaslag
í veiku brjósti' um hrjóstrugt lífsins
skeið.
Hjá sumum hljómsterkt eiiíf klukkan
ómar,
en öðrum dvelst við getgáturnar tómar!
Éf þar er líf, þá sér þú sumardýrð,
er svifur inn í aldinn dýrðar reit,
um hádag liís, sem héðan burtu snýrð,
þér heilsa engir vetrar þar í sveit.
Jk, frændi! hvaða afl þig af oss sleit,
erekkert til,-sem hindrað goti það?
Er skapadæeur til? Er takmark sett að
deyja?
Nei, tilviijanir lifsþráð höggva’og
sveigja.
-Svokveðjumst við! Égsegi: vertu sæll;
við sjáamst aldrei framar hér á jörð.
Blakti um þig blærinn lofts inndæll;
til bjartra staða er æskuför þín gjörð.
Og heilsaðu öllum! Herra lífs og vörð
og honum segðu'aðdulur mjög hann sé,
og vaða iáti’ um of i villu’ og svima.
hvort vonir fagrar rætist nokkurn tima!
H. G. S.
Teacher Z°’ “™nr,s' ý
No. ldoo, [female
lA/nnforJ Prefered], holding
rrumcu Becond or third
Central
Bicycle
Shop...
506 Xotre Dttme W.
(rétt fyrir vestan Young St.)
og brúkuð
Ny
hjól til sölu
Allskonar aðgerðir fliótt og vel
afgreiddar gegn sanngjörnu verði
— Gamlir skiftavinir beðnir að
muna eftir staðnum.
Bárður Sigurðsson
& Mathews.
Hotel
Majestic
James Street, West
fast við verslunarhús Gísla ölafs-
sonar, og beint á móti rakarabúð
Árna þórðarsonar. iþetta er nýtt
hús og ágætlega innréttað, hús og
húsbúnaður af beztu tegund og alt
nýtt. Eigandinn er John McDonald
scm mörgum íslendi'ngum er að
góðu kunnur, og aldrei hefir ann-
að á boðstólum en beztu vörur
með lægsta gangverði. Gisting
með fæði kostar S1.50 um sólar-
hringinn. Slik gisting með jafii-
góðu ^fæði fæst hvergi annarstaðar
í bænum fj-rir minna en $2.50 til
$3.00.
Bonnar & Hartley
Lögfræðingar og landskjalasemjarar
Room 617 Udíod Bank, Winnipeg.
R A. BONNRR. T. L. HARTLBY.
S. EYWIUNDSON,
nýr landa og húsasali.
Oífice 15 Commonwealth Block
522 Main street.
Eg vtrzla með hús og lóöir og
skifti einnig á- löndum fyrir fast-
eignir hér í bænum. Landar, sem
hafa í hyggju, að bygaja eða eign-
ast hús á þessu sumri, ættu að
tala við mig svo þeir geti komist
eí'tir með hv-að þægilegum skilmál-
um þeir get-a eignast gott og
skemtilegt heimili. Enníremur hefi
ég hús til leig-u hvar sem þið æsk-
iö eftir.
Komið og sjáið mig sem fyrst,
því nú sem stendur hefi ég mikið
úr gð velja. Takið þessu boði, því
ég mun æfinlega reyna að gera
ykkur ánægða.
Telefón: 4689.
Heimili: 520 Agnes street.
♦------------------------------:♦
Bezta Kjöt
og ódýrasta, sem til
er f bænum fæst ætíð
hjá mér. —
Nú hefi ég inndælis
% hangikjöt að bjóða
ykkur. —
C. Q. JOHNSON
Cor. Ellice og Langside St.
Tel.: 2681.
DUFF & FLETT
PLTJMBERS
Gas & Steam Fitters.
604 Xotre Ikanie Ave.
Telephooe 3815
MARKET HOTEL
s 146 PRINCESS ST.
6 mðti markaCoum
P. O’CONNELL, etgandl, WINNIPEG
Beztu tegundir af vínföngrum og vindl
um, aðhlynning góð og húsið endur
bætt og uppbúið aðjnýju
Altaf eins gott
GOTT öl hjálpar maganum
tll að gera sitt ætlunarverk
og bætir meltingnna.
Það er mjög lítið alkahol i
GÓÐU öli. GOTT öl —
Drewry’s öl —drepur þorst-
ann og hressir uDdireins.
i
Reynið Eina Flöskn af
Redwood Lager
----OG-----
Extra Porter
og þér mnniö fijótt viónr*
kenna 6gæti þess sem heim-
ilis meðal. BúiÖ til af
Edward L. Drewry
Mannfacturer & Importer
Winnipeg ... - Canadi
Svefnleysi
Éf þú ert lúin og getur
ekki sofið, þá taktu
Drewry’s
Extra Porter
og þá sefur þú eins vært •
og ungbarn. Fæst hyar •
sem er i Canada.
PALL M. CLEMENS’
BYGGINGAMEISTARI.
470 Main St. Winnipee-
|Phoue 4887 HAKEB BLOCK.
Giftingaleyfisbrjef
selur Kr. Ásg. Benediktsson,
477 Beverly Street
Woodbine Restaurant
Stærsta Billiard Hall 1 Norövestnrlandin
Tlu Pool*borö.—Alskonar vin ogvindlar.
Lennon & Hebb,
Eieendur.
ÖXFORD
er á Notre Dame
Ave., fyTstu dyr
frá Portage Ave
að vestan. Þetta
er nýtt hótel og
eitt hið vandað-
asta 1 þessum bæ.
Eigandinn, Frank T. Lindsay, er
mörgum íslendingum að góðu
kunnnr. — Lltið þar inn!
HÖTEL
Tl’Doiiiinioii Riiiik
NöTRE DAME Ave. BRANCH Cor. Nena St
Vér seljum peningaávisanir borg-
anlegar á Islandi og öðrum lönd.
Allskonar bankastörf af hendi leyst
SPARISJÓDS-DEILDIN
teknr $1.00 innlag og yfir og gefnr hæztu
gildandi vexti, sem leggjast viö ínn-
stæöuféö tvisvar ó Ari. 1 lok
júni og desember.
BOYD’S
“MACHINE-
MADE”
BRAUD
eru altat
eins, bæði
holl og gómsæt
HINN AGŒTI
‘T. L.’ Cigar j
er langt á undan, menn œttu ekki að reykja
adra vindla en þá beztu. Búnir til hjá :
í WESTERN CiGAR FACTORY
S Tho*. Lee, eigaudi. YATIIISriISrHF’IEQ-.
MNN^'
Department of Agriculiure and Immigration.
Ef þú vilt fá brauð, þá er
hægast að láta þá vita
það gegnum tele-
fóninn, núra-
erið er 1030
MANITOBA
'Land möguleikanna fj-rir bændur og handverksmenn, verka
menn. A-nðnuból landleitenda. þar sem kornrækt, gripnrækt,
smjör og ostagerð gera menn.fijótlega auðuga.
ÁEIÐ 19 0 5.
1. 2643,588 ekrnr gáfu af sér 55,761,416 bhshel hvcitis, að
jafnaði yfir 21 bushel af ekrunni. 2. — Bændur bygðu hús og
aðrar byggingar fyrir yfir 4 milllónir dolllars. — 5. Hús voru
bfgð í Winnipeg fyrir meira en 10 miUión doliars. 4. — Bún-
aðarskóli fyrir Manitobafylki var bygdur á þpssn ri. 5. Laiul
er að hækka í verði aistaðnr f fyikinn, og selst nú fyrir $6 til 50
hver ekra, eftir aftöðu og gæðum. 6. — 4u þúsmid velniegandi
bændur eru nú f Manitoba. 7. — Ennþá eru 20 inillfén ekr.ur
af landi í Manitoba sem má rækta. og fn*st. seni h.eiinilisréttHrl
TIL VÆNTANLEGRA LANDNEMA
komandi til Vestnr-landsins: — bið ættud að st nsn i Winniþeg
og fá fullar vippiýsingar mn heimilisifcttarl”iid. og eínnitr um
önnur lönd sem til söln eru hjá tylkisstjórniuni, járnbrautníél“g-
uen og landfélöcnm.
WZ ROBLXM'
Stjórnarformaðnr og Akuryrkjumála Káðgjnfi.
i
Eftir uppiýs.iogum má til:
Y J f.nltlon. Jnn. II arfnfy
6l7 Main st., v 77 Fort. Sirept
Winnipeg, Man. Tcrouto, On t.
276 Hvammverjarnir
um skyldi geðjast sem bezt að komunni.
Hanit heilsaði stúlkunni með sérlega mjúku
liandabandi, og óskaði að hann mætti ein-
lægt halda 1 hönd hennar Svo horfði
hann á frostrásir þær sem á glugganum
voru, og líkti þeim við visnar vonir sfnar.
Elmira kvað það hryggja sig, að hon-
nm hefði fallið svo þungt að skilja við
Davfð vin sinn, en Harry kvaðst öfunda
hann svo mikið, að hann gæti næstum hat-
að hann.
Elmira spurði engra frétta af Davfð
en kvaðst ekki skilja hversvegna Harry öf-
uudaði hann. Það væri ekki siður tiginna
manna, að öfunda pilta af almúga ættum sem
engin efni liefðu við að styðjast, og yrðu að
ryðja sér braut gegnum lífið, Harry kvað
elskuna yfirstfga allan stéttarfg. Hann
kvaðst ekki hefði skilið Elmiru eftir eins
og Davfð hefði gert, ekki fyrir allan auð
heimsius, ef hún hefði verið stúlkan sfn.
Svo hélt hann áfram að útmála þetta,
og að sýna mismuninn á hugsnnarhætti
almúga manna og tiginna mentaðra, auð-
manna, og lýsti því nákvæmlega, hve Davfð
væri öðruvísi en hann þyrfti að vera, en
kvað hann á hinn bóginn vera bezta dreng,
Hvammverjarnir 277
og virkilega hafa þá skoðun, að honum
þætti vænt um Elmiru.
Svo settist hann niður og hélt f hönd
hennar meðan liann lýsti fyrir henni fegurð
inni í Lundúnaborg, og öðrum borgum, og \
hve ánægjulegt líf þær konur hefðu, sem
giftar væru tignarmönnum og einatt gætu
verið að ferðast um öll heimsins lönd, eða
dvelja í eigin heimilum, sem jafnan væru
þau beztu og skrautlegustu sem fáanleg
væru fyrir peninga, og svo ánægjan af þvf,
að umgangast sífeldlega fólk af háum stig-
um og mentast af umgengni við það.
Með slfkri ræðu tókst honum að dá-
leiða þessa stúlku svo, að húu steingleymdi
Davfð Keith og hugsaði um ekkert milli
himins og jarðar nema Harry Barkatead
og sögu hans. Hann kvað það liggja
þungt á hjarta sínu, að hugsa til þecs, að
jafn gáfuð og fögur stúlka og hún væri
ætti eftir að eyða æfidögum sfnum f öðrum
eins smábæ og Yarmouth, og velja bónda-
efni sitt þaðan, — “og ganga framhjá jafn
frfðum og töfrandi yngismanni og Harry
Barkstead”,— greip Elmira fram f.
“Já, og hefði ekki Harry Barkstead
venð svo einfaldur að láta vináttu sfna við
hégómlegan ungling ráða gæfu sinni, þá
280 Hvammverjarnir
34. KAPÍTULI
Dagarnir uiðu að vikum og vikurnar
urðu að árum f hugum þeirra Bally Mum-
ford og Mildred Hope, síðan Davíð fór að
heiman. Þær gátu um engin annau talað
en hann og um ekkert annað liugsað en um
nú tíðar og framtfðar hagi hans, að undan-
skyldu þvf sem Mildred Hop’e að sj&lfaögðu
varð að hugsa um líknar og trúkenslustarfs.
slna, Með sjálfri sér gat Mildred ekki stilt
sig um að finna til þess, hversu mikið hún
altaí hugsaði til Davíðs, en þó gat hún
enganvegin látið það vera, hvernig sem
hún reyndi til þess. Jafnvel þegar hún
var að biðjast fyrir & fundum skautst
Davið óvart upp f huga hennar. Hún
hafði jafnvel lagt á sig hegningu, með
langri föstu og óvanalegri mikilli vinnu,
fyrir þ& tilfinning sem hún fann f hjarta
sfnu gagnvart Elmiru Webb,
En það var blöndun öfundar og haturs.
Hvammverjarnir 273
um að frétta að ferðin hefði gengið vel á
skipsfjöl, og svo mundi þeim þykja vænt
um að hann heimsækti þær.
Þær voru báðar heima og báðar báru
sorgarsvip. En Harry færöi þeim góðar
frettir og hughreysti þær. Hann hældi
skipinu sem Keitli átti að sigla á,*og lýsti
öllum þeim þægindumsem hRrm gæti notið
rneðan á sjóferðinni stæði. Hann talaði
svo skemtilega og hlýlega í garð vinar síns
að Mildred fór að detta í hug a.ð Harry
mundi vera miklu betri piltur en af hon-
um væri látið.
Harry sagði nafn skipsins “Morgun
Stjarnan” væri svo fagurt, að það hlyti að
vera góðs viti, og taldi hann það víst að
sjóferð hans mundi reynast sönn skemti-
ferð. Bvo fór hann að hafa yfir viðeig-
andi kvæði eftir Byron, og spurði Mildred
hvort hún v*ri kunnug hinnm ýmsu rit-
höfundum.
“Ég finn lítin tfma til lesturs”, svaraði
hún, “en þó hefi ég kynt mér ritverk nokk-
urra höfunda, svo sem Aldboraugh og
Crabbe. i
Sally spurði hvort hann ætlaði ekki að
koma við hjá gamla Webb.
“Jú, en fyrst átti ég að finna ykkur og