Heimskringla - 19.07.1906, Síða 2

19- júlí 1906*
HEIMSKRIN GLA

* Heimskringla |j
PDBLI3HBD BY
The Heiraskriugla News & Fublish-
ing
Verö blaÐsius 1 Cauada og Haodar.
$2.00 nm Ariö (fyrir fram borgaö).J
Senttil Islands (fyrir fram borgaö
af kanpeudum blaðsins hér) $1.50.
-4n$ Peniugar sendist P.O. MoneyOr-
£ der, Registered Letter eöa Expregs
^2® Money Order. BankaAvlsanir A aöra
bauka eu 1 Winnipeg aö eins teknar
meö afföllnm.
B. L. BALDWINSON,
Editor & Manager
Office:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
V O.BUX 110. 'Phone3312,
4*
4>
4»
*
*
t
**>
4»
4*
4-
t
4-
4»
4»
4»
Heiicskrinela, 12 júli 1906
Borgið fæðið.
J>aö haía konriö t-kki svo fáar
timkvartanir til Heimskringlu um
þaö, aö ýmsir uttgir og1 einhleypir
landar vorir hér í bscmim, sem
antiars eru vel vinmtíaerir og hafa
ailg’ott kaup, þegar }>eir nenna aö
vimra, — láti sér ekki ttógu ant
um, að stattda í skilum viö mat-
maeöitr sínar eöa menn þeirra með
íeeöisgjaldiÖ. (>g blaö vort hefir
veriö beöift, aö taka mál þetta til
umræött meö því augnamiði, að
ráöin veröi bót á vanskilunum.
I>etta getttr blaöiö attösælega ekki
tekiö aÖ sér aö gera. þaö er ekki
á færi neins blaös aö umskapa
menn og konur eða aö breyta eöli
þeirra. Sé fólkiö þannig gert, að
þaö vilji ómiigttlega borga fvrir
þaö sem það étur, þá er nattÖsyn-
legt að beita viö þaÖ öflttgri sann-
færingarökum, en falist geta í
ei-nni blaöagrein, áöttr bót sé til
fttlls ráöin á vanskilaeöli ungra
manna.
Hins vegi
blaöið láti
máli í ljósi,
mætti hafa
hvern þeirra
undan befir
þess skai
hjákvæmileg
asta manns
tr er sanngjarnt, aö
skoðun sína á þessu
ef ske kyrnri, aö þaö
betrandi áhrif á ein-
sviksjtiku náttnga, er
veriö kvartað.
þá fvrst getið, að ó-
lífsskilyröi hvers ein-
eru:
1. Heilnæmt andrúmsloft,
2. Fæöa til næringar likamanum
3. FatnaÖur til aö vernda Iík-
amann fyrir áhrifum loftslags
og veðra.
Hiö fyrst talda er algerlega ó-
key-pis, öllttm stendur þaö jafnt til
afnota og tippiagið er allstaöar og
á öllum timum óþrjótandi. Alt
öðrtt máli er að gegna um tvent
hiö siöartalda. þar er lögmálið
strangt og órjúfandi, að maðurinn
skal neyta sinnar fæðu i sveita
síns andlit'is. Köa með öðrttm orö-
ttm: honum er skipaö og hann er
skyldaður til þess, aö vinna fyrir
því, sem hann étur og iklæöist, og
til þessa er honum frá forsjónar-
innar hendi veittur hæöi tími og
starfsþróttur. þaö liggur því í
augitm uppi, að þar sem maður-
inn er gatddttr ölitttn þeim eigin-
kikum, er gera homim létt aö
vera sjálfhjarga, — vinna fyrir
nauðþurfttim sínum — þá hefir
mamiíélag þaö sem hann býr i ftíll-
an rétt til að heimta af honum,
aö hann geri þaö, sé hann svo
heill heilsn og vinmtfær, aö hann
íái starfaö. þaö má því telja
mannsins fyrstu skyldtt, aö borga
fyrir þaö, setn hann étur. Og eins
og þessi skvlda er sjáWsögð, eins
er þaö hegningarveröur glæpur af
manni, sem annars getur unnið
fyrir sér, að níöast á atorku ann-
ara, oft fátækra fjölskyldufeðra,
og svíkja ú'í úr þeim vikna eöa
mánaða fæöi og húsnæði nndir því
yfirskini, aö þeir aetfi aö borga
fyrir sig, en pretta svo um börgun
þegar aö skuldadögunum kemtir.
Kkki vegna þess, að inntektir
'þeirra geri þeim ekki létt að vcra
skilvísum, ef eöH þeirra leyfði
þeim að vera þaö, heldur vegna
hins, að þeir sóa kaupi sínti i alls-
konar óhófi: úti í lvst'igörðum, á
leikhúsum, á hótellum eða “Pool
Roorns, eöa á ennþá verri stöö-
um. þeir láta alt annaö si'tja í
fyrirrúmi fyrir fæöispeninguntim.
Fjölskyldufaöirinn eöa ekkjan, sem
tekiö iþefir fyrir aö halda kost-
gangara í von um aö geta með
■þvi móti alið önn fvrir sér og sín-
nm, ásamt meö þvi að mæta
húsaleigit, eldiviöar og annari lifs-
nauösynja borgtm, í ftilltt trausti
þess, aö menn þeir, sem þar heföu
fæði og húsnæöi, væni ærlegir og
skflvísir menn, — vita stnndnm
ekki fyrri til, en alt er af þeim
tekið npp í skuldir, aí því Jón úr
Flóannm strauk með sex vikna
borðskuld og Árni gellir hefir ekki
borgað fæðiö sitt í meira en mán-
uð, og hinir borömennirnir, 7 tals-
ins, skulda aflir meira og minna ;
og ýmsir þeirra, sem voru þar í
fyrra hafa enn ekki borgað fyrir
þaö, sem þeir þá átu. Og likt
þessu gengur það alt of víða og
alt of oft. það er eins og sumir
menn geri það aö liísstarfi sínu.að
sjúga á þennan hátt merg og blóð
úr þeim, sem i einfeldni sinni bafa
borið óverðskuldaö tiltrú til
þeirra og steypt sjálfum sér i stór
skttldir tii þess aö aia þá ttm
lengri eða skemri tíma.
þaö er annað en gaman, aö fá
ráðiö bót á þesstt ástandi, — að
skapa næga mannrænn í þá menn,
sem sýröir eru sviksemis eiginleik-
anttm.
AÖ eins ei'tt ráö viröist oss til-
tækilegt i þessu efni, og þaö er að
fara aö dæmi verzlunarfélaganna.
þau h-afa mánaðarleg-a prentaða
skrá yfir alla svikara, eða þá, er
fá lánaðar vörttr og borga þær
ekki. þessi skrá er í höndttm allra
kattpmanna, sem tilheyra félaginu.
Kf nú þeir, sem hafda kostgang-
ara, vildtt mvnda félagsskap til
þess aö vernda sig fyrir mönnum
þeim, sem þektir eru aö því, aö
borga ekki skilvisfega fyrir fæðiÖ
sitt, meö því að hafa á vissttm
tímaibilum prentaöan lista yfir
svikarana og láta útbýta honum
meðal allra þeirra, sem selja fæöi,
þá gæti það tneð tímanum oröið
til þess, aö menn þessir sætt sig
eins og aðrir sjá þá. Og við þá
sjón mætti vænta þess, að attgtt
þeirra lykjust upp, svo þeir sætt
þann kost vænstan, að hrevta um
stefnu og að borga eius og þeim
bert að gera fyrir það setn þeir éta
Velmeíinn gestur.
Herra Jose|>h Ward, stjórnar-
formaðttr í Nýja Sjálandi, er utn
þessar mundir aö fer'ðast nm
Bandaríkjtintiin. Hann er að því
leyti ólíkttr mörgum öðrttm stjórn
m'áktmönnum, að hattn lætur eink-
ar djarflega í ljósi skoðattir sínar
á landsmáHiin Bandaríkjanna, ekki
svo að skilja, að hann knésetji
þjóðmálamenn þess lands og segi
þeim, hvaö þeir eigi að gera og ó-
gert aö láta ; en hann segir þeim
und'andráttarlmist, hvaÖ hann
mun'di gera í þeirra sporum, ef
hann heföi stjórniá'l Bandaríkj-
anna með höhdttm, og hver sé
steftta sin og starfsaöferö heima
fyrir.
Hann sýnir fyrst framför Nýja
Sjálands og almenna velsæld og á-
nægjit íbúanna. Framförin, segir
hann, að aldrei hafi veriö meiri en
einmitt á þessum tínia, og þá
framför alfa og hagsæld íbúanna
rekttr hann til stjórnarfarsins, ssm
aöallega sé innifalið í því, aö þjóð
in eigi og stjórni <>llum almennum
ttauðsynjum, svo sem járnbraut-
ttm, tal og ritþráöum, og þess-
há'ttar þjóölegttm þarfatæk jum.
Hr. Ward segir, aö þjóöeignast'afn
an sé nti oröin svo ríkjandi þar í
landi, aö ekki sé hugsandi fyrir
neinn þann flokk, aö koamst þar
til nokkura valda, sem ekki setji
hana t allri einlægni efst á fána
sinn.
í ööru lagi segir hann stefnu
sína þá, aö hafa svo strangt eftir-
l'it meö starfsemi privat félaga, aö
engin félags samstevpa og þar af
leiöandi oknr á verði framleidds
varnings, geti átt sér staö. Okur-
verzlun er i eöli símt gerö ómögu-
leg þar i landi meö því aö st-jórn-
in tektir í taumana og settir upp
keppistofnanir, strax og bófar hiö
minsta á okrinu.
Hr. Ward segir, aö strax og stj.
f'ái vitTveskjii ttm, aö ei'tthvert fé-
1-ag græöi meira en 3^ prósent á
verzlun sinni, þá setji stjórnin upp
keppistofnun, svo að félagið skuli
neytt til aö heimta aö eins hófleg-
an gróöa. Og hann segir ennfrem-
ur, að auömenn sétt fúsir aö leggja
fé sit't í iön-aðar vetzlunar og önn-
ur starfsfyrirtæki landsins meö
þtirri vitund, aö ekki megi græöa
meira á starfinu en ÝÁ prósent.
Kn hr. Ward tekur þaö jafnframt
fram, aö þó svona stranglega sé
Htiö eftir öllum auð, framleiÖslu
og starísfélögum, þá sétt engin
höft lögö á einstaklinginn aö auka
íé si'tt alt sem hauu geti meö dttg
og hyggindum. Kinstaklingsrétt-
urinn er belgastur alls þess, sem
landsstjórnin fjallar um, og þess
vegna telur hann það skyldtt sínn-
ar stjórnar, að vaka yfir velferö
allra íbúanna í heiid sinni og
vernda hagsmttni þeirra fyrir yfir-
gangi •auðfélaga.
þaö er fyrir þessa stefnu hans,
hr. Ward er vel fagnað í Banda-
ríkjunum. Hanu er taiinn imynd
aiþýöttfrelsis og réttinda og fólkiö
keppir um, aö sýna honum virð-
ingu og votta meö því samhygö
sína meö steínu han.s í þjóðmál-
um. I heimboði hvfir hann og ver-
ið hjá Roosevelt forseta og telja'
margir, aö margt sé likt með
mönnum þessum, þótt Ward sé
langt um stórstígari i þjóöstjórn-
ará'ttina heldur en forsetinn. Kn
svo er þar nokkttð ólíktt saman að
jafna, þar setn stjórnar tilhögunin
og þjóðarandinn er svo ólíkur í
löndttm þessara tnanna. Og mjög
er það líklegt, að Roosevelt fylgdi
sömu stefnu og Ward væri hann
settur í hans spor yfir í Nýja Sjá-
landi.
Annars er það alment álit, að
þessi ferð Wards um Bttndaríkin
muni meðal annars hafa. árangur í
þá át't, aö vekja httgi mann-a til
framkvæmda í þjóðeignar og þjóð-
stjórnar át'tina, — enn meira en
orðið hefir fram að þessttm tima.
--------f------
Nýtt tímarit
Eftir S. B. BeDedicttssou.
(Frarnh,), Ivftir aö hafa drepið á
innihald rit*íns, langar mig til að
fara nokkrutn orðum utn hinn ytri
búning þess frá ritstj. hálfu.
Hið fyrsta, er hver hlýtur aö
taka eftir, eftir að hafa byrjað að
lesa, er hneigingin á sjáffu nafni
ritsins. Bæði ritstj. og útg. hneigja I
það eins, sem von er til, nefnilega i
htteigja það i fleirtölu. Og af því,
aö ég efast ttm, að það sé rétt,
ætia ég aö benda á atriöi tnínu
máli til stnönlngs, sem ég biö
jxróf. Bergmantt leiÖréttingar á, el
ég skyldi misskilja máiið og gera
honnm rangt til.
Eddurmar eru helzt þær bækur
er menn sækja vit sitt i þá titn
fornrnál er að ræða. Eg hlýt því
aö halla inér þangaö eins og aðrir
tneö því aö, ef mig grunar rétt,
mttn þangað prófessorinn sækja
sínar belztu málfræðis heimildir.
í Snorra-Eddu er þetta orð í
eintölu, og kemttr það fyrir á
tveim stööum, á bls. 27, 17. kap.,
er málsgreihin svonn: “]>ar er
einn sá staör, er BreiöabHk er
kal'lat, <>k engi cr þar fegri staðr”
<>g á bls. t2, 2.t. kap.: “Hanu býr,
þar heitir Breiðabfik, þat er á
himni". ]H'ssir staðir ertt Snorra
eigin orð, en svo er á sömtt bls.
og seinni málsgreinin (útgáfn þor-
fei'fs Jónssonar) erintli, tekið uppi
úr Sæmttndar-Eddu, er hljóðar
svo:
“Breiöablik heita,
þar er Baldr heíir
sér of gerva sali ;
í því iandi
er ek liggja veit
fæsta feiknstafi .
Svo þegar ég sný mér aö Sæ-
mundar-Eddu, er þetta eiui staö-
urinu, þar sem Breiöahlik er nefnt.
þaö er i Orimnismálum, bls. 76,
útgáfu Finns Jónssonar. þar er er-
indiö d'álítiö breytt og er svona:
“BreiÖa'blik eru
en þar Baidr hefir
sér of görva sali,
á þvi landi
es liggja veitk
fæsta feiknstafi”.
Nú mtinu sumir vilja halda því
fram, aö Sæmundar-Edda sé becri
heimild eu Snorra-Edda', þar ltun
sé um tveimur öldum eldri, —
kvæöiu ort á 9. og 10. öld. En tr
það þá tilfelliö ? Er sérhvað bctra
af því þaö er gamalt ? Og, er
betra mál á Sæm.-Kddtt en Sn,-
Kddii ? þaö er almettt viðurkent,
aö 12. <>g i.t. aldirnar hafi vtrið
gttliaidar tímabil ísfenzkra bók-
menta. Og að af fornaldar máK
hafi mál Snorra og þeirra Sturl-
ttnga veriö réttast og fegurst. Og
á þeim títna mnnu ffestar vorar
sögur ritaöar. Kr það því álit
mftt, og mnn verða fl-eiri, aö
Snorri hafi kunnað aö hneigja
þetta orö rétt og sé hættulaust,
aö taka hann til fyrirmyndar í því.
Kn set.jnm nú svo, aö Sæm.-Edda
va-ri góö heimild í íslenzku, þá
samt er sú athivgasemd hér viö,
aö þetta erindi er þar preutað
með smán fetri. Um það segir út-
gefan<finn þetta:
-----“4, víða eru innskot visna,
vísuoröa og vísuhelminga í hand-
ritunum ; ég hefi látið alt þetta
halda sór, eu jirentaö allar þess
konar heilar og hálfar vísur með
smáietri, en sett í bogsviga, þar
sem þessar viöbætur eru partur af
vísttm. Með þessu móti má lesa
þær vísur, sem saman eiga <>g
mynda kvæöiö, sem eina heild sér,
eða lesa alt saman í einu eftir
vild og eftir því, hverja trú menn
hafa á slíkttm innskotum".
þaö er nærri Ijóst, aö Finnur
Jónsson hefir haít minná trú á
þessnm innskotum heldur en próf.
Bergmann, þar hann tekur meira
mark á smáleturs innskots erindi
í Sæmundar-Eddu eu á ritsnild
Snorra.
Svo er enn eitt aö athuga, en
þaö er: aö orðið Breiöablik, i
fleirt'., hlýtnr aö skoðast bögu-
mæli, samkvæmt mit öar skilningi
manna á íslenzku máli. það yrðt
að vera Breiðttblik. Og til sönuun-
ar því, að höfundurinn eða ritar-
inn að Sæm.-Kddu kvæðunum hafi
ekki verið sem nákvæmastur í rit-
hæt'ti, skal komið með nokkur
dæmi:
í Grípisspá, bls. 294, er orðið
unadur haft í hvorugkyni, sem nú
mttndi talið rangt. Og í Rígsþulu
er oröið mánuður haft í emtölu,
þar sem það á að tákna fleirtölu,
tdl dæmis:
“Kðu meir at þat
mánuðr níu”,
kemur það fyrir þrisvar í sama
kvæði. Sá sem því ætlaöi að reiða
sig á hneigingu og stafsetningu i
Sæm.-Eddu, færi flatt á því. Og
skal ég benda á fáein dæmi upp á
stafsetningutta og legg.ja svo undir
dóm lesenda, hvort hún er sérlega
prófessoraleg. þar er: goll f. gull,
grannur hljóðstafur fyrir framan
lf og lm, svo sem í alfur, hjalmur,
f. álfur, hjálmur ; Gimlé f. Gfmli,
þríar f. þrjár, íarn f. járn, es og
vesa f. er og vera, ór f. úr, ok f.
og, þóarr f. þór, umb f. um, ð fyr
ir d eöa t, t.d. engði, talða, sökð-
isk, f. engdi, talda, sökktist ;
\ eingadóttir f. einkadóttir, tysvar
f. tvisvar, vreiðr f. reiöur, an f.
en, fogl f. fugl, fekk f. fékk o.fl.
Kít'irfylgjandi klausa mætti bet-
ur skýra, hvernig það tæki sig úr,
að rita á Eddttmáli:
Breiöablik ertt tímarit nokkvorr
es unaö es í at lesa týsvar í senn
of hverjar þríar nætr es dróttinn
óvreiör oss umb gefr, hver ja tnan-
uör tolf, eu þat vér árgang k,ill-
im. F,s þat rit útgefandans einga-
væt'tr frá Gimlé, <>k talða ek tttig
feiknstöfum firöan, es ek f e k k þá
hina dýru görsimi, es svá minnir
á hinn þrúöga þóarr ok önnr hei-
log goö es uppbeim byggva.
Ok svá es Brriöablikin <ro svás-
ari salr en hinn jaröneski tára-
dair þar es hinn ballni Jehova
ra-ör vfir meö sveinstautlanum
fesú, es sonr hans miib kallask,
svá es þetta timarit tnærrtt an
önnr rit, sem þess hugrúnar r<>
snotrari att ónytjuhjal þat es pró-
fessorsvana flvsjungar rita knega.
Breiöblik eru
en þar Bergtnann hefir
sír of ritnar rúnar,
andneskjtt spjöll
ok Kinar spáganda,
“svá vas mér vílstigr <>f vitaðr”
Segjum að Breiðablik sé óbeig.j-
anlegt, eins og prófessorinn virð-
ist áií'ta, þá sýnist ástæöulaust
aö hneig.ja þaö í fleirtölu, af fram-
ansögðum ástæöum: 1) að Snorri
hefir þaö i eintölu, 2) aö fleirtölu-
hneiging þess í Sæm.-Kddu virðist
vafasöm að áreiðanlegleik, og ,t)
aö það striðir á móti eðli máls-
itts. þetta sérvizkulega uppátæki
próíessorsins verðttr því að skoð-
ast sem fordild matms, sem vrel
gæti haít þessi gttllvægtt orð fvrir
motto: “Guði sé lof fyrir aö ég er
ekki eins og aörir menn”.
Svo ertt fleiri orö aö athiiga, er
standa eins og vegavöröur víðs-
vegar út um alt Breiöitblik, sem
tákn um mál og ritfræði hæfileika
þessa vors einasta islen/.ktt pró-
fessors fyrir vestan haf.
Oröiö bylting hefir hann í nefni-
falli þar sem það á aö vera i þol-
falli. Svo ritar hann mentan f.
mentun, en svo litlu siöar mentun-
arþyrst, sem verður þar ósam-
kvæmni. þá ritar hann Kanatla í
staö Canada, en CoIIege, sem þá
mætti eins vel rita Kollege, Itka
ósamkvæmni. (Meira).
-------*--------
‘•Er mannkynift ineð viti”?
Svo telst til, sem Englendingar
hafi á tæpum þremnr öldum eytt
til ófriöar-manndrápa nálægt eitt
þásund og fimm hundruð millión-
ttm punda sterl. — 22 þúsund mill-
ítmtim króna. Kn á 19. öldinni
einni er talið, að stríöin i veröld-
inni hafi kostað nálega fjögur þús.
milliónir punda — 72 þús. millí-
ónir króna.
Vitaniega er þar ekki taliÖ með
ailar skelfingarnar, þ'jáningarnar,
eymdin, skortnrinn og manntjónið
sjálft, allar hörmttngarnar, sem ó-
frdöarhríðutuim hafa veriö sam-
f-ara, og ekki hefir síður lent á
konum og börntim en á þeim
mönnum, sem í ófriömtm hafa
veriö. Slíkt verðtir ekki metiö til
peninga.
Með þetta fyrir augum er engiu
furöa, að einn enski presturin'n
befir komiö meS þá spurningn og
á örðugt meÖ að svara henni;
“Er nokknr krdstin þjóö til á
jöröttnni ?”
Eitt af m-erknstu timaritnm
Breta kemttr meö nýjar spurning-
ar út af þesstt máli.
“Höfum vér i raun og veru
fengiö vitið, eða erttm viö enn ó-
friðargjörn rándýr? Hvenær nær
menningin til vor ? Hvenær verð-
nm vér andJega s'nnaðir. sannir
fylgismenn ‘friönrhöf'ðingjans’ ?”
, (Fjallkonan),
I d'óttir ok kömr sem fogl fljúgandi
tneð gollnum fjöðrum sem helgi-
Á I* Ii Í J Ó11S S 0 li
trá l>' rlákslúitu.
Hjartað nýstu hrygðar sporiit,
huga minn þraut efniviðinn,
er úr fjarlægö fregn var h< rin
fárköld: “Nú er Árni liðittu! ”
lin þó heit sé harmaslóðin
h'jartans instu tilfinninga,
yfir vini Iátnum ljóðtn
langar mig þó til að syngj.v.
Fyr á samleið, sem við áttum,
sá eg aldrei neitt af hrukkum,
sit.ja og ræða saman máttum,
sæluveigar glaðir drukkum.
Sk'emtilegur vinur var hann,
Veglyndur og drengttr bezti.
Karlmannlega baggann bar hann,
byljum móti sjónir hvesti.
Aldrei mælti ’ann æðru’ í förum,
eða kvaðst neitt sár í lóutn ;
ætíð lenti ’ann vel i vörum,
varði fleyiö öllum sjóum.
Mætnr hafði á fögrum fræðum,
félagslyndi mikið ttnni ; •
greindur hreyfði oft gleðiræðum,
gamansögttr margar kttnni.
þeim, sem niðrí vökum varðist
vasklega kipti ’ann uppá bakk-
ann ;
ómensktinni öndvert barðist,
iIHnælginni skelti á hnakkami.
Hygginti ætíð ræddi af röktttn,
ratingóður í fylsta máta.
ItinarðttV í sókn og sökum,
sinn ed vildi hluta láta.
Oft hann var í huga hljóður, —
hartn að birta ei öðrnm kunni.
Htisfaðir var h.jartagóður,
heitt ’ann kornt og börnttm unni,
sem ttú hljóð við harma-untht
hnýpa, eins og lömuð stráin,
sáran gráta gljúpri lundtt
góða hjartans vininn dáinn.
þeirra ei get ég sviða úr sárum
sorgarþrungnum evöast látið ;
ég get aö eins tregatáruin
tilfinndnga með þeim grátið.
Nóttin þögla blæjtt breiðir
brúna'þung ttm lönd <>g hölin.
Tíminn s<>rg og æfi evöir, —
alt að síðsttt jafnar griifitt.
þegar vinur liggur liðinn
langar verða og sárar stundir.
Árnd helir hlotið friðinn,
honuin t-kki svíða tindir.
Börn hans mtinu npp hann yngja
aítur, sem hann rísi á fcetur.
Hl.jóö mig skorta í húmi að
syngja.
Horfni vinttr, góðar nætur!
//. Þ.
--------+---------
Tollhækkun og vörm eið.
Flestir muna víst enn, hvílíkt
Kamahróp varð út úr tollhækkun
þingsins í fyrra, og hvernig óvand-
aöir æsingatnenn notuöu hana til
þess, að spenja bændur upp á
móti þingi <>g st.jórn. ]>aö var þá
látiÖ i veðrr vaka, að tollhækkun
in væri ei'tthvert hið versta ger-
ræði og aö hún kæmi harðast nið-
nr á þeim, setn fátækastir værn,
á bændtim <>g þiirrabúðarmiinnnm.
Og margir muna víst ettn eftir
orðnm eins bændafttndarmannsins,
sem spurði að því, hvort þaö
væri satt, aö þaö ætti að hækka
kaffi og syknrpumliö ttm 30 au.?!
Hver er nú rattn á orðin ?
Kafíipttndift hér i höíuðstaftnmn
er nti, þrátt fyrir tollhækkunina,
3 au. á p<l., í sama verði <>g í
fyrra. Og sykurpundið er nú,
'þrá'tt fyrir t '2 eyr. tollhækkun á
pundimt, 2 aurttm ódýrara en
í fyrra, eða 23 au. pd. nú í smá-
sölu, í stað 23 att. i fyrra!
þetta gerir meðfram hin frjálsa
samkepni að verkum.
En ætli mönnum finnist nú ekki,
að þeir æsingamennirnir, er hróp-
uðu hæst í íyrra og notuðu toll-
hækkunina sem svipu á þing vort
og stjórn, megi íara að blygðast
sín. (Reykjavík).
Að heiman.
Úr ofanverðri Árnessýslu er rit-
aö 6. júní.
“Klztti menn segjast að eins
muna harðari vor i skorpuni, —
þó ekki síðan 1882 — en ekki eins
löng samfeld harðindi og gróður-
feysi. Mjög gróðurlítið er enn, að
eins litur á túnum og f tlUgttstu
útjörð, þ.e.a.s. hér efra, fanndr þó
oft verið meir ttm þetta leyti. Góð
ttr bati nú s’ftustu vikttn-a. Sjálf-
sagt hafa vorharðindin kostað
þessa litl-u sveit 10—2o,<xx> krónur.
Himt gleyma menn, aö jafnmikinn
gróða má telja í góðum vorum.
Eg vona samt, að þetta sjái ekki
mjög á mönnum, eí sumarið skyldi
verfta gott. Fé verður þó sjálfsagt
aö fækka í hanst aö mun”.
Úr S'uðiir-þingeyjarsýslu titiÖti
er rftað 25. maí:
“Siimarið i fyrra var eitt hið
vfcrsta ; linti aldrei úrkomttm allan
hey.skapartímann, og voru því öll
hey stórskemd, og töður víða ó-
nýtar. En hey voru þó mjög mikil
í haust fyrir fyrningar frá f.á. Vet-
urinn síðasti fram að þorra af-
braigðsgóður, en úr því tnjög lutrð
ttr meö algeröum hagleysum í t\ o
mánuði. Svo kom allgóð tíð, og
tók því nær allan snjó, 21. maiz
til 9. apríl. En þá tryltist náttúr-
an algerlega. það hlóð niður þeins
ósköpum af snjó, að enginn ’.nan
slikt, stundum í kj’rru, en stund-
um aftur —■' 21. og 26.—28. apríl
og 3. maí — með ofsaroki á norö-
an. Eg heli aldrei séð svartarí
Jtríð eða meiri snjókomu en 26.—
28. apríl. Nú síðustu dagana hefir
snjórinn sigið <>g hefir komið snöp
í l'áglendum sveitum, en alveg jarft,
laust í hinum hærri, og.sífelt frost
og kuldar. Fjöldi mattna h< ylatts,
fyrir nokkru og flestir nti aft þr.it-
utrt kotnnir. Sumir ráku eftir venjtt
fé á afréttir í apríl byrjun oger ef-
latvst margt af því fé dautt”.
Vm---'- --- •. - .
Rítsímínn,
Austri segir 26. f.m.: “Forberg
verkfræðingur kom hingað með
“Agli” 20. þ.m. ásamt 4 verkstjór
um og 150 verkamömium, sem
eiga að vinna aö lagningu 1-and-
símans hér í sumar. Hegerdahþ
verkfræðingur á aö sjá um lagn-
ingu símans héðaiti af Seyðisfirðt
og að Jökulsá á Fjöllum. Fór
hann nti með “Agli” til Vopna-
fjarðar. Tengs heitir sá verkfræð-
ingur, sem átti að fara í land á
Akureyri og Mithnn á Blörtdnósi.
Schmidt, verkfræðingur, fór til
Eskifjarðar og á að sjá um lagn-
'fngu taisimans þaðan og tdl Egils-
staða. Ennfremur á hann aö út-
búa stöðvarnar hér og á Akur-
eyri. Forberg fór sjáifur til Blönd-
tióss og ætlar þaðan lan<lveg til
Reykjavikúr. Hér í land fóru xó
manns ásamt verkstjóra, Ole Ve-
stad að na'fni. Á h'ann að leggja
simann héðan að Jökulsá á I5rú.
Kr þegar búið að setja ttiðttr
sta'Ura hér alla leið inn að F'jarð-
arseli. 16 staurar til jafnaðar sett-
ir niður á dag. Hver staur grafinn
niðitr 3 fet".
ISíimkonindaosmoioun.
Dýru bóli daggar írá
dagttr njóltt fargar.
Móti sólar bliðri brá
brosa fjólitr margar.
Er við dúra og drauma stjá
dregur á túr um geima,
ellin súra, ill og þrá
ein vill kúra heima.
þegar fjóla yndi ól,
og í sólarroða,
einn því róla eg uppá hól
árdagsból að skoða.
2. júlí 1906.. Pi'pestone.
-------<§-----
Winnipe^.
Hinn nýji vatnsbrunnur bæjar-
ins var opnaður og tók til Starfa
í þessari viku, svo nú er nóg af
vatni fyrir alla borgarbúa.
Síðan í byrjun þessa mánaðar
má heita, aö skifst hafi á snarpir
regnskúrir og ofsa-hitiaköst, suma
daga orðiö um 100 stig i skugga.
A miövikudaginn í sl. viku mttn
hafa verið heitast veðttr, er komið
heíir á þesstt sumri.
“Breiöa'blik”, ann.tð hefti, kom
ú't' t sl. viku. Efnið er: 1. Vestur-
íslenzk menmng, 2. Sutnarskólar,,
3- Kirkjuþing, 4. J. C. Poestion
meö mynd, 3. Mannskaöa sam.skct
6. Úr menningarsögu heimsitis, 6.
Islenzkar námskonur með mvnd-
um, 8. Skólabræður (saga frá Win
nipeg).
Fyrsta greinin er sönn og lipur-
lega ritnð lýsing á framförum
landa vorra og lífskjörum þeirra
hér í landi á sl. 23 ára ttmabili.
OreÍTiin um sumarskóla er v. l þess
vcrð, að henni sé veitt athygli, <>g
furða mikil, að mál þaö skuli ekkí
fyrir löngtt hafa komist á dagskrá
i þessii fylki. — Alt er ritiö skemti
legt. — Kostar $1.00 um árið, eða
ioc hvert mánaðarhefti, ef keypt
er sérstakt.
Alltnikið er farið að bera á smá-
þjófnaði í vesturhlu'ta bæjarins.
Sumstaöar þar sem fólk hefi.r átt
þvot't ú'ti vfir nóttina, haifa snúr-
urnar veriö tómar aö morgni. —
Landar vorir ættu að hafa J»á-
kvæmar gætur á eigum sínum, <>g
gæta- þess, aö vel sé lokað húsun-
um á kveldin, þvf aö þetta þjófa-
pakk fer oft í hús manna á nætur-
þel'i til aö anðga sig. þet'ta kom
fjTÍr á WiIKam og Pacific ave. í
vikmwti sem feiö.
Giftfngaleyfisbrjef
eelnr Kr. Ásg. Beneíiikfseon,
477 Beverloy SL Winn’pet'.