Heimskringla - 16.08.1906, Blaðsíða 2

iWinnipeg, 16. ágnst 1906.
HEIMSKRINGLA
Heimskringla
PUBLI8HKD BY
Th« HeiraskrÍDgla News 4 Fublish-
iog Compaoy
Verö blaösins 1 Canada og: Bandar.
$2.00 nm áriö (fyrir fram borgaö).J
Senttil Tslands (fyrir fram borgaö
af kanpendnm blaösins hér) $1.50.
Peningar seudist P. O. Money Or-
der, Registered Letter eöa Express
Money Order. Bankaávfsanir á aöra
banka en 1 Winnipeg aö eins teknar
meö afföllnm.
B. L. BALDWINSON, ,
Editor & Manager <
---------- ....._?.-!!:.■! <
Office: *
729 Sherbrooke Street, Wiooipeg |
PO.BOX1I6. 'Phone 351 2,
«3» (
Kvæði
Orkí tyrir írlendingadayinn 1900.
Heimskrin^la, 9. ágúst. líKXi
Flóalöndin
Hr. S. R. Parsons, landmælinga
tnaður Dominion stjórnarinnar,
hefir í sumar verið að mæla fjög
ur Townships hér í fvlkinu. Hann
segir, að nálega þriðjungur alls
Manitoba fylkis sé ennþá ómæld-
ur. T.and það, sem h’ann hefir mælt
hér í sumar, eru Tp. 9, R. 9; Tp.
9, R. 10, Tp. 9, R. 11 og Tp. jo,
R. 9, austur. Hann segir að lönd
Jxau hafi verið talin flóalönd og
þ>ví sjálfsögð að vera fylkiseign,
en í rauninni þurfi þau að eins að
verða ræst fram og þurkuð til
■þess að verða ágæt akuryrkjulönd,
og þar sem þau liggi svo nálægt
.Winnipeg borg, þá hljóti þau að
vt-rða 1 háu verði með tímanum,
þar 9em þau séu ekki yfir 40 mílur
frá höfuðstað fyikisins. það er og
talið löndum þessum til gildis, að
G.T.P. brautin eigi að liggja þar
um, og við bvggingu hennar þurk-
ist sumt af þeim upp og öll hækki
þau í verði.
Herra Parsons ætlar að taka
strax til landmælinga norður frá
Oak Point, og þar segir hann að
löndin sétt þakin timbri.
Hvað hinum mældu löndum við-
lemnr, sem liggja 11 m 40 mílur
stfðaustur frá Winnipeg, þá ertt
miklar líkttr til, eins og landmæl-
ingamaðiirinn 'tekur fram, að þatt
verði í hán verði innan fárra ára,
eins fljótt ^>g tekið er fyrrir aivöru
að gera þar vatnsframræslu. J>að
er því fttil ástæða fyrir þá landa
vora, sem vildu ná sér i lönd i
grend við Winnipeg borg.
að Itta eftir þessu svæði, jafnvel
þó þeir yrðtt að kaupa löndin af
fylkisstjórninni. því það er svo
margs konar hagnaðttr við það að
búa nálægt höfttðhorginni, og það
því firemnr, sem vissa er fengin
fyrir því, að járnbraut á að liggja
um lönd þessi, sem þá verða ekki
meira en kltikkustundar ferð frá
bænum. Aðdrættir eru allir þeim
mttn léttari, sem nær er bænum,
og flutningtir landsafurða til bæj-
arins ódýrari.
Nti a‘tti því að vera he-ntugur
tími fyrir landa vofa, að ná sér í
vel set't búlönd, — þó blaut sétt
ennþá, því framtíðar velferð fólks
vors bér er að mikh/ leyti komin
untiir því, að sem flestir íslenÆng,
ar nái sér varaníegri bólfestu setrt
bændttr. Menn mega reiða sig á
það, að þess verður ekki langt að
biða, að annara þjóða menu taki
1önd þessi, og því er eins gott, að
íandar vorir bíði ekki bo^anna
lengttr en góðtt hófi gegnir.
F u n d u r
Islendingadags nefndin boðar hér
með til almenns ftmdar í Tjaldbúð-
arsalnum kl. 8 að kveldi þriðju-
dagsins 21. þ.m., til þess að ís-
leu/.kum almenningi, sem á liðnutn
árum hefir stutt' að viðhaldi ís-
lendingadagsins, gefist kostur á að
greiða atkvæði um það, hvort
senda skuli í ekknasjóðinn, sem nú
er verið að safna á íslandi, allan
ágóðann af íslendingadags haldinu
í ár. það er eindregin ósk allra
nefndarmanna, að ágóðinn verði
sendttr í ekknasjóðinn. En nefndin
telur sig ekki hafa vald til að gera
það nema með ,samþykki fólksins,
og þá að sjálfsögðu sérstakfega
þess fólks, sem með vinnu og pen-
inga útlátum hafa stutt daginn á
bðnnm árttm, og gert hann að
þeirri varanlegu þjóðsómastofnun,
sem hann nú er orðinn.
íslendingar ertt beðnir að at-
htiga þetta mál og sækja fimdinn
í Tjaldbúðinni þann 21. þ. m. og
greiða atkvæði um það.
MINNI ÍSI.ANDS.
Framtíð Frakka í
Canada
Hátt upp úr legi mót himni og
sólu
heilaga. landið vort snækrýnda rís,
þar setn að landvættir aldur Siur,
ólu "
áður en vaknaði sögunnar dís.
Norræna landið með norra'na
þjóð,
norræna kappa og víkingablóð.
Undranna landið með álfmn og
tröllnm,
iitlögum, dvergttm og hamrömm-
ttm lvð.
Bjargstudda landiö með borgum
ttm og höllum,
bygðtim af guðunum endur á tíð.
Nú ertu horfin oss, dalanna drotu-
ing,
dýrðlega fjallmær, sem baðast af
hrönn,
þú sem að htúllaðir hjörtti vor
lottting
hátt yfir glepjandans nartandi
tönn.
Svipmikla ísland, þig sjáutn ei vér,
sundraðir, týndir og slitnir frá þér.
þó á'ttu heima í hjarta vors blóði,
helg er þín minning, er geymir vor
sál.
Tap þi'tt er sorg vor, þín gæfa vor
gróði, . /
gimsteiuum dýrra þitt ómskíra
mál.
Sagti'ríka, óðfræga elskaða móðir,
ástkveðjti börnin þér fœra í dag.
Andi vor svífttr á æskunnar slóðir,
endttrhljóm vekur þitt náttúriifag.
Blíðasta ættjörð vor, brjóstin þín
við
be/.tan í heiminum veitir þú frið.
Útsýn þá fegurstn’, er auga vort
lí'tnr,
andrfkið djúpa, sem
reit.
Alt það sem sáda vor
. nýtnr,
oss gaf þín beilnæma
sveit. —
Pi>r*t Þ. Þornteiiixsnn
MINNI VPISTUR-ISI.ENDINGA.
Nú skal syngja norrænt lag,
mi skal hafa glaðan dag,
nú skal fálkanu hefja hátt,
hevja dans og gígju slátt.
sýnum það vér ertim enn
Islands perlur, fljóð og menn,
Gunnars frækni, Grettis mund,
gáfur Njáls og Hé-ðins lund.
Nú er gott að létta lund,
líta yfir horfna stund.
I.iðin atvik, ián og þraut,
ljósum krýna vora bratit.
þökk sé alvaJds helgri hönd,
hér sem leiddi knör að strönd,
gaf oss f jör og frelsis hag
fram á þenna bjarta dag.
Himinn, fold og hrannar slóð
hljóma lífsins vonar óð.
Breitt og fagurt sjónar svið
s.vinnu mengi brosir við.
Norrænn andi, afl og þor
ungu landi helgar spor.
Bind þú, Vínlands sögusafn,
sigurkrans um ísknzkt nafn.
og
Ingólfs þjóð, með þrek
þetta nýja fósturláð
hvettir þig að vanda verk,
vertu sönn og djörf og sterk,
réttu bræðra hug og hönd
ht-im á forna móðurströnd.
Göfugt fræ úr Gunnars mold
gylli b'lómum Vesturfold.
M Markiiaaon.
dáð,
MINNI VESTURHEIMS.
Vér mætumst sem bræður hvert
einasta ár
frá át'thögum Gunnars og Snorra,
og fellitm þá alHr í einingu tár
við altari minninga vorra, ,
frá æt'tstofni mistir af austrænni
fold,
sem einstæðir kvistir í framandi
mold.
en þratit-
J á, einstæðir kvistir,
segir þó ;
og það skulu timarnir sýna,
að flestarWþær greinar, sem fátækt-
in hjó
af frumviði, gæfan mun tína.
úr arrét'tar-móa í skrúðgrænan
skóg.
IIún skapar oft frjójörð með tár-
11 m og plóg.

Og þá skal vort mennin£>ar lauf-
ríka lim
þér Ijóshimins ylgeisla vinna,
og þá skaft þú rttmska við óvænt-
an ym
— við endurris vonstjarna þinna ;
þá stendur þú hljóð yfir staðfestri
von,
og stvðst ein.s og móðir við þrosk-
aðan son.
Sig. Jál Jóhanneaaon.
fornþjóðin
jnndælast
fjallanna
Franska blaðið “I/e Nationalist”
1 sem gefiö er út í Montreal, birti
;j2.-þ.m. áii't franska þjóðflokksins
i í Quebet fylki á fram'tíðarhorfum
1 hans í þessu landi, og telur útlitið
j mjög iskyggilegt.
Meðal annars segir. blaðið, að
síðan árið 1901 bafi 580 þúsundir
tKinna fltit't til Canada, og af'þeim
fjölda hafi 57,t þús. ekki getað tal-
að orð í frönsku. Blaöið segir, að
Sir Wilfrid I.aurier hafi látið þá
skoðuti í ljósi, að 2 milliónir og
300 þús. manns muni hafa flutt
hingað og náð sér f.ér bólfestu
fyrir áriö 1911. En þetta þýöi það
að bæta veröi þá við ríkisþingið
78 nýjum þingmönnum. Svo að þó
nú séu 65 franskir þingmenn í tölu
þeirra 214, er skipa ríkisþingiö, þá
verði þeir að eins 65, eins og nú
er, af 300 írtönnum, sem þá skipi
þingið. En þetta þýði það, að
franska þjóðflokksins gæti þá alls
ekki í landsm’álum.
M«ð tilsvarandi áframhaldi fólks
flutninga inn í landið segir blaðið
að í Canada verði 10 miilíónir
manna árið 1921, og þá verði þing
mannatala bre/.ka hlutans af þjóð-
inni yfir 600, á móti 65 Frökkiun.
En 10 árum síðar, eða árið 1931,
býst blaðið við, aíJ 25 millíónir
manna verði í Cairada, og þar
sem þingið mundi þá verða alt of
Ijölskipað, ef fylgt væri sömu kjós
endatölu fvrir hvern þingmann
sem nú er gert, þá tnegi búast við
að henni verði breytt svo, að hinn
brezki hluti hafi ekki meira en 400
málsvara á þingi. Og þá muni
málsvará tafa Quebec bwa verða
færð niður í 20 ti'l 30 manns, og
sé það harla fámennur hópur á
móts við hina 400 þingmenn'ina.
Blaðið segir, að svona muni sak-
ir standa hér eft'ir fjórðung aldar,
og það leggur þunga ákæru á inn-
anríkis ráðgjafa I/aurfer stjórnar-
innar, sem það segir hV'arn fram
af öðrum hafa unmð að því, að
fylla land þetta með fólki, sem
ekki sé af frönsku kyni og sem
þess vt'gna ekki hafi samhygð með
Frökkum í tmimálum eða öðruin
þjóðlegum velferðarinálum þeirra.
þessi steína segir blaðiö að sé
blát't áfram sagt sviksamleg i
garð hinna fransk-eanadisku horg-
ara, sem nú séu látnir borga ftill-
an þriöjung j>ess fjár, setn gangi
til innflntninga, og sem notað sé
til þess að drepa öll áhrif þeirra í
ríkismálum.
“Vér borgtitn einn þrtðja af inn-
fhitmnga kostnaðinum”, segir blað
ió, “en f'áum að eins 7 af hverjum
580 innflytjendum. Stjórmn notar
fé hins franska hluta þjóðarinnar
t'il þess að vinna að géreyðing
hans í öllum sambandsmálum”
lín eugin ráð færir blaðið til
þess, að koma í veg fyrir fram-
bald þessarar stefnu. það sér lík-
lega engan veg til þess, en á hinn
bóginn dylst því ekki frekar en
öðrum framsýnum mönnum, að
sá tími er óðtim að nálgast, a'ð
þet'ta mikla vesturland fyllist svo
af fólki, að þess geti ekki orðið
langt að bíða, að áhrif Quebec
manna verði næsta lítil í Ottawa
jyingiuii.
Síduiti auoum
o
lílur
hver á silfrið
Eftir, Hjálinar (iíslason.
(Niðurl.). Af þessu sést, að Mill
befir álit'ið, að undir vissum kring
umstæðum væri rétt, að taka.
fram fyrir hendur manna, þó um
sjálfsvarðandi a-thafnir væri að
ræða, eins og hann kallar drykkju-
skapinn. Ef það er réttlátt, að
taka frá n'okkrum hluta mannfé-
fagsins tækifæri til vínnaU'tnar að
eins í j>eiin tilgangi, að auka með
því tekjur ríkisins, mundi þá ekki
víðtækara bann vera afsakanlegk,
ef maður með því gætn læknað eitt
af stærstu meinum mannlífsins ?
því ekki er hu'gsanlegt, að vín-
nautn sí nauðsynleg til uppKll-
ingar á tekjudáikum ríkisins.
Hr. M.C.B. segir það hugsunar-
viliu, að álíta órét'tlátt, að skella
vinbanni á, j>ar sem almenningur
sé því mótf'allinn, ef það sé rétt-
lát't þar sem almenningur er því
hlyntur. Kn jyetta er fyygt á Jyeirri
undirstöðu, að öll mál, sem varða
þjóðfélagið i heild sinni, ættu að
berast undir atkvæði þess. Og
hvað vínbannslögin snertir, þá á-
lít ég, að jyetta sé þýðingarmikið
atri'ði. því jyegar fengin er vissa
fyrir því, að alm'euningur sé l<>g-
unum hlyntur, þá er það vot'tur
þess, að almeuniugur ál’tur, að
þau miði til farsældar og heilla
fyrir félagsheildina, bg þess vegua
mundu menn virða lögin og gera
sitt til þess, að þau kæmu að til-
ætluðum notum. lín aftur á móti,
væri þeim skelt á þvert á móti
vilja almennings, er líklegt að jyau
mundu verða lítilsvirt og fótum
troðið.
Sé það rétt, sem hr. M.C.B. seg-
ir í fyrri grein sinni, “að ofdrykkj-
an lei'ði af sér ómælanlegt tjóu' á
óteljandi heimilum, þar sem bæði
konur og karlar líða eymd og s< >Ég
og hvers konar annað mótlæti,
sem oft endar með hryllilegum
glæpum”. þá hlýtur mönnum að
vera skylt, að gera einhverjar um-
bóta tilraunir, hafi menn á annað
borð opið auga fyrir því, að slíkar
ti'lfaunir séu mögulegar, eða geti
haft góð áhríf. Og sé það rétt á-
lit, að vínbannslögin séu þaö eina
ráð, sem nú er fyrir hendi til að
afstýra þessu böli, þá þurfa þau
enga frekari afsökun. þau eru þá
réttlát ; því “alt, sem við kemur
mannsins fa®>æld, er samkvæmt...
rét'tvísi”. það heyrir óeíað undir
verksvið mannfélagsins, að reyaa
»ð koma í veg fyrir glæpi, eigi síð-
ur en að hegna fyrir þá eftir að
þeir eru framdir. Með vínbam s-
lögunum er verið að reyna að
gera tilraun í þá átt. Með þeim er
veriö að reyna, að verja n tt
þeirra raaniisi, sem verða fyr-
ir “ómælanlegu tjóni” fvrir ann-
ara vindrykkju, og að útrým 1 ó-
sið, sem ef til viil meira en nokk-
uð annað gerir til a,ð hefta s'ð-
menniqgarlegar framfarir. Með
jyeiin er gerð tilraun Lil að efla
farsa;l(l mannf'élagsins í heild si ’iii.
Til jyess að mótmæla bannlaga
hugmyndinni, skilst mér þvi að
þurfi annaðhvort að sýna fram á
það, að vinnautn sé svo nauðsyn-
leg til farsældar og framþróunar,
að það vegi á móti hinu “ómælan-
lega tjóni”, sem af henni leiðir.
Eða að bannlögin getd ekki náð
tilgangi síniim. Eða, í þriðja iagi,
að bend'a 41 aðra heppiiegri aðferð.
þetta síðast talda hefir hr. M.C.B.
leitast við að gera, og haus að-
ferð er, að láta tnenn hafa full-
komið frelsi í }>essu efnd. Nefuifega,
nema alla tolla og takmörs af vin-
sölunnd, — til þess að vínföng
lækki í verði, og hætt verði að
brúka þau sein “trakteringu”.
því meira sem ég hugsa um þessa
umbóta aðferö, því fjarstæðari
finst mér htin vera. Veit ekki hr.
3I.C.B., að ofdrykkja var til á
tindan öllum tollum og takmörkun
á vínverz.lnn ? Hann segir, að vin
mundi verða ódýrara tn mjólk, ef
allir tollar væru af því teknir. *Kg
skal ekki fullyrða neitt um það,
að jyetta sé rangt, en ekki sýnist
mér það líklegt. Hér í Winnipeg
mun ekki fást pottur af altnenni-
legu víni fyrir minna en $1.00, og
þar vfir, en pottur af mjólk kost-
ar fjrá 5—8c. Eítir því ætti tollur-
inu a hverjtim potti að vera 92--
95C. Verðlag á vörum er ekki æ-
tíð miðað vfð það, hve. mikið
kostar að framleiða þaeff, heldur
við það, hve mikið að hægt er að
fá fyrir þær, og beita íratnleiðtnd-
ur einatt svikum og samtökum til
þess að það verði sem mest. Og
vinföng munu alls ekki vera und-
.anjyegín því fremur en aðr.ir vö,-
ur. Ef hr. M.C.B. meinar að eins
öltegund'ir, þá verður áætlun hans
að líkindum rétt, því á sumum
stöðum er <il á líku verði og mjólk
þrátt fyrir alla tolla. T. d. í Dan-
mörkti. Kn hver er svo afleiðing-
in ? Sú, að danska þjóðin er talin
ein “heitnsins mesta brennivinshít
og ölkirna”, og engin “traktering”
er J>ar almetmari en öl og vín.
það að ofdrykkja sé almennari
meðal þeirra, sem sist geta veitt
sér vín efnanna vegna, en hinna,
sem efuaðir eru, sannar alls ekki,
að vínnautn mundi tninka við verð
lækkun á víni, — þó j>að væri rétt,
sem ég tel mjög vafasamt. j)ó
tneira beri á drykkjuskap fáta-kl-
inganna, þá er ekki víst, að þeir
séu mestu fyllirútarnir fyrir það.
Vi'ð skulum liugsa okkur, að tveir
menu, annar ríkur en hinn f&tæk-
ur, drekki frá sér ráð og rænu
sama kveldið. þegar fátæklingur-
inn er orðinn ósjálf'bjarga, er hann
studdur eða draginn út fyrir dyrn-
ar, og þar Hggur hann þangað til
lögregian kemur og ljær honum
húsaskjól. Og þar bíður hans dónt
ur og sekt. Kn með rika manninn
er alt öðruvisi farið. það er nóg
aí jarðnesktim englum, er bera
hann á höndum sér, og {ara fyrir
ofau garð og neðan bæði hjá lög-
reglunni og alm'snningi. Hann
kemst heim í siua eigin sæng <>g
getur sofið þar úr sér i næði, —
vaknaö svo til að fara í kirkju, og
þvegið með því hendur sínar, á
meðan f'átæklingurinn veltist á
steýngólfinu. þegar f'átæklingurinn
svo kemst út, eftir að hafa tekið
út síny l^hegningu, er nafn hans
auglýst í‘ blöðunum, svo almenn-
ingsáhtið einnig geti hengt hon-
um.
Ef nú fátæklinguri'nn drekkur
meira, þá getá verið til þess ýms-
ar orsakir, sem hr. M.C.B. ekki
tekur til greina. Er það ckki eðli-
legt, að sá, sem alinn er upp í ör-
byrgð, fengið heíir ilt uppeldi, ldtla
eða enga mentun, og á við erfið
lífskjör að búa, I.afi sljógari sið-
ferðismeðvittind og minna mót-
stöðuafi, en hinn, sein notið hefir
góðs uppeldis' og mentunar, <>g er
laus við áhyggjur og strit það er
fátæktinni fylgir ? þó að 'fáir eða
engir liði fjármunafegt tjón fyrir
víndrykkju annara, þá er alls ekki
með því læknað aðalbölið, sem af
vinnautninni leiðir, því það liggur
í siðspillingtinni <>g glæpunum, sem
henni eru samfara. Allir vita, atS
drykkjustofur eru gróðrarstýjur
alls konar ósiða, þar sem menn
svo að segja að ósekju geta lagt
af sér mannsmyndin'a og tekiö á
sig dýrsLaminn, — enginn tekur til
þess á þeim stað. Auðv'itað vilja
ni’etin ekki láta mefna þetta réttu
mafni. En samt' sem áðttr kemur
það í ljós, að menn eru sér þess
meðvitandi, að drykkjustofur eru
engar menni’ngar stofnanir. þetta
má meðal annars sjá af því, hvern
ig liti’ð er á kvennf’ólk, sem lætur
sjá sig á þeim stöðvum. það er
bl'átt áfram dauðadómur fyrir
mamnorð þeirra,
Um hinn “almáttuga, alvísa og
ré'ttláta kraft, sem öllti stjórnar”,
verða óefað sundurlei'tar skoðanir,
enda sé ég ekki, að hann komi
jæssu máli beinlínis við. því þó
ég fengi J>ess fulla vissu, að öllum
drykkjumönnum yrði hegnt eftir
veröleikum, j>á mundi það ekki
dragai úr áhuga mínum í þessu
máli. Eg er alls ekki að hrópa um
hefnd eða hegudngu, heldur að
reyna að feggja minn skerf tdl þess
að vinna á móti áframhaldandi
glæptim og siðspillingu. ÖIl hegn-
ing, sem ekki miðar að því annað-
hvort að bæta jieim skaða, sem
fyrir órétti hefir orðiö, eða koma
í veg fyrir framhaldand'i afbrot,
niá minna vegna missa sig. Kinn-
ig má lengi um það þrát'ta, hvað
sé eðlitegt ástand og Lvað ekki.
það orð getur hver og einn teigt
hér tim bil eftir vild sinni.
það sem mest gerir til að við-
halda og auka vínnautn, er óefað
það, að: vínið er verzhinarvara,
það, að einn maðuf hefir f'jár-
munalegan hag af því, að atinar
maður drekki vín. þess vegna eru
vínsöluhúsin reist hvar sem ávinn-
ings von er, og þcss vegna á bind-
indi.shreyfingin flesta mótmenn.
Sé vínver/.lun réttma't, miði hún
til framfara <xg farsældar, þá sé ég
ekki með hverju það verður rétt-
lætt, að feggja á hana sérstaka
skatta og hindranir fremur en
hverja aðra ver/.lun. En sé lnin
röng, fe-iði hún af sér “ómælanlegt
tjón”, sé hún „orsök glæpa og sið-
spill'ingar, þrándnr í götu siðmenn
ingar og farsældar, — þá sé ég
ekki aiinaö en að það sé stjórnar-
farslegur glæpur, að selja einstök-
um tnönnatn fevfi til að'efla hana
og viðhalda sjálfum sér til hagn-
aðar.
2. júlí 1906.

Ferðasag'a frá
r
Jjlandi tn Amenku
Ettii Pdlma Einaraaon.
Tileinkftí Aðftlsrríni frá Búðar iesi.
þann 26. maímán. lögðuin við
af stað frá Akureyri imcö sktpinu
Vestu i mjög góðu og björtu veðri
en heldur þót'ti okkur hvítt að
horfa þá til lands, því tíðin hafði
veriö mjög hörð alt fram á þann
títna. Kn þá dagana, sem við hið-
um á Akureyri eftir skipinu, var
ögn að byrja að hlíua, en samt
sem á'ður var hér um bil hvergi
nokkubsstaðar farið að vínna á
túnum, svo ég vissi til. Allsta'ðar
voru mikil harðindi og ekki svo ó-
líklegt, að skepnur hafi failið í
sumum bygðarlögutn, ef ekki hefir
batnað þvf hetur.
þegar við sigldum út Kyjafjörö-
inni, blöstu við fjöllin mín i Hörg-
árdalmim svo hrein og háti'gnar-
leg, þakin is og snjó. En ekki sá
ég Drangann, hinn hitninháa fjall-
konung Hörgárdalsins, sem .vakir
nætur og tlaga yfir fæðingarstað
Jónasar Hallgrímssonar, ættjarð-
arskáldsins mikla og góða, sem
endurfæddi alt skáldskaparlíf á ís-
landi með frelsis og fognrðargeisl-
um sinum, sem enn þá ljóma með
birtu sinni um alt land og verma
l.verja einustu góða og heilbrigða
ísfenzka sál.
Til Seyðisfjarðar komuiti við
um morguninn 27., og þar átti
skipið að taka kol, svo við gátum
ekki farið þaðan fyrri eu kl. 12
um nóttina, og kom sú bið okkur
vel, svo við gætum hreyft okkttr
dálítið, því 'þó leiðin væri ekki
orðin löng voru margir mjög sjó-
veikir t'il Seyöisfjarðar. Við fór-
um þar í land og höfðum g<>ðan
tíma til að virða fyrir okkur bæ-
inn og landslagi'ð, sem er fremur
Ijótt; undirfendi er þar sama sem
ekki neitt og dimm og skuggaleg
fjöll hanga yfir bæmim og byrgðu
alt útsýni.
Kl. 12 um nótti'iia sigldum viö
þaðan burt áfeiðis til Eskif'jarðar,
og þar át'ti að verða síðasti við-
komu.staðurinn á Islandi á feið-
intii. þangað komum við kl. 7 tim
morgtminn. þar kom sýslumaðiir-
inn og læknirínn 11111 borð, sýslu-
maourinn tii að skoða farbréfin og
aðgæta, að alt færi fram með röð
og reglu, en læknirinn átti að
skoða fólkið, en ekkert varð úr
því í það ski'fti. Eftir stutta við-
dvöl á Eskifirði sigldum við það-
an beina leið til hafs, <>g kl. 2j^ þ.
28. maí hvarf ísland, sökk í hafið
og sást ekki framar, ,
Vér munum allir eftir þér,
'því auður vor er saga,
og rótgróiti i minni tnér,
ég man þig alla daga.
Með frelsi þínu, frægð og sól,
sem feðra verniir hlyni,
þti hefir búið blómum skjól
og blessað þina syni.
XJ>
Vér j’firgáfum óðul vor,
sem ættmenn vorrar þjóðar,
og ef vér þræðum þeirra spor
itieð þrek og livatir góðar,
þá megnum vér á langri leið
að lyfta fögrum vonum,
og þá skal verða gatan greið
hjá Garðarshólma sonum.
I
Ef okkar hjarta er ekki kalt,
sem engra kennir sára,
sem Jxolir kulda, ást <>g alt,
setn ísköld mararbára,
þá vakir minning hraust og hlý
í helgu dags þíns verki,
og þá skal flytjast frægðin ný
á fósturlandsins merki.
Vér munum þegar hlíðin hló
i hægum vorsins and-a,
og þegar bliknað blómið dó
og brimi'ð vætti sanda, —
vér lifðum sad við æ'ttlands arm
' i yndis sönnum gróða,
°g trygðin sló í barnsins barm,
sem bætir alt hið góða.
Ó, frelsum þessi fögru orð,
sem frægðarmerk'i'ð bjarta:
að unna særðri ættarstorð
af öllu sínu hjartu.
Að fórna jirek* þrót't og dug
i þarfir landsins kalda
og bera sannan bróðurhug,
er Ixezta frefsis alda.
Vér 'biðjum þess, að blómin flest
i brjóstum þinum dafni,
því æsku vorrar vndi bezt
er al't í þinu nafni.
Vér ti'gnum ykkur feðra fjöll,
sem frán úr jafi standið.
Ó, drottinn bfessi blómin öll
og blessað gamla landið.
þann 29. fórum við ftarn hjá
Færeyjum, en hvergi komum við
}>ar við og sáum því lítið annað
en fjöllin, sem voru dálítið snjó-
minni en á íslandi. Til I/eith á
Skotlandi komum vdð þ. 31. kl. 12
f.m., og fórum þar samstundis á
land. þaðan þtirftum við að ganga
æðispotta áðtir en við fórum á
hraðlestina, sem á'ttf að fara til
Glasgow. Frá I/edth til Glasgow
lá leið okkar gegniim hina 3rndis-
fegustii og íegurstu skóga sem
orðið getur, og heldur þótti mér
mikill raunur að sjá þá dýrð eða
mýrarnar heima á íslandi. Á leið-
inni frá I.eith til Glasgow vorum
við tæpa tvo tíma, og þegar þang-
að var komið vorum við rekin inn
á emigrantahú.sið þar og þar með
var nú ferðinni þangað lokið.
Á Knglandi biðum við í 8 daga,
og þótti okkur það alls vegna ekki
gott, því það fór hreint ekkert vel
um okkur, eins og nærri má geta,
þe'gar maður kann ekkert orð í
ensku, og ísfendingum þeim, sem
eiga að feiðbeina manni, ferst ekki
betur en svaninum, seiti ekki vildi
taka á móti bróður sinum í hólm-
an sinu, þegar hann fanu hvergi
sannan vin. Kn við þessn og öðru
eins er að búast, því straumarnir
eru svo misjafnir, sem mæta oss á
lí'f'sbrau'timii; þvi sumir eru runnir
með ást og il frá hjartarótum til-
verunnar, frá hendi guðs í gegn-
um hina beztu strengi, sém hljóma
í mannssálinni og sá þeim frækorn
uin í brjóstum manna, sem vekur
þau blóm er aldrei fölna og aldrei
deyja, heldur mýkja ávalt frostið
og klakann, sem ekkert annað
megnar að þýða. En hinir eiga rót
sína í þröngsýn'i, eigingirni og
mannú'ðarskorti, og þeir eru ekki
heilbrigðir, heldur skapa þyrna, er
siðar rnedr geta skorið út frá sér
og líflá'tið marga titrandi tilfinn-
ing í æskumanninum, sem ólmast
af fögrum framtiðar hugsjónum
og sterkvim vonum á það góða og
göfuga.
I Glasgow þótti okkur injög
feiðmlegt, enda er þar víða Ijótt.
hús og götur óþrifakgar og tnesti