Heimskringla - 24.06.1909, Side 2

Bls. íí WINNIPEG, 24. JÚNÍ 1909.
HEIMSKRINGEA'
Heimskringla
Pablished every Thursday by The
Beiinskringla XewsiFublisbine Co. Ltd
VerO blaCsins f Canada og Bandar
$2.00 nm áriö (fyrir fram boraaö),
Bent til islands $2.U) (fyrir fram
borgáO af kaupendum blaösins hér$1.50.)
B. L. BALDWINSON
Editor & Manager
Office:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
P.O, BO.\ 3083. Talsfml 3S12.
Sambandslögin nýju.
A síSasta þingfundi sameinaðs
alþingis, 8. maí, las forseti samein-
aðs þings (Sk. Th.) upp yfirlits-
skrá yfir þau mál, er alþingi haföi
fjallað um. Að lokum. fórust hon-
um orð á þessa leið :
“ J>ó að ýms þeirra mála, er al-
þingi hefir samþykt til fullnaðar á
J>essu þingi, sem nú er á enda, séu
að vísu eigi þýðingarmikil, fremur
en vant er að vera, þegar litið er
á allan málafjöldann, sem alþingi
afgreiðir, þá eru þó sum þeirra
þess eðlis, að þau hljóta að hafa
mikla þýðingu fyrir þjóð vora á
ókomnum tímum, svo sem há-
eigi
til.
þátt í og leggi samþykki
J
og
0
skólalögin
lögdn.
“ Bæði þessi
þess valdandi,
aðflutningsbanns-
lög munu verða
að alþingis verður
lengi minst, þar sem hinum fyr-
nefndu er ætlað að efla og glæða
vúsindi hjá þjóð vorri, en hinum
siðarnefndu, að auka siðgæði og
afstýra böli og ófarnaði, er áfeng-
isnautninni er samfara.
3. Gæzla fiskiveiða í landhelgi ís-
lands, að óskertum rétti ís-
lands til að auka hana. Meðan
Danir annast strandvarnirnar
njóta þeir jafnréttis við íslend-
inga að því er til fiskiveiða í
landhelgi íslands kemur, nema
um annað endurgjald semji.
4. peningaslátta.
5. Hæstiréttur, þangað til lög-
gjafarvald íslands setur á
stofn æðsta dómstól í landinu
sjálfu. Meðan sú breyting er
eigi gerð, skal þess gætt, er
sæti losnar í hæstarétti, að
skipaður sé þar maður, er hafi
súrþekkingu á íslenzkri löggjöf
og kunnugur sé ísl-enzkum hög-
um.
4. grein.
Danir, heimilisfastir á íslandi,
skulu njóta jafnréttis við íslend-
inga, og íslendingar, heimilisfastir
í Danmörku, jafnréttis við Dani.
þó skulu forréttindi íslenzkra
námsmanna til hlunninda við
Kaupmannahafnar háskóla óbreytt
nema réttum stjórnarvöldum
beggja ríkjanna semji um. aðra
skipan á því efni.
5. grein.
í umboði Islands fara dönsk
stjórnarvöld með mál þau, er tal-
in eru í 3. gr., unz uppsögn ler
fram af annari hvorri hálfu, sam-
kvæmt fyrirmælum 7. gr. Að öðru
leyti ræður hvort landið að fullu
öllum sínum málum.
ar. Af því við erura íslendingar, j er í þessu tilliti, að þjóðin hafi þar sem ekkert áíengi er til, engin
gleðjumst við af hverju því, sem stjórnarfarslegt frelsi og'sjálfstæði.'j áfengis ástríða þekt. Eru ekki lík-'
við álítum Islandi til heilla og þrællinn vinnur að eins eftir því, j ur til, að framtíð þeirra befði orð-
hamingju. En hrvggjumst af hverju sem húsbóndinn rekur hann áfram, jið bjartari ? Eg fagna vínbanns-
því, sem við álítum íslandi til jhæfileikar hans koma ekki til lögunum vegna þess, að ég er
tjóns og óheilla. Með öðrum orð- greina nema að litlu leyti. Far- j sannfærður um, að árangurinn
um : það að vera íslendingur, er j sæld hans er undir brjóstgæðum Iverður sá fyrir íslenzku þjóðina,
að elska ísland, sem föðurland sitt húsbóndans komin. Sjálfur gr hanti jeftir að lögin ganga í gildi. Munu
ekki neitt. Alveg eins er með þjóð, jfleiri vonir rætast ; fleiri hœfileikar
sem er í ánauð, hún getur ekki
notið hæfileika sinna, og framtíð
Sá, sem ekkert land elskar, hann
á ekkert föðurland. Ég ætla ekki
að fara neitt út í þá sálma, hvort
maður er skyldugur til að elska sína á hún algerlega undir þeirri
jfá að njóta sín ; fleiri hamingju-
j söm heimili rísa upp. En færri tár
falla ; færri göfugar tilfinningar
verða fótum troðnar ; færri kær-
leiksbönd slitin ; færri heit rofin.
áður en langt líður. Jafnvel þó að það er því gleðilegt, að hugsa til
mínu áliti þeir standi nú ver áð j þess, að íslenzka þjóðin skyldi
vígi en að undanförnu. Og ég vona verða fyrsta þjóðin, sem eignast
þegar þeir haía öðlast það, þá slík lög.
muni litla þjóðin norður við j Áður en ég skil við þetta mál,
hvert ætla ég að minnast fám orðum á
fram- framtíð íslenzks þjóðernis hér í
manni sjálfum, hvort sem maður jfara, og stundum verða á undan álfu. Við, sem komin erum að
veit af því eða ekki. Við eigum grannþjóðunum, eins og hún hefir | heiman, berum það mál fyrir
flest einhverjar hugljúfar endur- jí þetta sinn orðið hvað vinbannið brjósti. Okkur geðjast illa að
minningar frá æskustöðvunum, frá j snertir. Eg trúi því fastlega, að ! hugsa til þess, að íslenzk tunga líði
bernskudögunum, meðari lífsáhyggj-| ísland beri í skauti sínu margfalda J liér undir lok. Málið, sem okkur
urnar og sorgir þyngdu ekki á möguledka til efnalegrar velgengni
hugum vorum. Meðan gleðin var jþeirra, sem á því búa, við það,
sem menn enn þá færa sér í nyt,
ojr ég veit, að með tímanum læra
menn að nota þá. En spurningin
er þessi : # Mun íslenzka þjóðin
bera gæfu til að njóta þessara
föðurland sitt eða-ekki. Ekkert að I þjóð, sem stjórnar. Eg vona, að
minnast á það, hvort við erum íslendingar fái fullkomið sjálfstæði
skyldug til að vera íslendingar
eða ekki. því hvað sem skyldunni
líður, þá erum við íslendingar,
getum ekkert að því gert. Ætt-
jarðarástin er greipt irin í huga og
sálarlíf flestra maitná. Eða réttar [ heimsskautsbauginn stíga
sagt : ættjarðarástin er partur af I sporið af öðru til heilla og
óblandin og barnsleg. Meðan vona-
fleyið bar okkur óhult yfir útsæ
framtíðarinnar, og hafði ekki neitt
af boðum eða blindskerjum að
segja, en traust á lífinu, hamingj-
unni, mönnunum, guði, og bjart-
sýni æskunnar blésu byr í seglin.
finst “allri rödd fegra”. Okkur fell-
ur þungt að hugsa til þess, að
eftirkomendur okkar elski ekki
það, sem við elskum : FÖðurland-
ið okkar, tunguna okkar, siðina
okkar, þjóðerni okkar. Ég hefi
ekki trú á því, að íslenzk tunga og
möguleika, þessara lífsskilyrða j þjóðerui eigi langa framtíð fyrir
sjálf, eða munu þeir lenda í hönd
6. grein.
Meðan ísland tekur ekki frekari
þátt í meðferð sambandsmálanna
j en um getur í 3. gr., tekur það
j heldur ekki þátt í kostnaði við
En sérstaklega eru það þó ein ÞaUi nema hvað Island leggur fé á
lög, er alþingi hefir samþykt að konungsborð og til borðfjár kon-
þessu sinni, SAMBANDSDÖGIN, j ungsættmenna hlutfallslega eftir
er geyma munu nafn alþingis 1909 j tekjum Danmerkur og Islands.
langt fram eftir öldum, þar sem 1 Framlög þessi skulu ákveðin fyrir
það er nú í fyrsta skifti síðan fra«i um 10 ár í senn með kon-
landið glataði frelsi sínu, árið ungsúrskurði, er forsætisráðherra
1262, að sjálfstæðiskröfur þjóðar- j Dana og ráðherra Islands undir-
innar hafa komið fram í skýrri og j skrifa.
ákveðinni mynd, í svo fullum mæli j Ríkissjóður Danmerkur greiðir
sem nútíðarhugsjónir þjóðarinnar | ríkissjóði Islands eitt skifti fjrrir
öll 1,500,000 kr., og eru þá jafn-
krefjast.
“ Hvað mál þetta snertir, vit-
vér að vísu, að því miður
um
verður að líkindum þröskuldur i
vegi þess, er til Danmerkur kem-
ur, en vér vonum þó, að það, að
alþingi hefir nú skýrt lýst óskum
og kröfum þjóðarinnar, svo sem
menn telja þær réttmætar, eftir
sögulegum og lagalegum rökum,
og sem siðferðiskröfurnar, hvað
sem öðru líður, ómótmælanlega
sýna öllum, að rétt er, leiði til j ungs-samband,
góðs og hrindi málinu drjúgum á- j til konungs og
kiðis.
framt öll skuldaskifti, sem verið
hafa að undanförnu milli Danmerk-
ur og íslands, fullkomlega á enda
kljáð.
7. grein.
Með eins árs fyrirvara getur rik-
isþing Dana og alþingi hvort um
sig sagt upp sáttmála þessum að j
I.ífið hefir svo leikið oss á ýmsa j um einstaklinga, sem síðar skamta
vegu. “Margir finna fennt í skjólin henni úr hnefa.
fagran kring um bernskuhólinn”.
En við eigum flest einhvern
bernskuhól, einhvern sólskinsblett
hlýrra cndurminninga í hugskoti
voru, sem bundinn er við æsku-
stöðvarnar, föðurlandið, samþjóð,
fólkið, þjóðernið, tunguna. Aflir,
sem eitthvað eiga af þessu tagi,
eiga einhvern snefil ættjarðárást-
ar. Við þurfum ekki lengi að leita
í verkum skáldanna okkar, til að
finna, að safn þeirra er mikið og
fagurt, og bönd þau, sem þannig
binda þau við ættjörðina eiga sér | -g
djúpar rætur í sálarlifi þeirra. Ég ■
ætla að eins að minna á vísuna þá
arna úr kvæðinu "Sólskríkjan”,
eftir þ. iE.f
“ Sn rödd var svo fögur, svo hu#fljúf oiar hrein,
sem hljómafi til mín frá dálitlum runni.
Hún sat þar um uætur og söní? þar á grein
svo sólfögur ljóð um svo margt sem ég unni,
kvöld eftir kvöld söng hún ástarljóð ein.
Ó! ef þú vissir hve mikiö hún kuuni.
hendi hér. Og ástæðan er þetta,
I sem ég hefi sagt hér að framan
| um ættjarðarástina. Fólk, sem hér
elst upp, elskar ekki ísland á sama
Ég gat þess hér að framan, að
viö vœrum hér í, kvöld til þess aö j hatt °K vlS- sem Þar erum uPPal-
Ef þettaier ekki bergmál hreinnar,
innilegrar, djúprar ættjarðarástar,
þá hefi ég aldrei heyrt slíkt berg-
mál. Sólskríkjan á engin orð, en
samt sýngur hún “sólfögur ljóð
um svo margt sem ég unni”. -r
vegna þess, að rödd hennar er
nokkru leyti eða öllu, þá er 25 ár I rödd frá minninga heiminum. Við jyfirleitt, og manninn ekki
eru liðin frá þvi, er hann gekk í hana ej- tengt svq margt barns- verri en við erum yfirleitt.
gildi.
Ákvæði sáttmálans um kon
sem og um borðfé
— ------„„ konungsættmenna,
verður þó eigi sagt upp.
& *
“ En þótt árangurinn af starfi
þingsins í þessu máli verði lítill í
bráð, þá er og líf þjóðanna langt,
og í sambandsmálinu skulum vér
treysta því, að sá tími komi, er
hún fær þeim kröfum sínum fram^
gengt, sem alþingi núMiefir sam-
þykt, ef hún að eins sýnir þrek og
þraurseigju.
Látum oss alla treysta því, að
jafnyel sú barátta, sem þjóðin
þarf að heyja, til þess að ná tak-
markinu, getur orðið og verður
henni óefað til góðs, kennir henni
að meta sig sjálfa, og reyna á
kraita sína, til allra góðra fram-
ivæmda”.
(þjóðviljinn).
8. grein.
I.ög þessi öðlast þegar gildi.
Minni Islands.
EFTIR
HJÁLMAR Gfs/.ASON.
fagna yfir sigri bindindismálsins a
fósturjörð vorri. Ég veit við fögn-
um því öll, hvert á sinn hátt.
Margir hafa aðallega fyrir augum
féð, sem útlendir vínsölumenn hafa
hrifið úr vösum Islendinga, því
það fé ,hefir oft verlð tekið þaðan,
sem síst skyldi. Ég hefi ekki við
hendi neinar skýrslur, sem gefið
gætu hugmynd um, hve mikið það ! |ýst nærri sanni
fé er. Enda er það ekki aðal atrið- lr l’' Þ- I;
fyrir mínum augum. Efst í
huga mínum er fólkið s.jálft, sem
áfengisnautnin hefir eyðilagt. það
eru hæfileikarnir . og menningin,
sem drukknað hafa í áfengisflóð-
inu. það eru vonirnar, sem að
engu hafa orðið fyrir áhrif þess.
það eru tárin, sem þess vegna
hafa fallið. það eru tilfinningarnar
sem það hefir meitt. það eru kær-
leiksböndin, sem það hefir slitið.
það eru íslenzku heimilin, sem það
hefir eyðilagt. Við skulum hugsa
okkur ungan fflann og konu, sem
taka saman höndum, og leggja út
í það, sem nefnt er hjúskapur. Við
skulum ekki hugsa okkur konun»
neitt betri en þið kvenfólkið eruð
neitt
Við
in, getur ekki gert það, því
j bernskuminningarnar eru sterkasti
[ þáttur ættjarðarástajrinnar. Sumir
geta elskað landið og þjóðina gegn
j um bókmentir, listir og sögu, en
1 sú ættjarðarást verður aldrei al-
j menningseign. Tungan er sterkasti
j þáttur þjóðerndsins. En mun ekki
framtíð íslenzkrar tungu hér vera
í þessari vísu eft-
>. ;
“ Á Rötnmim, skólunum, alstaÖar eins
var enskan hiö ríkjandi mál,
sem hjó niönr lslenzka husrsun og orö,
og hertók svo barnanna sál ”,
í in<Fiir.
mikla,
Flutt & fagnaBarsamkomunni er G. T. stúk-
urnar héldu, 8. júnl 1909.
Heimskringla álítur vel við eiga,
að prenta hér að fullu sambands-
lög þau, er alþingisforsetinn talar
um hér að ofan. þau eru þannig :
I.ÖG UM SAMBAND
DANMERKUR OG ÍSLANDS
1. grein.
ísland er írjálst og fullvalda ríki
í sambandi við Danmörku um einn
x>g sama konung og þau mál, er
dönsk stjórnarvöld fara með í um-
boði íslands samkvæmt sáttmála
þessum.
í heiti konungs komi eftir orðið:
“Danmerkur, orðin : “og Islands”.
2. grein.
Skipun sú, er nú gildir í Dan-
mörku um ríkiserfðir, trúarbrögð
konungs, myndugleika hans og um
ríkisstjórn, er konungur er sjúkur
eða fjarstaddur, skal einnig gilda
að því er til íslands kemur. Sé
konungur fullveðja, gllda einnig
hin sömu ákvæði og nú í Dan-
mörku, þangað til löggjafarvald j frá
Islands. gerir þar um aðra skipan.
3. grein.
þessd eru sambandsmál Dan-
merkur og íslands :
1. Konungsmata, borðfé ætt-
menna konungs og önnur gjöld
til konungsættarinnar.
Heiðruðu tilheyrendur, konur og
menn !
Ég hefi tekist þann vanda á
hendur, að minnast fósturjarðar-
innar hér í kveld, vanda, sem ég
veit vel að ég er ekki vaxinn. En
það gengur oft svona, að maður
fvrir þægð og meinleysi tekst ým-
islegt á hendur, sem maður er ekki
fær um að*gera svo í lagi fari.
Við höfðum séð þess getið í blöð-
unum ekki alls fyrir löngu, að
það væri ekki nema fyrir sérfræð-
inga, að mæla fyrir minni. Ég er
ekki sérfræðingur í þeirri grein,
hefi aldrei fyr mælt fyrir minni
hvorki manns eða moldar. þið
megið því ekki taka hart á mér,
j þó ykkur finnist vansmíði eða ó-
snið á erindinu.
það, sem hefir dregiði okkur sam
I an á þennan stað, er sameiginleg
j gleði okkar yfir því, að vínbann er
| nú lögleitt á Islandi. Við bindind-
ismenn vonumst eftir, að þessi vín-
j bannslög verði fósturjörð vorri til
| meiri blessunar, en nokkur lög,
sem áður hafa verið afgreidd af
I alþingi. Mundum við hafa safnast
hingað til að halda fagnaðarhátíð,
þó bindindismálið hefði unnið sams
konar sigur einhverssstaðar ann-
arsstaðar ? Við hefðum sannarlega
mátt gera það sem bindindismenn,
sem Goodtemplarar, því sigurinn
bindindislegu sjónarmiði gat
verið stærri, ef um stærri þjóð
hefði verið að gera. En mig grun-
ar, að ef sigurinn ekki hefði verið
fslenzkur, mundum við hafa setið
kyr á skákinni, og farið hvergi.
Vegna þess, að við
íslenzkir bindindis-
menn, heldur enn blátt áfram bind-
indismenn. Okkur eru íslenzk bind-
legt og fagurí. Hún berst að eýra j getum hugsað okktir, að maðurinn
eins og sjálfkrafa bergmál sól- j hafi verið drykkjumaður, sem hef-
bjartra œskudaga, sem við eigum ir lofað konunni sinni að hætta að
enn þá inst í hugskoti voru. það drekka, eða við hugsum. okkur
er til önnur tegund ættjarðarást- j hann sem hófsemdarmann, sem
ar meðal, okkar Islendinga, sem l engin hætta er á, að verði nokk-
gætir mikið í íslenzkum skáldskap. jurntíma drykkjumaður. Við skul-
. „x „i„u„ lim fylgja þessum hjónum í hugan-
um fram eftir lífsleiðinni. Við vit-
I um öll, að þau eiga sér framtíð-
arvonir, þau hafa bygt sér marga
j loftkastala, þau hafa margvísleg
1 áform fyrir framtíðina. þau leggja
á stað bjartsýn og vongóð, beita
kröftum sínum og hæfileikum í
baráttunni. En baráttan verður
oft harðari, örðugleikarnir fleiri,
það er sú ættjarðarást : að elska
landið fyrir sögu þess og frægð
forfeðra vorra. En þar vantar svo
oft tilfinninguna, hún líkist svo oft
heilagltik þess manns, sem gengur
út á stræti til að signa sig. Okk-
ur Islendingum er svo eiginlegt að
elska íslenzka náttúru, og sameig-
inleg ást skapar sameiginlegar
vonir og dregur okkur samun.
Hverjar eru nvi vonir okkar um
framtíð Islands? þær eru auðvitað
Ég veit, að margir líta öðruvísi
á þetta, eru bjartsýnari en ég í
þessu. En ef nú íslenzkt þjóðerni á
sér skamma framtíð hér í landi,
ættum við þá ekkj að gleyma því
sem fyrst, renna sem fyrst inn í
ensku-kanadisku þjóðina ? Nei,
mér finst við ættum ekki að gera
| það. Ef við elskum Island, íslenzkt
j þjóðerni og tungu, þá eigum við
i að legg.ja við það alla þá rækt,
sem við getum. Sýna því allan
þann sónia. sem við getum. það
j er engin skömm að vera Islend-
Eins og fsland á tilkomu-
fagra náttúru, þá á íslenzk
þjóð sér fræga sögu, listir, bók-
mentir, bœði að fornu og nýju, og
fagrar dygðir. Við ættum að
j vinna landi voru allanj þann sóma,
j sem við getum. Við ættum að
standa saman sem tslendingar, og
einkenna okkur með drengilegri
j hluttöku í þeim málum, sem miða
til gagns og framfara. það er hinn
bezti minnisvarði, sem við getum
t reist okkur.
Forfeðrum vorum var ætíð ant
í um það, að falla vlð góðan orð-
stír, vildu heldur falla með heiðri
! en lifa við smán. Við ættum að
I hugsa eins, þó við sjáum fram á,
að íslenzkt þjóðerni lifi hér ekki til
en í fyrstu var ráð íyrir gert. I langframa, þá lifi það sér til sóma.
. . „ „ .. . M h,:v ___ -v i.-.v.. „1,1..
Maðurinn fer að finna til þreytu.
dálítið mismunandi eítir því, hvað |hann verið drykkjumaður, þá
Hvers vegna :
eruip meira
2. Utanríkismálefni. Enginn þjóð- j indismál skyldari en almenn band-
arsamningur, er snertir islenzk indismál, af því við erum íslend-
mál, skal gild^. fyrir Island, ingar. Af því við erum Islendingar
nema rétt stjórnarvöld íslenzk rennur okkur blóðið til skyldunn-
hverjum fyrir sig er hugleiknast.
Einn hugsar’um pólitiskt frelsi og
sjálfstæði ; annar um verklegar
framfarir ; þriðji ef til vill um. trú-
arlíf, o. s. frv. —
Margir vona, að ísland verði
með tímanum auðugt og fjölment
land. Sú von er vissulega fögur,
og margar líkur ‘ til, að hún ræt-
ist. Mannsandinn er alt af að
leggja undir sig fleiri og fleiri lönd
í lieimi möguleikanna. Alt af opn-
ast nýir og greiðari vegir til
þeirra hluta, sem til lífsframfærslu
og lifsþæginda eru nauðsynlegir ;
svo ómögulegt er að giska neitt á
hve langt kemst að lokum. Mín
helgasta von um framtíð íslands,
er ekki von um krónufjölda *eða
höfðafjöld-a. J>ó hvorutveggja sé
gott undir hæfilegum kringum-
stæðum. þegar ég heyri sagt frá
auðlegð einhverrar þjóðar, þá
vaknar strax hjá mér sú spurning,
livort þessi auðlegð sé þjóðinni í
heild sinni til blessunar. Eða
hvort hún sé brúkuð til að hneppa
einn Eluta þjóðarinnar í þrældóm
strits og örbirgðar, en l.'ggja ann-
an hluta hennar í vöggu ónytj-
ungsskapar, iðjuleysis, óhófs og
siðleysis. Og þegar talað er um
höfðafjöldann, þá kemur spurning-
in um menningarstigið. Eru t. d.
Kínverjar fremsta þjóð heimsins,
eins og þeir eru fjölmennastir ? —
Mín helgasta von nm framtíö ís-
lands er sú : Að íslenzka þjóðin,
þrátt fyrir það þó hún verði
smæsta þjóð • heimsins, þá standi
hún þó hverri þjóð jafnfætis, hvað
þroska mannvits . og siðgæðis
snertir.
Ég veit ég þarf ekki að taka
fer freistingin til vínnautnar að
! gægjast fram, hann þarf ekki að
j vera verri maður en ég og þú, þó
honum verði það á, að rjúfa heit
sitt einu sinni, hann ætlar ekki að
gera það oftar. En eftir að það er
einu sinni rofið, er hætt við að
það verði oftar. Og svo getur far-
ið, að maðurinn sé orðinn drykkju-
maður áður en þann veit af.
j Möguleikarnir á því, að framtíð-
urvonirnar rætist verða færri og
j færri. Einn loftkastalinn hrvnur
j eftir annan. Framtíðarheimilið
j verður fátæklegra með hverju ár-
i*u'. Kringumstæðurnar til að
i gefa börnunum gott uppeldi verða
I verri. Konan þarf el>ki að vera
Við ættum að láta okkur ant um,
jað hvar sem við komum fram sem
| Íslendingar, þá komum við frarn
þjóð vorri til sótna. Við stöndum
hér saman og vinnum að ýmsum
j málum, setn íslendingar. En við
hirðum ekki að merkja okkur
I þessi störf okkar, eins og skyldi.
ís’.enzkir Goodtemplarar hafa til
! dæmás bygt þetta veglega hús, sem
jvið erum í. En þess sést aldrei
getið sem íslenzka Goodtemplara
hússins, lieldur Good Templars
j Hall. Ég hefði viljað sjá skýru
j letri skráð yfir dyrum þessa húss,
j að það væri íslenzkt, Islenzka
G. T. húsið, eða því um líkt.
Sama er um kirkjurnar< þiær heita
j enskum nöfnum. Ef við ekki eig-
um að einkehna okkur með því,
kjarkminni en þið eruð, þó hentii j að taka drengilegan þátt í
sem til heilla og framfara heyrir,
með hverju eigum við þá að gera
það. Ef til vill með, því, að fara
einu sinni á ári út í Park og
glíma þar og því um líkt, eða
hún elskar, bregðast »«ð því að koma saman einu
Ilún þarf ekki að sinni á vetri til að borða skyr og
hangikjöt. Ég er ekki með þessu
að gera lítið lír íslendingadeginum
eða þorrablótinu, ég hefi ekkert á
móti þeim, heldur þvert á móti ;
en framkvæmdir nytsamra verka
eru fegurri og betri minnisvarði
yfir íslenzkt þjóðerni.
Ég get ekki látið hjá líða, að
álit sitt og virðingu þverra, fram- jminnast á eitt atriði viðvíkjandi
tíðina eyðilagöa, heimilisfriðinn ; íslendingad'eginum, þessum eina
farinn. En ástríðan sleppir ekki degi ársins, sem helgaöur er minn-
tökum á honum. Viljakrafturinn ingu lands vors og þjóðar. J>að
lamast, sjálfsvirðingin þverrar, og er atriðiií starfsaðferð þeirra, sem
að síðustu leggur hann árar í bát. , hafa á hendi undirbúning hátíða-
þið segið ef til vill, að þetta séu jhaldsins. það er atriði, sem al-
bindindisöfgar, en ef þið hafið ekki I menningi hefir ekki verið kunnugt
séð eða beyrt neitt þessu líkt, þá | um, en það gægðist fram í dags-
hafið þdð ekki litið vel í kring um jbirtuna í ritdeilum tveggja manna
ykkur. Setjum nú svo, að þessi | síðastliðinn vetur. Nefnilega það,
jfallist hugur og framkvæmdaraflið
j lamist. Hún þarf ekki að vera í-
j stöðulausari en þið eruð, þó hún
gráti, þegar hún sér framtíðar-
vonirnar verða að engu og mann-
jinn, V®6111
jtrausti sínu.
j vera verri en þið, þó hún verði
skapstygg, þegar alt gengur öðru
! vísi en átt hefði að vera, og svo
| verður afleiðingin oft sú, að úlfúð
og kalí læðast inn á heiíBilið í
stað ástar og eindrægni. Maður-
inn á í stríöi við sjálfan i sig. Hann
langar til að snúa 'aftur. Hann sér
safna gjöfum meðal útlendinga til
hátíðahaldsins. það hefir verið
gengið á milii knæpanna og beðist
ölmusu. Svo ég ekki brúki harð-
ara orð. En ég segi ykkur í ein-
lægni : ég álít þetta smán fyrir
^ okkur. Ef við getum ekki minst
landsins okkar sjálf hjálparlaust,
þá skulum við láta það alveg
j vera. Ég er stoltari fyrir land
^ mitt, þjóðerni, og sjálfan mig held-
ur enn svo, að ég vilji fyrir nokk-
I urs útlends manns dyr ganga og
sníkja vindil eða annað til minn-
ingar um föðurland mitt, og ég
vona, að sUkt komi ekki fyrir oft-
j ar. En að við minnumst Islands
! ætið eins og sannir menn, sannir
1 Islendingar. þökk sé hverjum sem
það gerir. Hverjum manni eða
(konu, sem lyftir merki Islands
, með einhverju þarflegu verki,hverj-
| um íslenzkum námsmanni eða
listamanni, sem með framkomu
sinni, list og hæfileikum eykur orð-
stír þess.
Lifi íslenzkar listir og bókment-
ir. Ldfi íslenzk tunga. Lifi hinar
fornu dygðir Islendinga, dáð og
drengskapur. Lifi ættarmót ís-
lenzkrar náttúru hjá íslenzku fólki,
því það eru ættarmót fegurðar og
göfugleika.
L i f i I s 1 a n d !! "
Sparið
Línið Yðar.
Ef þér óskið ekki að fá
þvottinn yðar rifinn og slit-
inn, þá sendið hann til þess-
arar fullkomnu stofnui.ar.
Nýtfzku aðferðir, nýr véla-
útbúnaður, en gamalt og æft
verkafólk.
LITUN, HREINSUN
OGr PRESSUN
SÉRLEGA VANDAÐ
Modern Laundry &
Dye Works Co.,Ltd.
307—315 llnrtci’Bve Nt.
vvinnipeq, [manitoba
Phones : 2300 og 2801
Dominion Daginn.
TILBOÐ Nr. 1.
$10.00 fyrir $2.50
1 dúsfn AUTO Myndir,
í fögrum upphleiptum um-
gjörðum og svo ein stór
mynd (11x14 puml.) geflns
frítt með hverju dúsfni. —
TILBOÐ Nr. 2.
$11.00 fyrir $2.75
1 dúsfn VICTOR Cabi-
net Myndir og ein s t ó r
mynd (11x14 þuml.) — alt
fyrir $2.75. Þetta eru ó-
vanalega góð kjörkaup. —
TILBOÐ Nr. 3.
$22.00 fyrir $7.00
1 dúsfn alveg Sérstakar
Cabinet myndir, $7.00 dú-
sfnið, f fallegum upphleypt
um umgjörðum. Hver sem
kaupir þessar myndir fær
ókeypis fagra lífs-stærðar
ljósmynd 1(5x20 þuml. Og
hver sem kaupir eitt dúsfn
af 8. tilboðs myndunum á
Dominion daginn, [1, jöIf]
færókeypis giltan eða gull-
og svartrendan Ramma, —
$3.00 viði. Nfiið í einn.—
PETTA TILBOÐ tHIiD-
IR AÐEIN8Í MYNDA-
STOFU VORRI k
PORTAGE AVENUE.
Wm. A. MARTEL,
MYNDASMIÐUR.
255y2 PORTAGE AVE.
Phone: Main 7764
það fram, hve þýðingarmikið það hjón hefðu verið alin upp í landi, að sendir hafa verið menn til