Heimskringla - 16.09.1909, Blaðsíða 2

Bls. 2 WINNIPEG, 16. SEPT. 1909.
HEIMSKRINGEA
Heimskringla
Pablished every Tharsday by The
Beim^kringla News & Publishinz Co. Ltd
VerO blaftsins ! Canada on Bandar
$2.00 nm Arið (fyrir fram boraafi),
Sent til islands $2.C0 (fyrir fram
borgaC af kaupendum blaÐsins hér$1.50 )
B. L. BALDWINSON
Editor A, Manager
Office:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
P.O, BOX 3083. Talsfmi 3312,
”Andvökur
I analífi skáldanna, og íela þá einatt álíta framgöng-u þessa máls sjálf- jog menning til þess að he-yja þessa né hvað' um oss kann að veröa.
! ekki í sér þann fylsta og veruleg- sagöa og nauösynlega ; þaö er að jhl föarlausu baráttu, sem þær meö En hvaö gerir það ? En erindi
lasta sannteikskjarna, sem þeir eins um heppilegustu leiöina til auknum réttindum yröu hluttak- vort mun komast þangaö — er
menn einir finna, sem gæddir eru þess aö náígast þetta takmark, |endur í. Og án þess aö hafa þessi komið.þungað á undan oss., því í
! því lunderna, að geta íhugað um- sem menn skilur á. það er að eins framantöldu skilyrði, yrði ákvaeö-j dag rauf írskur fulltrúi þögnina
í heiminn og viðfangsefni ha-ns meö um það, hvort konur, án fr-ekari ið um jafnrétti þeirra dauður bók- 1 með því að gera tiliö-gu um þing-
j rcsömu hugarlari, sem ei-tt veitir undirbúnings, mvndu far-a svo með jstafur, sem enga hagsmunialega hlé, svo þin-gh-edmi gæfist kost-ur á,
1 mönnum mátt ti! þess að bedta þegnréttindi sín, að til gagns jþýðingu hefði fyrir þær. að hugsa um kjörgengd kvenna.
andlegri skarpskygni sinni ti-1 þess mætti verða f-yrir þær sjálfar og | jj, skal , s.imp,«ndi mót- | I-'á,tuln oss vera hug-hraustar, sá
að koma auga á það verulegasta h-eilla. og hamingju fyrir þjóðfélag- jm,æl,a þvi h-arðlega, að ég sé mót- lilm fer f hond- aö krö-fur vorar
fallinn almennum mannr-éttindum
En til þess að mönnum skiljist, og jafnrétti kv-enna. það -er þvert I
a auga á það verutegasta h-eill-a og hamingju fvnr þjoðfélag- j>ví harSi.ega) aö ég sé mót- ,llml fer 1
og sannasta, sem tilvenan íelur í ið, sem ég er í n-okkrum vafa . lfalUn,n aimen,num mannréttindum veröa teknar td gfeana, þegar
sér, °g að færa það fram a sjon-, En tU ^ aö mönnum skiljist, jog jafnrétti kvenna. það -er þvert I “Ben Samh fklukka) 1 "estmm*
arsvið alþýðunnar. Stephani er hvaö oröin þ2gnréttur °g' þegn- | á móti, því ég þrái mentun o-g
ekfcf KÍarnt t;f þess að æsast né sky1<la j raun og veru þýða, skal m-enjndn-gu þeirra, til þess að þær
ærast af taumlausum tilfinning-um. skýra þýðingu þessara yfir- jsem góðir og ný-tir borgarar geti
Hann er kaldur í lund og nokkuð gripsmfklu hugtaka með ef-tirfylgj- junnið landi sínu og þjóð gagn og
í hugsunum, og eins og an(jj dæmi : — sómas — til þess að þær geti
skip, umkringt v,erndaS róttindá sín, - og. sí&ist
og margvíslegu !en ekkf síst tlf b'ess- aö Þ*r' seln
einrænn
! slíkum mönnum er gjarnt að vera, -
j— nokkuð stirður á stundum. En ! Hugsum okkur
af hinum mörgu
ster te-lur 8, leggur - nefn-din af-.stað
\ og vdð hana eiga þessar línur Far-
rars : “Annast oss, dro-tt-inn, ekk-
■ ert lá-ttu spor til e-inskis stigið,
ge-f oss dug og þor". því málefni
vort er réttlátt og mannkyninu til
I einmiitt þessir edgin-ltikar manns-
! ins valda þvi, að ljóð hans eru
blessunar,
- hendi”.
og vér -erum í drottins
hæt-tum, s-em óg-na sjómann-inum á
,, , „. ... i-v-.vin o« vitihonn’ Skáldið hverri stundu. Hin fámenna skips-
Svo heitir ljoðasafn. mikið eftir vaxin og \mnonn . nsaiuio ___ •,,,
herra Stenhan G Steohansson ! hugsar áður en það vrkir. Honum hofn m>n(far ofur tla íe ags ei ,
herra Stephan Stephansson k t meS sameigin-tegum hagsmunavon-
skald, sem n-yprentíið er í R-evkja- fætur vel> do koma auga a það
vík, og sem sent hefi-r veri-ð Heims- j verutega í mannlífinu, og þess um °K v,elf-erðartakmar i, þar sem
fvrstu og beztu kenn-arar æsku-
lýðsins, innræti hinni up-pvaxa-ndi | Að svo m-æl-tu lagði n-efndi-n af
1 kynslóð þann göfnga sannledka, að st-að, og varð fyrst töluverð-ur há-
kringlu til umgetningar. Safnið er 1 vagna verða hugsanirnar v-enju
einstaklingur-inn á líf sit-t og ham-
- það sem enn er komið vestur _ j víöa j ljóöum
í 2 bindum, hvort yfir 320 bls. að
stærð.
i fremur hetlbrigðar, og líkihgarnar fnKÍu unfkr þv', að starfsbræður
hans sórlega heppi- hans ra‘kl skvldu sína vel °K tru*
við - lifum og eigum að starf-a, —
“Non nobás, sed pro dea e-t pat-
re-a” (ekki fyrir sjálf.a okkur, held-
ur guð og föðurlanddð).
það er fyrir þessar ofanrifuðu
vaði, en svo varð alt hljó-t-t. M-arg-
ir táruðust. þ-að var sem guð vœri
mit-t á me-ða-1 vor, hughreysta-ndi
og blíðkandi. þessi þriggja mín-
útna kyrð færðd oss frdð og ró, til
þess mun og nefnddn haf-a fundi-ð.
Svo varð ys og þys og allir
flýt-tu sér út. Ég hdt-ti þar ungfrú
T., en frú S., sem ætlaði að verða
með okkur, 1-en-ti í nefnddn-ni, og sá
legar og sláandi. þess vegna hefir leífa> °g að télagsmálum sé vel og jskoðanir mínar, að 6g er kallaður
það verið sagt í íslands blöðum vi-turlega stjórnað. llugsum okkur . móður-níðingur, mannréttdndaþjóf-
Allur ytri frágangur bókaránnar * nýlega, að Stephan sé ' “mes'ta !enníremur. aS alK'ert .Íafnr'æSf raSf ur, °-s-frv.
eða bókanna er hinn prýðilegasti. hugsana-skáld” íslendinga. — En innan þessa litla félagsskapar, I*egar ég athuga hdna þrátt-
þær eru í stóru 8-bl. broti. Pappír j hvað sem um það er, j>á hafa ís- að hver e'nstakhngur þess híu nefn(iu grei,n j.n 0g aðrar slíkar, ég hana hjá frú Pankhurst í síð-
sæmilega góður, og prentun skýr. j len/.ku skáldin yfirteitt lokdð miklu J®™1™“J vuld 1 detta mér í hug orð spekingsins 1 ,,sta sinni' það kveld. Upprunatega
Bækurnar eru í snotru lérepts- j lofsorði á ljóðagerð Stephans, og >^um malum «ns K no ur I John Stuart Mills, sem kallaði 4ttu 150 kounr að Vera i nef-ndinni,
bandi, gullskreyttar á kjöl og i þeám er trúandi til þess, að geta ar af meolimum heildarmnar. Hiö -
framhlið. Framan við ljóðin í fyrra j lagt nokkurn- vegin-n sanng-jarnan elna nrskurðarvald, sem samrýtn-
bd-ndimi, er prýðisgóð mynd af höf- dóm á hana. I
þ-etta má segja : — Ljóðin eru flý,janlega að mynda síðasta m- , „ , . «„
medra h-edlb-rigð en huggandi. Morg skurðarvald { sjlum ágr-einings- rURa5 OR' rætt íra ol-lum hliðum
þeirra eru þur og köld og laus við'^, m Et sa meir-ihlutd sem 1 fann var noffu ttllklS andlegt
* t s 8 malum. Ef sa meinniuti, «m mikilmt>nni til þess að rannsaka á-
betta akvæonsvald myndar, sam-1 _ ... f . .. ...x
1 a r i i •• stæður ojr rokíærslur motstoðu
anstendur af skylduræknum monn-
Sparið
Línið Yðar.
Ef þér óskið ekki að fá
þvottinn yðar rifinn og slit-
inn, þá sendið hann til þess-
arar fullkomnu stofnui.ar.
Nýtfzku aðferðir, nýr véla-
útbúnaður, en gamalt og æft.'
verkafólk.
LITUN, HREINSUN
OGr l^RESSUN
SÉRLEGA VANDAÐ
Modern Laundry &
Dye Works Co.,Ltd.
3«7-H15 Hnrgrave Kt.
WINNIPEG, TMANITOBA
Phönes : 2300 og 2301
| andmæl-en-dur sín-a samverk-amenn
sítirt í sannteikslei-t. H-ann sá það,
unddnum, og framan við síðara
hánddð mynd af hedmili hans i Al-
berta fylki.
Kostnaðarmenn þessarar ljóða-
safns útgáfu -eru nokkrir ísten-ding-
ar i Vesturheimi.
Ujóðasaf-ndð nær yfir tíma-bilið
írá 1868 til 1909 — rúm 40 ár. því
er skift ndður í 7 kafla þannig :
1. Gripið úr lausu lof-ti.
2. Út í veður og vind.
3. Yfir minnd lands og lýða.
4. H-edma að hi-tta.
5. Úti á v-iðavangi.
6. Úr sögnum og sö-gum.l
7. Dre-ymt h-efir daglátum.
anteg-t er við shka Ifela-gsskipun, er , ... . , , , ...
I ■ . ,,v t v,., .. - hvaða ometanlegt gagn hverju
m-earihluta vald-ið. það hlvti oum- .. , . , x x u x +
n.. , ■ 1 , ,£ * . mal-efnii það var, að það vœre a-t-
en þá heyrðum við, að henni
myndi ekki veátt áheyrn, vegna j
þess að lögin ákveða, að í slíkum
nefndum rne-i ekki vera- vfir 10 i
sem þeim veitti fult í fangd með,
að 1-á-ta ekki sína eigin h-esta troða,
undir. Engin kona -flúði, þ.e.a.s.
engin aif hinum reglulegu “Suffrag-
e-tte’s”, n-é heldur voru þær ú
minsta máta hræddar eða flum-
bljúgar tdlfinningar, og all-víða ó
þarflega hníflótt. En allir verða.að
já-ta, að þau séu víðast ve-1 kveð-
in, hugsunin frumteg og framsetn-
ingin djarfmannteg. Híörg þeirra
eru þrun-gin þeirri sþeki, sem frá-
bært mannvit eitt og löng og- víð-
tæk lí-fsreynsla geta al scr leitt. —
Náttúrulýsingar skáldsins eru hin
mesta snild, og fullkomið jafngildi
þess, sem bezt er hjá nokkru öðru
um, sem haía nauðsyntega þekk-
ingu á-. sjómensku og siglingafræ-ði,
er lífi og eÍT-num einstakli.ugsius,
sem innanborðs er, líti-1 hæ-tta bú-
in. Ef það r-a-enstæð-a á sér stað,
er hvorttv-eggja í veði,-
Nákvæmlega það sama á sér
stað í hverju þjóðféla-gi, sem befir
jafnrétti meðal
ísknz.ku skáld-i. End-a -eru þau . .
kvæðdn yfirleitt þau lang-bezt
kveðnu af öllum í safn-inu, þar það
er skálddnu eiginlegast viðf-angs-
ef-ni.
það er hvorttveggja, að ljóð
þess höfun-dar eru svo alment þekt
af bœði Austur- og Vestur-ísl-end- j Síðari ára kvæði hans virðast
ingum, og þó sérstaklega þeim j Ijósari og auðskildari, en þau eða
síðarnefndu, með þvi að mör.g af | sum þeirra, sem hann orkti fyrr á
þedm ha-fa á liðnnm árum ver.ið dögum, — eins og b-irt hafi yfir
hirt í blöðum vorum hér, að rit- , andtega útsýninu með vaxrandi
dómur um þau má virðast óþarf- : aldri hans.
ur, og svo hefir ekki nægur tími , Ljóðin eru va-nn viðbætir vestur
gefist síðan þau bárust oss fyrir j íslenz.kum bókmentum og hö-fund-
fáum dögum, tdl þess að íhuga i inum til mikils sóma. þessi 2
þau svo, að hægt sé að rita um j bindi, nálega 650 blaðsíður alls, —
þau nokkurnveginn nákv-æmlega. ag ógle-ymdu “Á ferð og flugi”
það er vandameira, að lesa sér til j eftir hann, sem kom út fyrir nokk-
skdlndn.gsn.ota bundið mál en ó-1 urum árum — sýna, að Stephan
bundið, og þess vegn-a útheimtist hefir verið stórvirkur ekki síður
bæði meira m-annvit og skáldskap- j en sterkvirkur. Og enn er von á
arleg þekking til þess að geta rit- 1 þriðja bindi þessara ljóða, sem nú
að ábyggilega og sanngjarna rit- j Cr í prentun i Revkjavík,
dóma um jaín-þungskilið mál og væntanteg.t þaðan um
sum þessara Ijóða eru, heldur en j skdif-ti eða f-yrr.
ein s taklinganna
og þar sem
medrihluta viljinn er alræðisvald í
öllum alþjóðarmálum. Ef það
vald myndast samkvæmt grund-
va-lla-ðri þekkingu á högum og
þör.um þjóðarinnar og aí ættjarð-
arástí og sam-úð þegnan-na, er
f-yrsta og h-elzta skilyrðið fyr.ir
framför og þroska þjóðarintvar fyr-
ir hendi. Ef það þur á.mót-i befir
upptök sín að rekja*til eigin-
pj irnra hvata, va-na-helgaðrar
hcdmsku eða þekkingarleysis, veld-
ur það a-f-turför og ey-ðileggin-gu
fyrir þjþðfélagdð, með öllum sín-
um i-llu og skaðl-egu afleiðingum
fyrir ei-nstaklinga þess.
þegar ég nú þan-nig hefi skýrt
þe-tta atriði nógu ljóst og gr-eini-
1-ega til þess að meðalgrei-ndir
menn geti skilið það án mikillar
og er andlegrar áreynslu, þó J.H. reyn-
næstu ára- ist það torsótt, ef til vill, og sein-
unndð verk, — vona ég að allir
^ C ^ | Verkið alt er hdð eigulegasta og sanng.jarnir og athugulir menn
Annars er frumleikinn i hugsun mæ-t-ir væntanlega vinsældum og verði mér sammála í þvi, að hlut-
tökur-ét-tur einstaklingsins í al- j
°K
man-na sinna hlutdræg-nislaust, —
viðurkenna það, sem var satt og
rét-t að hans dóm-i, en mótmæla
því, sem honum v-irtist ran-gt, með
yfirg-næfandi rökum, í staðinn fyr-
ir, að ráðast á þá með svívirði-
legum illyrðum. En þ»:r eru sorg-
lega f.áir m-eðal vorrar fátœku og
fámennu þjóðar, sem v-erðir ge-ta
talist að leysa skóþven-gi hans.
Éig skal að siðustu ge-ta þess, að
ég mun taka þet-ta ritsmíði J.H.
til ræk.ilegrar ihugunar viö betra
tæki-færi, ekki vepna þess, að groin
in inniheldur lít.ið annað en per-
sónulegar skammir um sjálían
mig, heldur vegna þess, að hún, er
nokkurs konar samsafn og sýnds-
horn af- öllu því versta, se-m ó-
prýðir ísl-enz.kan ritháét og blaða-
mensku n-ú á tímum.
5 ósa. Ekki heldur gá-fu þær sig að-
, húrra-ópum fólksins í krin-g, sem>
j reyndi á ýmsa vegu að sýna þeim.
1aðdáun
sina.
manns. Voru því 9 kjörnar td-1 far-
arinnar og skyldti hdnar a-ðstoða
þær eftir megnd.
V-ér ílýttum oss gogn um þyrp-
inguna að vögnunum, sem biðu Nú vorum við komn-ar til Chaf-
vor utan kirkjuhldðsins og þar . in-g Cross, og var allstaðar fult af
m-eðfram. Og þagar við stóðum jfólkd, og oft bárumst við sjálfúm
uppi- á sætunum, sáum við nefnd- j okkur ósjálfrátt út af þeirri leið,
ina, umkringda a-f lögneg-luldöi á j sem vdð ætluðum okkur að fara.
all-a Vegu, sem ætla mátti að hefði
verdð þar t-i-1 að vern-dia hana.
N-ef-ndin
ún-gfrú S. varð meira og medra;
hugsandi um móður sína, sem fór
var komin af stað og á- j m,eð niefnd-innd. Okkur dat-t nú í
samt henni lögregluliðdð, en á elt-
ir henni konur og börn. Frá öllum
áttum heyrðust fagnaðarlæti fólks-
ins.
hug, að gætum við komist nœrri
Cannon Row, kynnu þœr systur
að komast gangandi til lögreglu-
jstöðvanna til þess að 4vita, hvort
hún væri þar. þ-angað komuimst;
þær fóru með -þeínM
Vdð ásettum okkur að kom-ast
út ú-r þrönginni og gegnum fáfarn- j við svo, og
ari brautir að, Parliament fletin- skilningi, a-ð koma aftur eftir f-áar
um. I/oks komust við út hjá West- \ mínútur. En það var ómögulegt
mánster sjúkrahúsinu og lentum j að vera kyr, og ég barst áfram í
þar í 1-angri prósessíu af allra- hópnum, í áttina til Cleópatrai
ha-nda jikfærum, sem a-lt h-élt í átt- jNálanna. þ-á fyrst sá ég s k r í 1 ;
ina að Wiestminster brúnni. 1 því og guð minn góður ! — hann kont
komum við sem snög-gvast auga á á eftir okkur æ-pandi, h-laupandi,.
neíndina n-álg-ast Westminst-er Ab- ef-tir einn-i konu. Hann umkringdi'
bey og halda áfram í beinni s-t-efnu hana og dró hana fram og aftur
á St. Stephens-hliðið á þinghúss- j eins og h-ann æ-tlaði að slíta hana.
fletin-um. þá varð alt í einu svo jsundur á milli sín. Hingað til
mikiJ ókyrð á fólkinu, að helzt j vissi ég ekki, hvað skríll-
lei-t út fyrdr, að sjá-lf-t h-elvíti h-efði j þýddi. Nú sá ég það : Tugir af- æð-
snögglega opnast. Arg og óhljóð isgengnum karlmönnum, ungum og
gullu við hvaðanæf-a, og ríðandi gömlum. Konan slajip samt ein--
0 _ „ .... lögreglusveit þeys-ti út á eftir hviernv-eginn ú-t úr höndunum á
iSunragett, .nefndin sem send var nefndiinni beint á fólkið, og rak þedm og hvarf inn í marniþrön-g—
IIALLDÓR JOHNSON.
Kvenfrelsisbaráttan
á Englandi.
á fund forsætisráðherrans.
og orðfæri ljóöa Stephans það
sem fyrst vekur athygli o-g aðdá-
un lesandans. það gildir að ednu
tim hvað sá maður yrkir, "hann
stimplar ljóð sín öll sérkennilegum
írumleik, bæði að hugsun og máli,
og má að því leyti teljast í flokki
sér meða.1 íslenzkra skálda. Hvort-
tveggja er a-f traustum
spunnið.
mikilli sölu hér v.estra.
Um verðið vitum vér -ekki að
svo stöddu, en bóKin í heild sinni
hlýtur eftir stœrð hennar og. frá-
gangi að verða nokkuð dýr, og
hafa þó kostuaðarmenn ásett sér
að selja hana svo ódýrt, sem þeim
Ritstj. Wom-an's Journal. — Ég
j mætti guði á fundinum í Ca.xton
Ilall, og seinna um daginn sá ég
helví-ti ólga umhverfis hatin á göt-
m-ennum málum, verður að vera í
nákvæmu hlutíalli við þroska hans , , T . , , , ...
1 , unum í Lundunaborg, þvi mattur
| þess illa er og hefir jafnan verið
°K
það með vopnum og illum orðum in-a. Næst kom annar hópur af
til haka, og elti jafnviel suma lang- j tryllinigsieigum, illilegum mönnum,
ar leiðir gegnum mannþyrpiniguna, ill-a til fara, og líklegir til að geta
setn ekkert komst og ekki vássi, framið hvaða glæp sem var, í því
hvaðan á si-g stóð v-eðrið, þar til j ástandi. Ú-t úr þessum hóp kom
sá hinn- sa-mi, sem eltur var í og kona hlau-pan-di upp á líf og
! er auðið, með þeim ásetninpd, að
ey af trdllstum toKa gera ú-t-brciðslnna sem allra mesta.
A malinu hefir h-ann svo i
Vér fullyrðum, að hv-ert
og me-n-ning. Að kref-jast jafnræðis
án þess að hafa þessi skilyrði, er
g 1 æ p u r. Að veit-a það án þeirra
er h e i m s k a, því slíkt getur ald-
r-ei orðið til a-nnars en óláns og
óhamingju f-vrir þegn og þjóð.
. ... * » „ , , Ég hefi nú um stund athu2-að
mikið vald, að það er aödáunar- | v er lullyrðum, að hv-ert það malið frá aJþjóðlegri hlið Ef, vér
vert, þegar þess er gætt, að mað-; h«mdl verði storum mun auð-ugra nu athu um ^ frá hagsmuna.
urinn hefir alið mestan a,ldur sinn 1 af þrottmiklum, sann-gfldum og - *
hér í landi, og jafnan orðið að j heclbrigðum hugsunum, sem telur
heyja stranga frumbyggja baráttu hok l>essa f efgu sinni.
fyrir t-ilveru sinni og sinna, án
legu sjónarmiði ed.istaklingsins, —

3Iinna mátti nú
gagn gera.
Ji-essd alkunna setning
þess að hafa át-t kost á, -að njóta
nokkurar an-niarar mentunar en
þedrrar, sem hann með stakri á-
stundun hsfir sjálfur getað veitt
sér tilsagnarlaust, í frístundum
simim frá daglegu striti. Ef til
vill er þotta önnur aðal-orsökin til
frum-teikans í hugsunum sk-áldsins. j sögum íslands datt mér fyrst í
llann heflr 1-engstum verið svo ut- hug, þegar ég, fyrir nokkrum dög-
anveltu við fjölmienni og lærdóms- um) las greirún.a “Menn og kon-ur’’
stofnanir, að hann hefir ekk.i ge-tað sem pr,en,tuö var í Hkr. -5. ágúst.
mótast af hugsimum og læ.rdóms- Annað eins samsafn af skömmum
áhr-ifum 1 ins mentaða umheims, og brígslyrðum mnn, fágætt að
nema af skornum skamti. finna jaí-nvel í Vesturh-eims
Stephan er svo frumlegur, að len7-ku. blöðunum
ljóð hans h-ítfa jafnan þótt ekki að fa nað-
edns þnneskilin, heldur einnig í : En það er ekki illmælnm J.H.,
sumum tilfellnm nál-ega-að segja sem ég ætla að andmæla í eítir-
verður nauðsynin fyrir þroska
hans og menning jafnvel enn þá
brýnni.
u. . , . .. - Latum oss í kveld ekka gleyma
Hinn heiðraði andmadandi minn I „ ,, ,
, 11 v x emkunnarorðum vorum : “mæium
er auðsjaanlega nokkuð upp með fA,, „ „ . . „
sér af þekkingu sinnd, þegar hann , melra fVmnum '. War
jaí alkunnri manngæðsku ætlar að C ] k^ur af staS’ ma engmn
! _ . r v • • r hreyta .sif hvorki til að brý.sta
; ^erast uppfræöari minn um fram- ^ a , . , . 1 y
, l.róunarkenmmgu þeirra Darwtns ú-ertdttr J>«rra, .sem thenra eru ne
ur og Lamarcks. Revndar hefði hann ^ a annan hatt
gz-tað sparað ser það omak, þvi 1
•þykist
is-
j fylgjandi fáum línum. — þatt eru
að eins ljós og ómótmælanleg
sönnun á andlegum vanþroska og
skapbnestum höf., en koma mál-
efndnu ekkert við.
er einungis vegn-a þess,
;r með rangfærslur og
í áminstri grein
að
ó-
að ég
óskiljanleg allri alþýðu fólks vors.
J*að er lítdð í þelm, sem er liétt
eða þýtt, heldur eru þau þung og
þrót-tmikil og bera merki um djúp-
sæan g-áf-uman-n, og öll eru þau vel
kve-ðin. Flest eru kvæðin þrungin j p, lð
alvöru og and-ans djúpsæi, með j j h íe
ekki I all-sjaldan heimspekilegum j sa,nnindi
hugsjónum, og öll eru þau þrung- vj| ekki ^ henni v,era ósv,arað
tn heilbrigðu viti. j til 1-engdar. Ilöf. fer mörgutn og
Matthías segir einhversstaðar, J stórum orðum um þann r-étt, sem
að Ste-phan skorti “eld tilfin-ning- ; konur hafi til jafnræð-is við karl-
anna” í kveðskapnum. J»að teljum menn, og til hluttöku í almennum '>e'ss aS evSíl 1>:ir’ ' samí-éla-gi við
vér e-inn stærsta kost ljóðanna. málum. Allir, sem haifa athugað fvafn °- Lazarus, sinni hamingju-
Alþýðu mann-a er svo hætt við, að greinina “Nokkrar hugleiðingar lansu æfi, , fald:r og g-te-ymdir af
leiðast afvega af ljóða-eldinum. j um kvenfrelsismál” með gaum-. "mhelfmin"m.
Hann hleypdr æsingu í -blóðið, svo , gæf-ni, munu hafa vei-tt því ef-tir- j Ef vér nú athugum þetta m-eð
að lesandinn missir oft sjónar á tek-t, að ég kannast v-ið þenn-an gaumgæfni og hluVirægnislaust, í
kjarna hugsananna, sem i þedm rét-t fylliLega, eins og bez.t má sjá sambandi við kvenfrelsismálið,
felas-t. Auk þess eru “eldfimu” ljóð . á eftirfylgjandi málsgrein : “Enda mun oss ekki dvljast, að konur
in jafnan afledðing af æstu hugs- j er nú svo komið, að fiestir munu skortir n-ú sem stendur sjálfstæði
eg pyk:st honum að m-insta kost-i
jafn-fróður í þsssum eínum. Ilitt
skal ég, benda honum -á, til frekari
athugunar, að hann befir al-gertega
misskidð hið allra einfaldasta at-
, riðd hennar. J>ví hann gætdr J»ess
og er þo langt ekki) að hið saiina náttúrulögmál,
, sem þroskar hina lífvænle-gu edn-
stakl-inga, veklur afturför og úr-
kyrt-jun f-vrir hiua v.eikari. Jtessi
miskunarlausa lífsbarátta, sem oll-
ir framför og afturför í hinni skyn-
lausu náttúru, kemur enn betur í
ljós í félagslífinu, — í hinni óh,áðu
samkepni, en hún er óaðskiljanteg-
ur förunantur jafnréttis og ein-
staklingsfrelsis. Fvo að segja dag-
léga sjáum við hina þróttmdnni
biða ósigur í lífsbarát-tunni-, vera
hrakta og fó-tumtroðna af með-
hræðrum sín-um, — kastað n-iður í
afgrunn eymdar og sp-i-llingar, -til
þessa eða h-ina áttina, stóð laf- Jdauða og hvarf inn í m-annþröng-
móður og beið þess, að hann eða dn-a, og einni-g þeir dreifð-ust og;
, ... hún.yrði tekin og flutt á lögreglu- jtýndust innan ttm fólkið. Fjöldinn
þar 1 algteymingi sínum, sem bar- stöðvarnar. þannig voru menn og j svei-gðist að án-n-i. Hvað haíð-i skeð -
íst er fvrir si-gri réttvísinnar. jkonur elt, sem ekkert höfðu til vissum v.ið aldrei, þegar hó-p-ur af
það var an-dleg hressing, að sjá saka u-nndð, hvorki í verknaði eða fólki æddi upp að va-gni-num o-kk—
salinn fullan af konum, sem voru tilgangd, annað en koma þar sam- j ar, og út úr honum kom kven—
j þar sökum áhuga síns f-yrir stjórn- an, oig mun mér sed-nt úr minni jmaður, næstum mállaus af mæði,
málum, og næsta ólíkt h.inu brjál- Hða sk-elfingin í augum og svip og bað mi-g í guðs-ban.um að Iofa>
æðisle-ga bænastagli, er men-n eiga 'þessa fólks. Kinhver sag-ði það jsér inn.-það lait helzt út fyrir, að
| að venjast í hinum ýmsu kirkjum laga-brot f-yrir ríðandi lögneglu, að 'á n-æstu stundu myndu ótal djöfla
jvorum n-ú á dögum. -Frú Pet-hick elta J»annig varnarlaust og frið- !kl-ær hrifsa hana frá-okknr, en> svo■
Lawrence talaðd fyrst og eitthvað samt f-ólk á gangstéttum borgar- jfór þó, að hún komst inn og hurð-
j á þessa leið : — | iimar. En til hvers var að tala inni var lok-að eftir henni. Abtum
um þiað? Hver áttd að sjá um, að við J»að að þakka þeim hlu-ta
lögunum væri framf-ylgt, þegar jfólksins, sem var okkur vdnved-ttur,
stjórnin sjálf braut þau ? | og það var revndar mikið medri—
1 þessu kom einhver másandi og hl"tf þess. En, áðtir en hún hafði
blásandi að hliðinni á mér, og
spurði með andköfum, hvort hún
mættd koma up.p í sæitið hjá m-ér.
J>að var “Suffragette”, sem hafð.i
flúið lögregluna, — komist á und-
an henn-i gegn um ofurlítinn lysti- j
garð. En við höfðum en-gan tíma
til að segja eða g-era niedt-t, lög-
reglan var á hælum hennar, og
neinum afsa, sem tilfinn-ingar vor-
ar kynnu -að knýja fram, v-ærtt þær
látn-ar taumlausar. Alt slíkt mundi
tef-ja í-yrir hinu þýðingarmi-kla
starfi nefndarinnar. Hér v-erðum
vér að sitja rólegar í tvær eða
þrjár mínútur eftir að n;..n-din fer
kast-að mæðinni og vi-ð almenni—
lega á-t-tað okkur, stóð kona við
liinar va-gndyrnar og hað á sama
há-tt að lofa sér inn. Ilugrakkir,
j góðhjartað-ir karlmenn, ungir ag
gamlir, eins ræfialega t-il fara og
skríllinn, sem elti hana, komust á
milli hennar og hans (skrílsins) og
h-éldu hontim í sk-efjnm meðan- kon-
ledddi, hana brott til lögreglustöðv* !0n komst inn’ °br hnrr"s" nn °'
anna, en ríðandi lögreglulið ruddi al“rt fvrir Þess"m h"-grökku kon-
Að því búnu megmn vér fara og þedm b-raut gogn um manngrúann, nm’ sern l,i:lnnfd höfðu sloppið "r
hvetja þœr og hughreysta á hvern sem húrraði óspart fyrir henni. i klom Þessara íénda. En þar me
... ---- í.i.: •-•>>- >->.;«• Skrilli-nn reð-
| þann h-át-t, sem vér bez.t geitum. Vdð saum margar fleird
Hversu sem trúarbrögð yðar
j kunna að v-er;t mismunandi, trúum
I vér þó allar á einn guð og sigur
j andans yfir þedm jarðnesku öflum,
sem be-itt kann að verða gegn
sendinsfnd vorri. Gteymið öllu
j ncma guðd og sálum yðar og sam-
einiö þær í bæn til guös u-m, að
neifndin komi fnelsiskröfum -yðar t-il
j þdngh'ússins og f-ái lagt þær f-yrir
þá, er um þœr edga að fjalla”.
kon.ur og
stúlkur teiddar þannig brot-t til
^'Common Row” lögreglustöðv-
anna. þá sá-um við eina af þessum
kvenfrelsiskonum, s-etn þrát-t fyrir
öll ósköpin bar merki þ-e-irra, —
ganga í hægðum sínum m.illi
tveggja ríðandi lögregluþjóna, og ,v
hjóða þeim svo bvrginn, að h-ún ieltl1 okkur þar til vtð
hreyfðist ekki úr* sporum nema {[ HHÖargötu nálæpt
]íað vS-em hnén á hestunum ý/ttu s^iórn>ar skrifstofunni.
klóm þiessara fénda.
var ekki öllu lokið.
ist á va-g.ninn, kl'-fra-ði up-p hjólin
0!» reynd-i að taka vagninn með
öl’.u samíin, og hefði sjá-lfsag-t tek-
ist -það, hefðd fólkið -ekki komið
okkur til h jálpar og rekið þá á
llótta, lok-a-ð v-agninum og komið
hestunum af sta-ð. En skríllinn
komumst inn
I hliðargötu nálætr-t indversku
bennd áfram. J>að 1-ait út f.yrir, að
lian-a gdltd einu, þó hestarnir træðu
hana nndir. J»ar var áreiðantega
nóg fyrir af htigrekki bví, sem á
öllum öldum hiefir skapað píslar-
vot-ta fyrir -góðum mál-efn-um. Upp
af-tur og af-tur sánm við þennan
(Niðurlag).
þe-tta v-ar af öllttm samþykt.
Seinna talaðd frú I.awrenee aftur,
og la-gði sem fyr mesta áherz.lu á,
að f-ólkið hefði hljótt um si-g nokk-
urar mín-útur eftir að nefndin
legði af stað og stvrkti hana með
andtegu þreki, ró og stillingu á
hv-erju sem gen-gi.
Frú Pankhurst sagði : “Éíg veit '— tvo ríðandi lögr-e-glumenn meðjson bræðra, horn-i Sherbrooke og
Sv. Björnsson,
EXPRES-MAÐUR,
1-eik endurtekin-n á ýmsum stöðum j annast um a-lls kyns flutnin-g utn
,og ætíð m,eð hin-ni sömu ró og- jborgina og nágren-tiið. Pöntununi
hugprýði af há-lfu þessara kvenna, v-eiitt mó-ttaka á jirenitstofn Ander-
ekki, hvort. vér komnmst alla kið, eina konu gangandi
milli sín, iSargen-t stræ-ta.