Heimskringla - 29.09.1910, Blaðsíða 1

XXIV. ÁR
NR. 52
WTNNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGÍNN, 29. SEPTEMBER 1910
••4 -f 4 44-♦•f4«-♦
t 4
t Leaded Lights. X
T "■— X
# Vér getum böið til alskonar
t skrautglugga í hfis yðar ó<lyr- 4.
* ara og flj<'itara e:i nokkur
önnur verksmiðja 1 borginui
Vér sýnum yðar myndir og t
kostnaðar áætlanir.
4
X
4
Western Art Glass
Works.
553 SARGENT AVE.
*
4
*
4
*
r
+
X
■»4-»-4«-4'»4-»4-»4'®4'»4-*4'*4-»’
Fregnsafn.
MArkverðuscu viðburðir
hvaðanæfa.
— Manuel Portugalskonungur er
í vanda stad lur. Stjðrn hans er
farin að hugsa honum fyrir kvon
fangi. Eu avo er nú mikil þurð á
Prinsessum ( Evaopu.að aldrei hef-
ir annað eins skeð í minni núlifandi
manna. Aðeins 8 Prinsessur eru
þar á giftingaraldri. En liestar
þeirra eru komnar vel til aldurs,
fultþrftugarogtvær þeirraeru þeg
ar bundnar, helzt er ætlað að kon-
ungurinn nluui hyggja tilráðahags
við dóttur Danakonungs.
um heiðri, og bað velvirðingar á
þeirri ytirsjún l'tgreglunnar að hafa
h tldið hotium saklansum svo lengi
í faugelsi. Aðrar skaðabætur fékk
haun ekki.
— Sjóþurð Þýzku stjórnarinnar
á yfirstaudaudi fjárhagsári er nær
11 miljón dollars. Svo miklu fé er
árlega varið til hergagna að þjóðiu
er orðin sáróánægð rneð eyðslusem-
ina. En keisarinn er einráður f að
verja öliu þvf fé sem nauðsynlegt
er til þess að gera veldi sitt það ötí-
ugasta herveldi f heimi.
— Feikna miklir fólksfluttning-
ar eru um þessar mundi fri Banda-
rfkjunum til Vestur-Canada Marg-
ar lestarádag bera fullfermi manna
að sunnan, sem allireru f landaleit
til Saskatehewan eg Alberta fylkj
anna.
— Franskur blaðstjóri varð ný-
lega gja dþruta. Rétturinn seui
raunsakaði fjárhagsástand hans
sagði hann skulda alls $216,330 eu
eiga $50 virði f eignum.
— Langvinnar stórriguingar á
Spáni bafa yert feikna tjón á al lina
uppskeruuni f>ar. Alta þorp í Bar-
celona héraðinu eru ytirflotin vatni.
Vatnið þar er sagt að *era 3 tii 6
feta djúpt á g'itunum. M">rg ald
inaræktar héruð eru og undir vatni
svo að uppskerau þar er eiðiiögð.
Haglstoruiar hafa og gert miklar
skemdir á ýmsum stöðum f iandi
— Járnbrautarslysnálægt Oporto
í Portogal, 20 þ. m., meiddi 100
manns, en engin beið bana.
— Þjóðverjar hafa gert nýtt her-
skip sem slegið hetír ótta í her-
mála deildir Evrópu þjóQanna. Það
var gertaf skipagerðarfélagi f Nur
emburg, og fer með 30 mfina hraða
á kl. stund. Það var nýlega sýtit
við herætingar á hati úti. Engin
maður var á skipiuu heldnr var þvf
stjómað úr lmdi, [>að v«r látið fara
ýmÍ8t afturábak eða áfram eða f
hring, eftir vild. Spreugja neðan
sjávar námur, og skjóta Torperdo
og gera hvað antiað sem það gæti
geri þótt meuti hefðu á f>ví verið.
— Nýlega var útlendingur einn
fyrir rétti f Montrealborg kærður
um glæp. Baun hafði Verið 3 mán-
uði í fangelsi að bfða dómsius, eu
er kom fyrir réttinn fundust engar
sakir á hann heldur reyndist sá
sekur sem borið hafði sök á hann.
Dómarinn sýkuaði hann með full-
þar.
— Spáuar stjórn hefir tilkynt
þingiuu að húu ætli innau skams
að afnema dauðahegningu þar f
landi og á ymsan auuan h>tt að
b eta glæpalögin f maunúðlegri átt
en f>au nú eru.
— Berlinarbúar eru kjötlausir
um þessar mundir. Cripasjúkdóm
ur heíir gosið upp þar f borg svo að
slátruuarhúsin hafa hætt öllu starfi.
Kjöt þvl ófáanlegt nema aðkeypt
og með ærnum kostnaði. Stórfund-
ireru nú daglt'ga haldnir þar f borg-
inni til að ræða um fistand þetta.
Skorað á stjórniua að leyfa inn-
flutning gripa og kjöts hvuðan seut
það fæst tollfrftt.
— Frétt frá Jerusalem das 19
þ. tn., segir fnndist hafa á Olive
fjalli kirkjttþáer Kristur sóttí uteð
postulum sfuutn árið 350.. Svo
langt er nú bú'ðj að grafa eftir
rústum þessum að sjá má stæið
hússins og ýmislegt hefir fundist
þar inni. Meðal annas nálega ó-
skemdir skfrnarfontar, sömuleiðis
rétt við grunnstæði hússins. leg-
steinn mikill með nafuiuu „Theo-
dortts” áletruðu.
— 116,81” inntíytjeudnr hafa
komið tii Canada fri Bretlandi. á
sl. 8 mánuðuui, þar af kouiu 19,532
f ágúst sl.
— 42 menn mistu líf sitt og 7
særðust hættulega, þegar 2 vaguar
á rafmagiisbrautiniu í Indiana rák-
ust á þann 21 þ. m.
— Skýjaglópur eiun reyndi ný-
lega. að fljúga yfir sundið rniili Ir-
lands og Englanda, en féll f sjóinn,
er hann átti eftir 2<K) fet að landi.
Vélin bilaði á sundinu svo hanu
átti örðugt með flugið meira en hel
ming leiðarinnar, en komst þó ná-
lega alla leið eins og að framan er
sagt.
— John R. Bradley frá New York
var nýlega f Kaupm>»nuahöfn.Hann
kvaðst vera á leið ytír til Grrænlands
að leita að skýrslum og verkfærum
tlr. Coeks, í sambandi við Polar för
hans- Grunur leikur á þvl að Dr.
Cook sé með Bradley þó haun sé
ekki hafður f augsyu almennings.
— Thornas A. Elison, hugvits-
maðurinn mikli er f þcinn veg að
nota rafafl til þess að kæla hús New
York búa á sutnrum eins vel og til
að hita þau á v'etrum. Kælingar-
útbúnaður hans er enn ekki full-
ger en þó svo langt kominn að hann
telur víst að hattn geti innan skams
kælt húsin eins auðveldlega og þau
eru nú bituð með rafafli.
— Séra Nwedo í Mardrid á Spá-
ni (Katolskur prestur) skaut sig til
bana í sl. viku, af því hann var elt
ur af skyldmennum konu eiunar
sem hann var að strjúka með.
— Þýzka stjórnin hefir ákveðið
að nota ekki belgflugvélar f hern-
aði, en halda fast við belglausu
motorflugvélarnar sem einatt er
verið að umbæta, og fullkomna.
— Socialistar héldu þing mikið í
Berlin á Þýzkalandi í sl. viku, f>ar
var sýnt að 720 þús. menn borguðu
tillag sitt til flokksins og að af
397 þingtnönnum væru 50 fylgjandi
Soeialistum, 44,IXX) Socialistafund-
ir höfðu verið haldnir á árinu í
Þýzkalandi. Aðaluiálgagn flokks
ins hetír 160 þús. áskrifendur og
græðir $30,000 á ári.sem alt er not
að til flokksþarfa, als nafa Socialist-
EINATT VIÐ STARFIÐ
MagnetRjómaskilvindan
HVERSVEGNA?
Af því hftn er sterk og
stff, hefir “Square gear”
stóra skál, einstykkis fleyt-
U (hæghreiusaðan) með
mstuðniugi - sem varnar
eyðsltt. MAGNET ham-
lan stöðvar skálina á 8 se
kundum án skemda. Börn
geta unnið með MACtNET
sem sýnir að hún er vel-
gerð létt snúin og að eng-
in núningur er á pörtum
hennar.
“Canadian Ma<hinery”
segir; —“Eitt atriði f MAG
NET vélum er hin óvið
jafnanlegu “Patent” hamla
það er stálspöng umvaflnn
skálinni og stöðvar vélina
mjög fljótlega með litlum
þristingi þetta er ágæt hamla og gerir útbunað vélarínnar full-
komin”.
Það er ágætt að eiga áreiðanlega vél þvf þarf ekki að undra þó
vér segjum einatt við starfið, tvisvar á dag f 50 ár.
SPYRJIÐ NÁBÚA YÐAR SEM Á MAGNET HANN MUN
SEGJA YÐUR HÚN BREGÐIST ALDREI.
THE PETRIE MFG. C0., LIMITED
WINNIPEO, MAN.
ÚTIBÚ : Calgary, Alta., St.John, N. B., Montreal, Que., Yan-
couver, B.C., Reeina, Sask., Victoria, B.C., Hamilton, Out.
ar 75 vikublöð og 70 dagblöð. At-
kvæðamagn Socialista við síðustu
kosningar .var 341 þús. en ári áður
aðeins 129 þús. Flokksfylgið J>ví
meira en tvöfndast á árinu.
— Það kom fyrir í bæ einum f
Nova Scotia að börn Unionmanna
gerðu námsfall og neituðu að ganga
til kenslu með böruum þeirra sent
ekki tilheyrði verkamannafélaginu.
Það hafði orðið verkfall þar í kola-
námu. Unionmenn hættu starfi
en hinir héldu vinnu áfram af þessu
spratt hatrið ntilii barnanna.
Nýútkomnar skýrslur Brezku
stjórnarinnar sýna að inntektir f-
búanna í Bretlandi hafa á árinu
sem endaði 31. marz sl. verið yfir
5 þús. miljónir dollais. Alls eru
á Englandi 237.186 manns sent
borga skatt af inntektum sfnum eða
vinnulaunum, af þessu fólki eru 20
manns sem hver hetír 1 árslaun yfir
$250,000. Svo er talið að laun
verkamanna hafi á sl. ári orðið $30
lægri að meðaltali en árinu áður.
— Til þess að hefna sín á mönn-
um þeim sem fyrir nokkru gerðu
verkfall f kolanámu 1 Wales á Eng-
landi, þá hefir kolanámaeigendum
þar í héraðinu komið samau um að
liœtta öllu 8tarfi f öllum mánunum
óákveðinn tfma, og hafa þannig
200 þús. tnanns mist atvinnu undir
veturinn. Verkfallið var þá gert
af að eins 12þús. mönnum en þvert
ofan f samninga við námaeigend-
urna og þvtrtofan f skipanir félags
Royal Household Flour
Gef ur
Æfinlega
Fullnœging
p*- EINA MYLLAN í WINNIPEG—L.ÍTIÐ HEIMA-
iðnað sitja fyrir viðskiftum yðar
Til Brauð
og Köku
Gerðar
leiðtoganna. Þykir með þessu sýnt
að leiðtogaruir hafi ekki lengur vald
yfir mðnnum sfnum og hortír þvf
til nokkurra vattdræða innan sjálfra
félagsdeiidanna.
— Bretar og Þjóðverjar keppast
hvorir við aðra að handtHkii nienn
hinna og kæra þá um að veta spæj-
ara. Þjóðverjar byrjuðu þetman
leik með þvf að handsama Breska
ferðamertn sem komið höfðu til
Þýzkalaudð og Bretar svöruðu jafu
harðan með þvf að taka Þýzka nienn
sem voru á ferð á Eiiglandi.
— Georg Chauez frá Peruvin
gerðj. þauu 23. þ. m. tilrauu til
þess að komast ytir Alpafjöll í fiug-
vél. Fj >11 þessi, sem aðskilja Swiss-
land frá Italiu eru þau hrikalegustu
I Evropu og talin að vera 6592 feta
há Itulska loftsigliugafél. hafði
heitið 20 þús. dolla s verðlaunuui,
hverjum þeimer fyrstur gæti Hogið
ytir fjöllin frá borgiuni Brig f Swiss-
landi til Milan borgar á Italiu.
Chauez komst 7000 fet f loft upp
og komst ytir fjöllin en hann varð
að lenda vél sinni f Domodosala
borg og þá meiddi hann sig svo að
hann gat ekki flogið þær 75 mflur
er eftir voru. Hanu hafði fótbrotn
að á báðum fótum við það að verða
undir vélinni er hún kom við jörð.
Sauit hefir hann heiðurinn af þvf
að verða fyrstur manna til að koui-
ast f flugvél yfir Alpafjöllin og tal-
ið vlst að félagið muni veita honum
verðlaunin, þó hann kæmist ekki
þV f svipinn alla leið til Milanliorg-
ar. Bandaríkjamaður einn gerði—
dagin eftir — tilraun til að ttjúga
yfir fjölliri En varð að hætta við
það áform vegna óveðurs.
27. þ. m. kom sú fregn að Geprg
Chauez, sá er fiaug yfir Alpafjöll-
iní hafi látist af meiðslum þeim er
lann beið við lendingu við jörðu.
— Mælingum á Saskatchewan
ánni, milli Edmonton og Winni-
pegvatus, er nú lokið. í riði er að
bæta farveg árinnar svo hún verði
skipuleg alla leið og geta þá þeir,
eutlað á prömmum sínum milli
Winnipeg og Edmonton^sem ekki
hafa annað betra með tíma sinn að
gera. Yegalengdin verður þúsund
mllur.
— Tv-eir feðgar frá Swlsslandi
hafa nýlega klifrað npp á 2 af
klettafjöllunum Douglasfjall er
11220 feta hátt á hæzta tind. Það
tók þá feðga 17 kl. stundir að kom-
ast upp á tindin. Quadra fjallið er
10,200 feta hátt eu 20 kl. tíma tók
þi að komast þar upp. Margir
hafa áður reynt að klifra fjíill þesst
eu engum tekist fyr en þessum
feðgum. Á eftir þeirn var læknir
einn frá Montrealborg, en banti
komst upp á annað fjallið en varð
að láta hitt hlutlaust. Þeir feðg r
segja að hvergi séörðugra að klifra
í Alpiifjöllum en f klettafjöllum og
útsýuið frá klettafjöllum Sé fult eins
fagurt og tilkomumikið eitts og á
öwisslandi eða ítaiiu. Assinibo-
yne fjallið er 11.80C. feta hátt þatig-
að hafa þeir tvfvegis farið og með
þeim dr. Hickson, frá Montre d.
— Duralumin heitir nýr málm-
ur eða málmblendingur sem H. R.
Weeks í Euglandi hefir n/lega
fundið eftir margra mánaða til'aun-
ir. Blendingur þessierlitlu þyitgri
en Alumiuium, en eins sterkur og
bezta stál og nú algerlega notaður
til loftskipagerðar til hernaðarþarfa
Verkfræðinear telja vfst að málmur
þes i verði innan skams eingöngu
notaður til lierskipasmfða, með því
að hann er fullum þriðja léttari en
stál, riðgar sfður en er eitts traust-
ur til allra nota.
— Vinnuveitendur í Parfs héldu
þing mikið fyrir nokkrum dögnm
til þess að rœða um orsakir ti
vinnuskorts sem nú er þar í landi.
Formaður félagsins kvað þá helzta
ástæðu að piltar værualt of sneinma
Ltnir fara að vinna, áður en þeir
hefðti fengið svo mikið sem algenga
barttaskóla mentun. Þeir ynnu
þvf áu nokkurrar þekkingar eða
skynsatnlegrar hugsunar og gætu
þvf ekki orðið góðir verkatnenn.
Professor einn fröColumbia háskól
anum var á þingi þessu og sagði
að Bandarfkin hefðu fengið eina
miljón verkamanna frá Evropulönd
um á árinu 1909. Hann kvað rétt
að aðt>reina þær 2 tegundir manna,
sem þjáðust af iðjuleysi. t öðrum
fiokknum væru þeir sem fyrir þekk-
ingar og kunn'ittuskort ekki væru
hætír til þess að leysa almenuilegt
verk af hendi, I hinum þeir aem
hefðu þetta hvortveggja, en kysu
heldur aðj ganga iðjulausir en að
vinna fyrir þvf kaupi sem þeir ættu
kost á að fá.J jBourgegis fyrverandi
forseti Frakka taldi æskilegt að al-
þjóðafélag yrði myndað með deild-
ir í öllutn löndum til þess að vinna-
að þvf að vinnulfðurinn ætti kost é
aukinni verkþekkingu og til þt*as
eiunig að tryggja sem flestum at-
vinnu á öllum tfmum ársins.
— Brezkir vfsindamenn hafaný
skeð haldið þing mikið í Shetf eld
borg til þess, meðal annars að bera
santftn skoðanir sfnar um afleiðing
arnar af jarðskjálítum þeim.hiuun.
miklu sem á þessu ári hafa orðið f
Kyrrahafi. Á þingi þessu var Ixirin
fram skrá yfirtölu allra jarðskjálfta
sem vfs;nd»mennirnir höfðu s"gur
af frá fyrstu tfmum fram að árinu
1900 og var tala þeirra um 4 [>ús.
Það var skoðun þessa þings að nú
sé að myndast ntikið meginland f
Vesturhluta Kyrrahafsins. Þó enn
séu ekki komnir upp nema hæztu
fjallatindar. Það var sýnt að nú
á sfðari árum eru mestu jarðsk jálft-
arnir frá suður ströndum Pilips-
eyjanna og fara alt suðaustur 1 mitt
Kyrrahafið. Á svæði þessu eru
margar eyjar.upp úr eyjum þessnm
og á milli þeirra hefir skotið upp
miklum fjallahnjúkum. sem áður
ekki voru til. Það var skoðun
þingsins að ef jarðskjálftunum þar
h 'ldi áfram um nokktir ár með sama
afliog verið hetír, þá myndist þarna
nýtt meginland.
— Á þessu hausli hafa íslend-
ingafljóts, Geysir, Árdals og Fram-
tiesbygðir. framleitt full 60 þú9.
bftsh. af komi, aðallega h'ifrum.
Menn þar nyrðra eru nú farnir að
fá áhuga fyrir jarðrækt og má bú-
ast við að akrar fari stækkandi með
hverju líðandi ári. Hveiti uppsker-
an var góð, um og yfir 30 búsh. af
ekru, Hafrar urn 50 bftsh. af ekru,
Bygg um 30 búsh af ekru.
Íslands fréttir.
IMokafli íyrir Austurlandi um
miöjan ágúst. Mótorbátar afla
dagloga 4—7 skip., en smábátar
koma inn í logninu drekkhlaÖmr.
Öll hús eru fttll af fiski, svo kaup-
rrtenn verða að slá upp skúrum
fyrir saltfisk. Óþurkar fylgja þess-
um aflabrögðum svo miklir, að í
heilan mánuð hefir að eins komið
einn þurkdagur., Einnig er mikil
síldveiði á Austfjörðnm.
EkiSjörður ætlar að fá sér raf-
lýsingu á næsta ári.
Alment manntal á að fara íram
á íslandi 1. des. næstk.
1 ráði er að byggja nýtt leikhús
í Reykjaivík.
Látinn er Stefán pálsson, hóndt
á Stóru-Vatnslevsu, 72. ára gum-
all.
Margrét Magnúsdóttir (fri
Streiti) féll i mógröf á Berufjarð-
arstnönd og druknaði.
Trvggvi Gunnarsson dæmdur i
yfirdómi Islands, 22. ágtisr sl., i
200 kr. sekt fyrir meiðyrði ntn
ráðherratvn.
Jcn Jónsson, héraðslæknir á
f>órshöfn, andaðist 17. ágúst úr
heilablóðfalli, var veikur einn dag:
Ungttr tnaður og vel látinn.
Blaðið Nórðurland getur þess„
að bændui- úr Víkursveit í Mýrdal
syöra hiaii nýlega íerðast um
borð í útlent botnvörpuskip, sem
þangiað hafi komið, og flutt þaðan.
tneð sér brenttivín í skjóðum, án
]>ess að borga toll af því snjm-
kv'æmt landslögum.
Nokkur fiskafli á Norðurlandi
seint í ágúst, en sildvetði lítil.
Verksmiðjufélagið nú fotmlega
myndað, og skal ullarverksmiðjan
við Glerá taka til starfa að
kemba í haust, og máske einnig
að spinna. En umbætur þurfa að
gerast við vatnsleiðsluna i véla-
húsið, og einnig að kaupa nokkrar
nýjar vélar, sem áðttr voru ekki
taldar nauðsynlegar og ekki gerð
áætlutv um í endurreisnarkostnað-
inum. Bæjarstjórn Reykjavíkur
gerir verksmiðjutélagiau þau boð,
— 1. að lán það, er á verksmiðj-
unni hvílir með 1. veðrétti, sé end-
urnýjað' með sönju kjörum og það
var veitt í fyrstu, og áfallnir og
ógreiddár vextir af því látttir fallai
:iiiður ; og 2. að fyrirtækinu sé
velttur 12 þúsund kr. styrkur í
eitt skifti til þess að koma því í
gang.
Arið 1909 fæddust á íslandi 2349
fcörn, f.ttllur átttindi hluti óskilget-
inn. Dauðsíöllin urðu 1329. Hjóna-
bönd urðu 453, þeiim fækkar ár frá
ári. Af slysförum dóu 54 manns.
Wall Piaster
’EMPIRE” veggja
PLASTLTR ko9tíir cf til
vill ögn meira en liinar
verri tegundir, —en ber-
ið saman afleiðingarnar.
Vé • búum til:
“Empire” Wootl Fibre Plaster
“Entpire” Cement Wall “
“Empire” Finish “
“Gold Dust” Finish
“Gilt Edge” Plaster of Paris
og allar Gypsttm vöruuteg-
undir. —
Eiqum vér a8 senda *>
yður bœkliny vorn •
BÚIÐ til einungis hjá
MAHITOBA GYPSUM CO. LTD
SKRIFSTOFUR OG MILLUR I
Winnipeg;, - Man.