Heimskringla - 22.05.1913, Qupperneq 1

Nr. 34
XXVII. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN, 22. MAÍ 1913.
Til íslenzkra kjósenda í Gimli-kjördæmi.
í:«f ttun mér bæðt skvlt og ljútt, aS votta íslenzkum
kjósendum í Gimli kjördæminu mitt alúöarivlsta þakk-
læti fvrir fvlgi þa'ó hi5 mikla, sem þeir veittu tnér í ný-
aistaöinni aukakosnitigu. AÖ ág muni gera mitt ítrasta
til aÖ vera kjördæminu aö því liöi, sem mér er frekast
unt, vildi óg biöja kjósendurnar aö álíta s.jálfsagt, og
s.jálíur heti ég sannfaeringu fvrir því, aö mér muni takast
að starfa svo til hagsbóta fyrir kjördæmiö, að allir sann-
gjarnir mienn megi vel viö una.
Éto- þakka ykkur ölliun kærlega traustiö og keiðurinn.
E. L. Taylor,
Borden í |Toronto borg.
Itt. Hon. R. L. Borde«, stjórn-
arformaður Canada, var gjestur í
Toronto borg á mánudaginn, á-
samt tveimur af rá'Ög.jöfum sínum,
Hon. Hazen flotamálaráðg.jafa og
Hon. Pelletier póstmálaráögjafa.
Aldrei í sögu þessa lands ihefir
Hokkur Canada-maður á'tt öörum
eins viöhafnarviötökum að fagna,
som stjórnarformað'urinn aö jiessu
sinni. Borgin var klædd hátíða-
skrúða, og borgarbúar ætluöu ald-
rei að linna á fagnaöarlátunum,
þá st.jórnarformaðuTÍnn sást á
járnbrautarstöðvunum, og fylgdi
sá fagnaöur honum, hvar sem leið
hans lá urn. Stakk þessi innileiki
fólksins all-mjög í stúf við þær
köldu viötökur, sem mættu Sir
Wilfrid I.aurier, er hann heimsótti
Toronto fvrir nokkrum dögum.
U.m kvöldið höföu 12 þusundir
manna ívlt stærsta samkomu stór-
livsi borgarinnar, Arena Kink, til
að hlusta á Mr. Borden og ráð-
crjafa hans. Hélt st.jórnarformaður-
inn þar ÍG' kl.tíma ræðu, mest-
megnis um herflótamálið. Fletti
hann og greinilega ofan al hra'sni
og grímuleiik Iflberál leiðtoganna
og sýndi þá í sínu rétta ljósi. Að
ræðu haus var gerður hinn ágæt-
asti rómur, og var attðséð, að all-
ur sá mikli manngrúi, er þarna
var samatikominn, var einlæglega
fvlgjandi hermálastefnu stjórnar-
inttar.
Auk stjórnarforrtiannsins töluðu
Sir James Whitnev, st.jórnarfor-
maður Ontario fvlkis, og ráðgjaf-
arnir Hazen og t’elletier, og sagð-
ist þeim öllum mætavel.
T>etta er íjölmennasti stjórn-
málafundur, er nokkru sinni hefir
vérið haldintt í Canada.
Herflofamálið samþykt í neðri
málstofunni með 101 gegn 66.
Eftir langa og stranga rimmu,/|
..a'S mestu leyti af hálfu Liberala j
kom herflotamálið til atkvæða-
gneiðslu í neðri málstofuiini seint
á fimtudagskveldið, og náði það
samþykki þingdieildarinnar mieð 101
atkvæði gegn 66 ; mieirihluti stjórn
arinnar 35. Með stjórnarflokknum
gneiddi einn I.iberal atkvæði, Hj.
H. McLean, en á móti 60 Liberal-
ar og 6 Natioiialistar.
Aílar breytingartillögur við her-
flotalrumvarpið voru feldar með
lí'kum atkvæðamun. iFrumvarpfð
rar síöan afgreitt t'1 öldunga-
dedldarinnar, og hefir nú verið tek-
ið þar til meðferðar.
, Hvernig lierflotatnálinu r-eiöir af
í öldungadeildinni, er ennþá hulin
gáta. Liberalar eru í meirihluta,
og fullvrða blöð þeirra, að deildin
muni fella frumvarpið. þáð er þó
næsta ólíklegt, að hinir Iíiberölu
senatorar þori að taka upp á sig
ábvrgðina ítf moldun frumvarps-
ins, og svo er hitt, að nokkrir af
'leiðandi senatorum flokksins ertt
Fregn safn.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
— Alvarleg þræta er nú á milli
Bandaríkjanna og J apan út af
landlögunum, sem ríkisþingið í
Califorttia samþykti nýverið og
sem bannar Auáturlandamönnum
landeignarétt þar í ríkinu. Japön-
um þvkir sér stór ójöfnuður gerð-
ur með lögum þessum, og hafa
krafist þess af Randaríkjastjórn-
inni, að hún fái þessar gerðir
þingsins upphafðar. Ennþá hefir
ekki ríkisstjórinn í California stað-
íest lögin tneð undirskrift sinni, en
hann hefir lýst því hátíðlega ýfir,
að hann ætli að gera það, þrátt
fvrir álvarlegar og ítrekaðar á-
skoranir frá Wilson forseta og
Brvatt utanríkisráðgjafa um að
gera það ekki, þvi með þvj stofn-
aði hann Bandaríkjaþjóðinnt í
stríðshættu. En Johnson rikis-
st'óri sat fastttr við sinn keip. Nú
hefir stjórnin í Japan endttrnýjað
áskoranir sítlar til Bandaríkja-
st.jórnarinnar, og hefir í heitingum
orr japanski sendiherrann í Wash-
ington hefir lýst því vfir, að stríð
væri óhjákvæmilegt, ef lögin yrðtt
staðfest. B an a d aríkja stjór-ni n er
i þektir að viera sammála flota-
1 málshugmiynd álíkri þeirri og
frumvairpið fer fram á.
1 Fari svo, að öldungadeildin felLi
írumvarpið, mtin stjórnin kalla,
saman aukaþing og koma írum-
varpinu að ný.ju •gegnum neðri
málstofuna. Öldungadieildin mun
þá hugsa sig um tvisvar áöttr hún
fellir það í aunað stnn. Fielli hún
bað aftur, leggur st.jórnin það að
ný.ju fvrir neðri málsftofuna, og
veröi það ennþá felt í öldunga-
deildinni, leggttr stjórnin það enn
fvrir neöri málstofiina, og þMttttig
eru líkur til það gangi þar til
þingtímabilið er úti, og verða þá
Liberalar að standa þjóðinni reiktt-
fngsskap fvrir uppihaldi jtessa v;el-
ferðarmáls alríkisins.
En vonandi er, að ekki komi til
þessa og að öldungadeildin sam-
þvkki frumvarpið.
Frttmvarpið var lagt fvrir þing-
ið 5. des. sl., ‘Og hefir því verið
rúma fimm mánitði á göngtt sinnd
gegnum neðri málsþafuna.
því hér eins og á milli steins og
sle~~iu : öðru megin óráðþægni
Californíu stjórnarinnar og hinum
megin hótanir japönsku stjórnar-
innar. Er mikill sj>enningitr í
mönnttm, hvernig málunum muni
1 júka.
—■ Conservmtívar í Alberta ttnmt
aftur eitt þingsæti, er kjörstjóri
Liberala og handlangarar þeirra
hofðu revnt að hafajaf þeim með
svikitm. það er kjördæimið Medi-
cine Hat. Yið fvrstu úrslit var
Connservatívinn Nelson Spencer
— sem er borgarstjóri í Medicine
Hat — lýstur kjörintt, en þegar
hinn Liberal; kjörstjóri gaf sinn
úrskurð, þá var Liberalinn Hon.
C. R. Mitcþell lýstur kjörinn. Yar
þá k.jörstjórinn ákærður fvrir svik
semi, en dómarinn vísaði kærunni
frá, þó hann segði, að eittliv'að ó-
hreint væri auðsæilega við úrslit-
in. Conservatívar heiintuðu þá, að
atkv-æðin værti talin að nvju, af
dómara, og varð það. Hin ný.ja
uiwtalning fór fra.m 15., 16. og 17.
b. m., og urðu nú úrslitin þatt, að
Conservatívinn var lýstur kosinn
með 20 atkvæðum framyfir ráð-
gjafann, sem kjörstjórinn hafði
lýs'ten kosinn með 8 atkv. rneiri-
hluta. — Ekki lánaðist |>eim Lib-
erölu leiktirinu að ]>esstt sinni! —
1 Clearwater kjörda*minu hafa
Conservatívar einttig hedmtað upp-
talningu fvrir dómstólumvm, og
telja þeir sér þar og vísan sigtir.
— Hott. Isaac B. Lucas, eim-
bættáslaus ráög.jaíi í Ontario
stjórninni, heiir verið gerðttr að
fjármálaráðg.jafa í stað Hon. A.J.
Mathews, sem andaðist fyrir
nokkru síðan.
— Jáik Johnson, hnefaleikaikon-
un~urinn svarti, var nýverið sekur
fundinn af kviðdómi í Chieago fvr-
ir að vera ‘hvítur mansali”.
Ilann á að hafa flutt stúlku nokk-
ura, Belle Schreiher að nafni, frá
Pittsburg til Chicago fvrir þretnur
árum síðan og komið henni bar
fvrtir á vændisknæpu. Mál þetta
hefir staðið vfir all-lengi og verið
sótt af kappi miklu, því síðan
Johnson giitist hvítri stúlku i ann-
að sinn hafa hugir hvítra mauua
snúist mjög gegn hontttn, og gera
óvinir hans sér alt far ttm að
evðileggja hann. Raunar vita allir,
að Jack Johnson er ekki rtieinn
engill í lifnaðarhúttuín sínum, en
álit réttsýnua tnanna er, að hann
sé ekki nándarnærri eins bölvaður
og látið er. Hegningin fvrir glæp
þann, sem hann er íundittn sekur
um, varðar alt að 5 ára hegtting-
arhússvinnit, eða 10 þúsund doll-
ara sekt eða hvorttveggja. Yerj-
andi Tohnsons krafðist þegar, aö
málið væri , rannsakað að nýju,
þar scm attðsæ hlutdrægni hefði
komiö fratn við sókn tnálsins, og
hefir sú beiðni \-eriö veitt, og hvrj-
ar raunsókn málsius að nv.ju í
næsta mániiði. Á meðan er John-
son frjáls maðttr gegu 10 þúsund
dollara trvggingu.
— í Edson bæ í Alberta er frem-
ur rcstusamt og litið tim lög-
hlýðni. Iíafa fimm lögreglustjórar
verið þar á fjá'iitn mámtðunt, og
hafa þrír þeirr/ verið settir í íang-
elsi fvrir ofmikinn dugnað í em-
ba'titisfærslu sinni, og siðan sviftir
embættum. í Edson ertt leyni-
knæpttr, spilavíti og vændiskvenna
hús, og hvrja hinir nvju lögreglu-
st.jórar embættisstarfsemi sína
vanalega tneð því, að gera árásir
á hessa staði, en bæjarbúar vilja
ekki vera án þeirra, og kemtir því
rö~rsemi lögreglust jórans honum
sjálfum í koll. Ntina síðast bar
það til tíðinda í bænum, að hinn
nýji lögreglustjóri, er Wilson lieit-
ir, og embættinu ltafði gegnt í
rúma viku, tók fastan ttngan mann
er þar er leiðandi “business” mað-
ur — fvrir árás á kvenmann. Var
náttngi þessi ófús að fara í svart-
holið, og lenti í rvskingttm tneð
lionttm og lögregluStjóranum, sem
ltafði betur í þeirri viðureign. —
J>essi uugi maður fékk sig siðan
levstaii úr latiigelst gegn trvggingu,
og hans fyrsta verk var að fá
handtökuheimdld á lögreglustjór-
ann hjá Royítl Mounted lögreglu-
forinnrjanuht, er einnig hefir stöðv-
ar í bænum. En er þetta barst út,
flvktust bæjarbúar í þyrpingtt á
aðaLstræti bæjarins og biðtt þess
að geta hrópað háðttngarvrði yfir
lögreglustjórann, þá hann yrði
settur inn. En bæ.jarstjórinn skarst
þá í leikinn og skipaði lögregluni
að reka fólkið heim. Lenti nú í
bardaga, og ttrðtt lögreglustjórinn
o~ bróðir hans, sem yar einn af
lögreglu yfirmönnunum, fvrir
meiðslum. I,oksins tókst Roval
Mounted lögrcglttliðinti að koma
friði á og bræðrunum í fangelsii;
en þar vortt þeir aö eins yfir nótt-
ina. Nú haía þeir báSir verið rekn-
ir frá. Baejarbúar ertt og stórreiðir
horgarstjóraiutm og vilja reka
liann líka, en geta það ekkt vegna
þess að hann er kosinn embættis-
maður. — Tveir levnilögreglum.enn
sem siðbetrunarfélagið í bænum
hafði fengið frá Winnipeg til þess
að komast fvrir ý.msa levnispill-
in'ftt, hafa og veriö settir í fang-
elsi vegna þess að þeir reyndu að
gera skvldu sína. Edson bær er
því nú lögriegluyfirvalds laus, sem
stendur, og unir meirihluti bæjar-
búa bezt við það. Anttars mtm
enginn bær í Canada verr jafn ó-
löghlýðinn og óstjórnarlegur sem
Edson. Dómsmiáladeild fvlkisins er
í standancli vandræðttm með hvað
gera skuli, því þýðingarlaust er
talið, að attglýsa eftix nýjum lög-
reglustjóra. Líklegast verður Rov-
al Mounted lögregluUðið beðið að
taka bæinn í utnsjá sína fvrst nm
sinn.
— HvirfUbyljir hafa hvað eftir
annað gevsað unt Nebraska ríkið
núna síðustu dagana og gert mik-
iun skaða. Á fkntudaginn var
tnistu 17 manna lífið og 3% meidd-
ust til muna, og eiguatjónið skift-
ir tugurn þúsunda. Miestur varð
skaðinn í bæjunum Seward, Tom-
aso, Leighton og Graíton. Annar
hvirfilbylttr geysaði um sömu
stöðvar á laugardaginn og mistu
þá 5 manns lífiö og margir slösuð-
ust.
— llálfníræður öldungur í New
York, Edvv'ard Ilolahan að naini,
var nýverið dæmdtir í sex tnánaða
hegningarhússvinnu fyrir að hafa
lamið kerlin<fu sína með stafpriki,
svo gritndarlega, að hún lá rúm-
föst í nokkra daga á eftir. Karl
otr kerling höfðu verið í bjóna-
bandi í 62 ár.
— Fimtán námametnn að Belle
Yallev, .Ohio, mistu lífið í náttta-
slvsi á laugardagskveldið.
— Prestur eittn í Fort Smith í
Arkansas, Marion B. Copps að
nafni, var tekinn af lífi. á föstu-
da<>it|n var fyrir að hafa mvrt 3
börn sín ung á hinn þrælslegasta
hátt. Klerkurinn var íimin barna
faðir, Ofr voru þrjú jnetrra í lífs-
ábvrgð, og eins var hús hans og i
húsbúnaöur vel vátrygt. Hug-
kvæmdist presti sá djöfulLegi á-
srtttmgur, að brenna húsið og
börnin til þess að ná í tryggingar-
féð, og framkvæmdi hann ódæðið.
Hann batt börnin í rnmtinum og
helti olíu yfir sæugurfötin, og eins
helti hann olíu víða um húsið, og
kveikti síðan í. Húsið brann og
brjti af börnttnum, en tvö þau
elztu gátu bjargað sér e.ftir að
böndin brunnu, og komu þau upp
glæpnttm ttm föðttr sinn. Hempu-
ALTAF HIÐ SAMA.
Hver poki sem j>ér kaupið af
Ogilvie’s
Royal Hou^ehold
Flour
er alveg eins góður og s& sem þér
fenguð slðast, Hið óviðjafnanlega
“ Royal Household” & engan sinn
líka.
FÁIÐ ÞAÐ HJÁ MATSALANUM.
Ogilvie Flour Mills Co.Ltí
Winnipeg, - Manitoba.
klæddi morðinginn bar sig hörmu-
lega áður hann var hengdur, en
böðtillinn veitti engiu grið.
— Gavnor borgarstjóri í New
York hélt nýverið ræðu um kven-
réttindamálið. Hainn sagði þar
tneðal annars, að ameríkanskar
konur mundu aldrei grípa til of-
beldisverka, eins og Systur þeirra
á Englandi, til þess að- fá réttindi
sín aukin. Ástæðan fyrir öllum
þessum ósköpum, sem yfir Bret-
land dyndu af hálfu kvenfrelsis-
kvienna kæmi af því, að það væru
svo margar piparmevjar á Bnet-
landi, og brytist gremja þeirra út
á þennan hátt. Boi'garstjórinu
saoöi, að Englandi einu væri meir
en hálf önnttr milíón piparmevja.
— Ung og fögur stúlka, er Elea-
nor Riclmiond heitir og heima á í
borp-inni Cincinnati í Ohio, kom
nýlega inn á skriístofu eins sjúkra-
hússins þar í horginni og bauð að
selja lík«.tna siun. “þér ætlist þó
víst ekki til að við drepnm yður”,
var alt sem veslings skrifaranutn
varð að orði. “Nei, alls ekki’’,
svaraði datnan, “en tnig dauðlang-
ar í nýjan fallegan klæðttað, en ég
hefi enga peninga ; ég hugsaði, aÖ
einhverjir læknar .myndu viljugir
að kaupa líkama minn, með þeirn
skilmáium, að þeir fengju hann
; fyrst eftir dauða minn". Stiilkan
i virtist ttna því stórilla, er tilboði
; bennar var hafnað.
!----------------:--------------------1
TIL ÞEIRRA, SEM HEIM FARA.
il austurs! Til austurs! Til æskunnar lands!
berst öndvegissúla hins vestræna manns—
hinn ljúfasti leiðengili 'nans.
Hún fylgdist að heiman úr fjalrúmi hans—
var testan í nýlendukofanum hans
og stoðin í stórhýsi hans.
Og heim, aftur heim, yfir lög, yfir lönd
til lífsins, sem gaf hann—að birtnnnar strönd,
hún leiðir hans líkam og önd.
*
■Jf ■)F
Þótt förin sé langsótt, er faömurinn hlýr,
er fagnandi barnið þar heim aftur snýr,
sem móðirin mætasta býr.
Með æskunnar töfrum, sem taugunum ná
hún titrandi í sál v®rri kallar oss á,
vor elskaða ættjarðarþrá.
Hún máske er draumur, en draumanna sær,
er djúpið, sem lífið úr kraltinn sinn fær
og helgustu hugtökum nær.
Vor trú á sín ósklönd í alheimsins sjá.
Öll útlönd hjá heimalning töfrablæ fá.
Sín heimalönd hjarta vr’t á.
Og vonin sér gui.oraui a vorheiðum blá
og voldugar hallir, sem ósýndar gljá—
vors æskudraums ófylta þrá.
En hvað yrði lífið og þröskun þess þá
ef þráin og draumarnir hyrfu oss frá?
Það veikara væri en strá!
Því stærra að vona en starfsþolið nær,
er styrkur vors mannlífs, í dag sem að fær
lyft bjargi, er var blýfast í gær.
Vor æskuþrá stofnsjóðinn árunum ljær
og örfar og vekur hvert hjarta, sem slær
og alt það, sem andar og grær.—
Og draumurinn ungi hann enn við oss hlær
í íslenzkum framkvætndum, bjartur og kær.
Vor höll, er vor heimalands bær.
Hver ættjörð, sem barn sitt, þig áskilur sér,
þar inst frá er runninn þinn blóðdropi hver,
Og ísland var úthlutað þér!
Öll hugsun þín, líkam og líf í sér ber,
þá lifandi sál og þá mold, sem þar er.
Það lögmál úr lagi ei fer,—
En samt er til skyn-þurð, svo skammsýn og þver:
Hún skammast sín ekki að segja það hér;
“ Nei, ísland á ekkert í mér! ”
*
* ' *
Til austurs! Til austurs! Til æskunnar lands!
berst öndvegissúla hins vestræna manns-^—
hinn ljúfasti leiðengill hans.
Hún fylgdist að heiman úr fjalrúmi hans—
var festan í nýlendukofanum hans
og stoðin í stórhýsi hans.
Og heim, aftur heim, yfir lög, yfir lönd
til landsins, sem gaf hann—að birtunnar strönd,
hýn leiðir hans líkam og önd.
Ný uppfynding.
Landi vor Thomas Ilalldórsson í
Lincoln, Nebr., hefir fundiiö upp
tnerkilogan latnpa, setn brúka á
við mvndatöku, og sem gerir
1 mvndasmiöum hæjrt fvrdr aÖ itak-a
mvndir, livort hcldur á nóttu eöa
degi, í björtu eða niðamvrkri.
Lampi þessi, sem Mr. Ilalldórs-
son kaUar “The Halldorsson
Home Portrait Flaslt Lamp”,
virðist vera bráðnauðsvnlegur öll-
l um þeitn, sem fást við mynda-
I töku. Lampinn er þanniv úr yarðt
Sferður, að auðvelt er að leggja
hann samau og fivtja með sér í
fitilli handtösku, sem fvljjir hon-
um. Lampinn er mjög óbrotinn,
or- gnetur hver og> einn lært á lítilli
stundu að nota hann.
Hkr. hafa verið sendar myndir a4
lampanum og- eru þær til sýnir á
skrifstofunni.
Vér viljum ráðleg.gja þeim lönd-
um vorum, sem aö einhverju levti
fást við mynditlöku, aö skrila hr.
T. Halldórsson, 1311 Peaclt St.,
Lincoln, Nebr., og mun hann gneið’-
lega gefa allar upplvsingar, er um
er Iteðið viðvíkjandi lampanttm.
—n
,EMPIRE‘
Tegundir.
Þegar þér byggið liíts,
gerið þér það með því
augnamiði að hafa þan
gðð, og vandið þar af
leiðandi efni og verk.
EMPIRE TEGUNDIR
—AF—
Wall Plaster,
Wood Fiber
Cement Wall
—OG—
Finish
i Reynast ætíð ágætlega.
Skrifið eftir upplýs-
ingum til:
Manitoba Gypsum Co. Ltd.
lK /K /K
I
WINNIPEG. MAN.