Heimskringla - 17.07.1913, Síða 2

2. BLS -W’INNIPEG, 17. JÚLl 1913,
HEIMSKRINGL'A
V
Sigrún M. Baldwinson
^TEÁCHER of piano^
727 Sherbrooke St. Phone G. 2414
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annast um út-
íaxir. Allur útbúnaður sá besti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvaröa og legsteina.
843 Sherbwoke 8treet
Phone Garry 2152
Graham, Hannesson & McTavish
LÖGFRÆÐING AR
907-908 CONFEDEKATION LIFE BLDG.
WINNIPEG.
Phone Main 3142
GARLAND & ANDERSON
Arni Anderson E- F GarlaDd
lögfræðingae
801 Electric Railway Chambers
PHONE: MAIN 1561.
Bonnar & Trueman
lögfræðingar.
Suite 5 7 Nanton BlocK
Phone Main 766 mÍTjitVmia 23
WINNIPEQ. : ; MANITOBA
j. J. BILDFELL
FASTEIQNASAU.
UnionlBank sthlFloor No. i*»u
Selnr hús og 166ir, ok annaS t>ar a» lét-
andi. Utvegar ,penmgalán o. D.
Phone Maln 2685
8. A.SICURDSON & CO.
Húsum skift fýrir lönd og löud fyrir hús.
Lán og eldsábyrgö.
Room : 208 Cakleton Bldg
Slmi M.aÍL 4463
A. H. N0YE5
KJÖTSALI
Cor, Sargent & Beverley
Nfiar og tilreiddar kjöt teguudir
flskur, fuglar og pylsur o.fl.
SIMl SHERB. 2272
R. TH. NEWLAND
Verzlar meö fasteiugir. fjárlán ogáliyrgöir
Skrlfstofa: 310 Mclntyre Block
Talstmi Maln 4700
867 Winnipeg Ave.
SEVERN TH0RNE
Selur og gerir við reiðhjöl,
mótorhjól og mótorvagna.
REIÐHJÓL HKEINSUD FVRIR $1.50
651 Sargent Ave. Phone G. 5155
Gísli Goodman
TINSMIÐUR.
VERKSTŒÐI; ... ^
Cor. Toronto & Notre Dame.
Phone
Qarry 2988
Helmllls
Garry 899
CANADIAN REN0VAT1NG G0.
Litar ogþurr-hreinsar og pressar.
Aðgerð á loðskinnafatnaði
veitt sérstakt athygli.
5»t> Ellice Ave.
Talslmi Sherbrooke 1990.
TH. J0HNS0N
JEWELER
1
SELUR GIFTINGALEYFISBRÉF
248 Maln St.. I- • Síml M. 6606
Paiil Biarnason
FASTEIGNASALI
SELUR ELDS- LÍFS- OG
SLYSA- ABYRGÐIR OG
ÚTVEGAR PENINGALAN
WYNYARD - : SASK.
SHAW’S
Stærsta. og elzta brúkaðra
fatasólubúðin f Vestur Canada.
479 Niotre l>mae.
1 Bragatúni.
Brettast upp brýr,
bóloinn er svip'ur
og ásjóna hýr —
maðurinn íer nú a <
y r k j a
Nótt ríkir nútíSar vandans,
— nú skal ég kveða svo eitthvað það dugi!
framsókn og fullkomnun andans,
íejrurstu “drautnsjónum” landans,
lýsi nú orð mín með eldlegu flugi!
Lengur ei leiðindum varna
ljóð, sem að kyrja með úreltum hætti,
— jainan írá jarmi því arna
(Jónasar, Kristjáns og Bjarna)
togar oss nútíð með tröllslegum mætti! —
Orðgnótti n!' óðlistin snjalla!1
— ómi nú strengir og “básúnur gjalli” —
armlög þín í vil ég falla,
(andlaus þó sé ég að kalla) —
bergmálið drynur í dölum úr fjalli!
; liafi því ráðiö .(senatus) átt hægra
! verk en Alþingi á Islandi. þ® er
j þetta alveg öíugt. I Rómaborg
I var öldum saman megmasta strið
milli alþýðunnar og höfðingjanna.
þjóðir og þjóðflokka, bæði um
stjórnarfar og emgu síður um sam-
göngur oe verzlun. íslendingar
voru skammsýnir í viðskiftum sín-
um við aðrar þjóðir og þjóð-
Yar þá gengið að með miklu kappi flokka, bæði um stjórnarfar og
| frá báðum hliöum ; ag einu sinm
iór alþýðan úr borginnj ög ætlaði
sér.að reisa aðra borg (secessio
plebis 494 f. Kr.). En þá sendu
I hölðingjarnir þangað Menenius
I Agrippa með sáttarboðum. Taldi
hánn um fyrir alþýðunni,’ meðal
annars meöí dæmissögunni um
missætti limanna og magans, og
létu þá alþýðumenn tilleiðast i að
taka sáttum. Oft hélst við borg-
arastyrjöld, en ætíð vai/5 sam-
heldnin og ættjarðarástin ofan á.
þessa verður vel að gæta, ef bera
skal Rómverja saman við oss.
Mál er að vakna og v i n n a, —
vanþekking allri í burtu að hrynda,
fullkomnun sérhverri sinna,
saman nú kraftana tvinna —
enda á íáfræði alla að binda!
Freyðandi fossinn því hrynji,
fljótsins svo tengist hann straumöldu-krafti!
þjóð sig til bardaga brv*nji!
Berserkja lúðrarnir drynji!
Brjótumst úr viðjunum, hlekkjum og hafti!)
þrumuguðs strengi svo stillum,
stormsins með hraða um loftiö svo berumst!
Heiminn vér fögnuði fyHum,
fvrst ögn ef mennina tryllum —
stórfrægir sjálfir svo sérhverjir gerumst!
Hefjumst úr náttmyrkri nauða,
nútímans stefnu í sérhverju tökum :
verndum frá vesæld og dauða
volaða, hungraða, snauöa,
“hugsjónum meður og heimspekis-
fökum!!
Heimi í herör upp skerum —
— harmi og mótlæti víkjum til fjandans!
Vel oss á vellinum berum,
víðfrægir garpar vér erum —
Llossandi leiftur á ljókhimni andáns!
Heyrist nií hróp
hans, er flest sín kvæði
úr kraftyrðum skóp —
menning með stuðlum réð styrkja.
O. T. JOHNSON.
lendingar.
Rnmveriar 02 Is» ósérhlífin ættjarðarást, þrautseigja
J 0 oo- karlmannlegur þjóðarmetnaður.
I Rómverjasögu eru ótal dæmi til
sönnunar þessu. Skal hér nefnt
eitt : I ófriðnum við Latína var
orusta mikil í nánd við Vesúvíus
340 f. Kr. þá lét Decius Mus ræð-
ismaður vígja sig til heljar og
hlevpti síðan fram þar sem þétt-
ust var fylking fjandmannanna og
ruddi þar braut sínum mönnum,
áður hann félli.
Einna bezt lýsa sér kostir Róm-
verja í ófriði þeim, er þeir áttu
viö Karthago, hitt stórveldið, sem
Rómaborg hófst af litlum eínum
en varð víðfrægt heimsveldi, sem
menn vita. Höíundur hennar, Róm
úlus, var borinn út og fleygt í Ti-
bqrfljótið og tvíburi hans Remus.
En flóð var í ánni og urðu þeir
því í straumleysu í trogi sínu og
bar upp á leirur nokkrar. þá ko-m
þar vargynja og heyrði barnsgrát-
inn og gaf sveinunum að sjúga,
En síðan fann þá hjarðmaður einn þá var Miðjarðarhaf. þarf eigi
og Ó1 þa upp. Fyrstu herferð foru annaS pn mjn
þeir með hjarösveinum, er þeir
settu afa sinn á konungsstól í
Alba longa og hefndu móður sinn-
ar. Eftir þaS bygðu þeir borg þar
sem þeir höfðu tekið land í trogi
sínu. Var hún neínd Róma. Róm-
úlus þóttist hafa helzi fáa þegna,
og gerði því kunnugt, að söku-
dólgum og landshornamöhnum
skvldi heimil vist í Rómaborg.
Meö þtssum hætti söfnuðust að
hontim karlmenn, en hörgull var á
konum. Engir nágrannar vildu
mægjast þessum óaldarlýð, og
varð sá endir á, að þeir stálu
konum frá Sabiningum. þetta var
upphaf hins mikla Rómaríkis. Var
þetta rúmum 750 árum fyr r
Krists burð. Allir voru óvinir
þeirra, og þeir áttu því í hvíldar-
lausum ófriði öldum saman. En
svo lauk, að þedr höfðu lagt undir
sin- alla Ítalíu á tæpum fimm öld-
um, á nokkru minna en helmingi
annað en minna á Atilius Regulus
Púnverjar tóku hann höndum, en
sendu hann síðan til Rómaborgar
með friðarboðum. Létu þeir hann
áður sverja, að hann skvldi snúa
aftur í fangelsið, ef eigi kæmist
friður á, og hugöu,, að þá mundi
hann hvetja landa sína til friðar.
En Regúlus sýndi Rómverjum
fram á það, að réttast væri að
neita þessum boðum. Varð það úr,
en hann hélt eið sinn og var síðan
líflátinn á herfilegan hátt. Annað
dærni úr sama ófrið sýnir samtök
þeirra og ósérplægni. þeir áttu
env.in herskip nægilega stór í byrj-
un ófriðarins, en þeir gerðu sér
heilan herílota, 330 skip, efir einu
skipi púnversku, sem rak á land.
En er þedr höfðu mist allan þenna
flota, þá var gerður annar nýr fvr-
ir samskot og ’ helga dóma, 200
skip. Viðtökur þær, sem Varro
fékk eftir ósigurinn við Cannæ,
sýna enn h:S sama.
þess tíma sem ísland hefir verið
bygt. En er Rómverjar höfðu lagt
Orsakirnar eru þessar i sem íæst Karthago í eyði, þá áttu þeir eng-
um orðum : an óvin framar, sem þeim stæði
þeir áttu sér allstaöar ills von, j ótti af, enda var þá skamt að biða
og sáu frá upphafi, aö þeir áttu; hnigntinar. þá jókst auður, þá
líf sitt undir sinni eigin hreysti og , hófst sællífi, og blómaöldinni var
sigursæld. þeim var og frá upphafi ^okiS.
ljóst, að sigursældin var undir þvi j Ef einhver þekkir eigi sögu Róm
komin, að þeir héldi fast saman. j verja, þá mun hann hugsa, að
begar aldir liðu urðu hverjum þetta hafi verið Rómverjum létt
Rómverja áskapaöir þeir kostir, verk, að halda vel saman gegn er-
sem hefja hverja þjóð í öndvegi : | lendu valdi, af því að innanlands
hreysti, löghlýðni og starísgjörn, j hafi verið sátt og samlyndi, og
Til íslands fóru úrvalsmenn úr
Noregi, auðugir höíðingjar, sæ-
konungar og ljónhugaðir vikingar.
Er þetta auðsætt hverjum manni,
ef hann lítur i landnámabók. Sér
hann þar, til dæmis að taka, að
móðir Ölafs konungs helga var
komin af íslenzkum landnáms-
manni, að í BreiSaíjörS komu
konungasvnir, þar sem voru þeir
Úlfur skjálgi og G-eirmundur helj-
arskinn, Ölafur feilan. Er óþarft
að telja fleira. Konur þeirra voru
og jaín ágætar að ætterni. þó
urðu íslendingar skósveinar er-
lends valds og skóþurkur erlendra
inanigara.
Orsakir þess eru í sem fæstum
oröum bessar :
þeir sátu í fullum friði úti i
reginhafi, þar sem erlendir óvindr
náðu eitri til þeirra með her. þedm
var því eigi ljóst, að samheldni
væri sér lífsnauðsyn, og fyrir því
vöndust þeir eiyi þeim þegndygð-
um, er Jjófu Rómverja í öndvegi
meðal þjóðanna.
beir hrundu þó af sér hinum
fyrstu tilraunum Noregskonunga
til þess að ná vfirráðum yfir land-
inu. þeir geröust eigi gmningarfííl
Una ; því að þá mundu þeir. enn,
hvers vegna þeir höfðu farið af
föðurleifS sinni í ónumið land.
Nokkru nær hélt, að þeir mundu
gína vfir flugu Ölafs digra, en þá
barg ELnar þveræringur sökinni.
j Hann mælti á þessa leið : “Eí ek
skal segja mína ætlan, þá hygg ég
að sá muni til vera hérlandsmönn-
um, at ganga eigi undir skattgjaf-
ir við Ólaf konung ok allar álög-
ur hér þvílíkar sem hann hefir við
menn í Noregi. Ok munum vér
eigi það óírelsi gera eintun oss til
handa, heldr bæði oss ok sonum
várum ok þeira sonum ok allri ætt
várri, þeiri er þetta land byggvir;
ok mun ánauö sú aídrigi ganga
eða hverfa af þessu landi. En þótt
konungr sá sé góðr maðr, sem ek
trúi vel at sé, þá mun þat fara
héðan frá setn hingat til, þá er
konungaskifti verðr, at þeir eru
ójafnir, sumir góðir en sumir illir.
En ef landsmenn vilja halda frelsi
sínu, því er þeir hafa haft siðan
land þetta bygðisk, þá mun sá til
vera, at ljá konungi einskis fang-
staðar á, hvárki um landa eign
hér né um þat, at gjalda héðan á-
kveðnar skuldir, þær er til lýð-
skyldtt megi metask. En hitt kalla
ek vel fallit, at menn sendi kon-
ting.i vingjaíar, þeir er þat vilja,
hauka eða hesta, tjöld eða segl,
eða aðra þá hluti, er sendilegir
eru. Ér því þá vel varit, ef vin-
átta kemr í mót. En um Grímsey
er þat að' ræða, ef þaðan er ,engi
hlutr fluttr, sá er til matfanga er,
þá má þar íæða her manns, ok ,ef
þar en útlendr herr, ok fari þeir
með langskipum þaðau, þá ætla
ek mörgum kotbóndunum munu
þykkja verða þröngt fyrir durttm”
— þiessa ræðu ætti hver íslend-
ingur að kunna, því að hér er
vottur þess, aö einn maður að
minsta kosti sá rétt, hver var líls-
bausyn þessa lands. AS því sinni
létu menn og að viturlegum orð-
um hans. Sést síðan enginn vott-
ur {im satnheldni né hitt, að lands-
menn fyndi til þess, aö þeir væri
þjóð. Og tveim öldum síðar en
þetta var þutu hér upp föSur-
landssvikarar eins og górkúlur á
haug . Keptust þeir um, hver mest
gæti gert af því, sem Einar þver-
æ ngur bauð mestan varann á, þar
til er þeim tókst aö koma þjóð-
inni undir erlent vald. Sem vænta
mátti gerðu þetta meinsvarar,
morðingjar og brennivargar og
keyptir konungs þrælar. Sú á-
nauö hefir eigi ennþá gengið eða
horfið af þessu landi.
Samanburður þjóðanna verður
því þessi : Báöar voru vopndjarf-
ar og hraustar. Rómvejar voru
löghlýðnir, íslendingar ólöghlýðn-
ir ; Rómverjar voru dáðrakkir og
óeigingjarnir ættjarðarvinir, ís-
lendingar eigingjarnir ofstopamenn
sem létu heill alþjóðar sig engu
skifta' Rómverjar voru þrautseig
metnaðarþjóð, Islendingar höfðu
engan þjóöarmetnaS og ótryggir
mönnum og málefnum. Rómverjar
voru framsýnir stjórnvitringar í (
öllum viðskiftum sínum við aðrar j
um samgöngur og verzlun. þó má
mieð sanni segja, að *fyrirhyggja
þeirra var meiri um stjórnarfar,
en um hin atriðin. því að jafnvel
þá, er þeir létu ginnast að ganiga
undir konung í öðru landi, áskildu
þeir sér meira sjálfstæSi, en frels-
isgarpar nútímans margir hverjir
dirfast aS hugsa, hvað þá aS
heimta oss til handa. Hefði við
þaö mátt bjargast, heföi þeir séð
um, aS sér yrði máttigt, að halda
á rétti sínum eftir gamla sátt-
mála. En í því sýndi sig skamm-
sýni beirra, er þeir létu skipastól
sinn falla og aöra draga verzlun
landsins úr höndum sér. þess
vegna varð þaS til svo lítils gagns
bótt ill meSferð skapaSi nokkru
meiri samheldni, þegar þeir urSu
loks sjáandi og skildu, hvað er-
lent vald var. því aS þá sátu þeir
sem fangar í umílotnu landi, aí
því aÖ þeir'áttu engan kost skipa,
otr svo er enn. Fyrir því mátti
dreita bá inni og sve;ta þá sem
melrakka í gyeni, — og svo er enn.
Samanburður aídrifanna er þá
þessi : Rómverjar, í ttpphafi þorp
hjarðmanna, sökudólga og lands-
hornamanna, urðu stórveldi á 480
árum ; íslendingar, í upphafi auð-
ug og frjáls höfðingjaþjóS, urSu
háðir erlendum konungi eitir 390
ár. Og þótt þeir væri aS lögum
íullvöld þjóð, höföu þeir fjötraS
sig þeim orsakaböndum, aS þeir
máttu eigi losast. því urStt þeir
að bráð erlendri óstjórn og mang-
ararusli eftir jafnlangan tíma, sem
Rómaborg þurfti til þess, aS verSa
einvöld drotning allra landa viS
MiöjarSarhaf og rcíðar, sú drotning
er hildingum á hálsi stóS.
Fróölegt væri og að bera saman
mannvit, gáfnafar, lærdóm, menn-
in-* ritsnild og skáldfrægS bessara
þjóða. Mundi sá miklu geðfeldari,
en hann liggur fyrir utan umtals-
efni mitt í kveld.
Mikill ágóði
fæst bráðum af starfrækslu as-
falt, olíu og kola náma.
Nakamun Asfalt, &
Oil Co., Ltd.
Edmonton Alta.
Nakamun asfaltið befir verið'
reynt og gefist ágætlega. ,
Félagið á 960 ekrur af ágæta
kolalandi nálægt Whitecourt, Alta
sem verður unnið stras og járn-
braufin er fullger.
Hlutabréf fólagsins nú til sölu:.
25c. hluturinn
virði $1,00 uppborgað og óskatt-
skilt. Aðeins pantanir fyrir 100
hlutum og meira taknar til greina
Hlutabréfin stíga í verði bráð-
iega.
Byrjað að bora olíubrunnana
200 fet nú þegar boruð, og haldið
áfram.
Pantið strax jneð sfma á minn
kostnað.
xjg 8en diallar upplýsingar þeim
sem óska, og sýnishorn af kolum
og asfaltinu er á skrifstofu minui.
KARL K. ALBERT
Stock, Bonds, Real Estate
708 McArthur Bldg. Ph. M. 7323.
P, O. Box. 56, WINNIPEG, MAN
Hefði forfeöur vorir vitaS afleiö-
ingarnar af atferli sípu, þá mundu
þeir heldur hafa kosiS aSferð Róm
verja. En þeir sáu þær eigi. Oss
er þar á móti auögert aö sjá þær.
þaö er oft mælt, aö auðvelt sé aS
vera vitur eftir á. Látum þá nú
sjá, að oss veröi þaS auSvelt. —
Forfeötir vorir geröu sér eigi ljóst,
að þeir ættu hættulega óvini, en
vér vitum þaS. Vér sjáum, hver
þjóðfjandi sundurlyndiS hefir orS-
iS ; vér lítum réttum augum á
leigöa moröingja þefrra Snorra
Sturlusonar og Jóns Arasonar.
Oss ætti því aS vera innanhandar,
aS foröast sundurlyndi og að
gjalda slíkuni flugumönnum, sem
þeir voru Gizur og DaSi rauSan
belg fvrir gráan. Vér vitum, að n-ú
eru skæöustu stríö háð meö £é og
að vér eigutn í hættulegu stríði.
Svo var og fyrr, ,en menn vissu
þaö eigi þá. Fvrir því vopni féll-
um vér fyrr, þótt því væri þá
mest beitt óvitandi, en nú vitum
vér, hversu biturt það er. Og nú
er því beitt víssvitandi, fctula
mundi þeim mun skeinuhættara, ef
■enginn héldi skildi fyrir oss. En
vér sjáum nú, livert liáskavopn ier
aS oss reitt, og ættum nú aS
kunna að vera vitrir eftir á.
Margt heldur til þess, aS forfeSr-
um vorum var vorkunn, þótt illa
tækist, en oss er emginn vorkunn.
Vor eigin saga sýnir oss ljóst,
hvaö vér eigum e k k i aS gera ;
saga Rómverja, Breta ofl., hvað
ver e i g u m aS gera.
það er þá fyrst, að nútiminn er
engu meiri friðartími en hinar fyrri
aldir, þá er vegiö var með sverS-
um og spjótum, eða öðrum vopn-
um. Lifið er enn sem fyrr barátta
allra viS alla. Vopnaburðurinn
einn er að nokkru breyttur, því að
ofbeldiS bítur nú eigi í skjaldar-
rendur, heldur beitir það nú gulli
og silfri eða öðrum auSi til þess
að spekja eður hefta lítilmagn-
ann, svo að þaS geti sogið blóS
hans. Hins ber oss eigi síSur aS
minnast, að fátæknr fjöldinn hefir
nú fundið vopn, sem vel bítur, ef
drengilega er á haldið. þietta vopn
er satntök og samvinna. Vér höf-
um eigi auðinn aS vopni og megn-
um ekkf ofbeldisverk aS vinna. En
vér þuríum aS verjast þeim, og
til þess höfum vér völ eins vopns,
og einskis annars. þetta vopn er
samvinna.
Hér á landí hafa orSiS miklar
framfarir síðan verzlun varð frjáls,
og vér fengum ráS yfir fjármálum
vorum. En oss fer þó sem manni
einum, er bvgS nýtt hús á göml-
um og ónýtum undirstöSum. Ilon-
tim varS illfært aS hækka húsiS
síðar, af því að undirstöSurnar
þoldu eigi. Svo mwn og fara um
framfarir vorar, að þær aukast
seint og lítið, ef vér færum eigi' í
Framh. á 3. síðu
D0MINI0N BANK
ilornl Notre Dame og Sherbrooke Str.
Höfuðstóll uppb. $4,700,000.00
Varasjóður - - $5,700,0061.00
Allar eignir - - $70,000,000.00
Vér óskum eftir viðskiftumverz-
lunar manna og ábyrgumst atí gefa
þeim fullnægju. Sparisjóðsdeild vor
er sú stærsta sem nokkur banki
hefir i borginni.
íbúendur þessa hluta borgarinn-
ar óska að skifta við stofnun sem
beir vita að er algeriega trygg.
Nafn vort er fulltrygging óhult-
leika, Byrjið spari innlegg fyrir
sjálfa yður, konu yðarog börn.
C. M. DENlS0N,|ráðsmaSur.
Plione Gai ry íí 4 5 O
Tvíbökur
er hollur og hentugur brauðmatur
alla tíma ársins, en einkum í hit-
um á sumrin. Seljast og sendar
hverjum, sem hafa viil í 25 punda-
kössum eða 50 punda tunnum á
11 cents pundið. Einnig gott
hagldabrauS á lOc pundiS.
Aukagjald fyrit kassa 30c, fyrir
tunnur 25c.
Q. P. THORDARSON.
1156 Ingersoll St.
ATHUGIÐ ÞETTA.
Ef þér þurfið að láta pappírs-
leggja, veggþvo eða mála hús yS-
ar, þá leitið til Víglundar DaviSs-
sonar, 493 Lipton S't., og þér
munuð komast aS raun íun, aS
hann leysir slíkt verk af hendi
bæði fljótt, vel og g,egn sanngjörnu
rerSi. Talsími : Sherbr. 2059.
Yelmegun
sækjast allir, eftir, en sem að
eins fæst með
ráðvöndum viðskifum
ÞAÐ ER VERZLUNARREGLA
VOR. — Með þvi Sið kaupa rafáhöld
hjá oss iparið þér tima og peninga
og fáið góða vöru.
Látið
THE H. P. ELECTRIC
gera það
732 Sherbrook St. Pli. G. 6108
Fáoin fet fyrir sunnan Notre Dame.
Dr. G. J. Gíslason,
Physlclan and Surgeon
18 South 3rd Str., Orand Forks, N.Dak
Athygli veitt AUONA, EYRNA
og KVERKA SJÚKDÓifUM. A-
SAMT JNNVORTIS SJÚKDÓM-
UM og UrPSKURÐI. —
Dr. J. A. Johnsnn
PHYSICIAN and SURGEON
M0UNTA1N, N. D.
JÖN JÓNSSON, járnsmiður aÖ
790 Notre Dame Ave. (horni Tor-
onto St.), gerir við alls konar
katla, könnur, potta og pönnury
brýnir hnífa og skerpir sagir.