Heimskringla - 17.07.1913, Síða 4

BLS 4 WINNIPEG, 17. JÚLÍ 1913.
HEIMSKRINGL'A

Heimskringla
Pnblished every Thnrsday by The
Heimskringla News & Pablishins Co. Ltd
Verö blaösins f Canada og Bandar
12.00 um áriö (fyrir fram borsraö).
Sent til Islands $2.00 (fyrir fram
borgaö).
GUNNL. TK. JONSSON,
E d it o r
P. S. PALSSON,
Advertising Manager,
tTalsimi : Sherbrooke 3105.
Offica:
729 Sherbrooke Street, Wionipeg
BOX 3171. Talsími Qarry 4110.
Iðnaðarsýningin.
lönaðarsýiuníf borgarinnar er nú
nm g;arÖ gengin, og mun hún eng-
anveginn haía orðið gróðafyrir-
tæki að þessu sinni, — hafi hún
nokkurntíma verið það.
Aðsóknin var með minsta móti,
0(j stafaði það af óhagstæðu veðri
— voru rigningar miklar suma
dajjana, svo að tiltölulega fáir
komu út í sýningargarðinn, og alls
enffa skemtisýningu var hægt aö
hafa þá daga á sýningarsvæðinu
en inngangsevrir sá, sen keimit
ívrir þær sýninffar, er lælzti tekju-
liður fyrirtækisins. Er því ekki að
undra, þó iðnaðarsýninTÍn hafi
ekki borið mikinn fjárhagslegan
hagnað.
Hvað sýningunni sjálfri viðvík-
ur, þá var hún tilkomumikil hvað
það snertir, er sýnt var aí íram-
leiðslu landsins og hagleik raanns-
ins. Mátti líta þar margit óvenju-
leg-a fagurt og stórfeng'ilegt í iðn-
aði. Ocr hvað gripasýninguna á-
hrærir, þá hafa aldrei áður verið
svndir meiri úrvalspripir en nú.
Hér mátti líta lirvalið af búpen-
ingi landbóndans, og munu allir,
sem sáu, ljúka upp einum munni
um vænleik peningsins.
í stuttu málii: sýningin sýndi
framleiðslu fylkisins í flestum
greinum, jafnt bænda afurðir sem
verksmiðju iðnað, og má óhætt
fullvrða, hvað það snertir, að ekki
hefir önnur sýning verið betri, og
mun margur maðurinn hafa farið
mikið fróðari heim til sín af sýn-
incrunni en hann kom þanj;að.
þetta, sem hér hefir verið talið,
eru kostirnir. Hér á eftir verður
minst á gallana.
þessi ^vning hafði flairi galla en
undangenvnar sýningar. Fyrst það
að skemtanir allar voru stórum
lélegri, en verið hefir áður, að
minsta kosti á þremur síðustu
sýningunum. Og var það illa ráð-
ið, því mikill hluti fólks fer ein-
ungis á sýninguna vegna skemtan-
anna, en kærir sig kollóttan um
btinening og vélar. þegar svo
skemtanirnar íalla því ekki í geð,
dæmir það sýninguna lítdlsvirði.
Bezta skemttinin áð þessu sinui
voru kappreiðarnar, en þær fóru
að eins fram endur og sinnum, og
eins mun ekki helmingur þeirra, er
sýninguna sóttu, hafa séð þær.
Auk skemtana þeirra, sem for-
stöðunefnd sýningarinnar sér um,
eru ýmsar aðrar sýningar fyrir ut-
an aðal sýningarsvæðið, sem kall-
aðrar eru “side-shows”.- þær hafa
oft verið all-góðar, en að þessu
sinni voru bær mjög lélegar, sum-
ar hneykslanlegar. Etti sýningar-
nefndin að hafa betur gát á, hvers
kyns skemtanir það eru, sem hún
leyfir að sýna undir handarjaðrin-
um á sér, en ætla má að hún hafi
gert í þetta skiftið.
Einn stórgalli er á sýningunni
bæði nú og fyrri, og hann er sá,
að allskvns man<rarar fá leyfi til
að okra á sýningargestunum. Og
gera þeir það svo óskammfeilið,
að þeir setja vöruna upp meira en
um helm.ing frá því stm gangverð
henrtar er í bor.ginni. þannig mátti
maður nú gera sér að góðu að
borga 10 cents fvrir 5 centa glas
af lemonaði ; 20 cents fyrir 10-
centa pakka af vindlingum ; 10
cents fyrir 5-centa pakka af hnet-
um, og annað eftir þessu. En það
sem verst var voru hin ýmsu
liappahjól og happaskot, sem gefa
áttu vinnendum há verðlaun. En
þannig var um hnútana búið, að
svo að segja enginn gat unnið.
Kæmi það fyrir, að einhver ynni,
var honum fengið fánýtt glingur
að verðlaunum, í stað hinna háu
verðláuna, sem heitið var. Aftur
höfðu eigendur þessara happavéla
nokkra-þjóna sína á reiðum hönd-
um til að reyna lukkuna við og
við, og var þá alt af séð um, að
þeir unnu öll beztu verðlatmin,
sem eigandinn lézt svo kaupa að
þeim aftur. þetta er blindingsk-.ik-
ur til að gera aðra sólgna í að
freista gæfunnar, og tókst hann alt
of vel.
þetta voru belztu gallar sýning-
arinnar, og ætti sýn ngarnefndm
að vera þess tnegnug að sjá um,
að_þeir komi ekki aftur fyrir á
næstu sýningu.
Balkanþjóðirnar.
AUra augu mæna nú á aðfarirn-
ar á Balkanskaganum og þau
Hjaðningavíg, seiji þar eru fram-
in. Raunar eru aUar horfur á því,
að stríð það, sem nú geysar þar,
geti ekki orðið langvint, og að
Búlo-arar verði að lúta í lægra
haldi, því með sína fyrri banda-
menn, Grikki, Serba og Svartfell-
in<ra á móti sér, og svo Rúmeníu-
menn þar á ofan, virðist ekki ann-
að en eyðilegging liggja opin fyrir
þessari þjökuðu þjóð, — fái hún
ekki hjálp frá einhverju stórveldr
anna, eða friður komist á innan
lítils tíma. Menn verða að hafa
það í huga, að þó Búlgarir séu
velæfðir hermenn og hafi getið sér
frægð mikla í stríðinu við Tyrki,
þá urðu sigrarnir á Tvrkjum þeim
næsta dýrkayptir, og hinn þjakaði
hsr, sem nú heldur uppi stríðinu
af þeirra háifti, er ekki sá sami og
hinn sókndjarfi og ólúni her, se.m
barði á Tyrkjum. Eins eru Grikk-
ir, Serbar og Svairtfellingar íylli-
lega jafningjar Búlgara á vígvell-
inum, undir vanalegum kringum-
stæðum. Og nú er svo ástatt, að
herdeifdir þessara þjóða ga/nga all-
ar berserksgang, fyltar heiftþrung-
inni bræði yfir hinum fáheyrðu níð
ingsverkum Búlgara á varnarlausu
fólki ; og undir slikum kringum-
stæðum stiendur ekkert við þedm,
segja þeir fréttaritarar, sem þar
eru bezt kunnugir.
það er sagt, að eigingirnin sé
orsök þessarar styrjaldar, og sé
aðallega skifting herfangsins, er
bandaþjóðirnar unnti af Tyfkjttm,
sem valdi. Vilji hver þjóð fyrir sig
eignast moir en hinum líkar ; sér-
staklega þvki Grikkjum og Serb-
ttm Búlgarir heimtufrekir, og Búl-
garir segfa það sama um hina. —
Búlgarir segja, að Serbar hafi
brotið á sér samninga, sem þeir
höfðu gert á milli sín áður stríð-
ið viö Tvrki hófst. Serbar aftpr á
rnót-i segja, að kringumstæðurnar
hafi gerbreyzt svo síðan, að ekki
sé viðlit, að byggja nokkuð á áð-
ur gerðu samkomtilagi. Og mun
mikið satt í því ; ekki sízt þegar
þess er gætt, að stórveldin hafa
þröngvað Serbum til að geéa t>l*l>
sjávarströndina, sem þeir þráðu
mest og áttu að fá eftir sa.m-
komulaginu vþð Búlgari.
Serbar og Grikkir krefjast þess,
að halda þeim borgum og lands-
hlutum í Macedoniti, som hersveit-
ir l>eirra hvorra um sig tóku. En
Búlgarir heimtuðu, að Serbar
gæfu í sínar hendur borgina Mon-
astir, og mest allan hluta þess
lands, sem þeir höfðu unnið í Mac-
edoniu. Var það því nær hið Sama
og heimta alla sigurvinningana af
Serbrnn. Af Grikkjtim heimtuðu
Búlgarir borgina Salonika, og svo
land alt umhverfis hana ; en bæði
var það, að Rússar höfðu viður-
kent eignarrétt Grikkja á þiedrri
borg, og svo hafði hún orðið þeim
ærið dýr, þar sem þeir mistu kon-
ung sinn þar ; og þess utan er
hún mikil verzlunarborg og því
Grikkjum kærkominn fengur. —
Gerði þetta það að verkum, að
Grikkir vildu heldur berjast, en
gefa hana upp.
Ferdinand Búlgara konungur
studdi og kröfur sínar með því, að
hersVeitir sinar hefðu unnið allar
stærstu orusturnar, og bæri því
mest ; aftur hefðu Serbar og
Grikkir að eins unnið smáorustur.
Ttessu reiddust Serbar og Grikkir
stórlega og töldu sig jafn snjalla
Búl'rurum og eins mikið hafa lagt
í sölurnar sem þá.
En Serbar og Grikk.ir voru vilj-
ugir til að skjóta málunum í
gerðardóm ; en Búlgarir fóru
tindan í flæmingi, og studdu Aust-
urríkismenn þá að málum. þá var
það, sem Nikulás Rússakeisari
skrifaði þeim Pctri Serbakonungi
og Ferdinand Búlgarakonungi al-
varlegt bréf, þar sem hann skor-
aði á þá í nafni hins slavneska
kvnflokks, að láta Rússland skera
úr þrætunum og bauðst sjálfur til
að vera "-erðardómari. Keisarinn
brýndi fvrir konungunum hlna
miklu hættu, sem stafaði af því,
ef þessar bandaþjóðir færu í stríð.
það yrði ekki að eins til þess, að
slavneski kynflokkurinn liði skaða,
heldur mundi og leiða til hörm-
ungar og smánar fyrir bandaþjóð-
irnar sjálfar.
Seirbar brugðu þegar við og for-
sætisráðherra þeirra var í óða önn
að undirbúa undir förina til St.
Pétursjborgar, þegar fregnin kom
um, að stríð væri byrjað. Grikkir
höfðu þegar sent fulltrúa sinn. —
Búlgarir bera þannág sökina á
stvrjöld þessari, og þeim hefir þeg-
ar komið hefndin í koll.
Sú frægð og sá heiður, sem Búl-
garir hlutu í striðinu við Tyrki,
Danska ráðaneytið nýja
verstu níðingar, og í orustunum
hefir oftast hallað á þá, og nú eru Eius og áður var u.m getið hafa
þeir allstaðar á undanhaldi, og' stjórnarskifti nýlega orðiö í Dan-
hafa auömjúklega beöið Rússa aö |mörku- Vinstrimanna ráðaneytiö
stilla til friðar og íalið þeim að nmlir forustu oldungsms Klaus
semja um skilmála fyrir sína hönd.
En nú horfir alt öðruvísi við en
áður. Nii eru Rúmeníu-menn
komnir til sögunnar og heimta
sinn skerf frá Búlgurum. Og nú
verða Grikkir og Serbar vafa-
laust kröfuharðari en áður. þann-
ig hafa Búlgarir að eins beðið
skömm og skaða -af tiltektum sín-
um, og þess utan fengið á sig níð-
ingsorð, — taldjr grimmustu böðl-
ar nútímans.
Siem lítið dæmi því til sönnunar,
skal hér birt frásögn fréttaritara
Lundúna blaðsins ‘‘Daily Tel-e-
graph” um eyðilegging Nigrita
bæjar. Bær þessi var fyrir nokkr-
um dögum blómstrandi framfara-
bær, sem taldi 8 þúsund íbúa, sem
flestir voru Grikkir, og 1450 hús.
Nti er ekkert annað orðið eftir af
honum en rjúkandi rústdr. Búlgar-i
ir unnu verk sitt dyggilega þar.
þriðjungur íbúann-a v-ar br-endu
inni eða kvalinn til dauða á enn
þá grimdarfyllri há-tt.
eftir Grikkja einum, Georg Vla-
eftir Grikkja einum, Georg Val-
kos, sem hafði neynt að forða sér
ásamt með drengju,m tveimur.
En Búlgarir náðu þeim, börðu þá
og særðu og skutu því næst á þá;
en er þeir sáu, að skotin höfðu
ekki dre-p-ið Valkos og drengina,
gengu Búlgarir að þeim með
bvssustingjum. Hér segist Valkos
svo frá :
‘‘Annar drengurinn stóð upp-
réttur, og var hann þegar rekinn
í gegn. Ég lá á bakinu og reyndi
að v-erja mig með fó-tunum, en
það dugði lítið, og veittu þeir
mér þrjár stungur og h-eltú síðan
Berntsen lagði völdin niður ef-tir
þriggja ára stjórn, og við stjórn-
artaumunum tók Carl Theodor
Zahle, leiðtogi radík-ala. flokksins,
sem áður hafði verið stjórnarfor-
maður um stutt ske-ið, 1909—'10.
í hinu nýja ráðaneyti Zahles
eru margir af ágætustu stjórn-
málamönum Dana, og var m-eiri-
hlutinn í hinu fyrra ráðaneyti
hans, og þar sem flokkurinn
stendur á föstum fótum nú, má
búast við umsvifamikilli o-g fram-
kvæm-darsamri stjórn, og bera
bæði vinir og andstæðingar mikið
traust til hins nýja ráðaneytis.
Ráðaneytið skipa :
C. Th. Zahle, stjómarformaður
og dómsmálaráðgjafi.
Dr. phil. Edward Brandes, fjár-
málaráðgjafi.
Ove Rode, innanríkisráðgjafi.
Dr. phil. P. Munch, bervarnar-
ráðgjafi. i
Iveyser Nielsen, mentamálaráð-
p-iafi.
Kr. Ped-ersen Sand-by, landbún-
aðarráðgjafi.
Eirik Scavinius, utanríkisráð-
gjafi.
Hassing Jörgensen, opinberra
verka ráðgjafi og verzlunarráð-
gjafi.
Síðar meir -er ætlast til, að nýj
um ráðgjafa verði bætt við, sem
taki við öðru hvoru ráðgjafa em
bætti hins síðastt-alda
Al-li-r hinir nýju ráögjáfar eru at-
kvæðamenn. Zahle er lögmaiður
en hefir v-erið borgarstjóri í Stege
í 2lA ár, eða síðan hann lét af
vfir mig steinolíu. Síðan fékk ég! stjórnarformensku í f-yrra sinn, og
fjórðu stunguna, og þá 1-eið yfir | þjóðþingfismaður síðan 1895. Hefir
mig. þegar ég raknaði úr yfirlið-
inu, var hægri fóturinn á mér tek-
inn að brenna ; en með höndunum
fékk é<- slökt eldinn. Lík drengs-
ins stóð í logum. Húsið var að
brenna, en dyrnar stóðu opnar og
flýði ég út og faldi mi-g á fjóslofti,
er var þ.ar skam-t frá. Enginn
varð var við mig, en gegnum gat
á þilinu gat ég séð hvað fr.am
fór.
‘‘Búlgarir voru á hraðaf-erð
norður úr bænum, en öll hú-s, sem
ég gat séð, stóðu í björtu bá-li, og
nátt í kringum mig voru húsvegg-
ir að hrynja og spreng.ingar hér og
þar. Ég fór þá út úr fylgsni mínu,
en svo var -ég þjakaður, að ég
misti meðvitundina, er út kom.
Er ég raknaði við aftur, var
grískur herforingi að þvo sá-r mín
og binda um þau, og var mér síð-
an veitt hin ágætasta hjúkrun. —
þetta er alt, sem ég hefi að segja”
Fr-éttaritarinn bœtir svo við : —
"Ég get ekki með orðum lýst,
hvaða áhrif harmsaga þessi liafði
á okkur, sem hana heyrðum. Og
þegar bæjarst-jórinn sagði okkur,
hvernig Búlgarir he-fðu leikið kotiu
þessa manns og börn þeirra, og
hvernig hún nakin hefði getað á
endanu-m flú-i-ð inn í bakaraofn mieð
börnin, — þá var þar -enginn við-
staddur, sem ekki hafði tár í aug-
um, og sumi-r grétu sem börn. Ég
tók innilega í hönd Vlakos, og
sagði honum, að saga hans skyldi
símuð til Lundúna, Parísar, St.
Pétursborgar og Kaupmiannahafn-
ar, og að samhygð hundruð þús-
ttnda lesenda yrði með honum.
‘‘Síðan rannsökuðttm við (ég og
félagi minn) brunarústirnar ná-
kvræmlega og yfirheyrðum fjölda
vitna, og erum við reiðubúnir að
staðfesta í ölltt sögu Vlakos um
grimdarverkin, og það ekkj e-in-
asta í Nigrita, heldur og í öllum
þeim nærliggjandi borgum eða
þorpum, sem Búlgarir fóru um.
Slóð þeirra er eyðilegging á bæj-
um og eignum, og níðingsverk og
morð á varnarlausu fólki. Erum
við í engum efa um, að skýrsla
grisku yfirvaldanna um, að 1500
manns hafi verið fúlmannlega
mvrtir þarna, sé rétt. Ennþá
rnátti sjá hálfbrenda líkami og
m-annabein, þó flest a-f líkunum
hefðu þegar verið grafin, af ótta
við kól-eru.. All-mar.gar konur eru
í andarslitrunum, sem Búlgarir
ltafa smánað og kvalið. Álit mitt
er, að sjaldan í allri veraldarsög-
ttnni hafi viðlika grimd verið sýnd
eins og Búlgarar sýndu af sér í
Nigrita”.
þannig lagaðar sögur, sem eng-
inn getur efað að séu sannar, hafa
flogið út um heiminn og vakið al-
mennan •viðbjóð á Búlgurum, sem
menn höfðu áður haft í hávegum.
Aftur hafa Grikkir og Serbar sam-
hvgð flestra, nema Austurríkis-
manna.
Jiannig hafa Búlgarir hrapað
niðttr af hátindi frægðarinnar nið-
ur í hvldýpi fyrirlitningarinnar.
h-ann verið einn allra atkvæ-ða-
mesti maður þingsins, ræðumaður
á'iætur og manna frjálslyndastur
Hann átti allra manna mestan
þátt í tnyndun radíkala flokksins
sem ejns og kunnugt er varð til
er vinstrimenn fóru að víkja frá
stefnu þeirri, er Hörup og aðrir
frjálslyndustu m<enn flokksi-ns
höfðu la-gt til grundv-allar. Radí-
kala flokkurinn er því klofnángur
úr vinstrimannaflokknum, þó nú
séu stefnur þeirra all-mjög m.is
munandi, og hefir radíkala flokkn
um aukist stórum fylgi -með án
hverjui; nú telur hann 31 þing
mann í þjóð.þinginu, -en eiinir 8
voru það, sem klofninginn gerðu
1905. Foringi þessara manna var
Zahle, og leiðtogi flokksins hefir
hann verið síðan, og á nít miklu
álitii að fagn-a í Danmörku.
Zahle var einn þeirra þing
manna, er var í konungsförinni til
íslands árið 1907. Hann er ennþá
ungur maður, 47 ára, og hefir alt
a.f síðan hann komst á þing verið
þingmaður fyrir Ringstied kjör-
dæmtð.
Fjármálaráðgjafinn, Dr. Edw.
Brandes, er mikilhæfasti maðurinn
í hinu nýja ráðaneyti. Hann er
hei-msfrægur rithöfundur, skáld og
heimspekingur, og líklegast snjall-
asti stjórnmálamaðurinn, sem nú
er ur>tti í Danmörku. Hann var til
margra ára ritstjóri Politiken, á-
samt Hörup, og nú er hann leið-
togi flokks síns í lands-þinginu.
Innanríkisrððgjafinn Ove Rode
tók við ritstjórn Politike-n, þegar
Brandes hætti fyrir 8 árum síðan.
Hann er stórhæfur maður, en tal-
inn af sumum all-viðsjáll og ó-
væginn við andstæðinga sína. —
Hann er skáld gott. þingmaður er
hann, og jafnframt einn í borgar-
ráði Kaupm-annahafnar.
Hervarnarráðgjafinn Dr. P.
Munch er víðkunnur rithöfundur
og mikíilhæfur stjórnmálamaður.
Ilann var innanríkisráðgjafi í hinu
fyrra ráðaneyti Zahle. Hann er
þingmaður.
Keyser Nielsen, mentamálaráð-
c-iafinn, er prestur og þingmaður.
H-ann er talinn mjög nýtur maður
og ágætur ræðumaður. Ilann hélt
þessu sa-ma emb-ætti í hinu fyrra
ráðanevti Zahl-es.
Landbúnaðarráðgjafinn Kr. Ped-
tersen San-dby er stórbóndi og -he-f-
ir verið þingmaður um mörg ár,
og er í miklu áliti fyrir dugnað' Dg
hæfileika.
Utanríkisráðgjafinn Erik Scavin-
ius gegndi því sama embætti hjá
Zahle áður. Hann er lögmaður,
en hefir verið riðinn við utanríkis-
málastarfsem-i í 15 ár, og núna
síð-ast sendiherna Dana í Vínar-
borg. Hann er vngstur allra ráð-
gjafanna, að eins 37 ára gamall.
Hann er ekki þingmaður.
Ilassing Jörgensen opinberra
verka- og verzlunar-ráðgjafi <er mik
ils metínn bankamaður í Kaup-
m.höfn. Hamt er ekki þingmað-
ur. L-íklegt er talið, að hattn haldi
í ófriði eru oftleg-a
skifti.
snogg um-
vierzlunarráðgjafa embættinu, en
annar v-erði skipaður opinberra
Margskonar fundir eru h-aldniiriá
sunnudögum á Gi-mli : Húsfundur,
Vatnsfundur, Skógarfundur og
Safna ð-arf u n du r. — Hinn síðast-
nefndi er einkennilegas-tur. — þar
æfa sig allir í A B C.
Vizkuna verður oftast að kaupa
með ránsverði, en heimskan fæst
alt a-f- gefins.
Hann ‘ kunningi” vor framflytur
“BÖN” í seinustu Hkr. — Engar
skammir. Ekkert háð. Engin
framför, nema bara á eyrunum —
pínu-pínu-lítil!
“SEINASTI SKÓLADAGUR
BARNANNA”.
Good bv Teacher
Good by Fool
Good by Lessons
Good bv School
No more Lessons
No more Books
No more Teachers
— Sassy Looks.
þ-essa vísu, sem mæit er að'
verði að sanns-pá, heyrðum \ cr
kveðna í vor, þegar tru-stur var
ferðahugurinn í fólkinu til Graltam
eviarinnar, sem er vestur í hafs-
auga :
Graham eyju fagra iann
fyrst í stað — það játa ég —,
en gramur þaðan gengur hann
götuna til Winnipeg.
Men-tun og menningu margra ís-
lendinga hér vestra er hægt að
dættta eftir essinu í eignarfalli
nafns þeirra.
þORRABLÓTS-DANSENDUR.
Svona taka SAMST.EÐURNAR
sig “út” á þorrablótsdansinum,
nafnfræga, í W'innipeig.
“þú varðveitir hailsu þina á-
gætl-ega! ”
“Ónei, ekki geri ég það nú. 1
langam tíma drakk ég öll þau með-
ul, sem ég gat náð í, en svo a;t
í einu gleymdi ég bæði þeim og
heflsunni, og síðan ltefir mér ald-
rei orðið misdægurt.
Gunnl. Tr., Páll S. og þorst. þ.
sáust alHr í einu inni á Hkr. —
F-egurri sjón en sú er ekki að jafn-
aði í Mannheimum, og í Álfheim-
um e-ru þeir sn-ja-llastir hinna
snjöllu.
“ Útkjálka-búinn ” í seinustu
útg. Hkr. hefir eigi of gott vald
á munni sínu-m. — Hann virðist
ætla að líkjast •“NAFNA” sínum :
— “KJÁLKANUM” þeirn,, sem
varð Abel að bana forðum dag-a^
— Ljóöburður hans getur þó
hvorki banað Árn-a né Arinbirni.
Og ekki er- það blaði né m-álefni
sæmd, að niðra eigin -þjóð sinni
— eða hestinum! — Vér vorkenn-
um “kjálkanum! ”
Einkenndlegt er, að sumir halda
að beir séu aö slá sjálfa sig til
riddara, með því einu, áð niða
það niður, sem íslenzkt -er. —
Kannske getur það átt sér stað,
að beir hiitir sömu bæði niðiri og
slái sjálfa sig NIÐUR! — Væri
það ekki maklegt ?
þeir íslendingar h-ér vestra, sem
ekki t-elja sig Islendinga, Englend-
in<ra eða Canadam.enn, eru ekki tdl,
að voru áliti.
Vér ráðum íslendingadagsnefnd-
inni til þess af alhuga, og mteð
fylstu alvöru, að láta allar skem-ti-
skrár, sínar fara fram á íslenzku 2.
áyúst.
Að kalla upp nöfn bersvæðis-
íbróttanna — allrauna og fiml-eika
(sport) — á enskri tungu, qr al-
gerWa óþolandi, á þeim eina
þjóðminningardegi voru á öllu
árinu.
það hefir undanfarið átt sér of
mikinn stað, á ý-msutn jskemtidög-
um íslendinga vestra.
Tyrkinn -er álitinn verri, trúar
sinnar v-egna, en hinn kristni bróð-
ir vor. Enginn tók það því til
greina, er hann kvartaði sáran yf-
ir hinni óskapl-egu grimd, sem
hann sagði, að hi-nir kristnu ítalir
fyrst, og kristnir bandamenn Balk-
anskagans seinna, hefðu sýnt sér.
En nú, þegar Balkanskag-inn, bygðí
ur kristnum mönnum, stendur í
björtu báli heiftar og h-eljar og
liinna andstiygg-ijcgustu morða,
þótt ekkert sé minst á blóðsút-
hellingar þær, settt (ó)lög hernað-
arins kalla góð og gild', þá getum
vér séð, hvað kristnin stendur
djúpt í meðvitund þessara manna:,
— Bræðranna í Krist-i. þá liggur
oss við að trúa því, sem Tyrkinn
sagði, og um leið efast um gagn
kristninnar, til að hafa -bætandi á-
hrif á hugann og hjartalagið, m-eir
en önnur trúbrögð.
þetr, sem elska nógu heitt, ge-ta
Hka þolað ált.
það eru til m-etyt, sern með aldr-
inum verða kerlingarhræddir, í
stað þess að v-erða guðhræddir, e.n
halda þó að alt sé hið sama.
verka ráðgjafi, og það áður þing
kemur saman nm miðjan septem-
ber.
þetta nýja ráða-neyti <er til þess
valáð, að kora-a grundvallarlaga-
endurbótinni í fra-mkvæmd, og eru
li-tlar Jíkur til annars en þvi tak-
ist það, þar sem stórmikill midiri-
hlu-ti þjóðarinnar er henni fylgj-
andi, og sömuleiðis 107 þjóðþing-
ismenn af 114. Raunar telur
stjórnarflokkurinn ekki nema 31
bin-gmann í þeirri þingdeild, en
bandamenn þedrra, jafnaiðarm-enn-
irnir, eru 32, og vinstrimenn 44,
og þe-ir hafa einnig skuldbundið
siv til að fylgja fram grundvallar-
laga-endurbótinni. Hin gömlu
grundvallarlög Dana eru frá 1-866,
o<r er því sannarlega kominn timi
til, að þeim verði brey-tt. Endur-
bæturnar, sem hið nvja firumvarp
felur í sér, -er mijög víðtækar.
Hægrimenn eru öndverðir gegn
>essum endurbótum, en þeirra
gæ-tir ekkert í þjóðþinginu. 1 lands
úngtnu eru þ-eir og bandamcnn
icirra því nær helmingur, og þvi
óséð, hvernig fara muni þar. Ef
fntmvarp þetta verðttr felt þar,
hefir Zahle lýst því yfir, aö hann
mundi rjúfa landsþingifo samstund-
is, og vrði það í fyrsta sinni, sem
slíkt kæmi fvrir. Er þriðjungttr
jingslns konttngkjörinn tt.m ótak-
markað tímabil, og hafa flestir
skoðað það sem æfilangt. Er því
mikill spenningur í mönnum út aí
því, hvort Zahle muni ryðja þeim
konungkjörnu, rjú-fi hann þingið,.
eða að eins þeim þjóð'kjörnú, en
láti hina sitja eftir sem áður. En
fleiri eru þeirra skoðun-ár, að hann
muni láta gjörsópa um landsþing-
tð. Flestir hinna konuttgkjörnu
eru hægrimenn, sem þar hafa setið
í fjöldamörg ár og eru fjörgamlir.
Væri því góö hreinsun ef þedrn
yrði rut.t.
Zahle ráðaneytið er fr-ábrugðið
öllum öðrum ráðanevtum, sem að
völdum hafa setið í Danmörktt, að
því leyti, að ráðgjafar þess bera
enga titla eða einkennis-búninga,
og jafnframt h-afna öllum orðu-
djásnum. Veitti konungur þei-m,
samkvæmt beiðni -þeirra, undan-
bágu frá slíku. Sama var með hið
fyrra ráðaneyti Zahle, og þess
vegna varð Krabbe h-eitinn áð
lecrgja niður þingm-ensku af því
hann tók við kammerh-erra nafn-
bót, þá hann fór frá sem her-
varnarráðgjafi.
þessi ráðaneytisskifti ge-ta leitt
got-t af sér fvrir íslendinga, þvi
einmitt sá flokkurinn, sem nú hef-
ir náð völdunum, er sá, sem ein-
att hefir verið vingjarnlegastur og
tillögubeztur í garð Islendinga. —
Má því vænta, auðnist ráðaney-t-
inu aldttr, að það verði tilleiðan-
legt, að bjóða í-slandi sæmileg
kjör í sambandsmálinu.