Heimskringla - 25.06.1914, Page 5

V
WINNIPEG, 25. JÚNÍ, 1914
HEIMSKRINGLA
Bls. 5
TIMBUR
SPÁNNÝR VÖRUFORÐI
Vér afgreiöum yöur fljótt og greiölega og
gjörum yöur í fylsta máta ánægöa. Spyrjiö
þá sem verzla viö oss.
THE EMPIRE SASH AND DOOR CO., LIMITED...
Phone Main 2511 Henry Ave. East Winnipeg
þá, sem hvorki hafa tíma né tæki-
færi til að kynna sér stjórnmál til
nokkurrar hlítar, — geta heft og
ónýtt sín beztu mál.
Þessi hin beina löggjöf er nú að-
almál I.iberala, sem þeir flagga
með framan í ffjöldann, án Jjess að
láta menn skilja, hvar þar felst
fiskur undir steini. En þar gæti lít-
ill hópur hinna lélegustu kjósenda,
æsingamanna, bruggara, vínsala og
afturfararmanna — eyðilagt alt,
sem bindindisfólkið er búið að fá
framgengt til þess að hefta vinsöl-
una og vínnautnina. Með einu
stryki getur hin beina löggjöf eyði-
lagt það alt saman. — Landar
ættu sannarlega að gæta að Jjví,
hvað mikið er i veði, þvi undir
hinni beinu löggjöf má breyta öllu.
Það má breyta skattlögunuin,
breyta eignarréttinum í hag þeim,
scm með mútum og víni geta smal-
að saman nógum atkvæðum fyrir
breytingum i það og ]>að skiftið.
Pað gildir ejnu, hygð góð lög eru,
— það má breyta þpim á skömm-
um tímst; jafnvel svo, a« taka eig-
urnar ai bóndanum, sem hann er
búinn að afla sér í sveita síns and-
Jitis um margra ára tíma, — taka
af honum eigurnar og láta hann
með konu og börnum standa uppi
félausan og vinna fyrir daglegu
fæði sinu.
.? Hétt iiuná hafa menn dærnin
fyrir sér, hvað hin beina liiggjöf
gjörir i Californiu.
Vitaskuld getur hinn skynsam-
ari og betri hiuti fólksins borið
þessa menn ofurliði ineð atkvæða-
fjölda; en þá þurfa þeir einlægt
að standa á vaðbergi, að óaldar-
mennirnir fái ekki yfirhönd, og
aldrei mega þeir rólegir vera, því
að einlægt má búast við ómildum
höndum þeirra, sem krókinn vilja
mata.
I biskups aga.
Þeir eru hræddir við biskupa
liberalar nú á dögum. óttinn er
svo mikill inni fyrir hjá þeim að
þeir halda að ellir aðrir séu .iaiii-
hræddir og það meg* nota biskups
nafnið eitt til þess að hræða vitið
úr alþýðu manna'og koma þeim til
að kjósa hvaða leppalúða sem er,
sem þeir hafa á boðstólum. 1 þeim
tilgangi eru þeir að hugsa upp og
segja allra handa sögur um ímynd-
aða leynifundi milli erkibiskupsins
í St. Boniface og Sir Roblins, er
gjöra á afstöðu Roblins tortryggi-
lega í augum kjósenda og hræða
menn á því að eitthvert samband
eigi sér stað milli Jiessara tveggja
manna. Alt á það að miða að sam-
tökum um skólanna b.ér í fylkinu,
breyta þeim í vil kaþólskum mönn-
um. Vita þeir sem er, a Kaþólik-
um eru gjórðar þungar búsifjar
með útsvari til skólanna Jiar sem
þeir eru látn'r greiða jafnt eins og
aðrir til Jjeirra, en nota þá samt
ekki fyrir börn sín, heldur lialda J
uppi skólum sínum sjálfum. Borga
þeir þvf tvöfaldann skóla skatt
Er Jjað viðlíka sanngjörn meðferð
og ef hér væri ríkiskyrkja, og þeim
sem engri kyrkju vildu tilheyra,
væri þrengt til að borga til hennar
jafnt sem hinuin—ástæða sem Lloyd
George og aðrir brezkir stjórnmála-
menn hafa lagt fram gegn ríkis-
kyrkjunni. Er þvf altaf óttinn við
Jiað hjá íiberölum að I einhverju
verði slakað til við Kaþólíka, og
þeim annað hvert lagt til örlítið
fé úr almennum skóla sjóði—þeirra
eigið fé—til sinna skóla, eða þá að
einhverju minkað við Jiá gjöldíii
til aimennu skóíanna.
Það er því altaf verið að búa Jiað
tll að Jieir séu á einlægum lelni
fundum erkibiskup og Sir Roblin J
um J>etta mál. Síðast á miðviku-
daginn þann 17. bar Norris fram 1
ræðu í Dauphin langa uppspunna
sögu um það, að á einum þéSSUm
fundi hefði Rohlin átt tað hafa
gengist inn á það Við erktbiskup að
veita beiðni kaþólskra í þessu efni
og hefði þá auglýst sig sem ramm-
an andstæðing alþýðu skólanna.
Allt þetta er tilhæfulaust, og í ræðu
sem Sir Roblin flutti nú í Emerson
Jiann 19 bendir hann á staðleysur
allra Jiessara aðdráttana og upp-
spuna sagna. Inn á það hefir hann
aldrei gengið. En mentamáladeild-
in hefir nú um langan tíma verið að
reyna til að koma jöfnuði á Jiessi
skólamál. Þannig að kaþólíkar
legðu skóla sína undir umsjá
mentamáladeildarinnar og stjórn
skólanefndanna í hinum ýmsu
skóla héruðum fylkisins,—láta ríkið
taka við þeim og hætta að halda
uppi sérstökum skólum. Væri unn-
ið tvent með því í einu. Fyrst að
koma á sömu kensluskrá við alla
skóla fylkisins, og annað, að taka
fyrir þann ójöfnuð að nokkrir fylk-
isbúar þurfi að borga tvöfaldann
skóla skatt.
Þetta( er alt sem felst í breytingar
tillöguin Hon Mr. Coldwells, við
skóla lögin, að það heimili rfkinu
að taka við kaþólsku skólunum, og
út úr þessu eru liberalar að snúa,
og hræða menn á biskupinum.
Vitnað er í svonefnda Orange
menn að þeir hafi sumir liverjir
ýmigust á læssum breytingum. En
hverjir eru Orange menn og hver er
þeirra frjálslyndis saga.? Þeir eru
flokkur ofstækis manna sem mynd-
uðust, er síðasti kaþólski konung-
urinn (Jakob II) var rekinn frá
ríkjum Breta, en í hans stað kjörin
einvalds konungurinn Vilhjálmur
frá Orange. Var aðal mark og mið
Jiessa Orange félags að bindast sam-
tökum með það að hér eftir skyldi
konungur Breta tilneyddur, fús eða
ófús, að játa Kalvinska trú. Þeir
eru trúgæzlu menn konungsins,
sjálfkjörnir og ótilkvaddir.! Og
verkahring sinn hafa þeir stækkað
liannig að Jieir álíta það sé sér við-
komandi hverja trú starfsmenn
liess opinbera aðhyllast og játa.
Flokkur þessi er hinn protest-
antiski Jesúíta flokkur sögunnar.
Þeir hafa verið böðlar og kúgarar
írlands, þeir hafa verið styrktar-
menn trúarofsókna, brennu og
pintingar vantrúarmanna í rikinu,
vinir trúarófrelsisins, og nauðungar
hlýðni við kreddur, páfadóm og
prestavald ensku kyrkjunnar, og
andstæðlr öllum trúarrýmkunar-
lögum f brezka þinginu. Til þessara
er vitnað með fyrirkomulag frjálsra
uppfræðslu mála f frjálsu Igndi.
Þessir eiga að veita goðasvarið um
skólafyrirkomulag Manitoba fylkis.
Undir skipanir þessara manna
skrifar ritstjóri Lögbergs.
“Mikil er trú þín kona.!”
Kringlur.
Lögberg séglr: “Þégar menn láta
siga sér til þess, að fara með vísvit-
andi lýgi í opinberum blöðum, þá
er sjálfsvirðingin farin að lækka”.—
Þetta er satt, Jjar sem um sjálfsvirð-
ingu hefir verið að ræða; en uin
Oau sár þurfa Jieir ekki að binda á
Lögbergi, þvi það mun fátt vera,
sem sagt hefir verið um stjórnmálin
jar á þessu vori, sem við nokkur
rök hefir að styðjast.
* * *
Þessi voðafregn, sem T. H. John-
son kom með, að 1500 borgarabréf
hafi verið tekin út hér á dómhúsinu
fyrir menn, sem ekki væri til, hefir
fallið i frjófgan huga hjá ritstjóra
Lögbergs. Ræðir hann það af miklu
kappi i siðasta blaði. Minnir það á
skrípainynd úr myndasafninu Rus-
ter Brown, þar sem menn og skepn-
ur eru látnar tala. Á einni myndinni
er sýnt, að Buster hnýtir Indíána-
likneski, er stóð fyrir utan tóbaks-
búð aftan í bifreið föður síns.
Verður af þessu gauragangur mikill
á götunni. Lítill kamphundur ofan
til i götunni heyrir gauraganginn og
segir við sjálfan sig: “Hér er eitt-
hvað gott í efni til að gelta að”.
* * *
Borgarabréfa-fölsunin, sem Free
Press ber Conservatívum á brýn,
reyndist fremur sannanalitil, er til
kom. En Lögberg beið ekki eftir
rannsókn í því efni. — T. H. John-
son hnýtti þessum Indíána aftan i
kerru Norrisar föður sins, og Lög-
berg fór að gelta. — Þá htó Mar-
benditl!
* *• -*
Skúli ferðast ó Gandi frá einum
enda til annars um alt kjördæini sitt
og syngur tenór ó Gjallar- (-uxa-)
horn:
“Níiitiu og fjórar þúsundir.
Roblin fer frá völdum.
Kjósið inig”.
Oak Point búi.
* * *
Um vegagjörð Lögbergs í St.
George var þetta kveðið:
“Loftkastala byggjast brgr
Blegtu yfir fúla.
Eflaust greiða allar kýr
Atkvæði með Skúla
Þröstur.
* * *
Lögberg segir það ósannindi, að
hvað smó bæjarhola sem er í Saskat-
chewan geti fengið vínsöluleyfi. —
Sem dæmi smábæjar, og einhverrar
þeirrar minstu holu, dettur oss i
hug bærinn, er lengst var heimabær
ritstjórans. Þar munu vera tæpt 20
atkvæðisbærir menn, en þar er hótel
og þar er brenniviin, og þar er
drukkið, og þar er höfuðstaður Lib-
erala í kjördæminu, og þar drápu
þeir mann i fylliríi — einn bezta
Liberalann i kjördæminu — Jón
heitinn á kartöflunum. Nokkru vest-
ar er annar bær; þar bjó ritstjórinn
einnig um hríð. Þar mun íbúatalan
ekki ná 500 manns. Þar voru tvö
hótel. Annað þeirra brann síðastlið-
inn vetur, og var þá sá hluti hótels-
ins, sem mestu varðaði stjórnina,
færður yfir götuna — drykkjuborð-
ið — inn i rakarabúð, og þaðan rek-
inn á dyr rakarinn, með hnífana og
skærin og sápuna og oliuna, en sett
í staðinn kútar og tunnur og heil-
anker, full af brennivíni, og áfengið
selt þar hverjum, sem hafa vildi.
Hvað hafði bær með 500 íbúa að
gjöra með rakara? Hár og skegg var
fæstum til þyngsla, svo ekki kæm-
ust þeir ferða sinna fyrir því. En
Jiað var munur með blessað brenni-
vínið. Það þurftu menn að hafa, —
lof sé Liberölum!
* * *
Ekki er peninga-hugsunin lítil á
Lögbergi Þegar þeir ætla að segja
2000 manns, verður það $2000
manns! Ætli þó sé farið að dreyma
að Liberalar séu komnir til valda
og að þeir hafi fengið lykilinn að
fylkis-féhirzlunni?
* • •
Lögberg segir, að byrjað sé að
gefa út tímarit fyrir svertingja hér
í bænum, og heiti það Winnipeg
Appeal, og í það skrifi prestarnir
C. W. og J. L. Gordon, en Nellie Mc-
Clung yrki. En þeir skyldu nú ekki
láta Lögberg nægja í þessu hallæri
og reyna að komast af með eitt bluð.
KENARA VANTAR
fyrir 4 mánuði við Walhalla skóla
No. 2062. Byrjar 1. júli, ef hægt er.
Umssækjandi tiltaki mentastig, æf-
ingu í kenslu, kaup og hvort hann
geti gefið tilsögn í söng. Móttöku
tilboðum veitir til 15. júlí 1914
August Lindal, Sec’y Treas.
Holar P.O., Sask.
GJAFIR I SAMSKOTASJOÐ
til
MISS STEINUNNAR PÉTURS-
SON,
Safnað af Mrs. Guðrúnu Fredrick-
son, Brandon:
Mrs. Guðrún Fredrickson .. $2.00
Th. Fredrickson........... 0.50
Wajter Smith ............. 0.25
H. Halldórsson............ 0.25
Mrs. H. Halldórsson..... 0.25
Mrs. S. Bjarnason ........ 1.00
Mrs. A. Árnason........... 1.00
G. A. Jóhannsson.......... 0.50
Mr. og Mrs. G. Johnson .. 1.00
Mrs. Ra Johnson........... 0.50
Mrs. S. Johnson........... 0.50
Mrs. Sigurbjörg F'gilsson.. 1.00
E. Egilsson .............. 1.00
ónefnd kona............... 0.50
Mrs-. H. Stephenson ...... 0.50
Joe Johnson............... 0.50
Mrs. H. Saxen............. 1.00
Mrs. Kohen ............... 0.25
Mrs. Sigurlaug Johnson .. 0.25
Mrs. R. ólafsson ........ 0.50
J. Jónasson ............. 1.00'
D. Anderson ............. 1.00.
Mrs. Stefanía Bjarnason .. 0.30
Samtals .....'........$ 15.55-
Frá Grafton, N. Dak.:
Mrs. Skúlína Síversen________ 1.50
Ónefndur................. 1.00
Áður auglýst .........$319.15
Alls .................$337.20
mmmtaHttmnmmttmmimttmtuminmmimmfflttmffiimnsiammttKtmmmmmmmtwnimmtmffltmttmm
NIÐURSETT JÚNÍ SALA
á kvennbúningi
20 til 50 per cent og meiri af hinum vanalega prís.
Það er einmitt tíminn núna fyrir oss aö slá af — og það er mjög
hentugur tími fyrir yður að nota nú tækifærið. Það er
hin reglulega vara, flutt inn frá hinum al-
kunnu tízku-sölum heimsins.
Fancy cloth suits up to $45 for $22.50
Silk suits up to $47.50 for....27.50
Serge dresses, up to $30.00 for. 12.75
Silk Blouses, up to $9.50 for....1.95
Corsets up to $800 for-..........2.00
White Lingerie dresses up to
$25.00 for..............$ 5. 50
Silk Dresses up to $45.00 for. ..22. 50
Cloth Coats up to $37. 50 for... 14.75
Trimmed hats for...............3.75
Cloth Skirts up to $12.00 for.. . 6.75
Þetta eru nærri alt innfluttar vörur, teknar úr hillum og skápum okkar, keypt
til að seljast á þessu sumri. Tíminn fyrir yður að velja og kaupa
snemma á sölutímanum.

Toronto
297-299 PORTAGE AVENUE
WINNIPEG
Montreal
a
280
Sögusafn H e i m s k rin gIu
Þessu, hvernig ætli
J ón o g L á r a
281
282
Ef öll hótelin í London eru llk
höll drottningarinnar sé þá?”
Kurteisi þýzki sveinninn opnaði dyr gestasalsins
fyrir þær. Þar brann eldur á arni.
“Viljið þér dagverð?”
“Nei, ég þakka, cn færið mér te,” sagði Laura um
leið og hún settist. “Ef að iriaður, sem kallar sig Samp
son, skyldi spyrja eftir mér, sendið hann þá hingað
u pp.”
‘,Já, frú. Flvaða nafn.”
“ó, þér meinið mitt nafn. —Frú Treverton.
Mary beiddi um steikt ket með teinu. Svo fór liún
og stofustúlkan að laga til í svefnherbergi frú Trever-
ton, opna ferðatöskuna og taka upp ýmsa smámuni.
Nii fór Laura fyrst að skilja þessar hörmungar, sem
vofðu yfir henni. Stundum gleymdi hún kringum-
stæðunum.
“Við , skulum fara til hans, Mary,” kallaði hún.’
“Gefðu mér liattinn minn og kájiuna, við skulum fara
strax.”
“En, frú, við fáum ekki að fara inn. Yður var sagt
að ]>ér fengjuð að eins að sjá hann á vissum tímum.”
“Ó, Jiað er leiðinlegt.”
“Þér verðið veikar, frú, ef þér haldið áfram að ergja
yður. Á ég ekki að útvega yður kjötseyði, Jiað er nær-
andi.?”
“Nei, Mary, það gagnar ekki. Eg get ekkcrt borðað
Eg vildi að Sampson kæmi.”
“Það er bráðum of seint að vænta lians. Hann
hefir máske ekki getað lagt af stað í dag.”
“Ekki lagt af stað,” sagði Laura. “Iiann yfirgefur
aldrei mann minn í vandræðmn hans.
Á sania augnabliki kallaði Jiýzki sveinninn “herra
Zamzon.”
“Ég kem fremur seint, frú Treverton,” sagði Samp
son, “en ég hélt þér vilduð sjá mig og því kom ég. Eg
hefi leigt mér herbergi í hótelinu hér og verð hér mcðan
þér Jmrfið mfn.”
“En hvað þér eruð góður. Komuð þér til London
núna.?”
“Já, ég koin með næsta lest á eftir ykkur og var hér
kl. 7. í;g hefi fundið herra Leopold, sem er nafnkunn-
ur fyrir vörn í glæpamálum, og fengið hann til að taka
að sér mál okkar. Við fórum ofan í Cibbergötuna og
fengum Jiar allar Jiær upplýsingar sem hægt var. Hús-
freyjan )>ar er veik, svo við gátum ekki spurt hana. en
við töluðum við herra Gerard, og liann sagði okkur
hvað hann gæti vitnað, en. annars er honum mjög
nauðugt að bera vitni. Það er slæmt að herra Desrolles
er ekki til staðar, hann liefði máske getað frætt okkur
um eitthvað.”
Laura varð dauðhrædd Jiegar hún heyrði nafnið
Desrolles, það var l>að nafn sem faðir hennar bar, þegar
bann var í )>essu húsi sem konan var myrt í.
“Berið þér nokkurn kvíðboga fyrir endalokum málf
l>essa,” spurði Laura. “Maður minn getur líklega sann
að sakleysi sitt.”
“Eg held að sakaráberinn geti ekki sannað að hann
sé sekur,” svaraði Sainpson.
“Þá verður hann alla æfi sína brennimerktur með
þessum skammarlega grun.”
“Eg hefi ekki næga reynslu til að segja neitt ákveðið
um slfkt mál og þetta."
“Hvað segir hr. Leopold?” spurði Laura.
Eg hefi ekki heimlld til að segja það.”
Honum finst lfklega margt mæla á móti John.”
“Hann hefir cnga fasta skoðun ennþá.”
“Hann man vfst alt sem sagt var í blöðunum.?”
“Hy. Leopold gefur blöðunum engan gaum, ef hann
gerði það, þá væri hann ekki jafn hátt settur og hann
er nú.”
“Jæja, við verðum að bíða og vona. Þrautin
Sögusafn Heimskringlu
.1 ón o g L á r a
283
jung, en maður verður að bera hana. Verður nokkuðján nokkurrar heimildar, og þefið og snuðrið um alt
gert á morgun.?” jsem lögreglan var áður búin að rannsaka, og ári síðar
“Það verður réttarhald og yfirhersla í Bow götunni komið þér með þessa ujipgötvan um rýtinginn. Hvaða
“Verður hr. Leopold þar.?” vlssu höfum við fyrir því, að rýtingurinn hafi verið eign
“Auðvitað. Hann vakir yfir málefninu cins og hins ákærða.?”
köttur yfir mús.” I “í'K á rýtinginn,” sagði John Treverton.
Segið þér honum að ég álíti ekki helming eigna, Leopold leit til hans leiftrandi augum. Maður, sem
minna of mikið cndurgjald, ef hann getur sannað.hafði heimild til að þegja samkvæmt lögum, var það
sakleysi .Tohns.” flón að koma með þessa viðurkenningu óbeðinn.
“Hr. Leopold krefst ekki auðs yðar.
ríkur að hann veltir sér í peningum.
skyldu sína án þess að ég hvetji liann.
þér reiöa yður á.”
Hann er svo
Hann gerir
Það megiö
40. KAPITULI
Daginn eftir var réttarhald, og flest vitnin til
staðar sem voru fyrir rétti í þessu máli fyrir ári síðan
og báru nákvæmlega hinn sama vitnisburð fram.
Georg Gerard var nýtt vitni, og var mjög tregur til
að lýsa því hvernig hann fann rýtinginn í mynda-
kassa Jaeks Chicots.
“Það hefir verið mjög einkennileg uppgötvan, hr.
Gerard,” sagði Leopold, þegar búið var að yfirheyra
vitnið, “og kemur 1 ljós á undarlegum tíma. Hvers
vegna sögðuð þér ekki lögreglunni frá þessum fundi
undir eins.”
“Ég var ekki kallaður sem vitni.”
“Nei, en ef þér hafiö álitið þessa uppgötvun nokk-
urs virði, var það skylda yðar að segja lögreglunni
strax frá henni. Þér gangið inn í hús sakborningsins
“Finnið þið rýtinginn og látið héraðslæknirinn
rannsaka hann,” sagði dómarinn.
Yfirheyrslunni var frestað samkvæmt beiðni hr.
Leopolds, er þurfti tíma til að safna gögnum svo hann
gæti sannaö sakleysi skjólstæðings síns. Klukkutíma
síðar var hr. Treverton ásamt Leopold og Sampson
lokaður inni í klefa sínum í Olerkenwell.
“Skýrsla læknisins segir að morðið hafi verið
framið kl. 1, og þér urðuð þess fyrst var þegar kl.
vantaði 5 mínútur í 3,” sagði Leopold. “Hvað höfðust
þér að á þessum tíma. Við þurfura að geta sannað að
þér liafið verið annarstaðar en heima.”
“í;g er hræddur um að |>að verði erfitt,” sagði
Treverton lmgsandi. “Mér leið afar illa um þetta leyti
æfi minnar og liafði gert mér að vana að flækjast um
göturnar frá miðnætti til morguns. Ég var f bókmenta
klúbb þessa nótt sem rnorðið var framið, og fór þaðan
fáar míútur eftir 12; nóttin var björt og hlý og ég gekk
til Hampstead Heath og til baka aftur.”
“Nú, þér fóruð úr klúbbnum kl. rúmlega 12, mátu-
legur tími fyrir morðið. Og menn sáu yður ganga heim
á leið, býst ég við.”
“Já, ég varð samferða öðrum félaga, málara, sem
heima á í Hawerstock Hill.”
“Og hann varð yður samferða til Hawerstoek Hill.?”
“Nei, við urðum samferða til St. Martins kyrkjunn-
ar, þar tók hann vagn og ók heim.”