Heimskringla - 10.09.1914, Síða 2

ni. 2
HEIM8KRINGLA
WINNIPEG, 10. SEPT. 1914.
™ DOMINION BANK
Horni Xotre Dame og Sherbrooke
Str.
HöfníSstAlI uppb.....
Varasjóöur...........
AJlar eienlr.........
.... 9.6,000,000
.....$. 7,000,000
.....$78,000,000
Vér óskum eftir viöskiftum verz-
lunarmanna og ábyrgumst aÖ gefa
þeim fullnægju. SparisjóÖsdeild vor
er sú stærsta sem nokkur banki hef-
ir i borginni.
Ibúendur þessa hluta borgarinnar
óska aö skifta viö stofnun sem þeir
vita aö er algerlega trygg. Nafn
vort er fulltrygging óhlutleika.
Byrjiö spari innlegg fyrir sjálfa
yöur, konu og börn.
W. M. HAMILTON, Ráðsmaður
PHONE GARRY 34Ö0
SYAR.
íCrescentí
t MJÓLK OG RJÓMI t
♦ er svo gott fyrir börnin að ♦
> mæðurnar gerðu vel i
Í að nota meira af því t
Engin Bakteria
lifír á mjólkinni eftir að við
höfum sótthreinsað hana.
Þér fáið áreiðanlega
hreina vöru hjá oss.
TALSIMI MAIN 1400
ÍSLENZKA LYFJABOÐIN
Yér leggjum kost, á að hafa
og iata af hendi eftir lækoisá-
visan hin bcztu og hreinustu
lyf og lyi ja efni seni til eru.
Sendið læknisávisan irnar,
yðar til egils
E. J. SKJÖLD
JLyfjasérfræðtnk’S ! Prescription Spec-
ialíst á horninu á Wellington oe Simcoe
<»arrv
FURNITURE
on Easy Payments
OVERLAND
MAIN & ALEXANDER
yt" l“>' H-l-H-H-H-H-H11" I" I" ♦» fr
t
SHERWIN - WILLIAMS
Greinarkorn það, er eg sendi
Heimskr. og birtist 20 ág. síðastl.,
virðist hafa dregið athygli lesenda
blaðanna, og er mér það gleðiefni.
Efni greinar minnar var að sýna
fram á, að biöðin Heimskringla og
I.ögberg, þó aðaílega hið síðar-
nefnda, hafi birt óáreiðanlega og
jafnvel hlutdræga dóma um söng-
fræðileg atriði, nú um nokkurn
undangenginn tíma. Máli mínu til
sönnunar nefndi eg nöfn tveggja
manna, sem blöðin hefðu gefið yfir-
vigt á.
Þetta var auðvitað nauðsynlegt
til sönnunar grein minni, þvi hefðu
blöðin farið með rétt mál og menn-
irnir átt lofið skilið, var vitanlega
ekki nema sjálfsagt, að láta menn-
ina njóta sannmælis, einsog eg tók
fram í minni fyrri grein, án nokk-
urs tillits til, hvaðan þeir væru.
Margir hafa svo komið fram á rit-
völlinn þessum mönnum til varnar,
en ekki blöðunum eða blaðinu, sem
þó grein min var stýluð til.
Margra grasa kennir í penna-
sennu þessari. Flestir verða þó um
það eitt sáttir, að öfuhdssýki og af-
brýðissemi gagnvart þessum mönn-
um og jafnvel löngun að hnekkja
atvinnu þeirra, gangi mér til. Þessu
neita eg algjörlega öllu og vísa frá
mér, og eru ástæðurnar í fyrsta lagi
þessar: Hvorugur þesara manna
stundar sömu atvinnnugrein og eg,
og á hinn bóginn veit eg ekki af
neinu, sem þessir menn hafa gjört,
sem er svo öfundsvert, að eg hafi
hina minstu löngun til að helga mér
það, eða ágirnast að neinu leyti.
Áður en eg nefni nokkur sérstök
atriði í greinum þessum, skal eg
taka hér fram tvær smávillur, sem
voru í minni fyrri grein, enda þótt
þær skifti litlu máli. — Fyrst, að
dómkyrkuorgelið hafi eitt nótna-
borð; átti að vera tvö. Sömuleiðis
ummæli Th. Árnasonar um Br. Þ.,
sem svo mikið númer er gjört útaf,
eru ekki í Lögbergi heldur í Heims-
kringlu 29. jan. 1914. Á þessu bið
eg háttvirta lesendur blaðanna vel-
virðingar.
Ervitt verður, að tína hvert smá-
atriði upp úr greinunum, enda eru
sumir, ef ekki allir búnir að viður-
kenna, að í aðalatriðunum hafi grein
mín verið algjörlega réttmæt, nfl. að
blaðadomarnir hafi ekki verið rétt-
ir. —
Aðallega er það ritstjóri Heims-
kringlu, sem ekki vill huggast láta.
Hann viil sem sé telja lesendum
sinum trú um, að ekkert hafi birst
í blaði sínu um þessa menn, sem
ekki sé fyllilega réttmætt og hann
geti vel staðið við, Farast honum
þannig orð: “Það eittt, sem vér
höfum sagt í Hkr. um Mr. Þorláks-
son, er svo létt að færa sönnur á”.—
Þetta eru auðvitað aðeins hreysti-
svör hjá vini mínum ritstj., og er
orð: “Hann kann það verk betur en Nú bið eg heiðraða lesendur að
aðrir og er þess utan bæði hinn I taka vel eftir. Theodor eyðir heil- j
bezti söngkennari og smekkvísasti j um blaðsiðum i að kalla mig ósann-
meðal íslendinga austan hafs og j indamann, að ummælum mínum,
vestan”. — Sjálfsagt hefði ritstjór-
inn hagað orðum sínum öðruvísi,
hefði hann haft þá lífsreynslu, sem
hann nú hefir. Hér gæti eg kannske
sagt fáein orð máli mínu til stuðn-
ings, en þar eð mér finst eg ekki í
stórri hættu staddur, er óþarft að
beita öllum vopnum.
Heimskringla 6. ágúst 1914 kemst
þannig að orði um Brynjólf: “Vafa-
laust má telja hann flestum hæfari
í öllu því, sem að söng lýtur”..
Þetta alt saman vona eg að nægi
til að sýna, að blaðið Hkr. hafi stíg-
ið skör framar, en saiingjarnt var.
Áður var eg búinn að sýna, að lær-
dómur Brynjólfs lægi aðallega i þvi
að spila sálmalögin og léttar pre-
ludium og auðvitað vanaleg söng-
lög. Þar með skilið, þar sem það er
alt í sama “klassa”. Þarf eg þvi ekki
að þræta um það við neinn mann,
að Br. geti æft söngflokka á algeng-
um lögum. Eg vissi það og veit full-
vel, að maðurinn getur það, enda er
hvergi til orð eftir mig, sem mót-
mælir því. Eg vissi einnig fullvel,
að Br. liendi söng, eða réttara sagt,
lög við skólana heima, og einnig,
að hann spilaði í dómkyrkjunni i
Reykjavík. Hvorugt þesara em-
bætta krefjast annarar þekkingar
en þeirrar, sem eg tók fram, nfl., að
spila algeng lög. Það er auðvitað
alveg sama, að spila í dómkyrkj-
unni og hverri annari kyrkju sem
er á íslandi. Bara sálmalögin og hin
algengu messusvör.
Enn heldur Hkr. áfram að tala
um “music” og segir 25. sept. 1913:
“Fína.sta kvikmyndaliús bæjarins
Gaitty hefir ráðið Theodor Árnason
til sín fyrir fiðluleikara, og borgar
honuin hæsta kaup, sem nokkrum
leikhússpilara er goldið. Margir
höfðu sótt um, að komast að þess-
um starfa, og þegar Theodor kom,
tók leikhússtjórinn honum stutt-
lega; samt fékk hann fyrir náð að
reyna sig, og það á honum óþekt-
um lögum. Hann lék þau svo vel, að
leikhússtjórinn réði hann sam-
stundis”. — En láðst hefir Hkr. að
geta um, hvenær hann hætti eða
hvers vegna, eða með öðrum orð-
um um endalyktina; að líkindum
hefir hún verið góð. — Þessi grein
er til orðin áður en núverandi rit-
stjóri tók við blaðinu.
En 13. nóvember 1913 er hinn nú-
verandi ritstóri tekinn við, og þá
birtist þetta: “Fiðluleikur Theodors
er ekki einasta heiilandi og liljóm-
þýður, heldur er hann hrein lidjt”*
Svo mörg eru þá þessi orð; ineira
þýðir ekki að nefna að sinni.
Nú má vel segja, að eg hafi ekki
leyfi til a segja neitt um þessi um-
mæli blaðsins, þar sem eg spili ekki
á fíólín sjálfur. Þetta er líka rétt-
mætt. En nú ber svo vel í veiði, að
Mr. Johnson, sem er sá eini Islend-
það sizt láandi á þessum siðustu og in^,ur h.ér * bf’ sem kennir fíó|in-
Prýðii.yar-tfmi nálgnst nö.
Dálftið af Sherwin-Williams
húsmáii yetnr prýtt húsiö yö
ar utan og innan. — B rö k i ð
ekkerannaö mái en þetta. —
8,-W. húsmálið málar mest,
endist lengnr, og er áferöar-
fegurra en nokkurt annað hús
mál sem búið er til. — Komið
inn og skoðið iitarspjaldið.—
CAMERON & CARSCADDEN
UUALITV HAKDWARE
Wynyard, - Sask.
VAGNA MAL
Gjörir gagna og Garðyrkju
áhöld eins og þau væru ný.
verstu tímum.
Eftir þessu að dæma er þá Br. Þ.
beztur allra í öllu, sem að söng-
fræði lýtur
f Hkr. 29. jan. 1914 er þetta með-
al annars, þar er átt við Br. Þ.: —
“Hann átti við þröngan kost að búa,
en áhuginn og ástin á hljómlistinni
bar hann áfram, og svó langt, að
enginn Islendingur mun honum
jafnsnjall organleikari”. — Þó nii
þetta sé eftir Theodor Árnason, en
ekki ritstjórann sjálfan, skiftir ekki
miklu máli, þar sem ritstjórinn
kemur Theodori til hjálpar, með að
scgja, að aðfinslur mínar við grein-
unum séu alveg út í hött. Nú stend-
ur svo á, að revnt er að gjöra mig
að mesta óbótamanni fyrir að
nefna dýr eða stór orgel. Aðeins
hafi verið átt við harmoníum eða
stofuorgel, og það helst aðeins éina
tegund. Svona var eg aldrei ófor-
skammaður í garð Brynjólfs, þrátt
fyrir ait afbrýðistalið, að eg segði
að hann kynni aðeins á eitt stofu-
orgel. Hver skilur nú? Sami mað-
urinn, sem segir að Br. Þ. sé snjall-
asti organleikari ísiendinga, má svo
ekki heyra nefnt orgei, og þá sízt
gott, í sambandi við þann satna
mann.
Eg kannast við það í auðmýkt, að
mér er þetta ofvaxið.
í sama blaði Hkr., eða 29. jan.
1914, stendur þetta meðal annars:
“Það, sem Brynjólfur hefir fengið
mest orð á sig fyrir, er það, hver
snillingur hann er að leika á orgel-
harmonínm”. — Hér er að sjálf-
sögðu átt við stofuorgel, en í hin-
um staðnum átt við pípuorgel. Á
mannlega vísu verður þetta því að
skiljast þannig: Pípuorgelspilari cr
hann beztur allra íslendinga, en
stofuorgelspilari, þó sérstaklega á
eina vissa sort, enn þá ofar; en hve
miklu hærri, fáum vér ekki skilið í
þessu lífi.
Þetta hvorutveggja, sem er tilvís-
að, er eftir unglingsmanninn Theo-
dor Árnason, en fær náð í augum
ritstjóra Hkr. undir lagastafnum:
aðfinslur Mr. Pálssonar sagðar út í
hött.
Sama blað, eða Hkr. 29. jan. 1914.
Þar er verið að tala um, að Br. Þ.
stemmi píanó og gjöri við orgel.
Falla þá ritstjóra af munni þessi
spf!, að Th. Árnasyni undanskild-
um, hefir bæði skrifað ritdóin og
einnig látið í ljósi þess utan, að um-
sagnir þessar séu algjörlega rang-
látar. Þarf eg því engu meira við
þetta að bæta.
Vona eg nú, að ritstj. Hkr. kann-
ist við yfirsjónir sínar, einsog góð-
um dreng sæmir, og sjái, að aðfi.nsl-
ur mínar hafi ekki allar verið út i
hött, heldur engin; því enn stendur
fyrri grein mín algjörlega óhrakin.
Finnist því ritstjóranum enn hann
standa á réttu máli, hlýtur manni að
detta i hug: Mikil er trú þín, kona.
Aðalefni greinar L. Guðmunds-
sonar er að sýna, að hann hafi ekki
vit á músik, og þar að eg er hon-
um þar alveg sammála, hefi eg ekk-
ért við það að athuga.
Áður en eg hætti má eg til að
minnast á tvö atriði í reiðilestri
Theodors Árnasonar til mín.
1. í grein minni sagði eg, að Th.
Árnason hefði sagt: En því miður
er líklega ekkert orgel til í Winni-
peg viðeigandi. útaf þessu sendir
drengurinn mér öil sin verstu fúk-
yrði, og tneðal annars þessa klausu:
“Alt raus Jónasar um þetta er því
ekki annað en uppspuni, og höggið,
sem liann ætiar okkur Brynjólfi,
lendir á honum sjálfum. Og ekkert
hefir hann upp úr krafsinu annað
en það, að hægt væri að gefa hon-
um “certificate” fyrir visvitandi ó-
sannindi til þess að hengja upp á
vegginn hjá sér við hliðina á “dip-
lómanu” frá Toronto skólanum”. —
sem áður er um getið. Bið eg nú les-
endurna að dæma fyrir sig sjálfa.— I
Ummæli okkar beggja eru þá þann-
ig: Eg segi í Hkr. 20. ágúst sl.: ‘“En
þvl miður er liklega ekkcrt orgel til
i Winnipeg viðcigandi”. — Theodor
Árnason segir í Hkr. 29. jan. 1914:
“Vandkvæði munu þó vera á því, að
fá viðeigandi hljóðfæri hér i borg-
inni:
Vart getur maður trúað, að ung-
lingur um tvítugs aldur sé svona
spiltur, að kaldhamra beina lýgi I
með þvilikum gauragangi. Maður |
stendur undrandi, að slíkt skuli geta
búið í “persónu”, sem ekki er meiri
fyrir manni að sjá en Theodor er.
Þó aldrei nema hann hafi sár-
skammast sín fyrir framhleypni
sína, sem von var, átti hann að
hafa vit á að þegja.
Síðasta atriðið, sem eg ætla að
svara úr grein Thedors, er það, að
eg hafi gjört Vestur-íslendingum
minkun með framkomu minni, sem
spilari á samkomu þeirri, er eg héit
í Reykjavik sumarið 1912.
Ekki get eg vel skilið, hvað
drengurinn á við. Engin ókurteisi
var mér sýnd af neinum, sem á sam-
komunni var, og blöðin töluðu hlý-1
lega í minn garð, og voru ummæli
Lögréttu prentuð upp i annaðhvort
íslenzku blaðanna hér fyrir vestan.
Á hinn bóginn má vel vera, að um- j
mæli Theodors hafi við einhver |
hulin rök að styðjast, sem eg ekki j
veit um.
En nú vill svo vel til, að við hðf-
um hér á rneðal vor þann mann, sem
hlotið hefir einróma lof á íslandi
og Theodor sjálfur kallar “snill-
ing”, —- manninn Brynjólf Þorláks-
son.
Skora eg þvi hér með á Theodor
Árnason, að fá Brynjólf til að hafa
opinbera sameiginlega samkomu j
með mér hér í bæ innan mánaðar j
frá birtingardegi þessarar greinar. j
Fyrst skulum við spila hvor sér í
lagi þau stykki, sem við höfum til J
þess valin; því næst skiftumst við j
á, eg spila hans og hann spilar
min. Eg skuldbind mig til að spila
á hvert það hljóðfæri, sem Brynj-
ólfur kýs sér, hvort heldur píanó,
orgel eða harmoníum. Ailan kostn-
að býðst eg einnig til að standast
df samkomunni.
Viku fyrir samkomuna skulum
við afhenda hvor öðrum þau stykki
sem við ætlum að spila, og einnig
hafa jafanan aðgang að hljóðfærinu,
sem við eigum að spila á, að minsta
kosti tveimur dögum fyrir samkom-
una.
Þrír hérlendir inenn, sem eru
færir söngfræðingar, skulu kosnir
af okkur báðum sameiginlega sem
dómarar.
Hvernig sem þetta fer, hlýtur
deilan að falia niður mtð samkom-
unni.
Vona eg nú, að eg hafi svarað
öllu því, sem nauðsyn krafðist í
deilu þessari, hvað aðalatriðin
snertir, annað hirði eg ekki um.
Jónas Pálsson.
*—Aths. Er tftkið upp úr samkornu
frétt og skrifað af séra Er. J. Berg-
mann um samkomu er haldin var í
Tjaldbúðjtrkyrkju síðastl. vetur.—
Ritstjóri.
MeÖ þvl «6 biDja œfíuleKa um
‘T.L. CIGAR,” þA ertn viss «ö
fé áifHfttRn vindil
TL
(UMO> MADE)
WeMtervt t'ignr Factory
Tho,r,B 4 T/fre. Wír>r'nipf*c>
ENGIN BREYTING
á verÖi á
BLUE RIBBON TE
BLUE RIBBON TE FÉLAGIÐ hefur þá á-
nægju aö lýsa því yfir aö þaö ætli ekki aö
nota sér þettaö tækifæri aö hækka verö á tei.
Þettaö félag getur skaffaö alt þaö Te sem Vestur
Canada þarfnast, og gjörir það um óákvéöinn tíma
fyrir sama verö og áöur.
P.S,— Vii) höldum áfram að selja Blue Ribb-
on Kaffi með gömlu verði, þrátt fyrir ufphœkkað
toll gjald.
BLUE RIBBON LIMITED
WINNIPEG
EDMONTON
CALGARY
Það er of seint.
að rannsaka byggingu rjómaskilvindunnar,
eftir að þú hefur keypt hana.
Vér óskum að koma í veg fyrir ó-
ánægju,—sem þér verðið áreiðanlega
fyrir ef þér kaupið “worm gear” skil-
vindu, með því að sýna yður áður en
þér kaupið nokkra skilvindu, ‘square’
eða “eommon sense gear” “MAGNET”
rjóma skilvindurnar, og gera saman-
burð á “worm gear” annara skilvinda.
Skoðið einnig TVÍSTUÐNING
RJÓMA KÚLUNNAR I MAGNET og
berið saman við einstuðning kúlunln-
ar í öðrum skilvindum.
Reynið “MAGNET” við allar aðrar
skilvindur, hún skilur bezt.
Reynið “MAGNET” hún snýst léttilega. Skoðið hina fullkomnu
ball race. Reiknið tíma sparnaðin að hreinsa “MAGNET” með
einstykkis fleytirinn, fimm mínótur. Tuttugu mínútur þarf til að
þvo sumar aðrar véiar. Vinnu sparnaður átján dagar á ári.
Skoðið byggingu “MAGNET” allt bezta efni, og smíðuð af sér-
fræðingum.
Hún er ekki ódýrust, af því vér viijuin ekki leggja gæði hennar 1
sölurnar.
Vér leggjum máiið í dóm, vitandi að ef þér athugið vel það sem
hér er sagt þá verður það “MAGNET” sem þér veljið.
The Petrie Mfg. Co., Ltd.
Verksmiöja og aðalskrifstofa Hamilton, Ont.
Vancouver, Calgary, Regina, Winnipeg, Hamilton, Montreal, St. John
Þegar þú þarfnast bygginga efni eía eldivið-
D. D. Wood & Sons.
Limitcd —
Verzla meö Sand, möl, mulin stein, kalk
stein, lime, “Hardwall and Wood Fibre”
plastur, brendir tígulsteinar, eldaöar
pípur, sand steypu steinar, “Gips” rennu-
stokkar, ‘*Drain tile,” harö og lin kol,
eldiviö og fl.

SKRIFSTOFA:
Cor. ROSS & ARLINGTON ST.
EINA ISLENZKA HOÐABOÐIN I WINNIPEG
Kaupa og verzla með húðir, gærur, og allar teguudir af dýraskinnum, mark
aðs gengum. Líka með ull og Seaeca Roots, m.fl. Borgar hæðsta verð.
fljót afgreiðsla.
J. Henderson & Co.. . Phone Garry 2590.. 236 King St., Winnipeg