Heimskringla - 21.10.1915, Page 1

RENNIE’S SEEDS
_ HEADQUARTERS FOR SEEDS, PLANTS^-Íj
} BULBS AND SHRUBS
PHONE MAIN 3514 FOR CATALOOUE
Vm. RENNIE Co., Limited
394 PORTAGE AVE. - • WINNIPEG
Kiowors
U.c*
l h •
aU iiart'
7 n r» Y
FLORISTS
Phones Main 194. Ni£ht aud Sun
day Sher. 2667
28» DONALD STREET, WINNIPKG
í
XXX. AR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 21. OKT. 1915
Nr 4
Fréttir frá stríðinu.
Serbar verjast hreystilega.
Eftir frásögn Austurrikismanna
sjálfra, vörðust Serbar af Kinni
mestu hreysti, þegar Þýzkir loksins
komust yfir um ána til Belgrad —
Þeir steyptu yfir borgina, Þjóðverj-
arnir, 50 þúsund sprengikúlum, og
var þá meginið af henni í rústum.
En Serbar tóku á móti þeim, og í 2
daga og nætur var barist á strætun-
um og i útjöðrum borgarinnar. Aft-
ur og aftur gjörðu Serbar áhlaup á
Þjóðverjana með byssustingjum og
hröktust hóparnir þá fram og aftur,
en líkin lágu sem hráviði um stræt-
in og grundirnar, einkum norðan til
í borginni. Voru þar fyrir Serbum
margir enskir og franskir herfor-
ingjar Loksins létu aðalforingjarn-
ir Serba hörfa undan upp á hæðir
utan við borgina; þar höfðu þeir
vígi rúma milu frá borginni. Þaðan
gátu Þjóðverjar lengi ekki hrakið
þá. — Af Austurríkismönnum og
Þjóðverjum féllu 25 þúsundir og
særðust fyrstu dagana þarna um 60
þúsundir. Og ef að hægt verður að
verja Búlgörum að koma að baki
þeim, verður Þjóðverjum seinfært
suður um Serbíu.
Þarna á bökkunum smánáðu svo
Þjóðverjar fótfestu; en það var að
eins á bökkunum, því að Serbar
vörðust af svo mikilli hreysti, að
þeir voru ekki komnir upp i landið
um seinustu helgi.
ótal árásir frá Obrenovatz við Save,
vestur af Belgrad, frá Belgrad með-
fram járnbrautinni til Nish og frá
Semandria, sem er um 25 mílur vest-
ur af Belgrad á suðurbakka Dónár
(misritaðist fyrir skömmu i Hkr. á
norðurbakka). En Serbar hafa
hrundið öllum þeim áhlaupuin.
Frá Semendriu ætluðu Þýzkir að
hrinda Serbum upp í landið; en
Serbar hröktu þá í staðinn út i fen
mikil við Godomine, sein er nálægt
borginni Semendriu, og drápu þar
fjölda af þeim; voru þar Suður-
Þjóðverjar frá Bajern, og fórust þar
um 1000 nianns. Sökum þessa mikla
mannfalls, sem þeir hafa orðið fyr-
ir, hafa Þjóðverjar því tekið það ráð
að halda kyrru fyrir meðan þeim
bættist meira lið.
Hægri fylkingararinur Þjóð-
verja náði suðaustur til Montenegro
og réðu þeir inn á lönd Svartfell-
inga. En Svartfellingar tóku svo
harðlega á móti þeim, að þeir urðu
frá að hverfa við mikið manntjón,
og verða að bíða þess, að þeim bæt-
>st meira lið.
Aftur hafa Búlgarar ráðist á
Serba bæði norðaustur af Nish, í
Timok dalnum og hér og hvar vestur
af Kustendil, jafnvel suðurur.dir
landamærum Grikkja í Strumnitza-
dalnum. Þeir hafa ætlað að ná járn-
brautinni, sem liggur niður Morava-
dalinn, því að þá gátu þeir baunað
alla flutninga og ferðir frá Saloniku
og norður. Er það Serbum ákaflega
rættulegt, því að þá hefðu þeir ver-
ið milli tveggja elda. En það virðist,
sem þeir hafi að minsta kosti stöðv-
að Búlgara hjá Nish. En sunnar
miklu hafa Búlgarar komist að 'árn-
brautinni og getað sprengt upp brú
eina, eitthvað 20 milur norðai við
landainæri Grikkja, hjá Itarda, og
sendu þangað 50 þúsundir manna.
Síðan sneru Frakkar og Bretar móti
þeim og mættu þeim nálægt l)eina-
karpa og í Strumnitza-dalnum um
helgina.
— Afleiðingarnar af aðgangi þess
um þarna í Serbíu eru þær, að kon-
urnar og börnin flýja landið. Make-
dónia, sem Grikkir eiga, er næst, en
þar er bjargarlítið og sultur fyrir
dyrum. Er þvi margur svangur á
flóttanum. ,
Grikkir taka samt nokkurnveginn
vel á móti þeim, þó að konungur og
stjórn ryftuðu eiðum og svardögum
sínum við Serba. En mikill fjöldi
flóttamanna þessara feilur þó að lik-
indum af hugri, því að nú er undir
vetur komið.
Grikkir í vanda staddir.
Sagt er, að sendiherrar ftala og
Rússa hafi farið burtu úr Aþenu-
horg.. En ensk blöð sum krefjast
þess, að Bandamenn, Bretar og
Frakkar, sendi herskipaflota til
Grikklands og loki þar höfnum öll-
um, og viti svo, hvort ekki renni
tvær grímur á Grikki viðvíkjandi
þátttöku i stríðinu.
Síðari fregnir af Balkanskaga.
Prá Balkanskaganum er það að
frétta, að Frakkar og Bretar hafa
ruglað reikningunum dálitið fyrir
Þýzkum ennþá. Þeir réðust móti
þeim í Strumnitzadalnum rétt norð-
í.n við landamæri Grikkja, eitthvað
30 milum norður af Salonika, og
náðu af þeim kastalanum Strum-
nitza sunnan við á þessa i dalnum.
En Serbar komu þar vestan að þeim
og norðan, ráku þá frá Vilandova
og Hunalova austur á bóginn. Þetta
er rétt við ána Vardar, sem járn-
brautin liggur með. Hefir nú staðið
bardagi þar á ölluin suðurlanda-
mærum Serba, austan við Vardar,
og verða Búlgarar undan að láta.
En svo hafa Bandamenn sett her-
kvi um lönd Búlgara við Grikklands-
haf. Þeir eiga 80 milna spildu þar
suður við hafið, frá Savitchachan að
vestan til Enos við Maritsa ósa, og er
sagt að þeir hafi lent þar hermönn-
um við Enos og tekið járnbrautina,
sem liggur upp í landið; og er það i
Tyrkja löndum.
Norður frá í Serbiu hafa Serbar
heldur orðið undan að láta á stöku
stað, en þó hvergi svo að nokkru
nemi, og ennþá sitja þeir á hæðun-
um upp af Belgrad.
Síðustu fregnir af striðinu.
— Bretar sökkva enn fleiri skip-
um Þjóðverja i Eystrasalti. Af 50
flutningsskipum Svia, er fluttu stál
og kopar og vistic til Þýzkalands,
sitja nú ein 37 i höfnum inni; hin
eru sokkin með öðrum flutninga-
skipum Þjóðverja.
frægi, Claude
neitar því sjálfur,
að búið sé að skjóta sig sem spæjara;
en fregn um það hefir gengið hér í
Winnipeg, svo að Telegram sendi
rafskeyti um það til London og fékk
þetta svar. Hann er einn hinna öt-
ulustu flugmanna Breta.
— Bandamenn senda meira herlið
til Balkanríkjanna.
— Búlgarar hafa fengið meiri
skell sunnantil í Serbiu, í Strumnitza
dalnum, en fyrri fregnir sögðu, og
hafa hörfað þar inn yfir landamæri
sín; en tapað mörgum þúsundum
manna. Aftur hafa Þýzkir lagst
þungt á vestan við Belgrad og tekið
(tbrenovitz, en Serbar hörfað und-
an, þó ekki lengra en á næstu hæðir.
Svo hafa Serbar aftur reynt að ná
kastalanum Widdin í norðurhorni
Búlgaríu, við Dóná, en ekki skýrar
fregnir um það.
Bretar sökkva Þýzkum
torpedóbát.
Tvö önnur þýzk herskip flýja.
Það var í sundinu milli Danmerk-
ur og Svíþjóðar hinn 15. október að
morgni dags, skamt suður af Kaup-
mannahöfn, nálægt bæ þeiin, er Fal-
sterbo heitir
Þýzkt beitiskip (cruiser) hafði
verið þar á ferð með þremur minni
lierskipum þeirra (destroyers), og
lenti þeim sainan við neðansjávar-
bát brezkan. Þýzkir vildu reyna að
eyðileggja hann og gjörðu á hann
skothríð mikla af öllum skipunum;
en þau urðu að fara í einlæga króka
og hringi til að forðast hann, þar
sem hann vildi einlægt renna á hvert
skipið, sem næst honum var, og
f> rir það hittu þau hann aldrei. —
Þetta gekk alllanga stund; en loks-
ins gat Bretinn sent þeim torpedó,
og varð fyrir einn “destroyer” Þjóð-
verja Heyrðist þá brestur rnikill og
sprakk herskipið með drunuin mikl-
um og sökk óðara með öllum mönn-
um, sem á voru. I.eist þá hinum 3
herskipum Þjóðverja ekki á blikuna
og héldu undan alt sem þau gátu;
cn neðansjávarbáturinn var skrið-
minni og gat því ekki fylgt þeim
eftir
ÞÝZKIR MYRÐA 5,000 BELGA
Meira en fimm þúsund belgiskra
borgara hafa Þýzkir látið skjóta; þó
þeir hafi engir verið með vopn í
höndum.; en þeir hafa einhvernveg-
inn ekki fallið Þjóðverjum í geð, og
suma hafa þeir sakað um, að hjálpa
flóttamönnum úr landinu; sumir
liafa ekki sýnt næga virðingu hin-
um nýju húsbændum og öllum hafa
þeir eitthvað til saka fundið.
Það er sagt, að þeir hafi skotið 200
í Antverpen, 800 í Brabant, 100 í
Flandern, 400 í Hainault, 845 í Liege,
40 í Limburg, 1000 í Luxemburg og
1800 i Namur.
ASQUITH VEIKUR.
— Asquith veikur. Lloyd George
skipar sæti hans til bráðabirgða.
Zeppelin-árás á Lund-
únaborg.
Nóttina milli hins 13. og 14. októ-
ber gjörðu þýzkir Zeppelin flug-
báta-áhlaup mikið á Lundúnaborg.
Það hafði komið heill floti af þeim
og steyptu þeir ótal sprengikúlum
yfir borgina. Þoka mikil var yfir
borginni og eiginlega ómögulegt að
sjá .Zeppeliiiana. Samt var þegar
farið að skjóta á þá með loftfallbyss-
um, sem til þess eru gjörðar, og var
gjörð að þeim töluverð hríð, og eitt-
livað hittu þeir, þvi að einn Zeppe-
lin báturinn kastaðist til og frá og
'var nærri fallnn niður. En belgir
loftbáta þessara eru í 17 eða 18 hólf-
um og fljóta þeir i lofti, þó að eitt
eða tvö hólf rifni. Fimm flugdrekar
Breta fóru upp að elta þá og gátu
fundið einn Zeppelininn, en hann
hvarf þeim út i þokuna.
Loftbáta floti þessi gat kveikt í
rnörgum húsum; en slökkviliðið var
við hendina og gat varnað því, að
eldurinn breiddist út. — 55 menn
hlutu bana af árásinni, en 114 meidd
ust meira eða minna. Meira en þriðj-
ungur þeirra, sem dóu og meiddust,
voru kvenmenn og yngri og eldri
börn.
Seint um daginn höfðu sumir —
einir 4 eða 5 — Zeppelinar þessir
sést fljúga heim til Þýzkalands yfir
Hollandi. Hollendingar skutu á þá
og hittu víst einn þeirra.
Bretar heimta, að flugdrekar gjöri
líkar árásir á næstu borgir Þýzka-
lands, til þess að reyna að gjöra
| Þýzka leiða á þessu.
Skotfæraleysi var
orsökin.
Ástæðan sem olli þvi, að Bandutnenn
hættu að reka Þýzka úr Frakk-
landi og Betgiu i vor.
Vér verðum að fara til Rússlands
til þess að verða þess vísari. Meira
en helmingur af öllu herliði Itússa
hafði reyklaust púður, bæði fyrir
handbyssur og allar hinar stærri
byssur, og var það alt búið til í hin-
um feiknastóru verksmiðjum Rússa
i Ochta skamt frá Pétursborg. Mikill
hluti yfirinanna og beztu smiða í
verksmiðjum þessum voru Þjóðverj-
ar og menn af þýzkum ættum, sem
búið höfðu í nokkra ættliðu á Rúss-
landi. Alt voru þetta hinir beztu
verkamenn og lærðir efnafræðingar
og vélameistarar
Menn voru farnir að hafa grun á,
að þýzkir spæjarar væru þar starf-
andi; en ekkert varð uppvíst þang-
að til að sprengingin mikla reið af,
sem þruma úr lofti, rétt þegar Rúss-
um lá sem allramest á. FrV þessum
verksmiðjum komu öll skotfærin til
meira en helmingsins af hinum
mannmarga Rússaher. En alt í einu
sprakk þetta alt í loft upp og Rússar
stóðu uppi á vigvöllunum með tvær
hendur tómar.
Þess vegna urðu Rússar að láta
undan síga í Galizíu og síðar á Pól-
landi; þvi þeir höfðu engin skot-
færi til að svara hriðum Hinden-
burgs og Mackensens, og er því al-
veg uq^ravert að þeir skyldu ekki
vera gjörsamlega yfirbugaðir. En
Bretar og Frakkar fóru að reyna að
lijálpa þeim með því að senda skip
með skotfæri norður fyrir Noreg og
Sviþjóð og svo suður til Archangel,
sjóborgar Rússa við Hvítahafið, og
þá fóru Rússar fyrst einnig að fá
nokkuð að mun af skotfærum frá
Japönum. En lengi vel var það, að
þeir gátu ekkert að gjört.— Spreng-
ingunni var lialdið leyndri eins og
hægt var. En Frakkar og Bretar
urðu að rýja sig að skotfærum og
um leið hætta við áhlaupið mikla,
sein þeir ætluðu að byrja með vor-
inu. — Það þarf nokkuð til þess að
halda uppi daglegri skothrið á 700
til 800 milna svæði, sem sjá má af
þvi, að þessar 20 járnbrautarlestir
af skotfærum, sem Japanar senda
nú Rússum á hverjum degi, eru að
eins nokkur hluti þess sem eytt er.
TEKINN VIÐ HERSTJÓRN.
Koírópatkin gamli er nú tekinn
við herstjórn í herdeild einni hjá
Rússum. — Hann var aðalforingi
1 ússa í striðinu við Japana seinast
og var þá talinn einhver beztur for-
if.gi í Evrópu, þó að hann yrði að
lúta i lægra haldi fyrir Japansmönn-
uin. En það sögðu menn, að það
liefði ekki verið honum að kenna,
heldur stjórninni í Pétursborg. —
Hann vantaði alt; vistir, skotfæri og
menn.
Þeir hafa gjört
— Flugmaðurinn
jGraham White,
Heiðurslisti Islendinga. Jólagjafir handa íslenzku drengjunum í stríðinu.
Vér höfum afráðið, að hafa sér-
stakan dálk i blaði voru, þar sein
allir þeir lslendingar eru taldir, sem
i striðið hafa farið eða fara kunna,
og byrjum nú listann með nöfnuni
allra þeirra, sein vér höfum fengið
vitneskju um. í skrá þessari þarf að
geta, hvenær þeir hafi i herinn
gengið, hvar heimili þeirra hafi ver-
ið, foreldra þeirra eða nánustu ætt-
ingja; séu þeir kvæntir, þurfum
vér að fá nöfn konunnar og barn-
anna, og hvaða sýslan þeir hafi á
hendi haft.
Einnig óskum vér eftir nöfnum
allra þeirra, sem menn sjá að vanta
i listann, og biðjum vini vora að
senda oss upplýsingar um þá og
hina. sem menn sjá ú listanum að
oss skortir upplýsingar um og skrifa
þessar upplýsingar á eyðublaðið, er
listanuin fylgir, klippa það síðan úr
blaðinu og senda oss svo fljótt sem
unt er Og verða þá upplýsingarnar
og nöfnin prentað i blaðinu jafnóð-
um og það berst oss.
Þetta verður heiðurslisti íslend-
ingu, — mannanna, sem vildu leggja
lifið i sölurnar fyrir frelsið og
mannréttindin;— sem vildu hnekkja
mönnunum, sem tróðu undir fótum
bina saklausu Belgi og Luxemburg-
menn: mönnunum, sem gjörðu Pól-
land að eyðimörk og borgirnar að
öskuhrúgum; mönnunum, sem nú
eru að slátra Serbum, hinni fátæku
en hraustu þjóð á Balkanskaganum.
Þessir Islendingar vinna sér til svo-
mikils heiðurs, að nöfnum þeirra
má ekki gleyma. Löngu eftir að vér
erum komnir undir græna torfu, —
mun það frægðarmark álitið fyrir
hvem þann, sem getur sýnt, að hann
sé af mönnum þessum kominn. Það
verður einskonar óðalsmark kom-
andi kynslóða. Vér, sein heima sitj-
um meðan þeir berjast fyrir oss,
getum ekki minna gjört en að reyna
að halda uppi nöfnum þeirra, —
mannanna, sem fundu ástina til
landsins, sem fæddi þá og klæddi,
og vinanna, sem þeir léku sér við
og bjuggu saman við; mannfélags-
ins, sem nú lifir og eftir oss kemur,
— fundu ástina til þess svo heita og
sterka, að þeir komu af fúsum vilja
fram og buðu fram líf sitt til þess að
bjarga þessu. Hvort sein þeir standa
hátt eða lágt á þrepum mannfélags-
ins, þá eru þetta alt stórmenni.
Þarna er aðallinn okkar íslend-
inga.
VILL SENDA KVENMENN TIL
CANADA, EN EKKI
KARLMENN.
‘Windermere” sem telja má einna
má einna áreiðanlegastan allra út-
iendra fréttaritara, sem blöðin hér i
álfu hafa, ritar fréttagrein frá Lond-
on hinn 12. þ.m., á þessa leið:
Dr. Saleeby, hinn nafnkunni vís-
indamaður, mannfræðingur og ræðu
skörungur, var nýlega að flytja fyr-
irlestur á fjöllistaskólanum og reif
hann þá niður uppástungu þá, að
senda uppgjafa-hermenn til Canada
og nýlendanna frá Englandi, þegar
striðið væri búið. En hinu hélt hann
fram, að senda burtu af Englandi
konur þær allar og ungar stúlkur,
sem aflögu væru, i staðinn fyrir að
senda karlmennina. Hann sagði, að
það ætti að vera grundvallarstefna
stjórnarinnar, að sjá um, að jöfnuð-
ur væri sem mestur milli kvenna og
karla, bæði heima á Englandi og
eins i nýlendunum. Þess vegna væri
það fásinna hin mesta, að auka ó-
jöfnuð þennan á Englandi með því,
að senda karlmennina burtu. Eng-
land æti að láta sér viti Þjóðverja
að varnaði verða. Þjóðverjar væru
nú að eyðileggja hinn þýzka kyn-
flokk. England hefði nú tapað 800
þúsundum manna, sem látnir væru
i striðinu. En Þjóðverjar 6 sinnum
meira, og væru nú neyddir til að
taka tæringarveika menn og menn
sjúka af andarteppu i herinn, og
einnig fatlaða menn.. Þeir væru að
eyða landið að karlmönnum.
Unga fólkið úr öllum islenzku
kyrkjunum í Winnipeg hefir komið
sér saman um, að skora á alla Is-
lendinga vestan hafs, að hjálpa til,
svo það geti sent öllum íslenzku her-
mönnunum fyrir handan hafið jóla
box.
Það virðist sem allar islenzkar
kvrkjur hafi að einhverju leyti ver-
ið að starfa að þvi, að safna jóla-
gjöfum handa hermönnunum, sem
eru komnir austur um hafið, og það
var farið að lita út eins og að is-
lenzku piltarnir yrðu þeir einu, sem
gleymdust af samlöndum sínum. Nú
langar unga fólkið til, að islenzku
kyrkjurnar yrðu ekki þær siztu áð-
ur en lýkur, þó að þær byrji seint.
Þetta er nokkuð stórt fyrirtæki.
Við þurfuni að senda, ef til vill, alt
að hundrað kassa, og hver kassi ætti
að vera minst $10.00 virði; $1,000.00
er það minsta, sem við þurfum að fá.
Þetta þarf ekki að gefast í pening-
um; — margt annað mikið nauðsyn-
legra: íslenzkir heimatilbúnir ull-
arsokkar, vetlingar og treflar, þess
þurfum vér mest með. Það er kalt
að halda á byssunni berhentur um
miðjan vetur. Ullarplögg fáSt nú
ekki lengur í Winnipeg. Vetlingarn-
ir eru bolvetlingar með þumli og
visifingri prjónuðum til hálfs.
Svo þurfum við súkkulaði, tóbak,
peninga og frimerki. Alt, sem pilt-
unum getur orðið til gagns og á-
nægju, verður þakksamlega þegið
tslenzkir kaiipmenn! Sendið þið
okkur birgðir af islenzkum plöggum
(vetlinga tvíþumlaða). Við borgura
ykkur söluverð fyrir það, sem við
getum notað; en lifsnauðsynlegt að
það fáist.
Istenzk alþýða! Látið'"sjá, að þér
séuð ekki búin að gleyina þeim, sein
eru að leggja lífið í sölurnar fyrir
yður og þjóðfélag það, sem þér lipið
í. Látum oss geta sýnt, að islenzku
drengirnir fái ekki lélegri jólak (ssa
en hinir!
Skyldmenni og vinir eru beðnir
að senda nöfn og utanáskrift allra
íslenzkra hermanna, er komnir eru
austur um haf, til Miss S. Stefánson,
S:.ite No. 5, Acadia Blk., Winnipeg.
Allar Gjafir verða að vera komnar
til Winnipeg fyrir lok þessa n án-
aðar.
Gjafir sendast til islenzku blað-
anna Logbergs og Heimskringlu.
Fyrir hönd islenzku ungmennafé-
laganna.
P. Bardal,
H. Pétursson.
Þrjár miljónir hermanna
enn.
FUNDIN UPPSPRETTAN AÐ
SKOTFÆRA-BIRGÐUM
ÞJÓÐVERJA.
Blaðið Birmingham Post á Eng-
landi hefir fengið svolátandi bréf
frá Kitchener lávarði, sem auglýst
hefir verið um alt England: —
“Eg þarf fleiri menn, miklu fleiri,
tf að herskarar þeir, sem nú eru á
vigvöllunum eiga að geta fullri tölu
haldið, þó að tnenn falli, og eins her-
flokkar þeir, sem nú eru á leiðinni
á hina mörgu vigvelli cða munu sið-
ar sendir verða. Eg skora því fast-
lega á alla hrausta og heilsugóða
menn, sem losnað geta að heiman,
að gegna herkvöð þessari, ef þeir
ekki ætla sér að sitja hjá og horfa á,
að hinir hraustu félagar og sveit-
ungar þeirra láta tifið árangurslaust
á vígvöllunum. Eg get þvi að eins
gjört skyldu mina við föðurlandið,
að þér uppfyllið skyldu yðar vi mig.
— Vér þurfum fleiri menn og það
undireins. ö
“ ‘Bretland hið mikla þarf að fá
þrjár miltiónir nýrra hermanna fyr-
ir vorið’, — þessu týsti General Eric
Swuyne yfir hinn 17. þessa mánað-
ar, i ræðu sinni i borginni Hull á
Engtandi. En hann stendur fyrir
herkvöð í norðursveitum landsins.
. .“Swayne hershöfðingja taldist svo
til, að Þjóðverjar hefðu cnnþá milli
níu og tíu milliónir manna, þelta frá
álján til fjörutíu og fimm ára gamla.
Og segir hann, að menn geti þá séð,
hvað þýðingarlaust það sé, að tala
utn það, að þreyta Þjóðverja eða
sitja þá af stokki.
Með vorinu sagði hann, að Þjóð-
verjar myndu verða búnir að missa
fteiri menn, en Bandamenn, svo að
þá yrðu álika margir hermenn hjá
hvorum fyrir sig, Þjóðverjum og
Bandamönnum. En ef að Bretar þá
gætu bætt við þremur milliónum af
góðum hermönnum, þá myndu Þjóð-
verjar sjá, hvað þýðingartaust það
væri fyrir þá, að lialda striðinu á-
fram.
Hann sagði og, að Bretar vildu
helzt ekki taka upp herskyldu. En
svo framarlega, sem þrjár milliónir
nýrra, vel æfðra hermanna bættust
ckki við með vorinu, þá gætu hers-
höfðingjarnir enga ábyrgð borið á
því, hvernig stríðið færi.
Af þessu geta menn séð, hvort að
alvaran er ekki einlægt hin sama og
voðinn hangnndi sem haglský i lofti.
Konungsstjórn í Kína.
Yuan Shi Kai cr að reisa þing-
bundna konungsstjórn i Kína. —
Menn eru þar ekki komnir svo langt
að lýðveldi geti þrifist. Er nú verið
að búa undir þingkosningar um alt
hið víðlenda riki Kínverja.
Loks hafa þeir fundið hana eða
eru farnir að teppa hana — upp-
sprettuna að birgðuin vopna og
vista Þjóðverja. Þeir voru búnir að
veiða í netin svo marga neðansjáv-
arbáta Þjóðverja, Bretarnir, að loks
fóru þeir að nota þá, og enginn veit
nú, hve marga þeirra þeir hafa bæði
í Norðursjónum og það sem mest er
um vert i Eystrasalti. En þar eru
þeir farnir að láta Þjóðverja finna
bragðið að sinum eigin meðulum;
því að á hverjum degi sökkva þeir
nú fleirum en færri flutningsskip-
um, sem eru að flytja matvæli og
skotfæraefni til Þjóðverja.
Um miðjan október voru Bretar
búnir að sokkva 17 gufuskipum fyr-
ir Þjóðverjum, sem voru að flytja
járn og stál og kopar frá Sviþjóð til
Þýzkalands.
Frá íslandi.
ÁRNESSPRESTAKALL
er veitt síra Sveini Guðmundssyni,
samkvæmt kosning safnaðarins. —
Illaut hann 32 atkv., en síra Ólafur
Síephensen 30 atkv.
SKIPAÁREKSTURINN.
Tjón það, sem hlaust af árc’-só-i
skipanna Ránar og Viðis, hefi" ver-
metið á 9000 kr. fyrir Rán, og 1800
kr. fyrir Víði.
MANNTJÓN.
Það slys vildi til norður í Fljótum
nýlega, að hrefna hvolfdi báti með
tveim mönnum á og druknuðu báð-
ir . Hét annar Sæmundur Kristjáns-
son, bóndi á Laugalandi i Fljótum,
en liinn Sigurður, vinnumaður hans.
Botnvörpungur, sem var skamt frá.
sá hvað gjörðist, og sendi þegar bát
til að bjarga mönnunum, en það
tókst ekki, sökum þess, að þeim
skaut aldrei upp.
MYND AF BALDVINI EINARSSYNI,
sem tekin er eftir málverki, sem
hann á tvitugsaldri sendi hingað
heim, að gjöf, er komin á markað-
inn. Munu þeir margir, er haaa
vilja eign.ast.
SKIPSTRAND.
Gufuskipið Fenris, sem fiskiveiða-
félagið Kveldúlfur hefir haft í för-
um, strandaði siðastliðinn sunnudag
á Hrólfsskeri á Eyjafirði. Björgun-
arskipið Geir, sem hefst við fyrir
norðan land i sumar, brá þegar við
og tókst að ná skipinu út, talsvert
skemdu þó.
VEITT SÝSLUMANNSEMBÆiTTI.
Mýra og Borgarfjarðar sýsla er ve4t
Sigurði Eggerz fyrv. ráðherra. —
Dalasýsla er veitt Bjarna Þ. Johnson
yfirdómslögmanni.
MR. CABLE,
brezki ræðismaðurinn. kom til R-
víkur um miðjan september úr 5
vikna ferðalagi kringum landið. —
Leizt honum sérstaklega vel á sig á
Norðurlandi og lætur yfirleitt hið
bezta yfir ferðinni.