Heimskringla - 09.08.1917, Qupperneq 3

WINNIPEG, 9. AGÚST 19*7,
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSIÐA
Þessi kvæíi voru flutt á Íslendingadefinum
í Winnieg, 2. ágúst 1917.
ÍSLAND.
Enn ertu baeSi ung og frííS,
Egils og Snorra móSir.
Leikur um vog og laufga hlíð
Ljóminn af þinni sögutíS,
Enn eru þínir allir góSir
Andlegu sparisjóSir!
Hrein sem norSriS skal hugsun hver
Heill þinni yfir vaka.
Þú barst oss kornung á brjóstum þér,
BlessaSir þaS, sem liSiS er.
Gafst okkur alt—tókst aldrei til baka,-
Um ekkert er þig aS saka!
Frjáls skaltu tigna fóstra mín
FramtíSar-þráSinn spinna.
Djörfustu’ og beztu börnin þín
Bundu viS nafn þitt heitorS sín,
Sóttu tápiS til sagna þinna —
Sæmdina’ aS stríSa’ og vinna!
Geymir í helgi hugur vor
Heimalands þrastakliSinn.
Fent er í okkar frumlífs spor.—
FóstraSd vestri íslenzkt þor,
Dreymir títt eftir daginn liSinn
Dagbjartra nátta friSinn.
Einar P. Jónsson.

Minni Canada.
Vor framsókn öll er nú á nýjum vegi,
Því nýju landi bundist höfum vér,
Og engum oss þaS dylst á þessum degi,
AS draumar vorir flestir rættust hér.
Vér þráSum frelsiS, þrungnir andans kepni,
Og þroskun sanna, meiri og fleiri ráS;
1 landi því, sem Leifur fann hinn hepni,
Vér loksins höfum sigurmarki náS .
ÞaS sigurmark var sælan viS aS finna
Vorn sjálfskraft aukast, vilja, afl og þor;
I ungu landi áfram sig aS vinna
VarS öllum gróSi—réttnefnt heillaspor.
Og frumbyggjanna ró var ekki rofin,
Þótt raunir þungar einatt stæSu mót;
Úr ljóssins þrá hver hugsjón há var ofin
Þess hetjulýSs—er fann viS öllu bót.
Svo hófst þaS landnám, landnám feSra vorra,
Er lögSu grundvöll þess, sem er í dag;
Því hugljúft mjög var niSjum Njáls og Snorra,
AS nema lönd og bæta þjóSar hag.
Og landiS unga, aflstöS nýrra vona
Og allra þjóSa skjól og frelsisgrund —
ÞaS land, sem ófst í ljósþrá fyrstu sona,
Er landiÖ, sem vér minnumst þessa stund.
Vort frjálsa land! þitt ljós frá fyrri árum
Mun loga hjá oss bæSi fyr og síS,
Er minnumst þess, aS þjóSarheill vér bárum
Úr þínu skauti, alt frá landnáms tíS.
Og vér, sem eyddum æsku á þínum stöSvum,
I ungri bygS, á landnámsdögum hér —
Alt andans þrek og allan þrótt í vöSvum
Vér allir sórum strax aS helga þér.
Nú þynnist óSum flokkur frumbýlinga,
Er falla þeir, sem oss hér ruddu slóS —
Og sterkust þrá var þeirra fslendinga,
AS þessi strönd oss reyndist frjáls og góS:
Vort heimaland í hugsun þjóSar skýrri,
Vort heillaland, þar framsókn aldrei þver,
Vort feSraland í frelsissögu nýrri,
Vort fósturland á meSan lifum vér.
O. T. Johnson.

Minni islenzkra
hermanna.
Flytji hvert ljóS og lag
lifandi, þennan dag,
kærleikans koss;
austur um hyldjúp höf
hvísli sem vinargjöf
hlýtt inn í hverja “gröf"
heilsan frá oss.
Þú, sem ert öllum alt,
alfaSir, skildi halt
— heyr þú vor hljóS —
fyrir hvern fjarlægan
föSur og son og mann;
blessa og hughreyst hann,
hlíf vorri þjóS.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Minni íslenzkra
hermanna.
Flutt á Þjóðminningardegi Islend
inga í Winnipeg 2. ág. 1917.
Eftir séra Bjöm B. Jónsson.
Það er vfst í fyrsta sinni, að
mælt er fyrir minni íslenzkra her-
miainna á þjóðhátíð Islendinga.
En svo er nú komið sögu Vestur-
íslendinga, að ekki megum vér
þjóðhátíð halda, nema svo, að vér
minnumst sérstaklega þeirra mörgu
manna, sem íarnir eru úr hópi
vorum út í styrjöldina miklu og
skelfilegu.
I sjálfu sér er það ekki gleðiefni
að nauðsyn ber til þess, að flytja
þetta minni. Miklu fremur liefðum
vér kosið það, að engir íslenzkir
hermenn, og engir aðrir hermenn,
væri til, og ekki væri í heiminum
stríð og styrjöld.
En úr því svo hörmuleiga hefir
um vér ni'i verndar þeirrar, sem
hermenn bandaþjóðanna tryggja
oss — fslenzku hermennirnir, sem
aðrir.
Og því teljuim vér ekki eftir
augnablik það, sem vér helgum
hermönnunum. Hugur vor, hjarta
vort, hvarflar til þeirna. Hvar sem
er gröf—merkt eða nafnlaus gröf—
íslenzks hermanns, er fórnaði sér
fyrir land og þjóð, þar krýpur hug-
ur vor klökkur niður og vígir
moldina þakkairtárum. Hvar sem
særður islenzkur hermaður, eða
sjúkur, Ihvílir á beði, fjarri hlýrri
móðurhönd í framandi landi, þar
beygir hugur vor höíuð með við-
kvæmri lotningu. Hvar sem ís-
lenzkir hermenn eru fangtar í ó-
vina höndum, hvar sem þeir eru í
skotgröfum eða á vígvöllum,
hvarflar hugur vor til þeirra, og
upp til hæða stígur sú bæn, að
drottinn allsherjar blessi og -vtairð-
veiti hermenn vora.
Með þessum fáu orðum segi eg
tekist til, að rofinn hefir verið frið- míp](- fyrir því minni, sem tímabær-
ur heimsins, úr því svo ömurleg
atvik hafa borið að höndum, að
sú þjóð, sem á oss, hefir verið til
knúð, afj hefjast lianda. ásiamt öðr-
um þjóðum, til þess að verja með
lífi sínu og blóði farsæld og frelsi
mannkynsins, þá fögnum vér því
og minnumst þess með þakklæti í
dag, að þjóðflokkurinn vor, minst-
ur laillra, fátækari flestum, hefir að
Ifkingum sýnt í þessu efni meiri
drengskap, en nokkur annar þjóð-
flokkur í þessari heimsálfu.
Ekki kann eg yður að tjá, herra
forseti, tölu liinna íslenzku lier-
manna, soni nú berjast fyrir liand
og þjóð. En sagt hefir það vcrið
uppliátt á mannfundum og ritað
stendur það í blöðum, að ekki
muni þeir vera færri en 1,000 tals-
ins.
Gizktað er á, að tala allra lslend-
in-ga í Canada sé í mesta lagi 20,000.
Ef rétt er ágizkað, þá er tuttugasta
hvert mannsbarn þjóðflokks vors
í herþjónustu. Og ef skift er jöfnu
körlum og konum, þá er tíundi
hver kiarlmaður í hernum; og ef
heliiningur manna er talinn full-
orðinn en hinn heimingurinn
börn, þá er nú fimti hver fulltíða
íslenzkur karlmaöur í herþjón-
ustu.
Eg þykist þess fullvís, að eng-
inn annar flokkur imannia' í land-
inu liafi sýnt lilutfallslega meiri
þegnskap í stríði þessu, heldur en
Islendingar.
allir hafa hermenn þessir
gengið fríviljuglegai að fórnarstaili.
Allir hafa þeir ótilknúðir gengið
fnam til að offra gáfu sinni við alt-
ari þjóðar sinnar.
En tala hermannanna er ekki
einhlít. Ekki minna, lieldur
rneira er undir því komið, hvernig
þeir hafa reynst.
Ekkert fagnaðarefni veit eg meira
vera á þjóðhátíð þesstari, en það,
að vér vitum það, að hermenn ‘vor-
ir hafa reynst ágætlega vel og liafa
verið oss til mikils sómia. Hvergi
befir farið prúðari sveit né fríðara
lið en hemnenn vorir. Þeir hafa
engan blett sett á skjöldinn. Fyr-
ir })á þarf cnginn að skiammast sín.
Þcir hafa hlotið viðurkenningu
iierstjórnarinnar. Þeir hafa náð
völdum og mietorðum. Einn þeirra
hefir flairið foringi liðs; annar lief-
ir kvaddur verið á konuhgsfund
til þess að meðtaka þakkarvott ai-
þjóðar.
Aldrei verð eg svo gamBill, að eg
gleymi mánudagsmorgninum 23.
apríl síðastl., þegar stærsti hópur
hermannanna íslenzku lagði iaf
stað frá járnbrautarstöðvunum 1
Winnipeg. Sáuð þér þar nokkram
manni bregðiai? Nei. Þeir kystu
móðpr sínar, föðmuðu eiginkonur
sínar, blessuðu börnin. sín og
lögðu af stað eins og hetjur.
Ekki veit eg tölu þcirra fslenzkra
hermanna, sem Daillnir eru eða
særðir. Talan er orðin all-há og
fer vaxandl. Gizkað hefir verið á,
að 25—30 «é þegar fallnir og meir
en helmingi fleiri særðir, sjúkir eða
herteknir. Ef til viill fer ei fjarri
að segja, að tíundi hver þeirra hafi
þegar lagt Iff, limi eða heilsu í söl-
urnar.
Hefir annar atburður áður gerst
f sögu íslenzknar þjóðar, sem meira
gildi hefir en hernaðar-saga þeirra
landa vorra, sem vér minnumst á
þessu augnabliki?
Verður hér eftir nokkurn tíma
haldinn svo þjóðminningardagur,
að ekki verði með heitum hjörtum
og leldlegum orðum minst þeirra
manna, sem nú bera nafn og sóma
íslendinga úti á orustuvöllunum
blóðugu?
Þá ert þú vesöl, íslenzka þjóð, ef
þú nokkru sinni gleymir hermönn-
um þínum.
1 diaig erum vér hér á gleðimóti.
Hér er hátíð og ifögnuður. Það
væri hvorki hér né annars staðar
f landi haldin hátfð, ef ekki nyt-
ast er nú allra minna,
lenzkra hermanna.
mmm ís-
Bréf frá J. V. Aust-
mann.
Stuttgart, Wurtemberg,
Germany,
15. maí 1917.
Kæri faðir minn!
Eins og þú nú sér, hefi eg verið
fluttur; og þá alt er tekið til
greina, er hér dálítið harðari
reglugerð, en fæðið aftur betra, og
er það af því, að þetta er auðug-
asti partur Þýzkalands. Þú Jiarft
því ekki að beva' neinar áhyggjur
út af mér, þvf eg fæ nú böglasend-
ingar frá Rauðakrossinum reglu-
lega. en það er öðru vísi með bréf
til mín. Eg hefi að eins fengið
eitthvað hálfa tylft bréfa á þessu
ári. En þar sem eg veit, að póst-
ferðir eru í mesta ólagi, kenni eg
þér ekki um, og sízt af öllu set eg
slíkt fyrir mig. Eg tek hlutina
eins og þeir koma og haga mér
eftir kringumstæðunum og mfn
einkifnnar orð eru: brostu, brostu,
hvað svo helzt sem að höndum
ber.
Sökum þess að ný reglugerð hef-
ir gengið hér í gildi, er það varla
þess vert að senda hingað niður-
soðinn mat, því allar tindósir eru
nú opnaðar strax og hingað er
komið, nema niðursoðin mjólk.
Þú verður því að muna eftir að
segja i'auðakross fólkinu, að senda
mér aðra fæðu en í tindósum. 1
þess stað vil eg því fá: Reyktar
sfður af fleski, þurkað kjöt, baunir,
hrísgrjón, maískorn, ost, te, mjólk
og sykur o.s.frv. Sendu mér ekki
meiri peninga á þessu ári af þeirri
ástæðu, að eg get ekki eytt þeim
þó eg vildi.
Með von um að fá fréttir frá þér
áður langt um líður óska eg öllum
góðs gengis, því eg er nú sem fyrri
þinn elskandi sonur,
J. V. Austmann.
Giftir menn—1. Gunnar Lýðsison,
2. B. Btefánsson, 3. K. Backman.
Konur 50 ára og eldri—1. A. Ei-
rfksson, 2. Mrs. Hallson, 3. Mrs.
Julius.
Ka'rimenn 50 ára og eldri—1. A.
Johnson, 2. F. Swanson, 3. S. Gísla-
son.
100 yards—1. E. Davidson, 2. S.
Sigurðsson, 3. J. Baldwin,
1 mfla—1. A. Erickson, 2. S. Er-
lendsson, 3. S. Hermannson.
Langstökk—1. J. A. Vopni, 2. P.
Bardal, 3. V. Westdal.
Hástökk—1. S. B. Stefánsson, 2.
E. Davidson, 3. J. A. Vopni.
220 yds. 1. E. Davidson, 2. S. Sig-
urdson, 3. L. E. Suinarliðason.
Hopp-stig-stökk — 1. S. B. Stef-
anson, 2. E. Davidson, 3. J. A.
Vopni.
Hlaupa-hástökk—1. S. B. Stefáns-
son, 2. E. Davidson, 3. J. A. Vopni.
Stökk á staf—1. S. B. Stefánsson,
2. E. Davidson.
Knattleikur kvenna — 1. Winni-
peg, 2. Lundar.
Barna sýninig — 1. Dalmann, 2.
Anderson, 3. Goodman.
Glfmur—1. E. Erlendsson, 2. A.
Siddell.
Aflraun á kaðli — Utianbæjar-
inenn.
Prjónaðir sokkar—1,- Mrs. Þórey
Olafsson, Winnipeg; 2. Mrs. Guð-
laug Runólfsson, Winnipeg; 3.
Mrs. I. Hallson, Wynyard, Sask.
Dans—1. Miss G. Björnson og Mr.
F. E. Snidai, 2. Miss Rósa Sig-
mundsson og Mr. Jón Oddleifsson,
3. Mrs. E. Stefansön og Mr. Harry
Preece.
HAFIÐ ÞÉR BORGAÐ
HEIMSKRINGLU?
Skoðið litla miðann á blaðinu
yðar — hann segir til.
Ljómandi Fallegar
Silkipjötlur.
til að búa til úr rúmábreiður —
“Crazy Patchwork”. — Stórt úrval
af 8tórum silkiiafklippum, hentug1-
ar í ábreiður, kodda, sessur og fl.
—Stór “pakki” á 25c., fimm fyrir $1.
PEOPLE’S SPECIALTIES CO.
Dept. 17. P.O. Box 1836
WINNIPEG
Fullkomin °*Eme®
m * * • minm
iannlœkmng borgnn
en annarstaðar.
Dr. J. A. MORAN
Dental Specialist
Union Bank Chambers,
Saskatoon, Sask.
Verðlaunaskrá
Nöfn þeirra, aem unnu verðlaun
á þjóðminningardeginmn í Winni-
peg, 2. ágúst 1917:
iStúlkur innaú 6 ára—1. L. Stcpb
enson, 2. Th. Jóhannsson, 3. Elín
M. Joihnson.
Drengir innan 6 ára—1. Lorne
Wiliard 2. Baldur Sigurðsson, 3.
Franklin Thorgeirsson.
Stúlkur 6 til 8 ára—1. O. Gíslason,
2. H. Thorarinson, 3. Th. Thorstein
son.
Drengir 6 til 8 ára—1, W. And
erson, 2. A. Oddleifsson, 3. H.
Bjarnason.
(Stúlkur 8 tU 10 ára—1. W. Olafs
son, 2. L. Stephenson, 3. A. Good
man.
/ Drengir
gon, 2. E.
ússon.
Stúlkur 10 til 12 ára—1. K. Berg
mann, 2. J. Swanson, 3. V. Johnson
Drengir 10 til'12 ára—1. O. Benja
mínsson, 2. C. Sigurðsson, 3. A,
Goodman.
Stúlkur 12 til 14 ára—1. V. Breck-
man, 2. S. Jdhnson, 3. S. Hall.
Drengir 12 til 14 ára—1. O. Olson
2. G. Wamson, 3. H. Jónasson.
Stúlkur 14 til 16 ára—1. F. Good-
man, 2. G. Goodmundson, 3. A,
Backman.
Drengir 14 til 16 árai—1. R. John-
son, 2. C. Thorsteinsson, 3. F. Hall
dórsson.
Stúlkur 16 ára og yfir—1. M. Thor-
láksson, 2. R. Thorsteinsson, 3. G.
Magnússon.
Giftar konur—1. Mi». B. Hallson
2. Mrs. Johnson, 3. Mrs. Woodman
8 til 10 ára—1. A. Gísla-
Oddleifsson, 3. M. Magn
SKOÐIÐ VJELAR
Geo. White & Sons Co.
BRANDON, MANITOBA Limited.
og frætSist um beztu þreskivélar landsins
á Brandon sýningunni
Höfum Beztu Verkfæri Aðeins
SjáitS einnig hina frægu WHITE “ALL WORK”
TRACTOR og plægmgar samkeppnina
VeritJ vissir um atS fá vöruská vora og vertJlista.
HÆSTA verð borgað fyrir Rjéma
ÞatS borgar sig ekki fyrir ySur aS búa til smjör atS
sumrinu. SenditS oss rjómann og fáitS peninga fyrir
hann. Fljót borgun og ánægjuleg vitSskifti. Flutn-
ingsbrúsar seldir á heildsöluveríSi.—SkrifitS eftir á-
skriftar-spjöldum (Shipping Tags).
DOMINION CREAMERIES, og Winnipeg
H vertíb œn dur!
Ssndið korn yðar í “Car lots”; rnljið ekk i f smáskömtum.—
Reynið að senda oss eitt eða flelri Tagnhlöss; vér munum
gjðra ; yður ánsegða, — vanaleg sölulaun.
Skrifið út “Shlpplng Bllls’ þannlg:
NOTITT
STEWART GRAIN COWFANY, LIMITED.
Track Buyers and Oeauslssien Merchants
WIMNIFKO, MAK.
Vér vfsum til Bank of Montreal.
Feninga-borgnn strax Fijét TÍðakifti
Til þeirra, sem
auglýsa i Heims-
kringlu
JUlar ■amkomuaugltslagar koata U
ct*. fyrlr hrorn þumlung tilkalonftor
—1 hvort sklftl. Bngln auglýslng tokta
I blahltl fyrlr mlnna en 25 cent.—Borg-
Ist fjrrlrfram. nomn ðOru vlsl s< ua
■amlts.
BrflljóV og aeflmlnnlngnr kosta 15«.
fyrlr hvern þuml. d&lkil*ngdnr. Bf
mynd fylglr koctar nukraltls fyrlr tll-
búnlng & prent "photo”—»ftlr starS.—
Borgun verOur ■» fylgja.
Auglýslngar, sem sottnr oru I bl&tllV
&n þoss CB tlltaka timann aem þ«er etgn
at> blrtaat þar, verha aO borgaat upp aV
þelm tlma sem oaa ar tllkynt a» taka
þaar úr blaOlnu.
AUar augl. varSa a» vara komnar &
akrifatofuna fyrlr kl. 12 & þrlþjudag tll
blrtlngar I blaOinu þ& vlkuna.
The VlkUg Preaa, Lt&
I