Heimskringla - 16.08.1917, Blaðsíða 2

X BLAMiÐA
HEIMSKRINGLA
WTNNIPE», 16. AQtfiT 1917
t--------------------------
Hvað Þjóðverjar
ætla sér.
Eftir síra F. J. Bergiaann.
Bók ein er nýlega út komin í
bænuin Lausanne í Sviss, eftir
Jiýzkan mann, að nafni Grumbach,
»em mikla eftirtekt hefir vakið, af
J>ví liún gerir svo nákvæma grein
J>ess, hvað Þjóðverjum íinst al-
rnent, að Jieir setti að bera úr být-
um úr stríði þessu.
Margir gera sér í hugarlund, að
unt væri nú um Jvessar mundir, að
komast að þeim friðarí»amningum
við Þjóðverja, að alt sæti við sama
keip og þegar stríðið hófet. Allir
kannast við rússnesku meginregl-
una, er fram var sett um J>að bil er
byltingin mikla fór þar fram, sem
fefet í setningunni: Engin landa-
aukning og engar skaðabætur.
I>að eigi að vena ölium þjóðum,
•em við stríðið sé riðnar, megin-
regla, er til friðarsamninga kemur.
En sú meginregJa virðtet, enn
eem komið er að nainsta kosti, fá
fremur lítinn byr hjá öllum hlut-
aðeigendum. Saiaherja þjóðirnar
Imfa eiginlega ekki tekið henni sér-
lega líklega, án þess þó að kveða
upp um liana nokkurn verulegan
dóm. Þjóðverjar virðast skelia við
henni skolleyrum, eins og þeir vissi
ekki af, að þau orð hefði nokkuru
sinni töiuð verið.
Bókin, sem hér er um að ræða,
nefnist: Landaukningahugur
Þýzkalands — Das annexionistische
Deutschland. Ætlunarverkið, er
höfundurinn setur sér, er að sýna
frarri á, að hve miklu leyti þýzkri
þjóð hafi til hugar komið, «ð á-
rangur stríðs þessa yrði henni á-
vinningur að því, er til iandaukn-
inga kemur.
Höfundurinn hefir, tii J>ess að
sýna þetta, safnað sarnan öllum
Jreim ummælum, sem fram hafa
komið í þessu efni á Þýzkalandi í
síðustu tíð. Þau ummæli eru ekki
einungis frá einstökum mönnum,
þeim er líklegastir væri til að hafa
þann metnað mestan, að Þóðverjar
leggi lönd undir sig. Þau eru úr
öllum áttum. Frá Jiáum og iágum,
irá keisaranum sjálfum og öðrum
konungmennum Þýzkalands, frá
herforingjum hans, frá ó'breyttum
liðsonönnum, frá prestum og pró-
fessorum, frá heilum flokkum og fé-
Jögum, er allar stéttir heyra tii, en
einkum þó lægstu lög mannfélags-
ins. Mikið af þeim eru opinberar
yfirlýsingar, er gerðar hafa verið á
Bokksjiingum og féiagsfundum.
Slíkar yíiriýsingar sýna ávait bet-
ur almenningshug og alinennings-
vilja en flest annað, sem unt er til
að tína. Fyrir liví þykir bókin svo
aíar-markverð, að hér er um um-
rniæii að ræða, er ekki hafa verið
gerð út í bláinn af fáeinum einstak-
linguan, er lítið liafa hugsað út í
orð sín. Þau hafa verið öll gerð
að vel hugsuðu máli. Þau eru öll
svo almenn, að tekin í einni heild,
er enginn vafi á, að svona er hugsað
um þessi efni af háum og lágum í
landinu ]»ann dag í dag.
Sjálfsagt er þó óhætt að taka
fram, að svo og svo margir á Þýzka-
landi hugsa um þetta nokkuð á
aðra iund. En þeir Játa enn þá
lítið til sfn heyra, því þeir vita, að
hugsunarháttur þeirra brýtur bág
við almenningsálitið og að það
muni koma sér bezt, að láta sem
minst á honum bera.
Engin bók, er út hefir komið um
stríðið, þykir eftirtektarverðari en
einmitt þessi bók. Hún vekur nú
áiíka mikla eftirtekt og bókin, seon
wt kom einnig í Sviss eftir ónafn-
greindan mann þýzkan, um til-
drögin til stríðsina. Hún nefndist
J’accuse—Eg ákæri—og mun vera í
margra höndum, því engin bók var
meira lesin en hún í byrjan stríðs-
ins. Þar var Þýzkalandi algerlega
kent um að hafa hieypt stríðinu
af stað, og sú bók rituð af þeirri
nákvæmni og Jæirri einstöku Jk>1-
inmæði í að tína til heimildir fyrir
hverju einu, sein einkennir Þjóð-
verja.
1.
1 einu hljóði.
í bókinni er útdráttur úr ræð-
um, sem fluttar haáa verið við ýms
tækifæri, opinberum yfirlýsingum,
Sokksþingasamþyktum, ritstjórnar-
greinum, flugritum, bækiingum,
tímaritum og blaðagreinum, sem
allar eru tilfærðar með stund og
stað.
Allir sýna útdrættir Jíessir, hvað-
an sem þeir koma, hvort heldur frá
hærri stéttum eða lægri, yfir þvert
og breitt Þýzkaland, að rússneska
meginreglan: Engin landaaukning
og engar skaðabætur á ekki upp á
pallborðið á Þýzkaiandi, heldur
er hötuð af háum og lágum, sem
önnur óhæfa og gífurleg fjarstæða.
Með því móti yrði atríðlð Þýzka-
landi ömurlegur úmgur.
1 hópi þeirra eiastakligna, er um-
mæii í þessu sambandi eru höfð
eftir, eru menn eina og ketearinn
þýzki, konungurinn í Bæja.ralandi,
sem er voldifgasta ríkið í liýzka
sambandinu annað en Prússland,
meðlimir ráðuneytanna, embættis-
menn keisarans í háum stöðum,
mikilhæfir umsýslumenn, herfor-
ingjar, bæði þeir sem nú liafa her-
forystu á hendi og aðrir, er lagt
hafa iherþjónustu niður, prófess-
orar við háskólana, meðlimir ríkis-
þingsins og meðlimir landþingsins
prússneska, jafnaðarmenn, rithöf-
undar og flugritahöfundar.
Ummælin eru mörg og almenn
frá öllum flokkum og áhugamönn-
um hinna æðri stétta. Afturhalds-
flokkurinn, Miðflokkurinn, Frjáfe-
lyndir Jijóðernismenn, Lýðflokkur
framsóknaimanna, og allir hinir
minni stjórnmálaflokkar, létu hér
til sfn heyra.
Allir lýsa þeir eins og í einu
hljóði yfir því frammi fyrir öllum
heimi, að landaskipan eins og hún
var áður stríðið hófst, sé óhugs-
andi fjarstæðai Gegn þessu er
komið fram með fáein andmæli frá
jafnaðarmönnut* og fáeinum
dreifðum einstaklingum að eins.
2.
Kröfur leiðtoganna.
Keisarinn heimtar frið, sem gefi
Þýzkalndi frjálsa ferð um höfin, og
nauðsynlegar tryggingar frá sjón-
armiði hermála, stjórnmála og fjár-
mála. Þessi frjáfea ferð um höfin,
sem svo oft er talað um af hálfu
Þjóðverja, á vitaskuld að merkja á
ófriðartímum. Því á friðartímum
hafa Þjóðverjar sama farferlsið um
höfin og allar þjóðir aðrar.
Konungurinn á Bæjaralandi lýs-
ir yfir þvf, að ávöxtur hernaðarins
hljóti að verða sá, að efla þýzka
keisaradæmið og þenja það út yfir
þau landamæri, er nú eru, að svo
miklu leyti sem þetta sé nauðsyn-
legt, til þess að gefa trygging gegn
árásum á ókomnum tímum.
Hertoginn af Mecklenburg heirnt-
ar frið, sem gefi keisaranum þýzka
mikla aukning landa og yfirráða í
Afríku og nægilega margar víg-
stöðvar víðs vegar um heiminn til
kolastöðva, turna til loftskeyta, og
verzlunarstöðvar.
Bethmann-Hollweg segir heimin-
um afar-rólega, að skilyrðin, sem
verið hafi áður stríðið hófet, eigi
sér aldrei framar stað, og að friður
sé óhugsandi fyrr en Þýzkaland
hafi komið svo fótum fyrir sig, að
það sé ósigrandi. Hann bætir þvi
enn íreanur við, að ef nokkur geri
sér í hugarlund, að Þýzkaland láti
af hendi lönd þau að vestanverðu,
sem unnin hafi verið, án þess
trygging þess gé gefin, að Belgía
verði ekki aftur eins konar lýð-
skylduland Englands og Frakk-
lands, þá skjátlist honum háska-
lega. “Þetta merkir, að ástæður
geti ekki orðið eins og þær voru
áður stríðið hófst,” heldur hann
áfram. “Þýzkaland getur ekki af-
hent aftur hinn lang-þjáða flæmska
lýð annarlegum yfirráðum.”
Nýlendu - ráðherra Þýzkalands
lýsir yfir því, að Þýzkaland láti hér
ekki til hugar koma að láta af
hendi eignir sínar hinum megin
hafsins. Þvert á móti ætli það sér
að styrkja og efla nýiendueignir
sínar á allar lundir.
Buelow fursti, sem áður var kanz-
lari, heldur því hreinskilnilega
fram, að viðreisn þjóðmálanna
eins og þau voru í byrjan stríðs-
ins, sé frá sjónarmiði Þýzkalands
ekki ávinningur, heldur tjón —
nicht Gewinn, sondern Verlust —
ekki sigur, heldur ósigur. Fyrir
því heimtar hann viðbót landa að
austan og vestan. “Frökkum er
blátt áfram ekki unt að skilja þá
staðhöfn, að það sem þeir skoða
ofbeidisfulla harðneskju, er oss
Þjóðverjum brýn þjóðarnauðsyn.
Ef til viil sætta Frakkar sig við á-
kvæði friðarins í Frankfort 1871,
þegar tfmiar líða, ef þeir gera sér
ljóst, að þeirn er ekki unt að
breyta, og einkum og sér í lagi, ef
oss tekst að gera landvarnar af-
stöðu vora gegn Frökkum öflugri.”
Vewalings Frakkar! Þeim geng-
ur svo bágt að láta sér skiljast, að
þýzka ofbeldið sé í rauninni vina-
hót, sem nauðsyn þrýstir til að
hafa í frammi.
Buelow getur ekki haft augun af
Póllandi að austan og jafnvel
Belfort að veatan. En Ballin, for-
stjóri mikla gufuskipafélagsins
þýzka, er að hugsa um Þríhyrn-
inginn vota — das nasse Dreieck—
og segir löndum sínum, að hróp-
leg nauðsyn beri til að eignast
ejóliðsherstöð við Norðursjóinn:
Deshalb muessen wir hinaus noch
ueber das Gebiet der Nordsee hin-
weg uns einen Flottenstuetzpunkt
suchen. Þýzkaland verður auk-
heldur að eignast sterkar sjóliðs-
herstöðvar hinum megin hafsins.
Von Tirpit* heifir metnað enn
meiri: Þýzkaland veröur aö eign-
ast sjóndeildarhring, sem um-
spennir allan heiminn. Luden-
dorff vill hrekja Rússiand langar
leiðir austur og balda Rússum
]>ar.
Prófessor dr. Albert Hillebrandt,
sem situr í efri málstofu prúss-
neska þingsins, álítur réttast að
láta fánana halda. áfram að biakta
þar sem þeir eru—yfir gröfum hetj-
'anna vorra: In Ost und West muss
die deutsche Flagge ueber den
Graeben unsern Helden wehen.
Von Bissing leggur það til við
keisarann á afmæiisdegi lians, að
]>eir skuli halda því íöstu, sem
þeim liafi verið trúað fyrir: Das
was uns anvertraut ist, das wollen
wir fasthalten. Og þaö sést hvergi
nein bending um, að keisarinn liafi
veitt honum neinar ákúrur fyrir
að ihalda fram svo ó]>ýzkum skoð-
unum.
Maður áð nafni Peus, 9em er ó-
breyttur liðsmaður, tekur í hönd
]>eim Buelow o-g Bissing. Hann ótt-
ast, að ráðist geti 'aftur orðið á
Þýzkaland að austanverðu og
vestanverðu. Álítur enn þá, að
cina ráðið sé, að bæta Belgíu við
]iað fjárhagsbakhjarl, sem Þýzka-
land hafi við að styðjast. Ekkert
er betur f lófa iagið. Peus ]>essi í-
myndar sér þingmenn Belgíu á
leit eftir frelsi og friði í örmum
Þýzkalands, l>ar sem þeir sé þreytt-
ir orðnir af 'að sjá landi sínu fórn-
að Englandi og Frakklandi.
Suedekum, sem iíka er hermaður,
álftur, að nú sé sjálfsagt að heimta
nauðsynlegar tryggingar f nýjum
iöndum. Heilmann kemur fram
með þá skýringu, að stríð til varn-
ar verði ekki stríð til að leggja
lönd undir sig, ef það hafi á end-
anum sigur í för með sér og maður
vinni eitthvað. Verkalýðsfélag eitt
lýsir yfir þvf, að fáninn, sem blaktir
yfir Antwerpen, blakti þar ávalt.
Látum oss vona það!
Heimspekingarnir taka undir
með óbreyttum liðsmönnum.
Margir kannast við vísindamann-
inn og heimspekinginn alkunna
Ernst Haeckel. Stefnuskrá hans
er 'svo:
1. Belgíu skal skift sundur.
Stærsti hluti hennar á að ganga
beint til Þýzkialands. Annar parb
ur á að sameinast Luxemburg. En
Luxemburg á að verða þýzkt ríki.
Þriðji partur Belgíu á að samein-
ast Hollandi. Sýnist það vera
furðuleg greiðvikni.
2. Þýzkaland á að taka m<St af
brezku nýlendunum og belgíska
Kongo-héraðið.
3. Norðaustur héröð Frakklands
eiga að sameinast Þýzkalandi.
4. Konungsrfkinu Póilandi á að
skiia Austurríki og Ungverjalandi
aftur og sameina.
5. Héröðunum kring .um Austur-
sjóinn á að skila Þýzkalandi aftur.
3.
Kröfur þjóðarinnar.
Nú má um þetta segja, að hér sé
um kröfur freklundaðra ofstækis-
uianna að ræða. öðru máli sé að
gegna um hin-n þögula vilja alirar
þessarar miklu kristnu þjóðar. Og
víst er um ]>að, að miklu betri hugs>
anir geta duiist í djúpi þjóðarsál-
arinnar. Þegar þrýstingin verður
nógu mikil, kemur það í ljós, hvað
þar lifir og ihrærist.
Enn sem komið er verður þess
ekki vart, að sanngjarnir friðar-
skilmálar hafi fæðst þar, þótt verða
kunni með tímanjfm. Það, sem
enn heyrist frá hihum breiðu iög-
um þjóðarinnar, stefnir enn, að
því er virðfet, nákvæmlega í sömu
átt og ummæli leiðtoganna. Það
er iíkast því, að þjóðarsálin þýzka
hafi verið dáleidd af hervaldi og
keisarasinnuðum embættislýð og
að alt sem hún enn mælir, eða því
sem næst, sé taiað í slíku millibils-
ástandi.
Grumbach, höfundur bókarinn-
ar, sem hér er um að ræða, hefir
líka séð við þessarri mótbáru. Hér
eru í bók hans fjöimargar yfirlýs-
ingar frá stjórnmáiafiokkum og
alls konar félögum. Fyrst í þess-
um flokki heimilda er yfirlýsing
allra borgara flokka á ríkisþingi.
Þegar jafnaðarmaðurinn, Scheide-
mann bannfærði iandaukninga-
stefnuma í desember 1915, svaraði
leiðtogi Miðflokksins, Spahn, í
nafni borgarastéttanna, að friður
sá, sem væri í vændum, yrði að
verða hermálum, fjármálum, efna-
hag og stjórnmálum Þýzkalands í
hag og innibinda f sér nýjar land-
eignir. Þessarri yfirlýsingu hans
var tekið með margendurteknu
lófaklappi. Flokkar Jæir, sem hér
áttu hlut að máli og tóku undir
þessa yfirlýsing Spahns með svo
mikilli ánægju, greiddu við kosn-
ingarnar 1912 ekki færri en átta
miljónir atkvæða.
Þetta ætti að sannfæra flesta
um, að J>jóðarviljinn er enn sem
komið er í þeesu efni algerlega á
bandi leiðtoganna, eg síðuetu við
burðir sýnast benda ean í sömu
áttiníu, þó eitthvað virðist þessi
flokkur nú vera að rumskast. Ef
menn eru ekki sannfærðir um að
]>essu sé þannig farið, ætti þeir að
iesa yfirlýsingar flokkanna sér-
stöku, sem allir til samans mynda
]>enna niiðflokk.
Frjálslyndir þjóðernismenn
lieimta efling keisaradæmisins að
vestanverðu, bæði á sjó og Iandi.
Og að austanverðu landamJæri, sem
hentugra sé að verja og ný lönd
lianda þeim Þjóðverjuin að byggja,
sem þröngt finnist heima fyrir þar
sem þeir eru nú. Jafnaðarmenn
neita að taka undir.
10.
Kröfur háskólakennaranna.
Þá má ekki gleyma háskólakenm
urum Þýzkalands. Friðrik mikli
hafði rétt fyrir sér þegar hann
sagði, að tii væri ávalt einhver
séivitringur, sem reiðubúinn væri
til að réttiæta hvað sem liann
gerði. Vilhjálmur II. er vissulega
ekki lakar staddur í ]>ví efni.
í þessu Grumbacha safni eru Jæir
prófessor Ludwig Stein, prófessor
A. Doren, prófessor Adolf Wagner,
prófessor Hermann Schumacher,
sem eitt sinn var prófessor Vil-
hjálmLS keisara við Columbia-há-
skólann í Bandarikjnm, og prófes-
sor Hans Delbruck, ásamt mörgum
fleiri. Þeir koma þar fram bæði
sinn í hverju iagi og margir saman.
Þar er prentuð bænarskráin
fræga til keisarans frá háskóla-
kennurum, þar sem þeir heimta
meðal annars, að Þýzkaiand bæti
við sig löndum að vestanveröu frá
Belfort til sjávar, bæti Belgíu við
eignir sínar, afarvíðlendu svæði á
herstöðvunum rússnesku, nýjum
nýlendusvæðum í öðrum heims-
álfum og stórkostlegum skaðabót-
um. Með ofur-mikilli hógværð
taka þeir fram:
“Þar sem um skaðabætur cr að
ræða, viljum við vitaskuld fá þær
eins miklar og unt er, skaðabætur,
sem jafn-gildi opinbemm her-
kostnaði, sé nægilegar til að reisa
Austur-Prússland við aftur og
Eteass, sé trygging fyrir eftir-
launasjóði handa örkumlamönn-
um og umkomuleysingjum, full-
nægi til endurgjalds einstakling-
urm fyrir tjón, er þeir hafa ólög-
lega ibeðið, og ná út yfir lúkning
Jieirra útgjalda, sem viðreisn og
umbætur hergagma vorra hafa í för
með sér.”
Undir þessari hógværu trúar-
játningu voru nöfn eigi færri en
352 háskólakennara, 158 skóla-
manna og presba, 143 embættis-
manna, 148 dómara og lögmanna;
40 meðlimir löggjafarþinganna,
bæði allsherjar þings og ríkis-
þinga, 18 sjóliðsforingjar og her-
foringjar, 182 banka- og verksmiðju-
eigendur, 52 gestgjafar, 252 iðnaðar-
menn, rithöfundar og bóksalar.
5.
Kröfur rithöfunda og bækur.
Af bókum uin þetta efni virðist
vera heilt syndafióð á Þýzkalandi
—bókum og alis konar flugritum.
Eru höfundar þeirra prófessorar,
verksmiðjueigendur, rithöfundar
og bóksalar, og endalaus sægur af
ritstjórum. Allar þessar bækur,
sem gera sem allra mest úr valda-
aukningu Þýzkalands, sem afleið-
ingu styrjaldar þessarar, seljast i
þúsund'aitali.
“Eg gæti talið upp fyrir yður,”
segir Herr Grumbach, “tugum sam-
an af þessum bókum um að leggja
lönd undir, sem út hafa komið á
Þýzkalandi síðan er stríðið hófst,
og þér miunduð finna bezt þektu
nöfnin meðal höfundanmai Og
þessar bækur seljast hundruðum
og þúsundum saman. "200,000 ein-
tök seld” er hróðuglega prentað
utan á eina, þar sem alveldi Þýzka-
lands er prédikað með æðisgengn-
um ofsa. “Á þrem vikum 20,000
eintök seid” stendur að lesa á
kápu bókar einnar, 200 biaðsíður
að stærð, sem nefnist: Eyðing
ensku heimsdrotnunarinnar og
rússneska keisaravaldsins. Hefir
liöfundurinn — Herr von Bleeke —
þar langain lista af samverkamönn-
um í hópi bezt þektu rithöfunda
Þýzkalands, sem, eins og lög gera
ráð fyrir, finna stór landsvæði í öll-
um afkimum jarðarinnar, er sé vel
þess virði að leggja undir sig. Dr.
Albert Ritter hefir gefið út flug-
rit, þar sem fram eru settar ótrú-
legustu kröfur um lönd, er sjálf-
sagt sé að leggja undir, og á titil-
blaðinu stendur, að þetta sé 16.
útgáfan.
Þegar hugsað er um þetta synda-
flóð af bæklingum og sifeldar end-
urtekningar hugmyndanna, sem
J>ær hafa meðferðis í stjórnarblöð-
unum, fáuin vér eigi komist hjá
J>eirri ályktan, að alt landið sé
þrungið af Jæssu fagnaðarerindi
um landrán. Þær stéttirnar, sem
að völdum sitja, hafa fært sér það
Bálarástand 1 nyt, gtyrjöldin
hefir haft í för með sér, til þess að
bála hugi þjóðarinnar upp, og
þeiin hefir hepnast það, svo að
þjóðar heilbrigðin er í veði, að því
er til vitsmuna og stillingar kem-
ur.
Af bók þessari verða menn margs
vísari en áður. Það er hreinasia ó-
vit að áfella Rússa fyrir það, þó að
þeir sé ófúsir, eins og ástatt er fyr-
ir þeiin, að úthella meira blóði til
að færa í lag rangsleitni fyrri
tírna, og segist vera til þess bún-
ir að semja frið, án þess að hugsa
til að leggja lönd undir sig eða
krefjast skaðabóta. Þegar verið er
að kalla þá verkfæri í höndum
keisarans þýzka og bera þeim á
brýn að þeir sé keyptir til að tala
rnáli Þjóðverja og sé fremur erind-
rekar þýzka draumsins um heims-
vald, er það tal óvit eitt, sem ekk-
ert hefir við að styðjast.
Loftskeytin, sem berast á hverj-
um degi, bera fregnir, er staðfesta
meginmál bókarinnar: “Að öilu
verði kipt í sama lag og áður var á
undian stríðinu, án landaukninga
og skaðabóta, er ekki þýzkur sigur,
heldur mikiu fremur þýzkur ósig-
ur.” SamJherjar geta hugsað um
þau úrslit eins og þeim þóknast.
En það er engum vafa orpið, hvað
Þjóðverjar hugsa.
»-—-______ 'TSSSíSaSSfeðííóLir-
6.
Hungur eftir heimsvaldi.
Annað má af bókinni læra, sem
ekki er síður mikils um vert. Þeir
af leiðtogum Þjóðverja, sem mestir
vitsmunamenn eru, eru hungraðir
í að koma til leiðar, þjóðinni til
handa, valdasamsteypu svo mik-
illi, bæði að því er fjárvald og her-
vald snertir, að heimurinn hefir
aldrei séð neinn líka þess. Brezka
veldið, iaust saman tengt og hrikt-
andi í öllum liðamótum, þar sem
kalla má að braki í hvérjum rafti,
er hreint barniaglingur f saman-
burði við það.
Allar stéttir Þýzkalands, nema
fáeinir Jrversum menn, hafa drukn-
ir orðið af stjórnmálastefnu valda-
fíkn'arinnar. Jafnaðarmönnum hef-
ir fyjir löngu verið iofað sínum
skerf. Auðmennirnir eiga ekki að
fá að hafa alt í greipum sér. út úr
metnaðinum miili junker-anna og
auðmanna rennur meira af þjóðar-
auðnum inn til jafnaðarmanna, en
verkalýður nokkurs annars lands
fær að njóta. Junkerarnir eru fúsir
til að gefa vinnulýðnum meira en
smávegis skerf af tekjum auð-
mannanna. Skaðabætur og verzl-
an eiga að lenda hjá auðmönnum:
Jafnaðarmönnum mun ihepnast,
að ná í miklu meira handa fjöld-
anum með því að spana junker-
flokkinn upp á móti auðmanna-
flokknum, en með því að varpa
junker-flokknum útbyrðis. Þetta
þjóðarsamband er svo ramt, að
samherjar munu þurfa á ölium
köglum sínum að halda til að
buga það.
Það er óttinn mikli, sem hjálpar
hefir til að æsa J>ýzku þjóðina upp
meira en nokkuð annað. Gegn
um alt þetta safn heimilda eftir
Grumbaoh, má heyra óminn af
þessarri hugsan: “Samherjar, eink-
um Erigland, ihafa ásett sér að
koma okkur fjárhagslega á kúp-
una, sökum öfundar. Ef að við
eflumst ekki að löndum og skaða-
bótum, er úti mn okkur eins og
þjóð.”
í þessu felst hið mikía ætlunar-
verk stjórnmálagarpa og stjórn-
nnálahyggindia samherja-]>jóðanna:
“Hvaða friðarskilmála er unt að
bjóða þýzkri þjóð, sem geri stað-
hæfingar heimsveldis forkólfanna
að lygi, og spretti á böndin, er
binda stéttirnar og múginn?”
Um þetta segir prófessor Charles
A. Beard, kennari við Columbia
háskólann í New York: “Hér dug-
ar ekkert kák. Yfirborðs-talshætt-
(Framh. á 3. bls.)
<<Eldingar>>
Flest fólk er hrsett við eld-
ingar, en nú er ekki þörf á
að hræðast slíkt, því að
Townsleyi Þrumuleiðarar
eru örugg vörn gegn öllum
voða af eldingum.
Biðjið om um upplýsingar
tafarlaust.
THE
CANADIAN LIGHTNING
ARRESTER and ELEC-
TRICAL CO., LTD.
Brandon. Dept. H. Man.
Oss vantar góða lslenzka
umboðsmenn. Skrifið sfrax
eftir tiboði voru.
GISLI GOODMAN
TIXSMIBIK.
8t. Ol
V«rksl«Bl:—Hornl Toronto
Notro Dame Ave.
Fkone
Garry 2»N8
Hetsnllla
Garry 80
Hafíð þér borgað
Heimskringlu ?
TH. JOHNSON,
Úrmakari og Gullsmiður
Selur giftingaleyfisbrM.
Sérstakt athygll veitt pöntunum
og viöcjöröum útan af landl.
248 Main St. - Phon« M. «80«
J. J. Bwanson H. O. HtnrlkMoa
J. J. SWANSON & CO.
I’ASTKIGXASALAR OG
*»!■(• alVlar.
Talalml Maln 26»T
Cor. Portaso and Qarry, Wlul»t(
MARKET HOTEL
14« Prlmr wr Street
4 nótl markaStnnm
, Bestu vlnfönx, vlndlar o( aS-
klynlns (66. lslenkur veitlnsa-
maSur N. Halldórsson, ÍelSbela-
lr lslendinsum.
P. O’t'OHXKL, Eieandl Wlisl»r(
Arnl Anderson E. P. Garland
GARLAND & ANDERSON
LðGFRÆSINGAR,
Phone Mata 1661
(91 Eloetrls Railway Chambors.
Talslml: Maln 6302.
Dr.J. G. Snidal
TANNLÆKNIR.
«14 SOMERSET BLK.
Portage Avenue. WINNIPEG
Dr. G. J. Gislason
Phyaldan and Surfeea
Athygli veitt Augna, Eyrna og
Kverka Sjúkdómum. Ásamt
lnnvortis sjúkdómum og upp-
skurtti.
18 South 3rd St^ Grand Forti, If.D.
Dr. J. Stefánsson
4S1 IOYD BVII.DING
Hornl Portage Ave. og Edmontoa St.
Stundar eingöngu augna, eyrna,
nef og kverka-sjúkdóma. Er aS kltta
frá kl. 10 til 12 f.h. eg kl. 2 tll 6 o.h.
Phone: Main 3088.
Hetmlll: 10« OUrla St. Tals. O. 2616
t
Vér hðfum fullar blrgSlr hreln-
ustu lyfja og mekala. KomlS
meS lyfseSIa ySar hlngaS, vér
gerum meSulln nákvmmlega eftlr
ávlsan Iseknlslns. Vér sinnum
utansvelta pöatunum og seljum
glftlngaleyfl. : : : :
COLCLBUGH <& CO.
Netrf Diuc Jt Shfrkreeke l(l.
Phone Garry 2690—2(91
A. S. BARDAL
selur lfkklstur og annait un út-
farir. AUur útbúnaSur sá hestl.
Knnfremur selur hann allskoaar
mlnnlsvarSa og legstelna. : :
613 SHERBKOOKE 8T.
Pheae G. 2152 WIWNIPBG
AGRIP AF REGLUGJÖRB nm
heimiEtféttirlöad í Caiada
og NarðTestarlao^ÍBi.
Hver fjðlskyldufaSlr eSa hver ksrl-
maSur sem er 1* ára, sem var breskur
begn I hyrjun atrlSslns og heflr verlS
þaS slSan. eSa sem er þegn BaudaþJóS-
anna eSa óháSrar þJóSar, getur tekiS
helmlUsrétt á fJórSung úr sectlon af ó-
teknu stjórnarlandl f Manltoba, Sas-
katchewan eSa Alberta. Umssekjandl
verSur ajálfur aS koma á landakrlf-
stofu stjórnarlnnar aSa undlrakrlfatofu
hennar I þvl héraSI. 1 umboSI annara
Skyldort—8«x mánaSa ábúS og raaktun
má taka land undlr vlaaum akllyrSum.
landalna á hvsrju af þrsmur árum.
1 vlsaum háruSum gatur hvar land-
landneml fenglS forhaupsrétt á fJórS-
ung! seetlonar meS frara Iandl afnu.
VarS: 13.6« fyrlr hvarja akru. Skyldur:
Sex mánaSa ábáS á hverju hlnna
naestu þrlggja ára aftlr hann haflr
hlottS afgnarbréf fyrlr halmtHsréttar-
landf sfnu og auk þasa raaktaS 66
ekrur á hlnu aelnna landl. Eorkaups-
réttar bréf getur landneml fenglS ura
lelS og hann faer helmlHsréttarbréfiS,
an þó maS vlseum sklIyrSum..
Landnsral, asm fenglS heflr hetmlHs-
réttarland, sn gatur akkt fanglS for-
kauparétt (pre-emptlon) getur keypt
helmlHsréttartand 1 vtaeum héruSum.
VerS «8.06 ekran. VerSur aS búa á
landlnu aez mánuSI af hverju af þrem-
ur árum, rwkta 60 ekrur og byggja húa,
sem aé «800.0« vlrSI.
Þalr aam hafa akrlfaS stg fyrtr helm-
lllsréttarlandl, geta unntS landbúnaS-
arvfnnu hjá bsendum I Canada árlS
1917 og tlml sá relknaet sem skyldu-
tlml á tandt þslrra, undlr vlssum akll-
yrSum.
TSegar stJðrnarlSnd eru auglýat aSa
tllkynt á annan hátt. geta belmkomntr
herraenn, aem verlS hafa I harþjdnuatu
erlandls og fenglS hafa halSarlega
lausn, fengtS elna dags forganga rétt
tll aS skrlfa alg fyrlr hefmllfsréttar-
landl á landskrffatofu béraSstns (en
ekkl á undlrskrtfstofu). Lausnarbréf
verSur hann aS geta sýnt skrlfatofu-
atjðranum.
W. W. CORT,
Deputy Mtnlatar of the Intarlor.
BISS, aem flytja auglýslngu þesaa I
helmlléarUyal, fá anga hergua fyrtv.