Heimskringla - 16.07.1919, Page 5

WINNIPEG, 16. JÚLI 1919
HEIMSKRINGI.A
5. BLAÐSIÐA
The Dominion
Bank
HORNI NOTRE DAME AVE. OG
SHERBROOKE ST.
HOfuðKtAll uppb...........$ 0.000,000
VarnMjóðiir ..............# 7,000,000
Allar eig;nlr ...........$7S,000,000
Vér óskum eftir vit5skiftum verzl-
unarmanna og ábyrgjumst aó geia
þeim fullnægju. Sparisjóósdeild vor
er sú stærsta, sem nokkur banki
hefir í borginni.
íbúendur þessa hluta borgarinnar
óska att skifta vió stofnun, sem þeir
vita at5 er algerlega trygg. Nafn
vort er full trygging fyrir sjálfa
yt5ur, konur ytSar og börn.
W. M. HAMILTON, RáSsmaíur
PHONE GARRY 3450
þótt þaS mestu máli skifta. Enn-
fremur var talaS um einhver hlunn-
indi, sem Italir aettu aS fá í Litlu-
Asíu og Afríku.
(Vísir.)
Fiume, til streitu. Nú var öSru
máli aS gegna. Rússar eru úr
sögunni, en allar ílkur til þess, á
hinn bóginn, aS SlavaríkiS á Balk-
an verSi miklu voldugra en ráS
var gert fyrir. Sigur bandamanna
hefir orSiS miklu stórkostlegri en
búist var viS, og nú hafa Italir
ekkert aS óttast af hálfu Austur-
ríkis, en Serbía er komin í þess
staS sem Jceppinautur Itala um
völdin. Og auk þess byggja þeir
kröfu sína til Fiume á þjóSernis-
réttinum, samkvæmt friSarsamn-
ingagrundvelli Wil^ons.
En Wilson er emmitt sá maSur-
inrv sem einbeitast hefir lagst á
móti þessari kröfu Itala; hann
einn hefir meS öllu aftekiS, aS
verSa viS henni. Hann heldur
því fram, aS Italir eigi ekki, af
þjóSernislegum ástaeSum frekara
tilkall til borgarinnar en Slavar, en
Slövum sé hún ómissandi. Hann
vildi þó ekki láta Króata eSa Serba
fá umráS yfir borginni, heldur
gera hana sjál'fstæSa hafnarborg,
svo aS bæSi Ungverjar, Austur-
ríkismenn og Bæheimsbúar geti
haft frjáls viSskifti og samgöngur
viS hana. En þær þjóSir hefSu
annars hvergi aSgang aS sjó.
En deilan milli Itala og Wilsons
varS víStækari en þetta. Hann
viSurkennir sem sé alls ekki samn-
ing bandamanna frá 1915- Hann
heldur því fram, aS allar ófriSar-
þjóSirnar hafi samþykt þá frum-
drætti friSarsamninganna, sem
hann hafi orSaS í hinum alkunnu
14 greinum. MeS því hafi allir
eldri leynisamningar falIiS ógildir.
Þess vegna vildi hann jafnvel ekki
viSurkenna kröfu Itala til Dal-
matíu. 1 Dalmatíu eru SJavar
fjölmennastir, en Italir vilja fá
hana, vegna þess aS meS því móti
hafa þeir AdríahafiS algerlega á
sínu valdi, en austurströnd Italíu
er hafnlaus og mjög erfitt aS
verja hana fyrir fjandmanna árás-
um.
Orlando, forsætisráSherra Itala,
fór heim af friSarráSstefnunni,
þegar hcum þóttist sjá, aS Wilson
ætlaSi ekki aS láta undan. Bret-
ar og Frakkar lögSust á hans sveif,
og vitnuSu í samninginn frá 1915.
öllum fregnum ber saman um þaS,
aS ltalir hafi staSiS allir sem einn
maSur aS baki forsætisráSherrans,
og svo miklar æsingar voru út af
þessu máli á Italíu um eitt skeiS,
aS sendiherrar og ræSismenn
bandamanna (einkum Bandaríkj-
anna) voru ekki taldir óhultir, og
hafSi stjómin sett hervörS um bú-
staSi þeirra, þeim til varnar.
D’Annuncio skáld ferSaSist um
landiS og flutti eldheitar ræSur og
skoraSi á þjóSina aS fylgja forsæt-
isráSherra sínum fast aS málum og
grípa jafnvel heldur til vopna á
móti bandamönnum sínum en aS
falla frá kröfunni um Fiume. Þeg-
ar Orlando kom til Italíu, var hon-
um tekiS meS kostum og kynjum."
Var jafnvel ekkert líklegra en aS
til íulls fjandskapar drægi milli
Itala og bandamanna.
Nú er sagt í loftskeytum, aS
Orlando og Wilson hafi aS lokum
orSiS ásáttir um lausn á deilunni,
þannig, aS Fiume verSi sjálfstæS
borg. Hafa Italir þá, þrátt fyTÍr
allan aSganginn, ekki séS sér fært
aS halda faist viS kröfu sína. En
víst má telja, aS Wilson hafi fallist
á aS láta þá fá Dalmatíu, eins og
ákveSiS var í samningnum ViS
Breta og Frakka, og aS Itölum hafi
Flugmenn.
Einn af frægustu flugmönnum
heimsins, Austurríkis maSurinn
Spormann, hefir lýst flugmönnum
ófriSarþjóðanna þannig:
Frakkar eru ágætir flugmnen,
en Bretar og Bandaríkjamenn
bera af öllum öSrum í hugrekki.
Ef þeir eiga í loftorustu, þá er ekki
um þaS aS ræSa aS hætta, nema
annarh'vor falli. ltalir eru betri
flugmenn en Bretar, en hvergi
nærri eins djarfir. ÞjóSverjar eru
þunglamalegif. Þeir eru eins og
áburSarhestar í loftinu. Austur-
' ríkismönnum er tæplega eins lag-
iS aS fljúga eins og Frökkum, en
, þeir taka þó ÞjóSverjum fram. I
I fjallaferSum eru þeir beztir allra.
Þeir eru ekki eins fííldjarfir eins
! og Bretar, en fyrirhyggjusamari og
i gætnari. Bretar beita aldrei nein-
| um fantabrögSum í loftinu þrátt
j fyrir allan ákafann - altaf f‘fair
j play”. Frakkar og viS ..þaS
er mjög líkt um okkur. ÞaS korh
oft fyrir í ófriSnum, aS flugmenn
okkar gáfust upp hver fyrir öSr-
j um, gátu hvorugur unniS á hinum.
Spormann var orSinn frægur
áSur en ófriSurinn hófst. Hann
vann þá sjgur í kappflugi í Alna-
fjöllunum, sem flugmenn allra
j þjóSa og ýmsir frægustu flugmenn
, heimsins tóku þátt í,t. d. Carros,
; fransk: flugmaSurinn, sem frægur
varS líka í ófriSnum. Hann segir,
I aS Jiættulegra sé aS aka í bifreiS
| um götur borganna en aS fljúga
j unpi yfir húsþökunum, og hefir
óbilandi trú á framtíS fluglistar-
og skelfingu, eins og gengur viS
slík dularfull fyrirbrigSi. ÞaS
kvaS svo ramt aS því, aS vinnu-
mennirnir í egyfska herberginu
sögSu upp vistinni, en tveir af
þeim höfSu dáiS skelfilegum
dauSa eftir aS múmían var flutt
þangaS.
Til aS taka fyrir aS frekari ó-
höpp hlytust af þessari gySju frá
Aman Ra, var múmían flutt ofan
í kjallarann, og eftirstæling sett í
hennar staS. Og eftir þaS tók
Tyrir alla slíka atburSi, ef eg mætti
svo aS orSi kveSa. Þrjú ár liSu
og ekkert bar til tíSinda. Þá kom
hingaS Ameríkani. Hann hafSi
veriS mikiS á Egyftalandi viS
rannsóknir. Hann komst aS því,
aS myndin, sem höfS var til sýn-
is, var ekki sú sanna, og linti ekki
látum fyr en hann fékk aS sjá
hana og um leiS greip hann ó-
slökkvandi löngun til aS eignast
jhana. Og þaS þarf ekki aS orS-
^lengja' þaS. Hann náSi í forráSa-
menn safnsins og linti ekki látum
fyr en múmían var orSin hans eign.
Hún var því næst sett í kistu, eins
skyndilega og unt var,, og flutt um
borS í skip, sem lá alþúiS á höfn-
inni og átti aS leggja af staS árla
næsta morgun. Kistuna varS aS
flytja um borS aS næturlagi og
meS leynd, af því aS hún leit út
sem líkkista. ViS erum því miS-
ur orSr.ir lausir viS múmíuna, hélt
aumingja maSurinn áfram, en þaS
var ekki alt þar mleS búiS. Skip-
iS lagSi af staS næsta morgun í
dögun og fór sem leiS liggur í góSu
gengi vestur undir strendur Air.e-
ríku. Þar hlektist því, á og sökk.
Nú er múmían á mararbotni og
eigándinn meS.
SkipiS hét Titanic.”
(Vísir.)
(Vísir.)
Kynjagripir,
Nýlega flutti Vísir frásögn um
hinn Ianga óheillaferil þeirra
manna, er átt hafa Hope-demant-
inn, og eru slíkar sögur sagSar um
marga muni, alt frá forneskju. Einn
af lesendum blaSsins hefir sent oss
eina slíka sögu, um múmíu frá
Egyftalandi, og er sögumaSurinn
enskur myndasmiSur og segir svo
frá:
“Fyrir 10 árum flutti ríkur
jarSeigandi múmíu frá Egyftalandi
hingaS (þ. e. Englands), og hugSi
aS skreyta andyri hallar sinnar
meS henni.
Þeir voru fimm í hóp, sem fyrst
fundu múmíuna í Egyftalandi.
Tveir af þeim urSu skömmu síSar
eignalausir. Af einum varS aS
sníSa fót og arm. Einn varS
blindur viS sprengingu, og sá
fimti dó voveiflega.
Sex mánuSum eftir aS jarSeig-
andinn kom meS mýmíuna hing-
aS til lands, misti hann nálega al-
eigu sína á gróSabralli. Af þessu
varS hann geggjaSur, og gaf þá
enska gripasafninu mikla múmí-
una. Þegar þaS var búiS, batn-
aSi honum eftir ávo sem vikutíma.
Fjórir menn báru múmíuna inn í
herbergiS þar sem egyfskir munir
eru hafSir til sýnis. Litlu síSar
voru tveir af þeim dauSir undar-
legum dauSdaga og einn hand-
leggsbrotnaSi. Eg þekti sjálfur
mennina en hló aS þessum atburSi.
ÞaS lenti á mér aS sjálfsögSu aS
taka mynd af hafgySjunni frá
Aman Ra, svo nefndist staSurinn,
sem hún kom frá. Myndavélin
sýndi, aS á kistuna utan um múm-
íuna voru ritaSar gamaldags böl-
bænir og álagningar. Mynda-
vélin sýndi líka annaS miklu átak-
anlegra, sem var, aS andlit gySj-
unnar, er annars virtist meinleys-
islegt og jafnvel blíSlegt, leit út á
myndinni eins grimmúSugt konu-
andlit og ilskufult. Eg hló aS
þessu meSan eg vann aS mynda-
tökunni. Fáum vikum síSar var
eg orSinn steinblindur og hefi ver-
iS þaS síSan.
Prestur nokkur fór meS 30
fermingarböm um gripasafniS,
þeim til skemtunar. Hann tók
þeim vara fyrir aS stansa í herbergi
múmíunnar. AS eins ein stúlka
skeytti því ekki, og af því henni
sýndist múmían svo ilskuleg rak
hún út úr sér tunguna framan í
hana. Daginn eftir varS hún fyr-
ir bifreiS og misti báSa handlegg-
ina. Eg gæti sagt þér yfit 50 slík-
ar sögur og allar dagsannar, en nóg
er aS taka þaS fram, aS vinnu-
mennirnir urSu gagnteknir af ótta
Bolshe v is m in n.
Skrípamynd keisaraveldisins.
Peoples
Specialties Co.,
P. O. Box 1836, Winnipeg
Úrval af afklippum fyrÍT sængur-
ver o.s. frv.—“Witchcraft” Waeh-
ing Tablets. BiSþS um verSlista.
Rússneskum vísindamanni og
stjórnmálamanni, prófessor P.
Struve, farast þannig orS um bol-
shevismann í viStali fréttaritara
finska blaosins “Helsingin Sano-
mat.”:
Bolshevisminn er arftaki og
framhalds stefna einveldisstefn-
unnar rússnesku. Munurinn er
aS eins sá, aS Bolshevikar, sem
hafa til aS bera alla þá galla, sem
einkendi einveldiS gamla, hafa
ekki neina kosti þess. Bolshe-
visminn er “kommunistisk”
skrípamynd af einveldinu. En keis-
arastjórnin gamla viSurkendi þó
mannréttindi og eignarétt sumra
aS einhverju Ieyti. ÞaS gera Bol-
shevikar alls ekki og hafa afnum-
iS öll réttarhugtök í sinni stefnu-
skrá. 1 sögu Rússlands er aS eins
eitt tímabil, sem minnir á ástandiS
sem nú er, nfl. stjórnarár fvans
grimma. Bolshevisminn er ekkert
annaS en rán og manndráp undir
yfirskyni lýSfrelsis og jafnréttis.
Jafnréttisstefna Evrópu hefir
þroskast í skjóli réttarmeSvitund-
arinnar; bolshevisminn er afneit-
un réttarhugmyndarinnar og því
afneitun jafnréttisstefnunnar. Og
þess vegna hafa Bolshevikar af-
numiS prentfrelsiS, og valdiS ó-
skaplegri sundrungu í þjóSþing-
inu og beitt meiri harSýSgi en
jafnvel Rússar gátu gert sér hug-
mynd um.
Þeir menn í Vestur-Evrópu, er
verja bolshevismann, afneita í
rauninni grundvelli réttarhugsun-
ar Vestur-Evrópu. Þeir afneita
fulltrúaþingum, sem þjóSirnar
skipi, almennum mannréttindum
og löglegum endurbótaleiSum.
Og þaS eru engar ö'fgar, þó full-
yrt sé aS bolshevisminn sé ekkert
annaS en argasta skrílsæSi og af-
brigSi af austurlezkri harSstjórn-
arstefnu. Á þennan hátt einan
verSur þaS skýrt, hve mikinn vind
Bolshevikar hafa fengiS í seglin.
Stefnan stendur á gömlum merg.
Þetta gerir þaS skiljanlegt, aS
þessi símyrSandi ofbeldisstjóm
hefir haldiS völdum «í miklum
hluta Rússlands meira en ár.
ÞaS var Kerenski meSfram aS
kenna, . hversu voldugÍT Bolshe-
vikar eru nú. Hann fékk þeim
ráS í hendur yfir öllu stórskota-
liSinu og þaS er herinn, sem held-
ur þeim viS nú. 1 "Soviet” Rúss-
landi er nú svo rík herstjórnar-
stefna, aS þar hefÍT Þýzkaland
aldrei komist í hálfkvisti viS.
ÞaS er aSeins einn vegur til
þe*s aS Bolahevikum verSi steypt
Þekið Gólfin Yðar Með
FELTOL
ÓDYRUSTU GÓLFDÚKAR Á MARKAÐNUM.
Hvort heldur er fyrir eldhúsiS, BorSsalmn eSa svefnherbergiS, þá höfum vér hæfi-
lega liti. MikiS úrval af BlómstruSum, Tiglóttum eSa öSrum áferSum. o ~
Sérstakt verS. Fer-Yard á................ . .Öt5C
Borðstofu Borð úr Kvart Skorinni Eik
Þungur Stöpull meS 44 þumlunga Plötu. — Stækkar í 6 fet. — KjörkaupsverS á
$21.75
No. 1. Rúmdína Mattress
Bezta tegund af RÚMDÍNUM, stoppaS-ar meS heilnæmum “Wood fibre”, þakiS
meS hvítu lérefti báSumegin og á köntum. Beztu kaup á $11.50

Stál Rúm Spring
. Eitt hundraS olíutempraÖir STÁLGORMAR, festir meS stálvír og styrktir mé'
plötum; þykt Japan-málaÖ. Kjörkaup. y '^5
I
'fl
LÁN VEITT ÁREIÐANLEGU SÉRSTAKIR SKILM4I AR VEITTIR
FÓLKI. AFTURKOMNUM HERMÖNNUM.
Chintz Dyra Hengiur $3.25
Mjúkt fallandi Chintz, í þægum litum af bláu, skreyttar meS silkihnoSrum og kögri
AS eins 24 pör til sölu. ít O “
VerÖiÖ aÖ eins ............................ .........
________________i__!___________________________________________
Látúns Blæu Teinar
. Þrjá-fjórSu þuml. þykkir, meS stórum hnúSum á endum. — Stækka í 30 til 54
þumlunga. Hver kostar aS eins...30C
Scrim Blæur
Tvö og hálft yard á lengd. meS prýddumhomum, tilbúnar til aS setjast á gluggann.
p“iSi.......... ..........$1.65
BúSin
Opin
8.30 til 6.
Laugardaga:
L30 til 1 e. h.
J. A. BANFIELD
492 MAIN ST.
Phone Garry 1580.
GóSir
! Skilmálar
til áreiÖanlegs
r olks
af stóli í bráS, nfl. sá, aS Banda-
menn ráSjst inn á Rússland. AS |
vísu mun þjóSin sjálf um síSir
reka þennan voSa af höndum sér, |
en þaS getur tekiS bæSi ár og ára-
tugi. VerSi Rússland látiS eiga
sig, munu margar miljónir manna
bíSa bana, landiS komast í algjört
fjárþrot, ríkiS verSa gjaldþrota;
og margt fleira ilt af því leiSa,
eigi aS eins fyrir Rússland, heldur;
fyrir önnur lönd.
MeÖan Rússland er á valdi|
Bolshevika, mun þaS verSa bæki-
stöS afglapanna, því bolshevism-
inn glæÖir verstu hvatir múgsins,
sem eru mjög smittandi. Af þessu
stendur öllum heiminum hætta,
því alstaSar er fólk, sem reiSubú-
iS er til þess aS grípa til ofbeldis-
verka.—Morg.bl.
Imperial Bank of
Canada
ST0FNSETTT7R 1875. —AÐALSKRIFST.: T0R0NT0, 0NT.
HöfuSstóll uppborgaSur: $7,000,000. VarasjóSur: $7,500,000
Allar eignir....................$108,000,000
152 fttlbfl 1 Domlnton of Csnnda. SparlKjdbxdFÍId I hverjr ðttbðl, ng mð
byrja SparlaJðSareiknlnK me« þvf nS leKKja inn #1.00 eSa -neira. Vevitr
eru borRaSlr af pcnlnsum ySar frð InnleKKa-deprl. ðakaS eftlr vKbikirr-
um >Sar. AiinKjuli K viSakifti nsslaui or Abj rt«..
Útibú Bankans að Gimli og Riverton, Manitoba.
ÞAKKARORÐ.
Eg undirritaður þakka fyrir mig
og hönd barna minna öllum fjær og
nær, fyrir þá miklu hjálp, er mér var
veitt í haust, þegar spánska veikin
kom á heimili mitt og allir lögðust
í henni hjá mér nema eg (10 manns)
og var eg einn á fótum á heimilinu
í þrjá sólarhringa. Flestir voru
hoðnir og búnir til að hjálpa mér,
alt sem þeir þorðu veikinnar vegna;
en svo varð veikin svo mögnuð, að
eg réði ekki við það einn, og varð
að fá hjálp. Það var ekki árenni-
legt fyrir fólk að fara inn á heimili
fult af bráðdrepandi pest; það var
að hætta Mfi sínu og heyja stríð við
dauðann. Þó buðust til þrir ótil-
kvaddir að koma og hjálpa, tveir
ungir og hraustir drengir og ein
stúlka, Thorunn Eyjólfson, nú Mrs.
Jakobson f Selkirk. Piltarnir eru
J, K. Johnson og M. Brynjólfsson
tengdabróðir minn. Þessum þrem-
ur persónum þakka eg af heilum
hug og hrærðu hjarta fyrir alla þá
hjáJp og ósérhlýfni, er það sýndi I
því að hjálpa þvf veika og reyna að
lina þrautir þess éftir því, sem það
hafði þekkimg tiL
ÖUu þeesu fólki, sem veitti mér
hjáip, bið egrhaun, sem lætur ekkert
góðverk ólaunað, að veita því sín* j
hjálp þegar því liggur mest á, og á
þann hátt, sem hann veit að því
hentar bezt.
Og í sambandi við þetta þakka eg
C. Ólafssyni fyrir fljót skil á lffs-
ábyrgðinni, er Jónas sál. sonur minn
stóð í hjá New York Lifs, sem voru j
1000 dollara, er Mr. ólafsson tók
sjálfur út og lagði á banka fyrir mig
í Winnipeg, og gerði það alt mér að
kostnaðarlausu. Og að mínu áliti
ætti hver ungur maður að vera ' í
lífsábyrgð og standa í lífsábyrgðar-
félagi Mr. Ólafssonar, eða New York
Life, því í flestum tilfellum eru það
aldraðir foreldrar, er hafa að sjá á
bak ellistoð sinni. Það ætti að vei a
gleði tilhugsun fyrir hvem ungan
mann, ef það kæmi fýrir, að hann
yrði kallaður b.urt, að hafa það á
meðvitundinni, að hafa trygt fram-
tíð foreldra sinna, með því aðc
standa f lífsábyrgð.
Heela P. O. 3. júlí 1919.
M. J. DolL
B0RÐVIÐUR
SASH, D00RS AND
M0ULDINGS.
ViS Köfum fullkomnar birgSir af öllum tegundum
VetS»krá verSur »end hverjum þeim er þeæ óakar
THE EMPIRE SASH & DOOR CO.f L7D.
Henry Ave. East, Winnipeg, Man., Telephone: Mam 2511
JLM _ * * * ___ • Þér hafiB meiri ánægju
mein dnoefijE y8*„r' c'íilvi^'
OaF dqcD sjalfum yðar.aö þér haf-
iö borgaö þaö fyriríram. Hvernig atandiö þér vjö Heimskringlu ?