Heimskringla - 22.10.1919, Side 3

WINNIPEC 22. OKTóBER 1919
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSIÐA
„Þekkir þú land<k?
J*ekkir þú lanú þar gullin aldin gljá
«S glitrar fagur blómi laufunum hjá
og hægt um loftlti hverfur himins blær,
e* hljómar skóglund og pólma hær.” —
Nefni eg þar til eitt dæmi. Að
Laugum (Agna Caliente) býr
maSur aS nafni Cebrian. Hann
er af gömlum spönskum ættum og
er auSugur mjög aS löndum og
lausaifé. JörSin Laugar liggur í
dal einum allmiklum, er "Cuyana"
nefnist. Þar gengur peningur
sjálfala áriS um kring. Heitar
Þótt undarlegt megi virSast, 'þá
svipar æriS mikiS saman aS nátt-
úrufari og landslagi í nokkrum bér-
uSum hér vestra í Californiu og' laugar og kaldar uppsprettulandir
vissum sveitum Islands. j 1‘ggja meSfram fjallarótunum, og
"Tign 'býr í tindum, traust í er vatni veitt þaSan yfir akra og
björgum, fegurS í fjalldölum, en í eng'- Annars eru 5000 ekrur í
fossum aifl. Og mörgu öSru er blásmáraengi (alfalfa), og kvik-
jjar saman aS jafna. Manstu ekki fénaSur aS iþví skapi mikill og
dalaslæSuna heima á Fróni ýmist1 kyngóSur. Til eru hér í sýslu
feMur tjaldiS eSa opnast sviSiS ' nokkur höfuSból þrefalt stærri en
fyrir auganu. Basalthraun, hamra-! betta að víSáttu til, en víSast hvar
föj'1'1 og bunguheiSar, hálsar, sem ' hefir beim landflákum veriS skift
væris teypt í sama móti og “bála-1 niSnr í smábýli, og aldingarSar ris-
storkan” á Fróni. Snævikrýnd '8 úr bithaga og engjum.
fjöll og klettót sjávarströnd, þar J NáttúrufegurS er engu síSur
sem brimiS gnauSar og sýSur. hrílfandi, nema fremur sé, þar sem
HvaS getur líkara en sástu fyr úti mannshöndin héfir aldrei viS
á íslandi. snert.. Minstu ekki aS hafa séS
“En minstu ekki á ósköpin," risavaxin eldgömul eikartré standa
verSur þér aS orSi, "þú ætlar þó á víS og dreif 4im iSgræna velli á
ekki aS jafna saman veSráttufar-j NorSur-Englandi. Hér uppi í
inu?” I Miklagils dalnum getur aS líta
Ó nei, ekki máske beinlínis, ! svipaSa sýn. Þar er landrými mik-
nema iþú viljir leyfa mér aS hafa Qg gott undir bú. Milli trjánna
skifti á sumri og vetri.. HugsaSu | skjótast hirtir og önnur villidýr, en
þér Jónsmessudag á Fróni og jóla- j trjáliminu er krökt af söngfugl-
dag í Californiu. Þægilega hlýtt
í veSri, grænar hlíSar, blómskrýdd
tún og engá. GlaSasólskin yfir
Hvað konur um
fertugt þurfa.
Kftlr RérfrvVlng.
Margar konur miili fertugs ogr fim-
tugs gæta þess ekki lífsþrótturinn
er þá farinn a?S þverra, og leggja. þvl of
hart at5 sór við vinnuna, sem svo itiu-
lega orsakar lasleika, taugaveiklun og
fjörlömun, og leggur þær ati síöustu í
rúmiö.
t»aÖ sem þessar konur þarfnast, er
eitthvaö, sem styrkir taugarnar og
glæöir lífsþróttinn. Þær ættu aö taka
Ferro-Peptine meti mat í nokkra daga,
og taka eftir umskiftunum. Þaö er
undursamlegt hversu fljótt þati lífgar
upp taugakerfiti og færir manni aftur
fulla starfskrafta.
I t»úsundir kvenna geta boriö þess vott
I atí Ferro-Peptine hresti þær vit5 og gaf
! þeim aukinn lífsþrótt. ReynitS þatS.
Ferro-Peptine er gersamlega skablaust,
inniheldur ekkert eitur eöa æsinga-
efni, en eru gótiar á bragÖitJ, og á-
hrifamiklar. Allar lyfjabúöir í Winni-
peg og vítia.st hvar annarsstaðar selja
Ferro-Peptine tablets. Eru þær 42 í
öskjunni, og vertiur andvirt5inu skilaö
aftur ef brátSur bati fæst ekki.
láSi og legi, eSa máake skúradrög
e'ftir miSmundan, og þá daggperl-
ur á iSgrænu grasinu.
Á hinn bóginn. HlákutíS í
skamdeginu norSur á Melrakka-
sléttu og hundadagar suSur í San
um. Skyldi þig þyrsta, þá bergir
þú á ölkeldum (mineral springs),
og langi þig í villibráS, þá má svo
heita aS steiktar dúfur fljúgi þér
þar í munn. Þú skýtur fuglinn,
býrS hann til matar, gengur aS
einum gosbrunnanna, er liggja hér
og þar; keikir eld, steikir bráSina,
hitar kaffisopa og lætur þér aS
Francisco; hver er munurinn, nema góSu verSa. Viljir þú klæSast,
þar nyrSra á Sléttu myndir þú þá veiddu hreininn; viljir þú
faar í regnkápu, hér sySra myndir byggja, þá högSu steininn". I þá
þú kanske klæSast loSfeldum, og veiSistöS koma margir og verSur
þó gnísta tönnum af kulda. Sem fjestum gott til fanga. Hirtir, villi-
sé, hér suSur meS sjó höfum viS svín, hérar, og ýmiskonar hænsa-
tvennar árstíSir, fimm mánaSa fuglar eru þar á stjái. En dal-
vorblíSa vetrartíS og sjö mánaSa verpin og hálsarnir eru nú óSum
"bleika akra og slegin tún . Úti ag byggjast. Og þess er varla
á Fróni 'höfum viS alla jafna fimm langt aS bíSa aS alnumiS verSi
eSa sex mánaSa vor, sumar og landiS. Dalurinn liggur vel viS
haust, og vetur sem á stundum j 8amgöngum, og nóg er þar aS bíta
bregSur til vorsins, svo sem þegar og brenna, enda skortir ekki land- J
fíflar og sóleyjar sprynga út í kosti og hlunnindi af ýmsu tagi.
hlaSvörpunum um einmánaSar-, £n hverfum viS nú til "E1 Piz-
leytiS. Sannleikurinn er sá um mo" HvaS er aS tarna? verSur
"GósenlandiS” þitt þarna nyrSra, j,ér ag orgj ••£! pizmo" er staS-
Canada, aS þú nýtur, sem Irinn ur> sem vert er aS sjá og skoSa.
sagSi, þriggja árstíSa, sem svo Allskamt héSan skaga Santa Lucia
heita: júlí, ágúst og síSan einn ó- fjí>llin í sjó 'fram. Strandlengjan j
slitinn fimbulvetur. Látum nú svo þar su?Sur af nefnist "El Pizmo".
vera, hvert land hefir til síns ágæt- piot og hörS sem skeiSvöllur 20
*s nokkuS. ] mílna langur. FjörumáliS er hvít-|
Fyrir rúmum mannsaldri síSan ur kvartzsandur, briddur brimröst. 1
voru sveitirnar hér mjög strjál- par er hj-óki af baSgestum alt liS-
bygSar og þorpin lítil. Megin-
hluti héraSanna lá í feikna víS-
lendum óSalseignum. SveitafóIkiS
var á þeim dögum flest af spönsku
hergi brotiS, og sem því liggur
lund til, lifSi sem höfSingjum
sæmdi. Nautaöt, veSreiSar,
spánskir dansar og drykkjuveizlur
Voru hversdags atburSir í þá tíS.
E-n síSan spiltist öldin; eru nú um
langt sumariS. SteinlögS þjóS-
brautin liggur þar meSfram sjón- J
um, en smáþorp standa strand'
lengis meS 4 til 6 mílna millibili.
NorSvestan á fjallaskaganum,
er eghefiþegar nefnt, getur aS líta
smábæinn Avila og Harford-höfn-
ina, og gettu nú hvaS þar er helzt
á seiSi. Steinólía! steinolía! Hver
skipsfarmurinn á fætur öSrum,
bau hin frægu höfuSból "svipur fiéir þar s;nt og heilagt. Alla leiS
hjá sjón", aS því er gamlir menn yfjr strandfjöllin (Cardilleras)
seSja. “Heimur versnandi fer". j handan frá Coalinga í San Joa-
eimir enn af fornri risnu og
böfSijjgghót:!; a vissum stöSum.
Hvernig gera má
hárið fallegt-
1 "* »>iuútua beimaln-kuiaK Krrlr uud-
Blrl* hættlr ats drtta af...Vær-
** kvrrfur ok hflrl* vrrfiur KljAandl
*Uklu,Jökt „B þykt
ki},era tín öll svoköllutS hármeöul er
er t^ainla °s SötSa heimalyf, sem búi3
,. úr b'öndu af Bay Rum, Lavona
_ * ComPosee) og dálitlu af Menthol
Reynl® einu sinni og sjá-
vernig fer- HvatSa lyfsali sem er
Tta UIpSett lyf>® saman sem hér segir:
y um 6 únzur, Lavona de Cempasee
unzur og Menthol Crystals drachm.
' ^u vUt þats ilmandi, bættu viti ein-
m drachm af uppáhalds ilmvatnl þínu.
l'ú uppleysir Crystalana í Bay Rum og
ætur sitSan i 8 únza flösku, bætir svo
aJ0na >lmvatninu og hristir vel,
e áttu þat5 sítian standa I klukku-
!!?a ***' e" ÞÚ. brúkar Þaö. Láttu
þvi meK h ^ i ™')Uka ðlllu °B nuS8atSu
hl.i t . nnl ‘nn 1 öársrótina. GertSu
fliAn völds °S niorguns, og þú munt
j. . ega verSa var mismunarins. Hár.
. er a vaxa, væringin hverfur, og
PatS vertSur silkimjúkt og gljáandi.
IeAnma,5Ur BetUr ,en8lí l>ykt OB
„ ukt hár og hver skallámatSur hár-
voxt atS nýju.
Allir lyfsalar geta selt þér þessa
Wondun. Hún er mjög ódýr og getur
«Xki oríi'5 aí meini.
quim dalnum, liggja lokræsi, er
leiSa olíuna út til hafnar og út í
skip. 'Einnig getur aS líta leiSsl-
urnar frá olíubrunnunum sunnan
viS Santa Maria. Á þeim stöSv-
um vinna 12,000 manns áriS um
kring, og fer iSnaSur sá óSum í
vöxt,. Nú um þessar mundir er
veriS aS opna brunna norSan viS
hæSirnar hér á bak viS bæinn og
eru þegar margir þeirra aS dæla
olíu dag og nótt. En hagnýting
steinolíu til iSnreksturs og aflorku
fer sífelt í vöxt.
Fyr á öldum, aS því er herma
sögur, , brunnu haugaeldar þar er
fjársjóSir voru fólgnir í jörSu.
Þótti hetjudáS í haug aS fara og
brjóta á bak aftur haugbúa en
nema á brottu gulIiS.
Fyrri á landnámsárunum hér í
Califomiu, var margt eitt pundiS
grafiS úr jörSu, en engum datt til
hugar aS lögur sá hinn d°kki og
þefilli, er 'fyrirfinst í giljum og
grafningum, væri nokkurs um
verSur. Segir sagan aS bóndi
nokkur, er ifylti legil koltjöru frá
lind, sem lá í landi hans allákamt
héSan, og sýndi nágrönnum sín-
um„ hafi orSi SaS athlægi, er hann
lét þá skoSun eSa öllu heldur frá-
sögn í ljós, aS vera mætti aS lög-
urinn sá arna yrSi á síSan notaSur
til eldsneytis og aflorku.
Ár og dagar liSu. Á hverjum
vetri skrýddi "coua de ors, (sem á
íslenzku mundi kallast drauma-
sóley, en þýSir í orSsins fyllri
merkingu gullbikar og er ríkisblóm
Californiu) hæSirnar, en engan
dreymdi um aS þar brynni hauga-
eldur. Sumar fylgdi vetri, hæS-
irnar létu falla sínar gullísaumuSu
skikkjur og vörpuSu yfir sig ljós-
brúnum feldi fölnaSra blóma og
visinna laulfa. HjarSbjöllumar
ómuSu, Indíánarnir hlýddu mess'
um og paparnir (Los Padres)
lásu latneskar bænir. Heyri eg
öldunginn byrja: "Eg man þá tíS,
í minni hún æ mér er, þá ársól lífs-
ins brann mér heit á vanga. Þann-
ig voru dagar hjarSlífsins saklausa,
einfalda og klaustralffsins, fóm-
fúsa eldheita. LiSu svo tímar
fram, unz einn góSan veSurdag,
aS einhvern þann, er dreymdi um
haugaeldinn í hæSunum, réS tákn
tímanna, treystandi á matt sinn en
undur eigi, rauf hauginn og fann
gullkálfinn, gjósandi hver af olíu.
Ef til vill kviknaSi í hvernum um
sinn, en brátt var loku skotiS á
uppsprettuna, og síSan hreyfist
þar dælan gulls og blóSs..
Sínum augum lítur hver á silfr-
iS, og fer því betur, aS þrátt fyrir
aSsókn verkamanna til olíubrunn-
anna, yrkist og byggist landiS óS-
um, enda er sá vöxtur staSbetri
þjóSfélaginu. Smábýli færast
mjög í tízku, enda er einna vissast-
ur vegur til hagsbóta og velmegun-
ar. Híbýli eru venjulega reist í
svissneskum seljastíl, ella í forn-
legu spánsku sniSi.
Nokkur hluti jarSarinnar er hag-
nýttur sem aldingarSur. Er þar
um margt aldinkyns aS velja. ViS
sj ávarsíSuna einkum ræktaSar
perur, apríkósur, epli og límónur,
en upp til dala eru náttúruskilyrS-
in hagkvæmari fyrir valhnetur, ol-
ívur, sveskjur, rúsínur og ferskjur.
MeSan aldintrén og vínviSurinn
eru á frumvaxtarskeiSi og enn ber
ekki ávöxt, er gaTSurinn yrktur til
blómjurtafræs; sáSur ertum eSa
öSru grænmeti aS vetrinum til.
Hvorttveggja ber góSan arS. En
þegar aldingreinamar taka aS bera
ávöxt, er eftirtekjan venjulega frá
150 til 800 dalir af ekru hverri um
áriS. Vitaskuld riSur þar fyrst
og fremst á hirSuiemi, iSni og á'
stundun, og “veltlur mest hver á
heldur".. Má segja þaS aldin-
ræktarmönnum hér vestra til mak-
V
legs heiSurs, aS varla getur ann-
arsstaSar slíka fmrhyggju, atorku
og einbeittni, sem þeir hafa sýnt af
sér í hvívíetna, er snertir fram-
leiSslu og sölu á afurSum landsins.
Galdurinn sá ifelst í samvinnu og
félagsskap, er þeir rækja af
fremsta megni, og leggja viS alla
alúS..
Fyrstu gráSrarskúrarnir hafa
falliS á sólbrmdar hæSimar. Enn
eru hlíSama' fölar og fjallagróS-
inn visinn. Eimurin frá laugunum
hér í grend leggur upp í blátært
heiSsvalt rr.orgunloftiS og brim-
röstin leiku? viS kaldan fjörustein
TO YOU
WHO AKE CONSIDERING
A BUSINESS TRAINING
Your selection of a cellege is an important step for you
The Success Business College, Winnipeg, is a strong
reliable school, highly reco,mmended by the Public, and
recognized by employers for its thorougbness and efficiency.
The individual attention of our 30 expert instructors pfeices
our graduates in the superior, preferred list. Write for
free prospectus. Enrol at any time, day or evening classes.
—SUCCESS
BUSINESS COLLEGE 'M-
EDMONTON BLOCK: OPPOSITE BOYD BUILDING
CORNER PORTAGE AND EDMONTON
WINNIPEG, MANITOBA.
Sýra í maganum
orsakar meltíng-
arleys
í.
FramleiSir gas og vindverki.
Hvernig lækna skal.
Læknum ber saman um. atS niu ti-
undu af magakvillum, meltingarleysl,
sýru, vindgangi, uppþembu, ógletsi o.s.
frv. orsakist af of mikilli framleióslu
af ‘hydrochloric’ sýru í maganum, —
en ekki eins og sumlr halda fyrir skort
á magavökvum. Hinar vltikvæmu
magahimnur erjast, meltingin sljðfgast
og fætsan súrnar, orsakandl hinar sáru
tilkenningar er allir sem þanntg þjást
þekkja svo, vel.
Meltingar flýtandi meöul ætti ekki
að brúka, því þau gjöra oft meira llt
en gott. Reyndu heldur ati fá þér hjá
lyfsalanum fáeinar únzur af Bisurated
Magnesia, og taktu teske*'' ”í þv« í
kvartglasi af vatni á eftir málti'O. —
Þetta gjörir magann hraustann, ver
myndun sýrunnar og þú hefir enga ó-
þægilega verki. Bisurated Magnesia (i
duft etia plötu formi—aldrei lögur et5a
mjólk) er algjörlega ósaknæmt fyrir
magann, ódýrt og bezta tegund af
magnesiu fyrir meltinguna. ÞatS er
brúkatS af þúsundum fólks, sem nú
bortSa mat sinn meti engri áhyggju um
afflrvöstin.
Veturinn “meS sól í fangi og blóm
við barm” er í aðsigi.
Góðan dag og gleðilegt sumar.
Á vetrardaginn fyrsta, Anno
Domini 1919.
P. A. Ingvason
Arroys Grande,
Sah Luis Obispo Co.
California.
Stuðlaföll.
Eftir Pálma.
Sumars bjarta brosiS hjartanlega,
nú af hlíS burt horfiS er,
haustsins kvíSasvip hún ber.
Enni bliknar augun vikna í tárum,
kólgu-dökkur dregst á kinn
dauSarökkurs-svipurinn.
Þar sem áSur æskan háSi leiki
viS yndi lífs og ásta hót
eru kífsins vegaunót.
Forlög Pétursborgar.
Flóttamenn eru öSru hverju aS
koma frá Pétursborg, ýmist tii
Finnlands, SvíþóSar eSa Bret'
lands. Einn þeirra, sem til Eng-
lands kom í fyrra mánuSi, hafSi
veriS heifforingi í liSi Bolshevika,
en þó veriS fjandmaSur þeirra. En
svo var um marga fleiri herforingja
aS þeir urSu nauSugir viljugir aS
berjast meS bolsvíkingum, því aS
konur þeirra og börn voru í gisl-
ingu og var hótaS lífláti, ef menn
þeirra yrSu uppvísir aS svikum.
Herforingi sá, sem hér er um aS
ræSa, hefir skrifaS grein um hörm-
ungar manna í Péturáborg, og er
þaS ófögur lýsing.
Lenin-stjórnin heldur öllum
borgarlýS í me^nasta þrældómi og
lætur menn draga fram lífiS viS
súltarkost, sem skamtaSur er á
matsöluhúsum einu sinni á dag.
Allur fjöldinn er neyddur til aS
vinna fyrir stjórnina. öll verzlun
er í hennar höndum; búSirnar fá-
ar, varningur mjög lítill og rándýr.
Allar listir og vísindi eru í kalda
koli. Engin bók er gefin út. Leik-
hús eru einu skemtistaSirnir og þar
eru ekki sýnd nema gömul leikrit.
Strætin eru þögul og umferSin
sáralítil; aldrei er boriS viS aS
hreinsa götur, svo aS alt verSur í
sorpi og sóSaskap. Eldsneyti
fæst ekkert, og svo má aS orSi
kveSa aS sjái á hverjum manni af
hungri og harSrétti. Tóbak er
eina munaSarvaran og fæst þó
ekki nema af skornum skamti.
Sumir sökkva sorgum sínum meS
því aS drekka "pólitúr” og aSra
álíka ólyfjan, en jafnvel þaS góS-
gæti má nú heita upp drukkiS.
ÞaS hefir veriS eina von íbú-
anna, aS bandamenn kynnu aS
senda herliS til aS ná Pétursborg
á sitt vald, en ef þaS tekst ekki í
þessum mánuSi, þá er öll von úti,
þá legts vetur aS meS frosti og
hungri og ekki annaS sýnna, en
fólkiS hrynji þá niSur, sem þegar
er örmagna, klæSlítiS, sjúkt og
allslaust.
Brezka flotadeildin^ sem veriS
heifir í Eystrasalti í sumar, kynni aS
geta náS borginni, en horfurnar á
því eru þó ekki miklar, allra rfzt
vegna þess, aS norSurherinn svo-
kallaSiv er nú sagSur í hættu
staddur. Stjórnin hefir lofaS aí
kveSja heim þann landher, sem
enn er eftir í NorSur-Rússlandi.
Bretar hafa variS mörgum miljón-
um punda í leiSangur sinn til Rúss-
lands, en eiginlega ekkert unniS á
og allur almenningur krefst þess,
aS hermennirnir fái sem fyrst
heimfararfeyfi. Hinir eru miklu
færri, sem vilja fyrir hvern mun
rétta Rússum hjálparhönd, einkan-
lega Pétursborg, og telja þaS óaf"
máanlegan glæp, aS láta fólk far-
ast svo í þúsunda tali, aS engin til-
raun sé gerS til þess aS rétta því
hjálparhönd.
( Vísir.)
blí
þýSt
Þar sem blíSi
mundum,
strauk um hlíSar vangann vær,
vinda stríSar rispa klær.
Laufin bleik af limi eika falla;
beran koll er bæra sinn
beiskju-hrolli gagntekin.
Er nú lautin laufs í skauti bleiku;
vorgySjunnar vermireit
varla sunna snertir heit.
Þó er yndi þegar vindar gjalla
stefnu aS njóta og stæla þrótt
stríSa á móti vetri’ og nótt!
Haustsins muod og hörkulund þó
beygi,
gróSur alinn yl og sól
ekki skal eg flýja í skjól.
ÞaS er íslenzkt-þaS aS rísa í böli
ennþá móSurarfinn þann
eg aS góSu meta kann.
Kom þú haust meS hörku raust í j
byljum. —
Eg skal syngja um von og vor,
—viS skulum yngja hreysti og
þorl 1
Rjómi keyptur
undireins.
Vér kaupum allan þann rjóma, sem vér getura fengiS
og borgum viS móttöku meS Express Money Order.
Vér útvegum mjólkurílátin á innkaupwverSi, og bjóSum
aS öllu leyti jafngóS kjör eins og nokkur önnur áreiSanleg
félög geta boSiS.
SendiS om rjómann og sannáaeríst.
Manitoba Creamery Co., Limited.
509 Wiliiam Ave.’ Winiúpeg, M&nitoba.

Abyggileg Ljós og
Aflgjafi.
Vér ábyrgjumit yður varanlega og óaKtna
ÞJÓNUSTU.
Vér æekjum virSingarfylst viSskifta jafnt fyrir VERK-
SMIÐJUR sem HEIMILI. TaJa. Main 9580. . CONTRACT
DEPT. UmboSsmaSur vor er reiSubúinn aS fmna ySur
aS máli og gefa ySur kostnaSaráætlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLimont, Gen'l Manager.
á