Heimskringla - 10.12.1919, Side 7

WINNIPEG 10. DES. 1919.
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
Fólkið á Gutlandastöð-
um.
Fáir drættir úr daglega lífinu.
Eftir Joworgt.
GutlandastaSirnir voru ágæt
bújörð, vel í sveit komnir, og lágu
sérstakl'ega vel viS öllum aSdrátt-
um. Slæjurnar aíbragS, og út-
beit feikna mikil. AS ýmsu öSru
leyti mikil 'h'lunninda jörS. Nátt-
úrufegurS var þar og mikl, og loft-
iS fj-am úr skarandi hreint og ljúf-
fengt.
ÞaS var því engin furSa þó aS
þaS væri mar^býlt á Gutlanda-
stöSum, enda háfSi svo veriS frá
ómuna tíS. En, eins og geifur aS
skilja,, þá skiftist oft um fólk, því
sumir fóru upp, aSrir niSur, eftir
því sem þeir voru kallaSir, en
nokkrir hurfu og urSu aS negu;
ýmsir giftust og iþurftu stærra býli
en þeir gátu ifengiS á Gutlanda-
stöSum, og svona ýmislegt annaS
kom fyrir, eins og gerist og gengur.
En þaS mátti einu gilda, einlægt
var fjöldi af fólki á GutlandastöS-
um( og hreint var þaS sama, hvaS-
an þaS kom, eSa hverjir sambýl-
ingarnir voru, öllum kom aðfinlega
svo dæmalaust vel saman. Sam-
komulag 'fólksins á GutlandastöS-
um varS jafnvel aS orStaki, og
flestir út í frá tóku sér þaS til fyrir-
myndar, ef þeir voru ekki því ver
innrættir.
ÞaS var því engin furSa þótt
samibýlingarnir á GutlandastöSum
ættu ýmislegt í félagi, auSvitaS
fremur sér til gamans eg gagns, því
þó jörSin væri afbragS til búskap'
ar, þá var þaS nú svonzi, eins og
oft vill verSa í margbýli, aS Gutl-
andastaSirnir höfSu lengst allra
jarSa veriS í hálfgerSri niSur-
níSslu. Ekki var þaS nú fyrir þaS,
aS fólkiS á Gutlanda8töSum væri
ekki 'félagslynt svona yfirleitt,
langtlfrá því, heldur var þaS svona
'félagsskapurinn var mönnum frek-
ar til ánægju en gagns. ÞaS var
líka samkvæmara aldarhættinum,
iþví fólkiS á GutlandastöSum var
'fram úr skarandi léttlynt, og gefiS
fyrir aS njóta hinnar líSandi stund-
ar. ÞaS sagSi, eins og satt er, aS
þaS ætti ékki aS lifa nema einu
sinni. Sumir hafa líklega átt viS,
aS þeir ættu ekki aS lifa nema einu
sinni 'hér á þessari jörS; en hvaS
um þaS( menn verSa svo oft aS
taka saum í klæSi.
Því fremur var nú þetta svona,
sem engar sérlegar áhyggjur þurfti
aS bera fyrir ungviSinu, því þaS
lærSi snemma aS hjálpa sér sjálft.
Jafnvel þó þaS tæki viS ábýlum
GutlandastaSa, þá var þaS ákaf-
lega horseigt, en e»f því var ekki aS
®kifta, þá voru möguleikarnir al-
staSar, út um allar jarSir.
Já, þaS mátti nú segja, ungviS-
gekk sjálfala á GutlandastöS-
um undireins og þaS komst á legg.
Þvílík hlunnindi eru nú ekki á
bverri jörS. Allir vita 'hvílík ó-
skapa fyrirhöfn og kostnaSur þaS
var mörgum, einkum í gamla daga,
þegar géfa þurfti ungviSinu inni
'fram eftir öllu, og er þaS því skilj-
anlegt, hversu mikil hlunnindi mik-
ill útigangur er.
Býlin á GutlandastöSum voru
því nokkurskonar afdrep í rign-
ingum, og til þess aS haf, á einum
staS fremur en öSrum, eitthvert
haeli til Iþess aS 'fleygja sér niSur,
°f einhver stund félkst til þess í
sólarhringnum frá hinum sífeldu
°nnum félagsskaparins, kirkju-
ferSanna( skemtananna, bæSi í
grasgarSinum og víSar, og svo
þessari lotningarfullu tilbeiSslu
hins göfuga ©g góSa úti á víSa-
vangi.
Unun! — ÞaS var hreinasta uij-
un aS sjá þessar 'hjarSir og hópa
víSsvegar á andlegri beit og í
djúpum hugleiSingum ura stærS
°8 mikilleik alveldisins, sem sýndi
þeim inn í veruleika ókominna
alda. ÞaS mátti nú segja, lífiS
fólksins á GutlandastöSum var
Verulega sæluríkur draumur, ekki
sízt þegar þaS var úti í grasgarS-
inum.
Úti í grasgarSinum?
Já, þaS mátti nú segja. FólkiS
á GutlandastöSum átti yndislega
allegan grasgarS. Náttúran hafSi
búiS hann út ríkulega meS ljóm'
andi trjám, og mátti ekki gera þar
miklar breytingar, því auSvitaS
hlaut hún aS vita hvaS fólkinu
kom bezt og hvernig grasgarSur
átti aS vera. Hann var líka nógu
rúmgóSur ti'l þess aS komast um
hann, svona eftir þörfum, þó bless- |
uS náttúran he'fSi ekki sett trén
niSur í tigla, og séS fyrir beinum
götum fram og aftur, imeS þægi. I
legum bekkjum hér og þar til aS!
sitja á. ÞaS var heldur engin von
aS hún hefSi gert þaS því ’hún hef- i
ir svo lengi vanist þessu gamla og!
á fyrir þá sök svo ógn erfitt meS j
aS taka upp þessa nýju siSi.
HvaS um þaS, lífiS í grasgarS- j
inum, eins og hann var, reyndist
ógnar ánægja, og hvaSa nauSsyn |
var þá svo sem á því aS gera j
nokkrar breytingar? Þarna gat
GutlandastaSa fólkiS dansaS,
sungiS og spilaS kvöld eftir kvöld
í 'húsinu sínu( sem bygt hafSi veriS
í grasgarSinum, hverju sem rigndi,
því þaS hafSi ekki lekiS aS ofan
og neSan eins og skólinn, enda var
nú hús þetta eiginlega engin and-
leg stofnun, nema aS því leyti sem
fæturnir, og höldiS aS öSru leyti,
hafa lyftikrafta andans á valdi
sínu. ÞaS átti því í raun og veru
ekki viS, aS hús þetta gæti dregiS
aS sér og sogaS í sig lofts og lagar-
tár náttúrunnar á öllum tímum
dags og nætur. ÖSru máli var aS
gegna um hreint og beint andlegar,
stofnanir, því þar var vökvunin al- j
veg nauSsynleg, til þess aS geta
kingt öllu því, sem strembiS var. j
Svo kvaS nú líka veriS fariS aS j
hafa þaS í öllum meiriháttar bygg-
ingum, þar sem öll þung viSfangs-
efni eiga aS hafa heimkynni. Þetta
var nú orSinn móSurinn, og fó'lk-
inu á GutlandastöSum var vel
kunnugt um bæSi þetta og annaS,
sem betur mátti fara, enda þótt
þaS hefSi ekki breytt grasgarSin-
um sínum mjög mikiS frá hinu
upprunalega fyrirkomujagi náttúr-
unnar, eSa eftir nýjustu tízku.
FólkiS var í heild sinni náttúrunn-
ar börn, og því gerSi sú breyting
miklu minna til en hitt( sem bein-
línis studdi aS andlegum framför-j
um. FólkiS skildi undur vel mun-
inn á hinu andlega nauSsynlega og
því, sem mátti vera eSa mátti
breyta rétt eftir vild.
Mest reiS á því aS hafa góSa
samkomustaSi, bæSi grasgarSa og
hús, þó sniSiS og fyrirkomulagiS
væri ekkert sérstakt sniS og fyrir"!
komulag.
Öllu fyrirkomulagi er nú breytt
frá því sem áSur var aS mörgu
leyti. Öllu fólki, ríSur nú lífiS áj
aS fjölmenna sem oftast á vissa
staSi. GuS er nú hættur aS labba
bæ frá bæ og fiá húsi til húss. Þeir
sem ætla sér aS hitta hann, verSa
því aS fjölmenna á vissa staSi.
Þar geta þeir bezt lýst vandræSum
sínum fyrir honum; þar geta þeir
bezt beSiS 'hann um eitthvert lítil-
ræSi; þar geta þeir bezt afsakaS
ýmislegt smávegis, boriS sig sam.
an viS aSra, og sýnt 'honum fram á
muninn á sér og þeim. Þar geta
þeir bezt sýnt ronum lotning fyrir-
fram fyrir ódrýgSar syndir sínar,
og skjallaS hann ofurlítiS í áheym
annara.
Þegar þetta fyrirkomulag komst
á, þá varS þaS ifljótt ljóst hversu
ihandhægt þaS var. Þetta létti svo
ógn mikiS starf guSs, því þaS
fækkaSi svo mjög viSkomustöS-
um hans ifrá því sem áSur var.
Þarna var honum innan handaT aS
gera 9vo margt í einu,, hafandi fyr-
ir sér ágreining, þarfir, óskir og
vonir svo fjölda margra á sama
staS og tíma. VarS honum, eins
og gefur aS skilja, miklu hægra um
allar málaleitanir, og úrskurSur
hans því miklu réttari og nákvæm-
ari en ella.
Svo sem áSur er sagt, þá hafSi
fólkiS á GutlandastöSum glög)
auga fyrir öllum framförum. Þeg-
ar því aSrir, á ýmsum stöSum,
tóku upp þennan nýja siS, þá sá
< ,::ll!l!li:!![:i!>[:l;;i:lilll!Sn:IIIIÍIIIIIIIIilllll!llllllllllllll!lllllllllllHilllllllllllllllllllllllllllllll!lil!tlllllIli:ill!Mlil

SHAPING
\
1 hrown on your ovvn resources could you face life with confidence, knowinyr
that you are thoroughly profrcient in a profession that is always demanding
more experts and which always pays good wages? You shapc your own des-
tiny. No one is responsible for the position
you hold in life but yourself. Tear out the
coupon below—mark the course which inter-
ejts you and let us explain how you can always
be in a position to provide for the future.
'Hie machinei-y ape ín which we are living is ereating
an Cver-increasing demand for trained gasoline
envine experts, automobile and tractor repair and
en.t*i geney men, tractor engineers, starting and
lichting experts, oxv-acetylene welders, demonstra-
toi's, chauffeurs, battery experts and vulcanizing
experts. All are being dtmanrltd ín increasing num-
bers at salariés ranging up to $300.(0 per month.
By acting row you can íit yourself to be earning just
such a saiarý at some time in the future, although
not immediately after securing vour diploma.
£U

'-RACTICAL DEMONSTKa I IÖN—TKACTOk uti-A, T ENT
Tltoroughness marks the training you receive
ai the GARBUTT MOTOR SCHOOL
IvIMi rED. All the energy and ability of the
st:iff of eleven experts is devoted to training
the students so that their knovvledge is
thorough and complete. Out graduates are
tíiorough beoause our teaohers are experts Then once
yóu are a student vou are always a stitdenf—no mattcr
how lonji after graduation a quéstion inso- u hioh an
ex-stndent of ours is unable to so1v->—rhe sorvioe of_
onr experts is alwavs at vour eommand.
Mr C.
GARBUTT MOTOR SCHOOL HMITED DEPT. ‘G'’
PUBLIC MARK.ET BUILDING, CALGARY. ALBERTA
Dear Sirs:—Please send me fuM particu arn relating to the
course marked below, on the underðtan iin<* that thi» doe?
not obiigate me in any way.
1. AUTOMOBILE COMPLETE COURSE—IncludinV differen*
tvpea of Gnsoline Motors, Carburetor*. Self-Starter*.
E-lecfric Lij?hting Systema. Driving, etc. Time required,
obout 8 to 10 weelts.
2. AUTOMOBILE DRIVING COURSE.
3. TIRE REP4IRING AND VULCANIZING COURSE—Time
r**nuir»d. nb-'ut I fo 6 weekft.
4. OXY-ACETYLENE WELDING COURSE—Time required,
about 3 to 6 weeks.
5. AUTOMOBILF. COURSE AND GASOLINE TRACTOR
COURSE COMBINED—Time required. about 10 to 14
weekft.
6. BATTERY FOURSF. TMscourse includes intition systems
und repairing and building of batterie* Time required,
6 to 10 weekn.
7. AUTOMOBILE RUPAIRING DRIVING, TIRE REPAIRING,
WELDING AND TRACTOR COURSES—Time required,
about 14 to 18 weekft.
8. COMPLETE AUTOMOBILE REPAIRING, DRIVING, TIRE
REPAIRING, WELDING. TRACTOR AND BATTERY
COURSES—Time required, about 20 to 22 weeks. Thi*
is the course recommended to all students who wish to
enter the gnrage buainess for themselves.
NAME___________________________________________________
ADDRESS................................................
Our staff, comprised of eleven experts, is headed bv
C. Henderson. who was formerly with the largest motor
school in the United States. Each student ha^ th'e .experieh.ee
of all the inslructors. To enable out >i uticnts ,to dnivc ihe
utmost ftom out courses. we decided to plaee. thc who1
our $25,000 equipmeut in oni' i)ig scltool mstead oi spiea.<...i.,
it over five or stv ímallet schooU. *
So confident are we of the value of our courses, and ftillv
realizing the difficultv stmie wotild have in paying in advance
for a course, the Oarbutt Motot ischool Limited' 'will teach
you how to earn big monev aiui let voa pay for the tuition
after you have graduated.
GARBUTT
Motor School
Limited
CALGARY, ALTA.
iiunmfflEr
fólkiS á GutlandastöSum fljótt
hvílíka yfirburSi hann hafSi yfir
gamlar venjur. ÞaS var því ekki
grasgarSurinn einn, sem þeir út-
veguSu sér, heldur margt annaS,
sem miSaSi í sömu átt.
Alt var gert til þess aS fegra og
prýSa GutlandastaSina, í þeim
eina tilgangi aS hæna aS bæSi guS
og menn. Því var þaS aS fólkiS
á GutlandastöSum fékk sér þessa
makalausu vatnssprautu. Ymsar
eru aSferSimar viS hítt og þetta,
en tilgangurinn er æfinlega hinn
sami, sá sem sé, aS göfga og bæta.
Upphalfega hafSi sprautan
reyndar veriS keypt til þess aS
slökkva meS henni eld, en síSan
'hann össur á innbænum, sem kall-
aS var, hafSi flutt burtu, þá hafSi
aldrei þurft á henni aS halda til
þeirra hluta. Engym datt í hug
aS kveikja í nokkrum sköpuSum
hlut( enda sá fólkiS á Gutlanda-
stöSum þaS fljótt aS miklu skemti-
legra og arSvænlegra var, aS
nota sprautuna til þess aS mynda
frófgandi regnský á sumrum, yfir
túnuim, engi og haga, þegar mi'k'lir
þurkar gengu.
Þó lífiS og fjöriS væri mikiS,
þá var þaS ekki svo aS skilja, aS
hagfræSin væri ekki einlægt meS
öSrum þræSi. Var margt, sem
benti á þaS, svona rétt viS fyrsta
tillit. Gestir og gangandi báru því
lifandi vitni hvar sem var.
ÞaS var því ekki af skemtilöng-
un einni saman, heldur hinu líka,
aS gagniS varS meira og afnara
þegar vaitniS dreifS^i vel úr sér, aS
fólkiS á GutlandastöSum hrópaSi
í sífellu: “1 drottins nafni, hærral
hærral” þegar vatnsbunan fór úr
sprautunni. 1 kvöldgeislum sól-
arinnar var þetta aS sönnu ljóm-
andi falleg sjón, einkum ef tungl
var á lofti og 'búiS aS kveikja á
ljósunum, en hitt var þó meira,
hve gagniS var mikiS. Ýmsum,
sem höfSu veik augu, þótti þó nóg
um iþetta mikla geislaflóS og sefctu
upp dekkjandi gleraugu. Svo
margbreytilegt, glitrandi ljóshaf
virtist hafa sterk áhrif á veikluS
augu, sem von var. Eina bótin var
sú fyrir þessa menn, aS þaS kom
ekki oift fyrir aS sólin, tungliS og
strætaljósin ynnu síiman aS marg-
breytileik regnskýjanna. Oftast
voru þaS strætaljósin ein er mynd-
uSu geislana, því þau eru, eins og
eSlilegt er, 'lítiS notuS á Gutlanda"
stöSum nema í júní, júlí og ágúst.
Haust og vetur þarf þeirra ekki
meS, því bæSi er þá snjórinn og
þá eru líka færri gestir. Þetta er
nú undur náttúrlegt þegar á alt er
litiS. Fyrst er nú þaS, aS gestirn-
ir hafa ósköp lítiS gagn af sólar-
Ijósi og tungls, því þeir eru nú þeg-
ar orSnir svo vanir viS hin beima
hjá sér. Ojæa, veslingarnir( þaS
er eins og gengur aS vaninn gefur
lystina. ÞaS væri tþví meira en
illgirnislegt, aS láta þá ekki hafa
þau ljósin, sem gagna þeim bezt.
Þetta er því á a'l'lra vitund, og tal-
inn sjálfsagSur hlutur, aS byrja
þurfi aS kveikja á ljósunum svona
rétt fyrir vorsólstöSurnar og 'halda
svo áfram fram undir haustiS,
þangaS til gestirnir eru farnir. Ekki
er þaS af umhyggjuleysi ifyrir hin-
um, sem eftÍT verSa, þó iþá sé ekki
kveikt, heldur fyrir 'þá sök, sem
allir vita, aS þeim er alt ljós, jafn-
vel myrkriS sjálft.
Svo er annaS, sem taka verSur
ti'I greina( og sem ber mikinn vott
um sérstaka fyrirhyggju gestanna,
'þegar þeir eru heima hjá sér. ÞaS
er þessi alkunni sannleikur, aS
jörSin í framfcíSinni þarf aS kom-
ast af meS þessi tilbúnu ljós mann-
anna, þegar sólin er orSin köld og
dimm. Því er ekkert betra en
vena sig viS þau nógu snemma.
FólkiS á GutlandastöSum skilur
þetfca ofur vel, en svona heima fyr-
r heldur þaS aS nógur sé tíminn
ennþá.
Þá er enn eitt, sem taka verSur
til greina og sem öllum er ljóst,
þegar um nóga brtu er aS ræSa.
FólkiS á GutlandastöSum þarf,
einmitt um þessa mánuSina aS
hafa sérstakan em'bættismann, er
siltur á háum vagni. Hann lítur
eftir hreinlæti og þarf aS sjá vel til,
hvort sem hann gerir verkiS eSa
ekki. ÞaS er búist viS aS hann
geri þaS. Honum er borgaS eins
og til stendur, svo sem öSrum em-
bættismönnum, og svo er nú ekki
tími til aS rekast í því frekar. ÞaS
er og ekki venja annarsstaSar aS
líta eftir því. GutlandastaSirnir
gefa svo mikiS af sér( aS þaS er
engin von aS þessu sé frekar gaum-
ur gefinn. FólkiS hefir í svo
mörgu aS snúast, ekki sízt þennan
tíma ársins. Þetta er vorkunn.
Satt aS segja er þaS nú líka
svoma, hvort sem þetta sérstaka
verk er gert eSa ekki, þá er bæSi
hreinlætiS og umhyggjusemin fyr-
ir almennri vellíSan, hvorttveggja
aldeilsis einstakt á GutlandastöS-
um.
Kötlugosið 1918.
og afleiðingar þess...Eftir Gísla
Sveinsson, sýslumann Skaftfellinga.
Gefið út að tilhlutun Stjórnarráðs
íslands. I»að ábyggilegasta, er um
þetta gos hefir verið skráð. Kost-
ar 65 cents. Fæst í bókaverzlun Ól-
afs Thargeirsonar, 674 Sargent Ave,
Winnipeg.