Heimskringla - 04.08.1920, Side 3

WINNl'PEG, 4. AGÚST, 1920.
HEIMSICRINGLA
4. BLAÐSIÐA
Á ijjriðja sólarhring dó danskur
kyndari, 30 ára gamall. Hann1
hafSi aldrei kent sig mann til að
starfa neitt, og nokkru áður en
hann dó, kvartaSi hann um kulda
fyrir brjósti; hann kvaddi alla
skipsmenn og misti svo meSvitund
og dó stundu síSar. Létu iþeir
hann liggja í austrinum þann dag.
Þegar Ófeigur hafSi setiS viS
stýri í tvo sólarhringa samfleytt,
baS hann einn hásetann aS hvíla
Hann hét Carlsson, var
sig
sæmskur, harSvítugur maSur og
manna duglegastur og hafSi staSiS
í austri hvíldarlítiS. En hann
neitaSi fastlega og sagSi, aS and-
skotans timburmaSurinn gæti gert
J>aS. Hann var BandaríkjamaS-
ur, um fimtugt, og hafSi legiS aft- J
ur í skut hjá stýrimanni, boriS sig
aumlega og ekki aS Ihalfst; taldist i
hann undan aS stýra og sagSist:
mundi vera handleggslbrotinn.
Carlson sagSi þaS ósatt og gekk
till háns, tók í hann og sagSist
fleygja honum fyrir borS, ef hann
settist ekki undir stýri. Reis hinn
þá upp, tók viS stjórn og var hinn
brattasti. SagSi hann sig hefSi
óraS fyrir því, aS iþeir mundu ná
landi og kvaS Ófeigur engan efa á
’því. VarS hann nú hinn vonbezti
og tók aS telja kjark í félaga sína.
Framh.
viS því aS vera mjólkaSar meS
vélunum heldur en meS höndun-
um. Gamlar kýr, sem ávalt hafa
veriS mjólkaSar meS höndum,
láta einna verst viS þeim fyrst í
staS, og “selja” ékki. En kvígur
og ungar kýr láta strax vel viS
þeim. AS "spretta” kýr dálítiS á
eftir, er gert af mörgum og á'liti^S
ráðlegt, þó ekki sé þaS bráSnauS-
synlegt.
Ef aS vélarnar eru rétt höndl-
aSar og nauSsynlegs hreinlætis
gætt, verSur mjólkin meS þeim
betri og hreinni en ef mjólkaS er
meS höndum. Er sagt aS ef vél-
ar þessar verSi algengar, komi
bíátt aS því, aS mjólkin úr þeim
verSi skoSuS betri tegund af
mjólk og eftirsóknarverSari, en sú
er meS höndum hefir veriS mjólk-
uS. LeiSir auSvitaS af því, aS
hún verSur í mikiS haérra verSi en
önnur mjólk.
AS síSustu skal þaS tekiS fram,
aS notkun og meSferS mjólkur-
vélanna er álitin vandasöm. ÞaS
er aS segja, þaS geta állir notaS
þær, en til þess aS sem mestur arS-
ur verSi aS þeim, þarf aS fara vel
meS þær og nota þær meS mestu
gætni, þegar mjólkaS er.
Málefni kvenna.
ure) o. s. frv., aS því viS bættu aS
kaup sé hiS sama og karlmanna. I
staS þess aS lögin, snertandi iSn"
aS, hafa aS ýmsu leyti veriS
Þrándur í Götu kvenþjóSarinnar
og 'bægt þeim frá óþarflega mörg-
um stöSum, verSur þeim því
breytt og meiri jöfnuSi komiS á,
en áSur hefir átt sér staS í því efni.
MikiS af þessum jafnréttiskröf-
um eru auðvitaS ekki annaS en
hugsjón. En þörfin er mikil fyrir
aS þ ær sjáist í verki. AS því er
kenslumál snertir eru konur mjög
hafSar útundan í SvíþjóS, aS því
leyti aS skólar, er þær verSa aS
leita sér sérmentunar á, eru ein-
stakra manna eign, en ekki hins op
inbera eins og mentastofnanir
karlmanna. Er þess vegna kostn-
aSarsamara fyrir þær aS mentast,
og þær eru aS öSru leyti á engan
hátt styrktar af ríkinu. sem er ó-
réttlátt. En vonandi rætist bráS-
um fram úr þessu. UndirstöSu-
atriSin aS því, er kvenfrelsismáliS
í SvíþjóS snertir, virSist vel og rétt
skilin af þjóSinni. Hún skoSar
máliS frá heilbrigSu sjónarmiSi:
og þegar svo er, á breyting til batn"
aSar aldrei langt í land.
Góð ráð.
Bœndur og búsýsla.
Mjólkurvélar.
Hver 'bóndi, sem 12 eSa fleiri
mjólkandi kýr hefir, ætti aS gefa
því gaum, hvort ekki borgaSi sig
fyrir hann aS fá sér mjólkurvél.
Þeim bændum fjölgar nú óSum
sem nota þær. ViS flestar eSa all-
ar búnaSartilraunir eru þær ein-
göngu notaSar nú orSiS; ber þaS
þess vott, aS einhvern hag hlýtur
þaS aS íhafa í för meS sér.
En eru þessar vélar ekki dýrar?
Jú — vél, sem mjólkar fjórar kýr
í einu, kostar aS öllu meStö'ldu um
$500.00.
Eru slíkar vélar nógar fyrir bú,
sem hefir 25—30 kýr. En svo
ifást einnig minni vélar, eSa fyrir
12—20 kýr, en hlutfallslega kpsta
þær meira en hinar, því þær eru
ékki nema 50-—100 dölum ódýr-
ari en st'ærri vélarnar.
Árlegur kostnaSur, viSgerS,
vinna aS viShaldi vélanna, og
Tenta af fé því, er í þeim liggur, er
talinn $225.00 fyrir stærri vélarn-
ar. Er þaS ekki nema einn þriSjj
af því. er bóndinn þarf á þessum
yfirstandandi tíma aS borga vinnu
manni, er hann þarf aS halda til aS
gera þessi verk, aS fæSi vinnu-
mannsins óreiknuSu.
Sé um 30 kýr aS, ræSa, eSa
fleiri, verSur því allur kostnaSur
viS aS, nota vélarnar, aðeins 2
cent yfir daginn fyrir hverja kú.
E.f maSur ætti aS gera sama
verk, og^gengiS er út frá aS hann
mjólki 7 kýr á klukkustund'v og
taki 25 cent fyrir stund hverja,
verður kostnaSurinn 3J/2 cent, eða
nærri helmingi meiri, en ef mjólk-
urvélin væri notuS.
Bændur, sem stór kúábú 'hafa,
spara sér því frá einum þriSja til
helmings, meS því aS fá sér vélar.
Og þar sem mannekla er nú svo
mikil úti á landi, er þaS einmitt
hvöt fyrir bændur aS fá sér vélar,
svo þeir, er þaS verk vinna nú.
geti tekiS sér einhverja aSra nauS-
synlega vinnu fyrir hendur á bú-
inu.
ÞaS er ekki aSeins, aS mjólkur-
vélin færi kostnaSinn, sem því
fylgir aS mjólka, niSur, heldur er
verkiS betur og jafnara gert. Nú
veit ihvar bóndj* hve mikils vert
þaS er aS mjólká kýr vel og jafnt:
en þaS er einmitt sem oft skortir
mikiS á viS þaS verk, eins og þaS
nú er af hendi leyst.
Mjólkurvél, sem rétt og skyn-
samlega er höndluS, gerir skepn-
unni ekkert til, eSa er henni ekk-
ert verri en þó mjólkaS væri meS
höndunum, og ekki eins. Þriggja
ára tilraunir á fyrirmyndarbúunum
(Experimental farms) sýna aS kýr
geldast ekki vitund fyr, þó mjólk-
aSar séu meS vélum en meS
höndum.
Kýrnar láta heldur ekkert ver
Réttindi kvenna í SvíþjóS.
Þó aS síSasta þing í SvíþjóS
samþykti, aS máliS um atkvæSis-
rétt kvenna yrSi ekki tekiS fyrir
fyr en á komandi ári, er kvenþjóS'
in þar í mikulm undirbúningi meS
aS koma málum sínum í sem allra
bezít horf, áSúr en þeim gefst kost-
ur á aS reyna aS leysa sig úr alda
gömlum fjötrum vanans og ófrels-
isins, sem atkvæSisrétturinn er
auSvitaS ekki nema einn eSa lítill
hluti af. Kvenfrelsismálinu er
þannig háttaS í SvíþjóS, aS síS-
asta þing, í maí í fyrra samlþýkti
alla reiSu aS vtita konum atkvæS
isrétt; en »áSur en sá réttur gæti
orSiS aS lögum, þarf aS ganga til
kosninga um þaS áftur í þinginu,
eftir aS almennar kosningar hafa
fariS 'fram, sem búiist er viS aS
verSi á komandi hausti.
Þessi ákvæSi þingsins um aS
veita konum atkvæSisréttinn, eftir
aS þetta alt er um garS gengiS,
ætti því aS verSa fullnægt á þessu
ári. Og undir eins og þingiS hef-
ir þá aftur samiþykt atkvæSisrétt'
inn, sem virSist þurfa “formsins
vegna, verSur áftur gengiS til al-
mennra þingkosninga, og fá þá
konur aS greiSa atkvæSi í þeim í
fyrsta sinni.
ÞaS er slæmt aS ekki er hægt
aS flýta meira fyrir þessu máli, því
þaS þykir víst. aS þjóSin sé orSin
eindregiS meS rettindum kvenna.
Auk þess er SvíþjóS langt á eftir
hinum skandínavísku löndunum 1
því aS veita konum atkvæSisrétt.
Á Finnlandi haifa konur notiS þess
réttar síSan 1906, í Noregi síðan
1913, í Danmörku síSan 1915.
SvíþjóS er nú samt, eins og áSur
er sagt, aS vinna aS þessu máli vel
og rækilega, og tekur ýmislegt í
sairibandi viS atkvæSisréttinn meS
í reikninginn, sem önnur lönd, er
jafnvel hafa veitt hann, hafa ekki
gert, og veita konum í fleiru en
þeim eina skilningi jafnrétti viS
karlmenn. Þannig var á síðast-
liSnu ári konungleg hefnd skipuS,
meS frú Emelíu Bfoomie í farar-
broddi, hina vel þektu kvenrétt-
indakonu, og átti sú nefnd aS gera
uppkast aS lögum um hin fyrirhug
uSu réttindi kvenna ýfirleitt. Þessi
nefnd hefir lagt fram álit sitt, og
er í því tekiS fram, aS alt, er tor-
færa sé á vegi, aS því er snertir
jöfnuS karla og kvenna, sé numiS
burt úr lögum landsins. Bendir
hún á, aS svo framarlega sem kon-
ur séu til þess hæfar, ættu lögin aS
gera konum mögulegt aS takast á
hendur hvaSa stöSu sem er í þjóS-
félaginu, aS undanskilinni her-
mensku, lögreglustarfi, fanga
gæzlu, konsúla eSa öSrum flokn-
um stjórnarstöífum. StöSurnar,
sem þær fara fram á aS hafa sama
tilkall til og karlknenn eru lög-
mannastörf, verkfræSi (engineer-
ing) og húságerSarlist (Architect-
ÞaS er fáum kunnugt, hve sáSir
(bran) eru góSar til aS hreinsa
meS ý.msa hluti. Fyrir málaSar og
olíubornar umgerSir í húsum og
viSar húsgögn, eru þær ómetan-
)ega góðar, því þær taka af þeim
öll óhreinindi án þess aS skemma
þær hiS minsta. Mislitt tau, sem
vanalega litast upp viS þvott, litast
ekki upp ef þaS er þvegiS í sáSa
vatni. SáSa vatn má þannig búa
til, aS fyltur er lítill poki (saltpoki
er ágætur til þess) meS sáSum, og
er síSan látinn í lítiS ílát og sjóS-
andi vatni helt á, nógu miklu til aS
hylja sáSirnar. Þá er sáSvatniS
eSa "bran”-vatniS tilbúiS.
Til þess aS koma í veg fyrir aS
heklunálin særi þig, er gott aS
vefja fingurinn, þar sem heklunál-
in snertir hann, meS heftiplástri
(adhesive plaster).
Ef te litar bolla, má ná þeim lit
af meS salti og ediki.
Gólfsópar endast lengur ef
bundiS er utan um þá nýja, og þeir
eru látnir vera í sjóSheitu vatni í
tvo klukkutíma. Samt verSur aS
sjó um aS þeir séu vel þurrir þeg-
ar 'fariS er aS nota þá.
Ef nýtt tanstag er soSiS áSur en
þaS er notaS, tognar þaS ekki eins
og þaS mundi annars gera.
Ein skeiS af ihveiti meS dálitlu
af sykri hrærSum saman viS, kem-
ur í veg fyrir aS aldinbrauS (pie)
renni út yfir diskbarminn þegar
bakaS er, ef því er stráS yfir þaS.
--------o---------
1 gamni.
lri, sem var spurSur aS því,
hvers vegna hann hefSi flutt til
Vesturheims, svaraSi: “Þú þarft
ekki aS halda aS þaS hafi veriS
sökum skorts, því af honum hafði
eg nóg heima.”
Vinnuveitandi: SérSu þaS sem
á hurSinni er?
Iri: Já, þaS er bréfmiSi.
Vinnuveitandi: En hann segir:
gerSú svo vél aS loka hurðinnj á
eftir þér.
Irinn: Einmitt þaS; eg heyrSi
þaS ekki.
MaSurinn, sem vissi alt 20 ára
gamall, er einn og sami maSurinn
og sá. er 60 ára gamall kannast
viS aS hann viti ^kkert.
Fanginn: Eg hafSist þaS eitt aS
er hver annar friSelskandi maSur
myndi hafa gert.
Dómarinn: En þó slóst manninn
í rot.
Fanginn: Já — þaS var eina
leiSin til friSar.
“Kvenfólk er sanngjarnt,” sagði
Lady Astor M. P.
Hún: Þú kallaSir mig altaf fyrst
ljós 'lífs þíns.
Hanni Já; en þá hafSi eg enga
hugmynd um hvaS þaS kostaSi aS
halda ljósinu logandi.
Tveir bændur hittust og áttu tal
saman á þessi leiS:
‘^GóSan morgun, Jón.”
“GóSan morgun, Helgi.”
“HeyrSu mig, Jón, hvaS gafstu
hestinum þínum á dögunum viS
kveisunni?"
“Eg gaf honum terpintínu.”
“Vertu sæll, Jón.”
“Vertu sæll, Helgi.”
Morguninn eftir:
GóSan morgun, Jón.”
“GóSan morgun, Helgi."
“HeyrSu mig, sagðist þú ekki
hafa gefiS hestinum þínum terpin-
tínu viS kveisunni?”
“Jú.”
“Eg gerSi þaS og hesturinn
drapst af því.”
“Minn drapst lík af því.”
“Vertu sæll, Jón.”
“Vertu sæll, Helgi.”
—--------x----------
Er meSal, sem kemur af staS hárvexti á höfSi þeirra sem orSnir eru
sköllóttir, stöSvar hárrot og hreinsar væringu úr hársverSi, laéknar
allskonar sár á höfSi o. s. frv.
Þetta er eitt hiS óbrigSulasta hársmyrsl, sem til er en eigi höfuS-
vatn.
Wtnntpeg, Man., 18. aprtl 1920.
Nú um nokkur undanfarin ár haftti eg slæma væring í höfBi, svo atS háriö
losnaöi og datt af mér. Eg reyndi næstum þvjf öll meööl, sem fáanleg voru á
markaTSinum án þess aö fá nokkra bót á þessu. En nú eftir atS hafa brúkatS L.
B. Hair Tonic i sex mánutsi er öll væring horfin og hætt atS detta af mér háritS.
Hárlö hefir þyknat5 fjarska mikits og er ótSum atS vertSa svo atS flestar konur
þættust gótSar ef þær heftSu annan eins hárvöxt. ÞatS þakka eg L. B. Hair Tonic.
Mrs. W. H. SMITH, 290,Lizzie St.
Hér metS tilkynnist hverjum sem heyra vill, atS nú i mörg ár hefi eg mátt
lieita alveg sköllóttur En eftir atS eg haftSi brúkatS 2 flöskur af L. Haii
Tonic, fór hár at5 vaxa aftur og yfir allan hvirflllnn hefir vaxiö smágert hár, svo
atS lfkindl eru tll at! eg fál alveg sama hárvöxt og eg átiur haftSt. Eg hefl þvi
ásett mér atS halda áfram atSbrúka L. B. Halr Tonlc.
TtSar einlægur.
Mr. T. J. PORTER,
eigandl ‘Old Country Barher Shop”, 219% Alexander Ave. Wintnpeg, Man.
Póstpanlanir afgreiddar fljótt og vel. Kostar meS pósti flask-
an $2.30.
Verzlunarmenn út um land skrifi eftir stórsöluverSi til
L. B. Hair Tonic Company.
273 UZZIE STHEET, WINNIPEG
Til sölu hjá:
SIGURDSSON, THORVAU3SON CO-» Riverton, Hnausa, Gimli, Man.
LtTNDAR TRADING CO-, Lundar, Eriksdale, Man.
RJ0MI
óskast keyptur.
- - j
Vér kaupum aMar tegundrr af rjóma. Haesta verS borgaS
undireina viS móttöku, auk iflutningsgjalds og annars koartn-
aSar. ReyniS okkur og komiS í tölu okkar sívaxandi ó-
nægSu viSskiftamanrta. Islenzkir bændur, sendiS rjómann
ykkar tál
Manitoba Greamery Go. Ltd.
846 Sherbrooke St.
A. McKay, Mgr.
Automob/ie andGas Tractor
Experts. ,
W21 be more in demand thia epring tKan ever Weíore in the histoTy
of tbis country.
Why not prepare yoursalf for this emergency ?
We fit ytm for Garage o«r Traxáw Work.
All kinde of engines, — L Head, T Hewd, I Head, Valve in the
bead, 8'6-4-2-1 cyiinder engines are ueed in actusd degmonebmtion,
al»o tnore than 20 different eleotricai syatem. We alao have ac
Autotnobile and Tractor Garage where you wil raceive training in
actual repairing.
We are ihe orWy acbool that makee batferies from the melting
lead to the finiahed product.
Out Vudcanizing ptant ia conaádered by afl to be the tnoet up to
date in Canada. and ia above cetnpaiitoon.
The remJta hown by our atudentg prevea to our aatáafaction that
our raetboda of trsurung are righ*.
Write or catt íor aiformation.
VÍKtoca alwaya walcome.
GARBUTT MOTOR SCHOOL, LJMITED.
City Puhlic Market BUg. Calgary, ABbarta.
Ar.1 Andermi....E. P. O.rl.nd
GARLAND & ANSERSON
LÖUrKtKMIX GAU
Phs.ei Hnln ]->4|
NOl El.ctrlc KaUw.y Gkuknn
RES. ’PHONB: F. R. *7gS
Dr. GE0. H. CAjRLKLE
álundar Eiagðogu Errun. -_
Ncf og fev^k.-«£&a£;—1■
HOOM nt 8TIRLIN# BANTC
Fhone: Maia 12J4
B. Haf/c/ar*on
■fl a*TD KtlLDUT.
t.iili M.in aaaa. o»». r-on 0. kh.
Stundar rtpvtrBnnfy
í"A,1fwk.Ly2AVi.4 '
T.Inlmli U.la 53OT.
Dr% J. O. Snidal
I'AMLOCKMH
'u Sn.enrt aiock
Portage Ave. WINNIPKO
Dr. J. StdFáatson
•Wi aava Buoano
Hor.1 Port.Be Ave. .. aSajMBt*. St.
fri kr. 1B UI «Th 1
«27 McMÍÍI.b AvV* *%rinnipeg
v*r
Vér höfina fnllir kitvnir hr.lii
■no8 lyfiodn v>nr iL..«
“Stu lyfj. og----.-.f***A®*
moBuli.
ávfsunum Lktuxu. vir
ut.nnveR.^.turvo. ., *iS5S
glftlng.leyflT
COLCLEUGH & CO.
Notril ..
Pnono Garry
A. S. BARDAL
aeiur likkiotur ng nnnut um ít-
fnrir. Allur útbún.Bur lá bœti.
Bwnfromur noiur kun tllikonu
mlnaiovarS. og logoUlnn. :
*1> OIBItBtOOKB ST.
a. ZIBB WIBHIPM
TR JOHNSQN,
Ormakan og GullsmiSur
Selui- *iftiíigaleyfi»brtL
veltt pontunuu
og viSgJéröum úta. laifui.
a« Mttin st. Phono M. ««»
*--
GISLI GOODMAN
TIKHMU0OR.
«orkstæbl:— Hornl Turonto St. oc
Notre Itnme Avo.
Pho.e HelmUto
*■*•*' Gury 8BB
-------------—------------/
J. J. SVvanoo. H. O. HlnrfkMMn
J. J. SWANSON & CO.
PASTHfllUUUB *G „ „
Pnri. Bnlitlnc Wlm.lpes
J. H. Stramfjörð
úrsaúöur og guUuaiVur-
Aliar viffferðir fljótt og vel af
hemii ieystar.
67S Sargent Ave.
Thlsíaai Sherkr. M6.
Pólskt
Btóð.
Afar spennandi skáldasaga
í þýSingu eftir
Gest Pálsson og Sig Jónassen.
Kostar 75 cent póstfrítt.
SendiS pantanir til
The Viking Press,
Ltd.
Box 3171 Wmnjpei