Heimskringla - 17.11.1920, Page 7

WINNIPEG, 17. NÓV. 19-0.
HEIMSKRINGLA
7. BLMXSHjA

Th® D&minfof}
Bmnk
uoHjri
A VX IX>
‘m3£ ■«»»«».............«
Allar clsmlr
SécrtAkt ntbyjll yritt yi?WkSft-
um kamwnaniMi og reralanHrfé-
aga.
SpwiajótU4«tldiB.
Vextir it inMtwOufé crrtddlr
.iata hÁlr og nnnarmt»8«r.
Vér bJ<S8um Teíboniin *má Mm
stór ylöoklfti-
IHOII A iM.
P. 3. TUCKER, Rá’ðsma’ður
Til Pálma.
VoriS bíSur inst viS ó«
unz fram tíSin streymir.
Sólskins hlíSa sofnuS rós
sumar blíSu dreymir.
Nemur drunga iburt af brtá
Braga simgiS letur;
lands er bungum byggir á
laga þrunginn vetur.
Fimbul vanga frjósa tár,
flaeSis drangar stynja.
Vetrar langa hörku hár
herSir spanga brynja.
Stjörnu næturl Veldis víf!
vetrar dætur hæSa.
Þegar grætur iþetta líf,
þær alt bæta og græSa.
Sigurjón Bergvinsson.
---------—31---------
Hjálmar og Iagibjörg.
(Grundtvig.)
Hún Ingibjörg stóS upp á stand-
bergs hlein
og starSi’ út á Ránar djúp.
Hún 'þráSi Hjálmar, inn horska
svein,
í hjarta svo vörm og gjljúp.
En nomimar sköpunum skifta.
Hún saumaSi skyrtu úr silki þá,
er sínum hún ætlaSi vin.
Og skyrtunni gjlitruSu geislar frá
sem glóandi sólarskin.
Þá leit hún dreka í lagarhyl,
er lýsti sem gulliS skært.
Ó, skyldi’ hann flytja' henni un-
aSsyl,
— jþaS eina, sem henni var kærtl
Á móti skipinu skundaSi fljóS,
sem skiIaSi’ aS ströndu sjáa.
Þar Örvar-Oddur í stafni stóS
sem standklettur beinn og hár.
“Ó, Oddur,” — sagSi hin svása
mey —
“mér seg þú hiS ljósasta af,
hvort flytur nú drekinn min forn-
vin ei,
er flutti hann suSur í haf.”
‘Æ, fylgdu mér strax á fundinn
hans,
sem fjötruS er viS mín önd.” —
Og dúkinn frá ásýnd hins dauSa
manns
hún dró meS titrandi hönd.
Sem dákurinn varS hennar blíSa
brá,
— hún bliknaSi leiftur skjótt,
bvií hjartaS barSist í bana þá
um Ibrennandi harmanótt.
I unnustans látna féll hún faSm
og fann Iþar eilffa ró.--------
Þau vakna í haugi hám viS baSm
og horfa’ yfir alda-sjó.
En nornirnar sköpunum skifta.
« Jón öm býddi.
—Jslendingur.
ARN;
t;:

Fram íðar fjárhagur
Norðurlaoda.
örg, vísllega hann er hér
og fölur sýn.
aS finna hann og fylgja
er eigi komist til bín.”
Náin samvinna NorSurlanda í
styrjöldinni jók aS miklum mun
efnalega tryggingu landanna, og
út á viS gerSi hún mikiS ti'l aS
auka virSingu stóijbjóSanna fyrir
NorSurlöndum, þar sem þau
gengu í einskonar bandalag á erf-
iSum tímum til þess aS geta bet-
ur mætt beim árásum, sem óneit-
anlega fylgdu styrjöldinni, frá
báSum hernaSaraSilunum. NorS.
urlöndin voru b>ví efnalega séS, á
styrjaldarárunum, dálítiS stór.
veldi, sem báSir aSilar urSu aS
taka nokkuS tillit til. Þeir reyndu
líka í byrjun, sérstakíega aS koma
á missætti milíli NorSurlanda, aS
veikja afstöSu beirra. En beim
til hróss má segja þaS, aS baS
hafSi engin áhrif. Vitanlega fóru
stjórnmálastefnur bessara br*ggja
landa í mismunandi átt. En sér-
málin urSu aS lúta í lægra haldi
fyrir Ibessu eina stóra aSalrrtáli:
samiheldni og (járhagstryggingu
allra landanna.
Samvinna NorSurianda eftir
stníSiS héfir vitanlega tekiS nokkr
um stakkaskifhim. Sérmál hvers
einstaks ríkis hafa nú komiS betur
í líjós og rutt sér frekar til rúms.
HiS augljósasta í samvinnu land-
anna nú upp á síSkastiS hefir ver-
iS aS undirbúa og koma í fram-
kvæmd samræmi í löggjöf bjóS-
anna á helztu bjóSlífssviSunum.
Fjárhagsleg samvinna er nú
ekki eins nauSsynleg og áSur,
meSan bessi brjú lönd voru svo
háS hvert öSru og butftu aS
standa sem eitt ríki útáviS. Nýir
markaSir hafa líka opnast og ýms-
ar innflutningsleiSir hafa nú opn-
ast, sem áSur voru lokaSar, og
betta hefir vitanléga haft áhrif á
framleiSriu og fjárhagslíf land-
anna.
SvíbjóS mun nú vera b»ð land-
iS, af bessum breimur, sem stend-
ur á tryggustum grundvélli fjár-
hagslega. I styrjöldinni stóS gjald-
miSilI bess mjög hátt, og í sam-
anburSi viS Danmörk og Noreg
hefir sænska myntin altaf hækkaS
í verSi. Þetta kemur fyrst og
fremst af þVí« aS SvíþíjóS fór
■ 0)4»0'0»0'«H<
Gullni fuglinn.
Frh.
Nú varS prinsinn aS halda á.
fram, en í betta sinn til aS leita
gullna hestsins. Og fyrir utan
kastalann beiS hinn tryggi refur
eftir honum.
"Þú verSurskuldar ekki aS eg
hjálpi bér,” sagSi refurinn strang-
lega, “úr bví þú gerir einmitt baS,
sem eg hefi bannaS bér aS gera.
En eg kenni í ibrjósti um big og eg
ætla aS hjálpa bér einu ainni enn.
Haltu nu beint alfram bessa braut
bar til bu kemur aS konunglegri
hö'll, og í hesthúsinu bar muntu
finna gullna hestinn. Hestasvein-
arnir, sem eiga aS gæta hans,
munu verSa í fasta svefni, en þú
verSur aS fara varlega svo þú
vekir þá ekki. En hvaS svo sem'
þú gerir, þá mundu mig um þa3
aS leggja á hestinn gamla leSur-
hnakkinn, en ekki 'þann skínandi
gylta, sem hangir þar rétt hjá.
Svo hélt refurinn út skottinu,
priusinn hoppaSi upp á þaS og
þeir þutu af staS yfir fjöll og dali!
og fóru eins hart og vindurinn. j
ÁSur en langt um leiS komu
þeir aS hinni konunglegu höll, þar j
sem gullni hesturinn var, og þaS
var auSvelt fyrir prinsinn aS finna
hann í híesthúsinu. Hestasvein-
arnir sváfu fast og prinsinn varaS-
ist aS vekja þá. En þegar hann
sá gamla leSurhnakkinn og leit
um leiS á hinn ifallega gullna hest,
þa fanst honum hann ómögulega
geta lagt hnakkinn á hann.
"Þetta er svo óttalega lélegur
gamall hnaikkur,” sagSi hann viS
sjálfan sig. “Eg held þaS væri
ekki rétt gert aS leggja slíkan ræf-
il á svona fallega skepnu." Og
svo tók hann gullna hnakkin, sem
hékk þar rétt hjá honum. En um
leiS og prinsinn lagSi hann ó hest-
inn, tók hann aS hneggja svo
hátt aS allir hestasveinarnir vökn-
iSu; og þeir tóku prinsinn hönd-
um og leiddu hann fram fyrir kon-
unginn.
“Þú VerSur aS deyja undir-
eins,” mælti konungurinn, "nema
þú getir fært mér fallegu prinsess-
una, sem býr í gullhöllinni. Ef
þú getur gert þaS, þá muntu ekki
einungis bjarga lífi þínu, heldur
skaltu tfá gullna hestinn aS laun-
um."
Vesalings prinsinn var þakklát-
ur fyrir þaS, aS íá iþó tækifæri til
aS frelsa Iíf sitt, og hann lagSi
þegar af staS til aS leita gull-
hallarinnar. Hann hafSi ekki far-
iS Iangt, þegar hann, sér til mik-
illar gleSi, sá refinn bíSa eftir sér.
"Því gerSirSu ekki eins og eg
sagSi þér,” mælti refurinn. “Ef
þú hdfSir fariS aS ráSum mínum,
þá hefSir iþú nú haft bæSi gullna
hestinn og gullna fuglinn. i En þó
þú verSskuldir þaS ekki, þá ætla
eg samt aS hjálpa þér enn einu
sinni, af því þú þyrmdir lífi mínu.
Þú skalt halda beint áfram þar til
þú kemur aS gullhöllinni, og svo
verSurSu aS fela þig þar til
kvölds aS prinsessan fer í ibaSiS.
Þá verSurSu aS ganga fram og
kyssa hana, og hún mun lofast til
aS fara burt meS þér undireins.
En hvaS svo sem þú gerir, iþá lof-
aSu henni ekki aS kveSja föSur
sinn eSa móSur sína, heldur skaltu
bera hana burtu eins fljótt og
mögulegt er.”
Og svo hélt réfurinn út skott-
inu, prinsinn stökk upp a þaS, og
þeir þutu af staS yfir fjöll og fyrn
indi, svo hart sem vindurinn þyti.
Og þegar Iþeir komu aS gull-
höllinni, faldist prinsinn þar til
kvölds og beiS þess aS prinsessan
gengi fram hjá til baSsins. Þegar
hún kom þar sem hann hafSi faliS
sig, stökk hann fram og kysti hana
á kinnina. Og jafnskjótt og hún
fann kossinn og sá prinsinn, fékk
hún óslökkvandi ást á honum, og
sagSist skyldi fara meS honum
hvert sem hann vildi. "En lofaSu
mér bara aS kveSja föSur minn
og móSur," sagSi hún.
“ÞaS get eg ekki,” svaraSi
prinsinn; "þú verSur aS koma
meS mér þegar í staS.”
En hún grét, og hún var svo
falleg, aS hann hafSi ekki hjarta
í sér til aS neita henni, og hann
sagSi henni aS hún mætti fara og
kveSja foreldra sína.
En um leiS og hún kom inn í
henbergi móSur sinnar, vöknuSu
allir í höllinni; prinsinn var tekinn
og settur í fangelsi.
Framh.
Smáfuglarnir.
Börnin góS! ÞiS haíiS víst
oft vaknaS viS þaS á morgnana,
aS litlu, brúnleitu fuglamir sungu
í trjánum viS húsiS ykkar, þegar
sólin skein sem glaSast á heiS-
björtum sumarmorgni. GleSi-
söngur iþeirra hefir hljómaS svo
vel í eyrunum, aS ykkur hefir
ekki langaS til aS liggja lengur í
rúminu, heldur þaífiS þiS flýtt
ýkkur á fætur til aS leika ykurr í
góSa veSrinu, eins og blessuSu
litlu fuglamir.
En fuglamir em ekki altaf
svona glaSir og þeim líSur ekki
æfinlega jafn vel. Á veturna þeg-'
ar frostin og hrlíSar byljirnir eru
komnir, þá er hart í ári fyrir þeim.
Þeir hrekjast hingaS og þangaS,
leitandi sér aS ein'hverju til aS
seSja hungur sitt. Þeir berjast
harSri baráttu viS snjóinn og
stormana, og falla þúsundum sam-
an í þeirri baráttu.
Væri þaS nú ekki gott og göf-
ugt verk aS stySja blessaSa vin-
ina okkar litlu í þessari baráttu.
ÞaS er hægt aS gera þaS meS lít-
illi fyrirhö'fn^ börnin góS. Og eg
veit aS mörg af ykkur gera þaS.
En þaS þurifa allir aS leggjast á
eitt viS aS hjálpa þeim.
Ef þiS tfariS til 'hennar mömmu
ykkar og biSjiS hana um aHa þá
brauSmola, sem til falla, myljiS
þá síSan vel í sundur og dreifiS
þeim fyrir fuglana, þá geriS þiS
gott og fagurt verk. Og þiS haf-
iS sjálf hag af þessu, þvá þeir hæn-
ast þá aS heimilinu ykkar; svo aS
í vor þegar hlýindin koma og litlu
fuglamir fara aS syngja vorsöngv-
ana, þá verSa þeir miklu fleiri hj á
ykkur en í fyrra og söngurinn enn-
þá yndislegri.
FariS aS dæmi drengsins heima
á Islandi, sem bygSi snjóhús t*I
vamar snjótitlingunum í hríSar-
byljunum, og vandi þá á aS leita
þangaS á hverjum degi til aS fá
sér aS borSa. ÞaS var fallega
gert af honum.
I næsta blaSi kemur kvæSi eft-
ir Þorstein Erlingsson, sem eg er
viss um aS þiS hafiS gaman af aS
lesa. Og þó þaS sé ort um smá-
fuglana á Islandi, þá getur þaS
eins vel átt viS hér.
J.
Til gamans.
FaSirinn: Gengur syni mlínum
ekki vel í skólanum ?
Kennarinn: ÖSru nær; eg er nú
búinn aS troSa í hann öllu, sem eg
kann, og altaf er hann ja'fn fá-
fróSur og heimskur.
Fröken Súlon á sex þuml. há-
um hælum) : ÁSur en eg fékk
þessa blessuSu háu hæla, leit eg
altaf upp til piltanna, en nú lít eg
niSur á þá alla.
nokkuS gætilegar meS innflutning
meSan á styTjöldinni stóS en hin
tvö löndin, og hiS sama má segja
eftir styrjöldina. FramleiSsla
landsins hefir staSiS í svo hæfi-
legu Mutfalli viS innflutning þess,
aS hann halfSi engin áhrif á gjald-
miSilinn, eins og átt hefir sér svo
mjög staS um hin lÖndin. Sést
þetta glöggast á innflutningi allra
þessara landa frá Ameríku. Og af
þeim mun Danmörk verst stödd
hvaS þetta snertir.
Þó svo háfi nú veriS, aS sam-
vinna landanna hafi tekiS nokk-
urri breytingu síSustu árin tvö, þá
varS styrjöldin til þess aS flytja
þau fjárhagslega nær 'hvert öSru.
Og margt bendir á, aS þau, er
stundir líSa fram, taki aftur upp
nána seimvinnu á framleiSslu og
fjárhagssviSinu, ^því styrjöldin
færSi þeim heim sanninn um þaS
aS saimvinna á þeim sviSum ei
enganveginn ónauSsynlegri en á
öSrum. Og gætu þau sameinaS
sig þarf myndu þau koma fram
sem stærri og sterkari aSíli en ef
þau færu hvert sína leiS.
(Morgunbl.)

TO YOU WHO ARE CONSIDERING A BUSINESS TRAINING
Your aelertbon af a College is nn important afcep for you The Succcn Bowem College of Wmnipeg, is a etroog reái- «ble school, highly reoommended by the Piibbc and reoognized by employers íor it* tborooghneaa nnd efficiency. The individuad attention of our 30 expert instructora plaoes our gmduabos in tbe Tuperior, preferred Ikt. Write for free prospecfcus, Enroíl at any time, day or evening clastes. '
- SUCCES )S '
BUSINESS COLLEQE, Ltd.
EDMONTON BLOCK — OPPOSITE BOYD BUHDING CORNER PORTAGE AND EDMONTON WINNIPEG, MANITOBA.
Smáyagis vn Kitcheaer
lávarð.
Allir munu kannast viS Kit-
chener lávarS, sem var einn af
máttarstólpum hins brezka heims- |
veldis og meSal annrs vann Súdan
og Búalöndin undir England. —,
Þegar heimsstyrjöldin 'hófst var
hann gerSur aS hermálaráSherra
Englands, og vann af feikna dugn-
aSi aS því aS skapa enskan her.
Starf hans fékk óvæntan enda
því hann druknaSi er herskipiS
“Hampshire” fórst viS Orkneyjar
voriS 1916.
Kitchener var maSur einkenni-^
legur og um hann hafa myndast
ýmsar sagnir, sem eru æífintyrum
líkastar. Eftir honum eru einnig
hafSar ýmsar einkennilegar setn-
ingar, og hefir enskur rithöfundur,
Sir George Arthur, sáfnaS þessu
öllu saman í eina bók, sem nú er
ný-útkomin. Hér skulu tilfærS^
nokkur sýnishorn.
Þegar Kitchener tók viS her-
málastjórninni var þaS hans fyrsta
verk aS undirskrifa nokkur skjöl.
Penninn var slæmur og hann
sagSi: "Þetta er laglegt hermála
táSuneyti. Enginn her er til og
ekki einu sinni penni til þess aS
skrifa meS.”
Einn af æSstu stjórnmálamönn-
um Englands sagSi viS Kitchener:
“ÞaS er vonandi ekki óleyfilegt,
aS soyrjfi ySur, hvenær tólfta her-
deildin verSur tiíbúin til þess aS
leggja af staS til Frakklands?"
"Nei, 9pyrjiS þér bara eins
lengi og þér viljiS,,” svaraSi Kit-
chener o gsneri baki aS honum.
Þegar enskir stjómmálamenn
voru ósammála, eins og oft bar
viS á stríSsárunum sagSi Kitchen.
er jafnan: “Okkar hlutverk er aS
berjast viS ÞjóSverja, en ekki aS
berjast innbyrSis."
Einu sinin lenti hann í harSr
deilu viS Llyod George, og er
hann kom' út frá honum sagSi
hann viS einn félaga sinn: "Þetta
er svei mér harSfengur snáSi, en
hann trúir á stfíSiS og undir því
er alt komiS.”
Einu sinni bauS frægur banka-
stjóri, sem var af þýzkum ættum,
en enskur borgari, Kitdhener i
miSdegisveizlu, en ’ávarSurinn
svaraSi* “Eg er svo upptekinn af
aS berjast viS ÞjóSverjana, aS eg
hefi engan tíma til þess aS borSa
miSdegisverS meS þeim.
Prinsinn áf Wales vildi fara í
stríSiS, en Kitchener bannaSi
honum. Þá sagSi prinsinn: “ÞaS
gerir ekkert tQ þó eg verSi skot
inn, eg á fjóra bræSur.”
"Ef eg væri viss um aS þér
yrSuS skotinn, þá væri mér
sama.’
sagSi Kitchener, "en ,eg þori sann-
ariega ekki aS eiga þaS á hættu.
aS ÞjóSverjar taki ySur höndum.
(Tíminn.)
“ Bréf tíl Hkr.
andi er eg svo kátur og hress í
bragSi, aS nú hlýt eg aS gera eitt-
hvaS áf skylduverkum mínum, er
olft vill þó dragast undan fyrir
mér. En þaS er eitt öSru fremur,
sem eg þarf aS framkvæma, og
þaS er aS senda henni Kringlu
gömlu 5 dali, 2 fyrir stíSasta ár-
gang og 3 fyrir þann nýbyrjaSa.
Annars gegnir þaS furSu, aS
blaSiS skuli hafa veriS gefiS út
fyrir þetta verS síSastliSin ár, eins
og alt er orSiS dýrt, sem aS blaSa
og bókaútgáfu lýtur; eg er því
töluvert kunnugur þessi síSustu ár.
Jæja, eg skal reyna aS kasta
steini úr vegi Kringlu, hvar sem
eg get því viS komiS.
Kaupandi í Alberta.
Á hvaS trúirSu ?
Markerville 1. nóv. 1920.
Herra ritstjóri!
Nú er eg kátur kallinn,
kominn 'heim til mín,
ama eySist gállinn,
ekkert brennivín.
Þetta datt mér í hug í gærdag,
eftir 1 4 mílna ferS, sem var farin
í þeim tilgangi aS vita um kosn-
ingaúrslitin fra 25. okt.; og enn
hefir brennivínsliSinu snjóaS und-
ir, sem betur fór, og þar af leiS-
Drykkfeldur eiginmaður kemur
heim eitt kvöld svo drukkinn að
hann fær varla staðið. Og svo
byrjar eiginkonan auðvitað að
lesa honum pistilinn. Hann hlust-
ar á alt 9aman þegjandi. En þeg-
ar 'kom að því, að hún þyrfti að
anda, þá notaði hann tækifærið og
mælti:
“Á hvað trúir þú eiginlega,
kona?”
“Trúi? Nú auðvitað trúi eg á
guð.”
“Ja, það getur nú verið gott og
blessið; en eg trúi bara á þann,
sem breytti vatni í vín.’
Læknaðist af kviðsliti.
Fyrlr aokkrum Arona lyftl eg þuaprl
kistu og KrU5slitnatSi. Lekntr aðgáu
ats eina iatkningarvonln vaerl uppakurV
ur. Beltl bjptti mlg ekkl. En loka nAtil
eg í mebal er alg«rleg& leaknabi mlg.
•itian eru mSrg Ar, og þð mg hafl nnn-
1B erfitia vinnu, «vo iem smihavinnu.
hefl eg aldrel funditi tll þeas sitlan.
Englnn uppskurtiur, englnn timamiss-
ir, ekkert ðnætli. Eg eel ekki þetta
metial, en eg get gefiti þér allar npp-
lýslngar um þatl og hvar hsegt er ati í'A
metial sem lsknar kvlhaUt An upp-
•kurkar.
Eugene M. Pullen, Carpenter,
Ke. 1** O.. Marcellne Avenue
V Manasquan K. J.
gýni* itrun þetta, aem af kvltlelltl
Mtit