Heimskringla - 10.08.1921, Blaðsíða 4

4. BLAÐSIÐA
HEIMSKRINGLA
WfNNIPEG, 10. ÁGOST 192 f
HEIMSKRINGLA
Otofunft ISSd)
Kcmur öt ft iiverjum uiðvikudeffl.
ftjKefeudur uk el«:endur:
/ THE VIKING PRESS. LTD.
72» SIIKUBROOKK ST, WISSIPEG, MAS.
TalninUt N-6537
»íí blnSHlas er *3.«0 ftrcnnittirlnn bor»-
Iwt fyrlr fram. Allar hor*«nb nenftlat
rft&smannl blaftslns.
Ráðsmaður:
BJÖRN PÉTURSSON
Ritstj órar :
BJÖRN PÉTURSSON
STEFÁN EINARSSON
Utanftakrift tlli blnBslns':
THE VIKING PRESS, I.tU., Bex 3171.
Wlnnlnes, Mnn.
Utanftakrlft tll ritstjörnns
EDITOR HEIMSKRIJfGI.A. Box 3171
Wlnnlftes, Mu,
The ••Helraskrhasla" is prlntad and pnb-
lishe by the Yiklng Press, Limlted, at
72S Sherbrooke Street, Wlnnlpee. Manl-
toba. Telephone: N-6637.
WINNIPEG, MANITOBA 10. ÁGúST 1921
Þjóðeign sjúkrahúsa.
Þjóðeign í víðtaekum skilningi á ennþá fáa
fylgjendur. Og það mun heldur engin þurð
á mönnum að andæfa henni, jafnvel þó hún
Komi fram í smáum stíl.
Það sem henni er aðallega fundið til for-
áttu, er það, að hún sé óframkvaemanleg;
reynslan hafi oft leitt það í Ijós, að hún sén
óihagkvæm, þó því verði ekki neitað að hún
sé fögur hugsjón.
Aldrei höfum vér getað séð á hverju þessi
staðhæfing er bygð. Sannleikurinn er sá, að
þjóðeign á sér stað, í nálega hverju einasta
landi undir sólunni, að einhverju leyti, og hef-
ir blessast vel.
Það þarf n^umast annað en að minna á
póstreksturs-st'arf allra siðaðra þjóða, eða
allra þjóðanna í alþjóða póstsambandinu, til
þess að sannfærast um þetta. Hagkvæmari
rekstur nokkurs þjóðfélags starfs getur varla
en póststarfið. En þó er það rekið undir þjóð
eignar fyrirkomulaginu, að eins miklu Ieyti
og hægt er að koma því við, undir núverandi
skipulagi.
Hið sama mætti segja um ýms fleiri mál.
Alþýðumentamálin og mörg sveita og bæjar
mál eru að mestu eða öllu rekin samkvæmt
þjöðeignar-fyrirkomulaginu, með ákjósanleg-
um árangri.
Það skyldi enginn heldur ímynda sér, að
það sé fyrir happ og hendingu, að þessi þjóð-
félagsstörf eru rekin með þjóðeignafyrir-
komulagi. Það er einmitt gert vegna þess,
að aimað fyrirkoimulag þötti, eftir nákvæma
íhugun, ekki hentara eða ákjósanlegra.
Og eftir því sem borgarar þjóðfélagsins
þroskast og mannast, eftir því fjölgar þeim
störfum, sem rekin eru sem þjóðeign.
Það er eitt starf í þjóðfélaginu sem oss
hefir virst að fyrir löngu hefði átt að vera
rekið með þjóðeignarfyrirkomulagi. En það
er rekstur sjúkrahúsa eða lækninga yfirleitt.
Það er svo margt, sem virðist mæla með
þessu, þó hér verði ekki minst á nema fátt
eitt.
Það er eðlilegt hverjum manni að vilja
lina og sefa þjáningar sjúkra sé þess nokkur
kostur. Það getur satt verið að Iítið beri á
velvild vorri og náungans kærleika stundum.
£n þeir sem ekki finna til með sjúkum, eru
úr “undarlegum steini” gerðir, eins og þar
stendur. ,
Ef þess væri því nokkur kostur, að þjóð-
félagið sæi hverjum borgara fyrir lækningu
meina sinna, hvernig sem högum hans væri
háttað, endurgjaldslaust, mundi það lofað og
vegsamað af hverjum manni, sem nokkra
mannúð og rækt ber fbrjósti til meðborgara
sinna.
En þá er spursmálið, hvernig mega þau
undur ske í þessum táradal mannanna?
Svarið er, að það er ekki hugsanlegt,
nema með því, að sjúkrahús og lækningar
séu starfrækt af þjóðfélaginu en ekki af ein-
stökum mönnum.
Og er það nú svo fjarri því sem sann-
gjarnt er eða mögulegt, að þjóðfélagið fær-
ist þetta í fang?
í vorum augum er það enginn órnöguleg-
leiki.
ÞjóðféJagið hefir Iagt sér það á herðar,
að sjá um alþýðu-uppfræðslu; það byggir
skóla, ræður kennara og iaunar þá. Börnin
fá fría kenslu. Þetta gerir þjóðfélagið til þess .
að gera börnin að sem fullkomnustum borg-
urum. Á móti þessu fyrirkomulagi hefir eng-
inn mæit, og þó eru talsvert háir skattar á
almenningi því samfara. Þjóðfélagið álítur
sig græða á því að kosta til að menta borg-
ara sína, og einstaklingar þess vita einnig að
það stefnir í fullkomnunar áttina. Hví skyldi
ekki hver einstakur maður fús að fórnfæra
ofur litlu fyrir slíkan tilgang.
En eins og það er hagur og heill fyrir þjóð-
félagið, að menta borgarana, svo er það
vissulega einnig ákjósanlegt, að sjá þeim
fyrir góðri heilsu. Heilsulausum mönnum hef-
ir þjóðfélagið ekki fremur not af, en óupp-
frædduim Iýð.
Ef bæjir og sveitir sjá sér fært að halda
við fríum bóka-söfnum, fríum listigörðum,
fríum skólum o.s.frv., hversvegna gætu þau
þá ekki, með styrk alls þjóðfélagsins, séð
borgurum sínum eins fyrir fríum læknmgum
* meina sinna ?
Það eru tugir þúsunda af mönnum sern
ekki geta veitt sér nauðsynlega læknishjálp
sökum fátæktar, en ganga heilsu-bilaðir til
vinnu og gera sig með því alheilsulausa og
ófæra til nokkurs starfa ef til vil alla æfi.
Það er ekki hægt með orðum að lýsa þján
ingum þessara manna. Umhugsunin ein um
.þær ætti að vera nægileg til þess, að þjóð-
félagið gerði sitt ýtrasta þeim til hjálpar.
Iðnaðarrekstur þjóðfélagsins tapar einnig
stórkostlega á þessu; það vinnur enginn full-
komið verk, sem ekki gengur heill heilsu að
því.
'Það er góðra gjalda vert að skólarnir sjá
sálinni fyrir lækningu þessa heims og kirkj-
urnar annars heims. Eg kannast við gildi orð
anna, að hvaða gagni kemur manninum þó
hann eignist allan heiminn, ef hann líður tjón
á sálinni. En þó eitt beri að gera, má samt
ekki aúnað ógert látið. Og ef líkaminn því
sem næst rotnar lífs sem liðinn, gengur van-
rækslan í því efni einnig oflangt.
En hvað er um kostnaðinn? Verður það
ekki til þess að setja þjóðfélagið á höfuðið
og íþyngja alþýðunni með hóflausum skatta-
álögum, að það færist þetta í fang?
Það mætti gera ráð fyrir að það hefði ein-
hvem kostnað fyrir alþýðuna í för með sér?
En það er víst, að bún mundi fá þann kostn-
að meira en bættan með endurgjaldslausri
læknishjálp aftur. Sjúkrahús era flest bygð
að meira eða minna leyti af almenningsfé,
og eru styrkt af því eftir að þau eru bygð.
En þrátt fyrir það verður almenningur að
borga svo mikið fyrir lækningar, að honum
er í flestum tilfellum um megn að bera það.
Með þjóðeignarfyrirkomulaginu væri einn-
ig hægt að benda á leiðir hvernig starfrækja
mætti lækningar eða sjúkrahúsin án þess að
auka skatt-byrði alþýðunnar um einn eyri.
Otgjöldum þjóðfélagsins er ekki öllum svo
vel varið, að ekki megi gera það betur. Slepp
um samt því hér, er það stundum ívilnar ein-
stökum mönnum. En það sem benda mætti á
að vel ætti við að varið væri af þeim til
reksturs þjóðeigna-sjúkrahúsum, era útgjöld
þess til her-útbúnaðar. Þau útgjöld nema svo
afar miklu, að þau mundu meira en nægileg
til að bera kostnað sjúkrcthúsanna. Mönnum
er eitthvað minnisstætt um þau útgjöld eftir
ósköpin sem á hafa gengið síðustu ár. En alt
það fé er notað til eyðileggingar mannslíf-
um í miljónatali. Væri nú því fé sem þannig
er eytt, varið til,hins gagnstæða, varið til
þess að Iækna líkami manna í stað þess að
tæta þá sundur, varið til reksturs sjúkrahúsa,
þá mundi það meira en nægja til þess. Og
á hvorn hátt væri peningunum skynsamlegar
varið, mannúðlegar og samanboðnara ment-
un og menningu tímans?
Þetta mál er afar þýðingar mikið og verð-
ur ef tilefni gefst til þess, rætt ítarlegar síðar.
Fjálgleiki “Lögbergs”.
I “LögLergi” 28.júlí gaf að líta nakkrar
hugleiðingar út af Albertakosningunum ný-af
|6töðnu, er vér viljum gera fáeinar athuga-
semdir við.
Blaðið skilur ekkert í þeim ósköpum,
að liberal stjórnin þar, Ste'Wart-stjórnin,
skyldi falla við þann miður sæmilega orðstír,
að ná ekki nema hluta þingsæta, eins og
í Ijós kom við kosningarnar.
Eftir vanalegu víðsýni og miður vel fóstr-
aðri sanngirni blaðsins, getur það auðvitað
ipkki hugsað sér neitt komast í jöfnuð við
Jiberalstjórn, hvorki þar né annarsstaðar.
Það Iítur helzt út fyrir að Stewart-stjórnin
sé, eftir skoðun þess, einhver goðborin vera,
sem ekki yrði af stalli hrint, nema með því
að um Ieið yrðu fótum troðin helgustu vé
borgaranna og heill fylkisins flæmd út á flæð-
ar-flaustur. Þegar svo er trúað á stjórnir, er
von að undran og fjálgleiki vakni við annað
eins og úrslit kosninganna í Alberta.
Blaðið segir í örvæntingu snini: “Það er
eins og eitthvert óviðjafnanlegt óyndi, eða
ósegjanleg breytinga þrá hafi gripið alla
menn; oss er sagt að sh'kt sé framfara merki,
en í voram augum er það þrotabús-yfirlýsing
reikandi ráðs og stefnuleysis.”
Fyrra atriðinu í þessum ummælum blaðs-
jns, má finna stað. Það er engu líkara en að
mikill meiri hluti kjósenda í Albera hafi verið
búinn að fá nóg og meira en það, hafi verið
ibúinn að fá “ekta” óyndi af formensku Stev-
art stjórnarinnar. Síðara atriðið, um reikult
ráð og stefnuleysi bænda, er erfiðara að
sanna að sé nokkrum rökum bygt hjá blað-
inu. Það sem næst liggur fyrir að benda á í
því sambandi, eru auðvitað kosningarnar. En
að þær beri vott um stefnuleysi eða reikult
ráð bænda, er litið er á það traust og mikla
fylgi er þeir hlutu, eiga víst flestir aðrir en
Lögberg” bágt með að láta sér koma í hug.
Enda getur ekkert fjarstæðara verið en sú
staðhæfing blaðsins.
Annars var oss að detta í hug er vér lásum
greinina, að bændurnir í Alberta myndu þá
og þegar verða skýrðir “b........... Bolshe-
vikar” svo vér notum orð Snjólfs gamla Aust-
manns. En ekki var nú samt kveðið upp úr
með það; sú hugsun kann aðeins að hafa
hrært sér í djúpinu eða marrað í hálfu kafi.
Ofan á flaut aðeins það, að bændur væru
alt annað en Iíklegir til að geta stýrt stjórn-
ar-fleytunni gegnum brim og boða þessara
byltinga og óyndis-tíma. Það væri verkefni
Stev'art-stjórnarinnar einnar að halda um
stjórnvölinn í slíkum ósjó.
Hvernig ætli hún hafi nú komið fram þessi
mikla Stewart-stjórn- Það er óþarft úr því
sem komið er, að vera að rekja sögu henn-
ar og skal því ekki þreyta lesarann á því. En
einu atriði.síðasta stryki stjórnarinnar, getum
vér ekki gengið alveg fram hjá. Liggur þann-
ig í því, að eftir að stjórnin er fallin í kosn-
ingunum, fer fjármálaritari hennar af stað,
og tekur 4 miljón dala lán og bætir því við
skuld fylkisins um leið og stjórnin kveður.
Kvað hann stjórnina ekki kömast hjá þessu.
Ekki var samt auglýst eða leitast fyrir hvar
Ián þetta fengist með beztum kjörum, held-
ur var það tekið hjá þeim sem stjórninni gott
þótti, hvað sem kjörunum leið. Fella blöðin
þungan dóm á stjórnina fyrir þetta undarlega
tiltæki og segja sem satt er, að þessi lántaka
hefði verið verkefni nýju stjórnarmnar og
ekkert hafi á henni legið. Annað gerræðið
segja blöðin í þessu sambandi var líka það,
að gefa ekki nema einum tækifæri til að
bjóða þetta lán. Er auðséð af þessu hvort
ekkert er til í því, sem stjórninni var til saka
fundið við kosningarnar, um fjárbrugðl til
hins og annars óþarfa, er bændum og borg-
urum landsins yfirleitt kom að engu gagni.
Og þetta er stjórnin sem “Lögberg” er hissa
á að skyldi vikið frá, og sem það segir fær-
ari í flestan sjó til að stjórna en nýju stjórn-
ina.
Það er ekkert óeðhlegt eða óheilbrigt við
úrslit Alberta-kosninganna. Þær bera það
með sér, að alþýðan er að vakna, að gömul
stjórnmálafinska sé komin á fallandi fót, að
borgararnir séu yfirleitt farnir að krefjast/
þeirrar ósérplægni af stjórnmálamönnum se(m
af öðrum mönnum er krafist, að jafnréttið
sem sagt er að hún sé aðnjótandi, sjáist á
borði eigi síður en í orði. Vér segjum ekki
að bændastefnan sé afar róttæk í umbóta
áttina eða að hún sé byltingastefna. En vér
segjum hana svo stórt spor til framfara, að
stærra skref hafi ekki oft verið stigið á
stjórnmálasviðinu til alþýðu hagsmuna án
byltmga. Bændahreyfingin er og verður
merkileg talin í stjórnmálasögunni. Enda
bera fáir nú orðið á móti því, nema “Lög-
berg.”
Hvað korn-rannsóknarnefnd sambands-
stjórnarinnar hefir við þetta fall Stewarts-
stjórnarinnar að gera, er oss óskiljanlegt. Vér
héldum að fylkisstjórnin í Alberta væri ekki
vitund við það mál riðin. Samt reynir “Lög-
berg” að slá því fram, að það hafi verið or-
sökin fyrir falli stjórnarinnar eða ein af þeim.
Sýnir þetta hve ósýnt blaðinu getur verið að
kannast við það, að Stewart-stjórnin hafi haft
nokkurn þann gaila í fari sínu, sem orsök gat
verið fyrir falli hennar.. En þó að Liberalar
haldi sjálfir eða nokkrir á meðal þeirra, að
bæði Stewart-stjórnin og öll liberal stjórnar
þvagan hvar sem er, sé flekklaus, þarf hún
ekki að halda að aðrir en þeir sjálfir leggi
trúnað á það. Og þessi síðasta tilraun Lög-
bergs, að kenna sambandsstjórninni um fall
Alberta-liberal-stjórnarinnar, hlýtur í augum
flestra að skoðast sem ógeðfeldur handa-
þvottur.
Bruðl Iiberalstjórnanna jhvar sem era, er
orðið alþekt í Canada. Það er því engin
ástæða fyrir “Lögberg”, ef það vill unna
nokkurri annari stjórn sannmælis, að láta
hugfallast út af Albertakosningunum. Það
er óþarfi að vera að spá fyrir um dómsdag
fylkisins þó skift væri þar um stjórn. Það
hefir mörg fegri stjama hrapað um dagana
en Stewart-stjórnin og jörðin hefir samt
haldið áfram að snúast.
Inntak úr ræðu
E1NAR5 BENEDIKTSSONAR
á þjóSiminningardaginn í Win-
nipeg, 2. ágúst 1921.
lslendingar, háttvirta samkoma!
Eg veit aS þér munuS álíta þaS
rétt, aS eg hefji mál mitt til ySar
meS innilegu þakklaeti, frá okkur
hjónum fyrir þaS, aS þér hafiS
veitt okkur færi á aS vera viS
þetta hátíSarhald ySar á þjóS-
minningardegi Vestur-lslendinga.
Eg hefi veriS beSinn aS tala hér
'fyrir minni Islands og þaS fyrsta
sem eg tek fram er þaS, aS eg er
nú fyrir tilmæli ySar fjær Islandi,
en eg hefi nokkru sinni veriS áS_
ur og finn nú þess vegna betur til
þess en nokkru sinni fyr, hve
römm sú taug er sem dregur hug-
ann tij föSurtúna.
Þegar vér tölum um Island, er
þaS ekki einungis landshættir og
landslega sem vér höfum í huga,
heldur einnig þjóSemi vort og
saga. ÞaS er alt þetta saman; þaS
er allur vor íslenzki heiimur, sem
vér höldum minni vort fyrir í dag.
Og þá er þaS enn allra fyrst,
þaS sérstaklega viS land viort og
þjóS, sem vér höfum fprir augum:
“ÞaS a]t, sem gerir grein á mér,
sem gerir mig þaS sem eg er; þaS
alt sem merkir mig í anda, frá
mönnum allra þjóSa og landa.”
Og fyrsta einkenniS sem mér finst
verSa aS taka til greina hér, er
hvernig vér Islendingar vinnum,
samkvæmt eSli voru og uppruna.
ÞjóSemi vort er bygt upp í
sterku stríSi viS náttúruna. Þétta
stríS setur engan í fyrirrúm, skip-
ar kendunum í sitt rétta sæti. 1
öndvegi situr framsýn og djúp
hugsun feSra vorra og þegar hug-
urinn er sannfærSur, slær hjartaS
meS. — Islendingar unna hug-
ástum. —
Island þarf þessarar ástar ySar,
landar í Vesturheimi. Vér vitum
allir aS minningarnar viS lands.
fegurSina og þessa stórskornu
drætti fósturjarSar vorrar heima,
verSa æfin]ega fylgjandi hóp vor-
um hvar sem hann fer. Vér vitum
líka aS hjá hugsandi mönnum Is-
lands, hvar sem þeir fara um
heiminn, er djúp sannfæring um
ágæti þeirrar aSstöSu sem land
vort hefir í viSskiftum viS hvora
álfu, sem er. Eins og ekkert þjóS-
arheimili jarSarinnar hefir fengiS
fullkomnari vatnsleiSslu heitra og
kaldra strauma heldur en Island,
og eins og enginn þjóSargróSur
hefir fengiS voldugri fyrningar
frjómagna og krafts, heldur en
stórf]jótalandi8 okkar, eins er þaS
víst, aS engin þjóSarstöS jarSar-
innar liggur aS arSvænlegri viS-
skiftabraut heldur en eyjan vor í
miSju Atlantshafi, meS svo ör-
stutta bæjargötu frá líflínu þeirri,
sem tengir Engil-Saxnesku þjóS-
irnar austan og vestan hafs.
Islendingar hafa sannarlega rétt
til þess, aS unna landi sínu hug-
ástum, og ekki síSur hafa þeir
rétt og skyldu til þess aS bera
sfna norrænu, sannfærSu ást til
'þjóSernisins. Uppruni vor er, eft-
ir vitnisburSi kungunnar, sá elzti
og göfugasti í NorSurálfu heims.
Dýpi orSsins og auSaefi þeirra
hugmynda, sem lúta aS siSum,
félagsskap og mannhyggindum í
viSureign viS aSra, bera órækan
vott um æfafoma aldareynslu. Og
svo tengir þessi uppruni samlband
viS eina nýjustu kvíslina frá Aust-
urheimi sem hafSi ruSst fram til
brezku eyjanna og sent jafnvel
hafnsögumenn til lslands á undan
flotunum sem voru kendir viS
norsk höfSingjanöfn á landnáms-
tíSinni. Islenzka þjóSin er af-
kvæmi þessarar forn-norrænu og
austraenu menningar.
Saga lands vors segir frá því,
hvernig einstaklingsveldiS rís upp
móti almanna afskiftum og
hvernig þaS aS lokum verSur aS
lúta fyrir megin-hugsjón þjóSern.
isins, sem heimtar hlýSni og rækt
viS sameiginlega hagsmuni. En
þar á eftir sýndr einnig saga vor,
hve lítiS almenningsvaldinu verS-
ur ágengt í því aS uppræta valda-
nonns
KIDNEY;
'j PILLS -A

é
E
^grwE'g
....Úodd’s nýrnapiiíur eru bezte
nrýrnameSaliS. Lækna og gigt,
bakverk, hjertabilun, þvagteppu,
og önnur veikindi, sem stafa frá
nyrunum. — Dodd’s Kidney Pills
kosta 50c askjan eoa 6 öskjur fyr*
ir $2.50, og fást hjá öllum lyfsöL
um eSa frá The Dodd’s Medicine
Co. Ltd., Toronto^ Ont........
fýsn persónunnar yfir sínum eigin.
lögum og fámenna víSáttulandinu-
Vér höfum komiS fram í ljós tím-
ans sem er aS líSa, meS þær
sterku hvatir til einræSis og af-
skiftaleysis frá öSrum um eigin
hagsmuni viora, sem einkendi for-
feSurna, sem IeituSu unadn ein-
ingu Noregs.
Eg þykist vita þaS fyrir víst, aS
enginn af ySur muni hafa ætlast.
til þess, aS eg talaSi einungis þaS
eitt sem eg vissi fyrirfram aS allir
gætu orSiS samdóma um hér. Þér:
hafiS sýnt mér þann heiSur, aS
aklla mig hingaS, til þess aS tala
fyrir ySur þaS, sem mér býr í
brjósti sjálfum um föSurland vor
allra. Eg lýsti pfir því, aS eg lífc
svo á, sem viShald og verndun.
íslenzka þjóSernisins meSal ySau-..
sé máttugasta vopniS sem þér get-
iS beitt til sigurs ySur sjálfum héi
vestra. ÞaS var ekki til einskis a&
mentun gamla heimsins var um
margar aldir bygS á rækilegu
! námi einnar forntungu. ÞaS mál,
: sem hafSi náS íulikomnun og
hafSi unniS aS tilgangi sínum fyrir.
| mikla heimsþjóS. ÞaS geymdi í
I sér alla þú lífsreynslu, alla þá
[ djúpu rannsókn andans, sem hafSi
j fariS fram á æskuskeiSi þessara’
j þjóSar. Unglingurinn sem hafSi
I numiS latnesku til fulls.hann gerSi
sig aS erfingja alls þess andlega
auSs sem Rómverjar höfSu skiliSi
eftir sig. En þaS er óhætt aS
segja, aS fyrir hvem þann sem les
norrænu meS jafn mikilli raakt
eins og heimtuS var af nemend-
um gömlu latínuskólanna, hann
aflar sér andlegra auSæfa sem sízt
eru minna um verS en þau, sem
geymast í fommenningunni frá
Italíu.
En eins víst og þaS er, aS fulL
nemi fornrar tungu verSur mann-
aSur maSur, eins víst er hitt, aS-
yfiiiburSir hans yfir aSra í lífs~
stríSinu geta þá fyrst kallast aL.
gerSir, ef hann hefir vald fuIL
kominnar þekkingar yfir annari
tungu í viSbót þeirri, sem mælt
er af þeim, sem hann lifir meS*.
Utva.da þjóSin aS k.isiír hefir
sýnt og sannaS hvaS þaS þýSir,
aS halda óskertri annarlegri máls-
menningu innan um hversdags-
mál viSskiftamannanna. Þessí
þörf er rík í eSli vorra fomu Vær-
ingja og í líkum anda talaSi Egill
þegar hann kvaS fram jþá ósk, aS
hann mætti “höggva mann — og
annan.”
ÞjóSræknin á aS vera lífsskoS-
un mannsins. Eftir uppruna og
eins og saga vor hefir gerst, verS-
ur þjóSernisást íslendinga sjálf-
sögS frá kyni til kyns. Útvalda
þjóSerniS eystra sveimaSi um
eySimörkina meS fjörutíu þús-
undir manna. Hver veit hvert gildi
norrænunámiS fær meSal allra
þeirra heimsþjóSa sem eru ættaS-
ar viS upprunatungu vora, þeg-
ar vísindi tímans heimta aS máls.
mentinni sé endurskipaS í hásæti
yfir allar aSrar námsgreinar á al_
mennu mentaskeiSi æskunnar?
Eg hefi þá óbifanlegu trú, aS
land vort eigi volduga efnalega
viSreisn fyrir höndum, þegar
mannvitiS íslenzka nær tökum á
þjóSmálum vorum. En eg hefi
jafnfasta trú á því, aS íslenzk