Heimskringla - 26.12.1923, Page 3

WINNIPEG, 26. DES. 1923.
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSIÐA
' með Hvítá, við Barnafo.ss ætluð-
um við að mætast aftur. Þegar
eg kom að Breiðabólstöðum, sem
er næsti bær fyrir ofan Reykholt,
sá eg engan veg, ekkert annað en
mýri. Mér var sagt að vegurinn
lægi þar fram hjá, en og sá ekki
annað en vörður langt úti í mýr-
ínni. Eg stefndi því hestinum á
eina vörðuna, ]>ó mér litist ekki
sem bezt á leiðina. Hesturinn
stökk hvað eftir annað og henti
mér fram af sér, við urðum því
báðir jafn leirugir, og eftir að hafa
buslað 15 mín- fór hesturinn að
skjálfa og við sjálft sig lá að eg
kæmí honum ekki lengra. Eftir
aðrar 15 mín. hélt eg, að eg yrði.að
fá lánaðan heysleða undir hann,
það sem eftir var af mlýrinni. Yið
komust ]>ó báðir að vörðunum, en
þá batnaði vegurinn, ]>ó ekki væri
hann góður, það höfðu nefnilega
verið regningar undanfarið. Loks-
ins komst eg þó að Suður-Reykj-
um við Hvítá, eft þrfhgað ætlaði eg
mér aldrei, því það uar úr leið,
þaðan lá vegurinn yfir rffýri, upp að
ur við að hann sé vistlegur- 1
bakaleiðinni fórum við svo í Vfð-
gelmi hann er VA km frá Fljóts-
tungu. l>að sem iniaður sér fyrst er
gryfja í hraunið, í hvorum enda
hennar er op. Aðalhellirinn er
vestanmegin. l>egar við komum
þar niður, mundi hvorugur eftir
því að hafa séð svo volduga for-
stofu fyr. Gólfið er ís, .veggirnir
eru prýddi.r með dropsteinum og
eru nærri því sléttir- Fyrir endan-
um er stór og einkennilegur steinn
hann getnr táknað altari. Eiginlega
fanst mér staðurinn vera einhvers
kornar kirkja. Opið inn í aðalhell-
irinn er skamt frá stóra steininum,
inn um það verða menn að ganga
hálfbognir. Nú var þar ís, sem
er síðan 1918 og huldi. opið, hann er
til allra h^mingju áð smáhjaðna.
Bóndi sagði okkur að þar væri jafn
hátt undir loft og þar sam við
stæðum, ]>au' væru íssúlur frá lofti
og niður á gólf, á gójfinu væru
líka íssúlur, sem helst líktust
mannfjölda, smiá krökkum og full-
tíða mönnum, • það væri að eins
Signýarstöðum, en svo var liarður einn heldur l>ögulla, ekki nomia
jarðvegur að Barnafossi- begar eg einstaka dropafall, veggirnir væru
var kominn fram hjá Signýjarstöð-
um fór eg fyrst að njóta útsýnis-
ins. Hvítársíðan á vinstri hlið,
hinu megin við ána, Okiö >á hægri
hlið, en Eiríksjökull beint fram
undan, ineð þessa undrafögru
hvítu bringu. Mér varð sem aum-
um syndara, or verður iitið á helg-
an mann, eg fékk ofbirtu í augun
og hlakkaði óumræðilega mikið
juýddir með dropsteinum í öllum
hugsanlegum imyndum- Þennan
helgidóm náttúrunnar fengum við
ekki að sjá í ]>etta skiftið. aust-
urhellinum er ekki. eins hátt undir
loft, en ís er á gólfinu. Þar er af-
hellir nokkrum metrum neðar í
jörðinni, gangurinn ofan í hann er
sléttur ís. Þegar við komuiií nið-
ur í þann afhelli sáum vi.ð tvær ís-
til að vera staddur uppi á hábung- súlur, niður úr hvelfingurini, þær
unni. Þegar og svo kom að Barna-1 spegluðu sig í gólfinu og í loftinu
fossi var félagi minn búinn að bíða ; ,glitraði á frostrósir- Yið höfðum
í hálfan tíma; en honum fan»t nn skoðað alt sem hægt var að sjá
hann bafa beðið í noklcrar mínút-
ur, þvf landslagið er svo lokkandi
fagurt- Þar eru skógivaxnar hæðir
og gengum heim í Fljótstungu eft-
ir langa útivist, hrestum okkur á
sveitamátnum, fórum snemma að
að sjá sól og
og hraun, H,vítá rennur í breiðu sofa og vonuðum
gljúfri, nærri því snjóhvít, út úr ( heiðan himim um morguninn. Sú
lu aunbakkanum. Hvítársíðumegin i von p,rást, veðrið var eins, rigning
renna ótal sprænur niður milli og útlit fyrir rigni.ngu; þann dag
skógarkjarrs. Við að sjá Barnafoss héldurn vjg þvf til baka og komum
verður iítið úr manni, maður ag Ferjukoti um kvöldið. Yið
kreppir ósjálfrátt hnefana og r,eyndum að setja strigabátinn
drekkur í sig þrek og vilja, við að saman, en hann hafði legið sund-
sjá vatnið ryðjast áfram gegnum urtekinn úti f rigningunni, svo það
]>iöng gljúfrin- Eftir að hafa snætt var ömögulegt. Við gistum 1
af nestinu og teigað fegurðina í -pei-jukoti um nóttina og breiddum
^álir okkar lögðum við aftur af strigann til þerris, í von um sól-
stað. Leiðin frá fossinum og upp si{jn. j>egar við vöknuðum var
að Fljótstungu liggur fyrst yfir líka komið sólskin
og striginn orð-
iilfært hraun, svo fram hjá skógi- inn lJmr> svo okkur gekk ágætlega
vöxnurrt smáhæðum. Þegar að bæn-1 að setja Mtinn saman. Vegna
um ei komið, er Eii íksjökull í 15 þggg hvað striginn hafði gisnað
km- fjarlægð, en Strúturinn er mitt við þurkinlli> hriplak bátuPinn,, svo
á milli. Bærlnn stendur hátt og á við létum hann liggja f vatninu
fallegum stáð, fólkið þar ^r líka fram yfir þádegi og heltum úr hon-
fjörugt, bóndinn heitir Bergþór nm við og við
Jónsons, ungur fyrirmyndarbóndi.
Við fórum snemma að sdfa og báð-
um fyrstu manneskju, sem vakaði
um að vekja okkur, ef skygni væri á
jökulinum, eða liti út fyrir það-
Við vöknuðum sjálfir klukkan 5
um morguninn, þá var komið al-
skýjað loft og dálítil rigning. Þeg-
ar við komum út, sá hvergi á jök-
ulinn. Þessum degi var þvf best
að eyða með þvf að skoða hellana-
Við fengum( bónda til að fylgja okk-
ur og fórum í þá alla. Fyrst rið-
um við í Surtshelli. Þegar við
komium að innganginum, sem er
©rýttur og ljótur, voru 2 steinar
auðsjáanlega nýdottnir úr opinu.
iSvo lögðum við á stað niður
ána; til að byrja með rerum við
■ekki. lengra en yfir á hinn bakkann,
]>ar heltum. við úr bátnum vatninu.
Ferðinni var heitið upþ Gufá, að
ÖlvaJdsstöðum, þar þektum við
bJómálf sem við ætluðum að heim-
sækja; ]>ar skemtum við okkur til
kvölds í brennandi sólskini- Upp
að bænum liggur Gufá í 18 hlykkj-
um, og að bænum komust við með
því að hella vatninu þvisvar úr
bátnum, öðru hvoru stóðum við á
sandrifjum, því erfitt var að halda
bátnum í álnuml, vegna þess hvað
straumurinn er harður. Um kvöld-
höfðum við aðfallið á móti okkur,
Þegar inn kom kveyktum; við á en ekki gat eg séð hvað væri
kertum og fál'muðum okkur áfram,; hættulegt við strauminn, það var
ýmist á stórgrýti eða sléttum, fe-
Við skoðuðum afheili, sem nefnd-
u r er ‘'Sum'afbústaður útilegu-
manna”, sömuleiðis bælið og beina-
hrúguna, í henni • eru flest beinin
af stórgripum, hin hafa orðið tím-
anum að bráð- Bóndi sagði að
hrúgan væri altaf að minka, því
fólk sem kæmi tæki oftast bein
með sér, til mjnja. Ekkert skil eg
í því fólki sem segir, að Surtshell-
ir sé fallegur. Hvernig geta urð;
ir og stórgrýti veri.ð falleg í kola-
myrkri og köldu saggalofti, kerta-
Ijósið bætir litið úr, það minnin
mlann að eins á birtuna og frelsið
sem maður koni úr, niður í þessa
óvistlegu holu. Eg fékk tár .í aug-
un við að hugsa til þess, að J>arna
hefðu menn oinu sinni lialdið til,
þó er hellirinn kannske betri en
margar íbúðirnar f Reykjavík.
Næst héldum við í Stefánsheili;
hann ér skamt frá Surtshelli, mik-
3ð hærri og vfða fágaður eins og
eftir 'steinsmið, gólfið er slétt,, lagið
hljómar þar ágætlega, það ligg-
bara erfiði í rrteira lagi að komast
niður í Borgarnes. Nú fórum við
inn Brákarsund, og gekk okkur á-
gætlega, straumurinn hafði svo
lítið að segja, af því hvað bátur-
inn var grunnsyndur. f Borgarnesi
gistum við og fengum gert við
hrotin árablöð- Þar töluðum við
við undarlegan mann, sem undrað-
ist yfir okkur og spurði okkur
spjörunum úr. Hvort við reyktum
hvort við drykkjum, hvort við
tækjum í nefið? Þegar við neit-
uðum iþessu öllu, sþurði hann,
hvort enginn skáti gerði það”?
Hann spurði “hvernig við kynum
við bæjarlffið”, og sagðist sjálfur
hafa átt heima í Reykjavík; hann
sagðist hata þann óvistlega bæ,
þar sem sólskinið ætti erfitt með
að komast gegnum rykið og reyk-
inn. Eg ætlaði að sannfæra hann
nm, að það væri þó eitthvað gott
við bæinn en það vav eins og eg
byði honum hafragraut, eldaðan
á fyrri hluta Steinaldarinnar. “Það
gott er”, sagði hann, “er svo lítið
á móti hinu, að vel má líkja því
við dropann á móti hafinu-” Hann
var áreiðanlega vanur því að yfir
drífa það sem hann sagði. Þegar
hann kvaddi, okkur sagði hann;
“Já svo þið eruð úr Reykjavík, þar
sem enginn nær andanum fyrir
tóbaksreyk, þar sem tfunda hver
s þálka hefur hryggskekkju, eða
snert af henni, l>ar sem önnur hver
er máluð eins og gipsdúkka, þar
siem allir ganga á silkisokkum, ef
þeir hafa ráð á ]>ví, og í þröngum
fötum, sem helst má eltki komía
neitt aukabrot í. Eg er glaður yf-
ir þyí, að hafa uppskafninga, sem
hafa skafið bæjarrykið dálítið af
sér. Guð blessi ykkur!? Svo
hvarf hann- Þegar byrjaði að falla
út daginn eftir, lögðum við af stað
og reruirt út Brákarsund. Þar var
töluverður vindur á norðan, svo
við settum upp seglið, og gekk
okkur nú betur að komast út
fjörðinn, en okkur hafði gengið að
komast hánn inn, því nú var bæði
vindur og straumur með okkur.
Áður en við vissum af vorum við
t 1
kornnir að Höfn, þar máttum við
til að koina í land. Húsfrúin stóð
á hlaðinu og veifaði til okkar. Við
rendum bátnum upp í sandinn
og gengiwrt hei.m að bænum, þar
fengum við sömu góðu viðtökumar
og samhygð y.fir því, að við feng-
ttm ekki skygni á jökulinn- Þór-
unn sýndi okkur klútinn seml hún
veifaði með, á honum stóðu þessi
orð: “ísland þig elskum vér alla
vora daga”. Þarna var staddur
Þorsetinn á Grund (við Akranes)
við hann líkaði okkur vel. Meðal
annars sagði hann: “Þó að ein-
hverjir fari á eftir ykkur upp í
Borgames á svona bátum, þá eruð
þið góð en ekki ill fyrirmynd, þeir
sem drepa sig mega þá fara”. Þeg-
ar við höfum verið tvo tíma, fanst
okkur tírni til kominn að halda
af stað. Þórunri, Þorsteinn og
fleira fólk fylgdi okkur að bátnum,
svo var kvatt og haldið af stað-
Vindurinn var nú kominn á mióti,
svo að góður byr hefði verið til
toaka. Við áttúm eftir að fara um
20 km að Akranesi. Á leiðinni að
Melhólma sáum við ótal seJi, þeir
sveimuðu í kring um bátinn, en
sumir sváfu í skerjunum. Við
rendum bátnum hægt að einu sker-
inu, Jæddumst að stórum hóp og
stomdum myndavélina, síðan æpt-
um við upp. í>eir hrukku við og
busluðu í sjóinn, með svo mikl-
um gauragangi að ósjór varð á
stóru svæði- Á skerinu hvíidum
við okkur um stund og héldum s\o
áfrarn, r.ú gekk okkur betu." ylir
Leirárvoginn en á upp eftir leið-
inni, það er að segja við fórum
ekki. eins hart, en gátum í
þess stað notið fegurðarinnar og
verið óhrreddir um lífið. Að Aicra-
nesi komum við um kvöldið, en
vorum þá orðnir svo þreyttir, að
við áræddum ekki að fara lengra
um nóttina. Við fengum okkur
gistingu á sama stað og áður. Þeg-
ar við, vorum komnir í land safn-
aðist um okkur stór hópur af
mönnumi, sem vildu vita hvernig
ferðin hefði gengið, vi.ð leystum úr
öllum spurningum þeirra, og síðan
báru þeir bátinn með okkur gegn-
um bæinn og niður á toryggjuna
i (hinumegin. Við vorum búnir að
róa í 2 daga, að mtestu óvanir róðri,
og þegar við iréttum að vélbátur
færi til Reykjavíkur morguninn
eftir ákváðum við að fara með
honum- Við vissum að ]>að' toorg-
aði sig ekki að ofþreyta sig, en
þurfa á kröftum að halda. Við
sváfum vel alla nóttina og vökn-
uðnm kl. hálf átta, báturinn átti
að fara kl. átta- Við klæddum okk-
ur Og igengum niður á bryggjuna
þar voru menn að skipa upp fiski,
sem nefndist Jiáfur. Þeir Voru
ekkert ánægðir yfir aflanumi, og
bölvuðu botnvörpuskipunum, sem
dræpu alt ungviðið, eyðiJegðu fiski-
miðin og gerðu sjómennina ^ð eins
óánægða og ósjálfstæða. Nú komu
riokkrir farþegar og þar á mieðal
teinn hestur- Við komum bátnum
fyrir á þilfarinu, og eftir lltla
stund var lagt af stað. Veðrið
var inndælt, svalur norðangusjtur
og sólskin. Á miðri leið bilaði vél-
in eitthvað smávegis, hún var kom-
in á stað eítir hálftíma og gekk
vel. Nú færðumst við nær og nær
höfuðborginni og kviðum fyrir þvf
að fá óloftið í staðinn fyrir hreina
íoftið . ofan í lungun- E.g saup
kveljur við umhugsuna. Þegar eg
kem til bæjarins eftir lengri eða
skemri útivist, sýp eg altaf kveijur
við loftbreytinguna. Aldrei finnur
miaður það betur, hve holt það
hlýtur að vera fyri.r bæjarmenn að
fara í nokkra daga út í vfða nátt-
úruna, en þegar maður kemur til
baka eftir nokkra útivist- Þegar
vélbáturinn var lagstur við bryggj-
una og við höfðurn komið bátnum
okkar í hús, var þessi svo nefnda
glæfraferð á enda. Á bátnum
höfðum við farið um 90 km og lifð-
um betur en áður, þrátt fyrir alia
spádóma um slys og dauða.
Angantýr Guðmundsson.
DR. C H. VROMAN
Tannlæknir
|Tennur yðar dregnar eða lag-|
aSar án allra kvala,
TaUími A 4171
|505 Boyd Bldg. Winnipeg' í
FIJÍNIIJ MADAME REE
mestu spákonu veraldarinnar — hún
eegir yt5ur einmitt þa$t sem þér vilj-
it5 vita í öllum málum lífsins, ást,
giftingu, fjársýslu, vandræ'ðum. —
Suite 1 Hample Block, 273% Portage
Ave., nálœgt Smith St. Viðtalstímar:
11 f. h. til 9 e. h,
Komið met5 þessa auglýsingu— þaft
gefur yt5pr rétt til at5 fá lesin forlög
yöar fyrir hálfvirt5i.
Talsímar: N 6215 og A 7127
Bonnar, Hollands & Philp,
lögfræSingar.
503 4 Electric Railway Chambers
WINNIPEG
BETRI GLERAUGU GEFA
SKARPARI SJÓN
Augnlaekaar.
204 ENDERTON BUILDING
Portage ana Haigrave. — A 6645
ÍSLENZKA BAKARIIÐ
selur bestar vö'-ur fyrir lægsta
verð.
Pantariir afgreiddar fljótt og
vel.
— Fjölbreyttast úrval —
— Hrein viðskifti. —
BJARNASON BAKING CO.
Sargent & McGee
— Sími: A 5638 —
ARNl G. EGGERTSON
íslenzkur lögfræSingur
hefir heimild til þess a?5 flytja
máj bæði í Manitoba og Sask-
atchewan.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
R ALP H A. C O OP RR
Registered Optometrist & Optxcimm
762 Mulvey Ave., Ft Rouge.
WINNIPEG
Tal.sími Fí. R. 3876.
óvanalega nákvæm augnaskoðun,
og gleraugu fyrir minna verfl en
vanalega gerist.
S. LENOFF
KlæíiskurSur og Fatasaumur eingöngu
710 MAIN STR. PHONE A 8357
Föt og yfirhafnir handsaumacS eftir mælingu. — Frábær
vörugæði og frágangur. Snið og tízka ábyrgst. — Sérstök
umönnun veitt lesendum Heimskringlu.
Föt og yfirhafnir $40.00 og þar yfir.
Abyggileg ljós og
A flgjafi.
Vér ábytgjumst yður varanlega og óslitna
ÞJONUSTU
vér æskjum virðingarfylst viðskifta jafnt fyrir VERK-
SMIÐJUR sem HEIMILI. Tals. N 4670 OONTRACT
DEPT. Umiboðsmaður vor er reiðubúinn að finna yður
að máli og gefa yður kostnaðaráætlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLimont, Gen'l Manager.
KOL ! - KOL!
HREINASTA og BESTA TEGUND KOLA.
bæíi tU HEIMANOTKUNAR og fyrir STÓRHÝSI.
Allur flutningur með BIFREIÐ.
Empire Coal Co. Limited
Siwi: N 6357—6358. 603 Electric Ry. Bldg.
Nýjar vörubirgðir
Timbur. Fjalviíiur af öHum
tegundum, geirettur og aöt-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar.
Komið og sjáið vörur. Vér '•nnn ietí8 fúsir a8 sýna.
Þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash' & Door Co.
L I m I t • d
HENRYAVE EAIST
WINNIPEG
Arni Anderaon K. P, Qnrlnnd
GARLAND & ANDERSON
LSGFRÆÐINGAR
Phone:A-21»T
g«1 Electric Itaihra, Chamben
A Arborg 1. og 3. þriðjudag h. m
H. J. Palmason.
Chartered Accountant
307 Confederation Life Bldg.
Phone: A 1173.
Aiidits, Accounting and Income
Tax Service.
Dr. /VI. B. Hctlldorson
401 B»yd Bldfr.
Skrlfstofusíml: A 3674.
Stundar sérstaklegra lungnasjttk-
dðma.
Kr aB finn» á skrifstofu kl. 11_1J
f h. og 2—6 e. h.
HelmiU: 46 AUoway Av..
Talsími: Sh. 3168.
Tal.fmli ASMHSI
Dr.J, G. Snidat
TAPnVXtEKNIR
«14 Someraet Binvk
Portast Ave. WIN’NIPBG
Tatsími: A 3521
Dr. J. Olson
Tannlæknir
216 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & Ke»nedy St
Winnipeg
Daintry's DrugStore
MeÖala sérfræðingur.
Vörugæði og fljót afgreiðsla”
eru einkunnaorrð vor.
Horni Sargent og Lipton.
Phone: Sherb. 1 166.
A. S. BARDAL
selar líkklstur og annast um ttt-
farir. Allur útbúnahur sá beitl
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvartia og legrsteina_:_:
843 SHERBROOKE ST.
Phonei N 6«07 WIIVNIPEG
W. J. Lindal J# H. Lind*
B, Síefánsson
Islenzkir lögfræðingar
I Hcme Investment Building,
(468 Main St.)
Talsími A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur a
Lundar, Rivcrton, Gimli og Piney o
era þar að hitta á eftirfylgjanc
tínium:
Lundar: Annanhvern miðvikudag
Riverton: toyrsta fimtudag í hverj
urp mánuði
Gimli: Fyrsta Miðvikudag hver
mánaðar.
Pinej-: Þriðja föstudag í mánuí
hverjum.
"
MRS. SWAINSON
627 Sargent Ave.
hefir ávalt fyrirliggjandi úrvala-
birgSir af nýtízku kvenhöttum.
Hún er eina íslenzka konan sem
»líka verzlun rekur f Winnip«*,
fslendingar, látið Mrs. Swaín-
son njóta viSskifta yðar.
Heimasími: B. 3075.
TH. JOHNSON,
Ormakari og GullhmiSur
Selur giftingaleyfisbráf.
Mrstakt aihygli veitt pöntunum
og- vitJgjöröum fitan af l»ni>'
264 Main St. Phone A 4637
J. J. SWANSON & CO.
Talsími A 6340.
808 Paris Building, Winnipeg.
Eldsábyrgðarumboðsmenr
Selja og annast fasteignir, ót-
vega peningalán o. s. frv.
KING GEORGE HOTEL
(Á horni King og Alexandra).
Eina íslenzka hótelið í bænum,
RáfSsmaBur
Th. Bjarnasea