Heimskringla - 26.12.1923, Page 7

WINNIPEG, 26. DEJS. 1923.
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
The Dominion
Bank
H«RNI NOTKB DAHH A»*. 09
IHBRBROOKH 8T.
Höfuðstóll, uppb...$ 6,000 000
VaragjótJur .......6 7,700,000
A.llar eignir, yfir ..$120,000,000
Sérstakt athygli veitt viðekitt-
ura kaupmanoA og vonluaaMi
a*a.
Sparia j óðsdeildin.
Vextir af innstæðufé greiddir
iafn héir og annarsstaðar Tið-
gengst.
PHONB A MM.
P. B. TUCKER, Ráðsmaíhir
Vísur.
Bölsýnið.
Dauði er hjer og dauði er þar,
dauðinn ríkir alstaðar.
Yfir, undir og alt í kring
er illra norna fordæming.
Bjartsýnið.
Líf er hjer og líf er þar,
lífið ríkir alstaðar.
Allt sem vekur ama kend
er úthverfa álífsins vend.
Yfirsýn.
Líf og dauði eru eitt,
að því vinna bæði streytt,
að breyta og færa í betra snið,
því bráðum stjómar almættið.
Enn er dauðinn í önnum.
Enn er dauði í önnum,
ötull hvetur ljáinn.
Vonir velt’ í hrönnum,
visna, hverfa í bláinn.
En hjá öllum mönnum
innsta lifir þráin,
þó að feigðar-fönnum
felist gleði stráin.
I>rá að þelaleysi
þegar vorar aftur;
grimm jel engin geysi,
'glæðist sálar kraftur.
Vona vonin dýra,
vek mjer þrek að stríða;
skapa hugsjón sfiíra,
skapró góðs að bíða.
F. — Óðinn.
Stígur blessuð sól úr
sænum.
Stígur blessuð sól úr sænum, .
sveipar ljósi’ í morgunblænum
höfuð vot, á grösum grænum.
Döggin þornar; brosa blómin
Blítt þau nærir sólarljóminn,
fléttaður í fuglahljóminn.
Guðleg náðin, grátnu hjarta,
geisla sendir ástar bjarta, .
þar sem, trúlýst tárin skarta.
Tárin þorna heit, á hvörmum
helgum snortin geislum vörmum
borin fram á bænarörmum.
Ljós er grösum lífsins forði,
líf er guðs í sannleiks orði; —
nægtir á hans náðar borði.
Alt, já alt með einum rómi —
alheims rúmið — foldar blómi—
lofi guð með háum hljómi.
J. J.
Vögguljóð.
í vöku og svefni, vinur minn!
Sofðu, sofðu, góði!
Á svæfil legðu þína kinn.
Ofurlitlu ljóði
lauma jeg í drauminn þinn,
stúfur litli, stúfur minn!
Hugsjpnanna hallir
hvelfist yfir þig í nótt.
Draumaálfar allir
eiga þjer að færa gnótt
sælu og friðar. Sofðu rótt!
Þegar eykst þjer aldur
áttu, litli vinur minn,
lífs að læ;ra galdur.
Leiki við þig heimurinn
í vöku’ og svefni, vinur minn!
Fells. — óðinn.
Ferðaminningar frá
Þorrabyrjun 1922.
Ágætis veðrátta allan þorran;
stillur og hlýindi, eins og hezt á
sumardag; alauö jörö, einmánuö-
ur Svipaður þrjár vikur af honum,
sama tið; fénaði litið gefið; fæst
af hrossum, í húsi, flest gengu af
allan veturinn- Gekk í hríðar síð-
ustu viku einmánaðar og hélst til
sumardags fyrsta. Kom þá gott
veður svo snjór hvarf að mestu.
Stóð sú góða tíð viku, og kóinaði
eftir það. Kuidatið alt vorið, gengu
þvf fóðurbyrgðir manna að mestu
leyti upp.
•Sumarið var erfitt, kalt og vot-
viðrasamt, þó mun heyskapur víð-
ast hvar hafa orðið sæmilegur og
spretta í meðallagi- Skepnuhöld í
góðu lagi. Lambadauði dálítill,
sem stafar mest af slæmri tíð og
ónógu húsrúmi, l>ar sem fullir tveir
hlutir af ám eru nú tvilemdar og
hví lítill gróði virðist það vera fyr-
ir bændur og Ibiialýð, að veturnir
séu svona góðir, þegar vorin eru
svona vond og sumrin líka, eins og
íem farin eru að verða ár eftir ár,
«já má af því, að hvað mikil hey
seml menn eiga um sumarmál, þá
hverfa þau öll hjá 'flestum að af-
loknum sauðhurði, ásamt tals-
verður af fóðurbæti, komvöru og
síld, sem menn vérða að kaupa
r— þó með sæmilegu verði. — og
kemur aðallega til af hinni óhag-
stæðu veðráttu yfir sumarið, og í
öðru lagi of fáu vinnulýði, þvi
bændur eru sparir á að borga;
þykjast varla geta það, það 'beri
sig svo illa búskapurinn- En melra
mun venja ráða þar, að vilja fá
vinnulýðinn til þess að vinna fyrir
lítið, ekki tekið með i reikninginn,
hvað l>að kostar að kaupa útlent
fóður, og síld dýr líka, sem farið er
þó að brúka mikið af fyrir fénað og
hross, og gefst ágætlega.
Hæsta vinnumannskaup mun
vera 800.00 kr- um árið, og vel dug-
legur kvenmaður fær 200 kr. þetta
er nú ekki svo lítið, samanborið
við kaupgjald hjúa fyrir 50 árum,
og. hefði þá hver vinnukona getað
fatað sig vel af því kaupi, en nú
alls ekki, og er þetta kaup ekki
meira en svo, að svari fyrir ónýtum
en laglegum kjól, útlendum eða úr
útlendu efni, eins og mest er nú
brúkað hér, keypt úr ómildum
oki'arahöndum með sigurglotli á
vörum yfir góðum hagnaði-
l>á er næst að segja sögupistla
af sjálfum mér. Eg hélt mig mest
heima yfir Veturinn hjá systur
minni og frændum, hafði nóg að
gera við tógskap, því talsvert er
unnið þar af prjónalesi og dálít-
ið af vaðmáli.
Svo eftir að mestu vorkuldarnir
voru afstaðnir um 20- miai, iagði eg
af stað í atvinnuleit, og til að sjá
mig dálítið um og rétta úr sér eft-
ir svo lahga vetrarsetu. Eór eg
því inn í Ljósavatnsskarð og
fram í Bárðardal. Hlafði eg ekki
komið þar síðan um fermingar ald-
ur. /
Er dalur þessi annálaður fýrtr
landgæði, og víða fyrir fegurð, og
mun eigi of sagt af þvf, að þar eru
.ágæt afnot af fé- I>að er vel feitt
og kýngott, sem sjá má af því hvað
margir hrútar eru keyptix þar ár-
lega úr hinum magrari sveitum
landsins-
iHáar heiðar mynda þennan dal
með fögru undirlendi, sem að um
allan miðdalinn eru sléttar gras-
éyrar. Utan til í dalnum er meira
af móum, sem er aðal beitilandið
þegar ekki nær til fjalls eða heiða.
Aftur þegar kemur fram úr miðj-
umdalnum fer að verða óslétt og
hæðótt með köflum, og fer altaf
hækkandi úr því kemur fram að
Mýri, sem er nú fremsti hærinn í
dalnum að utanverðu, tveir þeir
fremstu hafa lagst í eyði, og eru
igerðir að afréttarhögum- Yar Is-
hóll, ein þessara jarða, talin með
heztu jörðum í dainum, hér áður
meir. l>ar"er stórt vatn, er brerinn
stóð hjá, og góð silungsveiði í því.
Eg hygg að dalurinn liggi mikið
frá norðaustri til suðvesturs og sé
um þrjár danskar mílur á lengd-
Skiftir Skjálfandafljót honum að
endilöngu, 'milli austur- og vestur-
dalbúa, sve að hvorir út af fyrir si.g
hafa talsvert undirlendi, sem annað
tveggja er toeitiland eða engjar,
— víða miklar laufslægjur til heiða.
Elestir munu vera þar í allgóð-
um efnum, en fáir ríkir, þegar bú-
ið er að borga skuldir, á flest
heimili kom eg í dainum. Þar er
afar langt milli bæja, og varð því
karlinn feginn að hvíla sig eftir
hverja bæjarleið, enda var eg í
vinnuleit, toæði fyrir vorið og sum-
arið, sem mér varð þó ekkert á-
gengt með; hafa toændur líkloga
haldið mig óvanan íslenzkri iand-
vinnu, alstaðar varð eg var við
hina mestu gestrisni, og höfðu báð-
ir partar, eg og fólkið mikla skemt-
an oig ánægju af ferðalaginu.
E.g byrjaði terð mína fram dal-
inn að vestanverðu, lagði af stað
frá Ljósavatni, þar sem eg hafði
náttstað og hafði verið mán^ðar-
tíma við heyskap, og hef eg minst
áður á það heimili í hinum fyrri
ferðaminningum.
Kem eg þá fyrst að Hvírfi. Þar
þúa þau hjónin Guðni Jónsson
frá Eyjadalsá og IKristbjörg Jóns-
dóttir frá Arndísarstöðum. Eiga
laust notaður önnur hundruð ár,
því óhaggaður kvað hann hafa
staðið til þessa.
Bæjir eru þar austur og upp á
heiðinni, fór eg upp að Víðikeri,
og hafði eg gaman að sjá mig um
upp á heiðinni. Tryggvi Guðna-
son býr þar og Sigrún Þorvalds-
dóttir, ættuð úr Eyjafirði. l>að
kvað vera efnaheimili- Hvorugt
þeira hjóna var heima- Tryggvi var
að sækja konu sína inn á Akureyri,
sem þar hafði verið til lækninga.
Ekki nenti eg fram í Svartárkot,
þvf það var langur vegur og ekki
vel ratanlegur fyriri ókunna. Sagt
er að þar sé fallegt veiðivatn við
tjæinn. Þar býr Snæbjörn Þórðar-
son og Guðrún Árnadóttir.
Þá sneri eg við o,g fór til baka
þau 4 drengi og 2 dætur, ait full-1 Gfan að Bjarnastöðum, án þess að
orðið og myndarlegt. Þá kem eg
að Eyjadalsá; þar húa þau hjónin
Stefán Jónsson og Anna Margrét
Jónsdóttir frá Arndísarstöðum;
þau eiga einn son og fjórar dætur.
Þá er næst Hlíðarendi, þar búa
þau hjónin Sigríður Þorsteinsson
og Guðný ölína Jónsdóttir frá
sjá nokkuð sögulegt við heiðina-
Á Bjarnastöðum búa þau hjónin
Jón Marteinsson og Vigdís Jóns
dóttir frá Baldursheimi. Átta börn
eiga þau, fjóra drengi og fjórar
stúikur, flest fullorðin. Hitti. eg
Jón bónda upp i heiði með sonum
sínum, og voru þelr að stínga út lir
Hvarfi, eru það ung hjón, og eiga j Lúsum, sem þar voru stór og mikil
tvö smábörn. Þá koma Sandhaug- & alla vegu, og tóku urn 350 fjár.
ar, hafði eg þar náttstað, bua þar Möluðu þeir taðið um leið, fluttu
hjónin Eirikur Sigurðsson frá ])ays út á stórt tún og dreyfðu því
Tngjaldsstöðum og Guðrún Jóns- um ]la/j ý samia tíma. Þótti þeim
dóttir- Búa þar líka Jóhannes s]ærnt að hafa ekki verið heima
Jónsson frá Sandskálum og Anna þPgar þennan langferðamann toar
Kristín Sigurðardóttir frá Sand- a/j garði- Tafði eg lengi á húsun
haugum. Þá eru Stóruvellir næst,
þar búa hjónin Páll Jónsson Bene-
diktssonar og iSigríður Jónsdóttir
frá Baldursheimi. Einnig búa þar
líka Jón Pálsson og Guðbjörg Sig-
urðardóttir frá Istafelli í Köldu-
kinn. Þar tafði eg lengi; er Páll
ræðinn og hefir gaman af frétt-
umi Eru Stóruvellir, og hafa verið
stórmyndarlegt heimili, — hafði eg
þar ágætar viðtökur-
Næst koma Litluveliir. Þar hýr
Kristján Pétursson og Rósa Tóm-
asdóttir. Þar i>ýr líka Sigtryggur
Tómasson og Sigríður Daníelsdótt-
ir. Þá koma Halldórsstaðir, þar
toúa Tryggvi Valdimarsson og
María Tómasdóttir, þau eiga tvo
syni og eina dóttur. Páll Jónsson
og Guðrún Tómasdóttir, Sigurgeir
Tómasson og Kristín Pétursdóttir,
þessi hjón búna þar líka- Er
Halldórsstaðir úti og inni, mjög
snoturt heimili. Var eg þar nótt
og var veitt af mikilli rausn. Eg
um og skrafaði við Jón, sem er
mjög skemltilegur viðtals. Sagði
hann mér að fara heim og finna
kvenfólkið, gerði eg það,* og hafði
ágætar viðtökur.
Lundartorekka var næsti áfanga
staður, þar toýr .Tónas Jónasson frá
Baldursheimi, bróðir Vigdísar á
Rjarnastöðutn, og Jakotoína Jóns
dóttir frá Garði við Mývatn. Einnig
býr þar Baldur Jónsson frá Sig
rjjðaristöðium og Guðrún .Tónas*
dóttir- Jónas á tvær dætur, og er
önnur kona Baldurs, Guðrún, hin
ógift. Bauð Jónas mér f stofu sem
var út úr bæjardyrunum, um 80 ára
gömul, óskökk og mjög snoturt
hús; gæti staðið lengi enn, en sem
nú á að rífa ásamt frambænum.
Voru þeir að láta grafa kjallara
fyrir stóru steinsteipuhúsi, sem
þeir ætluðu að byggja og eyða bæn-
um, sem virtist þó vera stæðilegur.
^Þaðan hélt eg svo að Sandvík,
þar búa hjónin Stefán Jónsson og
una til að hita okkur kaffisopa,
því kalsa veður var.
í eyjunni er fremur fátækt fólk,
flest þurrabúð; kýr eru þar fáar
og annar búpeningur eftir þvf, sem
kemur til af því, að heyfengur er
lítill í eyjunni.
Eólk lifir þar samt rólegu lífi, og
allir virðast vera ánægðir, kátir og
gamansamir.
Um septem'berlok fór eg úr eyj-
unni og inn á Akureyri, var þar
tvo daga, fór þá m|eð norsku milli-
landa skipi til Húsavíkur- Dvaldi
eg þar nokkra daga og i umhverf-
inu hjá kunningjunum. Þaðan
hélt eg heim að Hellulandi til
frænda og systur minnar og sett-
ist að kyrð og ró.
Kann eg nú ekki söguna lengra,
og læt þetta duga í þetta sinn.
Bið eg Vestur-íslendinga, sem
lesa línur þessar, velvirðingar á frá-
gangi þeirra-
Með hugheilum heillaróskum til
minna kæru Vestur-íslendinga.
Staddur á Siglufirði
Ármann Jónasson
frá Howardville, Man.,
. ' Canada.
kom þar á laugardag, og þá boðið iSigríður Jónsdóttir frá Stöng. Er
strax að vera; það væri of langt
fyrir mig að fara fram að Mýri.
Það er að vísu langur vegur, en þó
hefði eg liaft það af, að ná háttum
þangað. Á sunnudaginn var mess-
að á Lundarbrekku og fór eg með
fólkinu austur þangað- Er það
séra Hermann Hjartarson frá
Skútustöðum sem messar þar. Fór
þar fram ferming og altarisganga,
príðisvel af hendi leyst,
og man eg ekki , eftir að
hafa nokkurntíma heyrt jafn
hjartnæma fermingaræðu, og jafn-
alvarlega, en þó ljúfmanlega fram
setta, það var bara ,snild. Þar var
fjöldi fólks saman komið, voru það
víst fá heimili sem ekki tæmdust
af fólki.
Tveir drengir voru fermdir frá
Mýri, synir þeirra hjóna Jóns Karls-
það fremur iítil jörð og tilheyrir
Lundarbrekku.
Þá eru Sigríðarstaðir næst, er
það alllöng bæjarleið. Kom karl-
'inn þar heim til að fá sér kaffi-
bolla, og vita hverjfr þar byggju.
Býr þar Jón Jónsson frá Baldurs-
heimli og Jónína Sölvadóttir fríi
Grímstöðum á fjöilum- Það er
snoturt heimili, eiga þau hjón sex
myndabörn fjóra drengi og tvær
stúlkur, alt fulltíða fólk, þá eru
Hrappstaðir næst búa þar hjónin
Friðrik Nikulásson og. Jakobína
Pétursdóttir ættuð af Suðuriandi,
en hann frá Hamri.
Gisti eg síðast á Arndísarstöð-
umog skil þar með við blesað
fólkið í Bárðardal, og dalinn kosta-
góða, með hugheilum heillaóskum.
Set eg nú á mig ni'ida fcrð inn
sonar og Aðaltojargar Jónsdóttur-1 Ljósavatnsskaið og inn á Akureyri,
ÍBuðu þau hjón mér heim með sér ( því nú var fyrir alvöru komin í
uml kvöldið, og var settur Tauður mig vinnuhugsun. Yar eg á Akur-
gæðingur undir karlinn. Hafði eg eyri vikutíma, og leitaði fyrir mér
þar ágætar viðtökur og skemtan
góða, söng oig orgelspil, því alt
virtist fólkið söngfóik gott; var
drukkið súkkulaði og kaffi um
kvöldið, í tilefni. af fermingu
drengjanna. Karl faðir Jóns og
Páiína Jónsdóttir frá Stóruvöllum
eiga heima á Mýri. Er Karl mikill
um vinnu- Var hana ekki að fá
þar, ekki einu sinni næga fyrir
toæjarfólk. Loksins hitti eg útgerð-
arbónda frá Hrísey, Jóhannes Jör-
undsson; var hann að leita eftir
2 stúlkum til að vinna í sjóhúsi við
línubeitingar og saltfiskverkun.
Hann var í ráðaleysi yfir þessu,
smiður, bæði á járn Og tré; vel fjör- eins og eg með vinnuleysið; var
ugur og kátur. Skil eg þá við það
góða heimili með heillaósk og hlýj-
um endurminningum. Var mér
fyigt á sama gæðingnum yfir fljót-
ið, eða ofan að því, og ferjaður
svo yfir fljótið.
Kem eg nú að suðurenda aust-
ur daisins, og fyrst og fremst að
Stóru-TungU' Búa þar hjónin Sveinn
Pálsson og Yilborg Kristjánsdótt-
ir. Stóratunga er reisulegt heimili.
Stórt tún en harðlent að sjá. Var
mér sýndur hellir sem þar var of-
arlega í túninu;^var garði í honurfi
fyrir 30 ikindur, hgfur hann verið
notaður yfir hundrað ár. Voru dyr
á honum rétt fyrir fullorðna kind
að fara út og inn- Yerður hann ef-
hi'iinp að vera tvo daga á Akureyri
og ekkert orðið ágt'hgt. Eg samidi
þvf við hann, að eg skyldi taka
annað plássið, og var það eftir litla
athugun afráðið, að eg færi með
honum um kvöldið þess sama dags,
kaiupið var 25 kr- á viku og alt ann-
að frftt, fæði, þjónusta, húsnæði.
Þóttist eg nú hafa himin höndum
tekið, að ná í þetta pláss, þar var
4 m'ánaða vinna. Vika var af júní
þegar eig réðist þarna, og átti að
vera til septembebrloka. Síðan
var lagt af stað, með nokkrar
spánskar dömur í vasanum, og voru
menn góðglaðir á leiðinni til Hrís-
eyjar- Yið komum ^jangað um
iniðja nótt, vöktumi upp ráðskon-
Til kaupenda
Heimskringlu.
Hér á eftir fer skrá yfir nöfn þeirra, sem góÖfúslega hafa lofaíJ
Heimskringlu að vera umlboðsmenn hennar, í hinum ýmsu bygðum
Islendinga. Þegar skrá sú hefir verið birt undanfarið, hefir fjöldi
»>f vinum blaðsins brugðist við að borga þeim áskriftargjöld sín, og
er blaðið þeim velunnurum sínum mjög iþakklátt fyrir það. Ef að
þeir, sem nú skulda blaðinu, héldu uppi þeim góða, gamla vana, og
lyndu umboðsmann blaðsins í srnni b>gð að máli, um leið og þeir sjá
hver hann er, væri það sá mesti greiði, sem þeir gætu gert blaðinu.
Sumarmánuðurnir eru fjárhagslega erfiðir fyrir blöðin, og vér erui»
sannfærðir um, að ef kaupendurnir þektu alla þá erfiðleika, mundw
þeir ekki draga blaðið á andvirði sínu.
Innköllunarmenn Heimskrirgíu:
1 Canada:
Árborg.................... ....G. 0. Einarsson
Antler.............,..............Magnús rait
Baldur..................... Sigtr. Sigvaldason
Beckville..................... Björn Þórðarson
Bifröst................................Eiríkur Jóhannsson
Bredenbury ...............Hjálmar 0. Loftsson
Brown..................... Thorsteinn J. Gíslason
Churchbridge ................ Magnús Hinriksson
Cypress River ..................: Páll Anderson
Elfros.................... J. H. Goodmundson
Framnes ...................... Guðm. Magnússon
Foam Lake..................... John Janusson
Gimli ................... .... ... B. B. Olson
Glenboro ........................ G. J. Oleson
Geysir .................... Eiríkur Jóhannsson
Hecla .......-............... Jóhannes Johnson
Howardville................Thorv. Thorarinsson
Húsavík.........................John Kernested
Icelandic River ............Sveinn Thorvaldson
og Thorvaldur Thorarinson
Isafold .......................... Ámi Jónsson
Innisfail .. ............... Jónas J. Húnfjörð
Kandahar ......................... A. Helgason
Kristnes .... .... ............... J. Janusson
Leslie ......................... J. Janussoni
Langruth ................. Ölafur Thorleifsson
LiIIesve ....................... Philip Johnson
Lonley Lake ................... Nikulás Snædal
Lundar............................ Dan. Lindal
Mary Hill .... ........... Eiríkur Guðmundsson
Mozart...........................A. A. Jolhnson
Markerviíle ............. Jónas J. Húnfjörð
Nes .... ..f..................... Páll E. Isfeld
Oalk View .... ..............Sigurður Sigfússon
Otto .................... .... .... Phílip Johnson
Piney ........................ S. S. Anderson
Red Deer.................... Jónas J. Húnfjörð
Reykjavík ...................... Nikulás Snædal
Swan River.....................Halldór Egilsson
Stony HiII.................. Plhilip Johnson
Selkirk.....................Sigurgeir Stefánsson
Siglunes........................Guðm. Jónsson
Steep Rock.......................Nikulás Snædal
ThornniII ...................Thorst. J. Gíslason
Víðir .......... ............ .... Jón Sigurðsson
Winnipegosis ................. August Johnson
Winnipeg Beach ................ Jchn Kernested
Wynyard ..... ............... Guðl. Kristjánsson
Vogar ....................... Guðm. Jónsson
Vancouver .............Mrs. Valgerður Josephson
1 Bandaríkjunum.
Akra, Cavalier og Hensel...Guðmundur Einarsson
Blaine .........................St. 0. Eiríksson
Bantry ....................... Sigurður Jónsson
Edinburg ..................... Hannes Björnsson
Garðar......................... S. M. Breiðfjörð
Grafton ....................... Elis Austmann
Halíson ........................ Árni Magr.ússon
Ivanhoe .... ................... G. A. Dalmann
Lcs Angeles ............ .... G. J. Goodmundson
Milton........................... F. G. Vatnsdal
Mountain
Minneota ....................... G. A. Dalmann
Minneapölis ....................... H. Lámsson
Pembina .... .............. Þoýbjötn Björnsson
Point Roberts ............. Sigurður Thordarson
Spanish Fork ................. Einar H. Johnson
Seattle.......»...........Mrs. Jakobína Jchnson
Svold....................................Björn Sveinsson
Upham .... .................... Sigurður Jónsson
Heimskringla News & Publishing Co.
Winnipeg, Manitoba.
P. 0. Bor 3171 853 Sargent Av«.
\
I