Heimskringla - 02.04.1924, Síða 4

4. BLAÐSIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 2. APRÍL, 1924.
HEIAISKRINGLA
Kemr 41 ft fcverjom ■l®Tlknl«#L
ElgreDdnr i
IHE VIKiNG PiæSS, LTD.
MH »K «55 SARGBNT AVB, WINJIIPEG,
Talalmd W-Ma?
Vm» WUSalaa 0 H.N ár(a*(«rtaa bai*-
M trrU fruL Allar burcaalr »iaát0
rátaaaDnl blaWalaa.
SIGFOS HALLDÓRS frá Höfnum
Ritstjóri.
HÁVARÐUR ELÍASSON,
Ráðsmaður.
Vtaaftakrltá tiá blaWalaai
THR TlKlHtt PRMSI, Ltá, Nax 11«,
Wtanlprv, Mai.
VteMakrtft tU rltartjdromo
CDVTOft HKINPKttlNðLA* Boz Wfl
WlDDtpofK. Mas.
The *‘Helmskrlng:laM ls printed and pub-
lished by The Vlklng Press Ltd., 853-855
Sargrent Ave., Winnlpeg, Manitob.a.
Telephone: N 6537
* ""
WINNIPEG, MAN., 2. APRÍL, 1924.
Enn um birting <
hveitisamningsins.
t.
Fyrverandi ritstjóri “Heimskringlu”, hr.
Stefán Einarsson, birtir grein í síðasta tölu-
blaði “Lögbergs”, er heitir “óverðskulduð
aðfinsla”. Telur hann oss þar hafa gert
óverðs'kuldað frumhlaup á hr. Burnell út af
birting hveitisamningsins. Telur hann ó-
mögulegt að sjá nókkra ástæðu fyrir þeirri
grein, aðra en þá, að “Heimskr.” hafi ekki
náð í jafnstóra auglýsingu og “Lögberg”;
að greinin sé árás á hr. Burnell og að hún sé
fremur lastmlálg og fljótfærnisleg. Ennfrem-
ur klykkir hann út með að hæla oss fyrir
ritstjórnargrein í sama blaði, þar sem mælt
er fram með hveitisambandinu og segir, að
gott sé að vita, að þar stjórni ólíkur andi
penna og í greininni til hr. Burnell. —
Ó-já, það er nú það.
I sjálfu sér er ekkert um þetta að segja
annað en það, að þessar áðfinslur hr. S. E.
eru á engum rökum bygðar. Oé oss koma
þær því einkennilegar fyrir sjónir, sení vér
áttum langt stmtal um þetta við hr. S. E.
og skýrðum fyrir honum, ástæður þær, er vér
höfðum lil þess að rita greinina, míklu betur
en vér í jafnstuttu máli gátum skýrt lesend-
um vorum frá. Er það annaðhvert, að móð-
urmálið vefst svo óþægilega fyrir oss, að vér
höfum ékki getað gert oss skiljanlegan, eða
þá, að hr. S. E. þykist hafa ástæðu til þess,
að efast mjög svo tilfinnanlega um sann-
sögli vora. En til þess þykjumst vér satt að
segja ekki hafa gefið honum, né neinum öðr-
um hér, nokkra minstu ástæðu, enn sem
komið er.
Hvað þá snertir það, að aðfinslur vorar
við hr. Burnell hafi aðeins verið sprottnar
af því, að “Heimskringla” hafi ekki fen<?
jafnfeita auglýsingu og “Lögberg”, þá end-
urtökum vér það hér á prenti, er vér sögð-
um S. E. munnlega, að sú ástæða er ráka-
laus ósannindi. Vér álitum og álítum enn,
sérstaklega samkvæmt því viðtali, er ráðs-
miaður “Heimskringlu” hr. Háv. Elíasáon,
skýrði oss frá, að hann hefði átt við hr.
Bumell og hr. Thomassen, auglýsingamann
bráðabyrgðarnefndarinnar að framkoma
hr. Th. þessu máh stappi lítilsvirðmgu
næst gegn lesendum “iHeimskr.” Frá hvaða
rótum það álit þeirra, sérsta'kl. hr. Thomas-
sens, er runnið, skulum við láta ósagt. En
vér höfum enga ástæðu til þess að ætla, að
hr. Elíasson hafi farið með rangt mál. Hr.
S. E. var þessari hlið málsins eins vel kunng
og os? en virtist. ekk”rl tillit til henr.ar vilja
táka, og helzt lýsa öll ummæli hr. H. E. þar
að lútandi dauð og ómerk; kanske einmitt
fyrir þá sök, að á þeim ummælum var auð-
séð, að hlutdrægni’ hafði átt sér stað frá hr.
Thomassen hálfu.
í þessu sarribandi getur hr. S. E. þess, áð
“þeir lsl.,s-sem þdkt hafa hr. Burnell í fleiri
ár og unnið hafa með honum að framfara-
málum bænda, gefa að líkindum lítið fyrir
hvað þeir rausa um hann, sem hvorki hafa
heyrt hann né séð, o. s. frv.”
Það vill nú svo heppilega til, að vér
höfum nýlega átt tal við þann Islending hér,
er einna meát mun hafa haft saman við hr.
Burnell að sælda á þessum sviðum; ólíku
rneira en hr. S. E., með allri tilhlýðilegri virð-
ingu fyrir kunnleikum hans og hr. Burnell’s;
mann, sem nýtur hvers manns virðingar, er
hann þekkir, fyrir hreinskilni sína og ósér-
plægni í opinberum rnálum, einnig hr. S. E.,
að bví er vér vitum bezt — mann, sem undir-
skrifar flest þau lofsyrði, er hr. S. E. ber á
hr. Burnell.
Og það einkennilega skeði, að þessi mað-
ur lítur á málið mjög á sama veg og vér
gjörum, en á bágt með að skilja afstöðu hr.
Burnell’s til þess og enn þá bágra með, að
því er oss virtist, að skilja afstöðu fyrver-
andi ritstjóra “Heimskringlu”, — hr. Stefáns
Einarssonar.
Einkennilega sögðum vér. Nei, það er
ekkert einkennilegt við það. Munurmn á hr.
S. E. og oss tveimur hinum — og vonandi
mætustu lesendum blaðsins yfirleitt — í
þessu máli, er nfl. sá, að vér vorurn að hugsa
um málefnið en ekki manninn. Hr. S. E. hef-
ir auðsjáanlega starað sig svo blindann af
aðdáun á hr. Burnell, að hann telur það
ódæði næst, að finna að við hann — ef
manni finst það viðeiga — vegna þess að
hann sé mannkostamaður.
Vér höfum aldrei látið í Ijósi efa um,
að hr. Burnell gæti verið mannkostcimaður,
vér erum meira að segja einlæglega sann-
færðir um það nú, að hann er það. En vér
erum jafn — einlæglega sannfærðir um, að
hann átti aðfinslu vora skilið, og því meiri
mannkostamenn sem menn eru, því meiri
heimting eiga þeir á, að fundið sé að við
þá,' ef þeir gera rangt viljandi eða óviljandi.
Og einmitt vegna þess er það enri missikiln-
ingur hjá hr. S. E., þar sem hann heldur að
igreinin er hvetur bændur til hveitisölu sam-
takanna, og aðfinslugreinin í garð hr. Burnell
séu af ólíkum anda ritaðar. Greinarnar eru
báðar frá sömu uppsprettu, þeirri, er streym-
ir í þá áttina, að leggja góðum málefnum
hðsyrði, og styrkja þá er fyrir þeim berjast:
líka einmitt með því, að finna að við þá,
ef þ eir eru að fara villir vegarins á leið sinni
að takmarkinu.
Með því móti er þeim og málefnumnn
hjálpað betur, en með blindu dálæti. Það
leiðir aðeinj til skurðgoðadýrkunar.
Um lastmælgi vora í áminnstri ritstjórnar-
grei, er það að segja, að vér komum ekki
almennilega auga á hana. En það fýkur
nú líka svo margt við í stórviðrinu nú á dög-
um, að það getur orðið erfitt, að táka eftir
bjálkanum í sínu eigin auga. Annars hefði
hr. S. E. átt að taka tilboði voru um að birta
grein sfna í “Heimékringlu”, svo lesendur
gætu lesið saman prófarkirnar hjá oss. Þá
hefðu þeir t. d. getað sannfærst um, að hr.
s. E. ber enn eina tilhæfulausa ásökun
oss á hendur. Hann segir um starf hr.
Burnells í bráðabyrgðarnefndinni: “. . . . að
þar virðist alt ganga vel, þó það sé torskilið
“Heimskringlu”, og að fyllilega má vonast
eftir, að nægar undirskriftir fáist, o. s. frv.”
Vér vitum ekki annað en að “Heims-
kringla” hafi sífelt undanfarið verið að skýra
lesendum sínum einmitt frá þessu sama, er
S. E. nú er að skýra lesendum “Lögbergs”
frá. Hr. S. E. fer því ekki rétt með, að það
sé oss torskilið. Hafi hann lesið “Heims-
kringlu síðan hann fór frá, eru þessi um-
mæli hans tæplega ærlegur Jeikur á borði.
Hafi hann ekki Ieriið blaðið, átti hann sem
alla—allra mínst að fullyrða. Það hefði á-
reiðanlega ekki bakað honum) nokkurt tjón.
Málefninu ekki heldur.
Sambandið við ísland.
Vór höfum emu sinni áður vikið að því
hér í blaðinu, að oss væri uggur á, að eftir-
tekt manna heima á Islandi væri ekki svo
vakandi gagnvart baráttu vorri hér vestan
liafs fyrir tungu vorri og þjóðerni, s(em vera
bæri. Vér skrifuðum þau orð í þeirri von,
að þau kynnu að finna leið að hjarta og hug-
skoti emhvers eða einhverra góða manna
heima, sem svo vildu taka það mál upp á
sína arma. Vér ,vitum að vísu, að til eru
þar rrjenn, sfem bera þetta mál einlæglega fyr-
ir brjósti, t. d. Steingrímur læknir Matthías-
son, er svo skynsamlega og öfgalaust hefir
mikið um þetta mál rætt og ritað, hér og
heima. En oss dylst ekki að þessir mienn eru
of fáir, oss dylst ékk: að flestir málsmetandi
menn heima fyrir láta enn sem komið þet^ta
mál sig Iitlu s'kifta.
Vér erum/ þess og fullvissir, {að þetta af-
skiftaleysi er þó ékki sprottið af nokkrum
kala til vor, hér vestra. Það orsakast af
hugsunadeysi. Menn eru alment rikki fam-
ir að gera sér grein fyrir því, hversu mikils
virði það er fyrir Island að færa grindur
þjóðerniskvíanna út fyrir landhelgina, að
svo miklu leyti sem hægt er. Allar þjóðir
verja stórfé í það. að kynna sig sem flestum
öðrum þjóðum sem bezt og Islendingar fara
þar að dæmi annara þjóða, enda er þeim pen-
ingum áreiðanlega vel várið.
Island ætti ekki að þurfa að verja stórfé
til þess að halda nánu vinarsambandi við
Canada um ófyrirsjáanlega framtíð. Vér vilj-
um ekki segja að það þurfi ekkert fé af
mörkum að láta tll þess, vér álítum með dr.
Steingrími, að það ætti að gera það, en vak-
andi eftirtekt og skilningur að heiman á
þjóðernisbaráttunni hér vestra myndi gera
undraverk í því efni.
En, sem sagt, þess er ekki að dyljast, að
hvorugt hefir nægilega komið fram alment
heima.
Vér viljum í þetta sinn aðeins nefna eitt
dæmi máli voru til stuðnings.
Á síðastliðnum 5—6 árum hafa verið
gefnar út einar 4—5 ljóðabækur hér vestra.
Allar eða flestar þessar bækur hafa verið
sendar heim, 'blöðum og tímaritum til um-
sagnar, og undantekningarlítið hefir þeirra
aldrei verið minst þar. Oss skortir því mið-
ur nægan kunnugleika á öllum þessum bók-
um, en vér göngum að því vísu, að þær m|uni
hafa verið misjafnar að gæðum. En svo
mikið höfum vér þó séð að þar er ýmislegt
á borð borið, sem mun lifa í íslenzkum bók-
menturn. Upp og niður standa þessar bæk-
ur fyllilega á sporði töluverðum hluta af
þeirri ljóðagerð, er birst hefir síðust árin
heima, og getið hefir verið þar í mqrgum
dálkum. En þó svo hefði ekki verið, þá
hefði þó ekki verið nema 'kurteisisskylda, að
geta þeirra að einhverju.
Menn hér vestra eru alment hissa á þess-
um viðtökum heimafyrir, sem vonlegt er. Is-
lenzk bókaútgáfa hér vestra borgar sig tæp-
lega eða ekki. En hvernig á að selja þær
bækur heima, sem að engu er getið? Haldi
því blöð og tímarit heima þessari þagnar-
stefnu áfram er enginn efi á því, að dauða-
dómur er kveðinn upp yfir íslenzkri bókaút-
gáfu hér vestanhafs, og að þeim dómi verð-
ur af sjálfu sér skjótlega fullnægt. En þá
er um leið kveðmn upp dauðadómur yfir ís-
lenzkum bókmentum hér yfirleitt, íslenzkri
Ijóðagerð og ritvísi, og þar með íslenzfku
þjóðerni, því þar sem engin bókin er, þar
deyr íslendingurinn.
Það er dansk-íslenzkt félag heima í
Reykjavík, þýzk-íslenzkt félag “Germania”,
að vér hyggjum, — og ensk-íslenzkt félag,
er víst öll standa með töluverðum blóma, og
eru mikið starfandi. Og um daginn sáum vér,
að tillaga kom fram um að stofna sænsk-ís-
lenzíkt félag. Þetta er alt saman gott og
blessað, sérlega lofsvert, að halda við og
velkja samúð og samvinnu við bræðraþjóðir
vorar. „Það mun og vera vestur-íslenzkur
félagsslkapur til heima. En ef dæmia má af
fjörkippunum, er frá honum berast hér vest-
ur yfir hafið, þá lifir hann við magrann kost.
Stæði nú ekki næst þar heima að mynda,
eða auka íslenzk-íslenzkann félagsskap, sem
starfaði í þá átt, að treysta blóðböndin er
liggja heimanað hingað vestur, þann megin-
þráð “er lönd og lýði bindur, lifandi orði
suður og norður”.
Það er varlá ofmælt, að íslenzku frum-
bygg^jarnir og elstu niðjar þeirra, sem nú eru
að falla í valinn, deyji flestir með ásjónur
sínar vitandi austur yfir hafið. Einhver hefir
sagt oss, að flestir menn deyji um sólarupp-
komu eða laust fyrir. Væri ékki töluvert til-
vinnandi að gera fyrir menn heima, ef svo
mætti fara, að starf þeirra yrði til þess að
fyrstu ættliðir íslenzkra niðja hér í þessu
landi fyndu þann. yl leika um sálir sínar
heinianað, í lifandi lífi, að þeir í dauðanum
ósjálfrátt sneru ásjónum sínum móti sólinni
og Ijósinu — í austur — heim til Islands.
Ritstj. “Lögbergs” heí-
ir verið beðinn að birta
eftirfylgjandi grein.
Winnipeg, 31. marz, 1924.
Hérra ritstjóri!
Með því að þér hafið gert mál þess fé-
lagsskapar, er vér veitum forstöðu, “Sam-
bandssafnaðar í Winnipeg”, að umtalsefni
í ekki allfáum ritgerðum í blaði yðar síð-
ustu vikurnar, og með því að þér skýrið svo
frá fjárhagsmálum þess félagsskapar í síð-
asta tölublaði, að ekki er hugsanlegt annað,
en að þeir, sem| legðu trúnað á þá frásögn
hlytu að fá afarrangar hugmtyndir um þau,
og m°ð því að töluverð ástæða er til þess að
ætla, að öðrúvísi sé skýrt frá, en orðið hefði,
ef þér hefðuð látið dómgreind yðar og sam-
vriku emi eina stýra pennanum, þá getur það
nauma't talist ósanngjörn krafa, þó vér mæl-
umrt til, að fá að gefa eftirfarandi auglýsing-
ar blaði yðer.
Þér fullyrðið, herra ritstjóri, að Sam-
bandssöfnuður sé ómyndugur og eigi ekki
neitt. Vér höfum áður rikýrt frá sumum eign-
um sáfnaðarins í yðar eigin blaði, og hlýt-
ur yður þar af leiðandi að vera kunnugt um,
að þétta eru ósannindi. Vér höfum skýrt frá,
að kifkjan á horninu á Sargent ave. og Bann
ing str., ásamt prestshúsinu og meðfylgjandi
lóðum sé eign safnaðarins, með því fyrir-
komulagi er vér skýrðum frá í yfirlýsing
vorri.
Þér fullvrðið ennfremur, að kirkjveignin
á horninu á Sargent ave. og Sherbrooketótr.
sé eign fjögurra manna, er þér nafngreinið.
Þetta eru ennfremur cisannindi. Kifkjueign
þessi er eign Sambandssafnaðar. Hún hefir
aldrei verið eign þessara fjögra manna, en
er eign Sambandssafnaðar, samkvæmt fund-
arsamþykt hin fyrsta unitariska safnaðar, og
landslöguml. Sambandssöfnuður getur hve-
qær, sem honum þóknast látið skrásetja eign
þessa í sínu nafni.
1 þriðja lagi fullyrðið þér, að
bankaviðskifti Sam'bandssafnaðar
séu ekki gerð í hans nafni. Þetta
eru ennfremur ósannindi. Sam-
bandssöfnuðurinn, hjálparnefnd
safnaðarins, sunnudagaskóli hans,
ungmennafélag og kvenfélag hafa
öll bankareikning og bankavið-
skiftin eru gerð í nafni safnaðar-
ins. Um alt þetta hefðuð þér,
herra ritstjóri, getað fengið upp-
Iýsingar hjá forstöðunefhd safnað-
arins, ef þér hefðuð meira metið
að komast að sannleikanum, en að
gera tilraun til þess að sverta
söfnuðinn í augum almennings.
Bersýflilegt er, að yður hefir þótt
mikils viðþurfa, i ð ná þessu síð-
asta takmarki, er þér hafið tekið
á yður það ómak að láta ljós-
mjynda ávísun í júlímánuði síðast-
liðið ár, án þess að fengið hafi
verið til þess samþykki þess
manns, er hún var stíluð. Og
. sannar þessi mynd yðar vitaskuld
ekki neitt, eins og iþér ef til vill
kunnið að geta áttað yður á.
Tal yðar um “undirhyggju” í
sambandi vjð safnaðarstarfið telj-
um vér ekki ástæðu til þess að
gera að umtalsefni hér. En mikið
skjátlast oss, ef alþjóð manna e'kki
kann að meta þá aðdróttun yðar,
sem og aðiri framJkomu í garð
þess félagsskapar, sem þér eigið
áreiðanlega ekki neitt ilt upp að
inna.
Um leið og vér sendum ofan-
greindar skýringar krefjumst vér
jþess, að þér biðjið hlutaðeigandi
j fólk velvirð'ngar á missögnum
þessum í blaði yðar.
M. B. Halldórsson,
Fred Swanson,
S. B. Stefánsson,
Fr. Kristjánsson,
Jón Ásgeirsson,
H. Pétursson,
S. Jakobsson,
P. S. Pálsson,
R. E. Kvaran.
• ' Jón í Nöp.
___ i
Þess gerist dkki þörf að rita
langt mál gegn ritstjórnargrein-
I ínni í síðasta “Lögb.” Eru marg-
I ar ástaeður til þess. 1 fyrsta lagi,
að ritstj. er nú all-langt kominn
út frá hinu upphaflega málefni,
er vitanlega var aldrei annað en
átylla, eins og vér bentum á í
■ fyrstu grein vorri, og svo í öðru
lagi, að ósannindin í þessu síð-
asta ritsmu'ði hans eru rækilega
rekin ofan í hann af öðrum hér í
blaðinu. Tilgangurinn með þess-
um greinum; hans er nú löngu
kominn í ljós, að hann er sá, að
ófrægja mrnn og málefni hér
vestra, en eigi hinn, að bera blak
af Isl. hér gegn ímyndaðri árás
manrta helma á Islandi. Enda gat
j honum ekki Iengi haldist uppi með
j það. Að hann hóf umræðurnar
j á því, verður eigi rikilið á annan
j veg en að honum hafi hugsast að
með því væri hann að vinna hugi,
ást og virðingu manna hér, (vissi
hann að í því efni var hægt að
bæta við sig) og að því öllu
fengnu átti svo að leiða allan
þtnna aðdáenda-her móti hinu
Sameinaða Kirkjufélagi, Sam-
bandssöfcuði í Winnipeg, Steph-
ani G. Stephanssyni og öllum þeim
nafngreindum og ónafngreindum
j mönnum er frjálsri hugsun og ó-
i þvinguðum lífssíkriðunum unna
| hér á meðal vor. Að þetta var
tilgangurinn, sannar bezt síðasta
ritgerð hans og myndin af barika-
ávísanmni, er búin er til í júlí-
mánuði s. I. sumar, og með hann
beðið í 9 mánuði eftir átyllu til að
birta hana,
En alt þetta hefir mistékist fyr-
ir honum, svo að honum hefir orð-
ið thfsamt af finna orðum sínum
stað um árásirnar að heiman. I
stað þess að fyrir honum yrði blás-
ið sem frelsara Vestur Islendiriga,
Jiefir hann staðið afhjúpaður sem
j sá, er árás hefir hafið á þjóðarinn-
1 ar beztu menn, og'með þeirri árás
fvrir veíferðarmálumi þjóð-
arinnar á meðal vor. Með rekstri
þessa máls, eftir því sem séð verð-''
ur, er gerð til raun til þess að-sýna
oss sem eina þjóðflokkinn í Vest-
urheimi, 'sem teljum eftir, og telj-
uriist undan að eiga hlut í með
heimaþjóðinni, að þeim fyrir-
taskjum er til góðs mega leiða.
Þjóðin heima hefir trú á Iandinu.
Dodd’s nýmapillur eru beztt-
nvrnameðalið. Lækna og gigt.
bakverk, hjartabilun^ þvagteppu.
og önnur veikindi, sem stafa fr»
nýrunum. — Dodd’s Kidney Pill*
kosta 50c askjan eða 6 öskjur fyr,
42 50, og fást hjá öllum lyfsöl-
•■m »2a frá The Dodd’s Medici***
Co.. Ltd., Toronto. Ont.
beztu mlenn hennar hafa trú% land-
ínu, þeir ala þá von í brjósti, að
þar geti öllum liðið vel ef réttum
skilyrðum verði fullnægt, þeir vilja
því ekki að fólk flytji umvörpum
burtu. Betra og göfugra hlutverk
er eigi unt að hugsa sér en oss
mætti auðnast, að vinna að því
með þeim að vonirnar ’fengu að
rætast. Háleitara hlutverk getur
j enginn sett sér, en að vinna að því
i að vonirnar rætist. í stað þess,
því að víta þá fyrir þessar skoð-
anir — þessar vonir, ættum vér af
j alefh að stuðla að því, að þær
L fengu að rætast.
Aðdáenda herinn hefir ekki
vaxið að því skapi sem ritstj.
hafði gert sér hugmynd um,
bumlbuslátturinn og básúnuhljóm-
unnn orðið nrtmni, og af öllum ó-
frægingarorðunum að heiman er
nú ekki annað eftir en glensyrði
Gröndals gamla í fjörutíðu ára
gömlum póhtískum bæklingi. Er
nú lokaslagurinn í þessum hildar-
leik ritstj. “fyrir sæmd Vesfur-
ísl. / háður við gröf Gröndals,
öxinni höggvið í leiði hans og
spjótunum lagt í kistu hans. Það
er máske vottur um vanþakklæti
meðal þjóðarinnar hér, en vér
þorum að fullyrða.-að þeir verða
fáir sem ritstj. kunna þakkir fyrir
iþá frámmistöðu. Telur hann það
“viðurstygð heintóku” ( — vit?)
af vorri hálfu, að telja þenna bæk-
íng Gröndals mjög ósa'knæman, og
segir að vér viljum með því gefa
í sikyn, “að Einar H. Kvaran og
Vestur-lsl. er skutu saman fé til
Jóns heit. Ólafsstínar hafi ekki vit-
að hvað þeir voru að segja”. Vér
gáfum aldrei neitt þvílíkt í skyn.
Vér sögðum, að “Lögb.” er þá var
nýslofnað hefði gett útfluntings-
\ mál frá Islandi efst á stefnuskrá.
sína, að sumir stofnendurnir hefði
haft útflutningsmá’Iin að atvinnu
um það leyti, og því mátt búast
við að ntlingi Gröndals yrði and-
mælt j blaðinu. Þessu getui ritstj.
ékik neitað, og þó hann neii því,
er blaðið til sýnis, og margir sem
enn miuna, hverjir voru vesturfara
agentar á þeim árum. Vér gát-
um þess, að þessi margumræddi
bæklingur Gröndals, hefði verið
jafn stórorður um þá lsl. er heima
sátu sem hina er burtu fluttu og
ætlum vér að það sé satt, ástæða
sé því engin fyrir Isl. hér fremur
en heimia, að fjargviðrast yfir
P.onum, en blátt áfram loddara-
skapur að vera að draga hann inn
' í þessar umræður.
Ritstj. getur þess, að það sé
fjarri því, að stofnendur “Lögb.”
hafi haft ^itvinnu við útflutninga,
en aftur á móti standi það í
slkýrslum akuryrkjumáladeíldar
Canadastjórnarinnar í Ottawa
1887, ”að nokkur þúsund
af blaðinu “Heimskringlu” hafi
verið sent ókeypis heim til Is-
lands”, alt svo ári áðdr en að
Gröndal skrifar fyrra bæklinginn.
Ekki það, að oss sé ekki sama.
heldur af því, að vér vitum að
þetta eru ósannindi, þá viljum vér
biðja ritstj. að birta þenna lið úr
ákuryrkjumálaskýrslunni, og
sanna þannig mál sitt, eða að öðr-
um kosti að heita ósannindamað-
ur. Um þitt er oss personulega
kunnugt, að Frímann B. Andcr-
son, hefir nokkrum sinnum sagt
frá því, áð hann hafi verið prett-
/