Heimskringla - 28.10.1925, Blaðsíða 5

WINNIPEG 28. OKTÓBER 1925
HEIMSKRINGLA
5. BLAÐSÍÐA'
úðarfullur, og manni er jafnvel ekki ekki lengra máli, en svo eru það má-
grunlaust um, aö hann kunni að vera ske prentvillur sumt. Ag sóma þeim,
háðskur; og það sem verst er, aö sem henni var sýndur meS þessari
hann muni hlæja nokkuS hátt stund- heimsókn, var hún væl komin, því
um. En stöSugur Lögbergslestur og þrátt fyrir ýmsa örSugleika og ást-
kirkjugöngur hafa nú hér um bil vinamissi, hefir henni tekist aS veita
afmáS alt bros af vörum þeirra út- y! og glaSværS i huga þeirra, sem
vóldu — aS maSur ekki nefni hlát- meS henni hafa veriS; og þá ekki
ur- Ö, nei, ekki er eg doktornum sízt þeirra, sem aS einhverju leyti eru
samdóma um þaS, aS landinn sé olnbögabörn hamingjunnar. En þaö
hræddur viS aS springa af hlátri, þvi er aSalsmerki góSrar og göfugrar
eins og margbúiS er aS taka fram, | sálar, en sízt virt né metiS sem
þá erum viS af víkingaættum, og
hræSumst ekki dauSann; en hitt er
þaS, aS þaS gæti haft slæm áhrif á
siSferSiS, og þar í liggur hiS “há-
alvarlega viSfangsefni”.
LaSrn ega annars stór undur heita,
hve sjaldan sjást pistlar í blöSunum
héSan af Tanganum, sem sýnist þó
hafa Öll skilyrSi til þess aS skapa
skáld og rithöfunda,, þar sent er jafn
óvenjulega fallegt útsýni og háskjdd-
kgt umhverfi og hér er. Reyndar
hefi eg ekki veriS hér svo lengi, aS
geti neitt fullyrt um hæfileika
'Tangabúa til ritstarfa; en þess þyk-
»st eg hafa orSiS vör, aS hér sé til
fólk gæitt sfkáljöjegu hugmyndaflugi
°g orSgnótt, og er leitt, aS þeir hæfi
leikar skuli ekki fá aS njóta sín, þar
setn þeir yrSu metnir aS verSleikum,
Sem auSvitaS er á ritvellinum. Er
eS aS vona, aS þetta verSi nú til þess
aS ýta viS þeim kröftum, se’m liggja
í dái, en eigi ef til vill eftir aS geta
sér góSan orSstír.
Ekki hefir þótt ómaksins vert, aS
geta um konut Einars Kvarans hing-
a«; en þaS kemur sjálfsagt til af
því, aS viS erum orSin svo góSu vön,
aS okkur finst ekki til um alt, eSa þá
aS meirihlutinn sé orSinn ‘‘Calvins-
trúar”, og þar af leiSandi spar á
°rSaforSanum. En aldrei of varlega
fariS. Ja, hver veit.
ÞaS ntá segja Ttfngabúum þaS til
lofs og dýrSar”, aS hér er agætt
'estrarfélag, þegar þess er grett, hve
EygSin er smá. En eg hygg aS vel-
gengni sína eigi lestrarfélagiS nokk-
l»S því aS þakka, aS hér er ekkert
Evenfélag. En kvenfólk og karlmenn
sarneina krafta sína unt þenna félags
skap, verSur því meira ágengt
en ef félögin væru fleiri, og þá aS
sjáIfsögSu meS ósamrýmanlegum á-
uugamálum. En þess vissi eg dæmi
1 einni bygS íslenzkri (og er svo má-
ske í ntörgum), aS þar var lestrar-
félag eingöngtt stofnaS og stvrt af
karlmönnum. Var þaS nefnt “Karl-
ntannafélagiS”. Lar var líka kven-
féfag, sem aS nafnimt til var eitt-
kvaS aS myndast viS liknarstarfsemi
ónóga þó. — En öll þess vinna
°g Peningar gengu mestmegnis til
Prests og kirkju. Af lestrarfélaginu
er þaS aS segja, aS þaS átti lélegan
Hokaskáp meS. fáttm og illa hirtum
bókum. Var í raun og veru ekkert
nema 'iafniS. Þar hefSi átt viS
•purningin fræga; Hvert "stefnir ? —
g auKvitaS Var ekki stefnt aS
netl’a stefnuleysi. Engtt tak-
markt náS __ l
nvorkt matinuSar- ne
menningar. Rn góg lestrarfélög eru
menn.ngarfélög, ef bækur efu rétt
valdar, og þaS mætti bæta viS: rétt
lesnar.
Her er” san’komUr haldnar ein-
stöku s.nnum, 0g ska] einna- geti8i
úr Því e» mundi eftir henni. Var,
þaS “Surprice Party", seni þeim
hjónunt var hald.S. Sig„r.öi os Jón.
ínu Mýrdal þann 23. ágúst s'.SastliS-
»nn. En tilefniS var þaS, aS Mrs.
Mýrdal var þá nýlega orSin 67 ára
(þann 18. s.m.) En ýmsra orsaka
vegna varS því ekki komiS viS aS
bafa samkvæmiS á afmælisdaginn _____
Mar þar fjölnient og fór alt vel fram.
EvæSi var aftnælisbarninu flntt og
ávarp frá vinkonum hennar. KvæSiS
flutti Mr. Jóhannes II. HúnfjörS.
En séra Halldór Jónsson hélt tölu
alllangá, og sagSist vel. SvaraSi af-
n’*lisbarniS meS ræSu og frum-
sömdu kvæSi. Er hún skýr kona ofe
skáldmælt, og þag eins vel og sum-
!r þe!r- sem komist hafa í hagyrS-
in.gatölu, í landnámssöguþættinum
eSan. En svo er þa« ag likinclurn
gleymsku aS kenna. a« hennar er
þar ekk. viS getiS, - og eíns hitt,
f fyrn ma®ur hennar er þar nefndur
Asmundur Gislason, cn hét Ámundi
Gislason. Einnig er sagt. aS Hjört-
ur sonur hennar sé í Selkirk, en Á-
gúst búi í Mikley. Er þessu alveg
snihs viS, því Hjörtur býr . Mikley,
en Ágúst er í Selkirk. Þó þetta þvki
nú máske ekki miklu máli skifta, þá
eru þetta leiSinlega margar villur i
skyldi, fyr en um seinan — í æfi-
minningu’og erfiljóSum.
Bergljót...
Ur bœnuni.
Séra Albert Kristjánsson er aftur
kominn til bæjarins vestna frá Ar-
gyle. Hélt hann þar fyrirlestur á
föstudaginn í fyrri viku og var vel
tekiö. Mjög erfitt tíSarfar kvaö
hann hafa veriö þar, eins og víöast
annarsstaSar hér vestra fyrir þresk-
ingu.
Dr. Sig. JÚ1. Jóhannesson kom
hingaö til bæjarins í morgun, utan
frá Lundar. Kosningaundirbúning
kvaö hann hafa veriS allmikinn þar
nyrSra og spenning í kjósendum
hvernig fara muni á morgun.
Gu8mUndur'""Jónsson frá Deildar-
tungu kom til bæjarins í morgun. —
Hann býst viö aö stunda íiskiveiöar
á Oak Point i vetur.
Árni Ó. Anderson, 540 Agnes St.,
fer héSan úr borg á morgun, til Oak
Point, og veröur þar í vetur meö fiski
útgerö sína.
‘Tlic Blind Playcrs of Winmpeg.
Á miövikudagskvöldiS 21. október
lék “Blindinga leikflokkurinn” hiö
fræga og vinsæla leikrit, “A Pair of
Siæctacles”, eftir Sidney Grundy, á
Playhouse fyrir troSfullu húsi.
Leikurinn, sem hefir átt miklum j
vinsældum aS fagna, er einkar hug-
ljúfur gam.'yileikur, sem flytur göf- I.
uga kenningu.
Frá sjónarmiöi leiklistarinnar tókst |
leikurinn mjög vel, svo eSlilegar og j
hiklausar voru hreyfingar leikend- I
anna, aö áhorfendur jgleymdu, aö j
allir sem léku, voru blindir.
halla, sem á mig kom. Og takist mér
aö koma í framkvæmd áformi því,
sem eg hefi nú i huga, þá verSur
“Freyr” sterkur og sjálfstæöur.
Eitt af því, sem orsakaö hefir
hindrun á útkomu blaösins, er þaS,
aS sumir hafa gleymt aS senda blaö-
inu gjöld sín, þó margir hafi aftur
borgaö þaö aö fullu til ársloka.
Eg hefi alvarlega i hyggju aS
reyna aö lækka veröiö fyrir næsta
ár, vitandi aö þaö er hátt, miSaö viö
stærS þess. Og annaShvort mun þá
verSiS lækka eSa blaSiS stækka.
ÞaS er mikiö undir ySur komiS
’meS hagsmuni blaSsins. Þetta litla
blaö þolir ekki aö biSa lengi eftir
borguninni,- Væri þvi æskilegt aS. fá
hana fyrirfram. En fyrirframborg-
‘un er þaö eins vel, þó borgaS sé
smám sarnan, segjum 50c í einu fyr-
ir hverja 4 mánuSi.
Svo langar mig til aS segja fáein
orö til þeirra lesenda Heimskringlu,
sem sjá þessar línur, en eru ekki enn
þá orönir áskrifendur aS. “Frey”. —
Viljiö þér ekki fyrir drengjskapar
sakir senda “Frey” áskrift yöar fyr-
i.- svo sem 4 ntánuSi til reynslu, og
liki ySur ekki* blaöiö á þeim tímas
getiö þér eins fljótt hætt viö þaö.
Eg hefi fátt af því sett á prent,
sem gott hefir veriö sagt um blaö
mitt í bréfum til mín. í raun og veru
hefir enginn enn fundiö annaö aS
því en aS þaS væri of lítiö, og sumir
sagt aö þaö væri of dýrt. En all-
margir hafa fundiö á því góða kosti.
Hefir þaS veri rnikil upphvatning
fyrir mig og styrkt mig mikiö í trú
á fvrirtækiS. ‘ Og eg veit aS meö
drengilegri aSstoS yöar gethr Freyr
oröiS gott blaö.
ÞaS hafa líka nokkrir ritfærir
menn lofaö mér aS senda mér eitt-
hvaö til birtingar, sem eg mun hag-
nýta mér, — sérstaklega ef mér tekst
aö stækka blaöiS. En þaö byggist
aSallega á því, hvaö íslenzk alþýSa
vill gera í því tilIRi aö senda mér
áskriftir sínar.
Eg mælist þvi til aö fólk fjær og
nær, sem les íslenzka tungu, sýni
mér þá sanngirni aS reyna blaSiö um
tima, og meS því gefa mér tækifæri,
— og þaS sem allra fyrst.
VirSingarfylst,
Á. B. Bcucdictsson.
702 Simcoe St.,
Winnipeg, Man.
WONDERLAND.
“The I^ainbovv Trail” er framhald
af “The Riders of the Purple Sage”
eftir Zane Grey, sem var sýnd á
. Wonderland fyrir skömmu. Þessi
Blööin Free Press og U ribune luku , . . . ' ,v . . .
° . t j mynd er ekki siSri en su fyrn —
hrífur áhorfendurnaXfrá byrjun til
enda. ASalleikandinn er Tom Mix
meS hest sinn Tony, setn allir kann-
ast viö.
I
i y
miklu lofsorSi á, hvernig meö hann
hafi veriö fariS. BlaSiS Free Press
endar ummæli sín um leikinn á þessa
leiö:
“HvaS mikiö ber aö þakka leik-
stjóranum, Mr. O. A. Eggertssyni.
fyrir hve vel leikurinn tókst, hafa
máske sumir áhorfendur ekki gert
sér grein fyrir; en þeirn, sem utn þaS
hugsa, hlýtur aö veröa þaö ljóst,
hvaS mikla þolinmæSi, lipurö og ná-
kvæmni þaö útheimtir, aö koma þess
urn leik á.”
Búist er við aö endurtaka leikinn hér j
í Goodtemplarahúsinu föstudags-
MegiS þér viS aS missa af tæki-
færinu til aS sjá þessa mynd? Ekki
ef þér hafiö ánægju af góSri skemt-
un.
Hún verSur sýnd á Wonderland
leikhúsinu þrjá síBustu dagana í þess
ari viku.
Milton Sills leikur aöalhlutverkiö
á móti Nazimova í “Madonna of the
j Street”, sem verSur sýnd á Wonder-
j land leikhúsinu. Er þaö mjög ólíkt
í þvi hlutverki, sem hann lék í “The
1 Sea Hawk” — galeiöuþræl og sjó'
i ræningja, en nú leikur hann rikan
Þeir sem gaman hafa af aö eign-í ___ - t j vt- -
° . | goSgeröamann í London. Mjog ein-
ast Radio-áhöld, ættu aö lesa auglýs- • v .
s - kenmlegt er einmg, aö einn mann-
inguna frá J. A. Banfield húsmuna- j anna> Rem ]ék ríkan herforingja ;
sala, sem þirt er á ööru mstaö hér . „The Sea Hawl(,, ]eikur einn af ...
í hlaöinu. Þar eru boöin ágæt kjor á I happam5nnunum allslaUsu í þessari
allskonar Radio-áhöldum. | n(]
|
1
*
T
kvöldiö 5. nóvember, og veröttr þaö
nánar auglýst í næsta blaði.
Til áskrifcnda "Frcys
Kæru vinir!
Alhnargir úr vöar hópi hafa skrif-
aö mér undanfariö viövíkjandi hindr
”” ;t útkomu Freys. Eg sendi yötir
því þessar línttr til bráSabirgSa, áSur
en eg get teki til starfa fyrir alvöru
aö sinna blaSinu aftur.
Eg heji orSiS fyrir sérstökum erf-
iSleikum, sem ekki her aS skýra frá
í blööum, en sent hefir leitt af sér
hindrun á útkomtt blaösins.
En blaöiS verSttr aS lifa, þaS hafa
svo margir gerst áskrifendur aö því
og svo margir lýst ánægjtt sinni yfir
þvi, aö þaS v;eri bæSi synd og skömm
aö láta þaö deyja svona voveiflega
eftir eina átta mánttSi.
Eg vil því biSja ySur aS hafa enn
dálitla þolinmæSi á meBan eg er aS
ná mér og rétta mig viS eftir þenna
Builds
Jfealthy”
Babies
PAULIN,
CHAMBERS
CO.LTD.
l|pí
Búnar til í Vest-
urlandinu sítían
1876 af kexbök.
unar meisturum
— í elztu kex-
verksmitiju í
Vestur-Canada.
f Mtftrum piikk-
jm rfia f itundn-
tnll.
WlNNIPEC
RECINA CALGARY
SASKATOON EDMONTON
mfrf I
HEIMSKRINGLA
hefir til sölu námsskeið við beztu
/
VERZLUNARSKOLA
í borginni með afföllum. Þeir sem vilja hagnýta sér
þessi kjörkaup, ættu að finna ráðsmanninn tafarlaust.

y &
P 'ly
EDMONTON
SÝNINGUNNI
Óll tíu verölaunin, sent voru
veitt í bökunarsamkepni fyrir
almenning í Edmonton, voru
unnin meS brauSum bökuSum
úr Robin Hood hveiti.
Robin Hood kemur fram sem
uppáhaldjShveiti Vesturiands-
ins í öllum bökunarsamkepn-
um.
ROBIN
H O O D
Sune ’s Service Síaiien
(Áður Ryley’s)
Horni SPENCE og SARGENT.
Selur British American Oil Company’s Gasolin ■
Olíur«— Greases.
QUALITY & SERVICE.
J. Th. HANNESSON, eigandi.
sergrem vor
Hæsta verð borgaö, þegar þér sendið alifugla yðar:—
Turkeys, Hænsni, Endur og Gæsir. — Ennig RJÖMA,
Egg og Smjör. Til
T. Elliott Produce Co., Ltd.
57 Victoria Street
Winnipeg, Wlan-

Starfsferill Woodsworth’s
Vcrkamennirnir í Winniþcg
scndu J. S. Woodsivorth á þing
fyrir fjórum árum. Hvcrju
hefir hann orkaS?
J. S. Woodsworth og Wil-
liam Irvine frá Calgary urSu
til þess aS stofna opinberlega
viSurkendan verkamannaflokk í
sambandsþinginu. Þeir geröu
samvinnusamning viö “Ginger”
deildiri'a af framsóknarflokkn-
um, sem hefir veitt þeim 12
til 15 atkvæöa stöSugt fylgi.
Þeir neyddu meölimi gömlu
flokkanna til þess aS lýsa yfir
afstöSu sinni, meS oröi og at-
kvæöi, á málum, sem sérstak-
lega snerta verkalýöinn. Þeir
fengu mörg níikilsverS mál
rædd, sem meölimir gömlu
flokkanna heföu aldrei hreyft.
MeS hinni frægu breytingar-
tillögu sinni viS fjárlögin, sem
fór fram á afnám skatta á lífs-
nauöíynjum, neyddi Mr. Woodsworth conservatíva
til aS stySja fjármálastefnu' liberala.
VAKTI AUIENNINGSÁHUGA.
Meö greinum sínum í dagblööunum og verka-
mannablööunum, hefir Woodsvvorth veitt almenn-
ingi ljósara yfirlit yfir ástandiö í Ottawa, en nokk-
ur ánnar þingmaSur frá Winnipeg. Milli þinga
hefir Woodsworth variö öllum tíma sínum og þreki
til aö rannsaka sjálfur ástandiö um alt landiS og
til aö vekja áhuga á opinberutn máluni. Jafnvel
andstæöingar hans viöurkenna einlægleika og hæfi-
leika hans. Canada þarf fleiri slíka menn.
Mr. Woodsworth hefir veýiö skírSur “þitigmaö-
ur hinna atvinnulausu”. Sífelt hefir hann talaö
máli “smælingjans”, bent á ranglæti miverandi
fjárhagsfyrirkomulags, og haldiö frani, aö mann-
legar þarfir ættu aS ganga fyrir svokölluöuni eign-
arréttinduni. I þakklætisskyni hefir hann veriö
hæddur sem loftkastalasniiöur og óhagsýnn draum-
óramaSur.
h.vatti til eftirlits með bönkum.
Enn var þaö hann, sem fyrir þrem árttm hvatti
til eftirlits meö bönkuni. Það var árið áSur cn
Homc bankinn varð gjaldþrota. Eftir gjaldþrotiö
lagöi stjórnin fyrir þingiÖ, frumvarp um eftirlit
nieS bönkunt — ”ijög líkt því sem Mr. Woodsworth
henti á aö heppilegt væri. Þaö var Irvine, flokks-
bróSir Woodsvvorth’s, sem geröi tillöguna, er varö
til þess, aö þeirn, sent áttu fé gevmt í Honte bank-
anumr var endurgoldiö.
BARÐIST FYRIR NÁMUMÖNHUM
J NOVA SCOTIA.
H ver baröist fyrir málefnum námumannanna í
Nova Scotia ? I fjögur ár hafa verkantannaþing-
mennirnir og samvinnufélagar þeirra veriö aS vekja
athvgli almennings á ástandinu í‘ Nova Scotia.
MeS fylgi Canon Scotts, G. W. W. A. og blaösins
The Ottavva Citzen, tókst þeim aö vekja svo al-
mennan andblástur, aö jafnvel Armstrongstjórnin,
eins tryg gog hún virtist vera,
féll, — og endirinn er ekki séð-
ur enn. Ef sambandsstjórnin
hefSi skorist í leikinn, þegar
V Woodsvvorth lagSi til aö þing-
iö hætti öörum störfum til aS
ræSa þetta mál, heföu landinu
sparasL miljónir dala. Stjórnin
kaus aS fylgja tillögum Kelly’s
Kytes og Carrol’s meÖstjórn-
endum í “Besco”, og vina
þeirra í Armstrongstjórninni.
ÞRÖNGVAfíl TIL
UMRÆfíU.
Hver bar upp frumvarp um
ellistyrk? Hverjum tókst aS
fá nefnd skipaöa til aS athuga
iönaSarmál og alþjóöavið-
skifti? Hver baröist íyrir átta
stunda vinnudegi og sanngjörn
um launum fyrir starfsmenn
■landsins? Hver baröist fyrir
afnámi dauöahegningar, fang-
elsisbreytingum ti-1 batnaSar, takmörkun á barna-
innflutningi og viðhaldi á heilbrigöissitofnunum
þjóSarinnar? Mál sem þessi -qpru viSfangsefni
verkamannafulltrúanna og samvinnuntanna þeirra
í framsóknarflokknum.
Þessi litli hópur vogaSi aö standa á móti valdhöf-
ttnum að austan, þegar bankalöggjöfin var endur-
skoöuS, og aS krefjast nákvæmrar athugunar á
fjármálafyrirkomulaginu í heild sinni. The Farmers’
Union of Saskatchevvan, sem hefir 20,000 meölimi,
heimtar af öllum þingmannsefnum, aö þeir styðji
Mr. Woodsvvorth i gjaldeyris- og lánsfésmálinu.
Þessi sami flokkur á einnig mikinn þátt í, að
rætt heíir verið um breytingar á þingi og stjórnar-
skrá. Þeir hafa fastlega mótmælt löggjöfinni, sem
sviftir þá, sem fæddir eru í öörum löndum, þar á
tueSal brezka þegna, réttinum á aö njóta kviödóms-
ákvæðanna, þegar því er að skifta.
Einnig hafa þeir mótmælt iþeirri kenningu, að
“viSbúnaður” sé trygging gegn ófriði. í þessu máli
hafa þeir haft opinberan stuðning verkamanna og
bændafélaga, og einnig fjölda kirkjufélaga.
Slíkar framkvætndir sanna, aö Woodsvvorth er
hagsýnn stjórnmálamaöur, — svo hagsýnn aS stjórn
ntálamennirnir göntlu vilja losna viö hann. “Burt
meö hann,” segja þeir. En Winnipeg mun kjósa
hann aftur, enn sterkari en áSur.
SERHVER VERKAMAÐUR ÆTTI Afí
GERA SKYLDU SlNA.
Hverjtt öSru er hægt aS búast við aí tveim mönn-
ttm á tvö hundruð þrjátiu og fimm manna þingi?
“Þeir hafa ekkert gert annaS en að finna að,”
sagöi conservattvi meS fyrirlitningu. Mætti ekki
spyrja: “HvaÖ annaS hefir Mr. iáleighen gert?”
Og ennfremur: “HvaS annaö vill conservatívinn
að viö gertttn, .þegar sltk stjórn sem Mackenzie
King’s situr aö völdum?”
AuSvitaS er verkamannaflokkurinn í miklum
minnihluta i þinginu, eins og hann var á Englandi
fvrir tuttugu arum. Allar miklar hrevfingar eiga
smá upptök. ViljiS þér hjálpa eöa hindra?
Fjögur ár hefir Woodsvvorth veriö verkamanna-
-stefnunni trúr. Nú verSa verkantenn aö skera úr
hvort hann á aS halda áfram.
E'idurkjósið hann og kjósið I101114111 fylgismenn.
Fyrir hönd kosninganefndarinnar.
T. SIMPKIN.