Heimskringla - 30.12.1925, Blaðsíða 6

6. BLAÐSÍÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 30. DES. 1925.
E f f i e.
Eftir Annie Frost.
‘Það er alt,” endurtók Effie, innilega þakk-
lát frænda sínum fyrir, hjálpina.
“Eg ráðlegg stóran skamt af morgun-
svefni, og stutta ökuferð síðari hluta dags,”
sagði Marshall.
“Má eg hafa þá ánægju —” sagði Georg
fljótlega.
“Já, auðvitað. Þið ráðið nær þið farið,”
og svo yfirgaf hann þau.
Það var ekkert óvanalegt við þetta, en Effie
hafði aldrei áður fundið, að hún væri sem fugl
í búri, og feimni hennar hefir eflaust verið smit-
andi, því nú var löng þögn. Georg talaði
fyrst.
“Effie — fyrirgefðu, ungfrú Marshall,” því
hún hafði teygt úr sér með drembilegri hreyf-
ingu. — Roðinn breiddist um kinnar hennar,
en hún sagði rólega: “Við munum sákna yðar
mikið.”
“Eg vildi að eg gæti lokað þá huggun inni
í huga mínum.7 Viljið þér leyfa mér að ónáða yð-
ur með því, að hlusta á áform mín litla stund?”
“Eg skal ekki álíta það neitt ónæði,” sagði
hún og brosti kurteislega.
"Eaðir minn er skipaður konsúll í Brazi-
líu, og eg verð skrifari hans. — Eg fer nú
til New York til að sjá um viðskifti mín, þar eð
við eigum að fara í desember. Viljið þér ekki óska
okkur til hamingju?”
“Með hvað?”
“Ó, allir álíta þessar útnefníngar til opin
beira starfa þessháttar, sem í ríkum mæli verð-
skulda hamingjuóskir.”
“Gerið þá svo vel að bæta mínum við ann-
ara.”
Löng’þögn varð, en Georg rauf hana loksins.
"Já, eg fer á morgun. Nær finnumst við
aftur?” i
"Bráðum, vona eg.”
“Getur verið, en það er undir yður komið.
Eg verð að tala, Effie, því þetta eru máske síð-
ustu augnablikin, sem við getúm verið tvö eih
saman. Eg verð að segja þér” — og nú varð
rödd hans blíð og innileg — “að þú ert minn
bézti vinur, ef þú vilt leyfa mér að elska þig.
Lífsgæfa mín liggur í þínum höndum; eg elska
þig af öllu hjarta, og eg spyr blátt áfram og
hreinskilnislega, eins og eg veit að þín hreina
hugsun mun svara mér: Gétur þú endurgoldið
ást mína?”
Sveimandi gæfustraumur gerði hana þögula,
en hann las svarið í svip hennar. Hann dró hana
að brjósti sér og horfði í augu hennar, meðan
hann hvíslaði ástúðlega:
“Kona mín, mín litla Effie!” og þannig fann
Marshall þau.
i Effie flýði undan storkandi hlátrinum hans,
en Georg stóð jjjarfur og myndarlegur fyrir fram
an hann. Viðsjöðulaust gaf gamli maðurinn
samþykki sitt; því hann kunni að meta>gáfur og
göfgi hins unga elskhuga og hinn flekklausa
lífsferil hans, og hin margra ára gamla vinátta
við föður annars, og frændsemin við hinn, af
þessum tveim elskendum, minkaði ekki gleðina,
sem lifnaði í huga hans við þetta giftingarútlit
Effie. Charles Marshall var sannfærður um, að
þessi gersemi hans var elskuð vegna hæfileika
sinna en ekki vegna auðsins.
. Það var ákveðið að fara strax heim til Hares-
dale. svo mögulegt væri að gera viðeigandi und-
irbúning fyrir brúðkaupið. Einn nóvemberdag-
úr var kjörinn til að vera giftingardagur þeirra,
og frú Marshall kom til að óska þeím til ham-
ingju. “Brazilía,” sagði hún, “er óheilnæmt
pláss, og Effie er ekki heilsusterk.” En hún
óskfcði þeim allrar hamingju, og lofaði að vera
viðstödd giftingu þeirra.
Þegar þau voru búin að ákveða að fara frá
Newport, gáfu þau Marshall og Effie góðar gjaf-
ir þeim frú Marshall og Láru, og eftir það ferð-
uðust þau til Niagara. Páeinar vikur voru þau
á ferðalagi, og Marshall bætti við þær nokkurra
daga dvöl í NeW Yo^rk. Hann kagði brosandi, að
fataefni frá, hintim ínikla höfuðstað, væri að-
eins notandi í brúðarfatnað Effie.
Að lýsa gleði frú Law’rence, þegar hún bauð
þau aftur velkomin til heimllisins, er ekki á mínu
valdi. Hfjsið í bænum var ekki leigt öðrum, því
Effie óska£i að dyelja síðustu mánuðina af meyj
arlífi sínu á því heimili, sem hafði gert hana svo
gæfuríka. Marshall gat ekki séð af eftirlætisgoði
sínu svona alt í einu, svo hann afréð að fara með
þeim til Brazilíu. Hið langa einverulíf hans gerði
útlitið til þessarar ferðar mjög vonríkt um góða
ánægju. Mörg voru áformin, sem þessar gæfu-
ríku manneskjur lögðu viðvíkjandi framtíðinni,
og hið sorgþrungna andlit frú Lawrence gat einu
sinni ekki truflað gleði þeirra.
“Við skulum komá heim á hverju sumri,”
sagði Effie; “og ef þú ert hér ekki, hverskonar
heimili finnum við þá?”
“Ó, en hugsaðu um langa veturinn, góða
mín!”
“En frændi segir að þú megir fá son þinn
og konu hans þér til skemtunar hér.”
AErí eg er nú orðin svo vön við þig, góða
mín, að það verður dimt í húsinu, þegar þitt and-
lit vantar.”
“En "ékki dimmra en var áður en eg kom
hingað.”
“Einmitt það. Ef herra Georg ferðaðist í
burtu, myndir þú ekki sakna hans meira, heldur
en þú gerðir áður en þú fórst til New Port?”
sagði gamla konan gletnislega; og brosandi og
roðnandi varð Effie að taka röksemdir frú Law-
rence gildar.
Sumarið var liðið og haustsins mörgu litir
settust í hið græna sæti þess. Hnéturnar duttu
á jörðina, dagarnir styttust og fjörugur eldur í
ofninum var betur og betur þeginn, þar ‘eð
morgnarnir og kvöldin urðu æ kaldari. Sauma-
konur og sölukonur kvenfataefna sendu verð-
mæta böggla á hverjum degi, sem eru svo nauð-
synlegir fyrir tilbúning brúðarfatnaðar, því gift-
ingardagurinn var farinn að nálgast. Georg var
í New York ásamt föður sínum, en Effie vissi, að
hann myndi brátt koma til að sækja hana.
Það var einn góðan véðurdag seint í októ-
her, einn af þessum sólskinsríku dögum, sem
koma manni til að gleyma liinu væntanlega
þunglyndi vetrarins. Hlaðin gæfuríkum hugs-
unum gekk unga stúlkan fram og aftur í sól-
byrginu og beið þess að frændi hennar kæmi,
svo þau gætu fengið sér hina venjulegu skemti-
reið. Dökkbláa kjólinn sinn hafði hún fest upp,
svo liann hindraði ekki frjálsa hreyfingu fót-
anna; litlu húfuna hafði hún dregið ofan fyrir
eyrun, og gekk hratt um gólfið til að halda sér
heitri. Hotspur og Selim stóðu söðlaðir við girð-
inguna, því það var næstum hálfri stundu seinna
en þau voru vön að fara, en Marshall kom ekki.
Gluggarnir hans sneru að þakinu á sólbyrginu,
og Effie hljóp ofan tröppurnar til að kalla á hann.
Henni til undrunar voru blæjurnar enn fyrir
gluggunum, sem voru aðeins ofan til opnir, og
hún vissi undireins að frændí hennar var ekki
kominn á fætur. Hlæjandi að hugsuninni um
hegningarræðuna, sem hún ætlaði að halda yfir
leti hans, hljóp hún upp stigann og barði að dyr-
um hjá honum, en ekkert svar kom; hún beið,
og barði svo aftur: “Charles frændi! Frændi!”
En ekkert svar heyrðist. Grunur um að eitthvað
væri að honum, kviknaði undireins í huga henn-
ar.
“Frændi!” kallaöi hún hátt, “ertu veikur?”
Ef þú svarar ekki, þá kem eg inn!” En sama
kyrðin ríkti og ekkert svar kom; og nú opnaði
hún dyrnar. Hún leit til rúmsins, og það sem
hún sá þar, kom henni til að hlaupa þangað í
dauðans ofboði.
Hann lá með höfuðið neðan við koddann og
dró andann með erfiðismunum; hendurnar voru
kreftpr saman og andlitið afmyndað af kvölum.
“Ó, góði frændi, þú ert mikið veikur!” sagði
hún og laut niður að honum. Hann svaraði ekki,
en virtist eiga enn bágara með að anda, þegar
hann opnaði augun og starði tryllingslega á
hana.
“Þekkir þú niig ekki, frændi?” spurði hún
iríeð klökkri röddu; aðeins augun svöruðu henni,
þau urðu blíð og ástúðleg.
“Þú getur ekki talað?” spurði hún, og um
leið vissi hún, að eitthvað þurfti að gera undir-
eins.
Hún hristi af sér hræðslumáttleysið, sem
hún fann að var að grípa sig, og sagði innilega:
“Eg verð að yfirgefa þig eitt augnablik, til þess
að senda James eftir Hall lækni; en eg kem und-
ireins aftur.”
Hún kysti skjálfandi varirnar löngum kossi
og þaut svo í burt. Dr. • Hall var læknir í G—.
Hann hafði verið kallaður til hennar, þegar hún
kom fyrst til Haresdale, til þess að lækna slæm-
an hósta, sem amaði að henni, og hún þekti hann
sem vingjarnlegan, gamlan mann, er hafði strok-
ið hendinni um höfuð hennar og beðið hana að
vera sem oftast beru lofti. En hún mundi líka,
að frændi hennar hafði talað um hapn sem dug-
legan og reyndan lækni, og undir þessari miklu
ábyrgð, sem á henni hvíldi, hugsaði hún fyrst um
hapn. I
,v'Þetta var löng leið fyrir James, en hestur-
inn stóð ferðbúinn, og fáein orð um hættuna,
sem húsbóndi hans var stddur í, komu honum til
að nota krafta hestsins eftir því sem bezt hann
gat.
Frú Lawrence var sú, sem næst var kállað
á, og hennar rðlega framkoma var Effie mikil
huggun. Þær gátu ekkert gert; þær vissu báðar
að fávizka þeirra hindraði tilraun til að lina þján-
ingar veika mannsins. Þær vöktu og biðu, en
löngu stundirnar virtust aldrei ætla að enda.
Effie hafði farið úr reiðfötunum og í morgunkjól,
og hafði svo>sezt við rúmið hans. Stóru, ástríku
augun hans sýndu, að honum var ánægja að
hafa hana þarna, en engin hreyfing, ekkert orð
rauf hina voðalegu kyrð. — Loks heyrðist fóta-
tak, frú Lawrence opnaði dyrnar og læknirinn
kom inn. ,
“Heilablóðfall!” Með afarmiklum þuniga
féll þetta orð á eyru Effie. Allar reglur voru ná-
kvæmlega skrifaðar, og litla, laglega persónan
var á hraðri ferð til að framkvæma skipanir lækn
isins; en altaf fanst henni hún heyra hátt berg-
mál þessara hræðilegu orða.
Læknirinn gat enn ekki með neinni vissu
sagt, hver endirinn yrði; en lofaöi að vaka með
þeim næstu nótt. Heil vika leið, og þó augun
sýndu, að skynsepiin var enn til staðar, var eng-
in hreyfing á líkama hans, og ekkert orð kom
frá hinum þögulu vörum.
Aðeins einn dagur var eftir þangað til Georg
ætlaði að kor|a, og Effie ákvað að spyrja lækn-
irinn, hvernig veikin myndi enda. Svarið var
vingjarnlegt, hreinskilið og blátt áfram. Frændi
hennar gæti máske seinna notað röddina, máske
notað limi sína að einhverju leyti; en það mætti
ef til vill búast við öðru slagi, og það sem hann
ætti eftir að lifa,1 yrði hann ösjálfbjarga, ef ekki
alveg bannað að nota limi sína.
Löng nótt, með innilegum bænum, var undir
búningur Effie til að mæta ástmög sínum. Sann-
færð um ást og umhyggju frænda síns, knéféll
hún við hlið hins magnlausa manns, og lofaði
að verja lífi sínu til að hugga og stunda hann,
því hann hefði verið henni meira en faðir.
* 10. KAPÍTULI.
“Ungfrú Effie, Georg er niðri í salnum.”
Marshall svaf, og frú Lawrence hvíslaði
þessum orðum að Effie.
“Eg kem rétt strax ofan.”
“Góða mín, þessa viku hefir þú þjáðst mik-
ið; þú ert jafnföl og lilja, og augu þín eru svo
þreytuleg. Herra Georg mun verða sorgbitinn
yfir þessu mótlæti, sem þú hefir orðið fyrir.”
Sorgbitinn! Effie skalf við að hugsa um
þá raun, sem nú lá fyrir henni að framkvæma,
en hún yfirgaf herbergið með kyrð, gekk ofan
stigann og að dagstofudyrunum. Biðjandi guð
um hjálp, stóð hún augliti til auglitis við heitmög
sinn. Hann talaði til hennar ástríkum orðum
hreinskilinnar samhygðar, því hann hafði frétt
um þenna sorglega viðburð, og meðan hún stóð
og horfði á hann sorgþrungnum augum, hlust-
andi á hans blíðu samhygðarorð, fanst henni ó-
mögulegt fyrir sig að framkvaéma það, sem hún
hafði ásett sér.
“Þú ert svo föl, Effie,” sagði hann ástúðlega
Þú verður ekki fær um að þola ferðalagið, ef þú
heldur áfram að stunda hinn veika.”
Augnablikið var komið. Föl og magnþrota,
en með ró^egri f*ödd sagði hún:
“Georg, eg get ekki farið til Brazilíu.”
“Ekki farið?”
“Eg get ekki yfirgefið frænda minn. Talaðu
ekki strax, lofaðu mér að tala fyrst. Hall læknir
segir, að hann verði fatlaður, það sem hann á
eftir ólifað, máske alveg hjálparlaus. Hugsaðu
þér, hvað hann hefir verið fyrir mig. Eg get
ekki lýst lielmingnum af þeirri ástúð, sem hann
hefir sýnt mér. Alt það, sem eg er, á eg honum
að þakka, heilbrigði, kærleika, gæfu; alt er það
afleiðing af umhyggju,hans fyrir mér; yfirgefin
og hædd eins og eg var sem barn; og nú, þegar
hann er veikur, þjáður og hjálparlaus, þá er það
skylda mín og réttur, mín mesta ánægja, að eg er
fær um að hugga hann og stunda á ókomnu tím
unum.”
“Og er eg þýðingarlaus fyrir þig um þessa
ókomnu tíma?” spurði hann beiskjulega.
“Engan kulda. Talaðu ekki kuldalega við
mig, Georg. Það hefir ollað mér hinni erfiðustu
baráttu á æfi minni, að hafna mínum eigin eig-
ingjörnu óskum og ást þinni, vegna þes^arar
skyldu, sem á að vera mín huggun og ánægja.”
Hvíta andlitið með biðjandi svipnum, stóru
sorgþrungnu augun, horfandi á hann, staðfestu
sannleikann í hverju einasta orði hennar, en enn
þá' sá hann aðeins sín eigin vonbrigði í þessum
óvænta viðburði. “En, Effie, þú ert mín! Aðeins
fáir dagar ókomnir, og þú liefðir verið konan
mín. Að hugsa sér, að þessir fáu dagar hefðu
verið liðnir áður en þetta .vildi til!”
“Þá hefði það verið skylda mín að fylgja þér
— nú er það skylda mín að vera hjá honum.”
“Þú fleygir mér til hliðar?”
“Eg gef þér frelsi þitt. Við skulum ekki
skilja reið, Georg.”
“Effie, þú skalt ekki standa þarna með ró-
legt andlit, án nokkurs snerts af tilfinningu, og
segja mér, að það sé áform þitt að rífa þennan
gæfubikar frá vörum mínum, að gera líf mitt
koldimt, að hafna ást minni!”
“Georg! Georg! lilífðu mér!”
“Hlífir þú mér? Þú ferð með ást mína, eins
og hún væri leikfang. Ef þú meinar það, sem
þú segir, þá hefir þú ekki elskað mig; þú elskar
mig eRki- nú, eins og eg elska þig. Þú getur ekki
fengið þig til að breyta svo grimdarlega við mig,
svo falskt, ef þú elskar mig.”
Hún stóð þegjandi og lyfti biðjandi augum
til hans. Varirnar harðlokaðar og andlitið ná-
fölt.
“Veiztu það?” sagði hann ákafur, “að eins
og þú stendur þarna með steingervingsandlitið,
gerir þú mig brjálaðann. Getur þú ekki talað?”
“Georg, eg hefi sagt þér hvers vegna eg
breyti eins og eg geri. Frændi minn er sá eini,
sem eg má bera umhyggju fyrir.”
“Effie, eg ætla að bíða.”
“Bíða?” rópaði hún með sárri sorgartilfinn-
ingu. “Eftir hverju? Það getur ekki verið mein-
ing þín, að láta líf /hans vera takmark giftingar
okkar?”
“Átt þú við, að ekkert nema dauði hans geri
þig frjálsa?*’
“Já, ekkert annað.”
“Effie, eru þetta þau einu orð, sem þú hefir
handa mér? Þessi harða, grimma setning?”
“Ó, Georg, yfirgefðu mig! Farðu og hataðu
mig, ef þú getur, eg get ekki breytt áformi
mínu.”
“Effie, ertu orðin að steini, fyrst -þú getur
staðið þarna svo föl og róleg og sent mig í bqrtu?
Á eg að fara? Eg kem máske aldrei aftur, því
ef eg yfirgef þetta pláss í dag, get eg ékki komið
aftur áður en eg legg upp í ferðina. Ef þú hrek-
ur mig í burt nú, þá verður það í síðasta sinni.”
“Farðu.”
Aðeins eitt einasta orð frá fölum vörunum.
Hann sneri sér til dyranna og lagöi hendina á
skráarhúninn. Þar sneri hann sér skyndilega við,
gekk yfir gólfið til hennar og tók hana. í faðm
sér.
“Effie! Effie! Þú elskar mig; fyrirgefðu
grimd mína. ó, elskan mín, sendu mig ekki
burtu frá þéír, það er enginn maður til jafntrygg-
ur þér og eg vil vera. Ástin mín! Vesalings föla
blómið niitt! Effie, þú sendir mig ekki burt!”
Hún hafði þolað-hinar hörðu ásakanir hans,
bó að hvert orð væri sem hnífstunga í hjarta
hennar; en hún fann kjarkinn minka við hin
blíðu orð og áfetríka faðmlag.
“Þii verður að fara,” hvíslaði hún.
“Nei. það getur ekki verið alvara, sem þú
segir, Effie!” Hann þrýsti henni að brjósti sínu,
kysti áfergjulega enni hennar, kinnar og munm,
og hélt henni kyrri í faðmi sínum.
“Georg, þú drepur mig!” hrópaði hún utan-
við sig. “Lofaðu mér að fara!”
“Aldrei! Þú tilheyrir mér — mér einum!”
Og með handlegginn um mitti hennar féll hann
á kné, leit upp til hennar og bað og grátbændi
um að reka sig ekki burt. Með því að minna
hana á ýms blíð atvik, á hennar eigin ást, á á-
stríðu hans, bað hann hana um að verða konan
sín. En þó að augu hennar væru þrútin af sár-
um tilfinningum, og hún þreytt og magnlítil af
sorg, gat hann ekki vikið henni minstu ögn frá
áformi sínu, sem hennar eigin samvizka hafði
hjálpað henni til að taka.
“Ó, Georg. ef þú hefir nokkru sinni elskað
mig, þá hættu þessu!”
“Þú hrekur mig í burt!”
“Það verður svo að vera; eg get ekki þolað
þessar kvalir, getn ekki þolað að heyra bænir þín
ar lengur. Aumkvastu yfir mig! Hlífðu mér!
Þú sprengir hjarta mitt!”
“Þú skeytir ekkert um þó þú sprengir mitt!”
hrópaði hann ákafur um leið og hann stökk á
fætur. “Vertu ekki hrædd um að eg komi með
fleiri bænir. Vertu sæl! Þú sérð, stúlka, að eg
hlýði.” Og með háðslegri beygingu yfirgaf hann
hana.
“Ekki í reiði, Georg! Georg!” kallaði ún
og gekk nokkur skrpj: áfram; en hann var far-
inn, og hún hné niður meðvitundarlaus á gólfið.
Það leið langur tíma þangað til að meðvit-
undin kom aftur, og þá með kveljandi hugsun-
um; með tilfinningunni um að vera yfirgefin,
gekk hún til herbergis síns, til að falla á kné og
biðja um hjálp og huggun á þessum þungu
reynslutímum. Ekki glöð í huga, en með nýjan
kjark og nýja von, gekk hún inn til frænda síns.
-----Það liðu margar vikur þangað til nokk
urt verulegt líf varð merkjanlegt hjá hinum
magnlausa manni; en smátt og smátt, og með
kveljandi áreynslu, gat hann farið að nota tal-
færin; fyrst aðeins eins atkvæðis orð, en seinna
stuttar, sundurlausar setningar. Neðri liluti lík-
amans. frá mjöðmunum og niður, var fyrir fult
og alt máttvana, en handleggirnir og. fingurnir
gátu smátt og smátt farið að hreyfa sig og finna
til. Það var komið vcr áður en hann gat farið
að tala reglulega.
Eitt kvöld sat Effie og las fyrir hann, sann-
færð um af augnasvip hans, sem hún átti svo
auðvelt með að skilja, að hann hlustaði og hafði
ánægju af lestriríum. Hún þagnaðl, þegar hún
hafði lesið nokkrar mjög fagrar setningar, og
leit á hann til að lesa þakklætið í augum hans.
Þá hreyfði hann varir sínar og sagði lágt:
“Effie.”
Hún laut niður að honum, skjálfandi af á-
nægju yfir því, að heyra hina kæru rödd, seni
liún liélt að væri þögnuð fyrir fult og alt.
“Góði, góði frændi!” sagði hún innilega, og
gamli maðurinn talaði aftur.
“Georg?” spurði hann.
“Hann sigldi í burtu, kæri frændi, fyrir
nokkrum mánuðum síðan,” svaraði hún og þving
aði sig til þess að tala rólega. “Það er apríl
núna, og þeir fóru í desember. Já,” bætti hún
við, “eg er hér og ánægð, svo undur hamingju-
söm.”
um í stutt, kvalafult líf, áður en henni tókst að út
í augpm hennar, sem staðfesti sannleikann í orð-
unum, því þau voru sönn. Það var erfitt að sendp
ástmög sinn í burtu; en hún leitaði og fann
traust í þeirri sannfæringu, að hún hefði gert
skyldu sína; og þar eð hann, sem hún hafði fórn-
að gæfu sinni fyrir, þurfti allan tíma hennar og
ást, hugsaði hún ekki um annað, og varð yfir-
máta gæfurík.
Lítill viðburður vakti endurminninguna uW
hinn horfna gæfudraum liennar, sem breytti hon
umí stutt, kvalafult líf, áður en henni tókst að út-
rýma honum algerlega úr huga sínum.
Georg Bankroft kom lieim ári eftir að hann
hafði farið til Brazilíu, og þar eð faðir hans sagði
af sér epibættinu, var hann skipaður konsúll 1
stað hans. Sama blaðið, sem sagði frá útnefn-
ingu hans og burtför, gat einnig um giftingu
hans og “þeirrar stúlku, sem hann hafði verið
heitbundinn áður en hann lagði upp í fyrri ferð-
, ungfrú Láru Marshall, dóttur o. s. frv.”