Heimskringla - 12.10.1927, Blaðsíða 4

4. BLAÐSÍÐA.
HEIMSKRIN QLA
WINNIPEG 12. OKT. 1927.
Ifúbttskringla
< StofnuO 188«)
Kctour It á fcvfrjnm mlðTlkudfgi
EIGENDUR:
VIKING PRESS, LTD.
853 ob 855 SARGENT AVE. WINNIPEG
TALSIIIIí 80 537
VerTJ blaTJsins er $3.00 árgangurinn borg-
lst fyrlrfram. Allar borgánir sendlst
TIIE VIKING PR'EES LTD.
8IGFÚS HALLDÓRS frá Höfnum
Ritstjórl.
ITtanAsfcrlIt tll blabslns!
THB VIKUVG PRESS, Iitd., Box 3105
PtanAMkrlft tii rltst Jörana l
BDITOK HEIMSKRIJVGIiA, Bol 3105
WliVlVIPEG, MAN.
“Helmskrlngla ls pnbllshed by
The Vlfclng Preas Ltd.
and prlnted by
CITY PRINTIiVG PUBIilSHING CO.
853-855 Snrgent Ate., Wlnnlpeg, Man.
Telephone: .86 53 7
WINNIPEG, MAN., 12. OKTÓBER 1927
Skuldadagar.
Eins og sjá má af ávarpi ráðsmanns
Heimskringlu, sem prentað er á öðrum
stað hér f blaðinu, er einu sinni enn kom-
ið að skuldadögum fyrir lesendum Heims-
kringlu. Hún er að byrja 42. ár sitt.
En því er miður, að Heimskringla getur
ekki talið sér aðeins einn skuldadag til
innheimtu á ári, eins og flest fyrirtæki
geta þó að mestu leyti gert. Fyrir fjöl-
mörgum af viðskiftamönnum blaðsins
eru allir dagar ársins skulda*dagar, mán-
uð eftir mánuð og ár eftir ár.
íslendingar hafa yfirleitt unnið sér orð
fyrir skilvísi og heiðarleik í viðskiftum.
Vafalaust eiga þeir það fyllilega skilið. Að
því undanteknu, þegar er um að ræða
skilvísi við blöðin. Þar snýr svo þveröf-
ugt við, að vér erum þess fulltrúa, að eng-
ir menn í víðri veröld séu eins erfiðir í
viðskiftum við blöð — að ekki sé sagt
óáreiðanlegir, — eins og íslendingar.
Það er erfitt að gera sér í hugarlund,
hvað veldur þessum almennu vanskilum
við blöðin. Það er ekki efnaleysi; það er
ekki af því að menn séu þeim ekki fegri-
ir. Hér er átt við almenning, ekki und-
antekningarnar. Það er líkast því sem
menn haldi að blöðin séu svo kvik af
maurum, að starfsmenn þess sofi á 100
dala seðladyngjum og bryðji gullpeninga
sér til lystarauka.
Og svo er sem fjöldi manna álíti, að
blöðunum beri hreint og beint að verð-
launa óskilsemi þeirra. Þegár kaupend-
ur eru komnir í 15—20—30 dala skuld við
blöðin, þá er eins og fjölda þeirra finnist
alveg ósvífið, að krefja sig fyrir allri upp-
hæðinni! Og þó reikna blöðin auðvitað
aldrei rentutap, sem á ári hverju skiftir
hundruðum og jafnvel þúsundum dala.
Og margir gefa sig djanganum upp á það
að segja upp umsvifalaust, ef þeir ekki
fái 20—30—50% afslátt fyrir óskilvísina.
Þetta er því kynlegra, sem langfæstum
myndi koma nokkuð slíkt til hugar við
kaupmanninn sinn, eða lögfræðinginn.
Annars hefðu þeir tæplega áunnið þjóð-
flokknum þetta framúrskarandi skilvísis-
orð, er hann almennt nýtur.
Engin ástæða væri að hafa orð á þessu,
ef tiltölulega fáir1 menn væru í sökinni.
En þeir eru svo margir, að furðu sætir.
Rökstuddár staðhæfingar eru ætfð
beztar. Þess vegna skal hér sýnt hvað
kom í ijós meðal annars, er vér fengum
að sjá viðskiftareikning blaðs og kaup-
enda, hjá ráðsmanninum, nú við reikn-
ings-áramótin.
Til dæmis má nefna: 1. Að 263 áskrif-
endur í Canada, utan Winnipegborgar,
skulda blaðinu samtals $5570.50, eða
$21.18 að meðaltali á mann. 2. Að 65 á-
skrifendur í Bandáríkjunum skulda sam-
tals $1146.25, eða $17.63£ á mann. 3.
Að 27 áskrifenc’ur í Winnipeg skulda sam
tals $557.25, eða $20.64 á mann til jafn-
aðar.
Þetta eru auðvitað þeir allra loðnustu.
En svo eru miklu fleiri, sem skulda
drjúgum, þótt ekki sé út.af eins slæmt
og þetta. En vér vonum að kaupendur
íhugi vel þessar tölur: Að þarna eru 355
áskrifendur, sem einir skulda blaðinu
$7274.00, eða $20.49 á mann að jafnaði.
Og að þeir íhugi um leið líkindin fyrir
efnahag blaðanna, og hvort ekki væri ís-
lenzkri drenglund og orðstír sæmilegra,
að láta þau heldur njóta þess en gjalda,
hve þolinmóð þau hafa verið í viðskift-
unum, þótt ekki sé nú tekið tillit til þess
tilfinningaratriðis, hvort þau eiga lengra
eða skemmra líf fyrir höndum.
Vér vildum nota tækifærið til þess að
biðja menn að hafa það hugfast, að öll
viðskiftabréf, fjárgreiðslur, auglýsingar.
bústaðaskifti og þessháttar, eiga að stíl-
ast til Manager Heimskringla eða Viking
Press, en annað efni til Editor Heims-
kringla eða Viking Press. Það er mikill
hægðarauki fyrir báða, viðskiftamenn,
ekk síður en blaðið, að þessu sé vandlega
fylgt.
Allsherjarmót
conservatíva.
Það hófst á mánudagsmorguninn, og
þegar þetta er skrifað, liggja ekki fyrir
almenningi nema fordegisfréttir fyrsta
fundardagsins. Það er því auðvitað of-
snemmt að leggja fullnaðardóm á þenna
mikla fund; stærsta pólitíska mótið, sem
nokkurntíma hefir verið haldið í Canada,
og ef til vill í þessari álfu — og þá senni-
lega í öllum heimi, sé það óbrigðul kenni-
setning, að allt sé mest í Ameríku.
En þegar litið er til annars en fjöl-
mennis, þá virðist þessi byrjun ekki letra
feitt stryk undir staðhæfingu vors nafn-
kunna borgarstjóra, að þetta mót munl
verða talið mikill viðburður í veraldar-
sögunni. Mr. Webb er nú líka kunnari
fyrir ýmislegt annað en rambyggilega
rökfærslu. Enda fann hann þessari stað-
hæfingu fremur lítinn stað, þótt hann
að vísn minnti austanmenn á það, að vest-
anmenn væru einhuga um Hudsonsflóa-
brautina, og að “vér Winnipegbúar hugs-
um þjóðlega”, hvort sem hann með því
befir átt við að æsingaræður hans gegn
útlendingum” bergmáluðu fagurlega
í brjóstum Winnipegmanna, eða eitthvað
annað, enn véfréttarlegra.
* # #
En svo mun því nú aldrei hafa^verið
um Mr. Webb spáð, “að ættjörðin frelsað-
ist þar”, enda hans hlutverk aðeins við
þetta tækifæri að bjóða gestina vélkomna
í bæinn, og mun því frekar búist við ein-
hverjum áttavitageislum úr hugskoti
ýmsra flokksleiðtoga, er til sínu létu
heyra. En sannast bezt að segja, er lít-
ið meira á ræðum þeirra að græða, er
fyrst létu til sín heyra, hvort heldur voru
karlar eða konur.
* ' * *
Mrs. Sanford Evans lét sér nægja að
bjóða velkomnar á mótið konur úr öðr-
um fylkjum, fyrir hönd kvenfulltrúa Mani-
tobafylkis, og Mrs. Henry Joseph, er tal-
aði fyrir hönd conservatívra kvenna í
Canada, hvatti til þess eins að kjósa leið-
toga einhvern hugsjónamann, og styðja
hann síðan öfluglega í blíðu og stríðu.
Fallega hugsað að vísu, og æskilegt, en ef
til vill erfiðara í framkvæmd, er úr skal
velja. En auðvitað er það því fyrirgefan-
legra, að þessir fulltrúar kvenfólksins
ekki lögðu meira til málanna að sinni, sem
þetta er í fyrsta skifti í sögu landsins, að
því er blöðin herma eftir þeim, að konur
eiga fulltrúasæti á slíku móti.
* * ¥
Leiðtogi conservatíva flokksins í Mani-
toba, F. G. Taylor hersir, lét heldur ekk-
ert uppi um álit sitt á þeim happleiðum,
er hann úr þessum áfangastað sæi liggja
fram undan flokknum. Hefðu þó ýmsir
máske búist við því, að hann mundi hafa
komið auga á einhvern veg, er ekki lægi
jafnopinn við frá austrænum sem vest-
rænum sjónarhól, og getið hans að ein-
hverju. En máske bíður það síns tíma.
Nú lætur hann þess eins getið, að sem
einn af yngri conservatívum í sambands-
ríkinu, hafi hann aðeins fram að færa
eina bón, er sér hafi flogið í hug við að
lesa ritstjórnargrein í einu austanblað-
inu, er skýri frá því, að enn prýði enginn
minnisvarði gröf Sir John A. McDonald’s,
fyrsta forsætisráðherra sambandsríkisins,
hin ágætasta fotingja conservatíva flokks
ins á þeim dögum. Og bónin er sú, að
setja Sir John bautastein, er minningu
hans hæfi.
Auðvitað er þetta fallega hugsað, og
bónin sæmileg í alla staði, enda hafa
margir bautasteinar verið reistir yfir síð-
asta höfðalagi óveglegri manna en Sir
John A. Macdonaid var. En með tilliti
til þess, að þetta á að vera endurreisnar-
fundur flokksins, og ekki einungis leið-
togakosning, þá er frekar líklegt, að ein-
hverjum góðum conservatívum viestan-
manni kunni að finnast minna til um en
skyldi, ef þetta skyldi vera eina bónin, er
flokksforinginn hér, er telur sig einn af
yngri flokksmönnum, hefir til fundar að
færa, ef blöðin fara þá rétt með. Að vísu
telur Free Press þetta áhrifsatriði. En
þó sjálfsagt sé og lærdómsríkt, að minn-
ast góðra manna genginna, þá er þó tæp-
lega minni þörfin á úrslitatímamótum.
að beina hugviti sínu framleiðis. Annars
er hætt við að framtíðin reisi ekki þeim
tímamótum mjög fjölskrúðug minnis-
merki, meðal annars fyrir þá sök, að tíma
mótin hefðu aldrei átt sér stað, annan en
í fyrirhuguðum bollaleggingum þeiiTa er
að þeim stóðu. Til þess benda líka orð
þeirra J. B. M. Baxter, forsætisráðherra
í NeW Brunswick, og Sir Robert Borden,
fyrverandi forsætisráðherra Canada, er
þeir mæltu þenna sama morgun, að eng-
inn stjómmálaflokkur fái haldið lífi á
endurminningunni um forn afrek, né
ílokkshefðinni einni saman.
* * *
Annars var ekki mikið á ræðum þess-
ara tveggja manna heldur að græða,
jafnvel ekki ræðu Sir Roberts, er þó var
aðalræðumaðurinn fordegis. Þó virtist
nokkuð mega átta sig á vindstöðunni, af
einu eða tveimur atriðum í máli þeirra.
Mr. Baxter lýsti yfir því, að “flokkur-
inn æskti þess ekki að sendiherrar væru
gerðir út til Stórbretalands né annara
landa. Hann (flokkurinn) áliti, að heima-
fyrir mætti ráða fram úr viðfangsefnum
þjóðarinnar; það væri verk hennar eigin
stjórnarvalda. Canada gæti sjálft spunn-
ið örlagaþráö sinn í uppistöðuvef sam-
veldisins”. Með öðrum orðum: Flokk-
urinn álítur, að Canada þurfi engin við-
skifti að hafa við aðrar þjóðir, önnur en
þau er Bretar geta ráðstafað eftir eigin
vild; Canada þurfi ekki um aldur og æfi
um annað að hugsa, en að sjá framtíð
sinni borgið, sem óaðskiljanlegur hluti
eyveldisins mikla.
Mr. Borden rifjaði mest upp endur-
minningar um liðna daga, sína tíð og
fyrirrennara sinna. En auk þess, er áður
hefir verið nefnt, draga tvö atriði í máli
hans helzt að sér athygli. Hið fyrra að
æðsta hugsjón um stjórnarfar “væri tveir
flokkar, sameinaðir í veglyndri sam-
keppni um að þjóna ríkinu”. Hið síðara:
“Kjósið yður leiðtoga, og er þér hafið
kosið hann, þá styðjið hann af mætti.
Hann er aðeins maður, og stendur því ef
til vill ekki ætíð á því sem rétt er, en þá er
ef til vill jafngotj fyrir yður stundum að
íhuga, að þér eruð líka aðeins menn, og
vera má að hann hafi rétt fyrir sér, er
þér hyggið að hann hafi rangt”.. Fæstum
virðist máske nokkuð athugavert við síð-
ara atriðið; en einhvern veginn flaug oss
í hug máltækið gamla: “My country, right
or wrong”. —
Eins og áður er sagt, veröur enginn
fullnaðardópiur upp kveðinn af ræðum
þessara málshefjenda. Ög vera má að
það sé rangskilið, að sú undiralda vakin
af austanátt, er kennir hjá þessum ræðu-
mönnum, sé fyrirboði um sjólagið, er
beitt verði töluvert eftir á mótinu. Væri
vel ef svo væri, því fátt mun það ólag dýr-
mætt bera að ströndu úr djúpunum. —
Þetta sést allt Ijósar í vikulokin. En víst
er um það, að ekkert ber á nýjum lagþoða
hjá forsöngvaranum. Og ef yfiriýsing
Mr. Baxter og fyrra atriðið, sem tilfært er
hér að framan eftir Mr. Boden, eiga að
samræmast í grunntón þessa mikla móts,
þá þarf enga spámannsgáfu til þess að
segja það fyrir, að af honum vex enginn
sveljandi sigursöngur, er fái vakið dulin
öfl, er felast með þessari þjóð, til stór-
felldrar umbótastarfsemi.
Bókfregn.
SAGA, 1. bók, III. ár (vor- og sum
arhefti). Ritstjóri Þorsteinn Þ.
Þorsteinsson. Winnipeg 1927. —
City PrTTking & Publishing Co.
Þótt ekki sé ætíð getið mjög ítarlega
um innUiald tímarita, viljum vér nú með-
al annars bregða frá þeim hætti, bæði af
því að oss er annt um að þetta vestur-
íslenzka tímarit til skemtunar og fróð-
leiks, megi lifa, er ekkert hefir á bak við
sig annað en hæfileika og afkastavilja
ritstjórans, og svo af hinu, að vér finnum
að því hefir ekki verið lögð sú alúð, sem
skyldi. Áformið er þó ekki að skrifa
djúpristan ritdóm, heldur fremur að
leiða í ljós fjölbreytni “Sögu” er sízt
fer minnkandi, og stefnu hennar, sem
bæði er sannleikselsk og fræðandi;
“kennandi”, eins og dr. Valtýr Guðmunds-
son hefir meðal annars góðs sagt um
sögur ritstjórans.
— Fyrsta ritgerðin í þessari “Sögu”,
“Kraftaskáld”, eftir dr. Valtý Guð-
mundsson, er aðallega um kotbóndann
norðlenzka, Hjálmar Jónsson, er skrif-
aði sig “Eyfirðing”, en allir kenna við
Bólu, skagfirzka kotið er hann gerði frægt
í íslenzkum bókmentum. Grein dr. Valtýs
er magni blandin og megintíri, sem bjór-
inn í Sigdrífumálum. Er gefið í skyn,
að þjóðfundarsöngur Hjálmars, 1851,,
muni beint eða óbeint hafa þá orðið Is-
landi til björgunar. Telur dr. Valtýr þetta
kvæði Hjálmars kraftmesta ljóð, er ort
hafi verið á íslandi að fornu og nýju.
Ber höf. ógnuri Hjálmars til guðdómsins,
í kvæðinu, saman við þorsta Egils Skalla-
grímssonar, er Sonartorrek lýsir, í það
að hefna sín á sjávargyðjunni fyrir
drukknun sonar síns. Ber
Hjálmar hærra hlut hjá höf. En
öll er greinin snjöll og rökföst,
og gefur skýra og að ýmsu leyti
nýja mynd af alþýðuskáldinu
mikla.
í annari ritgerð “Sögu” eða
frásögn, færir skáldið Þorska-
bítur lesendum “Bréf Bens
frænda” í þýðingu, handan úr
huliðsheimum. Margt er þar rétt
og vel athugað um mannlífs-
málin á jörðu hér. Mun mörg-
um þykja allnýstárlegt að heyra
Ben segja frá dauða sínum og
fyrstu dögum á eftir, þótt þar
verði auðvitað hver og einn að
trúa því sem trúlegast þykir um
þessi skeyti dáinna manna, og
leggja í eigin dóm “sannleiks-
gildi þeirra og hvaðan þau séu
upprunnin”, eins og þýð. kemst
að orði.
Fyrsta sagan, er “Saga” flyt-
ur að þessu sinni, er ijómandi
hugvekja eftir dr. J. P. Pálsson:
“Ása í Sólheimum”. Frásögnin
er látlaus og óþvinguð en í djúp
inu kennir þungra straum-
kasta örlaganna, þar sem lýst
er baráttu tveggja andstæðra
lífsskoðana og Jiildarleiks Jífs
og dauða. Séra Héðinn er per-
sónugervingur prestahyggjunn-
ar, er ekki vogar sér út bók-
stafslaust; en Ása, konan hans,
persónugervingur aðalborinnar
skynsemishyggju. Samt unn-
ast þau hjónin hugástum. Sál-
arsýnir séra Héðins, við bana-
beð konu sinnar, yfir samleið
þeirra og fyrstu fundi, er aðal-
efnið og verða þær myndir les-
andanum ljóslifandi og mörgum
vafalaust ógleymanlégar, og
sýna mjög vel giidi hvorrar lífs-
skoðunarinnar fyrir sig. “Ása
í Sólheimum” hlýtur að vekja
eftirtekt, — þar sem á annað
borð einliverja ci'tirtéktargáfu
er að finna.
“Herhvöt”, eftir ritstjórann,
er önnur sagan ' röðinni; að
mörgu leyti afbragðs vel dreg-
in mynd af afskiftum kirkjunn-
ar í Canada af hermálunum
1914—1918. Hrafn er einka-
sonur ísienzkra foreldra, og élst
upp í stórbæ í Vestur-Canada.
Þegar styrjöldin mikia ríður yf-
ir, vilja foreldrarnir ekki missa
af honum í herinn, því þau hafa
meðfædda, íslenzka óbeit á
blóðsútheilingum. Þau eru trú-
uð og kirkjurækin, og hafa alið
drenginn upp í sama sið. Þegar
nokkuð er liðið á ófriðinn, held-
ur presturinn þeirra svo þrum-
andi og sannfærandi skammar-
ræðu einn sunnudaginn yfir
þeim, sem heima sitja, og ekki
vilja berjast fyrir málstað sam-
bandsmanna, að óbeit gömlu
hjónanna á hernaðinum lýtur
í lægra haldi, og þau neyðast
til þess að álíta eins og prest-
urinn, sem — guði sé lof — ekki
er getið um hverrar þjóðar sé,
að þau brjóti á móti guðs vilja,
ef þau haldi baminu sínu heima.
Hrafn fer í herinn; er í Evrópu
til ófriðarloka. Kemur svo
heim, að vísu ósærður, en hálf-
yfirbugaður á líkama og sál, og
algerlega trúlaus á hin viðteknu
hugðarmál kirkju og ríkis. —
Hann segir móður sinni, að
hann trúi engu prestsins orði;
þverneitar að fara í kirkju með
foreldrum sínum til þess að
hlusta á manninn, sem sent hafi
hann til manndrápanna. En
gömlu hjónin fara, og ná • í
þakkargerð prestsins fyrir feng
inn sigur, lýsingar hans á heim-
komnum hermönnum í “glæsi-
skrúða sigursins”. — Einhvern-
veginn finnst gömiu konunni
samt, að drápin fyrir handan
hafi ekki verið sem glæsilegust;
kennir prestinum um, að Hrafn
hafi lent á andlegum villugöt-
um. Henni gefur í fyrsta skifti
sýn á prestinn, sem hvern ann-
an mann — “og henni leizt ekki
á blikuna”.------
Tvö kvæði eru í “Sögu”, er
dr. Sig. Júl. Jóhannesson hefir
þýtt, prýðislagleg bæði: “End-
urfæðing” og “Vögguljóð”. —
Hugnæm yrkisefni greypt í hinn
létta og snögga orðhljóm Sig-
urðar, er ávalt vekur eftirtekt
og aðdáun. Hin Ijóðin eru eftir
DODD’S nýrnapillur eru bezta
nýrnameðalið. Lækna og gigt„
bakverki, hjartabilun, þvag-
teppu, og önnur veikindi, sens
stafa frá nýrunum. — Dodd’s
Kidney Pills kosta 50c askjan.
eða 6 öskjur fyrir $2.50, og fást
hjá öllum lyfsögum, eða frá
The Dodds Medicine Co., Ltd.
Toronto, Ontario.
ritstjórann, öll stutt, sum ekki
nema ein löng vísa, eins og^
“Hóla-Jón” og “Sónháttur”. —
Tvær vísur eru á fyrstu síðu,
helgaðar demantsafmæli Can-
ada, er hátíðlegt var haldið í
sumar í minningu sameiningar-
innar 1867. Enn eru tvö kvæði,
“Sveinbjörnsson” og “Vor £
skóginum”. Öll eru kvæðin af-
bragðs vel kveðin. Þorsteinn er
sífellt að verða vissari í list
sinni, eins og mörg góðskáld,
er bezt eldast. Minningarnar
um “Sveinbjörnsson” og “Hóla-
Jón” eru þó ef til vill allra bezt-
ar. —
Fimm dæmisögur birtast að
þessu sinni í “Sögu”. Hin
fyrsta, “Hengingin”, er hressileg
hnúta, hæfilega fast kastað á.
bókamarkaðinn hér vestra, en
þó að hinu veifinu dapur vitnis-
burður um deyjandi bókhneigð
og lestrarfýsn vor á meðal — á
íslenzka vísu, þótj líkingin minn
ist ei íslenzka nafnsins. — Síð-
asta sagan, “Brunnklukkan og
jö*nnuxinn”, er fyndin og fund-
'vís: gömul þjóðtrú í nútíðar-
spegli. —
íslenzku þjóðsögurnar byrja
á allmerkilegri og vel ritaðri
frásögn Guðmundar Jóxissonar
um Jökuldælu, íslenzka forn-
sögu af Austurlandi, er týnst
hefir. Ennfremur segir harin
efnið úr glötuðum þætti af
þrem bræðrum í Hróarstungu.
En síðasta sagan er langmergj-
aðasta draugasagan, er “Saga”
hefir enn birt, prentuð eftir
handriti ritstjórans. Og er húii
að vísu einhver allra rammasta.
áhrifamesta og kvíðvænTegasta
draugasaga er menn geta lesið,
þeir er geta lifað sig inn í hana.
Hinar þjóðsögurnar eru teknar
eftir handritum Halldórs Dan-
íelssonar, M. Ingimarssonar og
Jóh. Arnar Jónssonar.
í “Hugrúnum” Þ. Þ. Þ., er að
vanda margur góður biti og
sneið, og í “Bókmenntairiolum”
kennir margra grasa. Eru þeir
þýðingar, stuttar greinir sam-
þjappaðs efnis, eftir merka höf-
unda, um ýms mannfélagsmál
og stefnur, er nú eru efst ii
baugi og alla varðar.
Smávarningurinn er næstum
óteljandi fróðleiksmolar, alstað-
ar frá. Þá eru nokkrir ritdóm-
ar eftir ritstjórann. Einnig
fyrsta sagan af fjórum gaman-
sögum, “Glettur málarans”, eft-
ir Anatole France, rithöfundinn
og skáldið heimsfræga. Og að
lokum byrjun skemtisögu,
“Sannleiksleitandinn”,eftir höf-
und “Kapítólu”, er íslenzkir les-
endur munu hafa gómað mest
allra þýddra skáldsagna.
“Saga” á skilið að vera til.
Og óskandi að hægt væri að
beina henni inn á öll íslenzk
heimili.
---------x--------
Evolution
“Evoiution”, á íslenzku köll-
uð breytiþróun, er aðferð sú, er
skaparinn, eða náttúran hefir
þegar æðri myndir, líkamir eða
verur myndast af hinum óæðri.
Er kenning þessi ákaflega göm