Heimskringla - 30.11.1927, Qupperneq 6
í. BLAÐSÍÐA.
flB IMSKRI N O L A
WINNIPEG 30. NÓV. 1927.
“Jæja fanið þið í röð. Eg býrst við því, að 1 Eg stundi afskaplega, en þó fann eg að eg
við getum allir fengið eitthvað.” | hafði orðið mkilu styrkari við það, að baða mig
Við fórum svo á stað aftur. Foringinn þaut'í kalda vatninu. Og svo lögðum við af stað einu
áfram, sem væri hann maður djöfulóður, og við sinni enn. En einlægt vorum við að mæta mönn-
hlupum á eftir, eins og við gátum. Við vorum, um, sem komu í mesta flýti frá borginni. >eir
nú hinumeginn við hrygginn, og sáum þar ofan', litu allir þreytulega út; og það voru víst nokkur
í annan stóran dal. Það var þó mikilfenglegt j hundruð af þeim; allir æstir og trylltir, að kom-
land! Þarna var dalur svo stór og víður, að það I ast sem fyrst í gullið, og verða ríkir.
hefði mátt stýra þar mörgum herflokkum til sókn-
ar og varnar. Þar voru stórar skólausar sléttur
og kvinglóttar hæðir, og bláar, grösugar lægðir,
og lækir smáir og stórir glampandi, sem silfur.
Þarna var sannarlega garður Guðanna. En und-
anum dalinn var hinn ójafni, hnútótti skörðotti,
En við höfðum lítinn tíma til þesst að líta í
kringum okkur, Við héldum þarnaáfram, með
sama flýtinum, stökkvandi, hlaupandi, mílu eftir
Þetta verður nú bezta plássið drengir, heyrð-
ist nú hvíslað um allan hópinn. Við erum heppnir.
dyke.
Og þá var hrópað húrra, um allan hópinn,
Slóðin frá ’98
(Skáldsaga úr Norðurbyggðum.)
Séra Magnús J. Skaptason, þýddi.
En æfinlega sá eg hana í huga mér( elsku-
lega og yndiselga; hún átti heima í hinum helg-
asta stað í hjarta mínu. Margir aðrir voru að
aauða á mér og vildu vera vinir mínir; og eru
margir þeirra dauðir, en sumir eru þó lifandi, svo
sem Bullhammer, Jamvagninn, Winkelsteinarnir,
en þó einkum, fremur öllum hin djarfi, skugga-
lAjyi fríði oe falski Locasto. — Jæja, mér var
leg, g . „„„„„„ heira I tindótti garður Klettafjallana.
nærri sama um það, þo að eg sæi engann þeira | ^ ^
nokkru sinni framar.
En einlægt dreymdi mig meira og meira um
hana Bernu. Og þessir draumar voru svo sæ í miju^ og klukkutíma eftir klukkutíma.
og yndislegir. Þeir gáfu mér svo mikla von, peir
settu svo mikla hreyfingu á hugmyndalíf mitt;
heir vöktu hjá mér svo sætar vonir og eftirlang-
anTr. Eg fann það, að til þess var eg fæddur|Vlð eiSum alhr eft.r, að verða konungar í Klon-
að elska; eg hafði aldrei elskað fyrri, og mundi
aldrei elska aftur. Þessi frásaga æfi minnar er
minnst af sjálfum mér; hún er öll af benni Bernu.
Hvert orð í henni er andvarp frá Bemu, eða and-
yarp til Bernu. — Ó, Berna! Berna!
Á kvöldin fóram við oft til Forks, og var þar
vanalega nokkuð fjörugt. Þar var kæruleysið
og eyðslan, og drykkjuskapurinn, á nokkuð
Iægra stigi, en margfalt ósæmilegri og klúrari.
Þar voru stúlkur frá danssölunum, klæddar
purpura og ljómandi af demöntum; en hinir grófu hnfði haldið okkur uppi, og við höfðum lítið eða
andlitsdrættir þeirra, og sollnu og blásnu and- ekkert tekið eftir, hvað tíma liði. Við höfðum
lit sögðu skýrt og hiklaust til hvaða stúlkur Sen8ið Þarna í 14 klukkutíma, en við tókum lítið
þetta voru Og þar komu karímennirair beint eftir Því, hvað tíma liði, og einginn kvartaði, og
frá vinnu sinni. stígvélaðir, á rosabullum, og|enginn gugnaði. Eg var nærri kominn að niður
keyptu vín handa sér og stúlkunum, fyrir gull-
mola og gullsand, sem þeir höfðu einhvemveg-
inn komist yfir, er þeir störfuðu að gullrennun-
um og gröfum þeim, er þeir höfðu grafið.
Ránið og þjófnaðurinn fór þar fram í stór.
uffl stíl, í gullbúðum þessum. Fjöldi af eigend-
um námanna voru vandaðir menn, sem ekki kom
til hugar að gruna aðra; en aftur var einnig
fjöldi þeirra, sem unnu fyrir litlu kaupi, í von
um að geta stolið af gullinu, sem þeir voru að
moka. Aftur voru aðrir af eigendum námanna,
Við fórum aðra leið en við höfðum komið
daginn áður, og var þessi leið eitthvað tíu míl-
um styttri. Lá leiðin yfir villt land, og voru læk-
ir og smáTár á leiðinni; og hefir þar líka fundist
gull síðan. Svo komum við ofan í Bonanza-
dalverpið, og um nótina vorum við komnir að
kofanum okkar.
Við lögðum okkur til hvíldar nokkra klukku
tíma, — og þá vakti eyðsluseggurinn mig aftur
Komstu nú á fætur, drengur minn. Við
verðum að vera komnir til Dawson, þegar þeir
opna skrifstofuraar.”
Og aftur varð eg að fara af stað. Þó við
hefðum flýtt okkur býsna vel daginn áýur, þá
voru margir komnir á undan okkur, sem áður
i höfðu verið á eftir. Það er eins og menn séu
og þannig héldum við einlegt áfram, upp á hæðir i léttari á fæti, þar í þessum norðlægu sveitum,
og niður í dali. Sólin reis upp, og dagurinn kom, { þar sem loftið er svo hreint og gott. Mönnum
að lýsa okkur. En einlægt héldum við áfram j Varð ekki mikið um að ganga 50 mílur á dag,
með sömu ferðinni. Morguninn kom og einlægt | 0g oft gengu menn þar 80 mílur; og þóttu það
héldum við áfram. Ætlaði foringinn aldrei að engin ósköp.
stansa ;sólin skreið hærra og hærra upp á loftið, Kiukkan var eitthvað 9 um morguninn, þeg
og nú var komið hádegi. Við vorum þyrstir og ar við komum að námuskrifstofunni. Var þar
þreyttir, og svangir og sárir á fótum. Æsingurinn stór hópur manna, se mbeið þess að dyrnar yrðu
opnaðar. Nærri fremst í hópnum sá eg Jim. —
Eg leit til eyðsluseggsins og sá að hann var
hugsandi.
“Heyrðu kunningi,” sagði hann. “Eg býst
við að það dugi að fara inn með þessum mönn.
um; en þó sé eg annan betri veg. Það erut dyr
þarna á hliðinni og ef við getum komist þar inn,
þá getum við orðið á undan öllum hópnum. Líttu
á manninn þarna — þeir kalla hann 10 dollara
Jim — og hann getur hleypt okkur inn þar.”
“Nei,” svaraði eg. “Þú getur borgað honum
10 dollara, ef þú vilt, eg geri það ekki. Eg ætla
að fara reglulegu leiðina og eiga það á hættu.”
Eyðsluseggurnn fór frá mér, og rétt á eftir
Hann greip þó snarplega til vottorða námu-
mannanna, skrifaði þau í bók sína og fékk þeim
kvittanir fyrr því. Nú var olks komð að mér.
Eg færði mig fljótlega að glugganum; en þá
stanzaði eg allt í einu. Glugganum var skellt rétt
við nefið á mér.
“Klukkan þrjú,” sagði hann.
“Getur þú ekki tekið niður námuna mína?”
sagði eg. “Eg hefi beðið hér í sjö klukkustundir.”
“Þetta er tíminn, sem við lokum á,” sagði
hann stuttlega. “Þú getur komið aftur á morg-
un.”
Það heyrðist urg og nöldur frá hópnum fyrir
aftan mig; en mennirnir fórn þó í burtu, þó að
margir væru reiðir.
Hvað mig snerti, þá krafðist bæði sál og
líkami svefns; eg hafði enga aðra tilfinningu og
enga löngun til neins, nema að sofa. Augnalok-
in voru þung sem blý, og einhvernveginn slangr-
aði eg áfram. — Þegar eg kom á hótelið, þá
mætti eg eyðsluseggnum.
“Gazt þú skrásett námuna?” spurði hann.
“Nei, það var of seint.”
“Þú hefðir fengið hana skrásetta, ef þú hefð
ir fundiö hann tíu dollara Jim.”
Eg var orðinn huglaus og reiður, og argur og
örvæntingarfullur, og sagði:
“Eg ætla að gera það á morgun.”
Svo fleygði eg mér á rúmfletið og steinsofn-
aði um leið.
falli af þreyttu. Fæturnar mér voru allir orðnir
að einu blistri, og vð hvert skref tók ég út ósegja
legar kvalir. En foringinn hélt einlægt áfram.
“Eg býrst við.að hinir eigi erfitt með, að
fylgja okkur, segði Ribwood.
En alt í einu sagði eyðslusegggurinn við mig,
“Þið veröið, að halda áfram drengir án mín. Eg
er staðuppgefinn. Haldið þið áfram, ég kem á
eftir, þegar ég er búinn að kvíla mig. ”
Um leið að hann sagði þetta, hné hann niður,
og var steinsofandi, er han kom á jörðina. Margir
am borguðu mönnum með gulldufti, sem þeirlaðrir höfðu hnigið niður. Við höfðum nú-verið
virtu á sextán dollara únzuna; en í þessu gulli 16 klukkutíma á ferðinni; en einlægt hélt foring-
var svo mikill svartur sandur, að það var ekki inn áfram.
nema 14 dollara virði. Allt þetta hjálpaði lil að
eyðlleggja siðgæðið í búðunum. Menn tóku upp |
gullið í glitrandi hrúgum á daginn, en létu það svo
fara á kvöldin, þegar þeir komu til kvennanna
og glasanna og flaskanna.
Eyðsluseggurinn var einlægt að snuðra um
og leita frétta á hinum dularfyllstu stöðum, — |
og eitt kvöld kom hann til okkar.
“Drengir góðir! Verið þið nú fljótir til og
komlð með mér. Það er farið að berast út milli
guilnemanna, að menn hafi fundið gull mikið
á nýjum stað, ekki langt í butru. Þeir kalla það haiin
Þú ert nokkuð seigur af ungum manni,”
sagði einn við mig. En hertu þú nú upp, við
erum bráðum komnir þangað.”
Eg dró mig nú áfram, þó mig dauðlangaði
til þess, að fleygja mér niður. Rétt á undan mér
var Jim, en hinir, sem út höfðu haldið voru að
eins orðnir 6 menn.
Það var eitthvað klukkan 4 eftir hádegi, þegar
við komum að læknum. Upp með honum þaut nú
íoringinn, þangað til, að hann kom þar sem hola
ein hafði verið grafin. Við fórum í hóp utan um
<Ófír”-lækinn. Það er einhvesstaðar hinumeg-
in við hrygginn þenna. Gullleitandi einn gróf ilð-
ur 10 fet og fann þar gullsand, sem gaf af sér
50 cent pundið. Við verðum að komast þangað.
iÞað kemur þangað stór hópur frá Dawson. En
við getum orðið á undan þeim.”
Vlð vorum nú fljótir, að taka saman dót okk-
ar. teppin okkar, og dálitið af matvælum, og lædd- ykkur til .hamingju.
“Héma er þáð, drengir, gullið. Þetta er gull
ið sem eg fann og nú getið þið farið upp, hvar
sem ykkur sýnist og rekð niður holur ykkar. Þið
vitið allir hvað hlutavelta er. Þið getið sumir kan-
ske fengið millión dollara námu, og kanske líka
ekki neitt. Að vera gullnemi er mesta glæfra-
spil. En farið þið nú á stað drengir. Eg óska
umst svo upp hæðina, í gegnum smáskóginn.
Við dreifðum svo úr okkur, og þegar að
En brátt komum við þar, sem við gátum séð yfir|okkur kom þá tókum við Jim nr 7 og nr. 8 fyrir
aUan dalinn.
um úrslita.
Og þar lögðumst yið niður og bið
neðan þenna fund mannsins. Jim fékk nr. 7, og
sagði að það væri lukkutala. En eg sagði að mér
Það var komið rökkur. Reykarskýjin svítu| gtæði á og fleygði mér niður og und
ireins.
yfir kofunum í dalnum. 1 brekkunni, hinumegin,
aá ég hauk einn fljúga hátt til lofts. Það hlaut
að vera maður þar, sem styggi haukkin; jú sveir
menn, 12 eða 15; þeir gengu þar í röð og fóru
þjófslega. Eg benti á þá.
“Það býr einhvað undir þessu,” sagði Jim.
“Viö verðum að komast á slóð þessara manna.
þeir fara greitt yfir landið. En við getum mætt
þeim við dalmynnið.”
Og svo fórum við að hlaupa, nétt sem við vær
um tryltir orðnir; tungun blésu í okkur, eins og
smiðjubelgur, og það lá nærri, að það marraði í
liðamótum okkar, við ruddumst í gegnum runn-
ana.og hrístlurnar ætluðu, að halda okkur föstum,
en. við slitum þær og brutum, og áfram þutum við.
niður gilin, yfir fenin og mýrarnar, og upp hrygg.
ina, og í gegnum hinn undirskóg.
ina, og í gegnum hinni þétta undirskóg.
“Kastið þið teppunum ykkar, drengir,” sagði
eyðsluseggurinn, “en haldið þið einhverju eftir að
éta. Við verðum, að ná þessum hópi, hvað sem
það kostar.”
En það var ekki fyrri en eina eftir tvo eða
þrjá klukkutima, að við náðum þeim. Það voru
alls einir 12 menn, og var hinn mesti asi á
þeim. Þeir voru oft að líta þjófslega aftur fyrir
sig. Og þegar þeir sáú okkur, þá urðu þeir alveg
íorviða af undrun. Ribwood var einn í hópnum.
‘Heyrið þiðdrengir,” sagði hann, “eru nokkr-
ir fleiri á eftlr ykkur?
“Ekkl, sem ég hef séð,” sagði eyðslusegg-
urinn. Við sáum til ykkar og okkur grunaði,
hvað um væri að vera, og gjörðum svo alt, sem
við gátum, til þess, að komast í krásina með
ykkur. Eg flýtti mér svo, að ég var nærri sprung-
faHÉ.”
12. KAPÍTULI.
Eyðsluseggurinn vakti mig.
“Vakna þú nú loksins; þú ert búinn að sofa
nógu lengi. Við verðum að fara aftur til borgar-
innar og skrásetja þessar námur, sem við tók-
um. Jim er farinn fyrir þremur klukkustund-
um.”
Klukkan var fimm á kristalsskærum Yukon-
morgni. Eg var þrunginn af svefni; allur sár og
aumur og öll liðamót stíf og stirð, sem spýta
væri. Við hverja hina minnstu hreyfingu há-
hljóðaði eg, og kalda næturloftið hafði valdið
því, að gigtarstingirnir fóru nú um mig allan.
Eg lá þarna á gólfinu og leit á miðann^ sem
skýrði frá því, hvar eg hefði tekið námu, en mið-
inn lá þarna hjá mér.
“Eg get það ekki. Eg get ekki á fótunum
staðið.”
“Þú mátt til,” sagði hann. “Rístu á fætur
og hertu þig upp. Baðaðu fæturna í köldu vatni,
og þá batnar þetta allt saman. Við verðum að
flýa okkur að komast inn til borgarinnar. Það
eru hópar af hrekkvísum mönnum á skrifsof-
um þeim, sem námurnar eru skrásettar á, og við
eigum á hættu að tapa námunum, ef við verðum
seinir að skrásetja þær.”
“Hefir þú numið blett líka?”
“Já, eg hefi nr. 13. En vertu nú fljótur. —
Það er heldur viltur hópur, sem er á leiðinni hing
að frá borginni.”
sá eg hann fara inn um hliðardyrnar. — Þetta
hlaut að vera eitthvað rangt, hugsaði eg. Menn
myndu ekki líða það.
Það voru margir á undan mér, og eg vissi
að eg myndi þurfa að bíða lengi. Eg gleymi aldrei
þessum stundum. í þrjá daga hafði eg verið í
stöðugri æsingu, að undanteknu því, er eg sofn-
aði tvisvar, stuttan tíma í hvort sinn; og allan
þenna tíma var eg í mikilli æsingu og hafði varla
neytt nokkurs matar. Eg riðaði á fótunum af
þreytu. — En þá sá eg eyðslusegginn vera að
leita að mér; og þegar hann sá migt veifaði hann
skjölum í hendi sér..
“Komdu nú, græninginn þinn. Reyndu að
nota það litla vit, sem þú hefir. Eg er búinn að
fá skjölin.”
Eg hristi höfuðið, mér féll ekki þessi að-
ferð. Eg ætlaði enn aS bíða þangað til að mér
kæmi. Eg sá Jim koma út, þreytulegan, en
sigri hrósandi. '
“Það er allt búið; eg er búinn; og nú fer eg
að sofa!”
Eg öfundaði hann. Eg fann það vel að eg
þurfti að sofna. Eg var nú að smáþokast nær
dyrunum; eg sá mann eftir mann fara inn. Það
voru allt námumenn, harðir og ákveðnir á svip-
inn.
“Hvað hefirðu þarna?” spurði þá digur
maður, mér til hægri handar.
“Eg hefi nr. 8 fyrir neðan,” svaraði eg.
“Þú ert svei mér heppinn.”
“Hvað viltu taka fyrir það?” spurði þá hár,
skarplegur maður, mér til vinstri handar.
“Fimm þúsund.”
“Eg skal gefa þér tvö þúsund.”
“Nei.”
“Jæja, konidu og sjáðu mig á morgun á
Dominion hótelinu; við skulum þá tala betur
um það. Eg heiti Simson. Komdu þá með skjöl.
in þín.”
“Eg skal koma.”
Það greip mig einhver svimi. Fimm þúsund!
Það var eins og fólkið allt væru englar, og sól-
skinið var allt í einu orðið svo bjart og verm-
andi. Fimm þúsund! Átti eg að láta hann hafa
námublettinn fyrir það. Ef að bletturinn var
nokkurs virði, þá var hann fimtíu þúsund doll-
ara virði. Mér fannst eg allur lyftast upp og
svífa í Ioftinu yfir höfðum manna. Þetta var
náman mín! — Aðrir menn höfðu orðið ríkir á
svipstundu; og því skyldi eg þá ekki geta orðið
það líka?
Eg tók nú • ekki lengur eftir því að tímnn
leið. Eg var við því búinn að bíða til dómsdags.
Það færðist nýr þróttur í mig allan. Eg var nú
nærri glugganum. Það voru aðeins tveir á und-
an mér. Skrifarinn var að rita lýsinguna á nám
um þeirra. Annar þeirra hafði nr. 34 fyrir ofan.
en hinn 52 fyrir neðan. Skrifarinn leit út fyrir
að vera ruglaður, æstur og þreytur. Og augu
hans vou eins og hann hefði lengi verið á renn-
andi túr. Hann leit út sem sjúkur maður, í sam-
anburði við hina skarpeygðu og harðgerðu námu
menn.
13. KAPÍTULI.
Næsta morgun var eg snemma á ferli og kom
nú straxvað hliðardyrunum. Hávaxni maðurinn
hleypti mér inn. Eg laumaði 10 dollara gullpen
ingi í lófa hans, og kom svo að glugganum, sem
þá var aftur. En úti fyrir sá eg hópana bíða þess
að opnað yrði, og fann eg nú til þess, hvað fyrir-
litlegur eg væri að fara svona að. — Eg þurfti
ekki að bíða lengi.
„ Skrifarinn, sem skrásetti námurnar, kom að
grindunum. Hann var rauður í andliti og augun
þrútin. Ósjálfrátt sneri eg höfðinu frá honum, til
þess að sleppa við brennivínsgufuna fram úr
honum.
“Eg vildi skrásetja hér nr. 8 fyrir neðan á
Ófírð” sagði eg.
Hann ieit til mín undrandi og hikandi.
“Hvert er nafn þitt?” spurði hann.
Eg sagði honum það. Hann fletti svo upp
bókinni.
“Nr. 8 fyrir neðan, segir þú. Það er búið að
taka það og skrásetja það.”
“Það getur ekki verið,” sagði eg. “Eg kom
þaðan í gærdag, þegar eg var búinn að reka
niður hælana.”
“Eg get ekki gert að því. Það hefir einhver
tekið það; það var skrásett snemma í gærmorg-
un.”
“Heyrðu, kunningi!” hrópaði eg; “hvaða
ur ertu að sýna mér? Eg get sagt þér að eg kom
þar á undan öllum öðrum; og eg enginn annar
mældi mér út þessa námu.”
“Eg get ekki gert að því; það hefir einhver
annar skrásett hana; hún var skrásett snemma
í gærdag.”
“Hyrðu, kunningi!” hrópaði eg; “hvaða
hrekki ertu að hafa í frammi? Eg get sannað
þér það, að eg var fyrsti maðurinn, sem tók þá
námu. Eg mældi hana út, og enginn annar gerði
það.”
“Það er dálítið undarlegt. Það hlýtur að vera
einhver misskilningur. En hvað hvað sem því
líður þá verður þú að fara héðan og lofa hinum
mönnunum, sem bíða, að komast að glugganum.
Þú tekur plássið þeirra. Og allt sem eg get gert
fyrir þig, er að líta eftir þessu fyrir þig; en nú
hefi eg engan tíma til þess. — Komdu aftuir á
morgun.”
“Næsti maður!” kallaði hann svo.
Næsti maðurinn hrinti mér frá; og þarna
stóð eg gapandi og glápandi. Maður einn, sem
beið þar, leit til mín og sýndist kenna í brjósti
um mig og sagði:
Það er ekki til neins fyrir þig, ungi mað-
ur. að vera að stappa í þessu. Þú ert búinn að
tapa þessari námu. Gg þeir halda henni fyrir
þér, einhvernveginn. Þeir hafa eflaust sent ein-
hvern út til þess að skrástja hana. Og ef þú
mælir á móti, þá segja þeir að þú hafir farið vit-
laust að því.”
“En eg hefi vitni.”
“Það hjlpar ekki vitundar ögn, þó að þú
kallaðir erkiengilinn Gabríel til vitnis; þeir taka
samt þessa námu þína. Þessir stjórnarfulltrúar
eru hinn versti hrekkjahópur, sem nokkurntíma
hefir kynt eldana í Víti. Láttu þér ekki koma
til hugar að þú náir þér niðri á þeim. Þeir hafa
þetta allt í sinni hendi. Þeir taka allt, sem þeir
geta náð í; þeir hafa beztu vínflöskumar, og.
konurnar taka þeir frá bændUm þeirra. -En
þeirra eigin konur og dætur, sena. heima sitja,
halda að þeir séu guðunum líkir, bæði hvað
dyggð og trúmennsku snertir. En þeir verða
að borga fyrir þetta. Er þetta ekki dásamlegt,
eða hvað? Ja, þeir þurfa þó að borga reikning-
inn. Það er þó dálítil hu-ggun. ó, sannarlega er
þetta stórt og mikilfenglegt land.”
Eg var sem þrumu lostinn við öll þessi von.
brigðL