Heimskringla - 04.01.1928, Blaðsíða 1

Heimskringla - 04.01.1928, Blaðsíða 1
 WINNIPEG, MAN., MIÐVIKUDAGINN 4. JANÚAR 1928. NÚMER 14 orrv. C A N A D A Bracken forsætisráöherra veiktist snöigg’lega nú um hátíöirnar, og kvá'Su læktiar 'það botnlangalbölgu, er að íhonum gengi. Hefir hann skirrst viS að ganga undir hoistkurS, vegna þing- starfa, er nú fara bráSlega aftur í hönd. Ihefir þó a fturbata hans held- ur seinkaS, svo aS jafnvel er búist *viS aS skera þurfi til meinsins, að því er síSustu fregnir herma. Frá Ottavva er símaS 2. janúar, aS samkvæmt skýrslu frá hendi Hjon. Oharles Stewart innanríkisráSherra, framleiði. nýjar vatnsorkustöSvar, er byggðar hafi veriS í Canada 1927, 221,000 hestöfl. Öll vatnsorkufram- leiS'slta Canada nemur þá rtir sem stendur 4.778,000 hestöflum. Sam- kvæmt sömu skýrslu verSa þó meiri framfarir á þessu ári, en áriS sem leiS. KveSur ráSherrann, aS á næstu 6 mánuSum verSi 378,000 hestöfl beialuS í viSbót hér í Canada. Hveitiuppskeran hér í sléttufylkj- unum, er aS vöxtum ein hin mesta, er bændur hafa fengiS. Stjórnin befir áætlaS hana nema 419,992,000 mælum, en kornkaupmannafélagiS 409,478,000 mælum, og munai' þaS ekki miklú. Frost og ryS skemmdi allmikiS viSa í Manitoba og Sask- atohewan, og fengu menn þó full- komna meSaluppskeru aö vöxtum í báSuni fylkjum. Langmest varS upþ- j skeran í Al.berta, eins og Heims-1 kringla hefir áSur skýrt lesendum sin ; um frá. Nýting varS yfirleitt slæm, | svo aS lítiS varS um fyrsta flokks J hveiti, en þaS vildi aS verSiS var1 hátt á heimsmarkaSnum, svo aS yf- irleitt mun áriS hafa orSiS hveiti- bændum heldur gott. Alls eru nú 12 dauSir eftir drykkju veizluna í Coronation margbýlinu, er getiS var um síSast. Er álitiS aS þessi “niSursuSa”, er mannræflar þessir ætluSu aS gæSa sér á, hafi veriS óvanalega mögnuS, þvi sagt er aS fargir þeirra hafi aS staSaldri lagt sér þenna þokka til munns, ár- um saman. Erlendar fréttir. Bandaríkin Hinn nýkosni borgarstjóri, Dan Mc Lean, tók viS embætti sinu á bæjar- stjórnarfundi í gærmorgun. Vara- borgarstjóri var kosinn A. H. Pul- ford. Eftir aS skipaS hafSi veriS í nefndir, báru ýmsir verkamanna- fulltrúar fram kvartanir um þaS, aS sú skipun hefSi veriS mjög vilhöll, þeir aS hlutdrægni hefSi komiS i hefSi væriS kosinn til formennsku í ívokkttrri nefnd. i&ömu’eiSis áfitu þeir aShlutdrægni hefSi komiS í ljós, aS kjósa ekki Simpson bæjar- ráSsmann vara-borgarstjóra. Alitu þeir aS Ihann hefSi veriS sjálfkjör- inn, af því aS hann hefSi setiS lengst í bæjarstjórninni samfleytt allra bæj arráSsmanna. SLYS. Afar hroðalegt og sorglegt slys varS viS strendur Massadhusettsrák- is 17. desember, skamt fyrir uían höfnina í Provincetown. er tundur spillirinn “Paulding” rakst á neSan- sj'ávarbátinn “S-4”, og sökikti hon- utn þegar meS allri skipshöfn, 45 . .... .. oe- CanadamaSurinn Beaverbrook lá Vtð fyrstu bjorgunarturaun \ . er taliS hefir veriS eitthvert auSug- asta blaS i heimi. Er taliS aS meS þessunt kaupum séu þeir bræSurnir orSnir mestir og voldugastir biaSa- kóngar á Bretlandi. Eiga þeir nú 22 morgun- kvöld- og vikublöS, og 88 viku- ihálfsmánaSar- og mánaS- artímarit, auk leigubókasafna og bóka útgáfufélaga. Hátt upp í þá bræSur slaga eSa næstum jafnfætis þeim, blaSakóngarnir Rothermere lávarSur ibróSir Northcliffe heitins LávarSar, Hingað til lands kenmr á föstu- daginn, aS því er fregn frá Ottawa hermir, Rr. Hon. L. C. S. Amery, nýlenduráSherra j ráSuneytinu brezka. Kemur hann frá AstraLíu. Erindi bans segir þessi fregn vera bæSi þaS, aS ráSa til lykta í samræSi viS sam- bandsstjórnina, fyrirhugaíjri þreyt- Jngu á ríkisstjóraemibættinu, (mun vera í ráSi aS titli ríkisstjóra verði breytt i vísikonungstitil), og sömu- leiSis að ná einihverju samkomulagi um brezka innflutninga viS Ottawa- stjórnina. Er samningur sá, er Eng land oig Canada gerSu meS sér um þaS áriS 1924, nú úr sér genginn. Tveir fífldjarfir ræningjar óSu inn á skrifstofu Mr. G. F. La:w, for- stjóra Lyceum leiLdhússins, kl. 10 á niánudagskvöldiS, méSan sýningin stóS sem hæst, kefluSu hann og bundu, rændu hann $100 í peningum °g öllu verSmætu. Um þaS leyti er þeir voru búnir aS þessu, gekk vara- ráSsmaSurinn, Mr. Foster, inn, án þess aS eiga sér nokkurs ills von, og var hann meS um $1000, er voru dagtekjur leikhússins. Tóku ræningj arnir þessa $1000 og ógnuSu honum m«S skammbyssum, aS halda kyrrn fyrir, unz iþeir vortt farnir út. Fjár- hirzluvörður leikhússins, Mrs. E. J. •Steplhenson, komst aS því hvaS um var aS vera og veitti þeirn eftirför út á strætiS og kallaði þar ,á rnenn til hjálpar. BrugSu allmargir víS i eltingaileiikinn, en ræningjarnir tóku á rás. Sáu þeir þá þaS eitt ráS til þcss aS komast undan aS þeir hófu skothríS á þá sem eltu. Var enginn vopnaSur í þeim hóp, og kotn þvi nógu mikiö hik á þá til þess aS ræn- mgjarnir sluppu algerlega úr hönd- Um þeim. Hafa þeir eiigi náðst, enda er lýsingar óglöggar á þeim, þar eS báSir höfSu gnímur fyrir andliti. Pingnefndin, sem kosin var til þess aS endurskoSa áfengislagafrumvarp Manitohastjórnarinnar, átti fund meS sé'r í motigup. SkýrSi dómsmálanáS- herrann, Mr. Major, frá því, aS stjórnin hefSi ákveSiS aS Ihalda fast við frumvarp sitt í öllum aSalatriS- um, en gera .ýrrvsai' tilslakanir um minni atriði. C Helztu breytingarnar, sem stjórnin hefi.r fallist á, skulu nokkrar taldar hér. — Gistihús þurfa nú aSeins að hafa 24 gestaiherbergi til þess aS fá leyfi fyrir ölsölustofu, í staS 40 her- bergja áSur, þ. e. a. s. þau gistihús, sem byggS hafa veríö áSur en lögin gengu í gildi . Gistihús, er byggS verSa eftir þann tima, fá ölsöluleyfi ef þau hafa 40 gestaJherbergi, í staS 70 er áætlaS var áSur. AkveSið er nú aS lækka ársgjald fyrir ölstofuleyfiö niSur í $400 i Win nipegborg, og aS auki 5 prósent af verSi þeirra ölfanga, er seld verSa fram yfir 10,000 gallon á hverjum staS. Verður þaS um 25 cent fyrir hvert gallon (fram yfir 10,000 er seld verSa). Utan Winnipegborgar verSur ársgjaldiS $200 og 5 prósent af verSi fyrir hvert gallori, er selt verSur eftir aS 5000 gallon hafa ver- iS seld. Ennfremur hefir stjórnin ákveSið aS banna ekki gistihúsum ölsöluleyfi, þótt öLgerðarfélögin eigi veSrétt í þeim. ölgerSanhúsum verSur leyft aö selja og afhenda öl beint til kaup- anda, gegn því aS viS hvért ölgerS- arhús verSi eftirlitsmaður frá stjórn- inni til þess aS sjá um aS ákvæöum laganna um útsöluna verSi hlýtt'af hálfu ölgeröarhúsanna. AS því er eftirlit snertir, kvaS Mr. Major, að frumvarpinu mundi verSa breytt þannig, aS þaS sé skýrt fram tekiö, aS et'tirlitsábyrgSin hviili á fylkislögreglunni, bæjar eSa héraSs- lögreglunni og umlboSsmönnum, er skipaSir verSi samkvæmt fyrirmæl- um laganna. Um sektir hefir stjórnin kveSiS svo á, aS ef héraðs- eða bæjarlöigreglan sanni sölk á hendur ákærSum, þá skuli allar sektirnar renna í sveitar- eSa bæjarsjóS. Þá hefir og sú fregn flogið fyrir, aS stjórnin muni hafa í Ihyggju, aS veita gistibúsum leyfi til að selja öl meS mat, og er sagt aÖ þaS muni gert meS hliösjón af þv't, að ekki sé víst að öll gistihús, er fleiri henbergí hafi en 24, kæri sig um að fá ölstofuleyfi, ef þau fái leyfi til þess aS selja öl meS mat. manns. komust menn aS því, aö sex manns af Skip^höfninni voru á lífi i tundur. skeytarýminu frammi í neSansjávar- bátnum. Gátu þeir gefiS nterki meS höggum og kallaö þannig á hjálp. Var reynt aö hjálpa aít hvaS mögu- legt var, en reyndist ómögulegt, bæSi sökum þess, aS veður versnaði mjög, og líka sökum þess, aS björgunar- tæki munu hafa verið mjög af skorn- um skamti. þótt undarlegt megi virð- ast, þar eS ekki er mjög langt síS- an, aS sama slys henti neöansjávar- bátinn “S-51”, og varS engum bjarg að. I þrjá daga heyrSist lifsmark frá skipinu, en síöan ekki. Munu þessir sex allir þá hafa veriö komnir aS köfnunardauða. — Ekki hefir enn tekist aS ná upp skipinu, og hefir þetta voSaslys slegiS megnasta ðhug á alla BandaríkjaþjóSina, sem von er. Margar árangurslausar leitarferSir hafa verið geröar eftir Mrs. Frances Grayson, og félögum ihennar, er get- iö var um í síðasta blaði. Leikur nú enginn efi á því, að þau hafa öll farist. Enda 'hafa nú fregnir kom- ið frá tveimur skipum, er ber sannan um þaö, aö þau muni hafa farist á Þorláksmessukvöld milli 7.30 og 7.45 um 18 milur norövestur af Cape Cod. B. V. Comeau skipstjóri á skonnortu frá Nova Scotia, og stýrimaður hans, heyrðu þá glögglega hvin af flugvél um stund, rétt hjá sér, og síSan gusu- smell, eins og þegar þungt flykki fell- ur i vatn. Eftir það heyrSu þeir ekki í flugvélinni. Rokstormur var þetta kvöld á norövestan, og svo mikill sjór, aS eigi var fært nema traustustu smá- skipum. Comeau skipstjóri reyndi >ó aS halda sér aö þessum slóðum um stund, en gat ekkert séS, enda illslkyggnt fyrir myrkri og stórsjó, þótt, flugfoáturint^ hefði ekki sokkið strax, sem líklegast er. — Mrs. Gray- son var dönsk að ætt. Flugstjóri var Oskar Omdal, nafnkunnur og þaul- reyndur norskur fluggarpur. varður, er nú Vim þessar rnundir er á ferS hér í Canada. Til samans ráða þessir fjórir menn yfir 90 prósent af öllum blöðutu pg tímaritum, sem gef- in eru út á Bretlandi. Allir eru þeir ihaidssamir og hlynna aS stóriSju- höldum og auSvaldsfyrirtækjum. — Þriöji Berry-bróSirinn er Buckland lávarður, er sagt er aS sé formaSur fleiri stóriðjufélaga, en nokkur ann- ar maöur á guðsgrænni jörS, Heimskringla óskar lesendum sínum og öllum Islendingum GLEÐILEGS NÝÁRS Bretland, VERKAMANNASTJORN? “Eg er alveg sannfærSttr um þaS, að eftir næstu þingkosningar verSa jafnaSarmenn í meirihluta á þingi.” Þessi orð hefir blaSamaSurinn, Mr. Hamilton Fyfe, nýlega eftir Rother- mere lávarði, blaðakónginum ntikla, eftir viStal, er LávarSurinn veitti hon um til birtingar. AstæSur fyrir því áliti sínu gaf lávarSurinn þessar: “Eg er sannfæröur um aS þannig fer, þegar 5y2 miljón kvenna fær nú kosningarrétt.” (Baldwin ætlar sér að veita kosningarrétt öllum konum 21 árs eða eldri). “En jafnvel án þeirra igeri eg ráð fyrir, að Ramsay MacDonald muni ltreppa freklega 6,000,000 atkvæði, og þaö ætti aö tryggja honum 280 þingsæti í neðri málstoíunni eftir 'kosningarnar.” BLAÐAKONGAR. Nýlega keyptu bræðurnir Sir Wil- liam og Sir James Gower Berry dag- blaöiö “Daily Telegraph” í London, Frá Ixmdon er símað 27. des., aö dr. Louis Sambon. ihinn frægi sér- fræöingur um hitabeltissjúkdóma, hafi ákveöiö, meö samþykki hlutaS- eigenda auövitaö, aS leggja undir eyj- arnar Mön og Wright, sem sérstök rannsóknarsvæði fyrir tilraunir til þess aö komast aö þvi, hvort krabba- mein séu tiöari í sérsfökum húsum, strætum eöa héruöum, en öSrum. Til skýringar er þess getiö, aS dr. , Hambon ’alítur, aS £ini vegurinn til þess aS komast fyrir leyndardóma 'krabbasjúkdómanna, sé aS komast ’fyr ir þaS á 'hvaöa stöðum, eða viö hverja staðhætti sjáilkdómurinn sé ákafast- ur. Hefir hann reynt þetta viS gulu hitaveikina og malaríu, aö rannsaka hvorutveggja þar sem mest var um Iþær sóttir og þá tiltölulega minna um aðrar. Segir dr. Sambon svo sjálf- ur: “Vér vitum aö stingmý (mosquifos) ibera malaríu-veikina, en aS þvi hefö- um vér aldrei komist, hefðu ekki sér- stakar langvarandi rannsóknir farið fram í flóunum kringum Rómáborg, þar sem miljónir af stingmýi au'ka kyrt sitt. Eg álít að eirihver vísinda- leg orsök liggi til krabbameina, og skeö geti að þau berist. Þess vegna er nauðsynlegt að velja sérstök rann- sóknarsvæöi oig afgirða þau, til þess að ikomast fyrir þaö, hvort kralbba- meitt fyJgja sérstökum húsum eða ekki. ----- Sagt er að brez'ki.r læknar játi þaö aö vel megi vera að dr. Sarnbon sé á réttri leið, og er sagt aö Manar- ibúar hafi boðið honum alla áðstoð, er hann óski. — Dr. Santbon ér víö- frægur vísindamaður. Ef rétt er rnunaS, kom hanif til Islands fyrir fáum árum, og mun þaö hafa verið I hann, er dr. Guðm. Finnbogason kveður hafa kennt sér .aö éta smára. Samþjóðleg mál. NÖBELS VERÐLA UNIN. NóbelsverSIaununum fyrir áriS 1927 hefir nú veriö úthlutað, ásamt Iæknisvisindaverðlaununum frá fyrra ári. F riðarverðlauminum var skift á milli próf. dr. Ludwig Quidde frá háskólanum í Muendhen, og prófes- sor Ferdinand Buisson, er áöur starf. aSi viö Sonbonne háskólann. Quidde hefir alla æfi barist á móti hernaöi og fyrir friðarhugsjónum í Þýzka- landi, og svifiti Vilhjálmur keisarí Ihann embætti um tíma, fyrir bók um Caligúla Rómverjakeisara, er honutn fannst sem kynni að vera hálft í hvoru til sín stíluS. Buisson er nú (86 áta) heiðiúrsforseti hins mikla friöarféþigs “Mannréttindafélags- ins.” BókmenU.verðlaunin hlaut aS þessu sinni hin fræga ítailska skáldkona Grazia Deledda. Er hún vafalausí viðfrægust skáildkona í heiminum, nú- lifandi, á'samt Selmu Lagerlöf (iSví- 'þjóö) og SigríSi Undset (Noregi). Hefir hin fymefnda þegiar fengiS þessu sinni fyrir bæði árin, 1926 og 1927. Fyrra árs verölaunin hlaut dr. Jðhannes Fiibiger, frá Kaupmanna- höfn, fýrir kra/bbameinsrann9Óknir. VerSlaunin 1927 Maut dr. Júlíus Wagner von Jauregg, frægur læknir í Vínarborg. Eðlisfrœðisverðluununian var skift milli prófessoranna Arthur Hally Compton (Bandaríkjunum) og Ohar- les T. R. Wilson (Bretlandi) fyrir rannsóknir þeirra viöviíkjandi raf- eölisfræöi. Bœði frá London og Washington iberast þær fregnir nú um áramótin, aS stjórnmálamenn' og fulltrúar beggja ríkja hafi aS undanförnu verið aö tala sig saman um, að koma á samningum milli ríkjanna þannig löguðum, aö hvorttveggja rikið skuld- bindi si,g til aö ráðast ekki á hitt. Er það samskonar samningur og Norður lönd, sérstaklega SvíþjóS, hafa gert við ýms önnur ríki. Fylgir þaÖ og fréttinni, að slíkur samningur sé að- eins ógerður milli Bandaríkjanna og Frakklands, og er sagt frá Washing- ton, að sá samningur setji Banda- ríkjunum algerlega í sjálfsvald, að gera þanni,g lagaöan samning viö fleiri riki, ef þeim sýnist. En með Nobelsverölaunin, sem kunnugt er, því að stjórnkænskumenn flasa aldrei en margir bjuggust viS að hin sáS- arnefnda mundi hreppa þau nú. Lœknisverðlaunum aS neinu, nema þegar þeir flana í ófriS, þá er jafnvel búist viö sex mánaða samtali um þetta enn, áður var útbýtt aðen nokkuö endanlegt verður afráðið. OM Fádæma snjókoma o,g illviöri voru á Engilandi á milli jóla og nýárs. Kreppti svo aö aSflutningum matvæla úr sveitum til Lundúnaborgar, aö til stórvandræSa horfSi. En meö ný- árinu brá til rigninga í Tempsárdaln um, og bljóp svo mikili vöxtur í ána, aö hún hefir víða flætt yfir bakka sína, og sumstaðar gert töluverðan skaöa. Segja sáöustu fréttir, að hún fari heldur vaxandi. — Annars hafa gengiS hln verstu illviðri um NorS- urálfuna undarifariS, sr.jóað suöur við Miðjarðathaf og fjöldi manns frosiö til bana um miðbik álfunnar austanvert. Eins hafa margir farist nýlega úr kulda í Bandarikjunum, og niega menn vera ánægöir hér í Canada með veðriS samanborið viö önnur lönd, þótt sumum hafi stund- um þótt hann napur undanfariö. Ársfundur Viking PressLtd. Árslfundur (h 1 utliafafélagsins The Vik(ing Press, IJtdJ., verður haldinn laugardaginn 14. janúar 1928 á! skrifstofu félagsis 853 Sargent Ave., Winnipeg, Kl. e. h. Ársskýrslur félagsins verða þar lagðar fram til stað fesitingar; embættismenn kosnir fyrir í hönd farandi ár, og mál þau er félaginu koma viðt verða rædd og af. greidd. Skorað er á alla liluthafa að masta eða senda um. boð sín þeim félagsmönnum, er fundinn sækja. Winnipeg, Man. 30. des. 1927. M. B. HALLDÓRSSON forseti RÖGNV. PÉTURSSON skrifari.

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.