Heimskringla - 18.12.1929, Blaðsíða 2

10. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 18. DES., 1929
íslendingur
I.
Frelsis vinir, hraustar hetjur.
HörSasynir, Þrændaniöjar,
flúöu kærar feörabyggðir
fremur en þola konungsviöjar.
Sigldu dökka íshafsála,
öllu vanir, nema kvarta.
,
Byggöu lakar blíöu megin,
báru kappans þrá í hjarta.
Það varö öllum heimi að happi:
höfin könnuð, löndin fundin;
málið geymt og fest og fágað
fyrsta lýðvalds hugsjón bundin.
Norðurljósin lýstu hugann,
lýsti af Heklu og Kötlu glóðum,
Á afviknar og háar hillur
hlóðu landsmenn dýrum sjóðum.
Island! fljóta og fjalladrottning
frjáls á stóli tignar sinnar,
að þöktum borðum bauð til vista;
brostu hæða og fjalla kinnar.
Árin liðu í þjarki og þófi,
þjóðin kenndi ýmsra veðra.
Þúsund ára niðja niðjinn
nýtur eðlis sinna feðra.
II.
Ungur kleif hann upp á brúnir;
Yfirstigið gat hann brattann.
Svörtu þilin bergmál buldu
byrstum rómi,’ er steini hratt ’ann.
Lækir stukku af bröttu bergi
boðleið niður hamrasalinn.
Ránardætur risu og féllu,
röðull skein á fagradalinn.
Hátt á gnúpi einn hann undi,
athugull á íjallaranninn.
Byggðar-svipur tröllatökum
töfraði bljúga æskumanninn.
Ekkert vissi ’hann um það sjálfur;
engin þetta kennir saga.
Áhrifsmyndir brunnu í brjóstið.
bar hann merkin alla daga.
Ur því varð hann Islendingur,
uppalinn við hrikaleiki,
brattar elfur, bakkafullar,
brunahraun og Heklureýki.
Það var ekkert undanfæri;
engu sleppt úr hrifningunni;
eðlið mótað, afsal gefið,
andlitsmynd af náttúrunni.
Seinna miklu sigldi hann höfin,
settist að í Vesturheimi.
Sat þá betur sólarmegin,
en söknuð fann í hugans geymi.
Sambýlið við forná fossa,
fjallaskörð og klungur bruna,
átti líka hönk í hjarta,
sem heimtaði svip á náttúruna.
Aftur og fram um fagra dalinn
flughröð hugsun löngnm dvelur,
efst við brún, í klettakrubbu,
krummi þar sem hreiðrið felur.
Niðri’ á bliðum blómateigi
bryddum kjarri, í hlíðarslakka,
rétt hjá bóndans sagnasetri,—
sælureit á lækjaybakka.
III.
Hvað er það, sem útþrá orkar?
ættlandstauga níðingssliti ?
Er þá ekki andans þroski
útsýn stærri, meira af viti'?
Mundi Eiriks heiðri hnjóður
hnýsin leit, til nýrra landa?
Eða Leifi metin minnkun
mannraun ýms, til fjærstu stranda?
Dæmið vægt, en virðið fremur
viðbragðsskerpu, að firrast náinn,
þess, er snýst í blökku búri
er brjóstið herpir frelsisþráin.
Hugur ofar hreppa-mörkum,
hirðir ei um vistarbandið
andinn gieðst af útsýn meiri;
allur heimur: föðurlandið.
Bak við alla þarfa þekking,
þráin kveikir Ijós á rökin,
lyftir hærra, lýsir áfram,
lánar þrótt í vængjatökin.
Þúsund ára niðja niðjinn
nýtur því, en geldur eigi.
Hlutverkið er firnum fremra,
forfeðranna að lengja vegi.
Leifur Heppni stóð við stýrið,
strauma klauf að vonarlöndum.
Enginn hafði fyrri farið
fríðri gnoð að Vínlandsströndum.
Hvað þá svall í sinni hraustu?
—sínum líkum hver einn hlitir,
byggja þessar breiðu merkur
blóðþyrst dýr eða kappar nýtir?
Reyndist mér á rökkurdægrum
ránar glettur farartálmi.
Verra mjög en verjast sverði
Menn afla sér $5. til $10. á dag
Vér þurfum tafarlaust 100 manna í vitSbót. Vér vcitum 50c á klukku-
tíma nokkuó af tímanum, til þess a?5 létta undir met5 mönnum, sem
eru aö læra Vel Rorgaía Stööuga Bæjarvinnu, sem BíiviÖgerÖamenn,
Farmbílstjórar, Vélfræöingrar, FlugvélfræT5ingar, Húsvíraleggjarar og
RafvélafræÖingar, Trésmiöir, Múrarar, Gipsarar, og Rakarar.
Skrifiö eftir ókeypis námsskrá og lítiö inn tafarlaust til fullrar eftir-
grennslunar.
SkrifiÖ— n
DOMINION TRADE SCHOOLS
5H0 Maln St., WINNIPEG
Stofnanir um land allt.
Útíbússkólar og ókeypis Atvinnuleitunar-Starfsemi i helztu Stór-
bæjum Hafsstranda á milli.
DÖEWBYS
OLD TAVERN
ALB
Viðeigandi drykkur fyrir
veizluhöld um hátíðarnar —
tær, hreinn, freyðandi, og
eykur fjör, líf og gleði.
Gleðileg Jól öllum mönnum
varinn brynju, skildi og hjálmi.
Þó munu frændur, vosbúð vanir,
veginn rata hér að sandi.
Megi feðra heill og hreysti
hagsæld ráða í þessu landi.
IV.
Frændur Islands fyrstu sona
feikna landsins kjöltusveinar.
Hver er yðar þrá til þrifa
í þjóðarbygging lagðir steinar?
Kanada er kjörland yðar,
kostagjöfult iðni móti;
þarfnast vits og viljafestu,
að verðleikanna hver einn njóti.
Landið er að nokkru numið
tiýtar merkur býlin prýða;
allra þjóða safn í sveitum,
sundurþykki við að stríða.
Andi Njáls að lýsa lögum
°g leggja ráð til hags og þrifa,
og röksjón Halls til réttarfestu
í ríki voru þarf að lifa.
Feður vorir fundu miðin,
fundu vöð á milli hylja,
lærðu vel að standa í stormi
og stikla eggjar milli gilja.
Sáu fyrst af sjónarhæðum
svipi þá sem andann mennta;
kostir þeirra, vizka og vextir,'
vorri þjóðarbygging henta.
Islendingar, Vinlandsverjar,
vinnum saman tök hins sterka;
styðjum þá, sem fremstir finnast
frænda vorra, hér til verka.
Bindum alla byggða veggi
björgum þeim, sem aldrei slitna.
Hlutleysið er heimskra svœfill.
Hugsjónirnar um oss vitna.
Þitt er að muna móðurþelið,
mikilúðga, tigna, fangið,
mæla og virða málið ríka
munans-nautna breiðavangið.
Þitt er að sanna þrekið forna
þjóðarkjarkinn glaðvakandi;
stíginn fram úr áþján alda,
andann bræðra, i frjálsu landi.
Næmur úr faðmi nætur sólar,
norður íslands sumargjöfum,
æfður úr skóla íshafsdætra
yfir bræðr’a votum gröfum;
þú ert gildur’ á ,glöðu þingi,
gjarn að starfa. heill í svari;—
haldinorður, hreinn og djarfur,
hér og þar svo betur fari.
•
Vandi fylgir vegsemd þeirri,
vafamál til fulls að tæma.
Eftir vali og vitsafurðum
vorir niðjar um oss dæma.
Landnámsmaður, útsýn æfður,
áform tekur mæld og vegin;
byggir á hentu bæjarstæði
með byrgisskóginn veðurmegin.
Hindra manninn ýmsar annir,
utar fögru bæjarstæði.
Aldarháttinn hugur kannar,
heildar-mátt og innri þræði,
Allur þessi ógnarspuni
öfugþættur, víða fúinn,
Veldur þtingum manna-meinum
af margra þjóða háttum snúinn.
Barnið þroskar brjóstamjólkin,
brosið skýrist, nærist hreystin;
móðurástin vekur vitið,
vakir í auga fyrsti neistinn.
Þá eru draumar dýrra vona
dægra og ára gleði vaki
Seinna á hugann lýsir lakar
leyndist skuggi á hurðarbaki.
Ot í skólann berast börnin,
burt frá eðlisþroSka lögum,
út úr faðmi ástvinanna
að uppdráttarins sulta-nögum.
Burt frá augum blíðrar móður,
burt frá ljósum náttúrunnar,
skulu læra að hoppa í höftum
og halda á sigri alþýðunnar.
Þetta er meir en grátleg gríma.
Göngtim út í daginn bjarta
þar sem árdagsandinn hreinsar
úldið loft úr hug og hjarta.
Skólinn líkt og lækjarstraumur
líður og græðir engjablána;
verður í farveg feðraástar
að finna og vökva eðlisþrána.
Sé ég í þessu þjóðarsafni,
þeir eru margir, Snorra synir
sem vaknað hafa af vondum draumi
og voðann skilja betur en hinir.
Reynist einhver höfði hærri
að hugsun, ofar moldviðrinu,
hans eru stigin líka lengri
og leiðin styttri að takmarkinu.
Hlynur íslands, hug þinn skoða,
hlutur þinn er naumast gleymdur.
Áhrifsmyndir æsku þinnar,
arfurinn i brjósti geymdur.
Það sem skærast skein á hjartað,
skóp i hug þér tign og lotning,
gróf í minnið, göfgaði andann,
gaf þín fnóðir: fjalladrottning.
Ólgar bblóð í æðum þínum
yfir sárri þrá í hjarta.
Allt í kring er viilst á vöðuni,
vex á herðunt myrkrið svarta.
Stór í anda, stefnufastur,
sterkra áhrifsgeisla valdur.
Nýtur trausts úr öllum áttitm,
yngri tíða frægðar Baldttr.
Öllum börnum alþýðunnar
ögrar þörfin til að vinna.
Vertu afl og áttaviti
ótal bræðra, er vita minna.
Ömenntaður illa treystir
einlægni frá hærri sviðum;
jafningjarnir bítast betur,
bræðralagið heitir griðum.
Allt sent þú í æsku lærðir
efst á fjöllum, niöri’ í dölum,
inn til jökla, út við sæinn,
i andans ríkishallarsölum;
leiðir stillt að afturelding,
eftir löngun til hins sanna;
þar til heill og hásýnn andi,
heldur á lofti velferð manna.
Mikla virðing, mestan heiður
móðir þín að sönnu hlýtur;
ef þú ílestum fremri reynist,
og fóstru þinnar hylli nýtur.
Báðar sarna barnaláni
bindur inn á framtíðina.
Önnur hefir unnið gullið.
sem alla daga skreytir hina.
—Friðrik Guðmundsson.
Öðinn
Síðari hluti 25. árg. (sept.—des.
1929) er nýlega kominn út, og hefst
þar síðari 'hluti æfisögu séra Frið-
riks Friðrikssonar, er hann nefnir
'“Starfsárin.” En þar lauk frásögn
“Undirbúningsáranna,” er höf. var
kominn hingað heint frá Kaupmanna
höfn og hafði tekið sér “náttstað í
litlu herbergi á “Geysi,” en það hús
er á Skólavörðustíg, gegnt hegning-
arhúsinu...... Starfið lá fram-
undan; ég sá það i hillingunt álengd-
ar, og lagði það i Guðs liönd, hvenær
og hvernig það ætti að byrja, En
fyrsti liður starfsins áleit ég að vera
ætti nárfiið á prestaskólanum. Svo
yrði hitt að koma á einhvern veg.”—
Æfisaga sér Friðriks verður merki-
leg bók og skemtileg. “Undirbún-
ingsárin” hafa hlotið miklar vinsæld-
ir og svo mun og verða um síðari
hlutann eða "Starfsárin.” — I þejrn
köflum, sem prentaðir eru í þessu
hefti Öðins, er aðallega rætt um
fyrsta námsár höfundar í prestaskól-
anum og fyrstu drögin að stofnun
K. F. U. M. hér á landi. —Af öðr-
um greinum í “Öðni” má nefna
“Þjóðbandalagið,” smágrein með
mynd af væntanlegri Þjóðbandalags-
höll, og “För til Norður-Grænlands.”
Er hún prýdd með mörgum myndum
Þá eru oig þarna myndir af “Haga-
vatns-hlaupinu” í sumar, mynd af
hæsta reynitré í Reykjavík, og loks
ýmissar mannamyndir, eins og venja
er til í Óðni.—Vísir.
Hrá GRÁVARA Keypt
Vér kaupum grávöru sem hér segir:
RKD FOX $60.00 || ÚLF fT»l.DO
MINK ....fðS.IH) 1 RACCOOX «110.00
LYNX ....#73.0« II SAFALA . #38.00
s.
SEND f°rf prlces* TO
FIRTKO—426 Penn Ave.
Plttnburgh, IVnna.
U. S. of Amerlca
Business Education P ays i
ESPECIALLY I
“SUCCESS TRAINING” 1
Scientifically directed individual instruction and a high
standard of thoroughness have resulted in our Place-
ment Department annually receiving more than 2,700
calls—a record unequalled in Canada. Write for free
prospectus of courses. Train in Winnipeg, Western
Canada’s largest employment centre
SUCCESS BUSINESS COLLEGE
PORTAGE AVE., at Edmonton St.
Winnipeg, Manitoba.
(Owners of Reliance School of Commerce, Regina)
A. S. Bardal og þeir sem hjá honum vinna óska
öilum sínum mörgu viðskiftamönnum
og vinum hjartanlega
GLEÐILEGRA JÓLA OG FARSÆLS NÝÁRS
A. S. Bardal
Utfararstjóíi
843 SHERBROOKE STREET
Símar: 86607 og 86608
Árangurinn eins viss og sólaruppkoman
Þegar þér notið Purity Flour, í brauð til heimabökunar.
Þér munið og einnig komast að því þegar þér notið þetta
heimsfræga ágætismjöl í sætabrauð og kökur ^
að það bregst ekki að brauðgerðin heppnist a
vel.
^URijy FL’OUP
98Lbs.
(Mf. MOW) .
J'lNNt.to CArtítOt4
®RANOON ""■*■** C0M0N1V/
^ GOOCRlCM ^
pUR!Ty FCOUf1
Stofnað 1882
best f°l' J
Pies.B'tíS
Reynið
jessa forskrift
fyrir Fudge Cake
1% bollar Purity Flour, 1% bolli
smjörs, 1% bolli nýmjólkur, 2 egg, 1
teskeit5 Vanilla, 2 únzur súkkulaöi
raspaö, 1H teskeit5 Cream of Tartar,
1 teskeiö Soda (uppleyst). Át5ur en
sódanum er bætt í, látiö % bolla af
sjóöandi vatni í soppuna. Bakit5 í
tveim-ur þynnum.
Westem Canada Flour Mills Co, Liznited
Winnipeg - Calgary 20
Löggilt 1914
Hitað hafa heimili i Winnipeg
siðan “82”
D. D.Wood& Sons, Ltd.
VICTOR A. WOOD HOWARD WOOD LIONBL E. WOOD
Presldent Treasurer Secretary
tPlltarnlr aem Ollum reyna aS þdknaat)
KOLogKÓK
Talsími: 87 308 Þrjár símalínur
MACDONALD'S
Eiite Qit
Bezta tóbak í heimi fyrir þá,
sem búa til sína eigin vindlinga.
ÍIALDID SAMAN
MYNDASEDLUNUM
.13»