Heimskringla - 14.09.1932, Qupperneq 5

WINNIPEG 14. SEPT. 1932
HEIMSK.R1NGLA
5 BLAÐSÍ£.a
garða. Vegna hæðarmismunar
frá sjó og ýmsra annara orsaka
eru héruðin næsta ólík að lofts-
lagi, Jarðvegi, gróðri o. s. frv.
Hvað getur t. d. verið ólíkara
en kastiljanska hásléttan, þyrk-
ingsleg, óblíð að verðáttufari og
fáskrúðug, og austur- eða suð-
urströndin, þar sem gróðurinn
minnir helst á plantekrur eða
vinjar suður í hitabeltinu? Eins
má segja, að Pýreneadalirnir
norðanvert við Ebró séu harla
ólíkir norðurdölum Kantabríu-
fjalla og Galisíuströndinni. En
það er ekki nóg með það, að öll
þessi héruð séu ólík frá land-
fræðilegu sjónarmiði, heldur
hafa þau og sætt ólíkum örlög-
um í sögunni, þau hafa verið
numin og bygð á mismunandi
tímum af ólíkum þjóðflokkum,
sem höfðu ekki sömu menningu
tungu né trúarbrögð. Eining
landshlutanna í menningar- og
stjórnarfarslegu tilliti var verk
margra alda og tókst ekki fyr
en eftir margar hishepnaðar til-
raunir.
Og þrátt fyrir eining Spánar,
sem svo seint og erfiðlega varð
til lykta leidd, þá eru í fáum
löndum jafn greinileg sérein-
kenni hvers landshluta og menn
óvíða jafn fastheldnir við forn-
venjur sinar og héraðsmállýsk-
ur.
Hverjir fyrstir bygðu Spán
verður engum getum að leitt, en
fyrstu íbúarnir, er sögur fara
af voru hinir svo nefndu íberar.
Þeir eru fyrst nefndin á nafn í
skrifum rómverska sagnaritar-
ans Varró, sem uppi var á 1.
öld fyrir Krist, og notar hann
þetta heiti yfir ættkvíslir þær,
sem áttu sér hústaði á hans
dögum umhverfis Ebro-fljótið.
Um uppruna Ibera er alt á
huldu eins og vænta má. Menn
hallast þó mest að þeirri skoð-
un, að þeir hafi komið frá Asíu
og verið náskyldir frumbyggj-
um Kaldeu og Assýríu eða hin-
um svo nefndu “Súmer-Akkadi-
um” eins og úral-altaísku þjóð-
irnar’’ (Finnar, Mógúlar o. s.
frv.) nú á dögum. Þeir munu
hafa brotist inn á Spán að sunn
an, komið frá Afríku. Þar munu
þeir hafa látið eftir sig ýms
vegsummerki og ef til vill átt
talsverðan þátt í myndun egip-
sku þjóðarinnar.
Um menningu þeirra á Spáni
verður lítið sagt. Eitt verk er
það, þó, sem varðveist hefir eft-
ir þá og er þögull en órækur
vottur um það, að þeir hafi að
minsta kosti á sviði myndlistar-
innar staðið merklega framar-
lega með tilliti til þáverandi
þroksastigs manna. Það er
“mærin frá Elchp”, brjóstlíkan
af ungum, fríðum kvenmanni,
meistarlega skorið út í kalk-
stein og málað yfir með ýmsum
litum. Það fanst á öndverðu
sumri 1897 nálægt borginni
Elche, alldjúpt niðri í jörðinni
innan urn mannabein, brot af
leirkerum og áhöldum, sem gáfu
til kynna að þar mundi vera
gröf frá dögum íbera. Finnend-
urna rendi engan grun í, hve
fágætan dýrgrip og listaverk
þeir hefðu komist yfir og seldu
það fyrir eina 4,000 franka eða
tæplega þá upphæð, sem háls-
menið og annað skraut á líkan-
inu var virt á. Nú er það á
Louvre-safninu í Parísborg. Þar
mætti það standa við hlið Afró-
dite frá Milos og þyldi vej sam-
anburðinnn, þótt það sé ekki
eins og flestar aðrar höggmynd-
ir fornaldarinnar, sem varð-
veizt hafa, tákn einhvers átrún-
aðar, heldur að öllum líkindum
mynd af íberiskri hefðarkonu.
Það sýnir höfuðbúningurinn,
fötin og skartgripirnir, sem
koma alveg heim við það sem
menn vita best um búninga
fólks á þeim tímum. Ef trúa
má orðum Théophile Gautier’s
hefir raunsæi ríkt frá öndverðu
yfir spænskri list og hvorki
hugarflug né fyrirframsann-
færingar orkað neinu gegn því.
Og hafi svo ávalt verið, veröa
menn að játa, að íberiskir kven-
menn hafi verið einkar fríðir
sýnum. Andlitsdrættir meyjar-
innar frá Elche lýsa, þrátt fyrir
greinileg austurlensk áhrif, sér-
kennilegri fegurð, sem ekki
verður vart annarstaðar en á
Spáni, enda má enn þá sjá sama
ættarmótið yfir ungum stúlkum
í Murcia og Alicante. “Mærin
frá Elche’’ er Carmen vorra
tíma, skreytt dýrindis djásnum
eins og Salammbó, hin fagra
konungsdóttir úr Karþagóborg,
þessi sama Carmen, sem spænsk
skáld og rithöfundar síðari tíma
engu síður en listamenn hafa
tilbeðið og tileinkað mörg sín
fegurstu meistaraverk, eins og
síðar mun vikið að.
Um beina afkomendur íbera
nú á dögum getur vart verið að
ræða, en þó eru nokkurar líkur
til að Baskar séu það, og ef til
vill Berbar í Afríku. Sumir
halda fram, að íberar hafi ekki
einungis dreifst um alla norður-
Afríku og Spán, heldur einnig
um Suður-Frakkland, ítalíu
Sikiley, Korsíku og máske fleiri
lönd og hafi á 15. öld f. Kr.
myndast stórt íberískt-lybiskt
ríki, sem kept hafi um yfirráð-
in í Miðjarðarhafinu við Egypta
og Fönika, en orðið undir í við-
ureigninni við þá; Og frá þeim
tíma séu fyrstu nýlendur Fönik-
íumanna á Spáni. Nágrannar
íbera voru Lígúrar á Frakk-
landi, sem síðar brutust inn á
Sján og blönduðust íbúunum í
norður- og Vestursveitum lands-
ins. Voru þeir ekki ósvipaðir
íberum eftir því sem höfuð-
mælingar virðast nú benda til
(hvorirtveggja langhöfðar). Á
árunum 600—400 f. Kr. komu
Keltar fyrst inn á Spán. Ei
þeirra a. m. k. ekki getið fyr en
á fjórðu öld, að gríski ferða-
maðurinn Pyteas telur þá búa
á vestanverðu því landi, sem nú
nefnist Frakkland. Þeir voru
einnig komnir frá Asíu og dreifð
ust víða um lönd. Þeir voru
Indógermanskir eða arískir, ó-
skyldir Iberum, ósiðaðir mjög
og létu ekki að sér kveða í
menningarlegu tilliti. Eftii
marg-ítrekaðar innrásartilraun-
ir tókst þeim að leggja undir
sig allverulegan hluta Pýrenea-
skagans, og tóku sér þar ból-
festu. íberar höfðust eftir það
við í Pýreneadölum, á strand-
lengjunni við Miðjarðarhafið og
suður-Spáni. Aftur urðu Kelt-
ar í meiri hluta þar sem nú
heitir Galisía og Portúgal. Á
allri norðurströndinni og um
miðbik landsins runnu þjóðflokk
ar þessir saman, en þó bar
meira á íberum, og gengu þeir
undir nafninu Keltíberar í forn-
um ritum.
Föníkar tóku fyrst að venja
komur sínar til Spánar á elleftu
öld f. Kr. Fyrir þeim vakti ekki
annað en auðgast á verslun
sinni við landsmenn. Þeir hættu
sér ekki langt inn í landið, en
létu sér nægja að reisa víggirtar
borgir og verzlunarstöðvar á
ströndinni (suður- og austur-
strönd skagans), þar sem höfn
var góð. Ein af þeim borgum
var Cadiz, sem nú er ein af
stærstu sjóverslunarborgum
Spánar. Föníkar kendu lands-
miönnum leturgerð og mynt-
sláttu. Grikkir höfðu einnig
djúp áhrif á menningu þeirra.
Þeir komu til Spánar í verslun-
arerindum eins og Föníkar og
settust að í Katalóníu, Valencíu
og Galisíu og finnast þar enn
menjar um veru þeirra.
í fjórar aldir réðu Karþagó-
borgarmenn yfir Spáni. En er
öðru púnverska stríðinu lauk,
höfðu þeir orðið að yfirgefa
landið, sem þá komst smám
saman undir yfirráð Rómverja.
Allar þessar austrænu þjóðir
höfðu mikil menningaráhrif á
, íbúa Spánar, útbreiddu tungur
sínar og trúarbrögð, kendu
þeim handiðnir, listir, notkun
peninga og leturgerð, og minna
íberísku stafirnir á föniska letr-
ið, enda þótt enn hafi ekki tek-
ist að ráða þá til hlítar. Alt til
þess tíma, er Rómverjar herj-
uðu á Spáni, eða 200 árum f.
Kr., var ekki um neinar veru-
legar bókmentir að ræða með |
Spánarbúum. Þó er þess getið
i fornum annálum, að íberísku
ættkvíslirnar, er bjuggu þar er
nú heitir Andalúsía (Túrdetanar
og Túrdúlar) hafi verið alllangt
komnir í menningu, hafi stund-
að akuryrkju, iðnað og verslun
og auðgast mikið. Sagt er og,
að hjá þeim hafi ritment verið
á háu stigi, að þeir hafi átt sög-
ur og annála, kvæði og lagasöfn
í bundnu máli, sem þá voru
6,000 ára gömul. En ekkert
af því hefir varðveist til vorra
daga. Aftur á móti eru til á-
letranir margar — um 100 að
tölu — frá íberísku tímunum,
grafnar í stein og málm, á pen-
inga o. s. frv. Það vita menn
nú, að með íberum hafa verið
miklir listamenn. Sönnun þess
er ekki að eins hin aðdáanlega
mynd frá Elche, heldur ótal
margar aðrar höggmyndir, út-
skornir munir og málaðir, sem
fundist hafa í Cerro de los Sant-
os og víðar. Og þar sem “m'ær-
in frá Elché’’ ber af öllu öðru,
er varðveist hefir frá íberísku
öidinni, er við hana kent þetta
fyrsta tímabil í menningarsögu
Spánar.
Þórh. Þorg.
—Vísir.
NAUÐSYN VÍSINDALEGRA
RANNSÓKNA Á SKILYRÐUM
fSLENZKRA ATVINNVEGA
Álit Fr. Weis prófessor.
Frjómoldin og gerlarnir. Skóg-
rækt, nautpeningsrækt og
saltfiskur.
í gær hvarf próf. Fr. Weis
hemleiðis með Drotningunni.
Hann kom hingað með sama
skipi fyrir 10 dögum. Hann
hefir notað tímann vel þessa
daga, gengið aö því með oddi
og egg að kynnast landinu, og
atvinnuháttum vorum jafnframt
því sem hann hefir haldið há-
skólafyrirlestra sína. — Hann
hefir farið austur um Suður-
landsundirlendi, um Mosfells-
sveit, Kjalarnes ( og Kjós, til
Þingvalla og suður á Reykja-
nesskagann. Hvar vetna hefir
hann athugað jarðveg og jarð-
myndanir, og tekið með sér all-
mikið af sýnishomum af jarð-
vegi til rannsókna á vinnustofu
sinni í Höfn.
Fr. Weis prófessor hefir, sem
kunnugt er, um langt skeið ver-
ið kennari við Landbúnaðarhá-
skólann í Höfn, jafnframt því,
sem hann hefir fengist við víð-
tækar vísindalegar rannsóknir
á jarðvegi og gróðri. Fyrir
löngu er hann víðkunnur mað-
ur fyrir rannsóknir sínar og rit.
En eitt af stórfeldustu störfum
hans, er rannsóknir hans á jarð-
vegi jósku heiðanna. Síðastlið-
in 60 ár hafa Danir, sem víð-
frægt er orðið, unnið hin mestu
stórvirki, við ræktun hinna ó-
frjóu heiða. En það er ekki
fyrri en fyrir fáum árum að Fr.
Weis, próf, tókst, með ítarleg-
um rannsóknum á eðli jarð-
vegsins þar, að sýna fram á,
hvernig ætti að fara með heiða-
jarðveginn til þess að hann ‘nyti
sín’, til þess að bestu eiginleikar
hans kæmu í Ijós. Með hinni
réttu meðferð, sem hann hefir
sýnt, og útskýrt vísindalega;
hefir honum tekist, á tiltölulega
skömmum tíma, að gerbreyta
hinum lélegasta heiðajarðvegi
í frjósamar skóglendur.
Eins og nærri má geta, hefir
Weis prófessor fengið svo góð
vinnuskilyrði, sem frekast er
unt, ríflega aðstoð og hinar
fullkomnustu vinnustofur og
tæki, þar sem hægt er að grand
skoða alla eiginleika jarðvegs,
efnainnihald, eðlisástand' alt og
gerlagi;óður.
Frásögn Fr. Weis.
Mbl. hefir haft tal af Fr.
Weis, og fengið hjá honum á-
lit hans á íslenskum jarðvegi
og ísl. atvinnulífi, eins og það
kemur honum fyrir sjónir eftir
þessa heimsókn hans.
Uni gróSurmátt jarðvegsins.
Þar eð aðalstarf mitt er jarð-
vegsransóknir, segir Fr. Weis,
hefi eg gefið hinum íslenska
jarðvegi mestan gaum. Maður
er ekki fyrr kominn hingað, en
það verður komumanni augljóst,
að hér á landi er um alveg sér-
kennilegan jarðveg að ræða,
mjög svo frábrugðinn annara
Norðurlanda, sem eðlilegt er,
hér í eldfjallalandinu.
Eftir þeim efnagreinum sem
eg hefi séð af íslenskum jarð-
vegi, er næringarefna forði hans
nægilegur, að öðru leyti en því,
að hér mun allvíða vera vöntun
á fósforsýru og kalí.
Aftur á inóti er köfnunarefnis
forði jarðvegsins hér sýnilega
mikill. En verkefni manna verð-
ur að fá því til leiðar komið, að
sá forði komi jurtagróðrinum að
notum.
Eðlisástand jarðvegsins virð-
ist og vera hér ágætt, og jörð
virðist hér yfirleitt ekki vera
eins súr í upprunalegri mynd
sinni, eins og í nágrannalöndun-
um. Stafar sá mismunur af því,
að bergtegundir landsins eru
aðrar.
Eg fæ eigi betur séð, en mik-
ill hluti af íslenzkum jarðvegi sé
auðunninn til nýræktar, saman-
borið við jarðveg þann sem tek-
inn hefir verið til ræktunar víða
á Norðurlöndum.
\ <
Um gerlagróður jarðvegsins
hér á landi vita menn sama og
ekkert, og verður ekkert um
hann sagt, fyrri en að undan-
genginni rannsókn.
Og áður en sagt verður nokk-
uð með vissu um íslenzkan jarð
veg, íslenska mold, þarf mikið
rannsóknaverk að vinna. Þegar
maður fer um íslenskar sveitir,
þá er sem hin óunnu rannsókn-
arefni hrópi til manns um úr-
lausn, þar sem þau blasa við
augum. Sjaldan hefi eg óskað
þess eins og einmitt hér á ís-
landi, að vera ungur í annað
sinn, og geta tekið þátt í því
rannsóknastarfi, sem hér er fyr-
ir hendi.
Tökum t. d. flögin í móunum
hérna. Hvað veldur þessum
gróðurlausu skellum í grassverð
inum? Hvaða kunnleiki fæst á
ástandi hins íslenska jarðvegs
alment, þegar grafist er fyrir
rætur þessarar meinsemdar? Eg
ætla engar getgátur að gera um
þetta efni nú. En glaður yrði
eg, ef sýnishorn þau, sem eg
hér hefi tekið, gætu gefið okkur
einhverjar bendingar um þetta,
er þau verða rannsökuð.
Og hvað um melana? Hvernig
verða þeir best ræktaðir? Og
sandarnir t. d. í Rangárvalla-
sýslu? Melar hafa verið ræktað
ir, t. d. á Korpúlfsstöðum hefi
eg séð ræktaða mela. Og sand-
fok er nú víða heft, sem betur
fer. En hver veit hvaða aðferð-
ir verður hægt að nota, þegar
öll einkenni og alt eðli sand-
anna og “moldanna” hálfblásnu
verður skýrt fyrir manni eins og
stafur á bók?
Framt.S skógræktarinnar.
Um skóggræðslu hér á landi
segir Weis m. a.
Eg get ekki betur séð, en
skóggræðsla geti átt hér tals-
verða framtíð. Margt bendir til
þess. Vöxtur trjánna í Múla-
kotsgarði er eftirtektarvert
dæmi þess, hvernig trjálundi er
hægt að hafa hér við bæi. Og
skógarreiturinn á Þingvöllum
gefur góðar vonir um vöxt furu-
trjáa. Fallegri fjallafuru en þar
hefi eg ekki séð, eftir aldri.
Að vísu er það sýnilegt, að
veðráttan er skógargróðri ó
hentug, greinarsprotar frjósa,
svo trén verða ekki beinvaxin.
En af því sem eg hefi séð hér,
tel eg engan vafa á, að hér sé
hægt að koma upp trjágróðri
við bæi, sem kæmu bændum að
góðu gagni, með því að þar
fengjust girðingastaurar, efni-
viður í amboð o. fl. Eftir reyn-
slu þeirri sem fengin er á Jót-
landsheiðum, gæti eg trúað því,
að hér gætu fleiri trjátegundir
komið til greina, en þær sem
enn eru hér ræktaðar. Elrir I
ætti að koma hér að gagni.!
Hann er notaður til skjóls á Jót-
landsheiðum.
En menn verða að gæta hinn-
ar algilda reglu að gróðursetja
trén nægilega þétt í gróðurbeð-
unum. Alt af er hægt að grisja,
þegar þau * hafa fengið þann
vöxt, að þess gerist þörf.
Skógræktin verður vitanlega \
að byrja í smáum stíl, sem gróð
urreitir við bæina, áður en byrj-
að er á stórfeldri skóggræðslu.
Þá fá menn reynslu til að
byggja á. Og hér mun sem ann-
ars staðar gefast best að ala
upp tré í nánd við mannabú-
staði. Þar fá trén áburð og um-
hirðu. Þar er hægt að sjá um,
að trén standi í opnum beðum,
en gras nái ekki að vaxa að
stofninum. Það er eitt aðalat-
riðið. Svo hefir reynst á Jót-
lands,heiðum. Standi trén í
grasgróinni jörð, er þeim mun
hættara við skemdum af frosti.
Hið nýja landnám.
En eins og skóggræðslan á að
byrja í smáum stíl, og breiðast
út frá bændabýlunum, eins verð
ur jarðræktinni best borgið,
með því að ræktað land jarð-
anna aukist svo mikið, að það
verði til skiftanna.
Þannig hafa józku heiðarnar
komist í rækt, en þaðan er mér
samlíkingin tömust, því þar er;
eg kunnugastur og þar eru mín
helstu viðfangsefni.
Heiðarjarðirnar höfðu fyr á
tímum yfir miklum landflæmum
að ráða. Heiðabændurnir klufu
þrítugan hamarinn við nýrækt-
ina. Og þeim tókst hverjum af
af öðrum, að auka svo mjög
ræktað land sitt, að hægt var
að skifta jörðunum milli barn-
anna, þetta e. t. v. í 3—5 jarð-
arparta, milli nýbýlanna, sem
brátt urðu jafn afrakstursmikil
hvert fyrir sig og jörðin öll áður.
En þegar eg lít yfir hinar ís-
lensku sveitir, get eg ekki varist
undrun yfir því, hve ræktaða
landið er lítið enn. Og þá um
leið renni eg huganum til heið-
anna, og ber saman jarðveginn
hér og þar, og get ekki betur
séð, en hér sé hann ákaflega
mikið betri.
Samanburð hefi eg ekki á
takteinum, á veðráttufarinu. En
þess er að gæta, að jósku heiða-
bændurnir fá stundum nætur-
frost í öllum mánuðum sumars-
ins, og dæmi eru til þess að
næturfrost í júní hafi þar náð
10 gráðum.
Nautpeningsrækt og mjólkur-
iðnaður
Um nautpeningsræktina segir
Weis m. a. að hann dáist að því
hve gott kúakyn við höfum hér,
hve kýr geti hér mjólkað mikið,
og það enda þótt að aðbúnaður
þeirra sé sumstaðar ekki sem
bestur, þar sem fjóS eru t. d.
dimm og óþrifaleg, samanborið
við það sem tíðkast ytra. Að
kýr skuli hér verjast berklum og
gefa jafn fitumikla mjólk og
raun er á.
Er hér vissulega, segir hann,
hinn besti kynstofn fyrir naut-
peningsrækt, svo eigi verður
betri kosinn.
En hér þarf að gera allmiklar
umbætur á sviði mjólkuriðnað-
arins. Það er t. Ö. sjálfsagt að
rannsaka svo skyrgerlana, að
hægt verði að hafa skyrgerðina
alveg í hendi sér, tryggja það,
að skyrið verði jafnt að gæðum,
hvar sem það er framleitt.
Þá er það ekki síður nauðsyn
legt, að koma hér á fót marg-
breytilegri ostagerð. Landshætt
ir og mjólkurgæðin beina mönn-
um inn á þá leið, svo ostar af
bestu tegund geti orðið hér
verðmikil útflutningsvara. Til
þess að koma þessu í kring, þarf
að gera hér víðtækar og ná-
kvæmar gerlarannsóknir og
koma á stofn þeim gerlagróðri
sem við á.
Hið mikla rannsóknastarf.
Yfirleitt virðist mér það gilda
einn hvert lítið er á landi hér;
hvarvetna blasa við manni hin
skemtilegustu verkefni og úr-
Iausnarefni, er bætt geta að
miklum mun skilyrði atvinnu-
veganna.
Á sviði gerlafræðinnar einnar
hefi eg séð hér margs konar ó-
leyst verkefni, svo sem rann-
sóknir á gerlagróðri jarðvegsins,
rannsóknir á hinu ágæta skyri,
rannsóknir á hentugri ostagerð
fyrir mjólkurbú ykkar. Eg hefi
heyrt að hér liggi ónotuð hin
beztu áhöld til vísindalegra
rannsókna á þessu sviði, þar
sem eru áhöld þau, er Þjóð-
verjar gáfu hingað í tilefni af
afmæli Alþingis. Vonandi tekst
áður en langt um líður, að
koma áhöldum þessum í hæfi-
legt húsrúm til notkunar.
En ánægja væri mér það hin
mesta, ef framtasksamir íslend-
ingar sem taka slík verkefni fyr
ir atvinnuvegi landsins, gætu
haft nokkurt gagn af leiðbein-
ingum frá mér, myndi eg með
ánægju opna þeim aðgang að
vinnustofum mínum.
Saltfiskurinn
Eg hefi í þetta sinn, segir
Weis að lokum, minst á nokkur
atriði viðvíkjandi landbúnaðin-
um. En engu síöur mun mega
benda á vísindaleg rannsóknar-
efni á sviði útgerðarinnar. Þó
eigi sé farið lengra en það sem
gerlafræðin nær, munu menn
fyrirhitta ýms merkileg verkefni
iar svo sem rannsóknir á verk-
un saltfiskisins, og breytingum
ieim, sem hann tekur, og þarf
að taka, við verkunina, til þess
að hann verði trygður, sem
fyrsta flokks vara. Er ekkert
efamál, að vísindalegar rann-
sóknir á fiskinum geta varðveitt
mikil verðmæti fyrir landsmenn
og trygt þeim sölumarkaði.
Kyrstaða — Afturför.
Danskir bændur og framleið-
endur yfirleitt hafa fengið orð á
sér fyrir vöruvöndun og vand-
aða vöruflokkun. En menn
mega ekki halda, að dönsku
bændurnir hafi talið sér trú um,
að þeir séu í framleiðslu sinni
og vöruvöndun komnir að neinu
hámarki, svo um ekkert verði
bætt úr þessu. Sífeldar um-
bætur, gerðar með vísindaleg-
um rannsóknum og nákvæmni
geta rutt framleiðsluvörum okk-
ar rúm í hinum erlendu mark-
aðslöndum. Verði kyrstaða í
umbótunum, er afturför í nánd.
—Mbl.
FRANSKIR SVEITASIÐIR.
Þegar maður dvelur á frönsk-
um bóndabæ og fer að kynnast
lífinu þar, undrast maður það
mest, hve nægjusamt fólkið er.
Og það er sívinnandi. Hið sama
má segja um íslenzkt sveitafólk.
En það skilur, að íslenzkir
bændur hafa ýms önnur áhuga-
mál en þau, er aðeins snerta
búskap þeirra, en það hafa
frönsku bændurnir ekki. Þeirra
eina áhugamál er að spara,
leggja franka við franka. Og
allir bændur eiga eitthvað í
kistuhandraðanum. En lands-
kostir hjá þeim eru svo miklir,
að það er tiltölulega auðvelt
fyrir þá að safna hinum elsk-
uðu frönkum. í febrúar byrja
þeir að sá kartöflum og fá upp-
skeru tvisvar á ári. Eg sá hveiti-
ax, sem slæðst hafði á þjóð-
veginn. Korain voru farin að
spíra og gróa þarna á miðjum
veginum.
Franskir bændur byggja bæi
sína í smáþorpum, og sáðlönd
þeirra eru því ©ft all-langt í
burtu. Samt er ekki lengra á
milli þessara þorpa en svo, að
þegar hani byrjar a@ gala í
einu þeirra, tekur hani í næsta
þorpi undir.
Mig furðar á þvi, hvað hús-
freyjan þarna þarf lítinn svefn.
Hún er oft komin á fætur kl.
4 á morgnana, og hún fer
sjaldnast að hátta fyr en kl.
11 á kvöldin. Húsbóndi og
kaupamenn hans fá sðr «ft dá-
Frh. á 8. bla.
I