Heimskringla - 08.03.1933, Page 1

YOUR JUMBO
SWEATER
BEAUTIFULLY CQC
CLEANED from
-PHONE 37 266-
Pwöís
«For Real Smartness»
MEN’S SUITS
Steamed, Brushed CQn
and pressed- wWw
-PHONE 37 266-
PertKs
XLVII. ÁRGANGUR.
WINNIÍ*EG MIÐVIKUDAGINN 8. MARZ 1933
UÚMER 23.
MANITOBA ÞINGIÐ.
ROOSEVELT TEKUR
VIÐ VÖLDUM
Fjárhags-áætlun komandi árs' -------
var lögð fram í þinginu s.l. j Franklin Delano Roosevelt
mánudag af forsætisráðherra tók við forsetastöðunni í Banda-
John Bracken. Er í henni gert ríkjunum s. 1. laugardag. Em-
ráð fyrir $12,500,000 tekjum, en bættiseiðinn vann hann í efri-
í?14,31,536 útgjöldum. Er því málsstofu þingsins kl. 12 á há-
búist við rúmum tveggja miljón degi. Stýrði athöfninni landsyfir
dollara tekjuhalla á árinu. Af dómari Charles Evans Hughes.
útgjöldunum nema rentur á Um kl n f h fór Roosevelt
skuld fylkisins $4,787,804 (hátt til forsetabústaðarins (White
á fimtu miljón). Allur helming- Rouse), Fylgdu Mr. og Mrs.
ur tekna fylkisins fer til áður Hoover honum til efrimálstofu
ákveðinna útgjalda, svo það eru þinghallarinnar (The Capitol).
um 7 miljónir dollara, sem _ . , ,,. , . . .
„ ’ „i Þar toku á moti þeim efri og
stjornm hefir nokkuð um að
. , , neðn deildar þmgmenn, ráðu^
segja hvermg varið er. ,. TT , .
neyti Hoovers, hennn og margt,
Um fjármáJ fylkisins hefir gtórmenni landsins.
ekkert verið rætt enn, og verður i * . . .
l.k egast ekki. En longum t.ma inn. yar lokið flutt} Rooseveit
hefir venð varið til að ræða um forseti ræðu' þá er birt er á
stríðsskuldir Evropu - þjoðanna öðrum gtað , þegsu blaði
og hvað Bandarikm ættu að ,
gera þeim viðvíkjandi. Geta Að Því bunu ^ekk hann ut A
þeir Maconald og Roosevelt ef- svalir Þinghussins og horfði a
laust eitthvað af þeim umræð- skrúðgöngu mikla er athofn
. , I þessari er ávalt samfara. Um
fjölda þann er í skruðgongunm
Russneska kúasalan hefir
BANKAMÁL
BANDARIKJANNA
ÍSLEN DINGADAGURINN
HALDIN Á GIMLI f ÁR
Ólæsum og óskrifandi fækkar greitt þessa 60 þúsund dollara,
óðum í Canada. Samkvæmt sem krufist var.
------- manntali 1931, eru 92.34% í- Enga upplýsingu gat Charles
Á almennum fundi íslendinga búanna, á fimm ára aldri og gefið um ræningjana. Hann
í Winnipeg er haldinn var í G. yfir, lesandi. Tala nemenda í hafði aldrei séð þá. Var daga
T. húsinu s. 1. miðvikudag, var öllum skólum var árið 1931, og nætur bundið fyrir augu
samþykt, að halda íslendinga- 2,542,747.
daginn í ár á Gimli, sem s. 1.1 * * *
Bankarekstur Bandaríkjanna
er nú í því öngþveiti, að fæstir
þora nokkru að spá um afleið-
ingarnar.
Síðast liðinn föstudag var
bönkum lokað í 46 ríkjum af | sumar. Til þess að standa fyrir Thomas J. Walsh, frá Mont-
48 alls. Var það gert samkvæmt1 hátíðahaldinu, var nefndin, er ana, þingmaður öldungadeildar
ráðstöfun ríkisstjórna og banka- } um Það sá í fyrra, endurkosin. í Bandaríkjunum, og nýskipaður anna og var þó viðstöðulaust
hölda. Ekki var þó gert ráð j Einn nefndarmanna, Jón Ás- dómsmálaráðherra í stjórnar- j og hratt ekið. Bústaðurinn hélt
fyrir að bankarnir yrðu lokaðir! geirsson, baðst þó undanþágu ráði Roosevelts forseta, dó s. 1. hann að hefði verið kjalla-
lengur en í 3 daga, eða til þriðju ! frá starfi. Var í hans stað kos- fimtudag af hjartabilun. Hann íbúð, en þó sá hann aldrei svo
hans allan tímann, sem hann
var burtu. Um 18 klukkutíma
voru þeir á ferðinni frá heimili
Charles til heimilis ræningj-
dagsins í þessari viku. Að ráðn-
ar yrðu svo skjótar bætur á
inn Jochum Ásgeirsson.
| var á leiðinni til Washington, til j mikið af honum, að hann væri
Reikningar s. 1. árs sýndu að taka við hinni nýju stöðu viss um það. Ekki hélt hann,
vandræðunum, efuðust þó ýms-1 tekjuafgang er nam $107.18. sinni. Með honum var kona ,að ræningjamir hefðu verið
ir um, enda varð skammvinn' Fjárhagslega eigi síður en að hans, er hann var nýgiftur. Hét nema tveir. Hann varð aldrei
bótin, með 8 daga lokun bank-; öðru leyti hepnaðist því hátíðar hún senora Mina Perez Chau-! annars varð. Rúm hafði hann
anna í 4 ríkjunum áður, því þeir haldið ágætlega. Var nefndínni mont de Truffin, og var ekkja. allgott og hann svaf vel.
höfðu naumast verið opnaðir' í einu hljóði greitt þakklætis- Hafði áður gift verið auðmanni Kvaðst hann hafa átt full gott
aftur. þegar þessum bönkum atkvæði fyrir starfið. Einnig í Cuba. Walsh var 73 ára. Var hj þeim. Hélt hann fæði keypt
var öllum lokað. Er nú heldur forseta hennar, dr. Ágúst Blön- j ávalt mikið traust til hans borið
ekki búist við, að bankarnir taki dal. sérstaklega, er mjög mikið sem og meðal annars var stað-
á matsöluhúsi, en ekki búið til
í húsinu, sem hann var í. Oft-
til starfa fyr en á fimtudag í starf hafði á sig lagt og fram- fest með því, að Roosevelt hafði J ast var það brauð, með
xvuööiieöKd. KUd.sd.ian nein tóku þátt geta menn farið nærri , C. . ’
einnig borið á góma í þinginu. hp_„ pr _ptið að frá hví Suður-Carolma og Delaware.
þessari viku. Og óvíst að hve sýnn reynst og glöggur á margt, skipað hann í þessa vandasömu
miklu leyti það verður. i er að Því laut, að hátíðin hepn-
Einu ríkin, sem bönkum lok- aðist sem raun varð á.
uðu ekki fyrir helgina, voru
Taldi Mr. Foster frá Killamey
er þess er getið, að frá því
er hinir fyrstu í henni gengu
RÁÐUNEYTI ROOSEVELTS
Um ástæður fyrir þessum ó-,
förum bankanna, verður auðvit- j
stöðu í ráðuneyti sínu.
* * *
Sir Malcolm Campbell, er sagt
að leiki hugur á að koma til
allskonar réttum á milli sneið-
anna—og kaffi með því. Stöku
sinnum fylgdi því súpa. Það
sem verst var þar við vistina,
var að sitja dag eftir dag í
og gróðabralli við verðhrun j
eigna, og þar sem iðnaðar-höld-
ar urðu stöðugt að sækja fé til
sjalfsagt, að þingið tæki henni, fram hjá svölunum ’0g þar tíl
eins og Mr. Serkau hefir hugs- Wnir gíðugtu komu> Uðu 3
að sér hana, hvort sem Rúss- klukkustundir.
land vill kaupa kýrnar eöa ekki.j Bftlr það hél<Ju Mr Mrs.
Gerði hann tilogu um þetta, Roogevelt tfl forsetahústaðarins
sem enginn þingmanna botnaði , , , , , , . - --- - —
í. Spurði Mr. Haig hvort í S6m UU b 1 fyK 1 n S1 n’ | bankanna, sem þeir gátu ekki
henni feldist, að Manitoba-1 En Roosevelt er ekki til setu látið halda hringferðinni, en
stjórnin ætlaði að greiða Mr. boðið- EnSin forsetl hefir teklð j ^ðu það í eignir eða framleið-
Serkau á aðra núljón dollara við málnm þjoðannnar 1 oðru slu> feem oseljanleg var, hlaut
fyrir uppfyndinguna og hvort eins onSÞveiti og hann nema ef cvo að fara sem nú er á dag. j
fvlkisstjórnin ætlaði að ganga 111 viil Lincoln forseti. Bað hann inn komið. Síðustu vikuna senv
í ábyrgð fyrir Rússland fyrir 8 Þíóðina undir eins um otak- bankarnir voru opnir, er sagt,
...: , „ r. markað vald til framkvæmda.
miljonum dollara. En þegar
málið hafði svo skýrst. að vissa M4h" s™ urla|isnar hans h.ða
var fyrir, að þetta kostaði ekki 1 9tutlu ra41' 1 Þessu folgin'
! 1. Að greiða fram úr flækju
Canada og freista þess, hvort1 niyrkri, og vera með hendur
Hið nýja ráðuneyti Roosevelts hann geti ekki á þjóðvegum þar bundnar fyrir aftan bak. Og
að ekki með vissu sagt. Eflaust forseta, er skipað þessum mönn- farið 300 mílur á klukkustund í, hótanir voru auðvitað á hrað-
hafa þeir tapað á lánum sínum um: j bílnum “Blue Bird”. Eh* vegurinn bergi, hvað lítið sem hann
Cordell Hull, efrid. þ.m., rík- milli Moose Jaw og Regina tal- j"hreyfði sig. En loks á 17. degi
isritari.
William H. Woodin fjárm.rit.
fylkisstjórnina grænan eyri, J
heldur væri tillagan í því fólg- bankarekstursins.
fullkomnari
Svo segist presti nokkrum frá
að um 100 miljónir dollara I j
srulli hafi verið dregnir út úr J
bönkunum. Hefir það eflaust
vérið gert af þeim, er ekki voru
farnir að treysta bönkunum of
vel fyrir geymslu sparifjár síns,
en einnig af gráðugum fjármála
bröskurum.
Nú hefir Roosevelt forseti
Gagt bann idð að gull verði út
in, að biðja sambandsstjórnina 2. Að semja
um hann jafnframt því að hún hankalog.
hefði allar klær úti með að n&j 3 Að koma skipulagi á tekj.
í erlendan markað, var tillagen ur Qg útgjöW landsins. Á síð-
samþykt, með jái af öllum nema astliðnum 3 árum nemur tekju-I', h-nkum tpkið Ennfremur
verkamanna fulltruunum. Þeir , ... j r hilionum bonkum tekið. Ennfremur
héldu fram að fvlkisbinginu h 1 stjornarmnar i 1 gerði hann ráðstafanir til bráða
heldu tram, að tyikispinginu dollara Og á yfirstandandi fjár , . ð ,
væri nær að gefa bjargraða- lhíy,sári er tekjuhallinn nú þeg-
lausum mönnum hér kýrnar,1 &r um hálfa aðra biljon.
en Rússum og Serkau.
Eitt mál hefir vakið
verðar umræður. Er það til-
mánudag um að
gefa út ávísana-gjaldmiðil
(scrip), í stað reglulegrar mint-
tals- Milj°nir bjargráðalausra ar til þesg að viðskifti oll yrðn
manna, lekki ókleif sökum skorts gjald-
heyrandi heilbrigðismála frum-j 5- Bjargráðaleysi bænda. evris og skiftineninga. En
varpi, sem Mr. Hoey bar ný- 6- Um 11 miljónir manna at-
lega upp í þinginu. En það er. viimuíauslr í bæjum landsins.
það ntriði frnmvarnsins sem! 7. Krafan um að hætta við
eyris og skiftipeninga.
lengra er aðgerðum í banka-
málunum ekki komið, þegar
betta er skrifað. Roosevelt hef
ir nú kallað þing saman n. k.
atriði frumvarpsins, sem
fjallar um að vana menn og gullinlausn peninga
konur, sem ekki séu með réttul 8. Að tryggja lánstraust fintfudag og verður það eflaust
ráði. Að slíkt fólk geti börn, landstjórnar. Samfara þessu I fyrsta verk þess, að raðstafa
telur mentamálaráðherrann vit- \ getur verið um algerlega nýttjbankamálum lan sms.
laust. Virðast margir hræddir fjármálafyrirkomulag að ræða. | n * 'a< svilia . 1eS‘11
um, að ilt verði að reisa nógu 9. Uppgjöf skulda að minstajha a ent 3311 ave s urmn 1
sterkar skorður við þvi, að kostl að svo miklu leyti, sem, ^ gagnger bót þefði á
frumvarpið verði ekki of víð- ^ nemur verðfalli eigna og fram- j
tækt. Frá sjónarmiði læknis- ieiðslu.
fræði, vísinda og kynbóta hafaj 10. Járnbrautir landsins.
menn ekkert á móti frumvarp- Rekstur þeirra stendur svo höll-
inu. íum fæti að annað er ekki talið
inn líklegastur reiðvöllur til að
gera þessa tilraun. Er hann
George H. Deru, hermálaritari 40 mílna langur og nægir að því
Homer S. Cummings, dóms- leyti, samkvæmt því er Sir Mal-
málaráðgjafi. colm segir.
Ungfrú Frances Perkins,
verkamálaritari.
.Trmes H. Farley, yfirpóst-
meistari (ásamt Rosevelt
forseta).
Claude A. Swanson, flota-
málaritari.
Harold Ickes, ritari innan-
ríkismála.
Henry A. Wallace, ritari akur-
yrkjumála.
Daniel C. Roper, ritari verzl-
unarmála.
Það sem einkenna þykir ráðu-
neyti þetta er það, að engir í
því eru taldir að vera riðnir við
var hann tekinn og með hann
farið til bæjar, ekki langt frá
því, sem hann átti heima, og
þar var hann skilinn eftir fyr-
ir framan búðardyr og sagt að
telja til 150 áður en hann tæki
frá augunum á sér. Og því
að Eskimóar á Norður-Labrador j hly<1<li Þann. Bæði þegar hann
skaga viti ekki hvað orðið í var telíinn °S eins þegar farið
“kreppa” táknar. Prestur þessi var meó hann til bæjar aftur,
sem á þessum slóðum hefir dval var tr°óið upp í hann svo að
ið, segir betra árferði þar en
verið hafi síðastliðin 30 ár.
* * *
Gengi Bandaríkja dollarsins í
Canada er nú hið sama og
canadiska dollarsins, að því er
tolltekjur snertir. Lýsti stjóm
Canada því yfir s. 1. mánudag,
að ástæðulaust væri, að setja
gengið lægra, þar sem enn
hann gæfi ekki af sér hljóð.
* * *
Ford dómari, sá er yfir-
heyrslunni stjórnar í Stubbs-
málinu fór þe im orðum um mál
ið 8.1. föstudag, að hann gæti
ekki um það dæmt af fram-
burði vitnisins, hvort að um
nokkuð misjafnt væri að ræða
j í framkómu Stubbs, sem dóm-
hina stóru viðskiftahringi í ^ f fvllileea vænta að fram! ara> væri Það í hans verka-
Bandaríkjunum. Eldri og þekt-, bankamálum Bandaríkjanna hrinS að dæma um Það. Yfir-
ari flokksfylgis-holdar demo-1 1..............
an ílokksryigis-noidar aemo-i^ vlðunar]ega ráðið En heyrslan heldur enn áfram og
krata ern þar heldur ekki. Og m ir bankar f Canada vilja lít. verður í næsta blaði skýrt frá
i þrlðja lagi mun ekki k< • ... - ........... -•• -
hafa skipað ráðuneytið.
. . . . 1-1*1 £ Ðiftrflr
í þriðja lagi mun ekki kona fyr ,g ^ Bandaríkjapeninga hafa hvað Mr. McMurray lögfræðing
| ur og Stubbs hafa til málsins
ÝMSAR FRÉTTIR.
Sir Malcolm Campbell, öku-
bórinn breski setti nýtt met í
bílakstri fyrir skömmu í Day-
tona Beach í Florida. Ok hann
272 mílur á klukkustund. Camp-
bell var heimskappi í hraðakstri
að gera. Og ávísnir frá Banda-
ríkjunum eru aðeins teknar til
innköllunar, en engu svarað út
á þær. Ferðamenn frá Banda-
ríkjunum, sem staddir voru í
þessum bæ í byrjun þessarar
viku, gátu hvergi fengið pen-
inga út á ávísanir sínar. Póst-
hús Canada greiða heldur ekki tólfta landið í röðinni.
peninga út á póstávísanir (Post * * *
lagt.
* * *
Viðskifti Canada við Bretland
hafa stórum aukist á þessu ári.
Er það nú 4. landið í röðinni,
að því er afurða sölu snertir
þangað. Árið 1931 var Canada
honum verið ráðin, að það gæti
ekki aftur átt sér stað. Nú hef-
ir þó reyndin orðið önnur.
I
j sýnna, en að steypa þurfi þeim l
i saman og stjórnin hafi hendur!
STRfÐIÐ EYSTRA.
KOSNINGARNAR j saman og stjómin hatl nenaurj Japanar eru úðum að nálg
Á ÞÝZKALANDI í hári með rekstrinum, ef vel á !gt takmark sitt ( Kína. Je-
------ að fara. | hol horg er tekin, höfuðborg
Kosningar í Þýzkalandi s. \ | Utanríkismálin sem hins nýja; samnefnds fylkis. Og næst búa
forseta bíða eru þessi: iKínverjar sig, sem á einlægum
áður; hafði þá farið 245 mflur „„„
, ,, ’ e .... ... . * Money Orders) fra Bandarikj-
á kl. st., en þotti ekki nog að- J
sunnudag fóru þannig, að Hitler
vann stórkostlegan sigur.
Af 647 þingsætum hlaut Hitl-
ers flokkurinn sjálfur 288 og
nationalistar, sem honum fylgja
gegnum þunt og þykt 52 sæti.
Hitler hefir því hreinan meiri
hluta allra þingmanna og er
langt talið síðan að nokkur
stjórn hafi haft svo mikið og
eindregið fylgi á Þýzkalandi.
Kommunistar og Sosíalistar
lömuðust mjög í kosningunum.
1. Stríðsskuldirnar.
2. Viðskifta og tollmál.
3. Ástandið í Japan og Kína.
4. Peninga ástand heimsins.
5. Takmörkun herbúnaðar.
6. Ástandið í latnesku ríkj-
unum í Suður Ameríku.
7. Hvaða stefnu taka skuli
upp gagnvart Rússlandi.
8. St. Lawrence samning-
arnir. Það mál er nú samt talið
Hvað nú tekur vnð á Þýzka-1 með þeim vandaminstu. Svo er
landi er ekki auðvelt að segja.
Spá ýmsir að þar verði aðeins
einnig vínbannsmálið.
En alt er þetta ofur lítið
sett upp eftirlíking af stjómar- sýnishom af því í hverju hinn
flótta hafa verið, undir að
varna Japönum suður fyrir
Kínamúrinn. En eins og sagt
var frá í síðasta blaði, em eng-
ar líkur til, að Japönum verði
nokkur mótstaða veitt að ráði
fyr en dregur nær borgunum
Peiping og Tienstin. En þá er
alt land milli þeirra borga og
Kínamúrsins að norðan og
Liao flóans að austan í hönd-
um Japana. Á hálsum í norð-
vestur hluta Jehol fylkis hugsa
Japanar sér að verða viðbúnir,
ef Rússar leika á þá. Kínverj-
ar hafa farið hroðalega hall-
gert. Þetta nýja met vanst
honum í bíl þeim er hann nefn-
ir “Blue Bird” og hann hafði
með sér frá Englandi
* * *
Slysa-ábyrgðarfélag Manitoba
fylkis (Workmen’s Compensa-
tion Board) greiddi s. 1. ár
$951,392.72 til slasaðra. 6,909
verkamenn nutu þess.
* * *
Félög hermanna í Canada
unum.
Anton J. Cermak borgarstjóri
Howard Scott, sá er talinn er
höfundur kenningarinnar nýju
um vélamenninguna (Techno-
cracy) sem leiða átti heimin út
í Chicago, dó s.l. mánudag. Var úr ógöngum kreppunnar, er nú
um tíma haldið, að meiðslin sem j sriaklþrota. Hann skuldar um
hann hlaut af skoti Guiseppi $4,000. Einn af lánardrotnum
Zangara í Miami fyrir nokkru
síðan, yrðu honum ekki að
bana. En þau reyndust þó ó-
læknandi.
Zangara hefir nú verið kærð-
ur fyrir morð. Verður dómi
hans bað hann nýlega um trygg
ingu fyrir skuld sinni en varð
þá ásamt öðrum lánveitendum
hans þessa var. Scott játti að
allir þeir peningar sem sér hefði
hlotnast í langa hríð, væru $300
fyrir fyrirlestra, er hann flutti,
hafa gengist fyrir því, að beiðni .hans um æfilanga fangelsisvist
hefir verið send stjórninni í Ot- því breytt í líflátsdóm. Aðrir enjen þeim dölum væri hann nu
Cermak, hafa ekki dáið af búinn að eyða. Skuldhiemtu-
þeim fimm, er fyrir skotum mann hans spurðu um ment-
hans urðu við tilraunina að unarhæfileika hans til að inn
stéfnu Mussolini, en aðrir að nýji forseti hefir að snúast fyrst oka þessa síðustu daga fyrir
dagar lýðveldisins séu taldir. um sinn.
Japönurm
tawa um að veita Brown yfir-
herforingja, er nýlega var ræk-
ur ger úr hernum, eftirlaun. Er
mælt að stjórnin muni verða við
kröfum þeirra.
* *
í bönkum í Canada er fé
geymt, er nemur $2,205,254.24,
myrða Roosevelt forseta.
* * *
Charles Boettcher, miljónera
sonurinn frá Denver í Banda-
ríkjunum, sem rænt var fyrir
vinna sér fé, en hann kvaðst
ekki vera skólagenginn.
í þessu blaði er birt umboðs-
manna skrá Hkr. Eru þeir,
sem enn hafa ekki orðið við
bón vorri í síðasta blaði um
skjót skil á hvað litlu sem væri
er enginn gerir gröfu til að eiga. nokkru, er nú kominn í leit-
Um 150 þúsund menn, eru fyrir irnar. Skiluðu ræningjarnir
því skrifaðir, en virðast hafa honum heilu og höldnu s. 1.
gleymt því; eru því ríkari en fimtudag. Hafði hann þá verið:af skuld þeirra, vinsamlegast
þeir halda. Af þessum mönnum fangi þeirra í 17 daga. Þó ekk- j beðnir að finna umboðsmenn-
eru 3,200 í Winnipeg og nem- ert sé látið uppi um það, er ina sem fyrst að máli. Munið,
ur þeirra hluti fjárins $100.000. talið víst, að faðir hans hafi að margt smátt gerir eitt stórt.